xxx
xxx
@ANNEMARIESNELS
VOORZITTER ANNE-MARIE SNELS
Onder vuur
en vuurwerk?
‘W
at lag minister Hennis de laatste weken
voor het politieke zomerreces onder
vuur. Waar eerst alles langs haar af
leek te glijden kwam ze nu onder forse
politieke druk te staan. Het ene na het
andere probleemdossier stapelde zich
op. De ene keer was het de NH90helikopter, die al op de folder lijkt te
roesten. De keer daarop het VGB-beleid
en vervolgens was het de ICT waarmee
ongelooflijk veel mis is.
De ICT
Is Hennis ‘gepiepeld’ door haar mensen,
zoals de Telegraaf op 2 juli schreef? Het
probleem was in ieder geval al lang
bekend. Door allerlei oorzaken zoals
verouderde apparatuur, mismanagement, bezuinigingen en onderlinge
conflicten bleek er een onhoudbare
situatie te zijn ontstaan. Overigens had
ook het personeel al lang last van de
slecht functionerende ICT. Problemen
met declaraties, een niet functionerende
vacaturebank, uitvallende systemen, wij
hoorden mening lid hierover kreunen
en steunen. Op 3 juli, tijdens het laatste
Kamerdebat voor de zomer, kreeg
02
OPLINIE
JULI 2014
Minister Hennis van de Kamer te horen
dat ze niet ‘in control’ is en snel orde
op zaken moet stellen. Wat dat gaat
kosten? Miljoenen euro’s schat ik. Waar
die vandaan moeten komen? Joost mag
het weten. De begroting van Defensie is
al ‘uitgekleed’.
NH90
De ontwikkelingen rond de NH90 baren
ook grote zorgen. Het blijkt een miskoop,
zodat de 7 laatste NH90’s zijn afbesteld.
Daardoor is er opnieuw minder materieel
beschikbaar. Wat dat voor het personeel
gaat betekenen is nog onduidelijk. Een
deel van het werk, onder andere de reddingsactiviteiten op zee, wordt uitbesteed. Duidelijk mag zijn dat de AFMP
vindt dat dit geen werkgelegenheidsconsequenties mag hebben.
VGB
De AFMP heeft de afgelopen weken een
pers- en politiek offensief gehouden rond
het VGB beleid en ‘foute liefjes’. Het kan
toch niet zo zijn dat je ontslagen wordt
omdat je partner toevallig uit een ‘fout’
land komt terwijl niemand die “geheime
landenlijst” kent? Ons offensief heeft een
eerste succes gehad. Dat kunt u lezen
op pagina 21. Zo blijkt maar weer, de
aanhouder wint!
AFMP-klokkenluider en 336
Squadron
Naar aanleiding van meldingen van
een AFMP-lid, een zogenaamde klokkenluider, kwamen een paar jaar terug
veel misstanden boven tafel over
het 336 Squadron in Eindhoven. De
Onderzoeksraad voor de Veiligheid
kwam deze maand met een rapport.
Met daarin een aantal aandachtspunten
die een risico vormen voor de veiligheid bij de Koninklijke Luchtmacht en
het 336 Squadron. Zo constateert de
Onderzoeksraad dat de afgelopen jaren
door de uitzenddruk de grenzen van
veilig werken zijn opgezocht: vliegers van
het squadron voldeden bij uitzending
niet altijd aan de eisen en er kan niet
uitgesloten worden dat onbevoegde en
(te) onervaren vliegers zijn ingezet bij
tactische vluchten. Daarnaast voldoet
de Koninklijke Luchtmacht niet aan de
– door Defensie opgestelde – militaire
luchtvaarteisen, de MAR OPS-1. Ook werd
duidelijk dat de veiligheidscultuur meer
aandacht behoeft. Dat dit dossier in het
overleg opnieuw onze aandacht zal
vragen is duidelijk. De veiligheid van het
defensiepersoneel gaat boven alles!
De arbeidsvoorwaarden
Er is bij Defensie veel rumoer over het
materieel. Waar de minister echter akelig
stil over blijft zijn de arbeidsvoorwaarden.
Als u deze OpLinie leest zijn er meer
dan 500 dagen voorbij zónder nieuwe
arbeidsvoorwaarden. Dat is u maar ook
de AFMP een doorn in het oog. Dus gaan
we de minister en de top van Defensie
verder onder druk zetten. Daar kunt
u aan meewerken. Door opnieuw de
enquête in te vullen die op onze website
staat. De AFMP is heel benieuwd hoe het
nu staat met het vertrouwen in de top
van Defensie. En ik ben nóg nieuwsgieriger wat u vindt van het feit dat u er al
500 dagen geen cent heeft bijgekregen.
En u bent vast benieuwd wat de AFMP
allemaal heeft ondernomen om wél
tot fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden te
komen. Dat leest u op pagina 4.
Ik wens u een fijne zomer, de AFMP blijft
dagelijks voor u klaar staan, ook in de
vakantieperiode.
Met zomerse groet,
Anne-Marie Snels
INHOUD
14
08
16
23
10
Verder in dit nummer
7
Mali: onvolledige uitrusting
aangepakt
10 Internationale samenwerking en
medezeggenschap
13 Werk en inkomen
14 Serie vakbondshart: sectorhoofd
Bert Weeren
04
21 Maatwerkoplossing VGB en
gastcolumn
22 Nuttige informatie over sector
Postactieven
24 Veteranenberichten
#05
26 Freedom Trail
27 Bankzitter
Arbeidsvoorwaarden:
het gaat erom spannen
Vrouwen over hun
mannen op missie
Ondanks alle inspanningen
van de AFMP tot nu toe werkt
de Minister niet mee aan verbetering
van de arbeidsvoorwaarden. Dat is
volstrekt onacceptabel. Als ze niet wil
luisteren, en onze leden daarmee niet
serieus neemt, zullen wij manieren zoeken om wél tot haar door te dringen.
Wachten, wachten, altijd maar
wachten. Totdat hij ‘eindelijk’
weg is, totdat hij gelukkig weer terugkomt. Vrouwen van militairen op missie hebben veel van zulke ervaringen
met elkaar te delen. Dat bleek wel tijdens een groepsgesprek waar we hoorden wat de noden en behoeften zijn.
16
Fijnstof in Mali:
AFMP eist maatregelen
Naar een Netwerk
Veteranen FNV
De luchtkwaliteit in Mali is
zorgwekkend. De concentraties van fijnstof zijn er veel hoger dan
internationale normen. De AFMP eist
daarom dat Defensie zo spoedig mogelijk meer inzicht geeft over de luchtkwaliteit. Ook moet er kritisch worden gekeken naar de uitzendduur. Het personeel
moet uitgebreide informatie krijgen
over bescherming tegen fijnstof.
FNV Veteranen gaat naar
‘next level’ met het Netwerk
Veteranen FNV. Dit netwerk moet in
2015 van de grond komen. Hoewel veel
hetzelfde zal blijven, zit de meerwaarde
in betere mogelijkheden om met veteranen van andere FNV-bonden in contact te komen, en meer inspraak binnen
de FNV. Ook op deze pagina: een kort
verslag van Veteranendag 2014.
04
08
23
28 Computerhoek
29 Verenigingsnieuws
30 FNV Voordeel
33 Puzzel
34 Servicepagina
35 Strip
Lidmaatschap
Er kan een moment komen dat u uw AFMPlidmaatschap op moet zeggen, bijvoorbeeld
omdat u een baan buiten Defensie heeft aanvaard. Houdt u dan rekening met de opzegtermijn van 2 volle kalendermaanden. Voorbeeld:
u zegt 15 januari op, het lidmaatschap wordt
dan beëindigd per 1 april. U kunt opzeggen
door middel van een brief aan AFMP/FNV t.a.v.
Ledenadministratie, Postbus 157, 3440 AD
Woerden, of [email protected].
Het volgende verenigingsblad verschijnt op
zaterdag 27 september 2014. Kopij aanleveren
is mogelijk tot en met maandag 1 september.
Salarisbetaaldata: donderdag 24 juli, vrijdag 22
augustus en woensdag 24 september 2014.
Cover: AVDD
OPLINIE
JULI 2014
03
WERK EN INKOMEN
Meer dan 500 dagen geen
nieuwe arbeidsvoorwaarden:
Minister
neemt onze leden niet serieus
De Minister werkt ondanks alle inspanningen van de AFMP tot nu toe niet
mee aan verbetering van de arbeidsvoorwaarden. Dat de Minister onze
leden niet serieus neemt is volstrekt onacceptabel. Als ze niet wil luisteren,
zullen wij manieren zoeken om wél tot haar door te dringen.
W
at is het geval? De
AFMP heeft vanaf
november 2013
geprobeerd een
arbeidsvoorwaardentraject voor 2013-2014 van de grond
te krijgen. Het doel van de AFMP was
om versneld een ‘poen’ contract af te
sluiten. De Minister kon daarmee laten
zien dat zij écht werk wil maken van het
herstellen van dat vertrouwen. En ze
kon ook laten zien dat zij de negatieve
spiraal met betrekking tot de ‘magere’
arbeidsvoorwaarden van de laatste
jaren wil doorbreken.
Dat het vertrouwen onder het personeel
in de Defensieleiding slecht is wisten
we al. Dat bleek ook uit het opinieonderzoek dat de AFMP in het najaar van
2013 hield.
Ondanks alle inspanningen van de zijde
van de AFMP wil de Minister tot nu toe
04
OPLINIE
JULI 2014
niet meewerken aan verbetering van de
arbeidsvoorwaarden van het defensiepersoneel. Ook andere verbeteringen
voor het Defensiepersoneel laten veel te
lang op zich wachten.
»Het garanderen van de bestaans- en
Opinieonderzoek AFMP 2013
Woensdag 30 oktober 2013 presenteerde de AFMP de resultaten van een
opiniepeiling onder meer dan duizend
defensiemedewerkers. We hebben u
hierover uitgebreid geïnformeerd via de
OpLinie en de website.
Uit de enquête bleek dat het uitermate
slecht gesteld was met het vertrouwen
van het militaire- en burgerpersoneel in
de defensietop en de politiek. Meer dan
de helft gaf aan ronduit ontevreden te
zijn over Defensie als werkgever. En 70
procent zou anderen afraden om voor
Defensie te gaan werken.
Naar aanleiding van deze enquête heeft
de AFMP een aantal aanbevelingen
gedaan die noodzakelijk zijn om het
vertrouwen van het defensiepersoneel
te herstellen. De belangrijkste aanbevelingen waren dat Defensie als werkgever
zichtbaar voor haar mensen moest
gaan staan en goed werkgeverschap
moet tonen door:
»
Houd onze
website in
de gaten, www.
afmp.nl. En wilt u
ook tussendoor
geïnformeerd
worden? Meldt
u dan via www.
afmp.nl aan voor
onze nieuwsbrief.
Uiteraard informeren wij u ook
via de OpLinie.
inkomenszekerheid van het personeel, binnen of buiten Defensie;
»Het nakomen van afspraken, of
het nu om bijvoorbeeld gaat om
functietoewijzing, opleiding of
loopbaanbegeleiding;
»Ervoor te zorgen dat teams op sterkte
zijn en er voldoende veilig materieel
beschikbaar is;
»Het vermijden van onderlinge concurrentie door het verminderen van
functiewisseling en verplichte roulatie
om de drie jaar;
»Het geven van de (financiële) waardering die het defensiepersoneel
toekomt.
“
DEFENSIE HEEFT ZELFS ARBEIDSVOORWAARDENGELD NIET OP DE
OVERLEGTAFEL GELEGD. OOK HIERMEE
LAAT MINISTER HENNIS ZIEN DAT ZIJ HET
DEFENSIEPERSONEEL MINACHT.
Door de Minister werd in de eerste weken na het uitkomen van de
resultaten van het opinieonderzoek
uitgestraald dat zij deze signalen uiterst
serieus nam. In de brief van 4 november
2013 zei ze: ‘Ik werk er hard aan om
zowel het vertrouwen binnen Defensie
als het maatschappelijk draagvlak voor
Defensie te vergroten.’ Op 6 november
2013, in een debat met de Vaste commissie voor Defensie van de Tweede
Kamer, zei de minister dat ze zich ervan
bewust is dat er mede naar aanleiding
van de AFMP-aanbevelingen snel stappen vooruit moeten worden gezet: ‘Het
herstel van vertrouwen heeft voor mij
absoluut prioriteit.’
Wat is er van de woorden van
de Minister terecht gekomen?
Nu, acht maanden na de presentatie
van de uitkomsten van het opinieonderzoek, stellen wij vast dat er nauwelijks resultaten zijn geboekt. Er is op
dit moment formeel overleg gaande
om iets te doen aan de onderlinge
concurrentie. Gesproken wordt over het
verminderen van het ‘sollicitatiecircus’ in
de onderbouw en het terugbrengen van
de functieduur naar ‘normale proporties.’ Als we kijken naar alle AFMP- aanbevelingen is dat het enige punt waarop
voortgang is geboekt.
Op arbeidsvoorwaarden géén
resultaat
Defensie heeft maandenlang richting de
AFMP uitgestraald wel iets voor elkaar
te kunnen krijgen op het gebied van
arbeidsvoorwaarden. Eind maart was
voor ons de maat vol. Wij hebben geëist
dat er eindelijk boter bij de vis zou worden gedaan. De boodschap die we toen
van de Minister kregen was duidelijk.
Defensie biedt geen ruimte voor een
loonsverhoging.
Defensie heeft zelfs geld dat bestemd
was voor de arbeidsvoorwaarden niet
op de overlegtafel gelegd. “Waar is dat
geld gebleven?” hebben we schriftelijk
aan de minister gevraagd. Wat de
AFMP betreft laat Minister Hennis ook
hiermee zien dat zij het defensiepersoneel minacht.
Eigen belang werkgever
staat voorop
Voor de Minister staan vooral de eigen
korte termijn (bezuinigings) belangen
voorop. Dat blijkt regelmatig in het
formele overleg. Bij onderwerpen waar
de Minister een groot belang heeft, is er
bij de werkgever geen enkel probleem
om deze trajecten zo snel mogelijk
voort te zetten. Voorbeelden daarvan
zijn de sourcing van de DVD (Dienst
Vastgoed Defensie) en de discussie over
het voorzieningsniveau van de gezondheidszorg, die noodzakelijk is om de
reorganisatie van de gezondheidszorg
voort te kunnen zetten.
HOE VERDER?
ENQUÊTE
H Door de AFMP is een vervolg op de eerder uitgevoerde
enquête in gang gezet. Wij
horen graag opnieuw van u hoe
u denkt over de wijze waarop de
werkgever met u omgaat.
We vragen u met ons mee te
denken om ervoor te zorgen dat
de Minister wel naar u gaat luisteren. Samen met uw inbreng
zullen we de Minister ervan
overtuigen dat het de hoogste
tijd is om in actie te komen. Let
daarom op onze website en vul
de enquête op de website in.
Overleg
arbeidsvoorwaarden:
Wat speelt
er op de
achtergrond?
AFMP-voorzitter Anne-Marie
Snels beantwoordt vijf vragen
over het uiterst moeizame
arbeidsvoorwaardenoverleg.
Is de wil om tot een goed
arbeidsvoorwaardenresultaat
te komen er wel bij Defensie?
Waar merk je dat aan?
“Ik betwijfel sterk of bij Defensie wel de
wil aanwezig is om überhaupt tot een
arbeidsvoorwaardenakkoord over
2013 en 2014 te komen. Ik constateer
dat er nu al driekwart jaar volstrekt
niets gebeurd is om het vertrouwen
in het personeel te herstellen. Het
personeel zit al meer dan 500 dagen
zonder nieuwe arbeidsvoorwaarden.
Nadat de AFMP het opinieonderzoek
in het najaar van 2013 heeft gehouden,
had ik de hoop dat er daadwerkelijk
stappen zouden worden gezet door de
werkgever om de arbeidsvoorwaarden
enigszins te verbeteren. Wetende dat
er niet héél veel loonruimte zou zijn.
Het Kabinet had de overheidssectoren
immers op de nullijn gezet. Maar dat
er helemaal niks mogelijk is, heeft
mij enorm verbaasd en teleurgesteld.
Terwijl Ton Heerts, de voorzitter van
de FNV, notabene een afspraak maakte
met de minister van Sociale Zaken
Asscher dat er in ieder geval 200 miljoen euro voor de overheidssectoren
beschikbaar is, en Defensie kreeg 15 á
20 miljoen euro.”
Hoe zit het met die afspraak
van 200 miljoen euro?
“Zelfs die afspraak wordt door de werkgever met voeten getreden. Daar ben ik
heel boos over.” Snels zegt vervolgens
gekscherend: “We kunnen altijd nog
OPLINIE
JULI 2014
05
WERK EN INKOMEN
“
DEFENSIE HEEFT ONS TÉ
LANG AAN HET LIJNTJE
GEHOUDEN
aangifte van diefstal gaan doen”. Ze
vervolgt: “Ik heb hierover een pittige
brief gestuurd aan zowel minister
Hennis als minister Asscher. Ik wil nu
eindelijk duidelijkheid, Defensie heeft
ons té lang aan het lijntje gehouden.
En de werkgever laat daarmee een
ongelooflijke kans liggen om hiermee
het vertrouwen van het personeel in
de leiding enigszins te herstellen. Want
er is niet alleen 15 á 20 miljoen euro
beschikbaar, er moet meer financiële
ruimte te vinden zijn op de personeelsbegroting om de arbeidsvoorwaarden
te verbeteren. Er is immers onderbezetting van teams, er zit nog ruimte in
de SBK-gelden (sociaal beleidskader,
red.). Het lijkt wel of bij de werkgever
defensie het personeel de sluitpost op
de begroting is. En je kunt niet van het
defensiepersoneel blijven verwachten
om zich dagelijks voor meer dan 100%
in te zetten en daar als werkgever en
politiek niks tegenover stellen. Dat gaat
er bij mij niet in!”
Ben je teleurgesteld in de
top van Defensie, en/of in de
Minister, en waarom?
“Ja. En ik ben niet alleen teleurgesteld
rond de arbeidsvoorwaarden, maar
ook in de snelheid waarmee Defensie
voor het personeel ongelooflijk belangrijke zaken oppakt: zoals de bijzondere
positie van de militair, de UKW, het
AOW- gat, het militaire pensioen, de
WUL en de personeelszorg. Ik heb me
erover verbaasd hoe langzaam het allemaal gaat bij Defensie. De problemen
zijn allemaal al lang bekend, en tot nu
toe zijn er door Defensie geen concrete
stappen gezet, geen concrete voorstellen gedaan. Ik zei niet voor niets in
mijn column in de vorige OpLinie dat
het bij Defensie allemaal gaat ‘met de
snelheid van een achteruitlopende
06
OPLINIE
JULI 2014
slak’. Het blijft bij veel mooie woorden,
terwijl ik daden wil zien. Bijvoorbeeld
de pensioenwetgeving dwingt sociale
partners er toe om naar het militaire
pensioen te gaan kijken. Tal van mensen zitten intussen met een AOW gat, er
liggen nog steeds geen afspraken over
een structurele oplossing van de WUL.
Het lijkt wel of Defensie zich voor al die
belangrijke onderwerpen niet verantwoordelijk voelt. Terwijl die problemen
wél heel snel moeten worden opgelost.”
Waarom zeg je niet
gewoon: we stoppen met
onderhandelen want het
heeft geen zin, we gaan
actievoeren?
“Wat mij betreft zijn we niet ver van het
moment af dat we gaan zeggen dat we
het overleg gaan stopzetten. Ook onze
kaderleden uit de sectoren zijn het
zat. We houden opnieuw een enquête
onder onze leden, daar kunnen ove-
rigens ook niet-leden aan meedoen.
Dan kan iedereen aangeven hoe het nu
staat met het vertrouwen in de top van
Defensie. En wat onze leden verwachten van de arbeidsvoorwaarden en de
houding van de werkgever. Maar ik zeg
er ook bij dat de leden wél in beweging
moeten komen als de werkgever zo halsstarrig blijft. Want de top van Defensie en
de minister zullen er niet wakker van liggen als Snels in haar eentje voor de deur
van Plein 4 duidelijk gaat maken wat ze
er van vindt. Dat moeten we samen met
kaderleden én leden doen. En het liefst
samen met de andere vakbonden. Wat
mij betreft ga ik dus met onze achterban
in gesprek na de zomer. Om ze nóg eens
uit te leggen waar de werkgever mee
bezig is, en om ze in beweging te krijgen.
De bonden hebben in 2012 het overleg
stilgelegd. Toen moest er zelfs een commissie, de commissie de Veer, aan te
pas komen om het overleg weer van de
grond te krijgen. Defensie zou zich een
“
NIEUWE ENQUETE
OVER VERTROUWEN EN
VERWACHTINGEN
uitermate slecht werkgever tonen als in
2 jaar tijd de bonden opnieuw het overleg stopzetten. Als ik werkgever was zou
ik me ernstig achter mijn oren krabben.
Je personeel is immers je belangrijkste
kapitaal, zonder de tomeloze inzet van
defensiemedewerkers is Defensie helemaal niks. Wanneer gaat de werkgever
dat eindelijk eens inzien?”
Wat merk je, nu je bijna een
jaar actief bent als voorzitter
van de AFMP, aan de manier
waarop arbeidsvoorwaardenonderhandelingen gaan vergeleken met jouw eerdere ervaringen? Wat zou er anders,
beter kunnen, of zie je aan de
andere kant ook voordelen?
“Ik heb zelden in mijn lange vakbondscarrière meegemaakt dat het zo lang
duurt voordat een werkgever daadwerkelijk stappen gaat zetten en echt gaat
onderhandelen. Ik heb trouwens ook
zelden meegemaakt dat in een sector
waar de organisatiegraad zo hoog is,
ruim 80 % van het defensiepersoneel
is lid van een vakbond, de werkgever
denkt de bonden te kunnen passeren.
Want de top van Defensie meent dat zij
met het personeel in gesprek kan gaan
over bijvoorbeeld het AOW- gat. Ik vind
dat echt ‘not done’. Dat zijn onderwerpen die aan de onderhandelingstafel
thuis horen. Wij gaan zelf wel luisteren
wat onze leden van voorstellen vinden,
daar heb ik de werkgever niet voor
nodig! En ik ben een “poldermeisje”, ik
ben voor het overleg. Maar daar zijn
twee partijen voor nodig. En als we
met overleg niet verder komen moet er
actie komen. De vakbondsgeschiedenis leert dat dat veelal tot betere resultaten leidt. En als het nodig is schuw ik
de actie niet, daar heb ik ruime ervaring in!”
Onvolledige
uitrusting
MINUSMA-missie aangepakt
Al enige tijd ontvangen wij berichten vanuit onze achterban
dat de verstrekte uitrusting voor de missie MINUSMA (Mali)
niet compleet is. Zo ontbreekt de ballistische zonnebril en
wordt er geen drinkwatersysteem verstrekt aan de mensen
die de huidige rotatie binnenkort moeten gaan aflossen.
O
ok hebben militairen
ondergoed en sokken
uitgereikt gekregen die
de indruk wekten van
wol of andersoortige
warme stof te zijn gemaakt en dus niet
geschikt zouden zijn voor een warm
klimaat zoals in Mali. De AMFP heeft
samen met de andere Defensiebonden
direct aan de bel getrokken en de
minister om uitleg gevraagd. Defensie
schaadt immers haar zorgplicht als
werkgever als ze militairen naar een
gebied met temperaturen boven de 50
graden stuurt zonder fatsoenlijke zonnebril of drinkwatersysteem.
Leveringsproblemen
Defensie onderkent dat er een leveringsprobleem is voor de ballistische
zonnebril en de Camelbak Coyote tan 3,1
ltr Cbrx. De werkgeverheeft toegezegd
deze uitrustingsstukken aan alle militairen die deelnemen aan de MINUSMAmissie nog voor hun vertrek te zullen
naleveren. Voor de toekomstige rotaties
zou de voorraad weer op orde moeten
zijn. Ten aanzien van de huidige groep
militairen die momenteel in Mali is,
verzekert Defensie dat die allemaal de
complete uitrusting hebben gekregen.
Ondergoed en sokken
Defensie geeft aan dat er inderdaad
verschillende soorten ondergoed en
sokken in de roulatie zijn, maar dat ze
allemaal voldoen aan de gestelde eisen
voor vochtregulering en warmtestuwing.
Om de oude voorraad uit te faseren
wordt deze voor de resterende maten
nog uitgeleverd.
Vinger aan de pols
De AFMP gaat dit proces de komende
maanden intensief monitoren. We roepen
de leden op ons vooral te informeren als
de verstrekte uitrusting voor vertrek niet
compleet is. Dit kan via het nieuwe emailadres [email protected]. Overigens kan
dit emailadres ook gebruikt worden voor
andere vragen of meldingen rondom
kleding en uitrusting.
OPLINIE
JULI 2014
07
BLIKOPENER
TEKST SKIP SPRINGER FOTO AVDD
Defensie moet meer inzicht geven in risico’s
Fijnstof in Mali
De luchtkwaliteit in Mali is zorgwekkend. De concentraties van
fijnstof zijn er veel hoger dan de normen van de Europese Unie en de
Wereldgezondheidsorganisatie. De AFMP eist daarom dat Defensie zo
spoedig mogelijk meer inzicht geeft over de luchtkwaliteit. Ook moet
er kritisch worden gekeken naar de uitzendduur. Het personeel moet
uitgebreide informatie krijgen over fijnstof en de bescherming ertegen.
M
ogelijk heeft u
het zelf wel eens
ervaren. Uw auto
compleet onder
een dunne laag
zand. Grote kans
dat dit zand van de Sahara afkomstig is.
Met dit woestijnzand van de Sahara kunnen zeer kleine deeltjes van mineralen,
ijzerhoudende stoffen zoals koper en
zink, en bacteriën worden meegevoerd.
08
OPLINIE
JULI 2014
Van fijnstof wordt gesproken als de
grootte van de in de lucht zwevende
deeltjes minder is dan 10 micrometer.
Astma
Een micrometer (micron) is een duizendste deel van een millimeter. Kleine
stofdeeltjes van minder dan 10 micron
kunnen gemakkelijk de longen binnendringen, terwijl deeltjes van minder dan
2,5 micron het longweefsel kunnen aan-
“
SOMMIGE KLEINE
STOFDEELTJES
KUNNEN ZELFS
SCHADELIJK ZIJN
VOOR HET HART’
tasten met mogelijk astma tot gevolg.
Deeltjes minder dan 1 micron kunnen
zelfs in het bloed komen en andere
organen dan de longen aantasten.
De veronderstelling is dat de kleine deeltjes ontstekingsreacties veroorzaken
en de zuurstofopname bemoeilijken. In
sommige situaties kunnen zeer kleine
stofdeeltjes daarmee zelfs schadelijk zijn
voor het hart, omdat die deeltjes ervoor
zorgen dat het bloed stroperig wordt.
FOTO AVDD
In het woestijnzand van
de Sahara kunnen kleine
tot zeer kleine deeltjes
van mineralen, ijzerhoudende stoffen zoals koper en zink, en bacteriën
worden meegevoerd.
In Mali zijn regelmatig
zandstormen.
»
Onderzoek
* laat zien
dat van het aantal
sterfgevallen in Mali
als gevolg van hartof longproblemen
bij mensen van 30
jaar en ouder zo’n
30% te wijten is
aan de invloed van
woestijnzand.
*
Onderzoek van
D. Giannadaki,,
A. Pozzer en J.
Lelieveld: ‘Modeled
global effects of airborne desert dust on
air quality and premature mortality.’
» de grootte van de fijnstof;
» de chemische samenstelling van
de fijnstof;
» de mate van concentratie;
» de duur van de blootstelling aan
fijnstof en
» menselijke factoren zoals leeftijd,
gezondheid
Militairen en fijnstof
Amerikaanse militairen zijn zowel in
Afghanistan als in Irak blootgesteld
aan fijnstof. Uit onderzoek bleek dat
militairen op missie in Irak meer kans
op astma hadden dan militairen die
hun diensttijd in Amerika doorbrachten.
Amerikaans onderzoek liet zien dat
de fijnstof in de Perzische Golf meer
dan 37 elementen en metalen inclusief
aluminium, ijzer, magnesium en tin
bevatte. Uit ander onderzoek bleek dat
het woestijnzand zo’n 147 verschillende
soorten bacteriën bevatte, genoeg
om ziektes waaronder meningitis te
verspreiden.
Fijnstof in Mali
Normen
De Europese Unie heeft normen
vastgesteld voor fijnstof. In 2010 mocht
er per dag gemiddeld (over een jaar
genomen), niet meer dan 20 microgram
in een kubieke meter zitten. Een microgram is een mijoenste gram. En volgens
de Wereldgezondheidsorganisatie WHO
mag er ieder jaar hooguit zeven dagen
gemiddeld meer de 50 microgram
fijnstof in een kubieke meter zitten.
Uit diverse internationale onderzoeken
(zie www.wikipedia.org/wiki/fijnstof) is
gebleken dat het effect van fijnstof per
persoon verschillend is. Aannemelijk is
gemaakt dat bepaalde elementen het
gezondheidsrisico kunnen vergroten,
zoals:
Mali ligt ten zuiden van de Sahara en
delen van het land liggen in de Sahel.
Mali kent slechts 2 seizoenen: een droog
seizoen en een nat seizoen (ongeveer
van juni tot en met september). Er zijn
regelmatig zandstormen in Mali, waarbij
fijnstof verspreid wordt. Uit onderzoek
is gebleken dat droge seizoenen meer
invloed op de luchtkwaliteit hebben dan
de natte. Tot op heden heeft Defensie
geen echt inzicht gegeven in de luchtkwaliteit in Mali, zodat we ons moeten
baseren op informatie uit andere onderzoeken. Wel is er een beperkt aantal
onderzoeken uitgevoerd naar de luchtkwaliteit in Afrikaanse landen - waaronder Mali. Bij het onderzoek Saharan
Dust Impacts on Air Quality’ zijn in Mali
(Cinzana) fijnstofwaarden vastgesteld.
at blijkt: de concentraties fijnstof blijken
veel hoger dan de normen die de EU
en de WHO stellen. Er waren 237 dagen
met een concentratie van meer dan 50
microgram per m3, waarvan 138 dagen
in het droge seizoen. Vooral dan zijn de
concentraties en de risico’s hoog. Een
concentratie boven de 155 microgram
per m3 is ongezond voor mensen die
al hart- en/of longaandoeningen hebben. Boven de 255 microgram is het
ongezond voor iedereen. Daarnaast
bevat de onderzochte fijnstof diverse
metaalhoudende stoffen (zie ook: http://
tinyurl.com/peabfhm).
Nederlandse militairen
Buitenlandse onderzoeken in Mali
laten zien dat de luchtkwaliteit in
Mali zorgewekkend is, en in elk
geval ruim boven de norm ligt van
de Wereldgezondheidsorganisatie.
Nederlandse militairen in Mali worden
tijdens de missie gedurende een
lange periode blootgesteld aan fijnstof.
De mate waarin is afhankelijk van
verschillende factoren. De duur van de
missie kan daarbij meespelen.
Wat moet Defensie doen?
Defensie moet op zo kort mogelijke
termijn inzicht geven over de
luchtkwaliteit in Mali en aangeven welke
ijzerhoudende en bacteriële deeltjes
in de lucht in Mali aanwezig zijn. Op
dit moment wordt er, omdat de AFMP
vragen heeft gesteld, nader onderzoek
gedaan naar fijnstof door TNO. Het is
goed mogelijk dat een uitzendduur van
6 maanden, zoals nu voor een belangrijk
deel van de Nederlandse functies geldt,
de kans op schade aan longen en hart
vergroot. Ook daar moet kritisch naar
worden gekeken. De AFMP vindt dat
de gezondheid boven alles gaat. Een
goede registratie is daarom een must.
Verder moeten defensiemedewerkers
uitgebreid geïnformeerd worden hoe
zij zich het beste kunnen beschermen
tegen fijnstof. Ook informatie over
de gezondheidseffecten van fijnstof
is noodzakelijk. Dan kan iedereen
zowel tijdens als na de missie
veranderingen in de eigen gezondheid
(longen- en hartaandoeningen) op tijd
onderkennen.
OPLINIE
JULI 2014
09
WERK EN INKOMEN
TEKST ALEX GROOTHEDDE
Internationale samenwerking:
Valkuilen
op personeelsgebied
Begin juni werd bekend dat de Luchtmobiele Brigade integreert
met een Duitse legereenheid. Dat levert tal van voordelen op,
maar het kan ook schuren. Bijvoorbeeld op het gebied van
medezeggenschap. Hoe zit dat?
V
olgens minister Hennis
kan de samenwerking
van de Luchtmobiele
Brigade met de
Duitsers diverse
voordelen bieden. Op
politiek gebied omdat samenwerking in
een internationale operatie een krachtig
signaal van solidariteit kan zijn. Verder
kunnen geïntegreerde eenheden leren
van elkaars sterke punten. Ook ziet ze
efficiency voordelen, bijvoorbeeld in
samenwerking bij opleidingen en bij
onderhoud en het gezamenlijk beheer
10
OPLINIE
JULI 2014
Europese slagkracht
van een pool van reservedelen. Bij deze
vorm van samenwerking kan een Duitse
divisiecommandant opdrachten geven
aan de Luchtmobiele Brigade ten aanzien van trainingen en opleidingen, zo
blijkt uit Kamervragen. De Nederlandse
CLAS is ervoor verantwoordelijk dat de
Luchtmobiele Brigade beschikt over voldoende getraind personeel en inzetbaar
materieel. Uit de Kamervragen blijkt ook
dat Nederland altijd het laatste woord
heeft over de inzet van Nederlandse
eenheden in een operatie. Maar wat
zijn de gevolgen van de integratie van
»
Zowel oud-defensieminister Hans Hillen als
Rob de Wijk, Directeur Haags Centrum voor
Strategische Studies, noemden in de Volkskrant
van 12 juni de integratie van de Luchtmobiele
Brigade in essentie een stap in de richting van een
Europees leger. Het past in de lijn die de NAVO sinds
de crisis in Oekraïne samen met de VS heeft ingezet:
meer aansturen op Europese slagkracht. Zo heel
nieuw is internationale samenwerking natuurlijk
niet: pooling and sharing is een lijn die ook door exminister Hillen is ingezet. Zo trainen Nederlandse
mariniers al jaren met Britse collega’s en kochten
onze zuiderburen Nederlandse marineschepen die
gezamenlijk worden onderhouden.
de Luchtmobiele Brigade voor het
Nederlandse personeel? Worden hun
belangen niet vermalen in het internationale krachtenspel? De medezeggenschap behoort toe te zien op juiste
uitvoering van de regelgeving, maar
hoe verloopt de samenwerking van
Nederlandse medezeggenschapcommissies met hun buitenlandse tegenhangers? Waar schuren de regelgevingen
met elkaar en is er op dat gebied misschien meer coördinatie nodig?
We vragen het aan AFMP-kaderlid
Jeroen Maat, personeelsfunctionaris
CISBn HQ HRF S1 in Münster. Hij is goed
op de hoogte van de medezeggenschap en vooral hoe deze zich verhoudt
tot de Duitse tegenhanger.
Soms schuurt het op personeelsgebied
in Eibergen. Neem de oefeningen.
Nederlanders ontvangen een oefentoelage, Duitsers hebben een zogenoemde
Dienstausgleich. Zij kunnen de meer
gewerkte uren alleen in tijd compenseren vanwege hun regelgeving in het buitenland (geen geldelijke toelages naast
de buitenlandtoelage). Maat: “Dat leidt
wel eens tot problemen, want hoe moet
je zonder hen het normale werk doen?
In de praktijk betekenen vier gehele
weken op oefening zes weken vrij.”
Maat stipt ook de basis militaire vaardigheden aan. “Beide landen hebben een
eigen regelgeving. Er is geen overeenstemming over binationale of internationale richtlijnen om te voldoen aan
de juiste militaire status, bijvoorbeeld
voor uitzendgeschiktheid. In de praktijk
betekent dit dat elk land zelf verantwoordelijk is. Dit kost tijd en hierop zou veel
winst te halen zijn als dit internationale
standaards worden de stafprocessen
worden hierdoor ook eenduidiger.”
Regelgeving
Ook als het om regelgeving gaat
schuurt het af en toe. Neem activiteiten
als sportdagen en beëdigingen, waar
de regels over onder meer voeding en
overwerk en het beladen van voertuigen uiteenlopen. En soms is onduidelijk
van welk budget iets moet worden
aangeschaft. Maat noemt als voorbeeld
het plaatsen van een grote antenne,
waarbij de militairen helmen moeten
dragen, maar waar het onduidelijk
was of deze van het Nederlandse, het
Duitse, of het gezamenlijke (bi-nationale)
budget gekocht konden worden. “De
medezeggenschapscommissies en de
VP’s zouden in samenspraak met de
commandanten meer over afstemming
van de regelgevingen kunnen nadenken. Er zit geen bi-nationale coördinatie
op. Dat zou wenselijk zijn, al kost dat wel
geld.” En omdat er een tendens is
“
ER ZIT GEEN BINATIONALE
COÖRDINATIE OP AFSTEMMING
VAN DE REGELGEVINGEN’
CULTUURVERSCHILLEN
H Duitsers genieten volgens Maat van de
Nederlandse aanpak. “Wij gaan toch anders
met de kerels om; ze krijgen meer vrijheden.
Duitsers krijgen hierdoor ook te maken met
meer vrijheden dan ze zelf gewend zijn. En
andersom krijgen sommige Nederlanders
in de sectie meer discipline.” Een lastig verschijnsel is het Duitse beoordelingssysteem.
Duitse militairen worden constant beoordeeld en dat levert soms onaangename situaties op als er Nederlanders bij zijn. Omdat
zij het soms net even anders doen, kan het
lijken alsof een Duitse militair die hoger is
in rang, zijn zaakjes niet voor elkaar heeft.
Als de Duitser zich op dat moment ervan
bewust is dat een beoordelaar hem gadeslaat, kan dat in de ogen van een onwetende
Nederlander tot vreemde reacties van de
Duister leiden. Maat maakte het uit eigen
ervaring mee. “Die dingen moet je weten.
Onze stelregel is: don’t judge. Je weet niet
waarom je Duitse collega iets op een bepaalde manier doet.”
OPLINIE
JULI 2014
11
WERK EN INKOMEN
“
NEDERLANDSE MILITAIR MOET
SOMS DOOR ALS ZIJN DUITSE
COLLEGA AL EEN BIERTJE PAKT’
MEDEZEGGENSCHAP
HIER EN BIJ DE BUREN
H De Nederlanders in Duitsland kunnen terugvallen op de normale medezeggenschapsstructuur,
terwijl de Duitsers een vertrouwenspersoon hebben.
Daar kunnen ze naar toe als er arbeidsrechtelijk iets
niet goed zit. Deze vertrouwenspersoon (VP) wordt
per onderdeel gekozen uit de manschappen: één
uit de onderofficieren en één uit de officieren. De
laatste is (vaak) spreekbuis namens beide vertrouwenspersonen. Daar wordt serieus mee omgegaan.
Allereerst omdat de VP beschermd word regelgeving
en recht heeft op geheimhoudingsplicht, waardoor
de militair die iets aanzwengelt daar nooit problemen
door zal ondervinden. En als de VP een punt heeft,
dan gebeurt daar ook zeker wat mee.
naar meer samenwerking in Europees
verband, moet er volgens hem ook op
Europees niveau worden gekeken naar
een oplossing voor dit soort praktische
problemen. Maat is optimistisch over
de Duits-Nederlandse afstemming. “In
Eibergen gaan we dit jaar met de VP’s
voor de eerste keer sinds jaren aan tafel
zitten om samen over medezeggenschaponderwerpen te praten. We gaan
het dan hebben over elkaars taken, hoe
we elkaar kunnen helpen.”
De Nederlandse arbeidstijdenwet
verschilt flink met de Duitse variant. “Wij
hebben een oefentoelage, zij kunnen
door de Duitse regelgeving om vijf uur
’s middags opstappen en een biertje
drinken. Ze kunnen niet opgedragen
worden dan toch te gaan werken. Dat is
af en toe raar. Maar het is niet onwerkbaar, want we weten ervan.”
Daar komt volgens hem bij dat Duitsers
daarnaast veel verlof hebben. “En dat
trekt de verhoudingen wat scheef.
Maar irritaties zijn er niet. Wel verschillen.” Maar hoe moet het dan met die
verschillen als er Europees gaat worden
samengewerkt? “Je moet dan loslaten
dat je Nederlander bent, en respect
12
OPLINIE
JULI 2014
voor het andere land tonen en omgekeerd. Dat je weet dat bijvoorbeeld
bepaalde dingen langer kunnen duren.
Verschil in mentaliteit kan ook positief
uitpakken. Als ik zeg dat een pleintje
smerig is tegen een manschap, haalt
een Nederlander bij wijze van spreken
zijn schouders op, maar een Duitser ziet
het als een opdracht.”
Dat kan tot misverstanden leiden.
Bijvoorbeeld bij het stafproces. “Een
order gaat door alle secties heen,
iemand van de sectie moet het nakijken,
maar de kans bestaat dat hij per ongeluk alleen door Nederlanders wordt
gestafd, omdat hij de Duitse collega’s
minder goed kent. Dat is menselijk. Daar
proberen we wel aan te denken.”
Ook is het bij uitzendingen soms lastig
afstemmen. “Door onduidelijkheid over
verantwoordelijkheden over opleidingen, werd er dubbel werk gedaan
door Nederlanders en Duitsers. Op
een gegeven moment moet je dan
dus vragen wie er ‘leading’ is. Dat zijn
processen waar je wél even aan moet
denken.” Maar over het algemeen gaat
de samenwerking goed. “Beide landen
profiteren ervan.”
Internationale
samenwerkening:
Minister laat
bonden links
liggen
De AFMP is voorstander van
internationale samenwerking.
Maar vreemd genoeg betrekt de
Minister van Defensie ons niet
bij de samenwerking, bij zaken
als arbeidsomstandigheden en
rechtspositie.
De AFMP is zelf voor internationale samenwerking en draagt dat uit via de Europese
Organisatie van Militaire Verenigingen
(EUROMIL). EUROMIL bevordert de sociale
en professionele belangen van al het militair
personeel in Europa. En stimuleert dat de militaire vakbonden op dit gebied internationale
samenwerking zoeken. Hoe hard dat nodig
is bleek maar weer tijdens het EUROMILpresidium in Lissabon, toen aansluitend
hierop een bijeenkomst tussen de Duitse en
Belgische collega’s en de AFMP plaatsvond.
Daarbij is gesproken over een eerdere brief
van de minister aan de Kamer over het
voornemen van Duitsland en Nederland om
een aantal eenheden te integreren. Anderhalf
jaar eerder was door de AFMP samen met
de Belgische collega’s al eens een gezamenlijke brief gestuurd aan onze ministers van
Defensie met het verzoek ons te betrekken bij
de samenwerking tussen onze landen die aan
het ontstaan is, en aandacht te besteden aan
de ontwikkeling van gezamenlijke arbeidsomstandigheden en rechtspositie. Daarop kwam
het gebruikelijke vage en nietszeggende
antwoord dat het nog te vroeg voor een
dergelijke discussie was. Een antwoord dat
politici vaak geven als hun dromen worden
verstoord door mensen die wijzen op de
werkelijkheid. AFMP-voorzitter Anne-Marie
Snels: “Het kan toch niet zo zijn dat de bonden
pas geïnformeerd worden nadat de stappen
daadwerkelijk zijn gezet zónder dat – met de
bonden- over de gevolgen voor het personeel
is gesproken.”
WERK EN INKOMEN
TEKST ALEX GROOTHEDDE EN RENÉ SCHILPEROORT
Oproep:
Ziek na werken
bij POMS-sites?
Heb je gewerkt op een van de POMS-sites
in Brunssum en Eygelshoven? Weet dan
dat een aantal collega’s die er jarenlang met
zeer giftige stoffen hebben gewerkt (ernstig)
ziek zijn geworden. Mocht je bepaalde
gezondheidsklachten hebben, meld het ons!
»
Het gaat om kanker en een auto-immuunziekte. De
zieke oud-medewerkers werkten tussen 1984 en 2006
op de opslagplaatsen voor Amerikaans oorlogsmaterieel dat
werd ingezet in Irak, Afghanistan of tijdens de Balkanoorlog.
De legertanks en -wagens werden er gereinigd, gerepareerd,
gezandstraald en geverfd. In de daarbij gebruikte CARCverf zit onder meer de kankerverwekkende stof chroom6.
Daarnaast kwamen de medewerkers in contact met verarmd
uranium en benzeen.
Volgens de Minister van Defensie zijn er ‘vooralsnog geen
aanwijzingen dat (voormalige) medewerkers van de POMSsites structureel zijn blootgesteld aan te hoge concentraties
gevaarlijke stoffen, zoals de Chemical Agent Resistant
Coating (CARC).’
Registreren
De klachten openbaarden zich pas vele jaren later. De zieke
oud-defensiemedewerkers hebben Defensie ervan op de
hoogte gesteld. Defensie gaat onderzoek doen. Dit onderzoek
is volgens de Minister ‘complex en moet zorgvuldig gebeuren.’ (Voormalige) defensiemedewerkers die op de POMSsites werkten kunnen zich laten registreren via het zorgloket
ABP. U komt dan mogelijk in aanmerking voor financiële
compensatie.
Denk je dat ook jouw gezondheid is geschaad door het
werken met giftige stoffen op een POMS-site? Meld het dan
(ook) bij ons. Stuur een e-mail naar [email protected]. Mocht het
vervolgens tot een zaak komen, dan houden wij in de gaten
of Defensie de afwikkeling ervan naar behoren laat verlopen.
Aan de slag bij Pon/VW?
Denk aan
sociaal plan!
Kun je bij Pon/VW aan de slag? Als monteur, in
de logistiek of in een andere functie die draait
om de Amarok, de vervanger van de Mercedes
Defender? Wees je dan bewust van de gevolgen
van de keuze die je maakt. Defensie heeft het
onderhoud voor de nieuwe Amarok voertuigen
namelijk via een lease constructie uitbesteed.
D
aar heeft vooraf geen overleg met de bonden
over plaatsgevonden. Er is daardoor nog geen
sociaal plan omdat Defensie hier te laat mee
is, Pas dinsdag 17 juni is hier op aandringen
van de bonden in het overleg over gesproken.
Een sociaal plan geeft bij een uitbesteding zoals bij die van de
Amarok pick-up truck bepaalde garanties. Het gaat dan om
het personeel dat meegaat met het werk dat wordt uitbesteed
en eventueel aan de slag kan bij de zogenaamde marktpartij.
En garanties zijn nodig als bijvoorbeeld je baan bij Pon/VW
op de tocht komt te staan, in het geval het met het bedrijf niet
goed gaat. Die kans is misschien klein, maar toch vindt de
AFMP het belangrijk om je als lid hierop te wijzen. Zodat je de
keuze in het volle besef van de mogelijke gevolgen maakt.
Sociaal statuut
Het sociaal plan is nog onderwerp van overleg tussen
Defensie en de militaire vakbonden. Inhoudelijk kunnen we er
nog niets over melden, behalve dan dat het gebaseerd zal zijn
op het Sociaal Statuut Uitbestedingen. Per uitbesteding aan
een marktpartij wordt op basis van dit statuut nader maatwerk
geleverd. Over dit statuut kun je hier meer lezen. Zodra het
sociaal plan voor de uitbesteding van de Amarok rond is zullen we via deze website er meteen melding van maken.
OPLINIE
JULI 2014
13
VAKBONDSHART
TEKST EN FOTO’S ALEX GROOTHEDDE
B
Bert Weeren, sectorhoofd Postactieven:
Als een bok
op de haverkist
De kracht van de AFMP zit ‘m in de mensen met een groot
vakbondshart. Kaderleden, raadsmannen, sectorhoofden,
onderhandelaars, mc-leden, enzovoorts. Samen zijn ze de goed
geoliede motor van de AFMP. Maar wie zijn ze en wat doen ze? In
OpLinie 2 startten we een serie waarin we telkens een bezielde
functionaris in het voetlicht zetten. Deze keer richten we de
schijnwerper op Bert Weeren, een van de drie sectorhoofden
Postactieven.
14
OPLINIE
JULI 2014
ert Weeren (62) is sectorhoofd voor de
postactieven in de regio Zuid; onder de
lijn Goes - Arnhem. Zijn vakbondshart
klopte al nog voordat hij bij de AFMP
terecht kwam. “Al ruim voordat ik de
dienst in ging, was ik al een typje van
regelen en doen.” Voor zijn diensttijd
was hij al jeugdscheidsrechter en teamleider in zijn geliefde sport korfballen.
Hij is nu nog steeds zeer actief in deze
sport. Weeren was opgeleid als elektricien en wilde de dienst in, maar zijn
opkomst van juni 1971 ging niet door.
Het zou juni 1972 worden. “Daar moest
achteraan gezeten worden. Op de
kaderschool was ik toen klassenvertegenwoordiger en dacht: ik zoek het wel
uit voor mijn maten en regel het wel.”
Overgang naar F-16
Het regelen zat hem duidelijk in het
bloed. Toen Weeren werd geplaatst op
de vliegbasis Volkel kwam hij op eigen
verzoek in de instrumentenwereld
terecht, maar dat bleek niets voor
hem. “Het was wachten op klachten.
Toen had je nog voor één functie twee
personen; een oorlogsfunctie en een
vredesfunctie. Door de overgang van
de F-104 ‘Starfighter’ naar de F-16 werd
op gegeven moment de helft van de
functies opgeheven waardoor ook mijn
functie dreigde te vervallen. Toen er
werd gevraagd wie er wat anders wilde
doen, stak ik mijn vinger op en zei dat
ik de werkgroep die die overgang zou
begeleiden wel wilde leiden.”
“
MET SOMMIGE TIPS KUNNEN
ONZE LEDEN SOMS WEL
HONDERDEN EURO’S BESPAREN’
Willen helpen
Uitzendingen
De overgang van de F-104 ‘Starfighter’
naar de F-16 markeerde het begin van
het overleg. Het Basis Overlegorgaan
(BOO) werd geboren en Bert werd er
de voorzitter van. “Het was het prille
begin van de medezeggenschap. Ik heb
zelf nog de vanuit de cursussen bij Ons
Belang de reglementen mee geschreven.” Na tien jaar werd hij overgeplaatst
naar Duitsland. Daar was hij zeven jaar
lang voorzitter van het zogenoemde
onderdeelsoverlegorgaan (OOO).
Uiteindelijk werd hij officier en moest hij
het orgaan verlaten, maar hij bleef nog
wel actief op de achtergrond. “Ik ben
wat ik zelf een beroepsvrijwilliger noem:
als iemand een probleem heeft, wil ik
helpen.” Weeren weet als geen ander van de
organisatie rondom uitzendingen bij
de KLu. Hij ging van Gilze Rijen voor de
laatste drie jaar van zijn carrière naar de
Duitse basis Ramstein. Dat was in een
periode dat het aantal uitzendingen
alleen maar toenam. Na amper 1,5 jaar
moest Weeren terug naar Nederland,
weer de vliegbasis Volkel. Daar kreeg
hij de opdracht om de afdeling BOPZ,
die belast was met de operationele
personeelszaken, te leiden. “Opeens
samen met 14 man aan de slag. Mijn
opdracht was: regel de uitzendingen
van de Luchtmacht, van vertrek tot en
met terugkomst, inclusief de zorg voor
het thuisfront. “We hadden o.a. zelf een
systeem ontwikkeld waarbij we, als er
ook maar iets gebeurde in Afghanistan,
iedereen al hadden geïnformeerd.”
Weeren tekende na een jaar verlenging
nog twee keer voor twee jaar bij, net als
zijn meeste collega’s. “Allemaal mensen
met dezelfde mentaliteit: met zorg voor
het personeel. We dachten allemaal:
goh, dat moeten we afmaken. We
konden het niet loslaten.” In dat stadium
was er veel contact tussen zijn afdeling
en de vakbonden, die op bezoek kwamen bij de informatiedagen in verband
met verzekeringen, rechtspositie en
degelijke. “In een van die jaren vroeg
sectorhoofd Luchtmacht Ron Segers
mij of ik interesse had om weer iets
voor de AFMP te doen. Ik zei: ja, is goed,
ervan uitgaande dat het vrijwilligerswerk
was. Hans van Eldik, mijn voorganger,
maakte mij nog verder enthousiast en ik
werd begin 2011 uitgenodigd om bij het
bestuur te komen praten. Toen bleek
het om een baantje als sectorhoofd PA
te gaan, en ik werd aangenomen.”
Geen stress
Toen Weeren op 1LVG bij Gilze-Rijen
werd geplaatst en daar een reorganisatie aan de orde was, heeft hij deze
samen met P&O van de basis in een
jaar gerealiseerd. Hetzelfde deed zich
voor toen hij werd geplaatst bij het 299
Squadron dat later werd opgeheven.
“Vanuit de staf hebben we de opheffing gerealiseerd zonder gedwongen
ontslagen en zonder dat mensen in de
stress schoten. Ik was in mijn rol dan
wel van de organisatie, maar de mens
stond voorop. Zo zit ik er nog steeds
in.” Het mes snijdt simpelweg aan twee
kanten: “Als iemand lekker in zijn vel
steekt, presteert ‘ie beter.” Die opvatting
is tegenwoordig bij Defensie wat op de
achtergrond geraakt, zo ziet Weeren het.
“Iedereen klaagt. Als vakbondsmensen
zijn we daarom belangrijk, omdat regelgeving en omstandigheden constant
veranderen. Bij Defensie zijn we al sinds
1991 aan het reorganiseren. Er is geen
moment rust. En zeker in combinatie
met uitzendingen is dat erg vervelend.
Je komt terug van een uitzending en
je stoel is ineens weg, of een opleiding
gaat ineens niet door. Daar word je niet
vrolijk van.”
Hoge waardering
Weeren ziet tot zijn vreugde steeds
meer postactieven naar de AFMPvoorlichtingsdagen voor postactieven
komen, zoals die over de UGM. “Er zijn
veel positieve reacties, waar ik heel
blij om ben. Het gemiddelde
waarderingscijfer is een 8,5.”
Adviseren doen de sectorhoofden
niet direct, maar informeren doen ze
wel, en heel gedegen. “Wij, het team
sectorhoofden postactieven, verzamelen informatie en gaan daarmee het
gesprek met de leden aan. Stel dat er
een pensioenoverzicht is, dan leggen
wij uit hoe zoiets in elkaar zit, waar de
verbanden liggen. En we geven tips
in de belasting- en inkomenssferen.
“Met die tips kunnen onze leden soms
honderden euro’s besparen.” Onze
inzet hangt af van de vragen die de
mensen hebben. “ Toch is er ook een
rode draad: het belang van de persoon
in de vakbond. “Voor PA-bijeenkomsten
nodigen wij soms sprekers uit, dan
gaat het onder andere over schenken
en erven. Dat kan heel handig zijn als
bijvoorbeeld een ouder familielid uit
huis wordt geplaatst en in een AWBZinrichting terecht komt. Je kunt dan bijvoorbeeld er tijdig voor zorgen dat die
persoon minder geld heeft, omdat het
anders moet worden afgedragen in een
hoge eigen bijdrage. Je kunt dan beter
schenken, zodat het geld in de familie
blijft. Een andere keer gaat het alleen
over de WMO, de Wet Maatschappelijke
Ondersteuning die in 2015 wordt
gedecentraliseerd en bij de gemeenten
terecht komt. Dan moet je daarin de
weg en de regelgeving weten.”
Doorpakken
Weeren: “Toen ik sectorhoofd werd was
ik niet gespecialiseerd in iets, maar wél
werk ik vanuit het idee dat als mensen
iets vragen, ik het meteen uitzoek. Stel
dat iemand belt met een vraag over hoe
het werkt met een uitkering bij overlijden. Dan ga ik meteen aan de slag. Ik
houd er niet van om mensen te moeten
laten wachten, zelf heb ik er een bloedhekel aan als ik in de wacht word gezet.
Mijn werkwijze is dat ik als een bok op
de haverkist zit. Gelijk doorpakken. En
dat is de mentaliteit van iedereen bij de
AFMP. Dat moet ook, want zo behouden
we onze leden.”
OPLINIE
JULI 2014
15
BLIKOPENER
TEKST ALEX GROOTHEDDE
Vrouwen van militairen op missie:
Het wachten
is het ergste
Wat betekent het voor het thuisfront als je partner op missie is? Vier
vrouwen van militairen vertellen vrijuit over de emoties en praktische
zaken waar zij en hun kinderen voor, tijdens en de missie tegenaan lopen.
16
OPLINIE
JULI 2014
W
at voor rituelen heb je om het
wachten draaglijk te maken
voor jou en je kinderen als je
man op missie is?
De snoepjespot is een goede. Iedere
dag dat de man op missie is, krijgen de
kinderen er een snoepje uit, en als de
pot leeg is komt papa terug. Dat werkt
onder andere goed bij kleine kinderen
van Nicky en Lynn. Lynn leest voor elke
missie haar kinderen voor uit Papa muis
op uitzending, een boekje dat Defensie
uitreikt op de thuisfrontinformatiedagen.
“Daarna gaan we naar mijn ouders en
maken we een fotoshoot van mijn man
in zijn militaire pak.” Voor de laatste
missie bedacht ze knuffelkussens, met
op elk kussen een foto van haar man en
een van haar zoons erop. “Daar kunnen
ze tijdens de uitzending echt mee knuffelen.” Nicky laat als extra ritueel haar
kinderen elke dag een sticker op een
plakkalender plakken. “Zo kunnen ze
iedere dag zien hoe lang het nog duurt
voordat papa terug komt. Mijn man
heeft een slaapliedje ingezongen op de
iPad en dat spelen we iedere avond af.
Dan is het net of hij er weer even bij is.”
An: “De grotere kinderen hebben geen
rituelen meer. Voor de kleinere kinderen
had ik ook een kalender gemaakt. De
ene dag maken ze er een tekeningetje
op, de andere keer zetten ze een kruisje.
Ik heb ook een foto opgehangen bij
het bed, en iedere avond praten ze er
even mee en geven ze hem een kusje.”
Vrouw van militair heeft geen rituelen:
“Bij mij gaat de knop op de overlevingsstand, en de dag door zien te komen.”
Dat geldt overigens ook voor de andere
vrouwen. Ze heeft het wel heel druk,
zodat piekeren er niet echt bij is. “Ik
maak veel afspraken en toen mijn man
in Afghanistan was, heb ik het hele huis
opgeknapt. Daarnaast ben ik druk met
mijn werk.”
Hoe regel je praktische hulp?
Zo komen we bij een praktisch punt,
want niet iedere vrouw van militair
een militair heeft twee rechterhanden.
Toch? Dit groepje redt zich echter
overal uit. Ze beschermen hun partner
tegen berichten over gebroken ruiten,
kapotte apparaten en dergelijke en
lossen het zelf op. Lynn: “Ik zeg: alles
is goed, maar ondertussen is de auto
stuk.” Zelf kan ze altijd een beroep doen
op haar achterban. Maar zij weet wel
van een andere vrouw van een militair
die compleet in de stress zat toen een
kind ziek was en er ook iets kapot ging.
“Ik zie dat er wel meer vrouwen zijn die
niet een achterban hebben die dat wel
even voor ze oplost. Zeker als ze voor
het werk net verhuisd zijn.” Anne-Marie:
“Zijn er wel eens situaties geweest dat
je een beroep op Defensie hebt gedaan
omdat er iets geregeld moest worden?”
Nicky deed dat toen haar oma was
overleden. “Ik zat er helemaal doorheen.
Mijn schoonouders hebben de kinderen
opgevangen. Toen stond ik op het punt
SitCen te bellen om te vragen of mijn
man over kon komen. Maar dat heb ik
toen niet gedaan. Ik was bang dat ik
depressief werd. Mijn huisarts zei toen:
je moet ze bellen. Maar dat heb ik toen
niet gedaan, want het gesprek met
de arts gaf me veel positieve energie,
omdat ik mijn verhaal kwijt kon.” De
andere vrouwen staan er ook zo in: ze
bellen alleen in het uiterste geval, als
het echt niet anders kan. Een sterfgeval
bijvoorbeeld. Veel wordt achtergehouden, en dat gaat soms ver. Vrouw van
militair: “Op een dag moest ik geope-
De snoepjespot is een bekend ritueel:
iedere dag neemt een kind van een militair
er een snoepje uit, en als de pot leeg is, is
papa terug.
Lynn
is 29 jaar, en heeft twee zoons
van 5. Ze werkt bewust niet. “Ik heb
met mijn man afgesproken dat zolang
de uitzendperiodes duren, ik niet ga
werken, want ik kan dan niet op hem
bouwen.”
Nicky
is 39 jaar en heeft een zoon
van 2 en een meisje van 9. Zij kent haar
huidige man vijf jaar en is er al bijna
net zolang mee getrouwd. Nicky heeft
samen met haar man, die in april terug
kwam na zeven maanden Afghanistan,
een dagboek over de uitzendingen
geschreven.
Vrouw van militair’
is 46
jaar, en al 9 jaar gelukkig met haar man.
Haar man werkt 23 jaar bij Defensie en is
net terug uit Mali. Zij is begonnen met de
blog ‘vrouw van militair’ die in OpLinie
wordt gepubliceerd. Verder zit ze op
Facebook en ze twittert veel. [@@@
adressen opgevraagd]
An
is 43 jaar en getrouwd. Hun
kinderen zijn 7, 10, 15, 19 en 21 jaar. Haar
man werkt nu 9 jaar bij Defensie en gaat
in september naar Mali. An werkt twee
dagen per week als leerkracht in het
onderwijs.
»
Alle vrouwen vertellen hun verhaal
anoniem, om de veiligheid van hun
partner te waarborgen.
reerd worden omdat ik een knobbeltje
in mijn borst had. Ik heb ernstig eraan
getwijfeld of ik SitCen moest bellen of
dat ik mijn man moest inlichten. Maar
uiteindelijk vertelde ik het mijn man pas
nadat die operatie voorbij was. Het is
bescherming naar hem toe: ik wil dat hij
zijn hoofd bij het werk blijft houden. Ja,
natuurlijk doe je jezelf daar tekort mee.”
Alle aanwezige vrouwen van militairen
doen dit en zij merken aan reacties
op hun eigen blogs dat veel andere
vrouwen van militairen dit ook doen.
Voor Lynn is de remedie simpel: “Als je
iemand anders vertelt
OPLINIE
JULI 2014
17
BLIKOPENER
“
VOORAL KINDEREN
HEBBEN MOEITE
MET HET TELKENS
OPNIEUW WEGGAAN’
Bij iedere uitzending maakt Vrouw van militair een ‘overlevingspakket’. “Deze foto stuurde mijn man me vanuit Mali.
In de doos zitten allemaal enveloppen die hij mag openen
wanneer hij bijvoorbeeld behoefte heeft aan een knuffel dan zit er een foto in van ons samen. Of wanneer hij stress
heeft of eens vreselijk wilt lachen - dan zit er bijvoorbeeld
een hele rare foto van mij in. Bij zin in seks zit er een kaartje
in waarop staat: pech, je wacht nog maar even. Zo heeft
hij naast de wekelijkse pakketjes die ik altijd vrij creatief
probeer op te vrolijken ook iedere keer een momentje om
hem op te beuren wanneer hij er even doorheen zit.”
wat je dwars zit, dan is het al goed.” De
thuisfrontcontactdagen zijn goed om in
het eigen groepje ervaringen te delen,
maar nieuwe contacten worden er niet
of nauwelijks gemaakt. En sommige
vrouwen gaan al niet eens omdat ze er
toch niemand kennen.
Wat betekent de loopbaan van
je man voor je eigen carrière?
Vrouw van militair: “Zijn carrière gaat
voor tijdens uitzendingen. Ik heb sinds
kort een eigen bedrijf waar hij mij volledig in steunt.” Nicky: “Ik heb een eigen
18
OPLINIE
JULI 2014
marketingbedrijf en toen het niet zo
goed liep wilde ik solliciteren naar een
baan, maar met kleine kinderen is dat
niet goed te combineren. Ik ben dan op
zijn vroegst om half tien of tien uur op
het werk, dat kan gewoon niet. Werken
onder een baas is moeilijk. Ik ben toen
opdrachten voor mijn bedrijf gaan
zoeken. Vrouw van militair: “Afspraken
maken, ook voor je werk, is onmogelijk
omdat je nooit precies weet wanneer
je man op missie gaat. Maar ook buiten
de missies weet je het nooit zeker. Met
Defensie kun je niets plannen. Een ding
is zeker: niets is zeker. Mijn man zegt: je
weet pas dat ik op missie ben als ik in
het vliegtuig zit.”
Wat doet die onzekerheid met
je?
Vrouw van militair: “De onzekerheid
over de uitzenddatum vreet continu.
Het is heel frustrerend. En het lijkt heel
krom, maar je wilt eigenlijk maar een
ding: dat hij weg is. Als ik weet: hij gaat
op die datum weg, dan kan ik me daar
op richten en gaan plannen. Alles, ook
afspraken met mensen, doe je onder
voorbehoud. Maar die hebben daar
geen begrip voor. Ze denken: Defensie
is toch een bedrijf, die kunnen toch alles
plannen?” Lynn: “Die onzekerheid is de
grootste stress van de hele uitzending.
Ik krijg pas weer rust als mijn man weg
is.” Het is ook heel lastig uitleggen aan
de kinderen. Zij krijgen het van Lynn pas
te horen als de vertrekdatum als een
paal boven water staat. En daarin is zij
niet de enige. Niet alleen de onzekerheid
maar zeker ook het telkens weer gaan
en terugkomen leidt tot problemen.” Dat
is bijvoorbeeld het geval in het gezin
van Lynn. “Mijn man is het afgelopen
jaar 3 keer op missie geweest voor 2 of
3 maanden en was telkens 2 tot 4 maanden thuis. Het telkens opnieuw afscheid
nemen valt zwaar. Vooral voor de kinderen is het telkens weggaan heel moeilijk
en dat lijdt tot gedragsproblemen.”
Overigens is Defensie volgens Vrouw
van militair soms best flexibel, zoals toen
ze voor een examen stond en haar man
een dag van te voren zou vertrekken.
“Ik dacht: ik ga zeker zakken, want op
de examendag loop ik alleen maar te
huilen. Mijn man heeft de wens om later
te vertrekken gemeld en Defensie heeft
er toen alles aan gedaan om dat voor
elkaar te krijgen.” Toen haar man bij een
andere eenheid zat is er ook flexibel
opgetreden. Dat bevestigt alleen maar
onze aanbeveling om, als je wensen
hebt, dit bij Defensie te laten horen.
Vrouw van militair: “Je man moet dat wel
bij zijn commandant aangeven,.”
Defensie eist aan de ene kant van militairen vertrouwelijkheid over de missie,
aan de andere kant publiceert Defensie
wel foto’s van militairen op missie en zet
vertrektijden op teletekst. Daar zou wel
meer balans in kunnen komen, maar
hoe? Vrouw van militair: “Defensie moet
minder stiekem zijn met onbelangrijke
informatie.”
mijzelf voortdurend moeten verdedigen
helemaal zat. Vandaar dat ik ben begonnen met bloggen, Facebook (facebook.
com.vrouwvanmilitair) en Twitter (twitter.
com/vrouw_van). Het is op een positieve
manier uit de hand gelopen; ik werd aan
alle kanten benaderd. Dat leverde mooie
momenten op en er is meer begrip
gekomen.”
Hoe reageert je omgeving?
Kun je gemakkelijk je
gevoelens delen met anderen?
Dat wordt over het algemeen als zeer
lastig ervaren. Deels heeft dat te maken
met de veiligheid; het is niet handig om
de hele wereld te laten weten dat je man
op missie is. En deels staat de omgeving
er lang niet altijd voor open. Nicky: “Ik
merk dat mensen wel willen, maar ze
zeggen eigenlijk altijd het verkeerde:
‘Dat wist je toch’ of ‘Daar heeft hij toch
zelf voor gekozen…’ In mijn omgeving
zit niemand in dezelfde situatie. En
vanwege de veiligheid mag ik er zelf
ook geen openheid aan geven. Dat doe
ik ook niet, want het laatste wat ik wil is
dat mijn man gevaar loopt. Maar alles
afschermen, wat Defensie doet, is overdreven. Terwijl Defensie aan de andere
kant wél foto’s van de missie publiceert
met militairen herkenbaar in beeld. Ik
zou zeggen: doe dat dan pas als mijn
man veilig thuis op de bank zit.”
De schooldirectrice werkte bepaald
niet mee toen Nicky een dag vrij wilde
vragen voor haar dochter vanwege
het vertrek van haar man voor de
missie. “Ze zei: kun je haar daarna weer
terugbrengen? Ze begreep dus niet
dat het geen dag van vreugde is.” Daar
bood ze later, toen Nicky dat haar liet
weten, wel haar excuses voor aan. “Later
deed ze weer moeilijk.” Bij de medailleuitreiking vroeg Nicky helemaal geen
vrij maar meldde ze haar dochter ziek.
Een dag later stond haar kind op de
foto in allerlei kranten, en dat moet de
directrice gezien hebben, maar Nicky
heeft er niets meer van gehoord. AnneMarie Snels: “Zou Defensie hier een rol
in kunnen spelen, al was het maar een
standaard brief die je op school of op je
werk kunt laten zien?” Nicky: “Zeker!”
An: “De buitenwereld heeft nul komma
nul begrip voor mijn situatie. Wat ik ook
Hoe ga je om met de angst dat
je man iets kan overkomen?
“
HET INTERESSEERT MIJN
OMGEVING NIET OF IK
ME ELLENDIG VOEL’
altijd hoor is: ‘hij heeft er zelf voor gekozen’. Ik ben zó klaar met die reactie...
Vanuit de familie was er in het begin
ook nul komma nul begrip, al trekt dat
nu wel een beetje bij.” Krijg je nu meer
begrip omdat je blogt? An: “Het is leuk
om te doen omdat ik het dan even kwijt
ben.” Lynn: “Met mijn schoonfamilie kan
ik er heel goed over praten, omdat die
in precies hetzelfde schuitje zitten. Ik
bereid me voor op het ergste en maak
foto’s en laat hem brieven schrijven voor
de kinderen, mocht hij omkomen. Dan
kan ik zeggen: hij was op missie maar hij
hield zo veel van je. Dat vinden mensen
heel moeilijk om te begrijpen.”
Vrouw van militair: “Ik merk in mijn
omgeving dat ze niet eens willen. Het
interesseert ze niet of ik me ellendig
voel of dat hij zich ellendig voelt. En dat
raakt weer die opmerking waar An ook
mee kwam: het is toch je eigen keuze?
Langzamerhand is het beter geworden
omdat ik er zelf mee naar buiten ben
gekomen met mijn blog. Toen mijn
man uitgezonden werd dacht ik: hier
moet ik iets mee doen. Want ik was
alle negatieve commentaren en het
Niet over nadenken, is blijkbaar het
devies. An: “Ik stop het weg.” Lynn:
“Zodra hij weggaat ga ik op een stand
van bijna geen gevoelens en zorgen dat
het allemaal goed komt thuis. Zodra hij
terugkomt ga ik op de stand dat het allemaal goed met hem gaat. En dan ga ik
op de stand van instorten.” De vrouwen
zijn ontstemd over de trage levering
van de scherfwerende containers in
Mali. Ook zij vinden dat de veiligheid van
de militairen altijd voorop zou moeten
staan bij Defensie. Vrouw van militair:
“Toen naar buiten kwam dat die nodig
waren dacht ik: dat had ik je een paar
maanden geleden al kunnen vertellen.”
Lynn: “Ik hoor heel vaak: ze zitten daar
in Turkije zeker vakantie te houden.
Dan zeg ik: nou, ze zien er elke dag nog
zeker zes van die raketjes overvliegen.”
Vrouw van militair vertelt: “Het vreet aan
me. Mijn man zat in 2008 in Afghanistan
in een periode dat er veel militairen zijn
gesneuveld. Tot op het laatst stond ik op
scherp. Toen hij in Mali bij het plassen
moest wegrennen vanwege een raketaanval kwam dat weer helemaal terug.
Hij kon er niet over praten, was erg stil.
Hij ging weg als de man van mijn dromen maar kwam terug als iemand waar
ik niet verliefd op zou worden. Maar hij
heeft voor ons geknokt. Stap voor stap
zijn we eruit gekomen. Mijn stelregel is
nu: neem na terugkeer de uitzendduur
plus een paar maanden, dan pas is hij
helemaal terug.”
vrouwvanmilitair.wordpress.com
An: thuisfronter.blogspot.nl
Lynn: lynnmilitair.blogspot.nl
OPLINIE
JULI 2014
19
20
OPLINIE
JULI 2014
WERK EN INKOMEN
GASTCOLUMN
VGB: AFMP boekt eerste succes
Maatwerk
voor militairen
In de afgelopen maanden heeft de AFMP in de media en
bij de Tweede Kamer intensief aandacht gevraagd voor
militairen die Defensie moe(s)ten verlaten omdat hun
Verklaring Geen Bezwaar (VGB) was ingetrokken. Een
relatie met een buitenlandse liefde was de hoofdreden voor
de intrekking. Onze inspanningen hebben succes, want
Defensie keert terug op haar schreden.
O
p 2 juli jl. heeft de
minister in een
Algemeen Overleg
met de Vaste
Kamercommissie
voor Defensie namelijk bevestigd dat Defensie maatwerk zal
gaan toepassen voor die militairen die
voor 1 november 2013 al een buitenlandse partner hadden en waarvan de VGB
was of wordt ingetrokken. Deze militairen worden, aldus de minister, geplaatst
op een functie binnen Defensie waarvoor geen VGB is vereist. Dit betekent
wel dat zo’n militair gedurende die
periode niet op uitzending kan. Bij een
uitzending is immers een VGB vereist.
Snel overleg met Defensie
namelijk liefst vandaag nog weten wat
er nu met hen gaat gebeuren. Er lopen
immers nog juridische procedures. Ook
voor leden die intussen om deze reden
ontslagen zijn wil de AFMP in overleg
met Defensie bezien wat de mogelijkheden zijn.
Daarnaast wil de AFMP helderheid over
de houdbaarheid van de ‘geheime
landenlijst’ en de rechtspositionele
consequenties. Het kan immers niet zo
zijn dat het huidige beleid gehandhaafd
blijft. Dan weet defensiepersoneel
met een buitenlandse partner in de
toekomst nog steeds niet of zij door een
relatie hun VGB en daarmee mogelijk
hun baan verliezen. De minister gaf in
diezelfde vergadering aan dat zo’n lijst
niet in beton is gegoten.
Als AFMP willen we op korte termijn met
Defensie in gesprek gaan. Onze leden
van wie de VGB is ingetrokken willen
De bijgewerkte ‘geheime landenlijst’
van de AFMP staat op www.afmp.nl.
Vrouwvanmilitair:
My heart goes
Boom Boom
Boom Boom
»
En dan is het zover! Al zeer vroeg sta ik op de
luchthaven van Eindhoven. Bij het raam sta ik
te wachten. Er gaat van alles door mij heen. Ik mag
langzaam weer gaan ontspannen want nog even
en dan heb ik deze uitzending weer gehad. Ik weet
dat ik dankbaar moet zijn want mijn militair komt
straks door de deur heen gelopen. Ik weet dat het
velen niet gegund is. Ik sta daar in mijn uppie met
honderden mensen om mijn heen… tranen over
mijn wangen. En dankbaar ben ik!
Zo meteen gaat hij landen en dan? Onzekerheid en
angst komen naar boven. Gaan we het de volgende
periode thuis ook redden? Vindt hij mij nog wel
leuk? Kunnen we elkaar weer samen vinden? Is hij
getekend door de uitzending? Allemaal onzekerheden die door mijn hoofd spoken.
Het vliegtuig landt. Ik zie hem lopen. Wat is hij weer
veranderd. Hij heeft zo’n bruin gezicht en is 11 kilo
lichter. Een heel andere man die vertrokken is…
maar wel mijn man! Terug in Nederland.
Iedere militair die door de deur komt krijgt een
hartverwarmend applaus. En dan zie ik hem, ik
roep zijn naam. Natuurlijk hoort hij dit niet tussen al
die mensen, dus ik sprint op mijn hoge hakken naar
hem toe. Ik vlieg in zijn armen en vergeet de wereld
om mij heen. Tranen gaan weer over mijn wangen,
maar nu van geluk. Mijn hart loopt over van liefde.
We kijken elkaar aan en dan… zie ik de prachtigste
ogen en de mooiste glimlach en weet ik: we hebben dit deel écht weer gered. Meer heb ik even niet
nodig op dit moment. Nu komt onze tijd samen.
Eerst genieten thuis, we zien wel hoe het loopt. Mijn
militair, mijn trots… hij is er weer!!
OPLINIE
JULI 2014
21
SECTOR PA
TEKST PETER VERWOERD EN BERT WEEREN
Actief
voor postactieven
Wij zijn ons ervan bewust dat je als postactief lid géén of weinig
contact meer hebt met Defensie. Desondanks maak je als lid
deel uit van een belangrijke groep binnen de AFMP. Een groep
waar dan ook veel voor wordt georganiseerd: de sector PA.
I
n onze werkorganisatie zijn drie
sectorhoofden PA aangesteld die
belast zijn met PA-beleidszaken
en aangelegenheden. Zij
hebben als hoofdtaak om zowel
in Nederland als daarbuiten
te communiceren met de PA-leden,
hen te informeren, en/of te adviseren.
Nederland is hiervoor verdeeld in
drie regio’s en wel: regio Noord-Oost,
Zuid en West. Deze regio’s zijn weer
onderverdeeld op postcode in 33
groepen en elke groep heeft een eigen
groepshoofd met mogelijkerwijs ook een
contactpersoon.
Bijeenkomsten
Per PA-groep wordt minimaal tweemaal
per jaar een bijeenkomst georganiseerd.
Wij beantwoorden dan uw vragen
en informeren u over onderwerpen
die voor u van belang kunnen zijn.
Bijvoorbeeld zaken op het gebied van
de Uitkeringswet Gewezen Militairen
(UGM), het aanvullend militair ouderdomspensioen, veteranenaangelegenheden, et cetera. Een overzicht van deze
bijeenkomsten wordt gepubliceerd in
de OpLinie. Tevens ontvangt ieder PA-lid
een uitnodiging per e-mail of per post.
Overleg en informatie
Daarnaast is de AFMP de aangewezen
instantie om over al deze arbeidsvoorwaardelijke onderwerpen te onderhandelen met Defensie en voor de zorg
Zorgzaam, de zorgverzekeraar voor
ex-militairen en gezinsleden. Doordat
de sectorhoofden veel kwesties heb-
22
OPLINIE
JULI 2014
ben behandeld hebben zij ook vele
contacten bij ABP, UWV, SVB en de
belastingdienst. Met hen kunnen ze over
uw problemen overleggen.
Naast deze zaken is er ook tijd voor het
uitwisselen van informatie en kunnen de
oud collega’s weer eens even bijpraten.
Ook uw eventuele partner is daarbij van
harte welkom. Al met al, gezien de evaluaties van de bijeenkomsten, een zeer
waardevolle zaak voor onze PA-leden.
Voorlichting
Een half jaar voordat een actief lid met
Functioneel Leeftijds Ontslag (FLO)
gaat, wordt hij/zij uitgenodigd voor het
bijwonen van een zogenaamde UGMvoorlichtingsdag. Deze dagen worden
steeds zeer druk bezocht. Wij informeren u dan over de UGM-wet en wat
ongeveer uw inkomen zal zijn, en hoe
het zit met het vakantiegeld, de eindejaarsuitkering en premie afdracht voor
het ouderdomspensioen en nabestaande pensioen. En: wat zijn de gevolgen
voor u als UGM’er met betrekking tot
uw belastingaangifte en hoe gaat het als
uw eventueel een bijbaantje heeft. Ook
geven wij sinds kort, waar nodig, juridische ondersteuning voor het geval u
blijft (deeltijd)werken. Verder gaan we in
op vragen over welke zorgverzekering
“
UGM-VOORLICHTINGSDAGEN
ZIJN UITERST INFORMATIEF EN
WORDEN ZEER DRUK BEZOCHT’
Contactgegevens
sectorhoofden Postactieven
Regio Noord-Oost:
Gerard Dillerop
tel. 06 - 41558554
e-mail: [email protected]
Regio West:
Peter Verwoerd
tel. 06 - 53526084
e-mail: [email protected]
Regio Zuid:
Bert Weeren
tel. 06 - 53526079
e-mail: [email protected]
u moet kiezen en wat dat allemaal gaat
kosten. En: wat kan een nabestaande
financieel verwachten indien de militair
komt te overlijden vóór zijn pensioengerechtigde leeftijd.
Allemaal zaken die straks op u af zullen
komen en waar wij als AFMP iets voor
u kunnen en blijven betekenen, zelfs tot
na uw pensioen. Bedenk daarbij dat het
contributiebedrag voor uw lidmaatschap, als u niet meer in actieve dienst
bent, nog maar 70% zal zijn ten opzichte
van de basiscontributie.
Vervolgens organiseren wij, een half jaar
voordat u de AOW-gerechtigde leeftijd
bereikt, een pensioen voorlichtingsdag.
Wij geven dan informatie over de AOW,
het aanvullende ouderdomspensioen,
ziektekosten, belastingzaken en wat een
nabestaande financieel kan verwachten
indien de militair komt te overlijden ná
zijn pensioengerechtigde leeftijd.
Ondersteuning
Verder is het voor het individuele lid
altijd mogelijk om het sectorhoofd van
zijn of haar regio te bellen of te mailen
voor hulp of informatie op het gebied
van de (sociale) rechtspositie. Wij streven er altijd naar u zo goed mogelijk van
dienst te zijn.
VETERANEN
TEKST EN FOTO’S ALEX GROOTHEDDE
Veteranendag
»
De sfeer tijdens Veteranendag
was opperbest, zoals eigenlijk
ieder jaar op de laatste zaterdag van
juni. De Nederlandse Veteranendag, de
10e al, startte in de Ridderzaal met een
plechtige bijeenkomst. Honderden veteranen werden er toegesproken door de
minister-president in aanwezigheid van
Z.M. koning Willem-Alexander, de Ridders
Militaire Willems-Orde, parlementsleden
en andere vertegenwoordigers vanuit
de samenleving. Daarna werd op het
Binnenhof de Herinneringsmedaille voor
Vredesoperaties uitgereikt aan 80 militairen die net terug van hun missie waren.
Duizenden veteranen namen deel aan
het defilé met meer dan honderd detachementen, historische legervoertuigen en
tientallen muziekkorpsen.
De detachementen werden telkens op
hartelijk applaus onthaald bij het eindpunt
op het Malieveld. Daar hieven veteranen
het glas hieven en lachten ze bij de drukke
biertaps. Een letterlijk stokoude veteraan stond op een cover van Alive (een
nummer van Pearl Jam uit de Veteranen
top-50) mee te dansen, ritmisch met zijn
stok zwaaiend, terwijl ondertussen triomfantelijk ‘Hey I, I, Oh, I’m still alive’ werd
gezongen... Minister van Defensie HennisPlasscahert kwam nog voorbij (foto). En
vooral veel, heel veel vrolijke mensen - circa 90.000. Het zullen er de komende jaren
vast nog meer worden, want Nederland
kent ca. 130 duizend veteranen en aan
de missies lijkt vooralsnog geen einde te
komen, terwijl de waardering voor veteranen groeiende is.
Beter contact, meer inspraak:
Netwerk
Veteranen FNV
Op Veteranendag 2015 zal de vertrouwde tent van FNV
Veteranen er wellicht anders gaan uitzien. Mogelijk wordt de
naam dat jaar namelijk omgedoopt naar Netwerk Veteranen
FNV. Dat heeft meerdere goede redenen.
F
NV Veteranen was ook
dit jaar weer present op
Veteranendag. Leden
van alle FNV-vakbonden
konden zich hier opgeven
voor FNV Veteranen,
dat zich inzet voor collectieve belangenbehartiging voor alle generaties
Nederlandse Veteranen. Dat is de
boodschap die FNV Veteranen iedere
Veteranendag uitdraagt met de stand,
waarbij vooral ook het contact met
jonge veteranen wordt gezocht. Naar
verwachting steekt FNV Veteranen
volgend jaar in een ander jasje: Netwerk
Veteranen FNV.
Betere mogelijkheden
De AFMP zet in op een bredere organisatie van FNV Veteranen. Dat is vastgesteld
in de AFMP-werkgroep FNV Veteranen.
FNV Veteranen zou in principe de vorm
kunnen krijgen van de drie andere
bestaande netwerken in FNV-verband:
Netwerk Roze FNV, Netwerk Vrouwen
FNV en Netwerk Wereldburgers. De FNV
heeft hierdoor betere mogelijkheden
om het netwerk breder binnen de FNV
onder de aandacht te brengen, zodat het
contact met de veteranen van andere
bonden kan worden vergemakkelijkt.
Ook zijn er voordelen op het gebied van
inspraak. Binnen de FNV kunnen leden
met dezelfde doelen of kenmerken zich
organiseren in een netwerk. Als dit meer
dan 1.500 leden heeft, heeft het spreekrecht in het ledenparlement van de FNV,
het hoogste orgaan binnen de vakbeweging. Problemen, thema’s en activiteiten
van specifieke doelgroepen worden zo
nog beter zichtbaar, zowel binnen de
FNV als daarbuiten. Wanneer leden zich
aanmelden, kunnen ze de koers van de
vakbeweging mede bepalen.
FNV Veteranen zal niet eerder dan
1 januari 2015 de naam Netwerk
Veteranen FNV krijgen. Feitelijk zal het
de voortzetting van FNV Veteranen zijn.
Dus ook dan worden leden van andere
FNV-bonden benaderd om er aan deel
te nemen.
OPLINIE
JULI 2014
23
VETERANEN
FOTO: ERIK KOTTIER
TEKST FRED LARDENOYE
PROTEST MOTORRIJDERS
OP VETERANENDAG
H Uit protest reed dit jaar op veteranendag
FOTO: BIRGIT DE ROIJ
in plaats van een delegatie slechts één motorrijder mee met het veteranendefilé in Den
Haag. Voorafgaand aan de veteranendag werd
door burgemeester Van Aartsen van Den
Haag, tevens lid van het Comité Nederlandse
Veteranendag, een verbod uitgevaardigd
op het meerijden van de Veterans MC in hun
clubkleuren in de jaarlijkse veteranenmotorrit.
Vorig jaar was er al onenigheid over acties van
politie en marechaussee, die leek opgelost te
zijn (zie OpLinie 4 – juni 2014), maar dit nieuwe
conflict dreigt verder te escaleren.
Volgens voorzitter Henk van Boxtel van
de Stichting Motorrijders Nederlandse
Veteranendag, die de jaarlijkse veteranenmotorrit organiseert, komt een dergelijk
verbod na drie succesvolle motorritten op
Veteranendag compleet uit de lucht vallen. Hij
weigert om leden van de Veterans MC uit de
motorrit te weren en reed uit protest als enige
mee in het defilé. Van Boxtel: “Een burgemeester kan niet bepalen wat een individuele motorrijder voor kleding aantrekt.”
De Veterans MC, die voor een deel uit veteranen in actieve dienst bestaat, wordt door
justitie gerekend tot de zogenoemde ‘outlawmotorclubs’ waartoe ook de Hells Angels, No
Surrender en Satudarah behoren. Aartsen
vindt het niet te verdedigen dat de Haagse politie een motorrit met deelnemers van Veterans
MC begeleidt, terwijl tegelijkertijd geprobeerd
wordt om deze club te vervolgen. Hoewel Veterans MC daags voor veteranendag een kort
geding tegen de burgemeester verloor, krijgt
deze kwestie ongetwijfeld nog een staartje.
Voorzitter Gerrit Valk
van het Veteraneninstituut kondigt de opening
van het Veteranenloket
door minister van
Defensie Hennis-Plasschaert aan.
Veteranenloket
geopend
»
Minister van Defensie HennisPlasschaert heeft op 11 juni het
Veteranenloket officieel geopend.
“Vanaf vandaag is er dan die ene voordeur waar veteranen met alle vragen
terechtkunnen. Ik durf de stelling aan
dat de Nederlandse veteranenzorg
inmiddels tot de beste ter wereld
behoort,” aldus de minister. Zij bedankte de veteranen die in de jaren zeventig
en tachtig streden voor erkenning, de
Staten-Generaal die de Veteranenwet
aannam en de militaire vakbonden die
een belangrijke rol speelden in het ontwikkelen van het veteranenbeleid.
Veteranen en hun relaties kunnen bij
het loket terecht voor de bestaande
dienstverlening en zorg van het
ministerie van Defensie, het Landelijk
Zorgsysteem voor Veteranen, het
ABP, het Veteranen Platform en het
Veteraneninstituut. Het Veteranenloket
biedt toegang tot informatie en ondersteuning én immateriële en materiële
zorg. Voor acute zorgvragen is het
Veteranenloket 24 uur per dag, 7
dagen per week bereikbaar. Het loket
is een rechtstreeks uitvloeisel van de
Veteranenwet die in 2011 is aangenomen. Deze wet is een wettelijke verankering van de zorg- en dienstverlening
voor veteranen. Het Veteranenloket
(www.veteranenloket.nl) is telefonisch
bereikbaar op 088 - 334 00 00 en per
email via [email protected].
Met vragen over schadevergoedingen,
uitkeringen, arbeidsongeschiktheid of andere
sociaal-juridische onderwerpen kunt u terecht bij
het Sociaal Juridisch Loket:
www.sjloket.nl.
Een lid van de Veterans MC in gesprek
met minister van
Defensie HennisPlasschaert op het
Malieveld.
24
OPLINIE
JULI 2014
NIEUWE RIDDER
MWO
GIJS TUINMAN?
H Afghanistanveteraan en
commando Gijs Tuinman krijgt
dit najaar de Militaire WillemsOrde, de hoogste dapperheidsonderscheiding. Dat meldde de
Volkskrant op zaterdag 7 juni.
Volgens de krant is de toekenningsprocedure zo goed als
rond, alleen de handtekening van
koning Willem-Alexander zou nog
gezet moeten worden. Tuinman
werd vijf keer naar Afghanistan
uitgezonden. Zijn benoeming
tot Ridder Militaire Willems-Orde
heeft hij vermoedelijk te danken
aan een actie waarbij hij in 2009
poogde het leven van zijn collega
Kevin van de Rijdt te redden. Zes
van zijn ondergeschikten kregen
daarvoor al het Bronzen Kruis, de
een na hoogste onderscheiding.
Overigens kreeg ook Tuinman al
de Bronzen Leeuw voor een actie
in 2006 in Afghanistan.
Tuinman verruilde zijn groene
baret twee en een half jaar gelden
voor een baan als consultant
bij Deloitte, maar keerde een
half jaar geleden weer terug bij
Defensie waar hij de rang van
majoor heeft gekregen. Hij zou na
Marco Kroon de tweede Ridder
MWO worden in zestig jaar.
FOTO: BIRGIT DE ROIJ
Met de Morgenster werd op 28
juni niet alleen gevlagd, maar
hij werd ook gedragen.
Milde kritiek op
vernieuwde Veteranennota
Er vielen dit jaar in de Tweede Kamer
opvallend veel complimenten bij de
jaarlijkse bespreking van de Veteranennota
aan de vooravond van veteranendag. Met
het net geopende Veteranenloket en de
aankondiging dat het Veteranenbesluit op
veteranendag in zou gaan, was daar ook
alle reden voor. Toch klonk ook kritiek,
vooral op de trage behandeling van
veteranenklachten.
‘We kunnen niet
achterover leunen’
D
at er nog wel het een
en ander schort aan
de manier waarop
het ministerie van
Defensie met klachten van veteranen
omgaat, werd in de juni-editie van
OpLinie al geventileerd door waarnemend Nationaal ombudsman Frank van
Dooren, tevens veteranenombudsman.
Tweede Kamerlid Jasper van Dijk van
de Socialistische Partij (SP) refereerde bij
de bespreking van de Veteranennota op
23 juni aan de kritiek van Van Dooren.
Het was een van de weinige punten van
kritiek dit jaar op de Veteranenota, die
in een nieuw jasje was gestoken en van
een uitgebreide bijlage was voorzien
met een overzicht van veteranenactiviteiten op velerlei gebied.
Afhandeling klachten
PvdA-Tweede Kamerlid Angelien Eijsink,
initiatiefnemer van de Veteranenwet,
complimenteerde de minister voor de
nota, maar plaatste ook enkele kritische
kanttekeningen. De kritiek van de leden
van de Vaste Kamercommissie concentreerde zich vooral op het tempo van de
afhandeling van klachten van veteranen. De minister zegde toe dat met de
reorganisaties ook de procedures bij
dit soort klachten worden aangepakt,
met strakkere protocollen als het gaat
om registratie, bevestigingsbrieven en
behandeltermijnen.
Ook de kwestie van de meer dan 300
bezwaarschriften van veteranen die na
een keuring volgens het PTTS-protocol
hun Militaire Invaliditeits Pensioen (MIP)
verlaagd zagen worden, kwam aan de
orde. De minister gaf aan dat de afwikkeling daarvan individueel zal gebeuren,
maar ‘geen zeven jaar zal gaan duren.’
Daarmee doelend op de net afgeronde regeling schadevergoeding voor
veteranen waarover vanaf 2007 met de
bonden onderhandeld is. Zij kondigde
tevens een evaluatie van het PTSSprotocol aan.
Enkele leden van de commissie maakten zich ook zorgen over de magere
response op de nazorgvragenlijsten die
na een uitzending worden verstuurd.
Eijsink vroeg of het mogelijk is om bij
niet reageren het in het personeelsdossier op te nemen. De minister zegde toe
daarnaar te laten kijken. Zij constateerde
verder dat met het Veteranenloket en
het Veteranenbesluit weer grote stappen zijn gezet in het ontwikkelen van
het veteranenbeleid, maar dat ‘het geen
reden is om achterover te gaan leunen’.
Morgenster
Van Dijk stelde ook het afgekondigde
verbod in het veteranendefilé van de
Morgenster aan de orde. Het betreft de
vlag die symbool staat voor de onafhankelijkheid van de Papoea’s. Aanleiding
voor dit verbod is een klacht van de
militair attaché van Indonesië na het
veteranendefilé van vorig jaar. Het voormalige Nederlands Nieuw-Guinea maakt
inmiddels deel uit van Indonesië, iets
wat veel Nieuw-Guineaveteranen een
doorn in het oog is omdat Nederland
de Papoea’s destijds onafhankelijkheid
beloofd heeft.
Minister van Defensie Hennis-Plasschaert
verklaarde dat het Comité Nederlandse
Veteranendag dit besluit in overleg met
het Veteranen Platform heeft genomen. “Maar buiten het defilé is de vlag
gewoon toegestaan”, aldus HennisPlasschaert. Het verbod bleek tijdens
veteranendag een averechts effect te
hebben. Tientallen veteranen en andere
sympathisanten van de papoea’s vlagden met de Morgenster. In tegenspraak
met de woorden van de minister werden
sommigen van het Malieveld geweerd
en een van de vlagdragers werd door de
politie zelfs aangehouden. Inmiddels zijn
daarover Kamervragen gesteld.
OPLINIE
JULI 2014
25
FNV VEILIGHEID
Freedom Trail 2014
Driehonderd militairen, veteranen, politie- en brandweermedewerkers
hebben begin juni eer bewezen aan de geallieerde troepen die in 1944 vanuit
Normandië de strijd aanbonden met de Duitse bezetters door een deel van
hun gevechtsroute opnieuw af te leggen. De motortochten tijdens deze
Freedom Trail worden georganiseerd door de bonden van FNV Veiligheid:
AFMP, de Marechausseevereniging en de Nederlandse Politie Bond (NPB).
D
e Freedom Trail was
een initiatief van de
Stichting Waardering
Erkenning Politie en het
Veteraneninstituut en
werd ondersteund door de Nationale
Politie, de brandweer, het ministerie van
Defensie en FNV Veiligheid. Het doel
was de mensen achter het belangrijke
werk van defensie, politie, brandweer
en ambulancediensten een gezicht te
geven en daardoor de waardering voor
hun dagelijkse inspanningen te bevorderen. FNV Veiligheid wilde daar graag
aan bijdragen en besloot een deel van
de organisatie te adopteren: de begelei-
ding en verzorging van de motortocht
van Arromanches in Normandie naar
Oirschot in Nederland.
Projectleider was NPB-penningmeester
Albert Springer: ‘Wij hebben die klus
geklaard met een team van twaalf personen, bestaande uit leden van de AFMP,
MARVER en de NPB, en medewerkers
van FNV Veiligheid. Op dinsdagmiddag
3 juni begonnen we op een Franse camping in de stromende regen een tentenkamp voor de deelnemers neer te zetten.
Later kregen we toch nog de kans om in
een pril zonnetje ons plan de campagne
te bespreken. De tweede dag werd het
droog en dat bleef ook zo tot vrijdag.’
Kranslegging
In de loop van woensdagmiddag 4 juni
arriveerden in totaal zeventig motorrijders op de camping, onder wie korpschef
Gerard Bouman. Springer: ‘Na het nuttigen van een voedzame spaghettimaaltijd – klaargemaakt door de vrijwilligers
van FNV Veiligheid – reden we in bussen
naar het gedenkmonument voor de
Nederlanders die in 1944 deelnamen aan
D-Day, het begin van de bevrijding van
Europa. Daar werd samen met de Prinses
Irene Brigade en veteranen uit Amerika
en Engeland een krans gelegd. Ik moet
zeggen dat het wel wat met je doet als je
in aanwezigheid van die mensen juist op
die plek met elkaar stil staat bij D-day en
bij het feit dat vrede niet vanzelfsprekend
is. Ik vond het een erg mooi en waardig
moment.’
Motortocht
“
Op donderdag 5 juni gaf de 94-jarige
adjudant buiten dienst Karel Zwart
het startschot voor de terugrit naar
Nederland. Deze oud-strijder van de
Prinses Irene Brigade was op bekend terrein, want hij was een van degenen die in
juni 1944 in Arromanches aan land kwamen. Springer: ‘De motorrijders reden in
groepen van zeven. Onderweg zorgden
DE KRANSLEGGING WAS EEN
MOOI EN WAARDIG MOMENT.
HET DOET WAT MET JE.’
26
OPLINIE
JULI 2014
COLUMN
De bankzitter
Grote
schoonmaak
»
het FNV Veiligheid-team voor koffie en
broodjes en het aftanken van de motoren. Na een lange tocht arriveerden we
’s avonds vermoeid maar voldaan op de
kazerne in Oirschot.’
Fietsers
Op vrijdagochtend 6 juni namen fietsers
het estafettestokje over. Onder hen
bevond zich een bijzonder exemplaar:
politieman Peter Janssen uit Helmond
reed de Freedom Trail namelijk op
een handbike. ‘Een soort ligfiets met
armbediening’, zoals hij het zelf noemde
in een interview met Omroep Brabant.
Janssen vertelde aan deze fiets verslingerd te zijn geraakt nadat hij door een
tumor een gedeeltelijke dwarslaesie
opliep en daardoor niet langer uit de
voeten kon met een gewone fiets of
met zijn skeelers. Met een jaar training
op zak begon hij aan een tocht van
129 kilometer: via Vught en Den Bosch
dwars door de Betuwe naar Rhenen,
verder via Doorn (lunch op de marinierskazerne), Amersfoort naar Eemnes
en via een stukje Flevopolder over de
Nijkerkerbrug weer terug naar het vasteland en dan door naar strand Nulde.
Janssen: Wat een bijzondere dag, wat
een bijzondere tocht en wat bijzonder
dat ik daaraan deel heb mogen nemen.
Rijden onder begeleiding van politieescorte is wel gaaf hoor. Heb nog nooit
bij 35 kilometer per uur over de snelweg
gehandbiked uiteraard!’
Lopers en zwemmers
In de Flevopolder gaven de fietsers het
estafettestokje over aan lopers, onder
wie Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht,
Inspecteur der Veteranen en fanatiek
hardloper generaal Ton van Ede. Tot
slot sprong bij het Erkemederstrand een
groep zwemmers het Veluwemeer in
richting Strand Nulde.
Janssen: ‘Het klapstuk was een ware
invasie van het Postillion Hotel aan het
Veluwemeer door alle motorrijders,
fietsers, lopers en zwemmers. Nadat
iedereen zich had opgefrist volgde een
afsluitende bijeenkomst met wat speeches, een drankje en een hapje. Al met
al was de tocht prima georganiseerd,
ook voor de inwendige mens. De sfeer
was super, de saamhorigheid groot, de
zorg voor elkaar hartverwarmend.’
Ook projectleider Albert Springer kijkt
namens FNV Veiligheid terug op een
geslaagd evenement: ‘De gedachte
achter de tocht is goed naar voren
gekomen. Vrede is niet vanzelfsprekend;
daar moet elke dag hard aan gewerkt
worden.’
Volop voetbal, dezer dagen. De
WK in het nieuws. Dan kan het nog
wel eens gebeuren dat onwelgevallige
zaken aan het licht worden gebracht.
In de hoop dat deze zaken aan de aandacht ontsnappen. De belangstelling
van het volk gaat dan toch niet verder
dan Van Persie, Robben, Messi en al die
andere grootverdieners die bezig zijn in
Brazilië hun bankrekeningen te spekken.
Kranten slapen echter niet, de goden
zij dank. Onze minister, meisje Hennis,
produceert een brief aan de Tweede
Kamer. Er zijn serieuze problemen met
de automatiseringssystemen. Een paar
citaten: ‘Automatiseringssystemen kunnen geen goed overzicht produceren van
de beschikbare financiën en de inzetbaarheid van personeel en materieel’;
‘Computerapparatuur en -infrastructuur
zijn verouderd waardoor de uitval van
netwerken toeneemt. Ook is er onvoldoende reservecapaciteit om de uitval op te
vangen,’ aldus Hennis in haar brief aan de
Kamer. De problemen zijn serieus, omdat
de bedrijfsvoering in het geding is. Wees
echter gerust: de nationale veiligheid of
de militaire operaties zijn niet in gevaar
geweest. ‘Het gaat om kantoorautomatisering,’ zegt ook een voorzitter van een
bevriende vakbond. Die heeft natuurlijk
ook in het keukentje mogen kijken waar
dit potje op het vuur stond. Maar wat moeten Jan en Marie in de hete woestijn hiervan denken? Dan toch: van twee dingen
een. Of je hebt alles in de hand, ook zonder
automatisering. Of het is gewoon een
zootje, en niemand weet van voren nog
dat-ie van achteren leeft. Ik neig naar het
laatste. Bewijs? Grote schoonmaak. ‘Met
het opofferen van vier topambtenaren
bij de ICT-afdeling van Defensie probeert
minister Hennis de bestuurskracht van
haar organisatie terug te krijgen,’ aldus
de Volkskrant. Het is naar mijn beperkte
kennis over de geschiedenis van Defensie
nog nooit gebeurd dat de trap van boven
zo grondig werd schoongeveegd. Een
generaal, een kolonel en twee burgerdirecteuren moeten op zoek naar andere
functies.
OPLINIE
JULI 2014
27
28
OPLINIE
JULI 2014
VERENIGINGSNIEUWS
Overleden
Dhr. H.W. Passage
Triasplein 17
3845 GC Harderwijk
16 mei 2014 (87)
Dhr. C.P. Groenendijk
Vossepad 420
7822 BG Emmen
20 mei 2014 (87)
Tijdens de 31e Bondsvergadering van
de AFMP werd formeel bekrachtigd dat
Koos Stauthamer en Appie Traanman het
Algemeen Bestuur op eigener verzoek
zouden verlaten. Beiden konden wegens
hun werkzaamheden niet aanwezig zijn op
de vergadering van 23 mei, vandaar dat we
hen in deze OpLinie in het zonnetje zetten.
Koos Stauthamer (links) zat sinds 2006 in
het Algemeen Bestuur van de AFMP/FNV.
Jarenlang was hij actief betrokken bij de
EUROMIL-organisatie. De laatste tijd nam hij
actief deel aan de werkgroep FNV Veteranen
(zie ook blz. 23). Appie Traanman was sinds
2009 lid van het Algemeen Bestuur van de
AFMP/FNV. Daarvoor was hij kaderraadslid
bij de Sector Luchtmacht.
Dhr. J.R. Schoonheym
Willem de Zwartstraat 7
3443 HM Woerden
22 mei 2014 (81)
Dhr. J. Stuve
Oldenzaalsestraat 10 - 113
7511 DR Enschede
4 juni 2014 (88)
Dhr. A.J. Consen
Binnendijk 15
1446 BA Purmerend
14 juni 2014 (62)
50-JARIG
LIDMAATSCHAP
Dhr. G.A. Schreijer
Nieuwegein
Dhr. H. Uyleman
Soest
Dhr. G.A.J. Verhulsdonck
Uden
Dhr. G.L. Koehorst
Odiliapeel
Vooraankondiging
pensioendag
»
Op 9 oktober a.s. organiseren de bonden van FNV
Veiligheid (AFMP, MARVER, NPB) in Utrecht een
pensioendag voor leden die werkzaam zijn bij Defensie
of de Politie. De bijeenkomst met lezingen en workshops vindt plaats in Utrecht en duurt van 10.00 tot
15.00 uur. Aan deze bijeenkomst zijn geen kosten verbonden. Reiskosten worden vergoed. Gezien de locatie
is er maximaal plek voor 125 personen. Aanmelden
voor 1 september a.s. bij: [email protected].
Dhr. Th.M. van Kooten
Gerben Colmjonwei35
8915 GG Leeuwarden
19 juni 2014 (83)
Dhr. P.S. Vogelzang
Klaasje Zevensterstraat 399
1183 MD Amstelveen
26 juni 2014 (96)
Dhr. J.J.M. Claessens
Weert
Dhr. W.A.P. de Bie
Katwijk ZH
Dhr. J.S.H. van Beek
Eindhoven
PA-bijeenkomsten
datum
plaats
PA-groep
aanvang
locatie
24 sep 14
Schaarsbergen
ZO-Veluwe
13.30 uur
PMT ‘De Landing’ Schaarsbergen Deelenseweg 28
adres
tel.nummer
sectorhoofd PA
25 sep 14
Voorburg
Haaglanden
14.00 uur
Hotel ‘Mövenpick’
29 sep 14
Weert
Poort van Limburg
10.00 uur Dienstencentrum ‘De Roos’
29 sep 14
Eindhoven
De Kempen
13.30 uur
2 okt 14
Uden
Brabant Noord-Oost 14.00 uur
6 okt 14
Steenwijk
Steenwijk
14.00 uur
Verenigingsgebouw ‘De Klincke’
Kerkstraat 16
0521-513429
Gerard Dillerop
7 okt 14
Harderwijk
NO-Veluwe
14.00 uur
Zalencentrum ‘De Kiekemure’
Tesselschadelaan 1
0341-434749
Gerard Dillerop
9 okt 14
Hilversum
’t Gooi
13.30 uur
‘De Akker’
Melkpad 14
035-6212447 Peter Verwoerd
9 okt 14
Rosmalen
De Meijerij
10.00 uur Perron 3, zaal Spoorboom
Hoff van Hollantlaan 1 073-8507550 Bert Weeren
9 okt 14
Tilburg
Hart van Brabant
13.30 uur
MFA Het Spoor
Schaepmanstraat 36 013-5421664
Bert Weeren
13 okt 14
Lijnden
Kennemerland
13.30 uur
Dorpshuis De Vluchthaven
Schipholweg 649
Peter Verwoerd
13 okt 14
Nijmegen
Rijk van Nijmegen
13.30 uur
Wijkcentrum Dukenburg zaal 003 Meijhorst 7039
14 okt 14
Enschede
Twente
14.00 uur
Zuidkamp, MFA
Vliegbasis Twenthe
053-4808218 Gerard Dillerop
16 okt 14
Zeven-Brauel
Seedorf
11.00 uur
Gasthof ‘Zur Linde ‘
Wallweg 2
04281-3913
Gerard Dillerop
16 okt 14
Dordrecht
Rijnmond
13.30 uur
Cultureel Centrum ‘Sterrenburg’
Dalmeyerplein 10
078-6171778
Peter Verwoerd
16 okt 14
Venlo
Venlo / Roermond
14.00 uur
Hotel ‘Wilhelmina’
Kaldenkerkerweg 1
077-3516251
Bert Weeren
026-4430487 Bert Weeren
Stationsplein 8
070-3373737 Peter Verwoerd
Beekstraat 29
0495-520580 Bert Weeren
Zalencentrum ‘Ambassadeur’
L.Napoleonplein 21
040-2520673 Bert Weeren
Cafe Moeke Oude Udenseweg 10 0413 262102
023-5551692
Bert Weeren
024 3448963 Bert Weeren
OPLINIE
JULI 2014
29
30
OPLINIE
JULI 2014
OPLINIE
JULI 2014
31
COMPUTERHOEK
TEKST WIM VAN DEN BURG
PC WORDT HIFIINSTALLATIE
H De JetAudio software is een van
GRATIS
MEDIACENTER
H Maak je eigen mediacenter met het
gratis Moovida. Je kunt het gebruiken
om alle muziek, films en video op je PC
en netwerk mee af te spelen en te beheren. Het programma is een uitstekend
alternatief voor software als Window
Media Center en Windows Media Player.
Het speelt vele soorten multimedia
bestanden af en het biedt een overzichtelijke en handige beheer-omgeving.
Het maakt niet uit of de bestanden op
je pc, externe harde schijf of andere
netwerkcomputer staan, en ook met
podcasts en sites als Last.fm kan het
programma uitstekend overweg. Vanuit
één centraal punt beheer je al je muziek,
video en foto’s.
Via de Smart DJ functie kan Moovida
afspeellijsten samenstellen. Dit gebeurt
niet alleen aan de hand van tags, zoals
genre, maar ook aan de hand van akoestische overeenkomsten. Wat erg handig
is voor gebruikers die hun televisie
gebruiken om vanaf de pc naar video’s
en films te kijken, is de dubbele interface
van Moovida. Hierdoor kun je gemakkelijk en snel heen en weer schakelen
tussen de pc- en televisiemodus.
Alle gangbare bestandsformaten worden probleemloos afgespeeld. Mov, avi,
mp3, vorb, ogg, flac en nog veel meer:
Moovida kan er mee overweg. Alleen
met DRM beschermde bestanden zijn
niet af te spelen. Tenslotte valt het
programma nog op door zijn prachtig
vormgegeven gebruiksomgeving.
Moovida maakt zelfs gebruik van een
3D game engine om de covers van films
en cd’s te presenteren. Vooral op je televisie ziet dat er schitterend uit.
Downloaden: http://moovida.nl.softonic.com/
32
OPLINIE
JULI 2014
Rip je audio cd’s
»
De Free CD to WAV MP3 WMA
AMR AC3 AAC Ripper is een
programma waarmee je heel snel en
makkelijk muziek van een audio-cd op
je computer kunt opslaan. Zoals de lange
naam van het programma al aangeeft
kun je de muziek direct opslaan in die
formaten. De Free CD to… Ripper is één
van de populairste gratis rippers van dit
moment. Het grote gebruiksgemak en de
vele formaten waarin je de muziek kunt
opslaan zijn hier de oorzaak van. En
natuurlijk speelt het ook een grote rol dat
de Free CD to… Ripper helemaal gratis is.
Downloaden: www.amltools.com/
download/ripper.exe
de meest uitgebreide mediaspelers
en daarom al jaren bijzonder populair. Vooral de gratis versie, Jet Audio
Basic, kent vele gebruikers. Afspelen,
opnemen, rippen, branden, converteren, het kan allemaal met JetAudio. De
geluidskwaliteit van het programma
wordt vaak geprezen en net als bij een
goede hifi-installatie kun je met preset
equalizers het geluid helemaal naar
eigen smaak instellen. Zo maak je met
JetAudio van je computer een heel
goede stereo-installatie.
Een stereo-installatie met mogelijkheden die zelfs de beste stereotoren niet
aankan, zoals het weergeven van songteksten, het aanmaken van playlists,
het branden van cd’s, het beluisteren
van internetradio en natuurlijk toegang
tot een ongekend grote hoeveelheid
muziek via internet. Van de muziek die
je afspeelt (ook vanaf cd) kan de titelinformatie van internet worden geplukt.
Dat geldt ook voor songteksten en
andere informatie.
JetAudio klopt concurrerende programma’s als Windows Media Player, WinAmp
en iTunes qua mogelijkheden, en daarvoor is heel wat nodig! Een wat minder
punt is de wat onduidelijke menustructuur, hierdoor is het programma niet
altijd even gebruiksvriendelijk en overzichtelijk. Maar dit wordt ruimschoots
goedgemaakt door de zaken die er echt
toe doen bij zo’n programma, zoals de
grote mogelijkheden en de uitstekende
geluidskwaliteit.
De gratis versie heeft wel enige beperkingen. Zo kun je cd’s niet in
mp3-formaat rippen of converteren. Maar op zich is dat
geen enkel probleem, want
er zijn talloze gratis programma’s die dit karweitje prima
voor je kunnen doen.
Downloaden: www.jetaudio.
com/download/
PUZZEL
DOOR DIRRY KOOMANS
Kruiswoordpuzzel
HORIZONTAAL
1. behoefte van hongerige - 6. aanwijzing als extraatje - 8. vruchtig
muziekteken - 10 .dat dier krijgt een
beetje roem - 12. de helft van selenium
en noot - 14. godje van omgekeerde
zigeunerfamilie - 15.hij is in Europa
met een beetje drank - 16. maak ‘s taart
weg. 18.tegenspraak zonder proef - 19.
het griezelige koninkrijk - 20. plaats
van Alkmaarse club en oude maat
voor niets - 21 vat je’m jongen? 22.
begint met dubbele uitnodiging om te
eten - 25. snoeppositie - 26. kapot deel
- 30. draait de kop om - 31. keerbare
vogel - 32. dubbel onverstandig kerkdistrict - 34. klein politiek partijtje - 35.
Sien’s vriendje in de bijbel - 37. flink
op de Amsterdamse markt - 39. is dat
familielid het zat? - 40. geheimschrift
zonder kop wordt een gedicht - 42.
lof voor die tijd - 43. zwerver zonder zeebenen - 44. oude nog flinke
reisorganisatie.
VERTICAAL
1. knipt erg drank - 2. stiekem begraven - 3. aangewezen beest minder - 4.
laag pakken is beginnen - 5. dat land is
een modern projectieplaatje - 6. met
of zonder hoofddeksel, het blijft een
muziekinstrument - 7. vader op de
zetel is de baas - 9. ruzie van orgaan en
vadsig - 11. deel doormidden - 12. stil
A, blijf waar je bent - 13. moeder speel
een spel voor die franse dame - 16.
geef ’s verf, hij gaat rustig zijn gangetje
- 17. oud en lekker - 22. lettervogel - 23.
kort gewichtje - 24. een boom voor
een lijst maakt schepen - 25. oneffenheid van een bot en een herriemaker 27. hij bewerkt hout en haar - 28. ongelogen spullen - 29. stop een seconde
voor onderdak - 33. is geen leven - 34.
wie het kan kopen is rijk, wie het veel
eet wordt dik - 36. komische bak - 38.
vlaktemaat om tijdperk - 39. het is
namelijk kort - 41. kleintje koffie
Oplossing:
Boncadeau!
Stuur uw oplossing van de puzzel vóór 02.09.2014 naar:
Redactie Oplinie, Postbus 157, 3440 AD Woerden
of stuur een e-mail naar: [email protected]
Vergeet niet uw adres te vermelden, want onder de juiste inzendingen verloten wij een
Boncadeau t.w.v. 25 euro! Uit de oplossingen van de puzzel uit het vorige nummer
trokken wij A.J. Op den Brouw uit Rijen.
OPLINIE
JULI 2014
33
CONTACTPAGINA
Algemene adresgegevens
bezoekadres
postadres
telefoon
fax
e-mail
internet
rekeningnr
openingstijden
Steinhagenseweg 2-C
3446 GP Woerden
Postbus 157
3440 AD Woerden
0348 – 487 050
0348 – 707 411
[email protected]
www.afmp.nl
1933098
maandag t/m vrijdag
van 8.30 tot 17.00 uur
Afdeling Individuele
Belangenbehartiging (IB)
telefoon
fax
e-mail
0348 – 707 433
0348 – 487 056
[email protected]
Ledenadministratie
telefoon
e-mail
0348 – 707 432
[email protected]
Opzegging van het lidmaatschap
kan geschieden door middel van een
brief gericht aan AFMP/FNV, t.a.v.
Ledenadministratie, Postbus 157, 3440
AD Woerden, of per e-mail:
[email protected]. Houd rekening met
de opzegtermijn van 2 volle
kalendermaanden. Voorbeeld: u zegt
15 januari op, het lidmaatschap wordt
dan beëindigd per 1 april.
Adreswijzigingen kunnen door­
gegeven worden via onze website
www.afmp.nl of gezonden aan:
AFMP/FNV
t.a.v. Ledenadministratie
Postbus 157
3440 AD Woerden
Bureau Ledenservice *
telefoon
e-mail
0348 – 487 058
[email protected]
* Voor het doorgeven van
ambtsjubilea, leeftijdontslag, opname
in ziekenhuis, uitzendingen etc. Ook
voor vragen over het lidmaatschap,
ledenbenefits en verzekeringen.
Sectorhoofden
Landmacht
Elze Mulder
mobiel
e-mail
Uitgave van FNV Veiligheid
onder verantwoordelijkheid
van de Algemene Federatie
van Militair Personeel
06 - 53 51 00 73
[email protected]
aangesloten bij
•Algemene Centrale van
Overheidspersoneel (ACOP)
•Federatie Nederlandse
Vakbeweging (FNV)
•EUROMIL (Europese
organisatie van militaire
belangenverenigingen)
Marine
Lizet Wolters
mobiel
e-mail
Rien Klaassen
mobiel
06 - 53 51 00 73
e-mail
[email protected]
Luchtmacht
Ron Segers
mobiel
e-mail
06 – 53 52 60 83
[email protected]
Postactief regio Noord/Oost
Gerard Dillerop
mobiel
06 – 41 55 85 54
e-mail
[email protected]
Postactief regio West
Peter Verwoerd
mobiel
06 – 53 52 60 84
e-mail
[email protected]
Postactief regio Zuid
Bert Weeren
mobiel
e-mail
Colofon
06 – 53 51 00 73
[email protected]
06 – 53 52 60 79
[email protected]
Kantoor Den Helder
Wiebe Herweijer van de afdeling
Individuele Belangenbehartiging
bemant het kantoor.
adres
Kerkgracht 3
1782 GJ Den Helder
telefoon
0223 – 693 522
fax
0223 – 693 515
(b.g.g. 0348 – 487 050)
Sluitingsdatum kopij
Oplinie 6 – 2014 sluit op 01.09.2014 en
verschijnt 27.09.2014
redactie
Alex Groothedde, Dick
Harte, Fred Lardenoye, Jos
van Nieuwenhuizen, René
Schilperoort, Anne-Marie Snels,
Skip Springer
redactieadres
Postbus 157
3440 AD Woerden
telefoon
0348 707 434
e-mail
[email protected]
ontwerp & vormgeving
MW grafisch ontwerpers
Margo Witte
De inhoud van Oplinie valt onder
de verantwoordelijkheid van het
AFMP/FNV Algemeen Bestuur,
behoudens artikelen op naam en
de inhoud van de opgenomen
advertenties.
De redactie behoudt zich het recht
voor om ingezonden artikelen te
weigeren of te redigeren. Niets
uit deze uitgave mag worden over­
genomen zonder vooraf­gaan­de
toestemming van de redactie.
oplage
20.700
internet
www.afmp.nl
email
[email protected]
druk
Senefelder Misset
34
OPLINIE
JULI 2014
OPLINIE
JULI 2014
35
36
OPLINIE
JULI 2014

“Als veteraan en als kamerlid voor de VVD heb

Ministerie van Defensie

"Kamerbrief over erkenning UNIFIL-veteranen

Bekijk uitnodiging

A z u rtra in in g e n .n l

Brief minDef - Cie Steenhoven

Oordeel depots niet voor 2015 POMS-SITES

20141110 Brief minister van Defensie

Aan het begin van elk jaar ontvangt het

Militair en Gezin Het beroep van het militair zijn