Vulnero-pediatrie Vulnero therapie Vulnero-pediatrie

“Vulneropediatrie”
Identiek of uniek
Els Jonckheere
Pediatrisch verpleegkundige
Op een pediatrische Intensive Care Unit (IZP)
Universitaire ziekenhuis Gent (België)
Wondzorg - specialist
Secretaris van het CNC wondzorg vereniging België
Lid van de werkgroep pediatrische wondzorg CNC
Vulnero-pediatrie
Vulnero therapie
= Wond
heelkunde
Vulnero-pediatrie
?
?
?
?
?
?
?
NIEUW !
Blik … Ah … Blik ?
Voorbeeld ?
Hoe ?
Benadering ?
Anatomie, fysiologie ea… ?
Pediatrisch geschoold, volwassen
wond geschoold ?
WAT IS DAN ANDERS ????
1
GEEN kleine volwassene
Leeftijd van 0 tot 16 jaar
(18jaar literatuur)
Groeien EN rijpen
Hoe jonger hoe meer/duidelijker het
verschil
GEEN kleine volwassene !
Maten
Proporties
Medicatie
Metabolisme
Mentale rijpheid
Huid
0j
Nog langer te leven
Psychologische draagkracht
Expressie
…
2j
6j
12j
25j
Pediatrisch
wondzorg
�
Anders ? ?
2
Pediatrische wondzorg:
1. Studies
2. Anatomie
3. Fysiologie
4. Psychologisch
5. De wonde
6. Wondheling
7. Materiaal
8. Andere
Do’s & dont’s
Studies
Minder research
wondheling
producten
Ethische bezwaren
Nood aan meer !!
Pediatrische wondzorg:
Studies
2. Anatomie
3. Fysiologie
4. Psychologisch
5. De wonde
6. Wondheling
7. Materiaal
8. Andere
1.
3
premterm
Anatomie Huid
a term
kind
jong volwassene
Epidermis
vernieuwing en
differentiatie
Basaal membraan
Dermis
Hypodermis
= subcuties
premterm
Anatomie Huid
a term
kind
jong volwassene
Epidermis
Stratum
Stratum
Stratum
Stratum
Stratum
corneum
lucidum
granulosum
spinosum
basale
Basaal membraan
Dermis
Papilaire laag
Reticulaire laag
Hypodermis
= subcuties
Pediatrische huid
A term geboren – kindjong volwassene
Barrière maturiteit
Doorbloeding
Kleinere cellen
Celdeling
Stamcellen in de huid
4
Pediatrische huid
A term geboren – kindjong volwassene
Cohesie
Vezels (elastine & collageen)
Onderscheid tss lagen
Oppervlak
Pediatrische huid
A term geboren – kindjong volwassene
Dikte ~Studies
�
�
�
Ontwikkeling
Cellagen
Millimeter
Pediatrische huid
A term geboren – kindjong volwassene
Geslacht
Leeftijd
*Vernix Caseosa (80% water, 10% proteïne, 10% lipiden, antimicrobiëlen)
NIET < 28 wkn zwangerschap !
*Hormonaal
*Maturiteit (vanaf ± 13 jaar vnl enkel rijping = organisatie vezels)
5
Pediatrische huid
Preterm geboren
Kleur
Subcutaan weefsel
Visceus
Vernix Caseosa
Lanugo
Dikte
Pediatrische huid
Preterm geboren
Stamcellen
Cohesie
Barrière maturiteit
“Pediatrische” huid
De huid begint het dunst
en eindigt dunner
6
Pediatrische wondzorg:
1.
2.
Studies
Anatomie
3. Fysiologie
4. Psychologisch
5. De wonde
6. Wondheling
7. Materiaal
8. Andere
premterm
Fysiologisch
a term
kind
jong volwassene
Huid oppervlak � Absorptie & Infectie !!
(PVJ, boorzuur, alcohol, neomycine, zilversulfadiazine, …)
TEWL
Zuurtegraad
Zweten
Immuniteit
Andere cytokines?
Desalniettemin een vluggere
wondheling !?!
Pediatrische wondzorg:
1.
2.
3.
Studies
Anatomie
Fysiologie
4. Psychologisch
5. De wonde
6. Wondheling
7. Materiaal
8. Andere
7
Psychologisch
Huidhonger !!
Psychologisch
Litteken
Pijn
Meer algemene anesthesie (ketamine)
Wondzorg onder lachgas
Pijnladder van WHO
Voorbereiding
Mentale ontwikkeling
Sociaal netwerk
Psychologisch
Basis pediatrische psychologie
Kinderen voelen en copiëren
rust/stress feilloos
8
Pediatrische wondzorg:
1.
2.
3.
4.
Studies
Anatomie
Fysiologie
Psychologisch
5. De wonde
6. Wondheling
7. Materiaal
8. Andere
�Versus
volwassenen
Diabetes wonden
Veneuse ulcera
Drugs gerelateerde wonden
�versus
volwassenen & kinderen
Lekkende wonden (lekkende drains)
Drains en catheters
Huid stripping
Traumatische wonden (polytrauma patiënten)
Brandwonden
Chirurgische wonden
Stoma gerelateerde wonden en problemen
Eczeem
Decubitus
Syndroom van Lyell (=TEN toxische epidermale necrolyse)
Graft versus Host
9
�Versus
kinderen
Navelstomp, ventousewonde
Extravasatie wonden
Pamper irritatie/rash = IAD
Fixatie problemen
Wrijf- en bijt wonden
Genetische afwijkingen: metabole afwijkingen
Wonden secundair aan congenitale abnormaliteiten:
Malformaties, epidermolysis bullosa, haemophilie, allergie, auto-immuun,
spina bifida, kysten, …
Infecties (SSSS)
Sepsis (meningococ and pneumococ)
�Prenatale
heelkunde
heelkunde van het ongeboren kind
Wat, hoe en waarom
Wetenschap
Succes
Complicaties
In een bepaalde periode van de zwangerschap
–weefsel en met –wondafmeting
� GEEN LITTEKEN !
Ethische en wettelijke aspecten ?
Pediatrische wondzorg:
1.
2.
3.
4.
5.
Studies
Anatomie
Fysiologie
Psychologisch
De wonde
6. Wondheling
7. Materiaal
8. Andere
10
Wondheling
Fasen “pediatrische”
wondheling
�
Drie? niet afgelijnd ?
Duur ?! ...
 Cytokines
groeifactor
Complex Orkest
Kinderen ?
Wondheling

Biofilm ?
Littekens
�
Pediatrische wondzorg:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Studies
Anatomie
Fysiologie
Psychologisch
De wonde
Wondheling
7. Materiaal
8. Andere
11
Vochtige wondheling
NIET TE DROOG
NIET TE NAT
TIME(D)
T issue (weefsel)
I nfectie
M aceratie
E pithelialisatie
D iagnose
Materiaal
Vochtige wondheling en TIME(D) respecterend
Verbanden
Ver-knip-baar
Financiëel
Steriel
Afmetingen
Materiaal
Vochtige wondheling en TIME(D) respecterend
Fixatie naar nood
Beweging toelaten
Pijnvrije en gemakkelijke
Applicatie en verwijdering
Tubulair stretch
Niet frequent wisselen
12
Materiaal
Vochtige wondheling en TIME(D) respecterend
Gaasverband ?!?
Hydrocolloïden & couveuse
(Ca)Alginaten & neonaten
PVJood en Zilversulfadiazine
Chemische verwondingen
Alternerende matras ?!?
Pediatrische wondzorg:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Studies
Anatomie
Fysiologie
Psychologisch
De wonde
Wondheling
Materiaal
8. Andere
Andere
Uitdagingen
Niet meewerkend ouders
Malnutritie
Slechte circulatie
Fysiologische instabiliteit
Oedeem
Infectie, sepsis
Premature geboorte
Metabole afwijkingen
13
Andere
Chronische wondzorg
Vluchtelingen
Wettelijke
Helpline
Opgelet
Battered child
Pediatrische wondzorg:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Studies
Anatomie
Fysiologie
Psychologisch
De wonde
Wondheling
Materiaal
Andere
Do’s & dont’s
Do’s
&
Dont’s
14
Do’s and dont’s
Pijn behandelen voor & na
3 Opioïd (morphine, fentanyl)
+ adjuvants
Erge pijn
2 Semi-opioïd (tramadol, codeïne)
+ adjuvants
Middelmatige pijn
1 paracetamol, NSAID, “aspirine”
+ adjuvants
Milde pijn
(aanvullend: gluc. 30% po, antidepressiva,
steroïden, acupunctuur, hydrotherapie, …)
Do’s and dont’s
Handhygiëne
Basic wondzorg � TIME
Eerste verbandwissel !
VOORBEREIDING
Voorgesneden verbanden
Steriele handschoenen ipv pincetten
Hechten
Compilaties van verbanden
Do’s and dont’s
Niet altijd het duurste verband
Spoelvloeistoffen opwarmen
Niet deppen, wel voorzichtig wrijven
“Little-helping-hands”
Zalf op stuit
15
Do’s and dont’s
Twee personen
Plaats
Koude en tocht
Afleiding (ouders !)
Bellen blazen
zingen
Cliniclowns ?
Do’s and dont’s
Kinderen steken vingers/handen
in hun mond
“Surprize”
Duur: werk vlot niet gehaast
Verslag
Do’s and dont’s
Creëer Uniforme wondzorg
Chirurgische wonden
Thoraxdrains verwijderen
Necrose
Fixeren van drains
16
Besluit
WONDEN
EN
KINDEREN
BESLUIT
Pediatrische wondzorg is een
uitdaging en dit is toegenomen door
de verhoogde overlevingskansen van
de laatste jaren.
Pediatrisch wondzorg is uniek.
Er is nog werk aan de winkel
Het is “long overdue”.
Dank u voor
uw aandacht !!
17