INHOUDSTAFEL Inleiding......................................................................................................................................................7 Situering Leerlijn zwemmen .......................................................................................................... 10 Werkmap 1: de leerlijn zwemmen anno 2014 ........................................................................ 14 1. 2. Zwemonderricht in Vlaanderen .......................................................................................................... 14 Basisprincipes van de leerlijn zwemmen anno 2014 ......................................................................... 15 Watersafety............................................................................................................................................... 15 Gedragenheid............................................................................................................................................. 15 Een gemeenschappelijke 1ste focus ............................................................................................................ 16 Leerlijn met vijf fasen.................................................................................................................................. 16 Leren overleven .......................................................................................................................................... 17 3. De leerlijn zwemmen uitgelegd .......................................................................................................... 19 4. Het leerproces ..................................................................................................................................... 21 Bouwstenen van de nieuwe leerlijn .............................................................................................................. 21 Vaardigheden in de nieuwe leerlijn .............................................................................................................. 24 Doelmatig voortbewegen ............................................................................................................................ 27 5. Voorbeeld leren fietsen....................................................................................................................... 33 6. Referenties........................................................................................................................................... 35 Werkmap 2: Naar een lokaal overleg ........................................................................................... 38 1. Stappenplan voor de implementatie van de nieuwe leerlijn door zwem(bad)coördinatoren ........ 38 Stap 1 Zorg voor draagvlak bij het beleid ................................................................................................ 39 Stap 2 maak een lijst van de verschillende aanbieders/lesgevers van zwemonderricht ......................... 39 Stap 3 organiseer een infoVergadering ................................................................................................... 39 Stap 4 Geef tijd voor interne reflectie ...................................................................................................... 40 Stap 5 organiseer een tweede overleg..................................................................................................... 40 Stap 6 Beleg een evaluatiemoment na 6 à 12 maanden werking ........................................................... 40 2. Zwemcafés op Vlaams niveau............................................................................................................. 41 Individuele bevraging............................................................................................................................... 41 Groepsoverleg ............................................................................................................................................ 45 3. Naar een lokaal overleg ...................................................................................................................... 48 Enquête 1: Bevraging van de organisaties over hun werking ......................................................................... 49 Enquête 2: Bevragen van organisaties over de inhoud van de fasen.............................................................. 52 Brevetten als leidraad ................................................................................................................................ 58 Referenties.................................................................................................................................................. 59 Bijlage: 10 beleidsaanbevelingen watersafety .......................................................................................... 60 5 Werkmap 3: De nieuwe leerlijn toegepast in het zwembad ............................................. 64 1. Afstemming van het lokaal aanbod .................................................................................................... 64 Doelstellingen verschillen ............................................................................................................................ 65 Instroom .................................................................................................................................................... 66 Uitstroom................................................................................................................................................... 66 Methodiek ................................................................................................................................................. 66 2. Communicatie bepaalt het lokaal succes van de nieuwe leerlijn...................................................... 70 Wie communiceert er? ............................................................................................................................... 70 Via welk kanaal wordt er gecommuniceerd? ................................................................................................ 71 Wat is de boodschap? ................................................................................................................................ 71 De doelgroep van de communicatie ............................................................................................................ 72 Hoe is de feedback?................................................................................................................................... 73 3. Organisatie en aanpak Zwemonderricht ............................................................................................ 74 Veiligheidstips in en rond het water ............................................................................................................. 74 Organisatie van het zwemwater.................................................................................................................. 77 Organisatie van de zwemlessen .................................................................................................................. 78 4. Enkele veelgestelde vragen in het zwemonderricht .......................................................................... 79 Eerste-zwemslag-problematiek ............................................................................................................... 79 Wanneer kan je nu zwemmen?................................................................................................................ 81 is mijn kind nu veilig in elk water? ........................................................................................................... 82 Wat is de ideale leeftijd om te leren zwemmen?..................................................................................... 84 Is de technische perfectie van een zwemslag nog belangrijk? ................................................................ 84 De media zegt “weg met schoolslag”? .................................................................................................... 85 Wat is er nu nieuw? ................................................................................................................................. 86 5. De juiste randvoorwaarden voor elke zwemorganisatie................................................................... 87 Kwaliteitsbewaking.................................................................................................................................. 87 Lesgevers.................................................................................................................................................. 87 Beleid en samenwerking ............................................................................................................................. 89 Financieel plan en HRM ........................................................................................................................... 89 6. Good practise....................................................................................................................................... 91 Zwemscool Rozebroeken............................................................................................................................ 91 Zwemclubs en multimove? ...................................................................................................................... 95 7. Referenties........................................................................................................................................... 96 Bijlage 1 ........................................................................................................................................... 97 6 INLEIDING ISB vzw, het Vlaams Instituut voor Sportbeheer en Recreatiebeleid, biedt al jarenlang heel concreet ondersteuning aan zwembaden, op vlak van beheer, maar ook op vlak van promotie. Zwembaden liggen immers aan de basis van de oprichting van ISB en hoewel de werking sterk is uitgebreid, blijven zwembaden centraal staan in onze werking. Zwemmen als sport, zwemmen als gezonde vrijetijdsbesteding en zwemmen als belangrijke vaardigheid. Na het werken aan ondersteuning op vlak van beheer werd gewerkt aan de promotie van het zwembad en het zwemmen. De ISB-zwembrevetten werden uitgewerkt en verdeeld in alle publieke zwembaden. Zwembrevetten als leuke stimulans en gerichte doelen. En met succes. In 2012 werd voor het eerst gesproken over een nieuwe leerlijn zwemmen en een verschuiving in het zwemonderricht met waterveiligheid als doelstelling. ISB voelde aan dat de tijd rijp was voor een nieuwe richting in het zwemonderricht. Een overlegplatform leerlijn zwemmen werd opgericht, met ISB als trekker en Baan 4 als inhoudelijke experten om een nieuwe leerlijn zwemmen voor te stellen en uit te werken. Als vertegenwoordiger van de zwembadbeheerders en –managers willen we inzetten op een optimaal gebruik van publieke zwembaden zodat alle actoren en gebruikers hun doelstellingen kunnen realiseren. Naast het ISB is het leerlijnplatform samengesteld uit o.a. alle onderwijsnetten, SVS, de universiteiten en Vlaamse Trainersschool, en de zwemgerelateerde sportfederaties zijnde Vlaamse Zwemfederatie, Gezinssportfederatie, Redfed, Parantee, Gezinssportfederatie, Bond voor Lichamelijke Opvoeding en de Vlaams Triatlon- en Duatlonliga. In het platform werd de basis gelegd voor een gezamenlijke richting voor de aanpak van het zwemonderricht door de verschillende partijen die zwemonderricht aanbieden. Het doel van deze handleiding is heel specifiek een aanpak voor te leggen aan zwembadbeheerders, aan zwemschoolcoördinatoren, aan clubcoördinatoren, aan vakleerkrachten LO .. die de verschillende actoren in het zwembad of in hun school samen willen laten nadenken over deze nieuwe aanpak van het ‘leren zwemmen’. ISB investeerde hiermee in een praktische vertaalslag van de leerlijn zwemmen ontwikkeld door Baan Vier. En het is nieuw, dat klopt, maar anderzijds sluit de leerlijn nauw aan bij wat reeds bestaat en is het een kwestie van de juiste aanpassingen en aanvullingen creëren in de huidige aanpak. Wij zien hier voor de coördinatoren van het zwemmen, elk binnen zijn eigen context, zeker een rol weggelegd om die gemeenschappelijke visie in Vlaanderen over te brengen naar de lesgevers in het zwembad, naar de leerkrachten LO in de school, naar de clublesgevers. Uit respect voor diversiteit kan elk zwembad met bepaalde actoren in meer of mindere mate samenwerken. De werkmappen geven instrumenten om dit proces te faciliteren. 7 De handleiding is als volgt opgedeeld: Situering van de nieuwe leerlijn zwemmen Werkmap 1: De leerlijn zwemmen anno 2014 Een praktische toelichting over de inhoud van de nieuwe leerlijn. Dit geeft de (zwembad)coördinator de kennis om een eerste informatieve bijeenkomst over de nieuwe leerlijn op gemeentelijk vlak te organiseren. Werkmap 2: Aanpak voor lokaal overleg Om vanuit die eerste infovergadering tot een samenwerking met alle actoren te komen, wordt een overlegplatform op gemeentelijk vlak voorgesteld. Met behulp van een stappenplan en een vragenlijst laten we alle actoren reflecteren over de gebruikte leerlijn, aanpak en oefenstof. Omdat het overlegplatform alle organisaties aan tafel brengt, krijgen alle leden een beeld van elkaars leerlijn en de manier waarop zij dit realiseren. Werkmap 3: De nieuwe leerlijn toegepast in het zwembad Door elke visie te koppelen aan de nieuwe leerlijn, en door alle visies samen te leggen, kan gewerkt worden aan één duidelijke werkwijze op gemeentelijk vlak met respect voor de identiteit van elke organisatie. De (zwembad)coördinator beschikt over alle gegevens van alle actoren en kan op lokaal vlak verder ondersteunen en/of bijsturen. 8
© Copyright 2024 ExpyDoc
