Lees meer… - Teugeldrukmeter

Tekst: Morgan Lashley, Remke Sweere, Karin Toetenel en Menke Steenbergen
Fotografie: Menke Steenbergen Karin Toetenel
Teugeldrukmeten in de
Paardenpraktijk Deel 3
In de paardensport wordt meer en meer gebruik gemaakt van wetenschappelijke kennis en
technologie om de prestaties van ruiter en paard te monitoren en te verbeteren. Sinds kort
is er van Centaur de Teugeldrukmeter. Een aantal paardendierenartsen testten het gebruik
ervan uit in hun praktijk. In dit deel gaan we in op Kreupelheden.
De Teugeldrukmeter bestaat uit 2 sensoren die
bevestigd worden tussen het bit en de teugel. Het
meet de trekkracht (in Newtons) die ontstaat tussen
de ruiterhand en de mond van het paard. Op de
laptop leest u de teugeldruk direct af in een grafiek.
Dit geeft informatie over de aanleuning (basiscontact,
de hoogte van de dalen in grafiek), hulpen
(ophoudingen van de ruiterhand) en scheefheid (linksrechts verschillen).
Op dit moment wordt de Teugeldrukmeter met name
ingezet bij wetenschappelijk onderzoek. Echter, ook
in niet-experimentele setting kan de teugeldrukmeter
bijdragen aan het welzijn en de training van paarden.
Dierenarts Leendert Jan Hofland van
Dierenartsenpraktijk Bodegraven testte de
Teugeldrukmeter uit. In dit artikel zijn ervaring met
teugeldruk bij (sub klinische) kreupelheden.
Scheefheid
Veel ruiters ervaren een bepaalde mate van
scheefheid in hun aanleuning, dit is al snel 20 – 30
Newton meer in een buiten teugel. Een paard kan
linksgebogen (hol aan de linkerkant, met meer druk in
de rechter teugel) of rechtsgebogen (hol aan de
rechterkant, meer druk in de linker teugel) zijn,
waarbij het de kunst van de ruiter is om het paard
weer recht te richten.
De oorzaak van de scheefheid kan bij de ruiter of bij
het paard liggen. Veel ruiters hebben een beter
ontwikkelde fijne motoriek in hun rechter hand dan in
Ter illustratie een aantal teugeldruk metingen. Tijdens het seminar worden deze patiënten na behandeling
gepresenteerd. De druk wordt weergegeven in Newton. 1 Kilogram = 9,81 Newton. In onderstaande grafieken is de rode
lijn de rechter teugel en de groene lijn de linker teugel. Iedere pas van het paard veroorzaakt een piek en een dal in
teugeldruk.
Grafiek: Galop op de rechterhand van een paard dat subklinisch kreupel is op het linker voorbeen. Het kompas laat zien
dat deze combinatie gemiddeld een kilo meer druk in de rechter teugel heeft. Met behulp van rechtricht oefeningen
wordt in de tweede helft van de meting een meer gelijke druk gecreëerd
hun linker hand, wat zich kan uiten in een sterkere
meer passieve verbinding met de paardenmond aan
de grof motorische kant. Veel paarden reageren
hierop door op deze kant te gaan leunen, waardoor zij
scheefheid ontwikkelen, zie grafiek 2.
Kreupelheden
Scheefheid kan leiden tot eenzijdige belasting en
kreupelheid, maar kan andersom ook vanuit het paard
ontstaan. In dat geval lijdt een (subklinische)
kreupelheid juist tot een scheve belasting en
ongelijke teugeldruk. Paarden lopen hierbij zijwaarts
gebogen richting het kreupele been, wat meer
belasting van het overliggende voorbeen
bewerkstelligt en hogere druk in de overliggende
teugel. In het kader van kreupelheidsdiagnostiek zou
de teugeldrukmeter een verandering in uitslag kunnen
geven wanneer het kreupele been uitverdoofd wordt.
Hierbij moet wel worden opgemerkt dat lang
bestaande kreupelheden kunnen resulteren in
secundaire problemen in het axiale skelet, waarbij de
scheefheid blijft bestaan ondanks het uitverdoven van
het kreupele been.
In het kader van revalidatie is het van groot belang dat
het paard (weer) recht en over vier benen loopt. Een
blijvende scheve belasting zou de kans op recidive van
kreupelheid of problemen in het axiale skelet kunnen
vergroten. De teugeldrukmeter kan een inzicht geven
in de mate van scheefheid (van ruiter of paard) ten
tijde van het begin van de revalidatie, zodat hier
tijdens de revalidatie actief aan gewerkt kan worden.
Seminar Teugeldruk meten
Op 25 juni 2014 komen wetenschap en praktijk samen
om te praten over de relevantie van
teugeldrukmetingen in de praktijk.
Opgeven kan nog tot en met 10 juni via
www.teugeldrukmeter.nl

Download Report