Collegebesluit met bijlagen

Collegevoorstel
Openbaar
Onderwerp
Schriftelijke vragen, conform art. 39 betreffende relatie
laaggeletterdheid en sluiting bibliotheken
Programma / Programmanummer
BW-nummer
Onderwijs / 1073 en Cultuur /1071
Portefeuillehouder
H. Beerten
Samenvatting
Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr.
Door de fractie SP zijn schriftelijke vragen gesteld over de relatie
laaggeletterdheid en sluiting bibliotheken.
MO10, Mireille Souverijn, 2419
Datum ambtelijk voorstel
5 maart 2014
Registratienummer
14.0002514
Ter besluitvorming door het college
Brief aan de fractie SP over laaggeletterdheid en sluiting bibliotheken
vast te stellen.
Paraaf
akkoord
Datum
Paraaf
akkoord
Datum
Steller M. Souverijn
 Alleen ter besluitvorming door het College
Besluit B&W d.d. 18 maart 2014 nummer: 3.6
 Conform advies
 Aanhouden
 Anders, nl.
Bestuursagenda
Gemeentesecretaris
Portefeuillehouder
Collegevoorstel.docx
Collegevoorstel
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Korte Nieuwstraat 6
6511 PP Nijmegen
Telefoon 14024
Telefax
(024) 323 59 92
E-mail
[email protected]
Fractie SP Nijmegen
T.a.v. dhr. B. Velthuis
Postbus 9105
6500 HG Nijmegen
Datum
Ons kenmerk
Contactpersoon
MO10/14.0002516
Mireille Souverijn
Onderwerp
Datum uw brief
Doorkiesnummer
Schriftelijke vragen, conform art. 39
betreffende relatie laaggeletterdheid en
sluiting bibliotheken
20 februari 2014
(024) 3292419
Geachte heer Velthuis,
Naar aanleiding van uw schriftelijke vragen conform artikel 39 reglement van orde betreffende de
relatie laaggeletterdheid en sluiting bibliotheken, volgt hieronder de beantwoording per vraag.
Vraag 1. Is het mogelijk dat er een relatie bestaat tussen het sluiten van bibliotheken en de snelle
toename van het aantal laaggeletterden?
Het percentage laaggeletterden onder 16-65-jarigen is gestegen van 9,4% in 1994 naar 12% in
2012. Onder mensen die al lang van school zijn en met name in de groep vanaf 45 jaar zijn er
veel meer mensen die moeite hebben met taal. Deze mensen ‘verleren’ vaardigheden als lezen
en schrijven doordat zij na hun schooltijd nauwelijks nog lezen en schrijven. Ook was er in hun
schoolperiode minder aandacht hiervoor.
Het aantal bibliotheekvestigingen is niet doorslaggevend, maar of de bibliotheekfunctie voldoende
beschikbaar is in de stad. Bibliotheken leveren een bijdrage aan het tegengaan van
laaggeletterdheid. Bibliotheek Gelderland Zuid is aangesloten bij het bondgenootschap
laaggeletterdheid en heeft verschillende producten voor deze doelgroep, waaronder leesgroepen,
een gratis abonnement voor mensen die taallessen volgen bij een taalaanbieder en Taalpunt:
specifiek aanbod voor mensen die slecht kunnen lezen.
www.nijmegen.nl
Brief aan fractie SP.docx
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
1
Vraag 2. Deelt het college onze opvatting dat door het sluiten van bibliotheken laaggeletterden
moelijker de weg vinden naar een bibliotheek die niet in hun eigen buurt ligt?
Nee, in z’n algemeenheid is de drempel van een bibliotheek voor een laaggeletterde erg hoog,
ongeacht waar de bibliotheek ligt. Een laaggeletterde ervaart immers geen plezier in lezen. Hierbij
speelt mee dat op laaggeletterdheid een taboe rust en laaggeletterden vaak niet uit durven te
komen voor het slecht kunnen lezen.
Uit ervaring blijkt dat pas zodra een laaggeletterde erkent laaggeletterd te zijn en de intrinsieke
motivatie heeft om hieraan te werken de weg naar de bibliotheek gevonden kan worden, mits een
laaggeletterde aan de hand wordt meegenomen. Het aanbod van de bibliotheek speelt
vervolgens een belangrijke rol of laaggeletterden de weg blijvend vinden naar de bibliotheek.
Kwalitatief en kwantitatief goed aanbod voor laaggeletterden en bijvoorbeeld een gezamenlijke
leesgroep van gelijkgestemden zijn hierbij belangrijke elementen.
Vraag 3. Is het College het met ons eens dat de bibliotheek een cruciale rol vervult in de aanpak
van laaggeletterdheid?
Ja, de bibliotheek is één van de spelers in de aanpak van laaggeletterdheid. Taalbehoud en het
verder ontwikkelen van (plezier in het) lezen is hierbij de belangrijkste rol van de bibliotheek.
Vraag 4. Natuurlijk is samenwerking van de Gemeente met de “Stichting Lezen en Schrijven” en
met het “ROC” prima, maar zouden bibliotheken geen actievere rol moeten spelen in
het opsporen, het begeleiden en het verbeteren van de positie van laaggeletterden?
Het bondgenootschap laaggeletterdheid heeft met name tot doel om laaggeletterden te
herkennen en doorgeleiden.
Het opsporen van laaggeletterden is in de praktijk lastig en is het meest efficiënt via de omgeving
van de laaggeletterde zoals via een werkgever, een zorgverlener, een loket voor werk of uitkering
én de school van de kinderen. Na het opsporen is een warme overdracht naar educatie en
taalbehoud belangrijk. Samenwerking en korte lijntjes tussen de verschillende betrokken partijen
is hierbij essentieel en wordt mede gestalte gegeven via het bondgenootschap laaggeletterdheid.
De bibliotheek vervult – zoals al bij vraag 3 aangegeven – een actieve rol in het taalbehoud en
verdere ontwikkeling van de (ex)laaggeletterde.
www.nijmegen.nl
Brief aan fractie SP.docx
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
2
Vraag 5. Hoe verhoudt de wens om de laaggeletterdheid in de regio Nijmegen aan te pakken
zich tot de wens om het merendeel van de bibliotheken te sluiten?
Wij hebben de wens om de Openbare Bibliotheek te moderniseren en toekomstbestendig te
maken, waarbij de kwaliteit voorop staat. Het gebruikersgedrag verandert, de e-economie vraagt
vernieuwing van het bibliotheekaanbod, mensen lezen én lenen minder, lees- en taalvaardigheid
loopt terug, een vernieuwd doelgroepenbeleid van bibliotheken is noodzakelijk, en de spreiding
en diversiteit van bibliotheekvoorzieningen vraagt aanpassing aan de eisen van de tijd.
Het aantal boeken dat een bibliotheek in de kasten heeft staan, zal steeds minder worden door de
opmars van het e-boek. Het gebouw wordt daardoor ook minder belangrijk. De bibliotheek van de
toekomst zal flexibel moeten zijn: veel meer werken vanuit scholen, multifunctionele
accommodaties of andere publieke gebouwen. Hierdoor blijft de bibliotheekfunctie op veel
plekken in de stad toegankelijk voor laaggeletterden.
Hoogachtend,
college van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen,
De Burgemeester,
De Gemeentesecretaris,
drs. H.M.F. Bruls
drs. B. van der Ploeg
www.nijmegen.nl
Brief aan fractie SP.docx
procesverantw.:
INGEKOMEN
SP fractie Nijmegen
wvw.nijmegen.sp.nl
Postbus 9105
6500 HG Nijmegen
T 0 2 4 3292371
[email protected]
Nijmegen, 20 januari 2014
{^Vc20
2 4 FEB 2014
l££N:iEJ\iUMEGEN
Class.nr.
afgedaan:
Aan:
Het College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen
Van:
Bert Velthuis, SP-fractie Nijmegen
Betreft:
Schriftelijke vragen, conform artikel 39 van het reglement van orde
Onderwerp:
Relatie laaggeletterdheid en sluiting bibliotheken
Geacht College,
Dinsdag maakte de gemeente bekend dat het Bondgenootschap Laaggeletterdheid regio Nijmegen is
opgericht. Een dag later berichtte de Gelderlander over de reorganisatie bij de Openbare Bibliotheek
waar door bezuinigingen en een koerswijziging 23 gedwongen ontslagen vallen. Uw college heeft in
Nijmegen gedurende de laatste 2 jaar het merendeel van de bibliotheken gesioten. Ook in wijken die
juist een stimulans behoeven. Daar wonen minder lezers en derhalve minder betalende leden. De
minimale vervangende voorzieningen voldoen niet aan bestaande behoeften, en veel sociale functies
van de buurtbibliotheek zijn verloren gegaan. Als we een kenniseconomie willen zijn dan moeten we er
voor zorgen dat iedereen ook deel kan nemen. En dat begint, zo weet iedereen, bij goed lezen en
schrijven, De bibliotheek speelt daarbij een cruciale rol. In Nijmegen wordt het aantal laaggeletterden
geschat op 15.000 (cijfers van de Gemeente). In Nederland is het aantal laaggeletterden de laatste
paar jaar gegroeid van 9 naar 12%.
De huidige bibliotheek heeft er voor gekozen een commerciele weg in te slaan. Er wordt gekozen voor
een brede samenwerking met allerlei culturele instellingen en met het R O C . Ze willen nieuwe abonnees
werven (waar niets mis mee is) en winstgevende activiteiten organiseren. Daarmee laat de bibliotheek
haar oren hangen naar de vraag van bezoekers. Zithoekjes met horecavoorziening worden
aangeboden als een van de nieuwe taken.
Gelet hierop stellen wij uw college graag de volgende vragen;
1.
Is het mogelijk dat er een relatie bestaat tussen het sluiten van bibliotheken en de snelle
, toename van het aantal laaggeletterden?
2.
Deelt het college onze opvatting dat door het sluiten van bibliotheken laaggeletterden moeilijker
de weg vinden naar een bibliotheek die niet in hun eigen buurt ligt?
3.
Is het College het met ons eens dat de bibliotheek een cruciale rol vervuit in de aanpak
van laaggeletterdheid?
•'
4. • Natuurlijk is Samenwerking van de Gemeente met de " Stichting Lezen eh Schrijven" en met het
" R O C " prima, maar zouden bibliotheken geen actievere rol moeten spelen in het opsporen, het
begeleiden en het verbeteren van de positie van laaggeletterden?
, 5.
Hoe yerhoudt de wens om de Jaaggeletterdheid in de regio Nijmegen aan te pakken zich tot de
wens oin het merendeel. van de bibliotheken te sluiten?
Met vriendelijk/narhens de SP-fractie,
Bert Velthui#

Download Report