LERARENOPLEIDING OMGANGSKUNDE PRO

LERARENOPLEIDING OMGANGSKUNDE
PRO-ZMOK OPLEIDING
Heeft u behoefte aan (vak)bekwame docenten met een tweedegraads bevoegdheid die specifiek worden opgeleid voor
het werken met geïndiceerde leerlingen en leerlingen in het Praktijkonderwijs?
Is uw antwoord ja, leest u dan beslist verder.
Algemene achtergrondinformatie
Instituut Archimedes van Hogeschool Utrecht leidt - in samenwerking met het Seminarium voor Orthopedagogiek - sinds
2002 docenten werkzaam op vmbo-, praktijk- en
zmok-onderwijs op tot de tweedegraads-bevoegdheid
Omgangskunde. Dit opleidingstraject is in nauwe samenwerking met het werkveld tot stand gekomen.
Het praktijkonderwijs in relatie tot de bevoegdheid Omgangskunde
De docentopleiding Omgangskunde is een breed georiënteerde studie, gericht op het begeleiden van leer- en
ontwikkelingsprocessen bij mensen. Als we kijken naar de competenties van de leraar Praktijkonderwijs (zoals beschreven
door de Referentiegroep Praktijkonderwijs in de Steigers) en de competenties van een docent Omgangskunde dan zijn er
veel overeenkomsten. Competenties als pedagogische wendbaarheid, klassenmanagement, vernieuwend denken en
vernieuwende didactiek, communicatie, overleg en samenwerking en collegiale consultatie zijn competenties die niet
alleen in de school voor Praktijkonderwijs van groot belang zijn, maar ook in de uitoefening van het docentschap
Omgangskunde.
De bevoegdheid Omgangskunde geeft recht tot werken als docent in het voortgezet onderwijs en het mbo-onderwijs.
Inhoud en werkwijze van het opleidingstraject
Binnen de opleiding onderscheiden we twee hoofdgebieden, enerzijds is dit de vakcomponent waarin ‘omgaan met
mensen’ en ontwikkelingsprocessen centraal staan, anderzijds is dit de beroepscomponent.
In de beroepscomponent komen kennis en vaardigheden aan de orde waarmee de school in staat is professioneel te
handelen op de manier die bij een specifieke situatie past. Voorbeelden van competenties die hieronder vallen zijn: zorg
dragen voor een veilige leeromgeving, bijdragen aan de ontwikkeling en realisering van het pedagogisch klimaat,
begeleidende gesprekken kunnen voeren met leerlingen en ouders en vakdidactisch kunnen handelen (kennis kunnen
overdragen).
De opleiding wordt vormgegeven middels vier leerlijnen, waarin de vakcomponent en de beroeps-component
geïntegreerd worden vormgegeven.
De vier leerlijnen zijn:
1. De werkervaringsreflectielijn (werken op de eigen school). Door stelselmatig stil te staan bij de werkervaring op school,
weet de student welke competenties hij al beheerst en waar hij nog aan moet werken. Dit gebeurt aan de hand van
persoonlijke leerdoelen en opdrachten die in samenspraak met de opleiding en de eigen schoolpraktijk worden
geformuleerd.
2. De integrale leerlijn. Hier komen onderwijspraktijk en kennis samen: ze integreren. Er wordt gewerkt aan opdrachten
waarin onderwijsthema’s als veiligheid, competentiegericht onderwijs of bieden van zorg aan bod komen, zodat de
student de theorie leert toe te passen in de praktijk.
3. De conceptuele en vaardighedenlijn. De conceptuele en vaardighedenlijn gaat over vakinhouden, vakvaardigheden en
vakbeschouwing in combinatie met vakdidactiek en onderwijskunde. Er wordt geleerd om te gaan met verschillende
werk- en denkmodellen (concepten) van de professional. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan het voeren van
begeleidings- en oudergesprekken, waarbij communicatietheorie en psychologie worden bestudeerd.
4. De studieloopbaanlijn. Bij de studieloopbaanlijn gaat het over geven van zelfsturing aan de studie.
De student werkt aan zijn Persoonlijk Ontwikkel Plan (POP) in relatie tot zijn portfolio. Ook vallen hier het
voortgangsgesprek en het beoordelings- en eindassessment onder.
Betrokkenheid van de opleidingsschool
Omdat het leren op de eigen werkplek een belangrijk onderdeel van de opleiding is, is begeleiding van de student vanuit
de eigen school van belang. De opleidingssschool faciliteert een werkplekbegeleider (coach) die de student gedurende de
opleiding coacht. De coach is iemand die in principe de student in zijn dagelijks werk kan volgen en direct aanspreekbaar
is. Het is de bedoeling dat er wekelijks een coachingsgesprek plaatsvindt van ongeveer één uur.
Omvang traject
Het traject bestaat uit in totaal 28 bijeenkomsten van vijf uur per jaar. Het schooljaar bestaat uit vier periodes, iedere
periode houdt zeven bijeenkomsten en twee weken zelfstudie in. De bijeenkomsten zijn verplicht. Op basis van de eerder
genoten vooropleiding(en) en werkervaring wordt de inhoud en duur van het traject bepaald.
Doelgroep
Dit opleidingstraject richt zich in principe op mensen die:
• werkzaam zijn als onbevoegd docent binnen het VMBO en Praktijkonderwijs;
• klassen- of onderwijsassistenten binnen het VMBO en Praktijkonderwijs die minimaal zeven uur per week zelfstandig
lesgeven;
Voor het zmok- onderwijs wordt de tweedegraads bevoegdheid van deze opleiding niet door de overheid erkend. De
overheid laat het aan zmok-scholen zelf over te beslissen of zij deze opleiding toereikend genoeg vinden. Cluster 4scholen hebben hier dus zelf het laatste woord over.
Deelname
Om als student te worden ingeschreven moet men minimaal in het bezit zijn van een havo- of mbo-4-diploma. Mocht dit
niet het geval zijn, dan is er de mogelijkheid om een toelatingstoets te doen, de zogenaamde 21+ toets. Elke student kan
een beroep doen op de ‘Tegemoetkoming Leraren’ via de Informatie Beheer Groep (IBG). Zie hiervoor http://www.ibgroep.nl/particulieren/default.asp. Aanmelden gebeurt middels www.studielink.nl. Men dient zich in te schrijven als
student omgangskunde in deeltijd. Het opleidingstraject gaat in september van start.
Locatie
Bij voldoende deelnemers (18) uit dezelfde regio kan de opleiding op één van de werklocaties plaatsvinden. Mocht dit
aantal niet behaald worden, dan is de opleidingsplaats Utrecht of – deels - Capelle aan de IJssel. Lesdagen zijn op beide
locaties de woensdag, van 13.30 tot 20.00 uur.
Informatie/aanmelding
Voor meer informatie en aanmelding kunt u terecht bij:
Coördinatoren pro-zmok traject omgangskunde:
Christina Schouten, [email protected] of tel. 06 53787594
Arantes Biekman, [email protected] of tel. 030 2547775
Secretariaat omgangskunde:
Marieke de Kruijf: [email protected] of tel. 030-254715
Loana Adamo: [email protected]