Financiële wiskunde B

Studiefiche
Vanaf academiejaar 2014-2015
Financiële wiskunde B (F000797)
Cursusomvang
(nominale waarden; effectieve waarden kunnen verschillen per opleiding)
Studiepunten 3.0
Studietijd 90.0 u
Contacturen
20.0 u
Aanbodsessies en werkvormen in academiejaar 2014-2015
A (semester 2)
hoorcollege
werkcollege: geleide oefeningen
Lesgevers in academiejaar 2014-2015
Vanmaele, Michèle
WE02
15.0 u
5.0 u
Verantwoordelijk lesgever
Aangeboden in onderstaande opleidingen in 2014-2015
stptn
Bachelor of Science in de toegepaste economische wetenschappen
3
aanbodsessie
A
Onderwijstalen
Nederlands
Trefwoorden
algemene annuïteiten, annuïteiten met variabel bedrag, obligatieleningen en
levensverzekeringen
Situering
In deze cursus worden een aantal onderwerpen uit Financiële Wiskunde A verder
uitgediept en aangevuld. In het dagelijks leven krijgt vrijwel iedereen te maken
spaarproducten, obligatieleningen en levensverzekeringen. Niet alleen privé maar ook
in de bedrijfswereld en bij de overheid komen deze aspecten aan bod zij het met
bedragen op een iets grotere schaal. Anderzijds zijn spaarproducten, obligatieleningen
en levensverzekeringen producten die verkocht worden door kredietinstellingen en/of
verzekeringsmaatschappijen. Ook in deze cursus bestuderen we enkel
deterministische mathematische modellen. Er wordt ruim aandacht besteed aan het
gebruik van zakrekenmachines en rekenbladen bij het oplossen van praktische
toepassingen. Doorheen het opleidingsonderdeel wordt aldus het accent gelegd op het
verder ontwikkelen van het analytisch en probleemoplossend vermogen en het kunnen
verwoorden van oplossingen onderbouwd door inzichtelijke kennis.
Inhoud
• Algemene annuïteiten en perpetuïteiten
• Annuïteiten met variabel bedrag
• Obligatieleningen
• Inleiding tot de actuariële wiskunde: levensverzekeringen, lijfrenten, sterftetafels,
• premieberekening
Bij al deze onderwerpen hoort een ruim aanbod toepassingen.
Begincompetenties
Studenten kunnen rekenen met enkelvoudige en samengestelde interest en beheersen
de theorie van tijdwaarden van een kapitaal en enkelvoudige annuïteiten. Om de
wiskundige modellen te kunnen opstellen wordt gebruik gemaakt van het wiskundig
instrumentarium dat aangeleerd werd in Wiskunde IA en IB en de financieel wiskundige
basistechnieken uit Financiële Wiskunde A. Er wordt ook beroep gedaan op hun
vermogen om een gesteld probleem/vraagstuk te analyseren en een model op te
bouwen.
Eindcompetenties
De begin- en eindwaarde of het bedrag of de interestvoet van een algemene annuïteit
(Goedgekeurd)
1
en van een annuïteit met een variabel bedrag kunnen berekenen. De kostprijs, de
boekwaarde en de verlopen interesten van een obligatie kunnen bepalen en het
rendement voor de belegger kunnen uitrekenen. De nettopremie kunnen berekenen
van een levensverzekering of een lijfrente aan de hand van sterftetafels. Belangrijk
hierbij is dat studenten vertrekkend van de hypothesen de wiskundige
modellen/formules kunnen opstellen, deze opgestelde modellen financieel wiskundig
kunnen interpreteren met behulp van tijdsassen en een rekenmachine of een rekenblad
kunnen gebruiken om de berekeningen uit te voeren. Ze moeten deze modellen zowel
voor een concreet probleem kunnen opstellen als kunnen veralgemenen zodat ze
toepasbaar worden op meerdere concrete gevallen. Aan het eind van de opleiding is
het de bedoeling om economische problemen van financieel wiskundige aard te
kunnen analyseren vanuit een grondige basiskennis en om wetenschappelijk
onderbouwde oplossingen ervoor te kunnen formuleren. Ze moeten hun antwoorden
ook correct en volledig kunnen verwoorden onderbouwd door de nodige argumenten.
Ze moeten in staat zijn om kritisch te blijven tijdens een oplossingsproces door
controles in te bouwen.
Creditcontractvoorwaarde
De toegang tot dit opleidingsonderdeel via creditcontract is open: de student houdt zelf
rekening met voorkennis uitgedrukt in begincompetenties
Examencontractvoorwaarde
De toegang tot dit opleidingsonderdeel via examencontract is open: de student houdt zelf
rekening met voorkennis uitgedrukt in begincompetenties
Didactische werkvormen
Hoorcollege, werkcollege: geleide oefeningen
Toelichtingen bij de didactische werkvormen
Interactief onderwijs waarbij een ruime inbreng van de studenten wordt verwacht in het
bijzonder tijdens de oefeningenlessen.
Leermateriaal
Er is een syllabus met formularium beschikbaar en een oefeningenpakket met
uitgewerkte oplossingen.
Referenties
• AYRES, F. - Mathematics of Finance. Schaum, New York, 1963.
• BONNEAU, P. - Les Mathématiques Financières et leurs Applications. Dunod, Paris,
• 1976.
• GERBER, H.U. - Life Insurance Mathematics, 3e editie, Springer, Berlijn, 1997.
• GINGLINGER, E. & HASQUENOPH, J.M. - Mathématiques Financières. Economica,
• Paris, 1995.
• GIRARD, M. - Pratique des Mathématiques Financières. Economica, Paris, 1992.
• HUMMEL, P.M. & SEEBECK, C. - Mathematics of Finance. Mc Graw Hill, Tokyo,
• 1971.
• WOLTHUIS, H. & BRUNING, R. - Levensverzekeringswiskunde, IAE, 1996.
• ZIMA, P. & BROWN, R.L. - Contemporary Mathematics of Finance. Schaum, New
• York, 1984.
Vakinhoudelijke studiebegeleiding
Naast de lessen kunnen de studenten mondelinge uitleg bekomen bij de lesgever en
de assistent die instaat voor de oefeningenlessen. In de theorielessen worden inzichten
bijgebracht om de leerstof te begrijpen en te verwerken. Daarnaast komen ook heel wat
voorbeelden aan bod. Tijdens de oefeningensessies worden de financieel wiskundige
vaardigheden en technieken verder ontwikkeld, met specifieke begeleiding door een
assistent. Het oefeningenpakket bevat uitgewerkte voorbeelden en oplossingen.
Interactieve ondersteuning via Minerva (forum, e-mail), persoonlijk: op elektronische
afspraak en tijdens de geleide oefeningen
Evaluatiemomenten
periodegebonden evaluatie
Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de eerste examenperiode
Schriftelijk examen
Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de tweede examenperiode
Schriftelijk examen
(Goedgekeurd)
2
Evaluatievormen bij niet-periodegebonden evaluatie
Tweede examenkans in geval van niet-periodegebonden evaluatie
Niet van toepassing
Toelichtingen bij de evaluatievormen
Theorie: schriftelijk, waarbij wordt gepeild naar het inzicht in de opgestelde financieel
wiskundige modellen en de interpretatie ervan. Hierbij mag gebruik gemaakt worden
van een formularium.
Oefeningen: schriftelijk, waarbij wordt gepeild naar het met inzicht kunnen toepassen
van de geziene methoden. Hierbij mag gebruik gemaakt worden van een
zakrekenmachine en een formularium.
Eindscoreberekening
(Goedgekeurd)
3