INDUSTRIËLE ICT DERDE GRAAD TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO – BRUSSEL D/2014/7841/039 Vervangt leerplan D/2004/0279/074 vanaf 1 september 2014 Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel Inhoudstafel 1 Inleiding en situering van het leerplan ................................................ 3 1.1 Plaats van dit leerplan in de lessentabel .................................................... 3 1.2 Uitgangspunten bij het leerplan .................................................................. 3 1.3 Studierichtingsprofiel (SRP) ........................................................................ 3 2 Beginsituatie en instroom ................................................................... 4 3 Logisch studietraject .......................................................................... 5 3.1 Aangeboden studierichtingen tso binnen het studiegebied mechanicaelektriciteit ............................................................................................................. 5 3.2 Factoren die de keuze voor deze studierichting kunnen beïnvloeden. ... 6 3.3 Uitstroom ....................................................................................................... 6 4 Christelijk mensbeeld ......................................................................... 7 5 Opbouw en samenhang ..................................................................... 8 6 Doelstellingen .................................................................................... 9 6.1 Algemene doelstellingen.............................................................................. 9 6.2 Na te streven attitudes ................................................................................. 9 6.3 Doelstellingen te realiseren in alle leerplandelen .................................... 10 6.4 Leerplandoelstellingen ............................................................................... 11 7 Minimale materiële vereisten............................................................ 21 7.1 Algemeen..................................................................................................... 21 7.2 Infrastructuur .............................................................................................. 21 7.3 Materiële en didactische uitrusting ........................................................... 21 8 Pedagogisch-didactische wenken .................................................... 24 8.1 Inleiding ....................................................................................................... 24 8.2 Werken aan de realisatie van het studierichtingsprofiel (SRP) .............. 24 8.3 Evaluatie ...................................................................................................... 24 9 Geïntegreerde proef (GIP) ............................................................... 25 10 Stage/werkplekleren ........................................................................ 26 2 D/2014/7841/039 3de graad tso Industriële ICT 1 Inleiding en situering van het leerplan 1.1 Plaats van dit leerplan in de lessentabel Zie website van het VVKSO bij lessentabellen. 1.2 Uitgangspunten bij het leerplan Volgende impulsen liggen aan de basis van het vernieuwen van het leerplan: – aanpassingen geïntegreerd werken, het bewaken van de diverse leerlijnen en de concrete realisatie hiervan bv. via projecten; – het industriële karakter van deze opleiding duiden; – de vereiste aandacht die moet gaan naar preventie, veiligheid, gezondheid, duurzaamheid en milieu; – de technologische vernieuwingen binnen de sector; – aandacht voor nieuwe normen en regelgeving; – het inbouwen van de mogelijkheid om in de scholen eigen accenten te leggen. 1.3 Studierichtingsprofiel (SRP) Zie website van het VVKSO bovenaan bij de lessentabel van 3de graad tso Industriële ICT. 3de graad tso Industriële ICT 3 D/2014/7841/039 2 Beginsituatie en instroom De studierichting 3de graad tso Industriële ICT bouwt verder op de 2de graad tso ElektriciteitElektronica of op de 2de graad tso Elektrotechnieken. Leerlingen met deze vooropleiding hebben dan ook alle troeven in handen om met succes deze studierichting aan te vatten. De minimale vormingscomponenten die als voorkennis beschouwd mogen worden zijn: – de basisbegrippen van de elektriciteit verklaren; – elektrische arbeid en vermogen duiden; – het schakelen van verbruikers realiseren; – de begrippen van het elektromagnetisme toelichten; – opslag van elektrische energie verklaren; – eenvoudige schakelingen op wisselstroom realiseren; – elektrisch gestuurde schakelingen ontwerpen, opbouwen en instellen. 4 D/2014/7841/039 3de graad tso Industriële ICT 3 Logisch studietraject 3.1 Aangeboden studierichtingen tso binnen het studiegebied mechanicaelektriciteit Doorstroming Kwalificatie Academische Master HO Professionele Bachelor Computergestuurde mechanische productietechnieken Se-n-Se Industriële computertechnieken Industriële onderhoudstechnieken Mechanica constructie- en planningstechnieken Productie- en procestechnologie Regeltechnieken Stuur- en beveiligingstechnieken Vliegtuigtechnicus Industriële wetenschappen 3de graad Elektromechanica Podiumtechnieken Elektriciteitelektronica Vliegtuigtechnieken Kunststoftechnieken Elektrische installatietechnieken Mechanische vormgevingstechnieke Industriële ICT n Elektronische installatietechnieken Mechanische vormgevingstechnieken 2de graad Industriële wetenschappen 3de graad tso Industriële ICT Elektromechanica Mechanische technieken Elektriciteitelektronica Elektrotechnieken 5 D/2014/7841/039 3.2 Factoren die de keuze voor deze studierichting kunnen beïnvloeden. Bepaalde lichamelijke beperkingen kunnen een belemmerende factor zijn voor het uitvoeren van één of meerdere beroepen waarop deze studierichting voorbereidt. Een gepaste oriëntering en begeleiding zijn dan ook ten zeerste aangewezen, enerzijds omdat ze invloed kunnen hebben op de slaagkansen en anderzijds omdat ze de uitoefening van heel wat beroepen kunnen bemoeilijken. 3.3 Uitstroom Deze studierichting heeft een duaal karakter van finaliteit of doorstroom. Na de 3de graad tso Industriële ICT kan de leerling zich specialiseren en/of zijn competenties verbreden in een Se-n-Se-jaar Industriële computertechnieken. Een professionele bachelor opleiding in ICT behoort tot de mogelijkheden. De mogelijkheden op de arbeidsmarkt zijn legio: technicus industriële ICT, technicus automatiseringssystemen, pc-technicus, installateur gestructureerde bekabeling… 6 D/2014/7841/039 3de graad tso Industriële ICT 4 Christelijk mensbeeld Ons onderwijs streeft de vorming van de totale persoon na waarbij het christelijke mensbeeld centraal staat. Onderstaande waarden zijn dan ook altijd na te streven tijdens alle handelingen: • respect voor de medemens; • solidariteit; • zorg voor milieu en leven; • respectvol omgaan met eigen geloof, anders gelovigen en niet-gelovigen; • vanuit eigen spiritualiteit omgaan met ethische problemen. 3de graad tso Industriële ICT 7 D/2014/7841/039 5 Opbouw en samenhang Bij het clusteren van de leerplandoelstellingen maken we het onderscheid tussen de doelstellingen die gerealiseerd dienen te worden in alle leerplandelen (d.w.z. leerplandoelstellingen die gerealiseerd dienen te worden telkens het nodig, nuttig of wenselijk is) en de leerplandoelstellingen rond een bepaald thema/item. - Beroeps- en studiekeuze - Preventie, veiligheid, gezondheid en milieu - Communicatie - Kwaliteitsbeheersing Leerplandoelstellingen in alle leerplandelen Processor Software engineering Stage Planning en organisatie 8 D/2014/7841/039 Elektriciteit-elektronica Netwerkcommunicatie 3de graad tso Industriële ICT Leerplandoelstellingen per thema/item 6 Doelstellingen (U) = uitbreidingsdoelstellingen 6.1 Algemene doelstellingen Bij de algemene doelstellingen van de studierichting 3de graad tso Industriële ICT dienen de leerlingen competenties te verwerven om: – te zoeken naar verbanden tussen elementen van de leerstof: relateren; – hoofd- en bijzaken van elkaar te onderscheiden: selecteren; – bestaande realisaties te bestuderen van het geheel van onderdelen: analyseren; – inoefenen van technieken om gestructureerd (hardware en software) een probleem aan te pakken: verwerken; – vanuit bestaande realisaties nieuwe realisaties uit te werken; zelfstandig leren; – in alle omstandigheden te handelen naar de vigerende regelgeving rond preventie, veiligheid, gezondheid en milieu: veilig handelen; – duurzaamheid op een praktische manier implementeren. 6.2 Na te streven attitudes Het is enorm belangrijk om attitudes bewust en expliciet op diverse momenten na te streven. Hierdoor kan je de attitudes die bijzondere aandacht verdienen vinden: - Erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een opgedragen taak te voltooien. - Bereid zijn in team te werken. - Erop gericht zijn, ondanks moeilijkheden, verder te werken om het einddoel te bereiken. - Handelen met het oog op de tevredenheid voor zichzelf en voor anderen. - Erop gericht zijn om informatie op te zoeken. - Bijdragen tot een leef- en werkomgeving als een gemeenschap van mensen die iets voor elkaar betekenen. - Handelen met het oog op het vermijden van verspilling en respect voor het milieu. Al deze attitudes terzelfder tijd nastreven is uiteraard onmogelijk. Het is daarom aangewezen om in functie van de opdracht telkens één of enkele attitudes expliciet te benadrukken. 3de graad tso Industriële ICT 9 D/2014/7841/039 6.3 Doelstellingen te realiseren in alle leerplandelen 6.3.1 Beroeps- en studiekeuze DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN 1. De leerling kan zich situeren in de leer- en loopbaanmogelijkheden van de studierichting 3de graad tso Industriële ICT. – Beroepen in de Industriële ICT 2. Info verwerven over het werknemersstatuut. – Tewerkstellingsmogelijkheden – Vervolgstudies – Werknemersstatuut PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Je kan gebruik maken van het aanbod (SID-IN) van de hogescholen om de leermogelijkheden de na de 3 graad te bespreken. – Ga eens op bedrijfsbezoek en bespreek nadien de tewerkstellingsmogelijkheden. – Maak gebruik van het aanbod aan workshops in de hogescholen/RTC. 6.3.2 Preventie, veiligheid, gezondheid en milieu DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN 3. De leerling kent de nodige vigerende regelgeving in verband met preventie, veiligheid, gezondheid en milieu in functie van de opdracht of taak. – Veiligheid 4. De leerling past de nodige vigerende regelgeving in verband met preventie, veiligheid, gezondheid en milieu toe in functie van de opdracht of taak. – Gebruiksaanwijzing – Gezondheid – Instructies – Machine-instructiekaart – Veiligheidsinstructiekaart – Gevaarlijke stoffen – Etikettering – Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) – Collectieve beschermingsmiddelen (CBM’s) – Signalisatie – Pictogrammen – Noodprocedures – Gevaren – Risico’s – Ergonomie – Meldingsprocedures – Milieuvoorschriften – Afvalvoorkoming – Rationeel energieverbruik 10 D/2014/7841/039 3de graad tso Industriële ICT PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Je kan met de leerlingen de risicoanalyse van hun werkplek bespreken. – Gebruik regelmatig een toolbox-meeting om de leerlingen de attitude van veilig werken eigen te maken. – Hanteren van vaste veiligheidsprocedures (zoals vitale 5) zullen het aantal veiligheidsincidenten verminderen. – Nodig eens de preventieadviseur van de school of scholengemeenschap uit in de klas. 6.3.3 Kwaliteitsbeheersing DOELSTELLINGEN 5. Aan de hand van ter beschikking gestelde criteria, de realisatie van eigen leerdoelen evalueren. LEERINHOUDEN – Stappenplan PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Het zelfevaluatieproces wordt bevorderd als de leerling voorafgaand aan het project (of GIP) de evaluatiecriteria meegedeeld krijgt. 6.3.4 Communicatie DOELSTELLINGEN 6. De leerling heeft communicatieve vaardigheden om correct te communiceren met klant of opdrachtgever. LEERINHOUDEN – Schriftelijk – Verbaal – Schema’s – Technische termen 7. Volgens procedure, projecten uitvoeren en deze projecten met de opdrachtgever bespreken. – Bestaande opdracht – Nieuwe opdracht – BA4 – BA5 bevoegdheden – Rapportverslag PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Beklemtoon het belang van planning, rapportering en evaluatie. – Schenk bij verslaggeving voldoende aandacht aan de communicatieve vaardigheden. – Het is wenselijk de leerlingen een sjabloon, model of richtlijnen aan te reiken om een verslag samen te stellen. 6.4 Leerplandoelstellingen 6.4.1 Planning en organisatie DOELSTELLINGEN 8. De eigen studies/realisaties plannen en planningsmethoden hanteren. 3de graad tso Industriële ICT LEERINHOUDEN – Tijdsplanning 11 D/2014/7841/039 – Vaste en variabele planningsgegevens – Doel van de planning – Storingen en onderbrekingen PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Maak eens met je leerlingen samen een planning op en bespreek deze tijdens en na de realisatie van het project. – Beklemtoon het belang van planning, tijdsverloop (vorderingsplan) en organisatie. 6.4.2 Processor DOELSTELLINGEN 9. Het toepassingsgebied van de PLC, computersysteem en microcontroller duiden. LEERINHOUDEN – Industriële omgeving – Automatisatie (tertiaire omgeving) – Embedded systems PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Het is de bedoeling dat de leerling op een onderzoekende manier het toepassingsgebied van de verschillende processoren ervaart. PLC DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN 10. De opbouw, werking en belangrijke eigenschappen van componenten van PLC toelichten. – Hardware-configuratie van de PLC 11. Componenten om procesvisualisatie te realiseren met een PLC toelichten. – HMI – Werking (flow-chart) – Bediening – Grafische procesvisualisatie (U) PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Integreer de hardware-configuratie vanuit een totaalconcept opgebouwd met een processor, verschillende I/O’s (digitaal/analoog), procesvisualisatie en communicatiemogelijkheden (bus/netwerk). Microcontroller DOELSTELLINGEN 12. De opbouw, werking en belangrijke eigenschappen van componenten van een microcontroller toelichten. LEERINHOUDEN – Blokschema – ALU, register, bussysteem, geheugen, klok – Input – Output – Interrupt – Timers/tellers 12 D/2014/7841/039 3de graad tso Industriële ICT PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Maak afspraken met het lerarenteam over welke microcontroller gebruikt zal worden in welk project. Computersystemen DOELSTELLINGEN 13. De opbouw, werking en belangrijke eigenschappen van componenten van een computersysteem toelichten en vergelijken. LEERINHOUDEN – Moederbord – Processor – Geheugenchip – Bussysteem – Chipset – Permanente opslag 14. De functie en technische specificaties van optionele componenten toelichten. – Beeldscherm – grafische kaart – Muis – Toetsenbord – Printer – Uitbreidingskaart – Eenheden 15. Een computersysteem installeren, configureren en onderhouden. – Componenten – Handleiding – BIOS/UEFI – Schijfbeheer 16. Een computer assembleren. (U) PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Met een computersysteem wordt bedoeld een systeem waarop een besturingssysteem draait, zoals een pc, singleboardcomputer (bv.: RaspBerry Pi, Beagleboard), mobiele apparaten (bv. tablet, smartphone) en industriële pc… 6.4.3 Software engineering DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN 17. Op gestructureerde wijze problemen analyseren en oplossingen beschrijven. – Analyse 18. Een gekozen algoritme programmeren en testen in functie van een project. – PLC 19. Een gegeven programma kunnen analyseren en aanpassen. – Microcontroller 20. Zelfstandig een probleem oplossen met behulp van tools. – Helpfunctie – Algoritme – Computersystemen – Debug – Documentatie 3de graad tso Industriële ICT 13 D/2014/7841/039 PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Het is wenselijk met de leerlingen eenzelfde workflow te volgen, startend met de functionele analyse (gedetailleerde opdrachtomschrijving, WAT moet er gebeuren), vervolgens het maken van het ontwerp (algoritme schrijven, HOE moet het gebeuren), implementeren of coderen, testen, debuggen en tenslotte evalueren en documenteren. – Het is een meerwaarde voor de leerling bij het inoefenen van zijn communicatieve vaardigheden om tijdens de workflow regelmatig een terugkoppeling met klant/opdrachtgever te voorzien. PLC DOELSTELLINGEN 21. Een PLC programmeren in een toepassing en de realisatie uitvoeren. LEERINHOUDEN – PLC instructieset – Programmeerblokken – Dataverwerking – I/O adressering – HMI PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – In de industrie wordt object georiënteerd programmeren volgens de norm 61131-3 meer en meer toegepast. – Het is de bedoeling dat de leerling op een onderzoekende manier tot de realisatie van een toepassing komt. Hierdoor wordt geïntegreerd werken gestimuleerd. Microcontroller DOELSTELLINGEN 22. Basisprincipes van het programmeren kennen en toepassen. LEERINHOUDEN – Syntax – Datatypes – Arrays – Programmeerstructuren 23. Een microcontroller programmeren in een toepassing met een hogere programmeertaal en de realisatie uitvoeren. – I/O – Interrupt – Tellers/timers – PWM – ADC-DAC – Watch-dog – Registers 24. Een assembler-programma toelichten en ontwikkelen. (U) – Registers – I/O PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Met een hogere programmeertaal wordt bedoeld: een taal die, in tegenstelling met assembler, de nodige abstractie kan bevatten en dus gemakkelijk te lezen en te begrijpen is. Bijvoorbeeld de taal C. 14 D/2014/7841/039 3de graad tso Industriële ICT – Een grafische programmeertaal (zoals Flowcode) kan als opstap gebruikt worden naar een hogere programmeertaal. – Maak gebruik van microcontrollerbordjes om een verhoogde succeservaring te stimuleren bij de leerling. Computersystemen DOELSTELLINGEN 25. Een besturingssysteem duiden, installeren, configureren en onderhouden. LEERINHOUDEN – Drivers – Backup – Beveiliging – Gebruikersbeheer – Multiboot (U) – LDAP (U) 26. Basisprincipes van het programmeren kennen en in een realisatie toepassen. – Syntax – Datatypes – Programmeerstructuren – Arrays 27. Het begrippenkader en principes van objectgeoriënteerd programmeren toelichten en in een realisatie toepassen. – Klassen – Object – Eigenschap – Gebeurtenis – Methode 28. Lokale opslag van data integreren in een programma. – Bestanden 29. Een eenvoudige netwerktoepassing ontwikkelen. (U) – Webservice – Database PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Maak afspraken binnen het lerarenteam welke verschillende besturingssystemen gebruikt zullen worden. – Maak gebruik van een interfaceboard om de succeservaring van de leerling te verhogen. – Het kan een verrijking zijn voor de leerling om een toepassing platform onafhankelijk te schrijven. 6.4.4 Elektriciteit - Elektronica DOELSTELLINGEN 30. Het gedrag van R, L en C in een enkelvoudige wisselstroomketen interpreteren. LEERINHOUDEN – Invloed van de frequentie op de impedantie, stroom – Faseverschuiving tussen spanning en stroom – Serieschakeling 3de graad tso Industriële ICT 15 D/2014/7841/039 – Parallelschakeling 31. Een 3-fasennet herkennen, grafisch voorstellen en meten. – Fase- en lijngrootheden 32. In een toepassing, een verbruiker aansluiten op een 3-fasennet volgens een gegeven schema. – Ster- en driehoekschakelingen 33. Het gebruik van filters met betrekking tot storingsbronnen duiden. – Netstoringen (HF–LF, schakelende voeding) – De nulgeleider – Beveiligingen – Netfilters – UPS 34. Een éénfasige transformator selecteren en aansluiten. – Vermogen – Spanningswaarde – Scheidingstransfo 35. Een omvormer kiezen en aansluiten in een toepassing. – DC-DC – DC-AC – AC-DC – AC-AC 36. De werking van een asynchrone motor toelichten en deze motor zelfstandig aansluiten. – Samenstelling – Werkingsprincipe – Symbool – Aanloopstroom – Draaizin – Slip – Frequentie 37. Een frequentieregelaar aansluiten volgens gegeven schema, parametreren en in bedrijf stellen. – Blokschema 38. Een stappenmotor (sturing) herkennen en aansluiten volgens schema. – Werkingsprincipe – EMC – Functie van de hardware – Functie van de software 39. Een RC-servomotor (regeling) herkennen en aansluiten volgens schema. – Werkingsprincipe – Functie van de hardware – Functie van de software 40. In een toepassing een brushless DC-motor herkennen en aansluiten volgens schema. – Werkingsprincipe – Functie van de hardware – Functie van de software 41. Talstelsels toepassen. – Decimaal, binair en hexadecimaal – Conversie van getallenstelsels 42. Actuele digitale codes herkennen. – BCD-code – ASCII-code 16 D/2014/7841/039 3de graad tso Industriële ICT – QR-code – BAR-code – UTF-code 43. De logische vergelijking opstellen van een combinatorische schakeling. – Booleaanse algebra – Waarheidstabel – KV-diagram (U) 44. De geheugenwerking in een sequentiële schakeling duiden. – Klokpuls – Disable/enable – Flip-flop – Register – Teller – Multivibrator 45. De opamp als I/O-interface toepassen. – Comparator – Schmitt-trigger – Versterker/buffer – Ingangs-/uitgangsimpedantie 46. De keuze van een I/O-interface in een gegeven toepassing verantwoorden. – Opto-coupler – A/D-, D/A-conversie – Driver IC – Digitale families 47. De diode als veiligheidselement toepassen. – Vrijloopdiode – Tegen ompoling (polariteit) 48. Een DC-voeding selecteren en aansluiten. – Eenvoudig blokschema – Stabilisatie/rimpel – Vermogen/rendement – Symbool 49. Een halfgeleider als actieve schakelaar in een gegeven ontwerp realiseren. – Verzadiging/sperren – Schakelfrequentie – Transistor – MOSFET 50. In een proces, de juiste sensor bepalen en aansluiten volgens gegeven schema. – Specificaties sensoren/datasheet – Meetprincipe – Omzetting van de meetwaarde – Uitgangssysteem 51. Een positioneersysteem realiseren. – Servomotor – Stappenmotor – Terugkoppeling 52. Het begrip koeling duiden. – Thermische weerstand – Passief 3de graad tso Industriële ICT 17 D/2014/7841/039 – Actief PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Het is de bedoeling dat de leerlingen op een onderzoekende manier kennis maken met de verschillende leerinhouden in een realisatie. De onderzoekende activiteit start in functie van de eigen realisatie. Hierdoor wordt het geïntegreerd werken gestimuleerd. Leerinhouden die niet aan bod komen in de projectwerking kunnen met behulp van een andere werkvorm aangebracht worden. – Alle weergaven gebeuren best grafisch, niet vectorieel (LPD30-31). – Het is wenselijk een positioneringssysteem te realiseren in een toepassing ter bevordering van de succeservaring bij de leerling. 6.4.5 Netwerk – communicatie DOELSTELLINGEN 53. Datacommunicatie en specifieke begrippen verklaren. LEERINHOUDEN – Transmissiesnelheden – Bandbreedte – Baud rate – Modulatie 54. Datatransmissie en specifieke begrippen verklaren. – Seriële overdracht – Parallelle overdracht – Asynchrone dataoverdracht – Synchrone dataoverdracht – Simplex – Duplex – Unicast – Multicast – Broadcast – Packet-switching – Circuit-switching 55. Datacommunicatietechnologie en specifieke begrippen verklaren. – Draadloze breedband – Bekabelde breedband – Serieel 56. Netwerktopologieën toelichten. – Maas – Ring – Bus – Ster – Point-to-point 57. Communicatieprotocollen verklaren en toepassen op het lagenmodel. – OSI-model – IP-adressering – File transport – DHCP 18 D/2014/7841/039 3de graad tso Industriële ICT – DNS – NAT – ARP 58. Hardware in een netwerk toelichten, aansluiten en testen. – Netwerkadapters – Transmissiemedia – Switch, router, accesspoint – Managed switch (U) 59. Beveiligde netwerkverbinding toelichten. – Veiligheidsproblemen – Firewall – Proxyserver – Beveiliging draadloze netwerken – VPN (U) PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Het is wenselijk om gebruik te maken van het lagenmodel om de leerstof op te bouwen. – Bij de bespreking van ‘file transport’ is het wenselijk het verschil aan te geven tussen ‘connection oriënted’ en ‘connection less’ protocollen. (LPD 57) – Het duiden aan de leerlingen van de verschillende afwerkingscategorieën van de hardware (SOHO, industrial ethernet, enterprise infrastructure), verhoogt het inzicht bij de toelichting van een netwerk. (LPD 58) PLC DOELSTELLINGEN 60. Een PLC-toepassing in een industrieel netwerk realiseren. LEERINHOUDEN – Configuratie – Decentrale I/O-opstelling – HMI PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Een industriële pc kan ook gebruikt worden als een industriële sturing. Microcontroller DOELSTELLINGEN 61. De microcontroller-toepassing in een netwerk realiseren. LEERINHOUDEN – RS485/RS232 – USB (U) – Bluetooth (U) – TCP/IP Computersystemen DOELSTELLINGEN 62. Client-server communicatie toelichten. 3de graad tso Industriële ICT LEERINHOUDEN – Server 19 D/2014/7841/039 – LAN 63. LAN installeren en configureren in een SOHO-netwerk. – Netwerkadapters – Transmissiemedia – Domeincontroller (U) – Switch, router, accesspoint – Client software – NAS – Foutcontrole 64. Softwaretoepassing ontwikkelen voor netwerkcommunicatie. – Serieel/USB – TCP/IP PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – SOHO-netwerk is een Small Office Home Office netwerk. – Veel netwerkdiensten kunnen aangeboden worden via open source (virtuele) applicaties. (bv. Pfsense, Freenas, Artica…). – Schenk aandacht bij foutcontrole aan het icmp-protocol. (LPD 63) – Je kan gebruik maken van virtualisatie om netwerken te simuleren. – Het is wenselijk om op het belang te wijzen van gestructureerde bekabeling in een gebouw (norm EIA 568). 6.4.6 Stage 65. De leerling kan de taken en verantwoordelijkheden van het team en zijn leden toelichten. – Organigram 66. Contact leggen met de stagegever. 67. Kennis nemen van de structuur en de werking van een bedrijf. 68. Praktische afspraken maken met de stagegever. – Werkuren – Verplaatsing – Veiligheid en kledij 69. Samenvatten en neerschrijven van de dagtaak. – Stageschrift – Stageverslag PEDAGOGISCH DIDACTISCHE WENKEN – Het is wenselijk om samen te werken met de leerkracht Nederlands om de communicatieve vaardigheden van de leerling te begeleiden. 20 D/2014/7841/039 3de graad tso Industriële ICT 7 Minimale materiële vereisten 7.1 Algemeen Om de leerplandoelstellingen bij de leerlingen te realiseren, dient de school minimaal de hierna beschreven infrastructuur, materiële en didactische uitrusting ter beschikking te stellen, die beantwoordt aan de reglementaire eisen op het vlak van veiligheid, gezondheid, hygiëne, ergonomie en milieu. Dit alles is daarnaast aangepast aan de visie op leren die de school hanteert. 7.2 Infrastructuur 7.3 DE WERKRUIMTE met de nodige nutsvoorzieningen. DE BERGRUIMTE met de nodige nutsvoorzieningen om materiaal te stapelen, leermiddelen en dure gereedschappen te bergen, meettoestellen en didactisch materiaal op te bergen. ZONE om het afval te sorteren en te stockeren. Een VAKLOKAAL dat dienst doet als inspirerende leeromgeving. Materiële en didactische uitrusting In functie van het realiseren van de doelen is het van belang dat onderstaand materieel beschikbaar is in het vaklokaal/werkruimte. ALGEMEEN Een goed uitgerust vaklokaal en werkruimte voorzien van schoolmeubilair, een recente pc per leerling, software , een rechtstreekse breedbandinternetverbinding, projector, printer. SPECIFIEK PLC - - PLC (1 per project) Digitale en analoge ingangen Digitale en analoge uitgangen Telleringang Bussysteem PLC software HMI HMI-software Decentrale I/O Microcontroller - 3de graad tso Industriële ICT Microcontrollers Microcontrollerbordjes digitale en analoge ingangen digitale en analoge uitgangen PWM Netwerk 21 D/2014/7841/039 - Programmeersoftware - Moederbord(en) Processoren Geheugenchips Permanente opslag Beeldscherm – grafische kaart Muis Toetsenbord Printer Besturingssysteem Drivers Back-up systeem Object-georiënteerde programmeertaal Interfacekaart voor I/O Industriële pc Tablet Server - Netwerkadapters Switch Router NAS Accesspoint LAN-tester Krimptangen, UTP-kabel Patchpanel RJ45-contactdozen Pc Netwerken Elektriciteit-elektronica 22 D/2014/7841/039 DC-voeding Verschillende R, L en C Multimeter Stroomtang Oscilloscoop Functiegenerator Netfilters Transformator (scheiding) Omvormers (DC-DC, DC-AC, AC-DC, AC-AC) Asynchrone motor Frequentieregelaar Stappenmotor (sturing) RC-servomotor Brushless DC-motor (sturing) Componenten voor sequentiële schakelingen Opamp Opto-coupler A/D- en D/A convertors Verschillende halfgeleiders 3de graad tso Industriële ICT - Diverse sensoren en detectoren Er dient voldoende didactisch materiaal beschikbaar te zijn voor het bereiken van de doelstellingen. Omwille van de noodzaak van het werken met professionele en recente materialen en benodigdheden, pleiten we voor de beschikbaarheid van materialen en benodigdheden op de school – eventueel tijdelijk door middel van huren of lenen of beschikbaarheid op de stageplaats, externe opleidingscentra ... In functie van stage en/of werkplekleren verbinden de scholen er zich toe om zelf een inventarislijst in overleg met de meewerkende bedrijven op te maken en ter beschikking te stellen als daar door de inspectie naar gevraagd wordt. Deze lijst wordt jaarlijks aangepast volgens de nieuwe noden en regelgeving. 3de graad tso Industriële ICT 23 D/2014/7841/039 8 Pedagogisch-didactische wenken 8.1 Inleiding Dit leerplan wil hoofdzakelijk een leidraad zijn. De erin opgenomen doelstellingen en leerinhouden zijn een referentiekader waarmee het lerarenteam vrij kan omgaan. Het is zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop deze doelstellingen en leerinhouden door de leerlingen kunnen worden verworven. De gekozen pedagogische-didactische methode is dus niet zonder belang. Het is belangrijk dat leerlingen tijdens hun leerproces succes beleven. Zij worden dan ook voldoende gewaardeerd voor het gepresteerde werk. 8.2 Werken aan de realisatie van het studierichtingsprofiel (SRP) Onder “werken aan het studierichtingsprofiel” verstaan we een aanpak waarbij we vertrekken vanuit de samenhang tussen het nadenken over en het uitvoeren van diverse computersystemen en netwerken. Om de link met het bedrijfsleven te leggen en om zo tot een uitdagende studierichting te komen, worden in de 3de graad tso Industriële ICT computersystemen en netwerken voorbereid, uitgevoerd en bijgestuurd waarbij gebruik wordt gemaakt van moderne technologieën. Door gebruik te maken van deze moderne technologie komen de leerlingen in aanraking met gecombineerde processen van elektriciteit, elektronica, software-engineering, pc, PLC en microcontroller. 8.3 Evaluatie Evaluatie maakt integraal deel uit van het leerproces. Evaluatie is gekoppeld aan de leerplandoelstellingen en gekozen werkvormen en wordt mede bepaald door het studierichtingsprofiel. Wanneer we willen ingrijpen op het leerproces is de rapportering, de duiding en de toelichting van de evaluatie belangrijk. Indien men zich na een evaluatie enkel beperkt tot het weergeven van de cijfers krijgt de leerling weinig adequate feedback. In de rapportering kunnen zowel de sterke als de verbeterpunten van de leerling weergegeven worden. Adviezen voor het verdere leerproces kunnen eveneens aan bod komen. De leraar neemt meer de rol op van mentor, die de leerling kansen biedt en methodieken aanreikt om voorkennis te gebruiken, om nieuwe elementen te begrijpen en te integreren. Evaluatie is bovendien noodzakelijk om een positieve oriëntering mogelijk te maken waarbij steeds rekening gehouden wordt met de mogelijkheden van elke leerling. 24 D/2014/7841/039 3de graad tso Industriële ICT 9 Geïntegreerde proef (GIP) In het 2de leerjaar van de 3de graad van het technisch, het kunst- en het beroepssecundair onderwijs; is de organisatie van een geïntegreerde proef reglementair verplicht. Het algemeen kader daarvoor wordt toegelicht in een VVKSO-Mededeling die u via de directie kunt bekomen. De proef slaat voornamelijk op de vakken van het specifiek gedeelte. De integratie van andere vakken kan een meerwaarde vormen als die de GIP ondersteunen. De geïntegreerde proef wordt beoordeeld door zowel interne als uit externe deskundigen. Hun evaluatie zal deel uitmaken van het deliberatiedossier. Het document met specifieke gegevens voor de studierichting is te raadplegen op de website www.vvkso.be via de ingang lessentabellen > 3de graad > tso > Industriële ICT. 3de graad tso Industriële ICT 25 D/2014/7841/039 10 Stage/werkplekleren Naast vorming op school maakt de stage in deze studierichting deel uit van de opleiding. De leerling krijgt de mogelijkheid om de op school aangeleerde kennis, vaardigheden en attitudes op de stageplaats in te oefenen en/of uit te breiden. De doelstellingen, die via stage moeten worden bereikt, staan vermeld in een afzonderlijke rubriek. De school beslist welke doelstellingen daarnaast nog via de stage worden bereikt. De school is verantwoordelijk voor de organisatie van de stage. De stage moet altijd gebeuren conform de omzendbrief betreffende leerlingenstages in het voltijds secundair onderwijs die u kan raadplegen via www.ond.vlaanderen.be/edulex > omzendbrieven > secundair onderwijs > stages. Leerplannen van het VVKSO zijn het werk van leerplancommissies, waarin begeleiders, leraren en eventueel externe deskundigen samenwerken. Op het voorliggende leerplan kunt u als leraar ook reageren en uw opmerkingen, zowel positief als negatief, aan de leerplancommissie meedelen via e-mail. ([email protected]) Vergeet niet te vermelden over welk leerplan u schrijft: vak, studierichting, graad, nummer. Langs dezelfde weg kunt u zich ook aanmelden om lid te worden van een leerplancommissie. In beide gevallen zal de coördinatiecel leerplannen zo snel mogelijk op uw schrijven reageren. 26 D/2014/7841/039 3de graad tso Industriële ICT
© Copyright 2024 ExpyDoc
