Download hier het werkblad voor de les Water en wij.

j
i
w
WATER EN JIJ
werkblad bij de theatervoorstelling Waterlanders
Tekst: TG Crash foto’s: Anna van Kooij
www.tgcrash.nl
WATER EN JIJ WIJ
Deze werkbladen horen bij de theatervoorstelling ‘Waterlanders’. Ben
je nog niet naar de voorstelling geweest? Heb je een opfrisser nodig?
Bekijk dan de trailer op www.tgcrash.nl.
Waarom een les bij theater?
TG Crash maakt theater over grote onderwerpen. Onderwerpen
waar veel over te vertellen valt. Onderwerpen waarover je nog lang
door kunt praten. Met deze werkbladen geven we jou (en je docent)
materiaal om verder te kijken, lezen en praten.
Waarom over klimaat?
‘Waterlanders’ en deze werkbladen gaan over klimaat en water.
Termen die je vaak tegenkomt, want er wordt veel over gesproken,
geschreven en gediscussieerd. En ja, ook wij vinden het belangrijk om
het over klimaat en water te hebben. Juist met jullie. Want klimaat gaat
niet alleen over nu, het gaat ook over de toekomst. En die toekomst
is ook van jou.
Daarom spelen wij de voorstelling ‘Waterlanders’ en maakten we dit
werkblad, ‘Water en jij wij’. Wil je reageren op de voorstelling, of op het
werkblad? Mail ons op [email protected] of zoek ons op op Facebook.
Veel plezier!
Susanna, Michiel en Hiekelien
De makers van Theatergroep Crash
Na deze les weet je:
- Wat klimaatverandering is en wat het veroorzaakt
- Wat klimaatverandering te maken heeft met water
En denk je na over de vraag:
- Als de wereld echt verandert, wie gaat wie dan redden?
WATERLANDERS - Water en wij werkblad
De-Wat-Weet-Jij-Al-Over-HetKlimaat?-Quiz
1. Vul het goede antwoord in op de stippellijn.
Het klimaat = het gemiddelde weer in een periode
van .... jaar.
2. Klimaatverandering wordt bepaald door
verschillende factoren. Op welke factor van het
klimaat hebben mensen wel invloed? Omcirkel het
juiste antwoord.
A. Mensen hebben invloed op de interne factoren
B. Mensen hebben invloed op de natuurlijke factoren
C. Mensen hebben invloed op de antropogene factoren
3. CO2 komt vrij bij de verbranding van fossiele
brandstoffen. Noem drie dingen die jij doet of
gebruikt die CO2 uitstoten.
4. Omcirkel het juiste antwoord:
Ik denk dat mijn huis onder/boven de zeespiegel ligt.
Ik denk dat onze school onder/boven de zeespiegel
ligt.
5. Morgen komt de wereld onder water te staan. Je
mag 3 dingen redden. Wat/wie neem je mee?
-
1
Klimaat=(on)voorspelbaar?
Hoi, mijn naam is Susanne. Ik ben
actrice en in Waterlanders speel
ik de rol van Cleo Dijkgraaf.
Cleo
is
klimatoloog.
Een
klimatoloog
bestudeert
het
klimaat en onderzoekt op
welke manier het klimaat
verandert en waarom. Door het
klimaatsysteem te begrijpen,
kunnen klimaatwetenschappers
ongeveer
voorspellen
hoe
het klimaat er in de toekomst
uitziet. Geen simpele klus, want
het klimaat is een ingewikkeld
systeem.
Nog even dit: de woorden ‘weer’ en ‘klimaat’ worden
soms door elkaar gehaald. Zelfs politici of experts
vergissen zich wel eens. Soms trekken ze daardoor
verkeerde conclusies. En dat kan weer zorgen voor
verkeerde beslissingen... Foutje!
WATERLANDERS - Water en wij werkblad
KLIK en bekijk het filmpje van het klimaatcollege over
weer vs klimaat.
1a. Controleer je antwoord op vraag 1 en 2 uit de
Quiz. Klopt je antwoord? Ben je wat vergeten? Schrijf
je verbeterde antwoord hier op:
..............................................................................
..............................................................................
.............................................................................. b. Is de Ramp in Waterlanders een gevolg van slecht
weer, of van klimaatverandering? Waarom?
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
2. In Waterlanders heeft Cleo kieuwen uitgevonden.
Kieuwen maken is een vreemde keuze voor een
klimatoloog. Waarom gaat Cleo kieuwen maken?
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
2
Klimaat=mens of natuur?
Er zijn veel factoren die invloed hebben op het klimaat.
We verdelen ze in drie soorten:
-Interne factoren. Deze factoren zitten ingebakken
in het klimaatsysteem zelf. Interne factoren zorgden
ervoor dat het klimaat de afgelopen eeuwen periodes
van kou én warmte kende.
-Natuurlijke
factoren.
Dit
zijn
natuurlijke
gebeurtenissen die niet bij het klimaatsysteem horen.
Vulkaanuitbarstingen,
meteorietinslagen
of
de
verschuiving van continenten kunnen bijvoorbeeld
zorgen voor klimaatveranderingen.
WATERLANDERS - Water en wij werkblad
KLIK en bekijk het filmpje van het klimaatcollege over
de mens en het klimaat.
3. Controleer je antwoord op vraag 3 uit de Quiz.
Corrigeer zo nodig je antwoord.
4. In de tabel van de Wereldbank zie je de CO2
uitstoot in megagram per inwoner van Bangladesh,
de Malediven, Nederland en de Verenigde Staten.
Hoe komt het dat de uitstoot zo sterk verschilt?
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
-Antropogene factoren. Antropogene factoren worden
veroorzaakt door mensen. Een belangrijke antropogene
factor is onze uitstoot van extra broeikasgassen in de
atmosfeer. Maar ook het kappen van regenwouden is
van invloed op het klimaatsysteem.
Voor het jaar 1900 was de menselijke uitstoot
nihil. Maar toen kwam in Europa de industriële
revolutie. Een bekend en berucht broeikasgas is CO2:
koolstofdioxide.
3
Klimaat=grenzeloos
Hoi, ik ben Michiel. Ik ben theatermuzikant en in
Waterlanders speel ik de rol van de muzikant Osman.
Osman houdt erg van reizen. (Ik zelf trouwens ook.)
Na The Big Flood moet Osman wel reizen. Eerst moet
hij op zoek naar kieuwen, dan op zoek naar een veilig
plek voor het water en de andere overlevers.
Maar wat heeft die stijgende
zeespiegel uit eigenlijk met
klimaatverandering te maken?
Dat wordt je uitgelegd door
astronaut André Kuipers in dit
filmpje KLIK.
Lees vraag 4 t/m 7 door.
Beantwoord tijdens het filmpje
de onderstaande vragen.
5. Waarom heeft het smelten van zee-ijs geen invloed
op de zeespiegel en het smelten van landijs wel?
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
WATERLANDERS - Water en wij werkblad
6. Mensen die op Wallstreet werken houden zich
volgens Peter Malik niet bezig met het milieu of
het klimaat. Welk personage uit de voorstelling
Waterlanders is het ‘Wallstreet-type’?
Denk je dat zij/hij net als Peter Malik ooit bij een
milieu-organisatie gaat werken? Waarom wel/niet?
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
7. Peter Malik zegt: Aan de ene kant snap ik de
Wallstreet mensen wel. Het niet hun taak om de
klimaatproblemen op te lossen. Ben jij het met deze
uitspraak eens? Waarom wel/niet?
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
8. André gaat ook op bezoek bij een stadsboerderij.
Wat heeft pepers kweken op je eigen dak te maken
met klimaatverandering?
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
4
Klimaat=jij of wij?
Wie nu de wereld over reist ziet dat landen over heel
de wereld last hebben van klimaatveranderingen.
Wereldleiders proberen, bijvoorbeeld via de Verenigde
Naties, afspraken te maken die de CO2 uitstoot
verminderen. Dat verloopt niet altijd soepel...
9a. Hieronder een paar uitspraken die je zomaar kunt
horen op een klimaatonderhandeling van de VN.
Welke partij zou dit gezegd kunnen hebben?
A “Jullie westerse landen hebben jarenlang zoveel CO2
uitgestoten als jullie wilden. Daardoor zijn jullie zo rijk
geworden. Nu is het onze beurt.”
B “Onze economie stort in elkaar als we geen CO2 meer
mogen uitstoten!”
C “Wij hebben geen industrie en nauwelijks CO2
uitgestoten. Door jullie vervuiling, staan onze eilanden
straks onder water! De rijke landen moeten dit oplossen.”
D “Mensen hebben olie nodig. Zolang er vraag naar is,
blijven wij naar olie boren en het verkopen.”
E “Jullie luisteren niet, praten teveel en doen niks. We
moeten ons voorbereiden op het ergste.”
1. Nederland =
2. Oliebedrijf Shell =
3. De Malediven =
4. Cleo Dijkgraaf =
5. Bangladesh =
WATERLANDERS - Water en wij werkblad
9b. Ben je het eens met de uitspraak van de Malediven?
Waarom wel/niet?
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
9c. Wat vind je van de (fictieve) houding van Nederland?
Leg ook uit waarom.
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
10a. In de voorstelling verandert Cleo van gedachten.
Ze wil de Gillies (kieuwen) toch aan Osman geven.
Osman noemt dat dom. Ben jij dat met hem eens?
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
10b. In de voorstelling belooft Cleo dat ze terugkomt
voor Osman en de andere overlevers. Denk je dat Cleo
terugkomt? Zou jij terugkomen als jij Cleo was?
Waarom wel/niet?
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
5
Klimaat=overal thuis
Deze thuisopdrachten horen bij de voorstelling
Waterlanders. Voor het maken van deze opdrachten
heb je een internetverbinding nodig.
Ben je nog niet naar de voorstelling geweest? Heb je
een opfrisser nodig? Bekijk dan de trailer op
tgcrash.nl.
1. Liggen jouw huis en school onder de zeespiegel?
Voer je plaatsnaam in op http://ahn.geodan.nl/ahn/
en zoom in. Omcirkel het juiste antwoord:
Mijn huis ligt onder/boven de zeespiegel.
Onze school onder/boven de zeespiegel.
2. Zoek op het internet drie overstromingen die
hebben plaatsgevonden sinds jij geboren bent. Zoek
er minstens één in Europa. Noem bij elke overstroming
ook een oorzaak. TIP: Zoek eens op websites van
kranten.
Waar?
Oorzaak?
1.
2.
3.
3a. KLIK en lees dit krantebericht uit het Algemeen
Dagblad. Waarom hebben de Malediven geld nodig?
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
WATERLANDERS - Water en wij werkblad
3b. Waarom is alleen een noodfonds volgens Amjad
Abdulla niet genoeg?
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
4. Amjad Abdulla en astronaut André Kuipers vragen
aandacht voor klimaatverandering, net als Cleo
Dijkgraaf. Amjad onderhandelt bij de Verenigde
Naties. André maakt reportages. TG Crash maakt
theater. Denk je dat dit helpt? Waarom wel/niet?
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
5a. Welke tips heb jij voor Cleo, André en/of Amjad
om hun lobby succesvoller te maken?
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
5b. En TG Crash? Heb je daar nog tips voor?
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
6