1. Voorblad
Datum:
Agendapunt nr:
27 maart 2014
9.
Aan de Verenigde Vergadering
Evaluatie wateroverlast oktober 2013
Aard voorstel
Aantal Bijlagen
Besluitvormend voorstel
2
Voorstel behandeld door
Verenigde Vergadering
Commissie Water
College Dijkgraaf en Heemraden
Voorstel geparafeerd door
Secretaris-Directeur
Dijkgraaf
Naam
Arnoud vanVliet
Jan Geluk
Datum
27 Maart 2014
10 Maart 2014
18 Februari 2014
Paraaf
Akkoord
Akkoord
Datum
19-02-2014
20-02-2014
Ridderkerk, 27 maart 2014.
Dijkgraaf en heemraden voornoemd,
secretaris-directeur,
dijkgraaf,
drs. A.A. van Vliet.
ing. J.M. Geluk.
Bijlagen:
Voorstel: Voorstel_885.docx
Bijlage: Evaluatierapport waterschap Hollandse Delta Definitief.pdf
Stukken ter inzage:
2. Voorstel_885.docx
EVALUATIE WATEROVERLAST OKTOBER 2013.
1.
Aanleiding
Op zondag 13 oktober 2013 werd het beheergebied van waterschap Hollandse Delta getroffen door
extreme regenval, waardoor vooral op Goeree-Overflakkee en Voorne-Putten wateroverlast optrad.
Zowel het watersysteem als het optreden van de calamiteitenorganisatie zijn na afloop van de
situatie geëvalueerd. In deze notitie vindt u de belangrijkste bevindingen, conclusies en aanbevelingen van deze evaluatie.
2.
Voorstel
Voorgesteld wordt:
 Kennis te nemen van het Evaluatierapport Wateroverlast oktober 2013
 In te stemmen met de conclusies en aanbevelingen.
3.
Motivering
Op zondag 13 oktober 2013 veroorzaakte extreme neerslag wateroverlast in grote delen van het
beheergebied van waterschap Hollandse Delta. Met name op Goeree-Overflakkee viel een hoeveelheid water met een statistische kans kleiner dan 1:1.000 per jaar. Door een adequate inzet van de
calamiteitenorganisatie was de situatie op vrijdag 18 oktober 2013 weer genormaliseerd, zodat de
calamiteitenorganisatie afgeschaald kon worden. Vervolgens is de situatie geëvalueerd, waarbij
zowel gekeken is naar het watersysteem als naar de calamiteitenorganisatie.
De belangrijkste conclusies en aanbevelingen uit deze evaluatie zijn:
 De hoeveelheid neerslag op 13 oktober 2014 lag ver buiten de normen, die gesteld zijn voor de
watersystemen.
 De officiële waarschuwingssystemen hebben deze uitzonderlijke neerslag niet voorzien.
 Het waterschap is snel in actie gekomen en heeft veel en nuttige inzet geleverd, zodat de
extreme situatie binnen 5 dagen weer genormaliseerd werd.
 De uitgevoerde NBW-maatregelen (zoals berging en slimme stuwen) zijn door het waterschap
goed ingezet en hebben hun nut bewezen, maar zijn niet in staat om een dergelijke
uitzonderlijke neerslag op te vangen en te verwerken zonder wateroverlast.
 In het kader van het Waterbeheerprogramma kan worden nagegaan of het watersysteem verder
geoptimaliseerd kan worden, bijvoorbeeld door het meer inzetten van 'slimme stuwen' in de
verschillende regio’s;
 Zorg daarbij ook voor een effectieve én efficiënte afstemming met de Veiligheidsregio en de
gemeenten, vooral in de eerste fase, o.a. via de verdere implementatie van het netcentrisch
werken.
 De interne werkwijze, vooral in de eerste fase, kan nog verduidelijkt worden.
4.
Risico’s
Het evaluatierapport is niet geschreven met het oog op eventuele schadeclaims jegens het
waterschap. Het bevat de feiten en analyse van de feitelijke situatie.
5.
Financiële aspecten
De calamiteit in oktober heeft geleid tot extra ureninzet van medewerkers, inhuur van derden,
verhoogde inzet van gemalen en ongeplande (herstel)werkzaamheden. Hiervoor zijn niet geraamde
kosten gemaakt. De kosten vallen onder het beleidsproduct 2.70 Calamiteitenbestrijding watersystemen.
Een kort overzicht laat zien dat de bestrijding van de wateroverlastcalamiteit tot de volgende
kostenposten heeft geleid:
Gemaakte kosten in de week van 13 t/m 18 oktober
Catering, reis- en verblijfkosten, uitrusting, gereedschap
Brandstoffen
Inhuur derden (pompen, overig materieel, manschappen)
Overwerk personeel WSHD
€ 10.068,
€ 76.315,
€ 427.085,
€ 102.000,
-*
*) Naast deze overuren zijn er ook uren geboekt op het betreffende beleidsproduct in de reguliere werktijden.
Gemaakte kosten (herstel)werkzaamheden na afloop wateroverlastcalamiteit
Claims door derden
€ 40.000, -**
Externe inzet bij evaluatie wateroverlast
€ 43.971, **) Er is uitgegaan van 8 eventuele claims, waarvan de maximale kosten ad € 5.000 per claim, te weten eigen
risico, als mogelijke kosten zijn opgenomen. Deze claims worden beoordeeld en komen zo nodig ten laste van
2014.
Totaal
€ 699.439, -
De kosten zijn, op € 40.000 na (claims door derden), gemaakt in 2013 en zijn verantwoord in de
jaarrekening. De eventuele kosten als gevolg van claims van derden zijn niet verantwoord in 2013,
omdat het nog zeer onzeker is of de claims worden gehonoreerd. Gezien de hoogte van het bedrag
hoeft dit onderwerp ook niet als risico opgenomen te worden in de paragraaf Weerstandsvermogen
van de Jaarstukken 2013.
Kanttekening
De herstelwerkzaamheden van de beschadigde taluds ten gevolge van de wateroverlastcalamiteit
zullen zoveel mogelijk in het reguliere onderhoud (kleinschalig en in het bestek) in 2014 worden
meegenomen. Als dit leidt tot overschrijdingen, zal hiervan melding worden gemaakt in een Burap.
6.
Personele aspecten
De (over)uren zijn apart geadministreerd.
7.
Juridische aspecten
Er zijn inmiddels een aantal schadeclaims zijn aan de verzekeringsmaatschappijen gemeld.
8.
Duurzaamheidsaspecten
N.v.t.
9.
Communicatieve aspecten (in-en extern)
De evaluatie wateroverlast zal worden verspreid aan de gemeenten Goeree-Overflakkee, Hellevoetsluis, Oostvoorne en Brielle en aan de Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond.
Bovendien wordt proactief een nieuwsbericht gemaakt, waarin we ons waterschapsverhaal kunnen
verwoorden, dus wat ging goed en wat kon beter. Dit bericht wordt geplaatst op internet en
intranet.
10.
Wijze van publiceren
Kies één of meerdere items:
2
☒
☒
☐
☒
Intranet
Internet
Terinzagelegging
Pers
11.
Verdere aanpak/ procedure
Bij de actualisatie van het Calamiteitenplan en het Calamiteitenbestrijdingsplan zullen de
bestuurlijke aanbevelingen en de organisatorische leerpunten worden verwerkt.
12.
Evaluatie
Niet van toepassing
3
Vergaderdatum : 27 maart 2014
Agendapunt
:
…**
BESLUIT VERENIGDE VERGADERING
EVALUATIE WATEROVERLAST OKTOBER 2013
De Verenigde Vergadering van waterschap Hollandse Delta,
op voordracht van dijkgraaf en heemraden van waterschap Hollandse Delta d.d. 18 februari 2014;
gelezen het advies van de Commissie Water van 10 maart 2014
overwegende dat:
 Door extreme neerslag in oktober 2013 wateroverlast is ontstaan in het beheergebied van
Hollandse Delta;
 De calamiteitenorganisatie is opgeschaald om deze wateroverlast met adequate maatregelen te
bestrijden;
 Na vijf dagen de situatie weer genormaliseerd was, waarna een evaluatie heeft plaatsgevonden.
gelet op:
 artikel 77 Waterschapswet;
BESLUIT:


Kennis te nemen het Evaluatierapport Wateroverlast oktober 2013
In te stemmen met de conclusies en aanbevelingen.
Ridderkerk, 27 maart 2014
De Verenigde Vergadering voornoemd,
secretaris-directeur,
dijkgraaf,
drs. A.A. van Vliet.
ing. J.M. Geluk.
4
3. Evaluatierapport waterschap Hollandse Delta Definitief
waterschap Hollandse Delta
Evaluatierapport
Wateroverlast oktober 2013
Datum
Opgesteld door
Red./ m.m.v.
Versie
Projectcode
:
:
:
:
:
5 februari 2014
Mevr. M.L. Bakker BPM, beleidsmedewerker calamiteitenzorg
ir. dhr. J.M.J. Waals, senior beleidsadviseur
definitief
n.v.t.
Inhoudsopgave
Samenvatting
4
1
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
Inleiding
Aanleiding
Doel
Onderzoeksopdracht
Definities
Leeswijzer
6
6
6
6
6
6
2
2.1
2.2
2.2.1
2.2.2
2.2.3
2.2.4
2.3
2.3.1
2.3.2
Algemene basis
Beschrijving beheergebied
Wettelijke kaders en regelgeving watersysteem
Bestuursakkoord Water
Waterwet
Provinciale regelgeving
Beleidskader waterschap
Kaders t.a.v. het calamiteitenzorgsysteem
Calamiteitenzorg waterschap
Crisisbeheersing veiligheidsregio
7
7
7
7
8
8
8
9
9
10
3
3.1
3.2
3.3
3.4
Meteorologie
Neerslaggebeurtenis van 12 tot 15 oktober 2013
Statistiek van de neerslaggebeurtenis
KNMI neerslagalarm
Hydrologische voorgeschiedenis
11
11
13
14
14
4
4.1
4.2
4.3
4.4
Factsheets per regio
Goeree-Overflakkee
Voorne-Putten
Hoeksche Waard
IJsselmonde
16
16
18
20
20
5
5.1
5.2
5.2.1
5.2.2
5.2.3
5.3
5.5
Analyse effecten maatregelen watersystemen
Eisen voor het regionale watersysteem
De wateroverlastgebeurtenis in relatie tot de normen voor regionale wateroverlast
Statistiek van de opgetreden neerslaggebeurtenis
Statistiek van de opgetreden waterstanden
Inundaties
Effecten van maatregelen
Aanbevelingen
22
22
24
24
24
25
27
30
6
6.1
6.2
6.3
6.6
6.7
6.8
Evaluatie calamiteitenorganisatie
Calamiteitenzorgsysteem
Melding en alarmering
Opschaling
Crisiscommunicatie
Afschaling
Conclusies en aanbevelingen
31
31
31
31
33
33
33
7
Algemene conclusies en aanbevelingen
35
Bijlage A: Kosten
36
Bijlage B: Achtergrondinformatie
37
Bijlage C: Neerslagstatistiek
43
Bijlage D: Feitenrelaas calamiteitenorganisatie
45
Bijlage E Achtergronden waterbalansberekening
63
Bijlage F Lijst van afkortingen
66
3
Samenvatting
Inleiding
Door een zwaar regenfront, dat op zondag 13 oktober 2013 over de Zuid-Hollandse eilanden
trok, ontstond wateroverlast in grote delen van het beheergebied van waterschap Hollandse
Delta. De calamiteitenorganisatie van waterschap Hollandse Delta is vervolgens opgeschaald om
adequate maatregelen te treffen. Op vrijdag 18 oktober 2013 was de situatie weer zodanig
genormaliseerd, dat de calamiteitenorganisatie afgeschaald werd.
Na afloop is de situatie geëvalueerd, waarbij enerzijds is ingegaan op het watersysteem en
anderzijds op de calamiteitenorganisatie. Het doel van deze evaluatie is lering te trekken uit de
gebeurtenissen, zowel ten aanzien van het watersysteem als de calamiteitenorganisatie.
Daartoe worden de feiten weergegeven en geanalyseerd om concrete conclusies en
aanbevelingen te trekken. Met deze evaluatie wordt ook verantwoording afgelegd over het
opereren van het waterschap.
Watersysteem
In de periode van 12 tot 15 oktober 2013 bracht een lagedrukgebied, dat in de buurt van
Nederland bleef hangen, een grote hoeveelheid neerslag in het westen van het beheergebied
van waterschap Hollandse Delta. De hoeveelheid neerslag, die in 24 tot 96 uur op Goeree viel,
komt statistisch minder dan 1 keer per 1.000 jaar voor. Hierdoor steeg het waterpeil in het
oppervlaktewater sterk, waarbij op sommige plaatsen op Goeree-Overflakkee en Voorne-Putten
een overschrijding van méér dan 1 meter boven het streefpeil optrad.
Door het plaatsen van noodpompen, het inzetten van de 'slimme stuwen' en het gebruik van
bergingsgebieden (zoals de Strypse wetering) is getracht om de overlast zoveel mogelijk te
beperken. Op vrijdag 18 oktober was de situatie weer genormaliseerd, zodat weer kon worden
terug geschaald naar het reguliere systeembeheer.
Uit de analyse van de gegevens blijkt, dat de hoeveelheid neerslag zodanig extreem was, dat er
wateroverlast optreedt. De verschillende maatregelen zijn gericht op het beperken van de
maximale hoogte, de omvang en/of de duur van de wateroverlast. Het effect van noodpompen
is over het algemeen beperkt ten aanzien van de opgetreden waterstanden, maar noodpompen
zijn wel effectief in de beperking van de duur van de wateroverlast. Het effect van de 'slimme
stuwen' (op Goeree-Overflakkee) is afhankelijk van het invloedsgebied, maar kunnen de
maximale peilstijging toch 5 à 10%, reduceren. Het inzetten van (nood)bergingsgebieden is
effectief in het reduceren van het gebied met inundaties.
Calamiteitenorganisatie
Bij de calamiteitenorganisatie is vooral gekeken naar de melding en alarmering, de opschaling
op 13 oktober, de bezetting in de daarop volgende dagen, de samenwerking met de gemeenten
en de veiligheidsregio en de crisiscommunicatie.
Daarbij is gebleken, dat vooral de alarmering en het opschalen nooit geheel 'volgens draaiboek'
verloopt. Zo waren de neerslagverwachtingen van het KNMI vóór het weekend van 12/13
oktober lager dan uiteindelijk is gevallen, zodat geen vóórwaarschuwingen zijn uitgegaan. Ook
bleek de beschikbare expertise verdeeld te moeten worden in de tijd en over de verschillende
Waterschaps Actie Centra. Tenslotte zijn bij de opschaling ook nog enkele knelpunten
opgetreden in de afstemming van het externe callcenter en het interne Waterschapsloket. Op 13
oktober is er ook intensief contact geweest met de veiligheidsregio, die vanuit de gemeenten is
opgeschaald. Toch bleek de onderlinge afstemming en de wederzijdse informatie-uitwisseling
via het netcentrisch werken niet geheel volgens de afspraken te lopen.
Na de eerste opstartfase op 13 oktober werden de Waterschaps Actie Centra in de regio's
vrijwel continu bemenst door verschillende functionarissen. Dat daarbij niet altijd de normale 8urige werkdag werd gehanteerd, is vooral het gevolg van een grote loyaliteit. Door gebruik te
maken van het centrale Waterschaps Actie Team kon de kennis en ervaring op het gebied van
4
het watersysteem beter benut worden. Deze situatie is doorgezet tot vrijdag 18 oktober de
situatie genormaliseerd was en de calamiteitenorganisatie afgeschaald kon worden.
Ten aanzien van de crisiscommunicatie is bij deze calamiteit ook de invloed van de sociale
media, met name Twitter, weer duidelijk geworden. De crisiscommunicatie was vooral gericht
op berichtgeving naar de omgeving, waarbij afstemming gepleegd is tussen de communicatie
vanuit het waterschap en vanuit de Veiligheidsregio.
Conclusies en aanbevelingen
De algemene conclusie over de inzet van de calamiteitenorganisatie is positief. De extreme
neerslag heeft een zodanige wateroverlast veroorzaakt, dat deze met behulp van de
(NBW)maatregelen en de inzet van noodmaatregelen gedurende 5 dagen zijn bestreden.
Wel komen er een aantal aanbevelingen en leerpunten uit de evaluatie, die vooral te maken
hebben met de onderlinge afstemming tussen regionaal en centraal en tussen het waterschap
en de omgeving (gemeenten en veiligheidsregio). Deze aandachtspunten zullen worden
meegenomen in de eerstvolgende actualisatie van het Calamiteitenplan en het
Calamiteitenbestrijdingsplan.
5
1
Inleiding
1.1
Aanleiding
Zondag 13 oktober 2013 is een zwaar regenfront over de Zuid-Hollandse eilanden getrokken,
waardoor wateroverlast is ontstaan in grote delen van het beheergebied van waterschap
Hollandse Delta. Daarop is de calamiteitenorganisatie van het waterschap in de loop van de
ochtend opgeschaald en er zijn in alle regio‟s waterschaps-actie-centra ingesteld. Op het
hoofdkantoor is een waterschaps-actie-team en een waterschaps-operationeel-team ingericht.
Op 18 oktober 2013 was de situatie genormaliseerd, zodat de calamiteitenorganisatie
afgeschaald kon worden.
In dit rapport wordt de situatie geëvalueerd. Daarbij wordt enerzijds ingegaan op het watersysteem en anderzijds op de calamiteitenorganisatie. De conclusies en aanbevelingen worden
niet alleen voorgelegd aan het bestuur, maar ook aan de partners in de regio (gemeenten,
veiligheidsregio), die ook hebben bijgedragen aan deze evaluatie.
1.2
Doel
Het doel van deze evaluatie is leerpunten trekken ten aanzien van het watersysteem en de
calamiteitenorganisatie naar aanleiding van de gebeurtenissen en gevolgen van de wateroverlast van 13 oktober tot 18 oktober 2013. Daartoe zijn de feiten vastgelegd en geanalyseerd, waarna conclusies en aanbevelingen zijn getrokken. Met deze evaluatie wordt ook
verantwoording afgelegd over het opereren van het waterschap in dergelijke extreme
weersomstandigheden.
1.3
Onderzoeksopdracht
In het onderzoek is een duidelijke splitsing gemaakt tussen het vastleggen van een feitenrelaas
(zowel over het watersysteem als over de calamiteitenorganisatie) en de analyse daarvan, die
aanleiding zijn voor de conclusies en aanbevelingen. Voor het feitenrelaas is aan HKV als extern
bureau gevraagd om alle gegevens te verzamelen, te ordenen en aan te leveren voor dit rapport. Daarnaast is verzocht om een beleidsanalyse met betrekking tot watersystemen op te
stellen. De analyse van de gegevens en het trekken van de conclusies ten aanzien van de
calamiteitenorganisatie is door de eigen organisatie uitgevoerd.
1.4
Definities
In de voorliggende evaluatie wordt gesproken over „wateroverlast‟ en „inundaties‟. In beide
gevallen wordt gedoeld op het uit de oevers treden van de watergangen als gevolg van hevige
neerslag, waardoor het aangrenzende land onder water loopt.
1.5
Leeswijzer
In hoofdstuk 2 wordt het kader geschetst waarbinnen deze evaluatie geschreven is. Vervolgens
wordt in hoofdstuk 3 nader ingegaan op de meteorologische omstandigheden. In hoofdstuk 4
worden vervolgens de feiten per regio beschreven, waarna in hoofdstuk 5 een analyse van het
watersysteem volgt. De feiten en analyse t.a.v. de calamiteitenorganisatie worden in hoofdstuk
6 nader belicht. Hoofdstuk 7 beschrijft tot slot de conclusies en aanbevelingen. In een aantal
bijlagen wordt nader ingegaan op de kosten en specifieke onderdelen.
6
2
Algemene basis
2.1
Beschrijving beheergebied
Het beheergebied van het waterschap Hollandse Delta omvat de Zuid-Hollandse eilanden, te
weten Goeree-Overflakkee, Voorne-Putten, Hoeksche Waard, IJselmonde, Eiland van Dordrecht,
en het haven- en industriegebied ten zuiden van de Nieuwe Waterweg, inclusief Rozenburg en
Pernis. Het gebied van waterschap Hollandse Delta ligt in zowel het stroomgebied van de Rijn
als van de Maas.
Waterschap Hollandse Delta heeft de volgende missie geformuleerd:
"Waterschap Hollandse Delta beschermt de Zuid-Hollandse Eilanden tegen wateroverlast,
beheert het oppervlaktewater, zuivert het afvalwater, beheert de (vaar)wegen en levert een
actieve bijdrage aan de ruimtelijke invulling van zijn gebied. Het richt zich daarbij, samen
met anderen op veilig en duurzaam wonen, werken en recreëren voor burgers, bedrijven en
andere gebruikers. Hollandse Delta is vooruitstrevend, open en transparant in de uitvoering
van zijn taken, streeft naar de beste verhouding tussen maatschappelijke kosten en baten,
stelt zich ten dienste van zijn omgeving en is een goed en aantrekkelijke werkgever."
In het grootste deel van het beheergebied bestaat het landgebruik uit akkerbouw. Daarnaast
wordt nog intensieve rundveehouderij en glastuinbouw aangetroffen, maar ook zijn er
grootstedelijke gebieden, zoals Rotterdam-Zuid en Dordrecht. Verder liggen nog vele stedelijke
kernen en dorpen verspreid in het beheergebied. Ook zijn er natuurgebieden, zoals de Kop van
Voorne, de Biesbosch en het Oudeland van Strijen.
Figuur 2-1 overzichtskaart beheergebied waterschap Hollandse Delta
2.2
Wettelijke kaders en regelgeving watersysteem
2.2.1 Bestuursakkoord Water
Het Bestuursakkoord Water (2003) bevat bestuurlijke afspraken tussen rijk, provincies,
gemeenten, waterschappen en de drinkwatersector gericht op het aanpakken van de
wateropgave voor Nederland in de 21e eeuw. Het Nationaal Bestuursakkoord Water is
geactualiseerd in het NBW- actueel ( 2008 ). De afspraken die gemaakt zijn in het NBW en
NBW-actueel zijn vervolgens op landelijk niveau verankerd in de Waterwet. De regionale
uitwerking is vastgelegd in de Provinciale Waterverordening (zie § 2.2.2).
7
2.2.2 Waterwet
De Waterwet van 22 december 2009 geeft het landelijk kader voor de bescherming tegen
regionale wateroverlast in artikel 2.8, artikel 4.4 en artikel 4.6:
Artikel 2.8
Bij provinciale verordening worden, met het oog op de bergings- en afvoercapaciteit
waarop regionale wateren moeten zijn ingericht, normen gesteld met betrekking tot de
gemiddelde overstromingskans per jaar van daarbij aan te wijzen gebieden.
Artikel 4.4
Provinciale staten leggen in een of meer regionale waterplannen de hoofdlijnen vast van
het in de provincie te voeren waterbeleid en de daartoe behorende aspecten van het
provinciale ruimtelijke beleid. Deze plannen zijn voor de ruimtelijke aspecten tevens
structuurvisies als bedoeld in artikel 2.2, tweede lid, van de Wet ruimtelijke ordening.
Artikel 4.6
Een beheerder stelt met betrekking tot de watersystemen onder zijn beheer een
beheerplan vast. Daarbij wordt voor regionale wateren rekening gehouden met het
regionale waterplan dat betrekking heeft op die regionale wateren, en dient de
afstemming op beheerplannen van andere beheerders, indien sprake is of zou kunnen
zijn van samenhang tussen de onderscheidene watersystemen, te zijn gewaarborgd.
2.2.3 Provinciale regelgeving
Als verplichting uit de Waterwet heeft de provincie normen ten aanzien van de waterkwantiteit
opgenomen. De provincie Zuid-Holland heeft de regels uit de Waterwet vertaald naar een
Waterverordening provincie Zuid-Holland. Daarbij is de waterverordening voor het waterschap
Hollandse Delta van toepassing. De waterverordening waterschap Hollandse Delta stelt in artikel
2.3 kaders voor de bescherming tegen regionale wateroverlast:
Artikel 2.3 Normen waterkwantiteit
1. Met het oog op de bergings- en afvoercapaciteit waarop regionale wateren moeten zijn
ingericht geldt, voor het gebied van een gemeente (binnen de bebouwde kom), als
norm een gemiddelde overstromingskans van:
a. 1/100 per jaar voor bebouwing niet zijnde glastuinbouw;
b. 1/50 per jaar voor glastuinbouw;
c. 1/10 per jaar voor het overige gebied.
2. Met het oog op de bergings- en afvoercapaciteit waarop de regionale wateren moeten
zijn ingericht geldt, voor het gebied van een gemeente (buiten de bebouwde kom), als
norm een gemiddelde overstromingskans van:
a. 1/100 per jaar voor hoofdinfrastructuur;
b. 1/50 per jaar voor glastuinbouw en hoogwaardige land- en tuinbouw;
c. 1/25 per jaar voor akkerbouw;
d. 1/10 per jaar voor grasland.
Artikel 2.4 Verslag toetsing watersysteem
1. Het dagelijks bestuur brengt periodiek verslag uit aan gedeputeerde staten over de
algemene waterstaatkundige toestand van de regionale waterkeringen onder zijn
beheer.
2. Het verslag bedoeld in het voorgaande lid, bevat een beoordeling van de veiligheid van
de regionale waterkeringen. Die beoordeling geschiedt onder meer in het licht van de
veiligheidsnorm, de technische leidraad en voorschriften bedoeld in artikel 2.2 van deze
verordening, en de legger bedoeld in artikel 5.1 van de wet.
3. Het dagelijks bestuur brengt periodiek verslag uit aan gedeputeerde staten over de
algemene waterstaatkundige toestand van de regionale wateren onder zijn beheer.
2.2.4 Beleidskader waterschap
Waterschap Hollandse Delta heeft een Waterbeheerplan (WBP) opgesteld voor de periode 20092015. In dit WBP geeft het waterschap onder andere aan wat de lange termijn doelstellingen
8
zijn en welke maatregelenprogramma‟s er zijn voor de watertaken van het waterschap.
Vervolgens is in 2012 het rapport „Sturen op Water‟ opgesteld als een concreet
uitwerkingsprogramma van het Waterbeheerplan voor de periode 2012-2017. Het
uitwerkingsprogramma bevat de activiteiten die tot 2017 concreet worden uitgevoerd om de
doelen uit het waterbeheerplan op termijn te bereiken. Het uitwerkingsprogramma Sturen op
Water is op 28 juni 2012 vastgesteld door de Verenigde Vergadering van waterschap Hollandse
Delta. De trits van watersystemen: vasthouden, bergen, afvoeren is uitgangspunt voor de
werkwijze van Hollandse Delta, maar wordt niet dogmatisch gehanteerd. Hollandse Delta kijkt
verder dan alleen de normen voor watersystemen. Het streefbeeld is een kwantitatief robuust
en klimaatbestendig watersysteem waarbij op termijn in ieder peilgebied tenminste de
capaciteit aanwezig is die noodzakelijk is om ook in toekomstige klimaatscenario's aan de NBW
norm en aanvullende norm te voldoen. In een robuust watersysteem zijn de capaciteiten van
gemalen, watergangen en kunstwerken op elkaar afgestemd en deze zijn voldoende groot om in
te kunnen spelen op de verwachte klimaatveranderingen en het toenemende verhard oppervlak.
2.3
Kaders t.a.v. het calamiteitenzorgsysteem
2.3.1 Calamiteitenzorg waterschap
Binnen elk waterschap is de calamiteitenorganisatie opgebouwd in overeenstemming met het
model van het Calamiteitenzorgsysteem van de Unie van Waterschappen. Het
Calamiteitenzorgsysteem bestaat uit een calamiteitenplan, calamiteitenbestrijdingsplannen,
incidentbestrijdingsplannen, instructies en bijlagen. Daarnaast bevat het ook supplementen als
een meerjarenbeleidsplan opleiden- trainen- en oefenen, personeelsoverzicht,
crisiscommunicatieplan en een alarmeringsregeling.
Calamiteitenbestrijdingsplan watersystemen
Het Calamiteitenbestrijdingsplan heeft als functie om de betrokken medewerkers van het
waterschap Hollandse Delta te ondersteunen in de voorbereiding op, tijdens en na de bestrijding
van een calamiteit. Tijdens een calamiteit wordt het Calamiteitenbestrijdingsplan gebruikt om
het juiste proces te doorlopen en is daarmee een actielijst bij de bestrijding. Het bevat een
overzicht van concrete bestrijdingsmaatregelen met daarbij behorende aandachtspunten,
besliscriteria, vervolgstappen en verantwoordelijken. Het uitgangspunt bij de bestrijding, in
welke vorm dan ook, is het beperken en wegnemen van het (dreigende) gevaar voor de
waterstaatswerken, het voorkomen dan wel beperken van schade en het voorkomen van
slachtoffers.
Opbouw van de calamiteitenorganisatie
Afhankelijk van de aard en omvang van een calamiteit wordt de calamiteitenorganisatie
opgeschaald naar coördinatiefase 1, 2, 3 of 4. Het WAC/WAT stuurt de operationele bestrijding
in de regio('s) aan. Het bij fase 2 ingestelde WOT coördineert op tactisch niveau; het WBT (fase
3) doet dit op strategisch niveau, en stemt bij gemeente- of beheergebied- overschrijdende
calamiteiten te nemen beleidsbeslissingen af met andere betrokken organisaties (fase 4).
Er vindt formeel besluitvorming plaats over het verder opschalen, het terugschalen of het
beëindigen van de calamiteitenorganisatie. Na beëindiging volgen nazorg, eventuele
schadeafwikkeling, verantwoording over het functioneren en evaluatie.
Fase
Verantwoordelijke
organisatie/diensten
Niveau
Eindverantwoordelijke
functie
0
Afdelingen en
wachtdiensten WSHD
Normale bedrijfsvoering
Teamleider/wachtdiensten/
Afdelingshoofden
1
Waterschaps-ActieCentrum (WAC)
Decentraal op regioniveau
WAC-Leider
1
Waterschaps-Actie-Team
(WAT)
Centraal op beheergebied
niveau
Coördinator-WAT
9
2
WaterschapsOperationeel-Team
(WOT)
Directieniveau
Voorzitter WOT
(lid directieraad)
3
Waterschaps-BeleidsTeam (WBT)
Beleids- en Bestuursniveau
Voorzitter WBT
(dijkgraaf)
4
Bovenregionale
coördinatie
Veiligheidsregio
Voorzitter veiligheidsregio
Tabel 2-1 Verantwoordelijke en niveau per fase
2.3.2 Crisisbeheersing veiligheidsregio
Voor het omgaan met een crisis of ramp op het gebied van de veiligheid of openbare orde zijn
er regionale veiligheidsregio‟s ingesteld, waarin politie, brandweer en ambulances
samenwerken. Als er sprake is van een grootschalige calamiteit op het gebied van de
waterschapstaken wordt nauw samengewerkt en eventueel de verantwoordelijkheden
overgedragen aan de Veiligheidsregio.
De veiligheidsregio‟s kennen ook een systeem van opschaling in verschillende fases. Deze fases
worden aangeduid met een zgn. Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijdingsprocedure
(GRIP).
Fase
Reikwijdte van het incident
GRIP 1
Bronbestrijding. Incident van beperkte afmetingen. Afstemming tussen de
verschillende disciplines nodig.
GRIP 2
Bron- en effectbestrijding. Incident met duidelijke uitstraling naar de omgeving.
GRIP 3
Bedreiging van het welzijn van (grote groepen van) de bevolking binnen één
gemeente.
GRIP 4
Gemeentegrensoverschrijdend en/of dreiging van uitbreiding en/of mogelijk
schaarste aan primaire levensbehoeften of andere zaken.
GRIP 5
GRIP 4, meerdere regio's.
GRIP Rijk
Behoefte aan sturing door het Rijk in situaties waarin de nationale veiligheid in
het geding is of kan zijn.
Tabel 2-2 GRIP-fasering
10
3
Meteorologie
In dit hoofdstuk is op basis van de beschikbare brondocumenten en de te gehouden interviews
een feitenrelaas opgesteld vanaf het moment van de weersverwachting op 12 oktober 2013 tot
aan het einde van de calamiteit.
3.1
Neerslaggebeurtenis van 12 tot 15 oktober 2013
Het weersysteem dat ten grondslag lag aan de wateroverlast in de periode 12 tot 15 oktober
2013 was een lagedrukgebied dat in de buurt van Nederland bleef hangen, figuur 3-1. De
neerslaghoeveelheden van 12 en 13 oktober zijn weergegeven in figuur 3-2 en figuur 3-3.
Figuur 3-1:
1
Het weersysteem van 12 oktober 2013 12:00 UTC1 (linksboven) tot 15 oktober 2013
00:00 UTC (rechtsonder) in stappen van 12 uur. Bron: KNMI.
UTC: Een internationale en ook door het KNMI gehanteerde standaardtijd. In de winter is de Nederlandse tijd gelijk aan
UTC+1, in de zomer is dat UTC+2.
11
Figuur 3-2:
Neerslaghoeveelheden volgens de gekalibreerde neerslagradargegevens van 08:00 tot 08:00
UTC voor 13 oktober (links) en 14 oktober 2013 (rechts). Bron: KNMI.
Figuur 3-3:
Neerslaghoeveelheden van de KNMI grondstations van 08:00 tot 08:00 UTC voor 13 (links)
en 14 (rechts) oktober 2013 (bron: KNMI). Let op: de kleurschalen zijn niet gelijk, in de
rechterfiguur is eenzelfde kleur als in de linker figuur de helft van de neerslag.
Figuur 3-2 betreft neerslagradarbeelden met accumulaties van de neerslag over 24 uur, van
08:00 UTC tot 08:00 UTC de volgende dag. Figuur 3-3 betreft de data van grondstations over
hetzelfde tijdvak van 24 uur. In de figuren is te zien dat de meeste neerslag is gevallen in het
westen van Goeree-Overflakkee in het tijdvak 12 oktober 08:00 UTC tot 13 oktober 08:00 UTC
(linker figuur).
De hevige neerslag is gevallen tussen 12 oktober 20:00 uur en 13 oktober 20:00 uur. Dit wordt
gestaafd door de data van uurstations van het KNMI rondom het beheergebied van het
waterschap (Rotterdam, Wilhelminadorp en Hoek van Holland). In de periode buiten die
gebeurtenis is geen of in ieder geval nauwelijks neerslag geregistreerd op beide dagen. Dit is
geïllustreerd in de beschikbare uur intensiteiten van de neerslag in figuur 3-4.
12
Figuur 3-4:
Neerslagintensiteiten van de KNMI-grondstations in de omgeving van het beheergebied van
het waterschap.
3.2
Statistiek van de neerslaggebeurtenis
Voor de KNMI-grondstations in het beheergebied van het waterschap is de maximale neerslag
binnen 24 uur weergegeven in tabel 3-1. In de tabel zijn ter illustratie ook de vierdaagse
neerslagsommen opgenomen. De neerslag na 13 oktober heeft weliswaar niet direct bijgedragen aan de wateroverlast, maar heeft er wel voor gezorgd dat de wateroverlast langer heeft
aangehouden. De herhalingstijden van de neerslaghoeveelheden opgenomen zoals die volgen
uit de KNMI statistiek, waarin rekening is gehouden met regionale verschillen binnen Nederland.
Deze „herhalingstijden‟ zijn eenvoudig te vergelijken met de § 2.2.2 gegeven normgetallen via:
norm  1 / herhalingstijd
Het blijkt dat op basis van de KNMI statistiek de hoeveelheid neerslag, die op 13 oktober 2013
in Goeree-Overflakkee viel, zich minder vaak dan eens per 1000 jaar voordoet. Ten opzichte
van de strengste norm van 1/100 per jaar (zie § 2.2.2) is deze herhalingstijd dus meer dan een
factor 10 kleiner dan deze strengste norm.
In het overige deel van het beheergebied is de neerslag aanzienlijk lager geweest. In
IJsselmonde is de herhalingstijd van de neerslag ongeveer 50 jaar.
KNMI-station
24-uursom
herhalingstijd
4-daagse som
Herhalingstijd
(mm)
(jaar)
(mm)
(jaar)
Goedereede
130
>1000
180
>1000
Ouddorp
113
>1000
156
>1000
Dirksland
122
>1000
152
>1000
66
22
87
9
104
450
134
300
Oostvoorne
68
25
113
66
Brielle
68
25
105
38
Den Bommel
Nieuw Helvoet
13
KNMI-station
24-uursom
herhalingstijd
4-daagse som
Herhalingstijd
(mm)
(jaar)
(mm)
(jaar)
Poortugaal
78
42
100
17
Numansdorp
69
27
87
10
Strijen
47
3
68
2
Hendrik Ido Ambacht
61
10
88
7
Barendrecht
79
46
107
29
Rotterdam Waalhaven
81
55
102
6
Krimpen a/d Lek
55
20
82
5
Tabel 3-1:
Maximale neerslagsommen van de KNMI-grondstations en herhalingstijden daarvan op basis
van de KNMI statistiek.
3.3
KNMI neerslagalarm
Het waterschap maakt gebruik van de dienst „neerslagalarm‟ van het KNMI-systeem „Gevaarlijk
weer voor waterbeheer‟. Deze dienst houdt in dat bij een neerslagvoorspelling die een door het
waterschap aangegeven drempelwaarde overschrijdt, het KNMI het waterschap alarmeert. Dit
alarm geeft de verwachting van de gemiddelde neerslag over het opgegeven gebied. Voor
bijvoorbeeld Goeree-Overflakkee wordt daarbij het gemiddelde over de verwachte neerslag van
de oost en van de westzijde gegeven.
Vanaf woensdag 9 oktober 2013 zijn via email meldingen verstuurd door het KNMI omdat de
verwachting was, dat de drempelwaarde zou worden overschreden. Deze meldingen hebben een
maximale zichtduur van twee dagen vooruit, zodat bij de eerste melding nog niet de neerslagverwachting van 13 oktober werd meegenomen.
Rond de tijd van de extreme neerslaggebeurtenis zijn de volgende voorbeelden van meldingen
interessant:

De melding op 12 oktober 2013 om 23:22 beschrijft onder andere de voorspelling van
de neerslag van zaterdag 12 oktober 20:00 tot zondag 13 oktober 20:00 uur. Dat is de
periode waarin uiteindelijk de extreme neerslaggebeurtenis is gevallen. Voor GoereeOverflakkee wordt dan over die periode een gemiddelde neerslagverwachting van 35.2
mm aangegeven.

De melding op zondag 13 oktober 2013 om 08:22 geeft de voorspelling van de neerslag
van zondag 13 oktober 02:00 tot maandag 14 oktober 02:00 uur. Deze melding
beschrijft daarmee de periode waarin uiteindelijk de extreme neerslaggebeurtenis is
gevallen. Voor Goeree-Overflakkee wordt dan over die periode een gemiddelde
neerslagverwachting van 27.9 mm gegeven.

De melding op zondag 13 oktober 2013 21:20 beschrijft onder andere de gevallen
neerslag van zaterdag 12 oktober om 14:00 tot zondag 13 oktober om 14:00. Deze is
daarin 73.8 mm, ruim tweemaal zo hoog als de verwachtingen.
De KNMI meldingen waren gericht aan het e-mailadres [email protected], maar niet in de
normale inbox van het waterschapsloket beland. Op zondag 13 oktober heeft een medewerker
van het WAC Voorne-Putten overleg gehad met een meteoroloog van het KNMI, op maandag 14
oktober is er direct contact met het KNMI geweest via het WAT en kon rechtstreeks worden
ingelogd op het KNMI-extranet.
3.4
Hydrologische voorgeschiedenis
Of extreme neerslag ook leidt tot regionale wateroverlast is onder meer afhankelijk van de mate
waarin water in de bodem geborgen kan worden. In de winterperiode zijn de grondwaterstanden hoog en is de bodem verzadigd met water. In de winter zal daardoor bij hoge neerslaghoeveelheden eerder wateroverlast ontstaan dan in de zomer. Als voorbeeld worden de
grondwaterstanden van verschillende meetstations op Voorne-Putten gegven in figuur 3-5.
14
Figuur 3-5:
Selectie van grondwaterstanden, Voorne-Putten. De verticale blauwe lijn geeft 12 oktober
2013 aan.
Uit de afbeelding blijkt dat de grondwaterstanden begin oktober door de neerslag in september
al redelijk zijn gestegen. Met name de grondwaterstanden met een beperkte uitzakking in de
zomer laten zien dat het grondwater begin oktober al is aangevuld. De locaties met een relatief
grote uitzakking van de grondwaterstand in de zomer laten echter zien dat er begin oktober nog
bergingsruimte in de bodem is. In de drie dagen voor de extreme neerslag viel echter een neerslaghoeveelheid van ongeveer 40 mm. Hierdoor is de beschikbare bergingscapaciteit in de
bodem verder afgenomen. In de gebieden met een beperkte uitzakking is daardoor een stijging
van de grondwaterstand te zien voorafgaand aan de extreme neerslag. Op de overige locaties
stijgt de grondwaterstand in die dagen tot een normaal niveau in het najaar. Omdat ook in de
andere delen van het beheergebied vergelijkbare neerslaghoeveelheden in september en begin
oktober zijn gevallen is de verwachting dat de situatie wat betreft de voorgeschiedenis van de
bodem daar vergelijkbaar is. Verder is opgemerkt dat de kleibodems snel dichtslaan (verslempen) en daarmee het beeld van water op maaiveld soms onterecht de indruk geeft dat de
bodem ook helemaal nat is.
Kort samengevat betekent dit dat de neerslag in de weken voor de extreme neerslag het
grondwater dusdanig heeft aangevuld dat nog maar een beperkte bergingscapaciteit in de
bodem aanwezig was aan het begin van de extreme gebeurtenis van zondag 13 oktober 2013.
15
4
Factsheets per regio
Per regio zijn de belangrijkste feitelijkheden die relevant zijn voor de wateroverlastgebeurtenis
weergegeven. Het richt zich tot de regio‟s Goeree-Overflakkee, Voorne-Putten, Hoeksche Waard
en IJsselmonde. Het Eiland van Dordrecht is hier niet beschreven omdat daar geen
wateroverlast is gemeld en/of gesignaleerd. De effectiviteit van de beschreven getroffen
maatregelen om de wateroverlast te beperken worden in hoofdstuk vijf besproken.
4.1
Goeree-Overflakkee
Neerslag
In het westelijk deel en het midden van Goeree-Overflakkee is meer dan 110 mm neerslag
binnen 24 uur gevallen, in het oostelijk deel afnemend tot rond 60 mm.
Locaties met wateroverlast
Uit de peilenoverzichten in het waterschaps-informatie systeem van het waterschap blijkt dat de
maximale waterstanden in het noorden en westen van Goeree-Overflakkee veelal meer dan een
meter boven het streefpeil komen. In de rest van het gebied blijven de waterstanden ook niet
op peil. Waterstandstijgingen liggen daar tussen 40 en 80 cm boven streefpeil.
Er zijn door het waterschap geen luchtfoto‟s gemaakt van de opgetreden inundaties. Het
waterschap heeft wel een analyse gemaakt van locaties waar inundatie kan zijn opgetreden,
door waargenomen waterstanden te vergelijken met de hoogte van het gebied op basis van het
Algemeen Hoogtebestand Nederland (AHN). In deze analyse is het verval in de watergangen en
het verval door hydraulische knelpunten in het watersysteem buiten beschouwing gelaten
De meest betrouwbare inschatting van de locaties met opgetreden inundaties volgt uit
waarnemingen van medewerkers in het veld ten tijde van de wateroverlastgebeurtenis. Deze
waarnemingen zijn ingetekend op een kaart en gevalideerd met de gemeten waterstanden. Die
kaart is weergegeven in figuur 4-1. Te zien is dat verspreid over het westelijke deel van GoereeOverflakkee inundaties zijn opgetreden.
Operationele waterbeheermaatregelen
In Goeree-Overflakkee zijn op meerdere locaties noodpompen opgesteld om het overtollige
water sneller weg te pompen. De locaties van noodpompen zijn weergegeven figuur 4-2. Deze
locaties komen veelal overeen met de in het calamiteitenbestrijdingsplan watersystemen
opgenomen opstelplaatsen voor noodpompen. Sommige noodpompen zijn echter op alternatieve locaties geplaatst, omdat daar de wateroverlast als meest extreem werd ervaren.
Een voorbeeld hiervan is de omgeving van Stellendam: in het calamiteitenbestrijdingsplan zijn
in die omgeving geen reguliere opstelplaatsen voor noodpompen opgenomen. De mate van
wateroverlast in die omgeving vereiste de inzet van een noodpomp, zodat daarvoor een
alternatieve locatie is gecreëerd. Daardoor werd ook voor de omgeving concreet zichtbaar
gemaakt, dat het waterschap actief bezig was met de bestrijding van de wateroverlast.
16
Figuur 4-1:
Door de medewerkers van het waterschap aangegeven locaties met inundaties op Goeree
Overflakkee.
Figuur 4-2:
Locaties van noodpompen in Goeree-Overflakkee.
Voor bemalingsgebied de Haas van Dorsser zou normaliter geen noodbemaling worden ingezet.
Echter omdat Dirksland en Middelharnis gekoppeld zijn aan de Haas van Dorsser (via cutter
leidingen) is een deel van de neerslag via noodpompen bij de Haas van Dorsser afgevoerd.
17
Als (nood)berging voor het overtollig water zijn de natuurgebieden Volgerland en Koudenhoek
op de kop van Goeree-Overflakkee ingezet. Bij de Volgerland is water ingepompt, bij Koudehoek
is het gebiedseigen water langer vastgehouden.
Daarnaast is het concept van de slimme stuwen in het gebied toegepast. Het gaat daarbij om
ongeveer 70 stuwen. Hierbij worden stuwen zodanig gestuurd dat de vullingsgraad van het
oppervlaktewater bovenstrooms gelijk wordt gehouden aan de vullingsgraad benedenstrooms.
In de praktijk betekent dit dat het water bovenstrooms van de stuw wordt vastgehouden om de
bovenmatige stijging van de waterstanden benedenstrooms te beperken.
Het principe van de slimme stuwen vereist wel het door de beheerder op afstand verhogen van
de klepstanden. De stuwen in de gebieden met de grootste knelpunten zijn als eerste ingesteld.
Omdat het een groot aantal stuwen betreft heeft het opzetten van de stuwen ongeveer een dag
in beslag genomen. Vanwege storingen moesten enkele stuwen handmatig op locatie versteld
worden.
4.2
Voorne-Putten
Neerslag
In Nieuw Helvoet is een neerslaghoeveelheid geregistreerd van meer dan 100 mm in 24 uur.
Ten noordwesten daarvan in Brielle en Oostvoorne is 68 mm neerslag in 24 uur geregistreerd.
In Poortugaal (ten noordoosten van Nieuw Helvoet) is 78 mm neerslag geregistreerd. Op basis
van de radarbeelden is geconcludeerd dat het gebied ten oosten en noordoosten van Nieuw
Helvoet (richting Spijkenisse) een neerslag te verwerken heeft gekregen van ongeveer 100 mm
in 24 uur.
Locaties met wateroverlast
Meldingen van waterstanden in Hellevoetsluis geven peilstijgingen van 80 tot 100 cm aan. In
Kooistee Hellevoetsluis is een waterstand van 150 cm boven streefpeil geregistreerd. In
Spijkenisse stijgt de waterstand tot ongeveer 60 cm boven streefpeil. Ten oosten van de
provinciale weg N494 is de situatie over het algemeen ernstiger dan aan de westzijde. Met
name bemalingsgebied Voorne Oost-Noord (Heenvliet) kende inundaties en ook rondom
Spijkenisse hebben waterstandsstijgingen tot inundaties geleid. De inundaties zijn beperkt
gebleven tot graslandgebieden en in een enkel geval verspreide bebouwing in het buitengebied.
Voor Voorne-Putten zijn geen luchtfoto‟s van de inundaties beschikbaar. Er is op basis van de
waterstandsmetingen, waarnemingen uit het gebied van medewerkers en meldingen uit de
streek een globale kaart opgesteld met de gebieden waarbinnen verspreid inundaties zijn
opgetreden. Deze kaart is weergegeven in figuur 4-3. De kaart geeft aan dat de gebieden
waarbinnen inundaties zijn opgetreden zich beperken tot het midden van Voorne-Putten en het
gebied ten zuidwesten van Spijkenisse. Dit is ook het gebied waar de meeste neerslag is
gevallen.
Operationele waterbeheermaatregelen
In Voorne-Putten zijn op meerdere locaties noodpompen opgesteld om het overtollige water
sneller weg te pompen. De locaties van noodpompen zijn weergegeven in figuur 4-4. Deze
locaties komen grotendeels overeen met de in het Calamiteitenbestrijdingsplan watersystemen
opgenomen opstelplaatsen voor noodpompen. Sommige noodpompen zijn echter op alternatieve locaties geplaatst. Een voorbeeld daarvan is de plaatsing van de noodpompen in het
noordoosten van Helevoetsluis bij de Ravensweg-Nijverheidsweg en de zuivering Hellevoetsluis
om het stedelijk gebied van Hellevoetsluis te ontlasten. In gebied Heenvliet was het peil al
hoog, de eerste noodpompen stonden daar reeds op zondagmiddag.
Een aantal stuwen wordt automatisch gestuurd op het handhaven van het bovenstroomse peil.
Van veel stuwen wordt daardoor automatisch de klepstand verlaagd (regulier peilbeheer) bij
toenemend waterbezwaar. Om benedenstroomse gebieden te ontlasten is daarom door de
beheerder op afstand ingegrepen en is een deel van de stuwen opgetrokken zodat de overlast
gelijkmatiger over de bovenstroomse en benedenstroomse gebieden wordt verdeeld. Op deze
18
manier is bijvoorbeeld het stedelijk gebied van Spijkenisse ontlast door water vast te houden in
de omliggende gebieden met grasland.
Figuur 4-3:
Gebieden waarbinnen inundaties zijn opgetreden in Voorne-Putten.
Figuur 4-4:
Locaties van noodpompen en bergingsgebied Strype (blauw ingetekend) in Voorne-Putten.
Daarnaast is het benedenstroomse peilgebied van Heenvliet ontlast door stuw Katerwaal op te
zetten en zo water vast te houden. Hierdoor kon ook dieselgemaal Oudenhoorn volledig worden
ingezet om het zuidelijke deel van het bemalingsgebied te ontlasten. Stuw Katerwaal liep na
verloop van tijd weer over.
19
Het bergingsgebied Strypse wetering is doelbewust aangelegd om wateroverlast benedenstrooms te beperken. In dit gebied kan het open water worden uitgebreid. Door het opzetten
van de stuw die het gebied ontwatert, kan water worden vastgehouden om gemaal Trouw te
ontlasten zodat het gebied rondom Brielle beter kan afwateren. Tijdens de periode van de
wateroverlast heeft deze berging goed gefunctioneerd.
4.3
Hoeksche Waard
Neerslag
Op basis van de neerslaggegevens van het KNMI is in het oosten van de Hoeksche Waard rond
70 mm neerslag gevallen in 24 uur. In het westen en noorden van het gebied kan op basis van
de radarbeelden worden geconcludeerd dat daar meer neerslag is gevallen. Registraties van het
waterschap laten bijvoorbeeld een neerslag zien van rond 100 mm in Korendijk (westelijke punt
van de Hoeksche Waard). Richting het noorden (bijvoorbeeld station Poortugaal) is een neerslag
van 78 mm geregistreerd.
Locaties wateroverlast
In de Hoeksche Waard zijn geen grootschalige inundaties zoals in Goeree-Overflakkee
opgetreden. Wel is door het waterschap aangegeven dat met name in de Leenheerenpolder en
in bemalingsgebied Eendragt problemen zijn opgetreden.
Operationele waterbeheermaatregelen
In de Hoeksche Waard zijn op meerdere plekken noodpompen ingezet, te weten:
Leenheerenpolder, Goudswaard, bij de Haven van Nieuw-Beijerland en Boezemvliet. Ook bij de
gemalen Westersepolder en Hoogezandsepolder zijn tijdelijk noodpompen ingezet. De molen bij
Maasdam is als reguliere noodbemaling ingezet voor de Anthonypolder. Daarnaast zijn in de
polder Eendragt stuwen op handbediening gezet voor een betere peilregulering in de polder.
4.4
IJsselmonde
Neerslag
In het gebied IJsselmonde is, gebaseerd op de KNMI-grondstations, ongeveer 80 mm neerslag
binnen 24 uur gevallen.
Locaties wateroverlast
Wateroverlast in het gebied is beperkt gebleven. Over het gehele gebied kwamen wel
peiloverschrijdingen voor ( in de orde van 20 tot 40 cm). Bij gemaal Hillevliet en
bemalingsgebied Breeman zijn grotere peilstijgingen tot 60 à 70 cm gemeten.
Er zijn



voor regio IJsselmonde drie knelpuntlocaties genoemd (zie figuur 4-5):
Gemaal Kreekhuizerplein (plaatsing noodpomp);
Afvoer stedelijk gebied Hoogvliet;
Afvoer Spinozapark.
Operationele waterbeheermaatregelen
Tijdens de wateroverlastperiode zijn op beperkte schaal maatregelen genomen. Bij gemaal
Kreekhuizerplein en in Hendrik-Ido Ambacht is een noodpomp geplaatst. Deze laatste is later
verplaatst naar Kijvelanden. Daarnaast zijn enkele stuwen omlaag gezet om overlast te
voorkomen.
20
Figuur 4-5:
Locaties met wateroverlast in IJsselmonde.
21
5
Analyse effecten maatregelen watersystemen
Dit hoofdstuk gaat in op de vraag in welke mate het bestaande watersysteem voldoet aan de
gestelde eisen en welke maatregelen in het watersysteem hebben bijgedragen tot het beperken
van de wateroverlast. Het hoofdstuk beperkt zich tot de gebieden waar de wateroverlast het
ergst was, te weten Goeree-Overflakkee ten westen van Oude Tonge en Voorne-Putten in de
omgeving van Heenvliet.
5.1
Eisen voor het regionale watersysteem
Zoals in § 2.2.3 reeds is aangegeven wordt het watersysteem getoetst aan de normen zoals
vastgelegd in de Provinciale Waterverordening Zuid-Holland 2009. In de afgelopen jaren zijn er
verschillende toetsingsrapportages opgesteld:

Goeree-Overflakkee: Actualisatie watersysteemanalyse Goeree-Overflakkee. N&S en
BCC, 2004

Voorne-Putten (waarbij de meest recente voor het betreffende gebied geldig is):
Toetsing watersysteem met betrekking tot risico’s wateroverlast, Polders in
beheergebied van Waterschap De Brielse Dijkring. DHV, 2004
Watersysteemanalyse Westvoorne. Oranjewoud, 2008.

IJsselmonde (waarbij de meest recente voor het betreffende gebied genoemd is):
Toetsing Hoogvliet aan de Provinciale Verordening. N&S, 2012
Watersysteemanalyse Rotterdam-zuid, onderzoek naar het functioneren van het
oppervlaktewatersysteem. DHV, 2011
Fase 2 Strengenmodel, Wateropgave IJsselmonde. DHV, 2004
Actualisatie wateropgave gemeente Ridderkerk, Analyse en maatregelen watersysteem.
Oranjewoud, 2007.

Hoeksche Waard (waarbij de meest recente voor het betreffende gebied genoemd is):
Wateropgave Hoeksche Waard en het landelijke gebied van het Eiland van Dordrecht.
N&S, 2006
Herberekening wateropgave bemalingsgebieden Overwater en Anthonypolder. N&S,
2008
Hydraulische analyse WSHD Bemalingsgebied Prinsenheuvel. N&S, 2008
De toetsing van het watersysteem aan de normen voor regionale wateroverlast hebben geleid
tot maatregelen die nodig zijn om aan de normen te voldoen. Dit worden de NBW-maatregelen
genoemd, omdat de normen vanuit het NBW in de provinciale verordening zijn verankerd. De in
het beheergebied van waterschap Hollandse Delta getroffen NBW maatregelen zijn weergegeven
in figuur 5-1. In een deel van het gebied zijn nog NBW-maatregelen uit te voeren en voldoet het
watersysteem niet geheel aan de eisen. In figuur 5-2 is aangegeven welke peilgebieden wel en
niet aan de normen voldoen. De peilgebieden met een lichtpaarse kleur kennen nog een
wateropgave.
22
Figuur 5-1:
Peilgebieden waarin NBW-maatregelen zijn genomen.
Figuur 5-2:
Resultaten van toetsing aan de normen na uitgevoerde maatregelen.
23
5.2
De wateroverlastgebeurtenis in relatie tot de normen voor regionale
wateroverlast
5.2.1 Statistiek van de opgetreden neerslaggebeurtenis
De herhalingstijd van de neerslaggebeurtenis is niet direct gekoppeld aan de herhalingstijd van
de waterstanden en de wateroverlast. Oorzaken waardoor de herhalingstijd van de neerslaggebeurtenis en wateroverlast niet direct aan elkaar zijn gekoppeld zijn:

De gebruikte herhalingstijd van de neerslag is afgeleid van het volume van de neerslag
dat in 24 uur is gevallen. Binnen die duur is de neerslag echter geconcentreerd in enkele
uren gevallen, waardoor binnen enkele uren sterke peilstijgingen zijn opgetreden. De
verdeling van de neerslag binnen die 24 uur is dus ook van belang voor de mate van
wateroverlast. Als de neerslag meer uniform was gevallen was de wateroverlast mogelijk beperkter geweest. De herhalingstijd van het neerslagvolume binnen 24 uur is
daarom niet het enige dat de herhalingstijd van de waterstand bepaalt, ook de neerslagverdeling binnen die duur bepaalt de kans op en de mate van inundatie.

De voorgeschiedenis in de bodem kan een bijdrage leveren in de mate van wateroverlast. Een deel van de neerslag kan worden geborgen in de bodem en afhankelijk
van de verzadiging van de bodem en de grondwaterstanden aan het begin van de
neerslaggebeurtenis zal dit meer of minder zijn. Bij een hoge grondwaterstand en
verzadigde bodem zal eenzelfde neerslag meer wateroverlast veroorzaken dan bij een
lagere grondwaterstand en droge bodem. De voorgeschiedenis bepaalt daarmee een
deel van de kans op wateroverlast.
Duidelijk is wel dat de extreme neerslag van 12 en 13 oktober 2013 in alle gebieden bovenmaatgevend was voor grasland en akkerbouw. Voor glastuinbouw en bebouwd gebied was de
gebeurtenis boven-maatgevend in het westelijke deel van Goeree-Overflakkee, ten oosten en
noordoosten van Helvoet op Voorne-Putten en in de westelijke punt van de Hoeksche Waard.
5.2.2 Statistiek van de opgetreden waterstanden
Er is een vergelijking gemaakt tussen de maximaal opgetreden waterstanden en de toetswaterstanden zoals die volgen uit de toetsing van het watersysteem. In tabel 5-1 is een
overzicht gegeven van de maximale waterstanden in de bemalen peilgebieden van GoereeOverflakkee en Heenvliet (Oost-Voorne) en de toetswaterstanden met een herhalingstijd van
100 jaar. In figuur 5-3 is een tijdlijn van de overschrijdingen weergegeven.
Bemalingsgebied
Maximale waterstand
12-14 oktober 2013
[m+NAP]
Waterstand T100
Toetsing NBW
[m+NAP]
Verschil
[m]
Kritieke hoogte
Stedelijk gebied
[m+NAP]
Kilhaven
0.45
n.b.
n.b.
n.b.
Witte Brug
0.08
-0.26
0.34
-0.10
Stellendam
0.43
-0.40
0.83
0.29
Zuiderdiep
0.64
0.24
0.40
-
Nieuw-Kraaijer
0.61
0.18
0.43
-
-0.10
-0.14
0.04
-0.07
Smits
De Drie Polders
0
-0.13
0.13
-0.03
0.24
-0.04
0.28
1.50
Battenoord
-0.30
-0.44
0.14
0.01
Westplaat
0.47
-0.16
0.63
0.21
Joh. Koert
-0.22
-0.78
0.56
0.04
De Haas van Dorsser
-1.10
-0.86
-0.24
-0.79
Nieuwe Stad
-0.62
-0.77
0.15
-0.04
Heenvliet
-2.10
-2.26
0.16
-1.98
Oost-Kraaijer
Tabel 5-1:
Gemeten waterstanden in oktober 2013 en berekende waterstanden met een herhalingstijd
van 100 jaar volgens de toetsing aan de normen
24
In de tabel is te zien dat de opgetreden waterstanden in oktober 2013 ruim hoger waren dan de
waterstanden bij een herhalingstijd van 100 jaar. Gezien de statistische kans van de opgetreden
extreme neerslag, die in de orde van < 1/100 ~1/1.000 per jaar (zie tabel 3.1) is dit ook
logisch.
Daarnaast is de tabel de kritieke hoogte voor stedelijk gebied opgenomen. Tijdens de
wateroverlast in oktober 2013 is voor de meeste peilgebieden het kritieke peil voor stedelijk
gebied niet overschreden, behalve in Witte Brug, Stellendam, De Drie Polders en Westplaat. Ook
op Voorne Putten, Hoeksche Waard en IJsselmonde zijn de geregistreerde waterstanden niet
hoger gekomen dan de kritieke maaiveldhoogte van het stedelijk gebied. Parken en laaggelegen
groenzones kunnen her en der wel zijn ondergelopen. In dat gebied was de neerslag ook minder
extreem.
Deze vergelijking geeft aan dat de wateroverlastgebeurtenis van oktober 2013 in de gebieden
met grootschalige wateroverlast extremer is geweest dan het watersysteem volgens de toetsing
zou moeten kunnen verwerken.
Figuur 5-3:
Geregistreerde waterstanden in de bemalen peilgebieden in het westelijk deel van GoereeOverflakkee gedurende de wateroverlastgebeurtenis.
5.2.3 Inundaties
Onderdeel van de toetsing aan de normen is het analyseren van de mate van inundaties bij
herhalingstijden tot 100 jaar. Deze berekende inundaties uit de toetsrapporten zijn (voor zover
mogelijk) vergeleken met de werkelijk opgetreden inundaties tijdens de wateroverlastsituatie.
In figuur 5-4 en figuur 5-5 zijn respectievelijk de wateroverlast zoals ingetekend voor oktober
2013 en de inundaties uit NBW-toetsing opgenomen, waarbij gebruik gemaakt is van de situatie
na uitvoering van de NBW-maatregelen: de aanleg van waterberging in bemalingsgebied Smits
en de aanleg van slimme stuwen.
25
Figuur 5-4:
Inundatiebeelden Goeree-Overflakkee oktober 2013
Figuur 5-5:
Inundatiebeelden Goeree-Overflakkee (Bron: toetsingsrapport N&S).
26
Gezien de zeer exteme neerslagsituatie (herhalingstijd > 1.000 jaar) zijn de inundaties in 2013
uitgebreider dan de berekende inundatie op basis van de normsituatie met een herhalingstijd
van 100 jaar en een optimaal functioneren van de berging en de slimme stuwen.
5.3
Effecten van maatregelen
Om een indruk te krijgen van de bijdrage van bergings- en afvoermaatregelen aan het verminderen van de wateroverlast tijdens de gebeurtenis, is een waterbalansanalyse gemaakt voor alle
bemalingsgebieden op Goeree-Overflakkee. De analyse is bedoeld om op hoofdlijnen te duiden
welk effect de diverse maatregelen hebben gehad.
De aannames die zijn gehanteerd in de analyse worden beschreven in bijlage E. Twee
belangrijke aannames beschrijven we hier:
•
In de balansbenadering wordt uitgegaan dat de wateroverlast veroorzaakt is door de
extreme neerslagsom binnen een duur van 24 uren.
Voor de afvoercapaciteit van de gemalen en noodpompen wordt een kortere tijdvakken van respectievelijk 12 en 6 uren gerekend, omdat daarmee de effectiviteit voor
het beperken van de maximale waterstand respectievelijk de omvang van het
inundatieoppervlak wordt bepaald.
Uit analyse van de waterstanden blijkt dat de stijging van de waterstand tot de
maximale waterstand ongeveer 12 uur betrof, waarvan de laatste 6 uur ook
noodbemaling beschikbaar was.
•
Een andere belangrijke aanname betreft het volume water dat in de geïnundeerde
gebieden op het maaiveld heeft gestaan.
In de balansanalyse, figuur 5-6, is per bemalingsgebied aangegeven welk volume water naar
schatting in de waterlopen geborgen is als gevolg van de peilstijging (donkerblauwe kleur).
Omdat dit volume uitgedrukt is als mm waterschijf over het hele bemalingsgebied en het
percentage openwater in elk gebied nagenoeg gelijk is, zijn de donkerblauwe delen van de
staafjes even hoog.
Vervolgens is aan de hand van de inundatiekaart de volumina water in inundatiegebieden
ingeschat (lichtblauw). Stellendam, Kilhaven en Wittebrug springen eruit, daar is de inundatie
het grootst geweest. Daarentegen is in Battenoord en Nieuwe stad geen grootschalige inundatie
geregistreerd.
Vervolgens geeft de zwarte kleur aan hoe groot de bijdrage van een gemaal is in 12 uur ter
vermindering van (piek)waterstanden. De rode kleur geeft het effect van berging in bergingsen natuurgebieden weer. Te zien is dat gebied Volgerland in bemalingsgebied Kilhaven een
volume water geborgen heeft dat gelijk is aan 17 mm waterschijf over het hele bemalingsgebied
berekend. De andere bergingsgebieden bevinden zich in bemalingsgebieden Smits en Witte
Brug. De bijdrage aan de vermindering van wateroverlast is aanzienlijk.
Het effect van slimme stuwen (geel) is bepaald door aan te nemen dat de slimme stuwen een
opstuwing van 50 cm in het bovenstrooms liggend gebied wordt gerealiseerd, additioneel aan
een „autonome‟ peilstijging van 1 meter (dat zit in de lichtblauwe staafjes). Daarmee wordt
duidelijk, dat de slimme stuwen ca. 5% à 10% van de totale waterbalans voor hun rekening
nemen.
Tenslotte is in groen de bijdrage van noodpompen weergegeven. De invloed van zo‟n noodpomp
is vooral lokaal te merken, maar over een heel bemalingsgebied is de invloed veelal kleiner dan
de invloed van slimme stuwen.
27
Figuur 5-6:
Waterbalansanalyse voor bemalingsgebieden op Goeree-Overflakkee.
*Voor Kilhaven en Witte Brug betreft het de berging in de natuurgebieden Volgerland en Koudenhoek
Naast bovenstaande analyse wordt het bergingsgebied Strype in Voorne-Putten uitgelicht. Dit
bergingsgebied is door zijn omvang effectief voor de reductie van de maximale waterstanden in
benedenstroomse peilgebieden. Uit eerder onderzoek (Brielse Dijkring, 2004) is gebleken dat de
effectiviteit bij een herhalingstijd van 25 jaar op kan lopen tot reductie van 15 tot 20 cm. In
Figuur 5-7 is de reikwijdte van de effecten zoals vastgesteld in dat onderzoek weergegeven.
Figuur 5-7:
Effectiviteit bergingsgebieden rond de Strypse wetering.
28
5.4
Conclusies
De analyses leveren de volgende conclusies op:
Algemeen:

De bovenstaande analyse leert dat de wateroverlast als gevolg van de opgetreden
extreme neerslag niet te voorkomen was met de beschikbare maatregelen. Gegeven de
snelheid van peilstijging zouden daarvoor aanzienlijke, extra bergingsgebieden in alle
gebieden nodig zijn geweest.

Bij de analyse is ook gebleken dat het lastig is om achteraf, zonder luchtfoto‟s, een goed
totaalbeeld van de opgetreden inundatie te reconstrueren.

Het inwinnen van de actuele informatie uit het gebied en het sturen van de stuwen en
gemalen verliep via de regionale Waterschaps Actie Centra. Daardoor was de beschikbare informatie op het waterschapskantoor in Ridderkerk niet altijd actueel en kon ook
niet rechtstreeks de effecten van de verschillende maatregelen gemonitord worden.

Ook wordt geconcludeerd dat de genomen (NBW-)maatregelen relatief effectief zijn
geweest om de wateroverlast in deze situatie te beperken:
o De ingezette bergingsgebieden hebben een zinvolle bijdrage geleverd ter
beperking van de wateroverlast. Voornamelijk voor benedenstroomse gebieden
beperken ze de omvang van eventuele inundaties.
o De bijdrage van slimme stuwen (m.n. op Goeree-Overflakkee) is een kosteneffectieve maatregel om de extreme neerslag over een groter gebied te
verdelen. Er zit wel een maximum aan de effectiviteit. Bij deze extreme neerslag
zijn de mogelijkheden onvoldoende om de wateroverlast geheel op te vangen;
o De bijdrage van noodpompen is qua totaal volume zeer gering. Door de mobilisatietijd zal het niet leiden tot een verlaging van de maximale waterstanden.
Lokaal kan het wel tot een beperking van de omvang van de wateroverlast
leiden. Daarnaast dragen noodpompen ook bij aan het zichtbaar maken van de
activiteiten van het waterschap.
Berging:

In de bemalingsgebieden waarin aanvullende berging is gebruikt, is de bijdrage daarvan
in het beperken van de wateroverlast behoorlijk groot geweest. Vooral de inzet van de
Strypse Wetering op Voorne-Putten en de berging in het bemalingsgebieden Smits,
Witte Brug (Koudehoek) en Kilhaven (Volgerlanden) hebben de omvang en de tijdsduur
van de inundaties aanzienlijk gereduceerd.

Water bergen is van alle drie typen maatregelen (bergen, slimme stuwen en noodpompen) voor deze wateroverlastgebeurtenis het meest effectief gebleken.
Slimme stuwen:

De bijdrage van slimme stuwen hangt sterk af van het relatieve oppervlak van het
bemalingsgebied dat ermee gestuwd kan worden. In Smits zijn ze afwezig, in
Battenoord beïnvloeden ze maar 10%, maar in Wittebrug is bijna 80% van het
oppervlak beïnvloedbaar door slimme stuwen.

De bijdrage van slimme stuwen in deze extreme situatie is berekend op ca. 5% à 10%.
Daarbij is er wel van uitgegaan dat alle stuwen slim gestuurd hebben, zodat een extra
berging van 50 cm boven op een autonome stijging gerealiseerd werd. Plaatselijk kan
de bijdrage kleiner zijn geweest omdat:
o een stuw in storing lag (o.a. vanwege vandalisme);
o het enige tijd heeft geduurd voordat een stuw handmatig is bijgesteld;
o lokaal het vullingspercentage kan afwijken van de aannamen (“de peilen zitten
in mNAP in het systeem”).
Noodpompen:

De bijdrage van de noodpompen heeft vooral lokaal invloed op de wateroverlast. Over
een geheel bemalingsgebied is de invloed beperkt.

De bijdrage van noodpompen op het reduceren van de maximale waterstanden is
nagenoeg nihil: uit de aangeleverde gegevens blijkt dat in 7 van de 12 bemalings-
29
gebieden de noodpompen ingezet zijn nadat het maximale peil bereikt was.. Wel dragen
noodpompen bij aan het versneld wegpompen dus de duur van de wateroverlast.
5.5
Aanbevelingen
Op basis van de bovenstaande analyses en conclusies zijn de volgende aanbevelingen gemaakt.
1.
Slimme Stuwen:
Het concept van „slimme stuwen‟ kan relatief eenvoudig ook elders worden
geïmplementeerd, zodat de werking tijdens calamiteiten optimaal is.
Daartoe dient vooraf onderzocht te worden tot welke neerslag/afvoeromstandigheden het
concept van slimme stuwen werkt en welke regelstanden daarbij gehanteerd moeten
worden.
Daarbij kan het functioneren van de slimme stuwen ook worden geholpen door de
beheerders extra handvatten te geven voor de inzet daarvan. Hierbij kan bijvoorbeeld
worden gedacht aan het inzichtelijk maken van kritieke peilen en vullingsgraad in het
Waterschaps Informatie Systeem (WIS).
2.
Luchtfoto‟s
Het maken van luchtfoto‟s zou een standaard overweging moeten zijn bij dergelijke
extreme situaties. Daarmee wordt het mogelijk om tijdens en achteraf (bij de evaluatie
en analyse) een goed overzicht te hebben van de situatie per regio. Het verdient
aanbeveling om deze overweging een standaard plek te geven in het calamiteitenbestrijdingsplan, zodat het niet „vergeten‟ wordt.
3.
Waterschaps Controle Kamer (WCK)
Onderzocht moet worden op welke wijze de mogelijkheden van de centrale WCK voor de
inwinning en monitoring van de regionale gegevens beter benut kunnen worden om
centraal in Ridderkerk een actueel totaaloverzicht te hebben ten behoeve van het
WAT/WOT (en WBT).
4.
Noodbemaling
Inmiddels zijn er al veel „reguliere‟ opstelplaatsen voor noodbemaling gerealiseerd. Bij de
actualisatie van het calamiteitenbestrijdingsplan kan bezien worden of specifieke locaties
nog toegevoegd moeten worden aan deze reguliere opstelplaatsen. Met name voor
specifieke gebieden (hoge waarde/veel schade) kan noodbemaling immers significant zijn
in het beperken van de wateroverlast.
30
6
Evaluatie calamiteitenorganisatie
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de calamiteitenorganisatie ten tijde van de
wateroverlastgebeurtenis.
6.1
Calamiteitenzorgsysteem
Het calamiteitenzorgsysteem is gebaseerd op en overkoepelende Calamiteitenplan waterschap
Hollandse Delta en calamiteitenbestijdingsplannen voor diverse mogelijke calamiteiten
(wateroverlast, watertekort, dijkbewaking, etc.). Het huidige Calamiteitenplan is in 2007
vastgesteld door het college van D&H. Een actualisatie van het Calamiteitenplan was voorzien
voor eind 2013, maar is uitgesteld om de ervaringen van deze evaluatie mee te kunnen nemen.
Het Calamiteitenbestrijdingsplan Wateroverlast is begin oktober 2013 door het college van D&H
vastgesteld. Bij dit bestrijdingsplan zijn de nieuwste inzichten (zoals in § 2.3.1 zijn beschreven)
verwerkt en zijn de laatste aanpassingen van de organisatie meegenomen in het
personeelsoverzicht.
Afhankelijk van de aard en omvang van een calamiteit wordt de calamiteitenorganisatie
opgeschaald naar coördinatiefase 1, 2, 3 of 4. Daarbij is ook specifiek ingegaan op de
samenhang tussen de regionale Waterschaps Actie Centra (WAC) (die per regio de activiteiten
coördineren) en het centrale Waterschaps Actie Team (WAT), dat ook zorgt voor de coördinatie
van activiteiten en expertise tussen de regio's.
De planning voor de implementatie van het nieuwe bestrijdingsplan voorzag in opleiding,
trainingen en oefening in de loop van 2014.
6.2
Melding en alarmering
Op zaterdag 12 oktober 2013 werd door het KNMI gemeld, dat er voor de eerstkomende 24 uur
zo‟n 40 mm regen werd verwacht. In de vroege ochtend van zondag 13 oktober ontvangt de
dienstdoende wachtdienst diverse meldingen. Rond 8 uur informeert de wachtdienst de
calamiteitencoördinator over het aantal meldingen. Na overleg wordt besloten om het WAC
Voorne-Putten te activeren. Parallel daaraan wordt ook besloten om de WAC's voor de Hoeksche
Waard, IJsselmonde en Goeree-Overflakkee te activeren. Om 09.30 uur wordt in overleg met de
Secretaris-Directeur en de Dijkgraaf besloten om op te schalen naar coördinatiefase 2 en een
Waterschaps Operationeel Team (WOT) in te stellen.
Het aantal meldingen blijft toenemen, waardoor het noodzakelijk wordt om de meldingen via
het Waterschapsloket te laten lopen. Het Waterschapsloket bundelt de binnenkomende
meldingen en koppelt eenmaal per kwartier terug. Omdat het Waterschapsloket onder normale
omstandigheden buiten de normale kantooruren overschakelt naar een extern callcenter, vereist
het enige aanpassing om in deze calamiteitenorganisatie het Waterschapsloket weer terug te
schakelen naar een interne situatie, zodat de meldingen sneller worden opgepakt.
6.3
Opschaling
Niet alleen binnen het waterschap werd in de loop van zondagochtend opgeschaald naar
coördinatiefase 2. Ook bij de verschillende gemeenten binnen de Veiligheidsregio Rotterdam
Rijnmond werd parallel opgeschaald tot een GRIP-2 situatie. Daarop is de dienstdoend
calamiteitencoördinator door de meldkamer van de veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond
opgeroepen en heeft hij daar als de liaison bij het Regionaal Operationeel Team (ROT) als
procesbegeleider gefungeerd.
Omdat er niet op elk regionaal WAC alle gewenste expertise is, wordt er op 13 oktober 's
middags een centraal Waterschaps Actie Team (WAT) ingesteld. Daarmee kon de noodzakelijke
informatiestroom continu gewaarborgd worden en is de noodzakelijke expertise voor elk WAC
via een directe lijn met het WAT verzekerd.
31
In het Calamiteitenbestrijdingsplan watersystemen staan criteria voor opschaling van de
Calamiteitenorganisatie. Conform deze criteria moet worden opgeschaald naar een
coördinatiefase 2 bij een neerslaghoeveelheid van meer dan 40 mm per dag en een verzadigde
bodem. Hoewel de exacte hoeveelheid gevallen neerslag nog niet bekend was, was wel duidelijk
dat deze grens overschreden zou worden. De volgende dag bleek dat op sommige plaatsen
meer dan 100 mm neerslag gevallen is.
Er is niet besloten om verder op te schalen naar coördinatiefase 3, waarin een Waterschaps
Beleid Team (WBT) zorg draagt voor een zorgvuldige bestuurlijke besluitvorming. De benodigde
operationele overwegingen, maatregelen en acties waren duidelijk en staan beschreven in het
bestuurlijk vastgestelde Calamiteitenbestrijdingsplan. Wel heeft een 'informatieve opschaling'
plaats gevonden, waarbij de sleutelfunctionarissen uit hoger gelegen teams (zoals dijkgraaf en
secretaris-directeur) geïnformeerd worden en blijven.
6.4
Personele bezetting van de calamiteitenorganisatie
Juist in de eerste fase van een calamiteit is het lastig om in te schatten wat de omvang van de
calamiteit is en hoe lang deze zou kunnen duren. Daarbij vereist het een goede inschatting om
tijdig over te schakelen op een indeling in verschillende shifts, zodat de verschillende
sleutelfuncties continu bezet zijn.
Zeker gedurende de eerste 36 uur hebben sommige functionarissen dubbele shifts gedraaid en
hebben werkdagen van zo'n 16 uur gemaakt. Sommige functionarissen, waarvoor een continue
aanwezigheid niet noodzakelijk was, zijn bewust naar huis gestuurd. Ook de inzet van een
centraal WAT beperkt de inzet van de verschillende watersysteem-experts bij de afzonderlijke,
regionale WAC's.
6.5
Functioneren van de calamiteitenorganisatie
De WAC‟s hebben gedurende zondag 13 oktober grotendeels gefungeerd als zelfsturende teams.
De WAC-leiders hebben beslissingen genomen over de inzet van noodpompen, wegafzettingen
en andere maatregelen in de lijn met het bestuurlijk vastgestelde Calamiteitenbestrijdingsplan.
Het WAT heeft zich vooral gefocused op het verzamelen van de informatie te verzamelen om op
basis van de beschikbare expertise te regionale WAC's te adviseren en de besluitvorming in het
WOT voor te bereiden. Omdat deze calamiteit de eerste keer was, dat er naast de regionale
WAC's ook een centraal WAT is ingericht, vereist het nog enige opleiding, training en oefening
om tot een optimale samenwerking en infromatie-uitwisseling te komen. De taken, rollen en
verantwoordelijkheden zullen daarbij nog wet verder uit kristalliseren.
In de samenwerking met de gemeenten zijn twee lijnen te ontdekken.

Enerzijds was er een directe afstemming tussen het regionale WAC en de gemeente
Goeree-Overflakkee. Met de burgemeester van Goeree-Overflakkee was goed contact.
Deze heeft op zondag 13 oktober 6 tot 8 keer contact gehad met de dijkgraaf. Op
zondagmiddag was er al een liaison van de gemeente bij het WAC Goeree-Overflakkee.
Er is afstemming geweest over maatregelen, communicatie en verdere informatie.

Anderzijds was er contact tussen het Waterschaps Operationeel Team (WOT) en het
Regionaal Operationeel Team (ROT) van de veiligheidsregio via de dienstdoend
calamiteitencoördinator. Deze zat als een liaison in de meldkamer van de veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond. De liaison had daar echter geen toegang tot het
systeem van WSHD en beschikte dus niet over de verschillende situatierapportages van
de WAC‟s en WOT. Ook bleek, dat de veiligheidsregio/gemeente slechts beperkt gebruik
hebben gemaakt met het landelijke crisismanagementsysteem (LCMS), waarop ook het
waterschap toegang heeft.
Via het ROT bood Rijkswaterstaat noodpompen aan. Dit aanbod is door de liaison
doorgezet naar het WAT/WOT en daarna naar de WAC‟s.
De burgemeesters van de gemeenten op Voorne-Putten hadden de indruk dat de
veiligheidsregio was opgeschaald voor de aanpak van wateroverlast in gemeente
Goeree-Overflakkee.
32
6.6
Crisiscommunicatie
In het WOT zit ook de communicatieadviseur. Daarnaast is een Actiecentrum Communicatie
operationeel, die de website en Twitter veelvuldig hebben ingezet om de externe omgeving
(bewoners, media, gemeenten en andere belangstellenden) te informeren. Formele momenten
zijn gedeeld met de media door middel van persberichten. Er heeft regelmatig afstemming
plaatsgevonden tussen de communicatie adviseur van het waterschap en de veiligheidsregio
Rotterdam-Rijnmond voor eenduidig verhaal.
Tijdens de wateroverlast is door het Waterschap Hollandse Delta informatie voor het publiek op
de website gezet. De website had regelmatig een update. Daarnaast is ook informatie ontvangen via de website en Twitter. Het Actiecentrum Communicatie heeft tijdens de calamiteit
ook via Twitter gereageerd op het publiek.
De dijkgraaf is met de pers het gebied ingegaan om te laten zien dat het waterschap hard aan
het werk is. Omdat er veel aandacht van de pers was, is besloten tot een persbijeenkomst op
maandagmiddag 14 oktober. Zowel via het Waterschapsloket en de WSHD-website als via tv
heeft het waterschap de publiekscommunicatie verzorgd. Daarnaast is er op 15 oktober een
brief uitgegaan naar bewoners van het getroffen gebied. De leden van de Verenigde Vergadering zijn per e-mail op de hoogte gebracht.
Binnen het waterschap zijn de medewerkers regelmatig via intranet geïnformeerd over de
situatie en de inzet van het waterschap. De dijkgraaf heeft via een e-mail alle medewerkers
bedankt voor de inzet tijdens de calamiteit.
6.7
Afschaling
Het WOT heeft op maandag 14 oktober aan het einde van de middag besloten om de WAC‟s
voor IJsselmonde en voor de Hoeksche Waard af te schalen. Vanaf dat moment zijn die regio‟s
weer via de normale bedrijfsvoering in staat om de inzet van gemalen en stuwen en de
monitoring van peilen en weersomstandigheden via de normale bedrijfsvoering uit te voeren
onder de normale verantwoordelijkheid van de betreffende teamleider.
De WAC‟s op Goeree-Overflakkee en Voorne-Putten zijn tot en met donderdag 17 oktober actief
geweest met de operationele sturing van de regionale (nood)maatregelen.
Op vrijdag 18 oktober heeft het WOT de hele calamiteitenorganisatie afgeschaald naar fase 0:
normale bedrijfsvoering. Daarmee is een hoeveelheid neerslag binnen een periode van vijf
dagen verwerkt, die normaal in ongeveer 8 à 10 dagen verwerkt wordt.
6.8
Conclusies en aanbevelingen
De calamiteitenorganisatie heeft over het algemeen goed gefunctioneerd. Er was een grote
betrokkenheid en flexibiliteit en iedereen had hetzelfde doel voor ogen: het bestrijden van de
calamiteit. De bemensing van de verschillende teams blijft (zeker in de eerste fase) een
aandachtspunt.
Naast het zo snel mogelijk terugdringen van de opgetreden wateroverlast hebben bij deze
calamiteit twee belangrijke aspecten gespeeld:

Door de grootte van het neerslaggebied moest er een afstemming over de beschikbare
mensen, expertise en materieel plaatsvinden tussen verschillende regionale WAC's.
Conform de nieuwste inzichten is daarbij een centraal Waterschaps Actie Team
ingesteld. De onderlinge afstemming tussen de WAC's en het WAT verdient nog enige
training en oefening, zodat de verschillende taken en rollen beter vervuld worden en er
optimaal gebruik gemaakt kan worden van de beschikbare informatie en expertise.

Bij deze calamiteit is ook nauw samengewerkt met de gemeenten en de
veiligheidsregio. Aangezien de calamiteit vooral vanuit het waterschap (in de rol van
regionaal waterbeheerder) wordt bestreden, ligt het daarbij voor de hand, dat het
waterschap daarbij ook de lead neemt. Daarbij kan de gemeente een liaison naar het
WAC en de veiligheidsregio een liaison naar het WAT/WOT sturen om de feitelijke
afstemming over maatregelen, communicatie, etc. te verzorgen.
33
Pas als de veiligheid of de openbare orde van de burgers in het geding zou komen,
wordt de rol van de veiligheidsregio weer leading en worden de liaison-functies weer
omgedraaid.
34
7
Algemene conclusies en aanbevelingen
De wateroverlast in oktober 2013 is geëvalueerd. In de voorgaande hoofdstukken is enerzijds
ingegaan op het watersysteem en anderzijds op de calamiteitenorganisatie.
De belangrijkste conclusies zijn:
A. De opgetreden wateroverlast was een direct gevolg van de zeer extreme neerslag op 13
oktober 2013.
B. Daarbij hebben de NBW-maatregelen (berging en slimme stuwen) hun nut bewezen; de
inzet van noodpompen hebben vooral lokaal tot het beperken van de wateroverlast
geleid.
C. Door op te schalen in een calamiteitenorganisatie kon (mede door de grote betrokkenheid en flexibiliteit van de medewerkers) deze extreme situatie in ca. 5 dagen weer
genormaliseerd worden.
D. De calamiteit heeft een aantal organisatorische leerpunten opgeleverd, die in de
komende tijd verwerkt worden in de actualisatie van het calamiteitenbestrijdingsplan.
De belangrijkste (bestuurlijke) aanbevelingen uit deze evaluatie zijn:
Watersysteem
1. Onderzoek de mogelijkheden voor het uitbreiden van het systeem van 'slimme stuwen'
in de andere regio's.
2. Ga na of de centrale inwinning van actuele informatie, monitoring en aansturing van
gemalen en stuwen binnen de huidige moderne technische maatstaven verbeterd kan
worden, zodat de WCK beter ingezet kan worden als informatiebron ten tijde van een
calamiteit.
Calamiteitenorganisatie
3. Continueer de invulling van het calamiteitenzorgsysteem en hanteer daar de plan-docheck-act systematiek. Het periodiek actualiseren van de verschillende
bestrijdingsplannen is daarbij een belangrijke bouwsteen.
4. Zorg daarbij ook voor een effectieve én efficiënte afstemming met de veiligheidsregio en
de gemeenten, o.a. via de verdere implementatie van het netcentrisch werken.
Operationele aspecten
5. Ook ten aanzien van operationele aspecten worden enkele aanbevelingen voorgesteld:
o Investeer in een goede relatie met het KNMI, waarbij de focus ligt op de
ruimtelijk verfijning van de neerslagverwachtingen. Evalueer daarbij ook de
thans geldende neerslagstatistiek binnen het beheergebied van waterschap
Hollandse Delta. Onderzoek ook de mogelijkheid voor een betere alertering
vanuit het KNMI.
o Actualiseer in 2014 het calamiteitenbestrijdingsplan watersystemen, waarbij
specifiek gekeken wordt naar de opstelplaatsen van noodpompen.
Daarnaast vereist de afstemming tussen het externe callcenter en het interne
Waterschapsloket en de afstemming met de veiligheidsregio meer aandacht.
o Bezie of de verschillende rollen, taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden
nog nader uitgewerkt moeten worden, waarbij de taken en rollen tussen de
regionale Waterschaps Actie Centra en het centrale Waterschaps Actie Team
zeker aandacht moeten krijgen.
35
Bijlage A: Kosten
De calamiteit in oktober heeft geleid tot extra ureninzet van medewerkers, inhuur van derden,
verhoogde inzet van gemalen en ongeplande (herstel)werkzaamheden. Hiervoor zijn niet
geraamde kosten gemaakt. De kosten vallen onder product 2.70 Calamiteitenbestrijding
watersystemen.
Een kort overzicht laat zien dat de bestrijding van de wateroverlastcalamiteit tot de volgende
kostenposten heeft geleid:
Gemaakte kosten in de week van 13 t/m 18 oktober
Catering, reis- en verblijfkosten, uitrusting, gereedschap
Brandstoffen
Inhuur derden (pompen, overig materieel, manschappen)
Overwerk personeel WSHD
€
€
€
€
10.068, 76.315, 427.085, 102.000, -*
*) Naast deze overuren zijn er ook uren geboekt op het betreffende product in de reguliere werktijden.
Gemaakte kosten (herstel)werkzaamheden na afloop wateroverlastcalamiteit
Claims door derden
€ 40.000, -**
Externe inzet bij evaluatie wateroverlast
€ 43.971, -
**) Er is uitgegaan van 8 claims, waarvan de maximale kosten ad € 5.000,-, te weten eigen risico, als
mogelijke kosten zijn opgenomen. Deze claims worden beoordeeld en komen zo nodig ten laste van 2014.
Totaal
€ 699.439,-
De kosten zijn gemaakt in 2013 en zijn verantwoord in de jaarrekening. Eventueel zullen nog
meer kosten worden gemaakt voortvloeiend uit de wateroverlastcalamiteit. Deze kosten worden
in 2014 verantwoord.
Kanttekening
De herstelwerkzaamheden van de beschadigde taluds ten gevolge van de
wateroverlastcalamiteit zullen zoveel mogelijk in het reguliere onderhoud (kleinschalig en in het
bestek) worden meegenomen. Als dit leidt tot overschrijdingen, zal hiervan melding worden
gemaakt in een bestuursrapportage.
36
Bijlage B: Achtergrondinformatie
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
Titel
Overleg Brandweer 16-10-13 1100
Meldingen Radio Rijnmond
Mail vragen uit ROT
Mail RWS pompinzet
Mail RE vragen uit ROT
Mail RE inzet RWSpompen tbv WSHD
mail mbt noodpompen RWS
mail info gevraagd
Liaisonafvaardiging Eric gemeente
bijlage peilenoverzicht bij sitrap10
Aanwezig WAC G-O
sitrap13 WAC GO 17-10-2013
sitrap12 WAC GO 17-10-2013
sitrap11 WAC GO 16-10-2013
sitrap10a WAC GO 16-10-2013
sitrap10 WAC GO 16-10-2013 def
sitrap9 WAC GO 15-10-2013
sitrap8 WAC GO 15-10-2013
sitrap2 WAC GO 13-10-2013
sitrap1 WAC GO 13-10-2013
peiloverzicht GO bijlage bij sitrap 4
peiloverzicht GO bijlage bij slotsitrap13
peiloverzicht GO bijlage bij sitrap 4
peiloverzicht GO 15 oktober 1530 uur
bijlage bij sitrap2 WAC 13-10-2013
SITRAP 2 wateroverlast voorne putten en rozenburg 20131013
SITRAP 3 wateroverlast voorne putten en rozenburg 20131013
SITRAP 4 wateroverlast voorne putten en rozenburg 20131013
SITRAP 5 wateroverlast voorne putten en rozenburg 20131013
SITRAP 6 wateroverlast voorne putten en rozenburg 20131014
SITRAP 7 wateroverlast voorne putten en rozenburg 20131014
SITRAP 8 wateroverlast voorne putten en rozenburg 20131014
SITRAP 9 wateroverlast voorne putten en rozenburg 20131015
SITRAP 11 wateroverlast voorne putten en rozenburg20131015
SITRAP 12 wateroverlast voorne putten en rozenburg20131015
SITRAP 13 wateroverlast voorne putten en rozenburg20131015
Situatierapportage 1 WAC Goeree-Overflakkee
Situatierapportage 1 WAC IJsselmonde 13-10-2013
Situatierapportage 2 WAC IJsselmonde 13-10-2013
Situatierapportage 3 WAC Goeree-Overflakkee
Situatierapportage 3 WAC IJsselmonde 13-10-2013
Situatierapportage 4 WAC Goeree-Overflakkee
Situatierapportage 5 WAC Goeree-Overflakkee
37
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
Situatierapportage 5 WAC IJsselmonde
Situatierapportage 6 WAC Goeree-Overflakkee
Situatierapportage 6 WAC IJsselmonde
Situatierapportage 7 WAC Goeree-Overflakkee
Situatierapportage 8 WAC Goeree-Overflakkee
Situatierapportage 9 WAC Goeree-Overflakkee
Situatierapportage hw 2 13-10-2013
Situatierapportage hw 3 13-10-2013
Situatierapportage hw 4 13-10-2013
Situatierapportage hw 6 13-10-2013
Situatierapportage hw 7 14-10-2013 (4)
Situatierapportage hw 8 14-10-2013 (4) (2)
Situatierapportage X0 WAC Goeree-Overflakkee
Situatierapportage X1 WAC Goeree-Overflakkee
Situatierapportage X2 WAC Goeree-Overflakkee
Situatierapportage X3 WAC Goeeree-Overflakkee
Standaard Situatierapportage 1 WSHD 2012
Standaard Situatierapportage 2 WSHD 2013
Standaard Situatierapportage 3 WSHD 2012
Standaard Situatierapportage 4 WSHD 2012
Standaard Situatierapportage 5 WSHD 2012
Standaard Situatierapportage 6 WSHD 2012
Standaard Situatierapportage 7 WSHD 2012
Standaard Situatierapportage 8 WSHD 2013
Standaard Situatierapportage 9 WSHD 2013
Standaard Situatierapportage X0 WSHD 2013
Standaard Situatierapportage X1 WSHD 2013
Standaard Situatierapportage X2 WSHD 2013
Standaard Situatierapportage X3 WSHD 2013
Standaard Situatierapportage X4 WSHD 2013
Standaard Situatierapportage X5 WSHD 2013
Peiloverzicht Goeree-Overflakkee 16 10 2013
Overzicht ingezette noodpomp capaciteit WSHD
Overzicht gevallen en verwachte neerslag 16 10 2013
Overzicht gevallen en verwachte neerslag 15 10 2013
Overzicht gevallen en verwachte neerslag 14 10 2013
Overleg brandweer WAC Goeree-Overflakkee 14-10-2013
Wegafzettingen Voorne Putten ivm noodbemaling
Overzicht hoofdbemalingsobjecten GO 15-10-2013
Uitgaande brief aan bewoners Kanaaldijk Oost 15 10 2013
Peiloverzicht Goeree-Overflakkee 17 10 2013
Peiloverzicht Goeree-Overflakkee 15 10 2013
Peiloverzicht Goeree-Overflakkee 14 10 2013 1400
Overzichtskaart noodpompen VPR 15 10 2013
Overzicht beantwoording vragen VV leden
Opstelplaatsen noodpompen GO dd 13 oktober 2013
38
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
noodpompen VPR X0
noodpompen VPR 8
noodpompen VPR 7 (2)
noodpompen VPR 7 (1)
noodpompen VPR 6
noodpompen VPR 5
noodpompen VPR 1
mobiele noodpompen GO wateroverlast 14 oktober
mobiele noodpompen GO wateroverlast 13 oktober
Meldingenoverzicht maandagmorgen 14 10 2013
memo landelijk beeld wateroverlast 16 oktober 2013
memo landelijk beeld wateroverlast 15 oktober 2013
memo landelijk beeld wateroverlast 14 oktober 2013
kaart met opstelplaatsen pompen VPR 14 10 2013 0930 uur
kaart met opstelplaatsen pompen VPR 13 10 2013
Communicatieprotocol Beheer en Onderhoud 14-10-2013
Bezettingsoverzicht zondag 13 oktober op maandag 14-10-13
Bezettingsoverzicht WAC HW 13 en 14 oktober 2013
inzet pompen GO 15 10 2013
Bezettingsoverzicht WAC VPR oktober 2013 (2)
bezetting WACGO 14-15okt2013
151013_0830u IJS
141013_1400u IJS
13302G13 overzicht afzettingen VP
13302G12 locaties noodpompen YS
13302G11 locaties noodpompen VP
13302G01 locaties noodpompen GO 15 10 2013
13302G01 locaties noodpompen GO 16 10 2013
13302G01 locaties noodpompen GO 15 10 2013
13302G01 locaties noodpompen GO 16 10 2013
Neerslag 1-8-2013 tm 31-10-2013 NRR
uWBP sturen op water
nationaal_bestuursakkoord_water[1]
nbw-actueeldefinitief2506200[1]
Bezettingsoverzicht wac wateroverlast oktober 2013
Evaluatie wateroverlast 13102013 MvD
Lijst noodpompen oktober 2013
SITRAP 13 wateroverlast voorne putten en rozenburg20131015
Evaluatie WAC watersysteem oktober 2013
Evaluatie WAC-HW.wateroverlast 13.14-10-2013
Evaluatierapport_Goeree_Overflakkee_EINDVERSIE
Memo evaluatie wateroverlast oktober 2013
Verslag van overleg WSHD met Natuurmonumenten 26 112013
WAC
Korte terugblik wateroverlast 2013
Presentatiewac
39
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
uWBP sturen op water
Wateroverlast_131013_kaartEvD
Wateroverlast_131013_kaartGO
Wateroverlast_131013_kaartHW
Wateroverlast_131013_kaartIJS
Wateroverlast_131013_kaartVP
Neerslag 1-8-2013 tm 31-10-2013 NRR
Bemalingsgebieden.shp
Gemalen.shp
Grondwatermeetpunten.shp
Peilgebieden_praktijk.shp
Slimme_stuwen_1.shp
Stuwen.shp
totaal_NBW_2005-2011SVZ121212.shp
20131129_grondwaterstanden_VP
20131202_Meetlocaties WSHD grondwater VP
Maatregelen NBW vanaf 2005
Neerslag 1-8-2013 tm 31-10-2013 NRR
Actualisatie wateropgave Ridderkerk 2007
Eindrapportage hydraulische analyse bem.geb. Prinsenheuvel
Dordrecht A3 Bijlagekaart Peilgebieden 2006-05-05
Dordrecht Bijlagen 2006-08-14
Dordrecht R002-4315068AWL-pda-V01-NL
Eindrapport toetsing IJS 2004
Herberekening wateropgave Overwater en Anthonypolder
Hertoetsing 2011 Rotterdam-zuid feb2011
I0709848
Memo Eindresultaat Slimme stuwen Goeree 28-04-2006
SVZ NBW opgave 31 12 2012 tov uWBP
Toetsing_Hoogvliet_jan2012_definitief
uWBP sturen op water
WA-MS20090048 Eindrapportage Binnenmaas_def
Wateropgave HW en Eiland van Dordrecht 2006-08-15
Wateroverlast_131013_kaartEvD
Wateroverlast_131013_kaartGO
Wateroverlast_131013_kaartHW
Wateroverlast_131013_kaartIJS
Wateroverlast_131013_kaartVP
Watersysteemanalyse Westvoorne
Waterverordening Zuid-Holland Prov. Blad 2009-79
R00005 Eindrap Standaard werkwijze Regionale wateroverlast
Calamiteitenmanagement versie 3.0 d.d. 07 02 2013
Personeelsoverzicht calamiteitenorganisatie WSHD 2013
Voorstel organisatie en werkwijze calamiteitenorganisatie
Overzicht gevallen en verwachte neerslag 16 10 2013
Opzet calamiteitenorganisatie WSHD 2013
40
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
Handout presentatie CZS WSHD
Mindmap advies CZS WSHD
Begeleidend schrijven eindadvies CZS WSHD
CZS 2.0 advies voorstel prio v1.0
Calamiteitenmanagement versie 3.0 d.d. 07 02 2013
CBP WS notitie stuurgroep
Personeelsoverzicht calamiteitenorganisatie WSHD 2013
Calamiteitenplan WSHD 2007
CBP Watersysteem 13 06 2013
Ontwerp Calamiteitenplan WSHD 2013
Opzet calamiteitenorganisatie WSHD 2013
B10.3 Overzichtskaart in- en uitlaatkunstwerken met - IJS
B10.4 Overzichtskaart noodpompen en opstelplaatsen IJS
B11.4 Overzichtskaart in- en uitlaatkunstwerken HW
B11.5 Overzichtskaart noodpompen en opstelplaatsen HW
B11.7 Kwetsbare locaties boezemkades HW en EvD
B7.4 Continumeters waterkwaliteit WSHD
B8.11 In en uitlaatpunten boezem VPR
B8.3 Overzichtskaart in- en uitlaatkunstwerken VPR
B8.4 Overzichtskaart noodpompen en opstelplaatsen VPR
B8.7 Kwetsbare locaties boezemkades VPR
B9.3 Overzichtskaart in- en uitlaatkunstwerken GO
B9.4 Overzichtskaart noodpompen en opstelplaatsen GO
Evaluatierapport_Goeree_Overflakkee_EINDVERSIE
20131206_Meetlocaties WSHD grondwater VP B37D0409
NIEUW ontsluiting NBW
Evaluatie WAC VP Bezettingsoverzicht wac wateroverlast
Evaluatie WAC VP Lijst noodpompen oktober 2013
Evaluatie wateroverlast 13102013 MvD
Presentatiewac
Evaluatie WAC VP SITRAP 13 wateroverlast VP R 20131015
SITRAP 10 wateroverlast voorne putten en rozenburg
Situatierapportage 7 WAC IJsselmonde 15-10-2013
Situatierapportage hw 1 13-10-2013
Situatierapportage hw 5 13-10-2013
Evaluatie WAC VP Memo evaluatie wateroverlast oktober
Evaluatie WAC VP watersysteem oktober 2013
Evaluatie WAC-HW.wateroverlast 13.14-10-2013
Evaluatierapport_Goeree_Overflakkee_EINDVERSIE
MEMO evaluatie wateroverlast oktober 2013 - Mark Logboek AC communicatie wateroverlast oktober 2013
evaluatieformulier 13 oktober Hollandse Delta Duijster
evaluatieformulier 13 oktober Hollandse Delta Kappe
voorspelling regen op zondag 13 oktober
Watersysteemanalyse GO eindrapport
226 Watersysteemanalyse GO achtergrondrapport
41
227 Een foto van een kaart wateroverlast op Goeree-Overflakkee.
Overige bronnen












Goeree-Overflakkee: Actualisatie watersysteemanalyse Goeree-Overflakkee. N&S en
BCC, 2004
Voorne-Putten (waarbij de meest recente voor het betreffende gebied geldig is):
Toetsing watersysteem met betrekking tot risico’s wateroverlast, Polders in
beheergebied van Waterschap De Brielse Dijkring. DHV, 2004
Watersysteemanalyse Westvoorne. Oranjewoud, 2008. Voor Voorne-Putten zijn geen
inundatiebeelden in de rapportages beschikbaar.
IJsselmonde (waarbij de meest recente voor het betreffende gebied genoemd is):
Toetsing Hoogvliet aan de Provinciale Verordening. N&S, 2012
Watersysteemanalyse Rotterdam-zuid, onderzoek naar het functioneren van het
oppervlaktewatersysteem. DHV, 2011
Fase 2 Strengenmodel, Wateropgave IJsselmonde. DHV, 2004
Actualisatie wateropgave gemeente Ridderkerk, Analyse en maatregelen watersysteem.
Oranjewoud, 2007.
Hoeksche Waard (waarbij de meest recente voor het betreffende gebied genoemd is):
Wateropgave Hoeksche Waard en het landelijke gebied van het Eiland van Dordrecht.
N&S, 2006
Herberekening wateropgave bemalingsgebieden Overwater en Anthonypolder. N&S,
2008
Hydraulische analyse WSHD Bemalingsgebied Prinsenheuvel. N&S, 2008
KNMI website voor neerslaggegevens en weerkaarten, november 2010.
Waterwet, 22 december 2009.
Nationaal Bestuursakkoord Water. Rijk, IPO, VNG en UvW, 2003.
Nationaal Bestuursakkoord Water-actueel. Rijk, IPO, VNG en UvW, 2008.
Provinciale Waterverordening Waterschap Hollandse Delta 2009.
Waterplan Zuid-Holland 2010-2015. Provincie Gelderland.
Waterbeheerplan 2009-2015. Waterschap Hollandse Delta.
HKV (23 januari 2014), „Evaluatie wateroverlast 2013, eindrapport’, projectcode
PR2775.10. Lelystad: HKV Lijn in Water.
42
23 januari 2014
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
Bijlage C: Neerslagstatistiek
Gemiddelde frequentie
Dagneerslag (mm)
L
G
H
4-daagse neerslagsom (mm)
H+
L
G
H
H+
10x per jaar
14
15
16
17
-
-
-
-
5x per jaar
20
21
23
24
31
33
36
38
2x per jaar
26
28
30
32
42
45
49
51
1x per jaar
31
33
36
38
48
52
56
59
1x per 2 jaar
36
39
42
44
56
60
65
68
1x per 5 jaar
44
47
51
54
66
71
77
81
1x per 10 jaar
50
54
58
62
74
80
86
91
1x per 20 jaar
57
61
66
70
83
89
96
101
1x per 25 jaar
59
63
68
72
85
91
98
104
1x per 50 jaar
66
71
77
81
93
100
108
114
1x per 100 jaar
73
79
85
90
101
109
118
124
1x per 200 jaar
81
87
94
99
110
118
127
135
1x per 500 jaar
91
98
106
112
121
130
140
148
100
108
117
123
130
140
151
160
1x per 1000 jaar
Tabel:
Neerslagstatistiek voor de KNMI neerslagregimes.
Figuur:
Neerslagregimes in Nederland (bron: KNMI).
HKV
LIJN IN WATER
PR2775.10
23 januari 2014
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
Bijlage D: Feitenrelaas calamiteitenorganisatie
12 oktober
neerslagverwachting van 40 mm voor het beheergebied
van Waterschap Hollandse Delta
interview teamleider
BEGV
13-10-13 4:00
Wachtdiensten al in de weer met maatregelen tegen
wateroverlast
interview teamleider
BEGV
13-10-13 6:00
Medewerker vraagt de wachtdienst Voorne-Putten en
Rozenburg om hulp bij het uitvoeren van maatregelen.
evaluatie WAC VoornePutten en Rozenburg
Ingelanden bellen wachtdienst Beheer en Onderhoud over
meldingen wateroverlast.
evaluatie WAC Goeree
Overflakkee
Team BEGV compleet. Een aantal medewerkers BEGV en
TO start met maatregelen zoals noodpompen.
interview teamleider
BEGV ,evaluatie WAC
Goeree Overflakkee
Medewerker belt met Wachtdienst Beheer en Onderhoud
interview WAC-leiders,
over Rozenburg. Hier is een noodpomp geplaatst, omdat
de situatie uit de hand loopt. Het verzoek is om extra ccmedewerkers in te schakelen.
evaluatie WAC VoornePutten en Rozenburg
Wachtdienst Beheer en Onderhoud belt met dienstdoend
calamiteitencoördinator over noodpompen bij Rozenburg
en afsluiting van wegen afgesloten. Ze overleggen over
wie nog te informeren.
interview
calamiteitencoördinator
Wachtdienst Beheer en Onderhoud belt met wachtdienst
logboek communicatie
13-10-13 8:00
communicatie over de bij Rozenburg geplaatste
noodpomp vanwege de wateroverlast en de wegafsluiting.
Wachtdienst communicatie belt met dienstdoend
calamiteitencoördinator over wegafsluitingen, waardoor
commotie te verwachten is. Het advies is om een WAC in
te stellen.
interview
calamiteitencoördinator,
logboek communicatie
Teamleider BEGV belt met medewerker BEHD, omdat
evaluatie WAC
Hoeksche Waard
teamleider BEHD onbereikbaar was. Ze bespreken de
grote hoeveelheid neerslag in de regio en de dreiging van
wateroverlast.
13-10-13 8:10
13-10-13 8:30
Monitoring van de waterpeilen van de Hoeksche Waard en
Eiland van Dordrecht ingesteld.
evaluatie WAC
Hoeksche Waard
De dienstdoend calamiteitencoördinator belt de WAC-
interview
leider Voorne-Putten en Rozenburg met het advies om
een WAC Voorne-Putten en Rozenburg in te stellen.
calamiteitencoördinator,
evaluatie WAC VoornePutten en Rozenburg
(meldt 8:45)
De WAC-leider Voorne-Putten en Rozenburg belt de
voorzitter WOT om te melden dat het WAC Voorne-Putten
en Rozenburg wordt opgestart.
interview voorzitter
WOT, interview WACleiders Voorne-Putten
en Rozenburg en
Goeree Overflakkee
(meldt dat initiatief bij
vz WOT lag)
De WAC-leider Voorne-Putten en Rozenburg belt met de
interview
calamiteitencoördinator
secretaris-directeur over de calamiteit (het tijdstip van dit
gesprek is onzeker).
13-10-13 8:45
HKV
LIJN IN WATER
De WAC-leider Voorne-Putten en Rozenburg bevestigt bij
de dienstdoend calamiteitencoördinator dat WAC VoornePutten en Rozenburg wordt opgestart.
PR2775.10
interview
calamiteitencoördinator
23 januari 2014
13-10-13 8:49
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
Medewerker BEHD geeft de piketdienst opdracht om de
dieselinstallaties van de gemalen Cromstrijen en De
Eendragt en de noodpomp bij Goudswaard-Sandee op te
starten.
evaluatie WAC
Hoeksche Waard
De WAC-leider Voorne-Putten en Rozenburg meldt de
logboek communicatie
wachtdienst communicatie dat om 11.00 uur het WAC
Voorne-Putten en Rozenburg te Brielle vergadert.
13-10-13 9:00
13-10-13 9:15
13-10-13 9:22
13-10-13 9:30
De wachtdienst Beheer en Onderhoud bespreekt met de
wachtdienst communicatie de noodpomp bij gemaal Witte
Brug op Goeree Overflakkee.
logboek communicatie
De voorzitter WOT belt met WAC-leider Voorne-Putten en
Rozenburg over de zich ontwikkelende calamiteit.
interview WAC-leiders
Twee bestuurders bellen de secretaris-directeur met
wateroverlastmeldingen.
interview secretarisdirecteur
De secretaris-directeur informeert bij de achterwacht
calamiteitencoördinator.
interview secretarisdirecteur
De voorzitter WOT belt met de dijkgraaf over het
opstarten van het WAC Voorne-Putten en Rozenburg. De
dijkgraaf merkt op, dat in dat geval ook te verwachten is
dat er problemen zullen ontstaan bij Goeree Overflakkee.
interview voorzitter
WOT, interview
dijkgraaf
De dienstdoend calamiteitencoördinator belt met de
interview
calamiteitencoördinator
meldkamer van de operationele diensten naar aanleiding
van een semafoonmelding. De meldkamer geeft aan dat
de veiligheidsregio is opgeschaald naar GRIP 2. Het ROT
ingesteld en het waterschap wordt verwacht bij de
veiligheidsregio.
13-10-13 9:36
13-10-13 9:45
13-10-13 9:54
HKV
LIJN IN WATER
De voorzitter WOT besluit samen met de secretarisdirecteur dat de WAC's Voorne-Putten en Rozenburg,
Hoeksche Waard, IJsselmonde, Goeree Overflakkee en
het WAT en het WOT moeten worden opgeschaald.
interview adviseur
calamiteitenzorg,
evaluatie WAC Goeree
Overflakkee, interview
secretaris-directeur,
interview voorzitter
WOT
De secretaris-directeur belt met de beleidsadviseur
calamiteitenzorg.
interview secretarisdirecteur
De dienstdoend calamiteitencoördinator arriveert bij het
ROT.
interview
calamiteitencoördinator
De secretaris-directeur waarschuwt het afdelingshoofd
Facilitaire Zaken (het tijdstip van dit gesprek is onzeker).
interview
De secretaris-directeur belt met de wachtdienst
communicatie om te melden dat hij is gebeld door de
dijkgraaf en een heemraad en dat hij het WOT gaat
opschalen. Communicatie wordt ook in Ridderkerk
verwacht.
interview secretarisdirecteur, logboek
communicatie
De WAC-leider Voorne-Putten en Rozenburg meldt de
interview WAC-leiders,
mensen op de bezettingslijst WAC waterkeren dat de
eerste WAC-vergadering om 11:00 uur zal plaatsvinden.
evaluatie WAC VoornePutten en Rozenburg
De dienstdoende calamiteitencoördinator meldt de WACleider Hoeksche Waard dat WSHD opschaalt naar
coördinatiefase 1 [sic] en dat hij het WAC Hoeksche
Waard op moet gaan starten.
evaluatie WAC
Hoeksche Waard
PR2775.10
afdelingshoofd
Facilitaire Zaken
23 januari 2014
13-10-13 10:00
Eindrapport
De WAC-leider Hoeksche Waard meldt het kernteam
WAC-Hoeksche Waard dat het WAC Hoeksche Waard
wordt opgestart.
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
evaluatie WAC
Hoeksche Waard
De dijkgraaf belt met de burgemeester van Ridderkerk om interview dijkgraaf
te informeren naar mogelijke problemen op de Kerkstraat
(het tijdstip van dit gesprek is onzeker). Later blijkt dat
hier geen problemen zijn.
13-10-13 10:20
De achterwacht calamiteitencoördinator belt met
wachtdienst communicatie, daarna met diens collega over
overleg.
logboek communicatie
13-10-13 10:30
De achterwacht calamiteitencoördinator vraagt een
interview leden WAT
medewerker om het WOT te ondersteunen als WATmedewerker.
De teamleider BEGV besluit conform de beslisboom tot
opschaling van het WAC Goeree Overflakkee. Hij besluit
welke mensen nodig zijn en waarschuwt deze.
evaluatie WAC Goeree
Overflakkee
13-10-13 10:45
De dijkgraaf arriveert in het waterschapshuis
interview secretarisdirecteur
13-10-13 10:50
Overleg 1 WOT
Beeldvorming en maatregelen bepalen m.b.t. de
wateroverlast door zware regenval. De hoeveelheid
gevallen neerslag is nog niet bekend. Veiligheidsregio
Rotterdam/Rijnmond is opgeschaald naar grip 2. De
wachtdienst calamiteitencoordinator vertegenwoordigt
WSHD in de veiligheidsregio.De gemeente Goeree is
opgeschaald en heeft WSHD gevraagd aan te schuiven in
de overleggen, maar wij hebben aangegeven eerst onze
eigen zaken te regelen en aan te schuiven bij de
veiligheidsregio. Er heeft een afschuiving plaatsgevonden
van de Eendrachtsdijk; het is een dijk van de gemeente
en betreft geen primaire waterkering. De gemeente is
gestart met reparatie. De WAC-leiders zijn bekend.
Sitrap WOT
13-10-13 11:00
De calamiteitencoördinator meldt de WAC-leider
evaluatie WAC
IJsselmonde
IJsselmonde dat het WAC IJsselmonde dient te worden
opgestart.
13-10-13 11:30
HKV
LIJN IN WATER
Overleg 1 WAC Voorne-Putten Rozenburg
Beeld:
Peilstijgingen van 40 tot 100 cm
Water op het land
Overzicht geplaatste noodpompen
Beslispunt WOT: informeren gemeente Bernisse en
Hellevoetsluis
SITRAP ontbreekt
De WAC-bezettting van het WAC Goeree Overflakkee is
aanwezig
evaluatie WAC Goeree
Overflakkee
Radio Rijnmond maakt melding van een verzakte
waterkering.
interview (vervangend)
WAC-leiders VoornePutten en Rozenburg en
Goeree Overflakkee
De dieselinstallaties van de gemalen Cromstrijen en De
Eendragt worden in bedrijf gesteld.
evaluatie WAC
Hoeksche Waard
De WAT-medewerker roept vier personen op om het WAT
te komen versterken vanaf ongeveer 15:00 uur.
interview leden WAT
WAC-leider IJsselmonde meldt de personen op de de
evaluatie WAC
PR2775.10
23 januari 2014
13-10-13 11:50
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
bezettingslijst WAC dijkbewaking dat het WAC
IJsselmonde wordt opgestart.
IJsselmonde
Communicatie informeert de VV-leden.
logboek communicatie
Overleg 2 WOT
Sitrap WOT
Overzicht over de gebieden. WAC Hoeksche Waard nog in
opstartfase.
2 stukken dijk beschadigd: afschuiving Eendrachtsdijk
Stellendam en Melissant bij provinciale weg.
13-10-13 12:07
Overleg 1 WAC Hoeksche Waard
Beeld:
Overzicht van peilen, pompen en problemen per polder.
In verschillende gevallen instelpeilen bij gemalen
verlaagd. Kleinere pompen wat problemen. Achter stuwen
enige peiloverschrijdingen. Alle inlaten staan dicht.
Hitsertse Kaai nog niet helemaal, wordt helemaal
dichtgezet.
Beslispunt voor het WOT: secundaire keringen
Sitrap WAC Hoeksche
Waard
13-10-13 13:00
Overleg 3 WOT
Sitrap WOT
De sitraps van de WAC's komen binnen.
Er wordt nu een WAC IJsselmonde ingesteld op het
hoofdkantoor vanwege het aantal meldingen van de
wachtdiensten.
Blijven focussen op repressie van pompen; de WAC‟s
schatten nu de peilstijgingen in. Er is communicatie
tussen de diverse regio‟s over de inzet van pompen. Er
zijn reservepompen beschikbaar bv via RWS; gekeken
wordt waar die moeten worden ingezet.
Neerslagkaart volgt later; er wordt nog 20 mm neerslag
verwacht, er is reeds 40 mm gevallen.
Situatie Eendrachtsdijk; de afschuiving betreft nu ook een
gedeelte waar wel een waterkering aanwezig is. Er wordt
aan de reparatie gewerkt.
Dijkgraaf heeft contact gehad met de burgemeester van
Goeree; hij denkt dat er iemand van ons onderweg is, dit
is dus niet het geval.
Veiligheidsregio ROT/Rijnmond: is als leidend benoemd en
dus niet het regionale overleg op Goeree.
Pompen:
Alles wat beschikbaar is, is ingezet. RWS heeft 2 pompen
beschikbaar. De medewerkers in de regio‟s weten waar
nog meer pompen beschikbaar zijn
Afstemming van inzet noodpompen vindt via de regio‟s
plaats en uiteindelijke beslissing ligt bij het WOT.
Overleg 1 WAC Goeree Overflakkee
Op dit moment zijn alle pompen operationeel in gebied.
Noodpompen:
1 bij De Haas van Dorsser wordt opgebouwd en
operationeel.
2 bij Witte Brug: 1e Pomp om 11.00 uur operationeel. 2e
pomp om 13.30 uur.
extra noodpompen richting Ouddorp en straks Dirksland
(brandweer).
2 noodpompen bij haventje van Ouddorp en Jillesweg
(aannemer).
Slimme stuwen ter verdeling pijn over het gebied.
HKV
LIJN IN WATER
PR2775.10
Sitrap WAC Goeree
Overflakkee
23 januari 2014
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
Brandweer: focus op wateroverlast bij Dirksland.
Spuisluis Zuiderdiep is ondertussen open waardoor
natuurlijke lozing mogelijk is; afhankelijk van de wind hoe
lang natuurlijke lozing mogelijk is.
Afgesproken wordt om eerst opbouw alle pompen af te
wachten en wat de effecten van inzet zijn voordat we
gaan overwegen waar extra inzet gewenst is.
Weervoorspelling: de regen houdt zeker aan tot
morgenochtend. Verwachting is dat het morgenavond
weer gaat regenen.
Verwachte ontwikkelingen: Waterpeil stijgt
Volgend overleg: 15:00 uur
WAC IJsselmonde compleet
evaluatie WAC
IJsselmonde
13-10-13 13:45
Overleg 2 WAC Voorne-Putten RozenburgOp veel plekken
Sitrap WAC Voornestaat het peil tot aan het maaiveld, op de laagste plaatsen Putten en Rozenburg
staat het maaiveld ook onder.Richting Heenvliet en
Zuidland (oostkant) is het ernstiger dan aan de westkant
van het gebied.Alle gemalen draaien op volle capaciteit
muv één storingsmelding. Geautomatiseeerde stuwen zijn
omhoog gezet, handmatige nietNoodpomp in
ZuidlandPrioriteit voor afvoer stedelijk gebied boven
landelijk gebiedBezetting: Alle mensen BI en TO zijn
ingezet.Contact met KNMI geweest over neerslag
(komende 2 uur nog 10-20 mm)Alle peilen zullen blijven
stijgenPeil Rozenburg blijft vlakKanaal door Voorne staat
kritisch hoog
WOT: Vragen of 2e shift nodig is.
13-10-13 14:15
Overleg 2 WAC Hoeksche Waard
Veranderingen in het beeld ten aanzien van peilen en
pompen.
Thermische storingen in gemalen ten spoedigste
herstellen.
Beslispunt voor het WOT: secundaire keringen
Sitrap WAC Hoeksche
Waard
Overleg 4 WOT
Sitrap WOT
Er wordt hard gewerkt aan het in kaart brengen van de
dalingen en stijgingen van water.
Noodnummer voor Goeree ingesteld; 140187. Wel melden
dat meldingen ook aan ons moeten worden doorgegeven
om een beeld te krijgen van de situatie.
Callcenter belt met nu meldingen door aan het
waterschapsloket.
Er zijn enkele wegen afgesloten ook voor het waterschap.
Het waterschap sluit zelf alleen wegen af als er leidingen
lopen. Er is nu geen reden om zelf wegen te sluiten.
Melding maken aan veiligheidsregio dat ramptoerisme op
gang komt; wellicht moeten zij besluiten om bepaalde
wegen te sluiten.
Nogmaals aandacht voor inzet extra pompen.
Overleg 1 WAC IJsselmonde
Feiten: Veel neerslag gevallen. Hoog water. Diverse
probleemlocaties.
HKV
LIJN IN WATER
PR2775.10
Sitrap WAC
IJsselmonde
23 januari 2014
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
WAC opgeroepen n.a.v. verzoek achterwacht
calamiteitencoördinator.
Maatregelen: WAC opgeroepen, pompen geplaatst. Nu
opschaling.
Verwachte ontwikkeling: Verwachting nog ca 3 uur
neerslag.
Beslispunten WOT:
Acties uitvoeren. Situatie lijkt onder controle. Verder geen
opschaling
13-10-13 14:45
Tussen 14:30 en 15:45 komen vier medewerkers het WAT interview leden WAT
versterken.
13-10-13 15:00
Het wordt in het WOT duidelijk dat grootste probleem in
de kop van Goeree Overflakkee en Voorne-Putten en
Rozenburg zat.
interview voorzitter
WOT
13-10-13 15:40
De liaison WAC Goeree Overflakkee arriveert bij de
gemeente Goeree Overflakkee.
evaluatie WAC Goeree
Overflakkee
13-10-13 16:00
Overleg 5 WOT
Sitrap WOT
Alle WAC's zijn bezig met plaatsing van de noodpompen.
Tevens worden alle locaties in kaart gebracht waar de
pompen worden geplaatst.
Het peil in Rozenburg is aan het zakken, kanaal door
Voorne blijft op peil en de Strypse Wetering fungeert goed
als waterberging.
Diverse wegen zijn afgesloten door pompen of door
wateroverlast.
Op Voorne is op sommige punten een verhoging van het
peil vastgesteld van 1.50 mtr.
Storingen aan gemalen betreft kleinigheden zoals
dieselolie aanvullen; geen uitvallen dus!
In IJsselmonde is sprake van peilstijging.
Hoekse Waard; veel pompen ingezet en een extra pomp
bij Leenhere polder.
Er is extra inspectie op peiloverschrijdingen die niet
automatische worden gecontroleerd.
Op Goeree Overflakkee zijn alle pompen die er zijn in
werking; aanvoer extra pompen volgt. Men wacht met
opbouw van extra pompen tot resultaten bekend zijn van
de werking huidige pompen.
Melding van politie over doorsijpelen van de dijken; deze
zijn verzadigd en dus niet doorgebroken. I.v.m.
doorsijpelen dijken zal worden bekeken om extra
dijkwacht in te zetten.
Het callcentre is nog niet omgezet; aantal meldingen ligt
tussen de 5 a 10 per uur. Analyse maken van soort
meldingen via WSK.
Kontakt met RWS over extra pompen. Protocol nakijken
voor de aanvraag over inzet van de pompen.
Liaison WAC Goeree Overflakkee is namens het
waterschap afgevaardigd naar de gemeente Middelharnis.
Aflossingen van WAC‟s, WSK, receptie en anderen zoals
liaison bij de veiligheidsregio is in werking gezet.
Op het moment dat de regio‟s aangeven de situatie onder
controle te hebben doordat bv alle pompen in werking zijn
en extra pompen zijn geplaatst kan worden overwogen
enkele WAC‟s af te schalen. Goeree zal in werking blijven.
13-10-13 16:00
HKV
LIJN IN WATER
Overleg 3 WAC Hoeksche Waard
PR2775.10
Sitrap WAC Hoeksche
23 januari 2014
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
Beeld peilen, pompen en problemen in de polders.
Beslispunt WOT: Secundaire keringen
Waard
13-10-13 17:00
Rond 17:00 wordt duidelijk dat de secretaris generaal
[sic] Rijkswaterstaat over de inzet van de pompen van
het DCC Rijkswaterstaat gaat.
interview voorzitter
WOT
13-10-13 17:00
Nummer waterschapsloket teruggeschakeld van call
centre naar waterschapskantoor Ridderkerk
interview voorzitter
13-10-13 17:00
Overleg 2 WAC IJsselmonde
Vergadering duurt tot 17:30 uur, zodat de sitrap voor de
volgende WOT vergadering opgestuurd kan worden
(17:45)
Beslispunten WOT:
Geen opschaling.
Noodbemaling plaatsen Hogel kade.
Sitrap WAC
IJsselmonde
13-10-13 17:50
Overleg 6 WOT Er heeft overleg plaatsgevonden met de
Sitrap WOT
WOT en interview hfd
facilitaire zaken
regio en er worden 10 pompen via RWS ingezet op
Goeree. Er staan al 17 extra pompen. Goeree; Koude
Hoek en Volgerland zijn ingezet als waterberging
Draaiende pompen vereisen nu extra inzet van mankracht
om het draaiend te houden. Aandacht voor volgende shift.
Kaarten met locatie van opstelplaatsen voor de
noodpompen worden nu bijgewerkt. Er wordt nu ongeveer
12 a 14 mm weggemalen; stuwen lopen over en hierdoor
is het lastig om peilingen te doen. Zolang het blijft
regenen is er geen enorme daling te verwachten. De
pompen zullen zeker een week moeten blijven draaien.
Waarnemingen dijkgraaf: Streek Dirksland – Ouddorp ziet
er niet best uit en het ergst is het geconcentreerd rond
Melissant. Gebied rond Oudenhoorn is ook getroffen, mar
niet zo erg als in 1998. Actie; prognose KNMI in de gaten
houden. In beeld brengen waar de knelpunten zitten,
zowel nu als de komende dagen. Het waterschapsloket is
weer normaal bereikbaar WAC‟s moeten aangeven in
hoeverre men operationeel blijftReeds genomen
maatregelen: Kontakt met RWS over extra pompen. Er
worden 10 extra pompen geleverd voor Goeree.
Verwachte ontwikkeling van de situatie: In de loop van de
avond zal de regen iets minder worden maar vannacht en
morgen wordt weer zware regenval gemeld.
13-10-13 18:00
Overleg 3 WAC Voorne-Putten Rozenburg
Overzicht peilen
Communicatie verloopt via WOT
Plaatsing pompen
Veel regen verwacht, peilstijging blijft mogelijk. Huidige
pompen blijven in bedrijf
Inzet laatste beschikbare pomp
Beslispunten WOT:
Afschalen WAC
Bepalen of 2e shift nodig is
Sitrap WAC VoornePutten en Rozenburg
13-10-13 18:15
Overleg 2 WAC Goeree Overflakkee
Sitrap WAC Goeree
Overflakkee
Informatie over opstelplaatsen/inzet noodpompen op
Goeree-Overflakkee naar WOT gestuurd;
Er is een verzoek van ons naar RWS voor 10 pompen;
Afhankelijk van aantal pompen dat beschikbaar komt, zal
gestart worden met opbouw/inzet starten bij gemaal
HKV
LIJN IN WATER
PR2775.10
23 januari 2014
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
Koert richting kop van het eiland;
Straks GIS-man in team.
Situatie rondom Stellendam is terugkerende vraag in
communicatie met gemeente. Gemeente formuleert haar
vragen te algemeen. Gevraagd is vragen en meldingen
concreter te formuleren en zonodig door te vragen om de
gewenste informatie op te halen.
Afspraken gemaakt rondom bezetting 1e en 2e shift.
In ieder geval zal het komende week nog in beslag nemen
voordat dit volledig weer op orde is. Nu is er 113 mm
gevallen binnen 1 etmaal; met name op het westen van
het eiland.
Verzoek aan WAC IJsselmonde/Hoeksche Waard voor
inzet afzetmateriaal wegen
Volgende vergadering om 20:30
13-10-13 18:30
Overleg 4 WAC Hoeksche Waard
Overzicht peilen, pompen en problemen per polder
Algemeen: peilen stabiliseren zich op het hoge niveau,
zoals in de vorige sitrap aangeven is.
Beslispunten WOT: WAC wil graag de juiste
weersvoorspellingen ontvangen van WOT
Sitrap WAC Hoeksche
Waard
13-10-13 19:00
Na het avondeten is er een lijst gemaakt met mogelijke
leden voor het WAT gedurende de nacht.
interview leden WAT
13-10-13 20:00
Overleg 5 WAC Hoeksche Waard
Overzicht peilen, pompen en problemen per polder. Peilen
stabiliseren zich op het hoge niveau, zoals in de vorige
sitrap aangeven is.
Beslispunt WOT: secundaire keringen
Sitrap WAC Hoeksche
Waard
13-10-13 20:30
Overleg 7 WOT IJsselmonde:WAC IJsselmonde gaat
Sitrap WOT
afschalen met de afspraak direct weer te kunnen
opschalen.Goeree; Er zijn 3 pompen van RWS op
transport; overige 7 is niet bekend wat de stand van
zaken is. Kontakt met RWS over extra pompen. Is in
werking!Volgens veiligheidsregio is Stellendam grootste
probleem in dit gebied.Kwetsbare dijk is onderzocht; geen
problemenWAC Goeree blijft beperkt in werking, zowel op
het steunpunt als de mensen buiten.Burgemeester Goeree
heeft melding gemaakt van maatschappelijke
ontwrichting; graag aandacht.Hoekse Waard:WAC Hoekse
Waard gaat in beperkte operationele vorm verderVoorne
Putten:Om 22.00 uur komt het laatste WAC bijeen.
Operationeel verder met kleine groep om het gebied en
materiaal in de gaten te houden. Plv. WAC leider is
bekend.Veiligheidsregio blijft opgeschaald. ROT vraagt
aanwezigheid van ervaring van WSHD. Vervanging is
geregeld.Meldingen klantcontactcentrum nemen af; wel
meer meldingen nu uit regio Rotterdam, IJsselmonde,
Ridderkerk. Bezetting WSK/DIV; afschalen en meldingen
via callcentre. Wel melden wie bereikbaar is in het gebied
voor expliciete meldingen.WAC/WOT blijft in beperkte
maten de taak vervullen. Iedereen is
oproepbaar!Verwachte ontwikkeling van de situatie:In de
loop van de avond en vannacht zal de regen afnemen.
Morgen nog buien evenals dinsdag; hoeveelheid neerslag
niet bekend tussen 5 en 15 mm.
HKV
LIJN IN WATER
PR2775.10
23 januari 2014
13-10-13 21:00
Eindrapport
Overleg 4 WAC Voorne-Putten Rozenburg
Overzicht peilen en pompen.
Bijna alle peilen in de gebieden stijgen niet meer. Het
kanaal zakt.
Sleutels van pompen ontbreken, contact met afd TO
Alle eigen medewerkers kunnen vannacht naar huis
Beslispunten WOT: overleg over nachtinzet WAC
Sitrap WAC VoornePutten en Rozenburg
Overleg 3 WAC IJsselmonde
Sitrap WAC
IJsselmonde
Overzicht peilen. Noodpompen ingezet.
Nachtbezetting WAC
13-10-13 21:30
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
Overleg 3 WAC Goeree Overflakkee
Sitrap WAC Goeree
Overflakkee
Vertegenwoordiger WAS vanaf 16:00 namens het
waterschap bij het crisisteam gemeente GoereeOverflakkee. Het was zorgelijk te horen dat gemeente zo
weinig op de hoogte was van hetgeen waar waterschap
mee bezig was sinds vanochtend.
Informatiestroom gemeente/waterschap verliep daarna
goed. Vanuit WOT is die zorg geuit en gevraagd om de
plaatsvervangend voorzitter WOT te informeren op het
moment dat die informatiestroom niet goed verloop.
Vertegenwoordiger is morgen weer bij crisisteam
gemeente aanwezig.
Morgenvroeg update van overzicht peilen over diverse
gebieden.
Voor het WAC van 8.00 uur actuele stand van zaken zodat
die info naar WOT van 9.00 uur kan.
Update/genereren GIS-kaarten voor de noodpompen.
Prioriteiten van wanneer welke pomp waar moet worden
opgesteld.
WAC is later de avond/vannacht beperkt bemensd. 2e
shift WAC-leider wordt tot halverwege de nacht
overgenomen en daarna afgelost.
WOT is ook beperkt bemensd, wel bereikbaar.
2e shift telefonist is geregeld
Rekening houden met brandstoflevering voor de eerste 2
pompen van RWS morgenvroeg.
Morgen het eerste WAC: objecten/afschuivingen. Controle
van objecten/wegen/dijken vanaf morgen 6.00 uur.
Verwachte ontwikkeling van de situatie is onveranderd.
Beslispunten WOT:
Info/contactpersoon van crisisteam gemeente was nu niet
goed geregeld; is via verkeerde ingangspunt binnen
gekomen. Had via WOT gemoeten. Aandachtspunt in
algemene zin.
13-10-13 22:00
pompen RWS arriveren
Interview voorzitter
WOT
Overleg 6 WAC Hoeksche Waard
Beeld: overzicht peilen, pompen en problemen per polder.
Sitrap WAC Hoeksche
Waard
Algemeen: peilen stabiliseren zich op het hoge niveau,
zoals in de vorige sitrap aangeven is.
Beslispunt WOT:
secundaire keringen
13-10-13 23:00
HKV
LIJN IN WATER
Het WAC besluit om geen nachtelijke bezetting WAC
PR2775.10
Sitrap WAC Hoeksche
23 januari 2014
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
Hoeksche Waard in te te stellen
Waard
13-10-13 23:30
De dienstdoende calamiteitencoördinator arriveert bij
WAC Goeree Overflakkee, draagt om 8:00 weer over aan
volgende shift calamiteitencoördinator.
interview adviseur
calamiteitenzorg
14-10-13 1:00
Overleg 4 WAC IJsselmonde
Sitrap WAC
IJsselmonde
Overzicht peilen en pompen
Communicatie met Prorail vanuit het WAT niet gelukt,
omdat niet duidelijk was waar de noodbemaling staat
opgesteld.
14-10-13 8:00
Overleg 5 WAC Voorne-Putten Rozenburg
Overzicht peilen. In veel peilgebieden langzaam dalende
standen, voorlopig nog volle inzet nodig van alle pompen,
ook noodpompen. Aantal pompen wordt verplaatst.
Neerslagverwachting
Sitrap WAC VoornePutten en Rozenburg
14-10-13 8:00
Overleg 7 WAC Hoeksche WaardOverzicht peilen,
Sitrap WAC Hoeksche
Waard
pompen, problemen per polderAlgemeen: peilen laten een
daling zien. Er zijn nog een aantal polders die een
peiloverschrijding hebben van meer dan 30 cm. De
Binnenmaas geeft een lichte overschrijding van 5 cm
echter de capaciteit van de lozende gemalen is groter dan
de uitlaatcapaciteit van de Binnenmaas. Bekeken wordt of
er in de loop van de dag noodcapaciteit bijgezet moet
worden. De overige gebieden zijn licht overschrijdend of
niet overschrijdend. Dit zijn echter wel de opnames bij de
uitmaalpunten. Beslispunt WOT:secundaire keringen
14-10-13 8:00
Overleg 5 WAC IJsselmonde
Geen bijzonderheden, WAC nog niet afschalen. Naar
verwachting 15:00 laatste overleg.
Sitrap WAC
IJsselmonde
14-10-13 8:30
Overleg 4 WAC Goeree Overflakkee
Sitrap WAC Goeree
Overflakkee
Feiten:
Twee pompen van RWS zijn gearriveerd. Eén pomp wordt
afgeladen voor opbouw bij Koert. 2e pomp bij gemaal
Smits. Volgt nader bericht rond 11.00 uur over.
Bezetting loopt; nachtploeg is gaan rusten. Vanmiddag
nieuw besluit over het in stand houden WAC voor de
aankomende nacht. Vooralsnog is de verwachting dat het
WAC vannacht nog in stand moet blijven.
De liaison zit weer bij het crisisteam van de gemeente; hij
is ook in bezit van tekening van inzet pompen en gaat
mee op inspectie door het gebied.
Om 11.00 uur komt de brandweer naar Oude-Tonge.
Het volgend overleg vindt plaats 14 oktober 2013, tussen
11.00 en 11.30 uur
14-10-13 9:00
Overleg 8 WOT
De 3 pompen van RWS zijn gearriveerd op Goeree;
overige pompen volgen.
De inzet van de pompen zal waarschijnlijk een week
duren.
Met spoed locaties in kaart brengen waar de nood het
hoogst is zodat we weten waar extra pompen moeten
worden geplaatst!
Sitrap WOT
14-10-13 11:00
Overleg 9 WOT
Sitrap WOT
De WAC‟s hebben de vragen uit het WOT ontvangen.
Voorne Putten: gaat tot morgenochtend door met WAC,
maar niet in de nacht.
HKV
LIJN IN WATER
PR2775.10
23 januari 2014
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
IJsselmonde; WAC komt vanmiddag om 15.00 uur weer
bij elkaar; na deze tijd worden WAC‟s afgeschaald en door
reguliere medewerkers overgenomen.
WAC Goeree en Hoeksche Waard horen we later.
Goeree: Afstemming wegen; er zijn weinig wegen van ons
afgesloten.
Voorne Putten; afgesloten weg richting winkel AH krijgt
de aandacht i.v.m. levering van goederen.
Goeree; bij de gemalen Koert en Smits wordt een pomp
geinstalleerd. Tevens is dit de locatie voor het
persmoment.
Er is een vraag voor levering van zandzakken; verzoek
door particulier om zandzakken te leveren. Het is lastig
om qua locatie deze zakken te leveren, ook in het kader
van het stormseizoen en ze zullen waarschijnlijk niet
meer worden teruggebracht.
Advies WAC; enkele beschikbaar te stellen en vooral niet
communiceren.
WOT;vraag en verwijs naar nut en noodzaak en leg uit
dat wij de noodzaak er nu niet meer van inzien.
Vraag over foto‟s is uitgezet; foto‟‟s worden aangeleverd
bij Linda Bos.
Communicatie:
- persmoment NOS, RTL4, HvN, Rijnmond.
- Bericht naar VV wordt verstuurd.
Schadeclaims; er zijn nog geen claims ontvangen.
Claims zijn niet verwijtbaar omdat wij kunnen aantonen
dat er sprake is van overmacht en wij adequaat hebben
gehandeld.
B. Reeds genomen maatregelen
De 3 pompen van RWS zijn gearriveerd op Goeree;
overige pompen volgen.
C. Verwachte ontwikkeling van de situatie:
De inzet van de pompen zal waarschijnlijk een week
duren.
14-10-13 11:00
HKV
LIJN IN WATER
Overleg 8 WAC Hoeksche Waard
Beeld:
I Leenheerenpolder: Peil zakt verder ook achter in de
polder. Twee pompen van Ampt nog steeds in bedrijf.
III Eendragt: Het peil is zeer langzaam zakkend. Dit is
nog 21 cm boven peil. Bij Sandee is het peil nog 40 cm
boven peil.
IIIa Stuwen in dit bemalingsgebied zullen gecontroleerd
worden op de standen.
IV Hogezand: De kortsluiting in het elektrische systeem is
verholpen. De noodbemalingen draaien nog. Er is geen
overschrijding meer.
VII Nieuw-Beijerland: De situatie is niet gewijzigd.
VIII Polder Klein Zuid-Beijerland: Situatie is
maandagochtend ongewijzigd (zakt mee met de
Eendracht.)
PR2775.10
Sitrap WAC Hoeksche
Waard
23 januari 2014
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
XI Stijgend peil Binnenmaas: Gezien het feit dat de
capaciteit die wordt uitgemalen in de Binnenmaas groter
is dan de capaciteit van de uitlaat van de pomp
Binnenmaas wordt hier noodbemaling geplaatst.
Algemeen: peilen laten een daling zien. Er is nog een
enkele polder die een peiloverschrijding heeft van 30 cm.
De overige gebieden zijn licht overschrijdend of niet
overschrijdend. Dit zijn echter wel de opnames bij de
uitmaalpunten.
Beslispunt WOT:
secundaire keringen
14-10-13 11:10
Overleg 6 WAC Voorne-Putten Rozenburg
Overzicht peilen. Meeste zijn vlak of dalende, Klein
Voorne West geen resultaat na volop pompen, tuinder
met problemen. Peilen Voorne Oost dalen nauwelijks, ook
hier problemen bij particulier. Aantal pompen verplaatst.
Weersverwachting minder gunstig: 15-20mm neerslag in
24 uur.
14-10-13 12:00
Overleg 5 WAC Goeree OverflakkeeBrandweer is
Sitrap WAC Goeree
Overflakkee
aangeschovenNoodpompen bij Koudenhoek (nu ingezet
op punten 2 en 3) worden afgebouwd en naar de hoek
van Nieuw-Kraaijer gebracht. Prioriteit aanpassen
waardoor volgende pomp RWS bij punt 9 wordt
opgebouwd en daarna noodpomp Oost Kraaijer. Situatie
boven Dirksland/boven N215 richting Stellendam is
zorgelijk. Veel water op het land en gewassen die onder
water lopen.De voorlichting/communicatie tussen
waterschap/gemeente ambtelijk/bestuurlijk is voor een
volgende keer een aandachtspunt. Dit heeft op de eerste
dag tot zorg/onduidelijkheden geleid tussen
waterschap/gemeente (ambtelijk en bestuurlijk). Sinds
gisterenmiddag is er een vertegenwoordiger van het
waterschap bij het crisisteam van de gemeente
aangeschoven. Het waterschap was in tegenstelling tot de
gemeente pas na 10.00 uur in alarmfase. Voordat je dan
de situatie helemaal in beeld hebt en hierop prioriteiten
kun stellen en acties in gang kunt zetten, ben je een paar
uur verder. Waterschap en brandweer zijn het erover
eens dat het hier gaat om beeldvorming, maar dit komt
wel elke keer als bestuurlijk discussiepunt terug.Situatie
in het veld: Bij gemaal Stellendam totaal capaciteit
pompen ca 75 m3/min. Brandstofleverantie is
geregeld.WAC vraagt WOT of het peil op Haringvliet naar
beneden kan ivm verval ri haven Sommelsdijk.
Waterschap is geholpen met inzet extra capaciteit van de
brandweer bij Stellendam.Inhuur/inzet dompelpompen via
defensie ? Brandweer pakt actie op. Analyse: bij OostKraaijer duurt het een dag voordat er noodpomp is
opgebouwd. Bezien om daar andere noodpomp in te
zetten. B. Reeds genomen maatregelen:Besluitvorming na
WAC: er zijn twee pompen beschikbaar van 20 m3/min.;
worden ingezet bij Oost-Kraaijer)C. Verwachte
ontwikkeling van de situatie: Zie ook bijlagen:overzicht
inzet noodpompen gebied enoverzicht peilen per gebied
(volgt zsm)
Persbijeenkomst vanuit communicatie
HKV
LIJN IN WATER
Sitrap WAC VoornePutten en Rozenburg
PR2775.10
Interview communicatie
23 januari 2014
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
14-10-13 15:05
Overleg 7 WAC Voorne-Putten Rozenburg
Overzicht peilen. Peilen zakken licht, weerverwachtingen
zijn niet gunstig en vrij onzeker.
Het is weer gaan regenen en de vooruitzichten voor 24
uur zijn ca 20 mm neerslag.
Prioritering inzet pompen: Klein Voorne West heeft
voorrang op Voorne Oost.
Bezetting WAC wordt zelfde als nacht zondag op
maandag, kleine bezetting met eigen mensen op afroep
inzetbaar. Op steunpunt bezetting.
WAC heeft OL gevraagd om een overzicht van
beschikbare pompen (extern). De pompen die we kunnen
gebruiken hebben een capaciteit van ca. 25 m3 p/min,
met flexibele slangen en moeten met een trekker
verplaatsbaar zijn.
Sitrap WAC VoornePutten en Rozenburg
14-10-13 15:30
Overleg 6 WAC IJsselmonde
Sitrap WAC
IJsselmonde
Weersverwachting is via de mail ontvangen (Maurice
Hamels).
Dirk gaat overleggen met Michaela. Het WAC schaalt niet
af op verzoek van Michaela.
Morgen half 10 volledig WAC overleg.
14-10-13 16:00
WOT kondigt de afschaling naar coördinatiefase 0 af.
evaluatie WAC
Hoeksche Waard
14-10-13 17:00
Overleg 10 WOT
Sitrap WOT
Regio‟s Hoeksche Waard en IJsselmonde wac deels
afgeschaald. Indien nodig opschalen. In de nacht is de
wachtdienst beheer en onderhoud dubbel bemensd om de
peilen in de gaten te houden. WOT akkoord.
Voorne Putten en Goeree Overflakkee
Operationeel team blijft actief op steunpunt.
Morgenochtend wac. (Nalevering vanuit de bodem houdt
ons waakzaam.)
Noodpompen
Twee pompen beschikbaar vanuit regio Hoeksche Waard.
WSRL biedt extra pompen aan. Er wordt bezien waar
extra pompen worden ingezet. Twee pompen RWS
vanavond pas in bedrijf.
N.a.v.: discussie over grootte pompen en tijd van levering
en opstellen. Punt voor evaluatie
KNMI: vanaf nu en vannacht vallen nog enkele buien
waarbij tussen 10 en 20 mm neerslag kan vallen.
Morgenochtend ook nog enkele buien, daarna droger.
Hadden we dit kunnen weten? Antwoord: was moeilijk te
voorspellen: neerslagfront twee keer massaal
overgetrokken.
Bij wegafsluitingen heeft WSHD contact gehad met
gemeenten.
Morgen extra inspectie Oostmolendijk. Zijn nieuwe
scheuren gevolg van wateroverlast of van eerdere
verzakking.
Aandacht voor tijdige wisseling van de wacht.
HKV
LIJN IN WATER
PR2775.10
23 januari 2014
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
Management heeft hierin verantwoordelijkheid.
Deze week vinden inspecties plaats van de boezemkades
en de wegen. Dit gebeurt vanuit Bedrijfsbureau.
Communicatie
Melding wordt gemaakt van persbijeenkomst. Contact
Delfland over gezamenlijk optrekken in communicatie
schades en claims.
Vanuit vrijwilligers dijkbewaking komen vragen. Op hun
website wordt een berichtje geplaatst: is wateroverlast,
geen waterveiligheid. Geen expliciete dijkbewaking nodig.
WSHD zal de unierichtlijnen behoedzaam uitmalen
hanteren om schade aan het watersysteem te voorkomen.
C. Verwachte ontwikkeling van de situatie:
De inzet van de pompen zal waarschijnlijk een week
duren.
14-10-13 19:15
Overleg 8 WAC Voorne-Putten Rozenburg
Overzicht peilen.
Alle actieve pompen draaien probleemloos, behalve pomp
Zuidland. Problemen met oververhitting. Te weinig
mensen om vaker de temperatuur op te nemen.
Er zijn pompen geleend van WSRL (2x) nog bepalen waar
we die laten plaatsen door aannemer. Opstelplaats extra
pomp Kooistee bepalen.
Zodra situaties wijzigen voor wegafsluitingen: doorgeven
aan WOT en de gemeente.
Volgend WOT is om 11.00 uur op 15 oktober.
Sitrap WAC VoornePutten en Rozenburg
Vanaf ca. 22.00 uur weer veel regen verwacht, ca 10-20
mm de komende 24 uur.
Nachtbezetting WAC.
Peil van Kooistee, Rockanje (bejaardentehuis) en Klein
Voorne West nog steeds erg hoog.
14-10-13 19:30
Overleg 6 WAC Goeree OverflakkeeCatering geregeldBij
Battenoord (Dogterom) vanaf 17.00 uur particuliere
noodpomp operationeel. Situatie enigszins stabiel. Stuw
UB onder de Wellestrijpsedijk moet met spoed naar
beneden. Vooralsnog geen gebruik maken van:extra
opties pompen Landelijk Coördinatie centrum
(terugkoppeling brandweer)grote pomp via Rivierenland
(terugkoppeling WOT)(staart)pomp uit Hoeksche Waard
(terugkoppeling WOT)
Sitrap WAC Goeree
Overflakkee
14-10-13 22:00
pompen RWS operationeel
Interview voorzitter
WOT
15-10-13 8:00
Overleg 9 WAC Voorne-Putten Rozenburg
Sitrap WAC VoornePutten en Rozenburg
Overzicht pompen. 2 extra pompen vna Rivierenland
geplaatst.
Er zijn enkele bedrijven ontruimd op zondag of maandag.
Weinig neerslag afgelopen nacht. Weersverwachting blijft
onzeker
Overleg 7 WAC Goeree Overflakkee
Sitrap WAC Goeree
Overflakkee
Problemen met brandstofvoorziening noodpompen.
Aanvraag extra pompen LOCC moet via WBT/WOT of VRR,
HKV
LIJN IN WATER
PR2775.10
23 januari 2014
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
maar die zijn niet meer opgeschaald.
Snelheid afvoer afbouwen ivm schade taluds. Via mail ook
opdracht WOT om vertraagd af te voeren, behalve bij
wateroverlast bebouwing/gewas. WAC wacht op opdracht
WOT hiervoor om 11:00.
Advies aan WOT 24 uur voortzetting WAC.
15-10-13 11:00
Overleg 11 WOT
Sitrap WOT
15-10-13 12:15
Overleg 8 WAC Goeree Overflakkee
Sitrap WAC Goeree
Overflakkee
Overzicht pompen en peilen. Deel van de noodpompen
uitschakelen.
Afstemming brandweer geregeld
Brandstof pompen wordt geïnventariseerd.
Bezetting: twee medewerkers worden vannacht ontzien
Opdracht van WOT voor inspectie keringen. Vanwege
bezettingsproblemen wordt deel dijkbewaking opgeroepen
en vraag aan WOT om dit morgen uit te voeren.
15-10-13 15:00
Overleg 10 WAC Voorne-Putten Rozenburg
Overzicht peilen: overal licht dalend. Verdere daling
verwacht.
Overzicht pompen. Diverse verplaatsingen van pompen. 3
extra pompen verplaatst naar Noordermeer inclusief
aanleg van een rijbaan voor de bus. Zuivering ingezet
voor extra bemaling vanuit Kooistee. Pomp verplaatst
naar Ondernemingspolder West. Aantal pompen te
verplaatsen.
Sitrap WAC VoornePutten en Rozenburg
Aandacht voor diverse meldingen over verstoppingen
Weersverwachting
Bezetting WAC voor de nacht.
15-10-13 17:00
Overleg 12 WOT
Sitrap WOT
Regio‟s Hoeksche Waard en IJsselmonde
Situatie onveranderd. De peilen dalen gestaag.
Voorne Putten en Goeree Overflakkee
De peilen zijn overal licht dalend.
Vanavond zijn er weer 2 pompen van RWS operationeel.
In totaal draaien dan van externen 4 pompen van RWS, 2
pompen van WSRL en 1 LOCC pomp.
Aan de afdeling DA wordt gevraagd aan de hand van
Excel tabellen over de inzet van nood[pompen die per
WAC opgeleverd worden, overzichtskaarten per WAC te
maken die voor interne en externe communicatie kunnen
worden gebruikt.
Overzichtskaarten WAC Goeree- Overflakkee zouden ook
voor WAC Voorne- Putten en Rozenburg en de inzet van
noodpompen in IJsselmonde en de Hoeksche Waard
moeten worden opgemaakt.
De gerapporteerde aanpak en geplande nachtbezetting
van WAC Goeree-Overflakkee en WAC Voorne-Putten en
Rozenburg is akkoord. De WAC‟s worden gevraagd
morgenochtend weer situatierapportages aan het WOT te
leveren.
Overleg 9 WAC Goeree Overflakkee
Overzicht pompen en verplaatsingen/uitschakeling
Bezetting
Nog geen reactie van WOT op vraag dijkbewaking
HKV
LIJN IN WATER
PR2775.10
Sitrap WAC Goeree
Overflakkee
23 januari 2014
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
Nog niet afschalen, wel wat meer gewone inzet personeel
Complimenten aan de brandweer
16-10-13 8:00
Overleg 11 WAC Voorne-Putten Rozenburg
Alle peilen zijn duidelijk dalend. In een steeds groter
aantal gebieden is het normale peil al bereikt.
Verplaatsing van enkele pompen conform afspraken in
vorig WAC
Kanaaldijk oost getest met proefbus en daarna diverse
malen geinspecteerd. De veiligheidsregio is geïnformeerd
over de verkeersmaatregelen op de Kanaaldijkoost
Een eerste inspectie van de boezemkades heeft
plaatsgevonden, er zijn geen bijzonderheden
geconstateerd.
Weersverwachting: Afgelopen nacht vrijwel geen neerslag
Verwachting voor de komende 48 uur nauwelijks neerslag
Sitrap WAC VoornePutten en Rozenburg
16-10-13 8:10
Overleg 10 WAC Goeree Overflakkee
Sitrap WAC Goeree
Overflakkee
In veel gebieden dicht bij zomerpeil
Inzet pompen, brandstof, verkeersmaatregelen
Vraag aan WOT: instemmen dat WAC Oude-Tonge met
beperkte bezetting paraat blijft en morgen, of zoveel
mogelijk eerder als mogelijk, een nieuw advies geeft over
afschaling.
16-10-13 14:00
Overleg 13 WOTGoeree en Voorne Putten zijn nog het
Sitrap WOT
meest kritiek.Neerslagverwachting: er wordt zachter weer
verwacht en de buitenactiviteit neemt af.Hoeksche Waard
en IJsselmonde: Extra pompen in de Hoeksche Waard zijn
stil gelegd en de 2 extra pompen op IJsselmonde zijn nog
in werking.WAC‟s afgeschaald.Voorne Putten; alle peilen
zijn dalend behalve in enkele gebieden zoals Zuidland en
bij gemaal Noordermeer is de stand nog boven
peil.Waterberging Strypse Wetering staat vol! Er is een
pomp in werking gezet bij het Voornse Kanaal, kanaaldijk
Oost.WAC VO blijft operationeel, behalve ‟s nachts maar
er is wel bezetting aanwezig in het gebied.Goeree: veel
delen zijn op zomerpeil. Momenteel wordt er hard gewerkt
om drijfvuil in Ouddorp op te ruimen.Bij de Kop Goeree is
een peiloverschrijding gemeten van 1 mtr tot 1,50 mtr.
WAC Goeree blijft volledig operationeel.Algemeen:
deformatie van Taluds betreffen nu ongeveer 1 km.Voor
de inspecties aan wegen, dijken, etc. worden geen
externe ingezet; we kunnen het met eigen medewerkers
af.Afmaling geleidelijk aan in verband met verschuivingen
taluds, dijken en wegen!Communicatie:Er is een nieuw
bericht verstuurd aan de VV. De website is bijgewerkt met
de laatste gegevens.De dijkgraaf heeft een interview
gehouden; er is gemeld dat de te verwachten kosten
tussen 1 en 2 miljoen zal liggen. AD heeft gevraagd om
een interview met heemraad Schelling; reden is dat er via
via gemeld is dat we deze wateroverlast aan onszelf
(WSHD) te danken hebben omdat projecten nog niet zijn
opgestart.
Overleg 10a WAC Goeree Overflakkee
Stand van zaken gemalen, stuwen, noodbemaling akkers
Overleg 11 WAC Goeree Overflakkee
Aandachtsgebieden zijn nu nog Herkingen, Battenoord en
haven van Ouddorp.
HKV
LIJN IN WATER
PR2775.10
Sitrap WAC Goeree
Overflakkee
23 januari 2014
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
N215: waterschap moet dijk herstellen
Catering
Bezetting: WAC moet opgeschaald blijven bij inzet
noodpompen, anders onvoldoende bezetting
16-10-13 14:30
Overleg 12 WAC Voorne-Putten Rozenburg
Sitrap WAC VoornePutten en Rozenburg
Alle peilen zijn duidelijk dalend. In een steeds groter
aantal gebieden is het normale peil al bereikt. Het zal nog
zeker tot morgenochtend duren voordat overal de
normale peilen zijn bereikt.
Diverse stuwen zijn van handbediening teruggezet op hun
gebruikelijke automatische regeling.
Bij inspectie boezemkades op twee locaties een mogelijke
bermverzakking geconstateerd. Mogelijk is het geen
verzakking maar bewust afgegraven. Een beoordeling
door een deskundige is gewenst. De situatie is niet
bedreigend voor de waterkering.
Bespreking nachtbezetting WAC
17-10-13 8:00
Overleg 12 WAC Goeree Overflakkee
Overzicht inzet peilen en noodpompen
Catering geregeld
Bezetting: WAC na 17:00 opheffen
17-10-13 8:30
Overleg 13 WAC Voorne-Putten Rozenburg
De situatie wat betreft het peilbeheer is volledig onder
controle en bijna alle peilen zijn binnen de normale
marges van het peilbesluit. Alle stuwen en gemalen
worden weer via de automatisering aangestuurd.
Er zijn nog een beperkt aantal gebieden waar nog
peilverhogingen zijn, de maximale verhogingen zijn
beperkt tot ongeveer 20 cm. Er zijn nog 3 noodpompen in
bedrijf om het water in deze gebieden in de loop van de
dag ook op peil te krijgen.
Sitrap WAC Goeree
Overflakkee
Sitrap WAC VoornePutten en Rozenburg
Er is een melding binnengekomen van een afschuiving
van de boezemkade bij de Kanaaldijk West ter hoogte van
de ijzer brug. Het betreft een afschuiving die aandacht
vraagt maar geen direct gevaar vormt voor de veiligheid
van de kade.
Voor de komende dagen wordt weinig neerslag verwacht.
Allen voor zondag wordt 10 mm voorspeld.
Beslispunten WOT: laten staan van twee noodpompen en
aanpassing snelheid op weg over kering
Voorgesteld wordt om het WAC in stand te houden. WAC
vergaderingen zijn niet meer nodig, wel volgt vrijdag een
laatste stand van zaken vastgelegd. Daarna kan
afgeschaald worden naar normale bedrijfsvoering. Tot
vrijdagmiddag wordt de inzet beperkt tot de normale
werktijden en de wachtdienst.
17-10-13 13:00
Overleg 14 WOTHoeksche Waard en IJsselmonde:Het
normale peil is bereikt!WAC wordt afgeschaald.Op Voorne
Putten nog 2 noodpompen in werking. De verwachting is
dat vanavond alles tot het gewenste peil is gezakt.In
Zuidland en aan de Rijksstraatweg in Brielle zijn twee
HKV
LIJN IN WATER
PR2775.10
Sitrap WOT
23 januari 2014
Eindrapport
Evaluatie wateroverlast 2013
Waterschap Hollandse Delta
grote noodpompen geplaatst op vaste opstelplaatsen.
Voorgesteld wordt om deze pompen deze winter te laten
staan en in maart op te ruimen. WOT gaat
akkoord.Goeree: Nagenoeg alles op het gewenste
peil.WAC komt om 16.30 uur voor de laatste keer
bijeen.Algemeen beeld: alles nagenoeg op orde en de
WAC‟s worden afgeschaald tot normale
bedrijfsvoering.WOT stemt in met de afschaling.
17-10-13 16:30
Overleg 13 WAC Goeree Overflakkee
Afschaling WAC om 17:00
Sitrap WAC Goeree
Overflakkee
18-10-13 13:00
Overleg 15 WOT
Sitrap WOT
Hoeksche Waard, Voorne Putten, Goeree en IJsselmonde:
Alle WAC‟s zijn afgeschaald.
Alle pompen zijn uit; geleende pompen zoals van RWS,
brandweer en andere externe pompen zijn op de
terugweg. Na het weekend worden de overige pompen
weggehaald.
Voorne Putten;
Op Voorne Putten staan nog twee pompen die niet meer
in gebruik zijn, maar wel op locatie blijven staan. Het
WOT is hiermee akkoord.
De boezemkade inspecties bij Hoekse Waard, IJsselmonde
en Voorne zijn uitgevoerd. Er zijn geen nieuwe vormen
van deformatie gemeld. Ook op Goeree zijn geen nieuwe
meldingen binnengekomen.
WAC‟s afgeschaald en WOT opgeheven
HKV
LIJN IN WATER
PR2775.10
4 februari 2014
Bijlage E Achtergronden waterbalansberekening
Bemalingsgebied
Oppervlak
bemalingsgebied
Oppervlak
inundatie
Volume
inundatie
Naam
[ha]
[ha]
[m3]
[mm]
Battenoord
De Drie Polders
De Haas van Dorsser
Joh. Koert
Kilhaven
Nieuwe Stad
Nieuw-Kraaijer
Oost-Kraaijer
Smits
Stellendam
Westplaat
Witte Brug
Zuiderdiep
917
481
2311
3213
958
263
553
428
2458
1437
817
2028
423
0
48
116
161
96
0
55
43
123
216
123
406
85
0
120318
115529
160625
239431
0
138240
42756
122919
539033
122611
1013931
84632
0,0
25,0
5,0
5,0
25,0
0,0
25,0
10,0
5,0
37,5
15,0
50,0
20,0
Tabel E-1 Berekening berging op maaiveld als gevolg van inundatie
Aannames:
Oppervlak inundatie: Ingeschat op basis van de concept-inundatiekaart (met aanname dat de
inundatiediepte 10 cm bedraagt). De blauwe cijfers zijn ingeschat op basis van de nagezonden
ingetekende inundatiekaart (met aanname dat de inundatiediepte 25 cm bedraagt)
Bemalingsgebied
Vasthouden met slimme
stuwen
Oppervlak
gestuwd
gebied
Volume
Naam
Naam
[ha]
[m3]
[mm]
98
286
633
1633
350
59
314
0
0
647
366
1589
275
9843
28627
63259
163250
35000
5852
31400
0
0
64684
36641
158886
27500
1,1
5,9
2,7
5,1
3,7
2,2
5,7
0,0
0,0
4,5
4,5
7,8
6,5
Battenoord
De Drie Polders
De Haas van Dorsser
Joh. Koert
Kilhaven
Nieuwe Stad
Nieuw-Kraaijer
Oost-Kraaijer
Smits
Stellendam
Westplaat
Witte Brug
Zuiderdiep
Tabel E-2:
Slimme
Slimme
Slimme
Slimme
Slimme
Slimme
Slimme
Slimme
Slimme
Slimme
Slimme
Slimme
Slimme
stuwen
stuwen
stuwen
stuwen
stuwen
stuwen
stuwen
stuwen
stuwen
stuwen
stuwen
stuwen
stuwen
Berekening effect slimme stuwen
Aannames:
Volume: Het volume is berekend door het oppervlak in ha te vermenigvuldigen met 2% open water
en 50 cm opstuwing van het peil.
63
4 februari 2014
Bemalingsgebied
Bergen in
bergingsgebieden
Volume
Naam
Naam
[m3]
[mm]
Battenoord
De Drie Polders
De Haas van Dorsser
Joh. Koert
Kilhaven
Nieuwe Stad
Nieuw-Kraaijer
Oost-Kraaijer
Smits
Stellendam
Westplaat
Witte Brug
Zuiderdiep
nvt
nvt
nvt
nvt
Volgerland
nvt
nvt
nvt
15 ha open water
nvt
nvt
Koudehoek
nvt
nvt
nvt
nvt
nvt
162500
nvt
nvt
nvt
150000
nvt
nvt
225000
nvt
nvt
nvt
nvt
nvt
16,97
nvt
nvt
nvt
6,10
nvt
nvt
11,10
nvt
Tabel E-3
Berekening effect bergingsgebieden
Aannames:
Bergingsgebied: Volgerland 65 ha, 25 cm inundatiediepte. Smits: 15 ha. open water, 1 m
peilstijging. Koudehoek: 90 ha., 25 cm inundatiediepte.
Bemalingsgebied
Afvoeren via
gemaal
(capaciteit)
Volume
gemaal
Naam
[m3/min]
[mm]
Battenoord
De Drie Polders
De Haas van Dorsser
Joh. Koert
Kilhaven
Nieuwe Stad
Nieuw-Kraaijer
Oost-Kraaijer
Smits
Stellendam
Westplaat
Witte Brug
Zuiderdiep
94
53
267
280
90
28
58
57
270
158
100
205
54
7,4
7,9
8,3
6,3
6,8
7,7
7,6
9,6
7,9
7,9
8,8
7,3
9,2
Tabel E-4
Berekening effect gemalen
Aannames: het volume van het gemaal is berekend door de capaciteit met 12 uren te
vermenigvuldigen.
64
4 februari 2014
Bemalingsgebied
Afvoeren via
noodpompen
(noodpompen
ingezet? Ja/Nee)
Capaciteit
noodpomp
Volume
noodpomp
Naam
[-]
[m3/min]
[m3]
[mm]
Battenoord
De Drie Polders
De Haas van Dorsser
Joh. Koert
Kilhaven
Nieuwe Stad
Nieuw-Kraaijer
Oost-Kraaijer
Smits
Stellendam
Westplaat
Witte Brug
Zuiderdiep
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
43,0
21,0
205,0
110,0
25,0
0,0
53,3
40,0
83,0
27,5
0,0
193,3
55,0
15480
7560
73800
39600
9000
0
19200
14400
29880
9900
0
69600
19800
1,7
1,6
3,2
1,2
0,9
0,0
3,5
3,4
1,2
0,7
0,0
3,4
4,7
Tabel E-5
Berekening effect noodpompen
Aannames: het volume van de noodpomp is berekend door de capaciteit met 6 uren te
vermenigvuldigen. Sommige noodpompen zijn tijdens de peilstijging ingezet (Ja), sommige na de
piekwaterstand (Ja).
65
4 februari 2014
Bijlage F Lijst van afkortingen
AHN
Algemeen Hoogtebestand Nederland
BE
BEGV
BEHD
Beheer en Onderhoud
Beheer en Onderhoud Goeree Overflakkee + Voorne Putten
Beheer en Onderhoud Hoeksche Waard + IJsselmonde
CBP
Calamiteitenbestrijdingsplan
GRIP
Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijdingsprocedure
HH
Handhaving
NBW
Nationaal Bestuursakkoord Water
RBT
ROT
Regionaal Beleidsteam
Regionaal Operationeel Team
Sitrap Situatierapport
WAC
WAT
WBT
WIS
WOT
WSHD
Waterschaps Actie Centrum
Waterschap Actieteam
Waterschap Beleidsteam
Water InformatieSysteem
Waterschaps Operationeel Team
Waterschap Hollandse Delta
ZV
Zuiveren
66

Bepaling van de geselecteerde elementen met

Updates t.o.v. Ministerieel goedgekeurde versie

Aan: Coalitie Leiderdorp 2014-2108 Mw. C. Hamer, D66 Dhr. I

Verslag landbouwavond 7 oktober 2014

Ken Uzelf!! - Het reizigersoverleg Hoeksche Waard – Goeree

Brief vernietiging Haaymete Klarenbeekseweg ontvangst

Standaard waterparagraaf

RAADSINFOBRIEF Aan de leden van de raad en de

Ingenieursbureau Westenberg B

`Naar een interuniversitaire opleiding binnen