Om de zorg aan mensen met dementie te verbeteren zijn meer hbo

PRO & CONTRA
STELLING
Om de zorg aan mensen met dementie te
verbeteren zijn meer hbo-opgeleide
verpleegkundigen nodig
M
eer scholing vinden we altijd
goed en dus lijkt het ook vanzelfsprekend dat de zorg voor
mensen met dementie zou verbeteren als
er meer hbo-opgeleide verpleegkundigen
in de sector zouden werken. Maar is dat
zo?
PRO
De zorg voor mensen met dementie
gaat tegenwoordig terecht verder dan
‘goed voer en een warme stal’. Zorg is
mensenwerk: warmte en persoonlijke
aandacht zijn van het grootste belang.
Daarnaast vragen nieuwe ontwikkelingen ook nieuwe manieren om goede
zorg te verlenen. Daarom is het belangrijk dat er in de zorg voor mensen met
dementie meer hbo-verpleegkundigen
komen, omdat zij zijn toegerust om zowel de zorg als onderwijs en onderzoek
te versterken.
In de zorg worden de vraagstukken
rond behandeling, verpleging en begeleiding gecompliceerder naarmate de
dementie vordert. Gedragsproblemen,
ondervoeding, pijnklachten, depressie:
het is maar een greep uit de lichamelijke en geestelijke problemen die om
preventie, herkenning en behandeling
vragen. Willen we ook in die fase de
kwaliteit van leven van mensen met
dementie recht doen, dan is er meer
deskundigheid nodig. Hbo-opgeleide
verpleegkundigen kunnen die bieden.
Daarnaast is het vanwege het toenemende aantal mensen met dementie
steeds belangrijker kennis over dementie te delen met anderen: in ziekenhuizen met medewerkers die op andere
10
• oktober 2014
gebieden gespecialiseerd zijn, in zorginstellingen met lager of anders opgeleid
personeel, vrijwilligers en familie, en in
de thuissituatie met overige hulpverleners en mantelzorgers. Hbo-verpleegkundigen zijn in staat dat soort kennis
goed en doelmatig over te dragen.
Ook voor onderzoek zijn meer hboverpleegkundigen dringend gewenst.
Doordat de onderzoeksstructuur in
de ouderenzorg relatief onontwikkeld
is, blijft de wetenschappelijke onderbouwing van de dementiezorg achter.
Ook worden innovaties lang niet altijd
(goed) geïmplementeerd en geëvalueerd. Daardoor wordt het lastiger te
sturen op gezondheidsdoelen. Naast
meer handen, dus graag ook meer
brein aan de stoel of het bed van de
mens met dementie!
Wilco Achterberg, specialist ouderengeneeskunde Topaz (Leiden) en hoogleraar institutionele
zorg en ouderengeneeskunde LUMC.
CONTRA
Op het eerste gezicht lijkt het een
waarheid als een koe dat meer hboopgeleide verpleegkundigen in de zorg
voor mensen met dementie tot betere
kwaliteit van zorg leidt.
Maar als je wat langer kauwt op wat
hier wordt beweerd, sluipen de twijfels binnen: is dit nu echt de oplossing
die we moeten willen? Is het niet veel
verstandiger te investeren in degenen
die het leeuwendeel van de zorg aan
mensen met dementie verlenen: zorgmedewerkers met een opleiding op
mbo-niveau?
Zorgmedewerkers met een mboopleiding zijn praktisch ingestelde
professionals die al goede basisvaardigheden hebben in het verzorgen van
mensen met allerlei beperkingen. Nu
al worden zij geschoold op het gebied
van psychogeriatrie en dementie en dit
zou geïntensiveerd kunnen worden.
Met nog meer aandacht voor omgang
met de gedragsveranderingen die vaak
voorkomen bij mensen met dementie.
Als deze mbo-professionals in sterke
teams werken met weinig personeelsverloop en adequaat worden
ondersteund door bekwame ouderenpsychologen, specialisten ouderengeneeskunde en een gespecialiseerde
mbo-verzorgende psychogeriatrie, leidt
dit naar onze mening tot veel betere
kwaliteit van zorg aan mensen met dementie dan wanneer er hbo-opgeleide
verpleegkundigen worden ingezet.
Die zijn weliswaar theoretisch hoger
opgeleid, maar hebben minder praktijkervaring en zeker niet per definitie
meer kennis van dementie. Het is dan
ook slechts een theoretische aanname
dat inzet van hbo-opgeleide verpleegkundigen de kwaliteit van de zorg aan
mensen met dementie zal verhogen.
Daarbij komt dat ervaringen met hboprofessionals in de langdurige zorg
uit het recente verleden niet hoopvol
stemmen: zij ervaren daar vaak te weinig uitdaging en hun werkzame leven
in de langdurige zorg is dan ook dikwijls van korte duur.
Marianne Reuser en Els Straalman,
praktijkopleiders bij Warande in Zeist.