Agrarisch Dagblad

AKKER
B O E R D E R I J VA N D A A G V R I J D A G 2 9 A U G U S T U S 2 0 1 4 PA G I N A 7
Middel Nontox geeft lelietelers hoop
ACHTERGROND
DOOR JAN ENGWERDA
H
Het PLAMV-virus veroorzaakt
veel schade in de lelieteelt.
HLB test Nontox, een
ontsmettingsmiddel. De
eerste resultaten van de test
zijn hoopvol.
et PLAMV-virus is
de schrik van lelietelers. Het kan grote
schade veroorzaken.
nier. Nontox wordt op locatie
Instituut HLB heeft
door onze machine geprodueen proefveld aangelegd waarin
ceerd. Het middel heeft een uitverschillende ontsmettingsmidzonderingspositie gekregen van
delen worden getest. Het proefhet ministerie van Infrastrucveld ligt bij het Drentse Vledder.
tuur en Milieu, waardoor er geen
In het veld staan dertien behantoelating nodig is om het te modelingen in vier herhalingen. “Zo
gen gebruiken. De productie kost
is het onderzoek wetenschappeslechts € 6 per 1.000 liter.”
lijk onderbouwd”, zegt HLB-onHLB heeft in het onderzoek lederzoeker Weijnand Saathof.
liebollen ontsmet met formaline,
Het eerste wat opvalt is dat alle
Captan, Rudis en Nontox. Ter
52 veldjes er hetzelfde uitzien.
controle zijn ook leliebollen in
Alle lelies staan er goed bij. Saatschoon water gedompeld. Alle
hof: “We hebben de bollen in verpartijen bollen waren besmet met
schillende ontsmettingsmiddelen
het PLAMV-virus. In de dertien
gedompeld. Daarna zijn ze uitgebehandelingen zijn de gangbare
plant om te zien of schade aan
middelen in
het gewas ontsteeds grotere
staat. Dat blijkt
mate vervandus tot nu toe
‘Water dompelbad
gen door Nonbij geen enkel
bleek
na
behandeling
tox, tot aan een
middel het geval te zijn.”
met Nontox schoon’ dompelbad met
100 procent
HLB doet het
Nontox. De bolonderzoek in
len gingen in een warmwaterbad
opdracht van de stichting Regioen werden gedompeld in koud
naal Onderzoek Lelieteelt (ROL).
water. HLB heeft voor en na iedeCentraal staat Nontox. Machines
re behandeling het dompelwater
die het bedrijf Watter heeft ontonderzocht op het PLAMV-virus,
wikkeld maken het ontsmettingszegt Saathof. “Zo kunnen we
middel uit water en zout. De mavaststellen in hoeverre Nontox
chine stuurt elektriciteit door
de verspreiding van het virus tewater met een zoutoplossing.
gen gaat, in vergelijking met de
Door de elektrolyse ontstaat Nongangbare middelen.”
tox. Het hoge oxidatie-reductiepotentieel (ORP-waarde) van
Schoon water
Nontox verstoort de werking van
cellen in ziektekiemen, die daarHet eerste wat opvalt in de resuldoor afsterven.
taten is dat het water voor de
dompeling vaak al besmet is met
Uitzonderingspositie
het PLAMV-virus. Saathof: “Het
schone water was dus nog niet in
Nontox wordt al volop gebruikt
contact geweest met de besmette
in ziekenhuizen en koeltorens,
bollen. Blijkbaar was het rondzegt Watter-directeur Alfred
pompen al voldoende om het waKoop. “Het desinfectiemiddel
ter te besmetten. Waarschijnlijk
Nontox bestaat zes jaar en beheeft een partij bollen virusdeelstrijdt virussen, bacteriën en
tjes achtergelaten in het bad of
schimmels op een duurzame made leidingen, die het schone water hebben besmet. Het geeft aan
dat het risico op verspreiding van
PLAMV erg groot is bij het koken
van leliebollen.”
Het tweede wat opvalt in de
lijst met resultaten is dat achter
iedere Nontox-behandeling een
streepje staat. Saathof: “Het water bleek na iedere behandeling
waarbij Nontox was toegevoegd
aan het dompelbad, geen virus
meer te bevatten. Dit zijn veelbelovende resultaten. PLAMV-beWatter-directeur Alfred Koop.
HLB test verschillende ontsmettingsmiddelen op proefvelden met lelies in het Drentse Vledder.
smette leliebollen worden daarmee niet gezond, maar de kans op
kruisbesmetting van zieke naar
gezonde bollen wordt met Nontox
nihil.”
Andere sectoren
Ook bestuurder Dirk Osinga van
de Koninklijke Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur (KAVB) vindt de resultaten
van het Nontox-onderzoek veelbelovend. “Het PLAMV-virus kan
erg veel schade aanrichten. Leliebollen worden drie tot vier jaar
vermeerderd voordat je bloemen
Leliesector goed voor omzet van € 490 miljoen
In Nederland staat volgens de stichting Regionaal Onderzoek Lelieteelt
23.291 hectare bollen. Daarvan is 4.887 hectare leliebollen, verdeeld over
315 bedrijven. De sector produceerde vorig jaar 2 miljard leliebollen. De
omzet ligt op € 490 miljoen, waarvan € 315 miljoen is gerealiseerd in de
bollenteelt en de overige € 175 miljoen in de broeierij (bloemenproductie).
Volgens ROL-voorzitter Hans van der Heijden is de lelieteelt klein in vergelijking met andere gewassen. “Daardoor zijn de grote chemieconcerns
niet erg geïnteresseerd om nieuwe gewasbeschermingsmiddelen te ontwikkelen alleen voor de bollensector. We moeten zelf oplossingen zoeken door te werken met middelen uit grote teelten als rijst, mais en aardappelen. Daarom laten we HLB testen uitvoeren met Nontox tegen het
PLAMV-virus. Dat is niet alleen bedoeld om economische schade te voorkomen. De sector wil ook toe naar een meer duurzame teelt. Er is in de
samenleving weerstand tegen het gebruik van chemische middelen en
onze tegenstanders zijn erg actief.”
‘Fritesprijs dit seizoen hooguit € 8,50’
Schwalmtal – Fritesgeschikte
aardappelen zullen dit seizoen
maximaal € 8,50 per 100 kilo opbrengen. Dat verwacht de Duitse
aardappelgroothandel Weuthen,
die gisteren een seizoenprognose
afgaf voor oogst en prijsontwikkeling 2014/’15.
De prijs voor fritesgeschikte
aardappelen zal in het lopende
seizoen niet meer boven kostprijs
uitkomen. De prijs zal pas in november iets verbeteren ten opzichte van de huidige noteringen
van € 1,00 tot € 2,50 per 100 kilo.
Voor november tot en met juni
valt te denken aan een prijsrange
van € 5,00 tot hooguit € 8,50 voor
goede kwaliteit verwerkingsaardappelen uit de bewaring.
Directeur van Weuthen Ferdi
Buffen liet weten dat de oorzaak
van de aardappelcrisis in Noordwest-Europa, het belangrijkste
EU-aardappelteeltgebied, vooral
de grote areaaluitbreiding is.
Het leeuwendeel fritesaardappelen
moet nog uit de grond.
Foto RB
Vooropgesteld dat de oogst geheel
wordt binnengehaald komt de
productie in Duitsland tussen
11 en 11,8 miljoen ton uit. Uitgangspunten zijn de areaalgegevens in combinatie met uitkomsten van proefrooiingen. In het
vorige seizoen oogstte Duitsland
9,2 miljoen ton, in 2012 was dat
10,6 miljoen ton.
De tafelaardappelprijs ligt in
Duitsland nu tussen € 8 en € 10.
Hiervoor ligt volgens Buffen dit
kunt verkopen. De ziekte komt
vooral tot uiting in de bloemen,
die dan onverkoopbaar zijn door
de bruine strepen die PLAMV
veroorzaakt. Het is een grote
schadepost als je na drie jaar vermeerdering partijen bollen moet
weggooien vanwege een besmetting.”
Volgens Osinga hebben ook andere geledingen van de bollensector veel interesse in het Nontoxonderzoek. “Dat geldt voor alle
bollen die worden gedompeld tegen ziekten. Veel telers doen dit
jaar op kleine schaal zelf al tes-
seizoen een prijsrange in het verschiet van € 7 tot € 11. De top kan
aan het einde van het seizoen € 13
worden voor aardappelen uit de
gekoelde bewaring in kisten.
De enorme druk op de prijs
voor vrij verhandelbare aardappelen is toe te schrijven aan de
bovenmatige grote areaaluitbreidingen op lichtere gronden, stelt
Buffen. Tijdens de vroege en middelvroege oogst leidt de toch al
gesignaleerde stevige hectareopbrengst tot extra aanvoer. De
meeste partijen zijn niet of nauwelijks geschikt voor opslag. De
markt kan ze echter vrijwel niet
opnemen. Nu al gaan veel aardappelen naar alternatieve afzetkanalen, van zetmeelindustrie en
voerhandel tot bio-vergisting.
Enige relativering is volgens
Buffen wel op zijn plaats. Rond de
80 procent van de aardappelen
wordt geleverd tegen contractprijzen. Ook moet het leeuwendeel nog uit de grond.
Foto’s Ruud Ploeg
HLB-onderzoeker Weijnand Saathof.
ten. De sector zoekt naar een alternatief voor formaline, omdat
dat niet meer gebruikt mag worden.”
Ook buiten de bollensector is
er belangstelling voor Nontox.
Volgens Watter-directeur Koop
gebruiken enkele varkenshouders en pluimveehouders in Nederland en Duitsland het voor het
ontsmetten van stallen en wateren voerleidingen. “Broederijen
ontsmetten hun broedeieren ermee. Er zijn ook oriënterende testen gedaan bij het ontsmetten
van kisten voor pootaardappelen.
Ook die resultaten zien er veelbelovend uit. De vraag naar Nontox
is nu zo groot, dat we bijna op
onze maximale productiecapaciteit zitten van machines die Nontox produceren.”
Meerderheidsbelang Agrico
in Canadees Parkland
Emmeloord – Handelshuis Agrico
neemt een meerderheidsbelang
in het Canadese pootgoedbedrijf
Parkland. Agrico vergroot zijn
belang van 49 naar 70 procent.
Agrico startte in 1997 een samenwerking met Parkland Seed
Potatoes in het Canadese Edmonton. In 2005 nam het bedrijf een
belang van 25 procent in Parkland
en breidde dit in 2008 uit naar
49 procent. Nu groeit het belang
naar 70 procent.
Parkland is volledig gespecialiseerd in de verkoop van pootgoed
dat is gekweekt door de aangesloten telers. Het bedrijf heeft een
groot teeltgebied in Canada en telers in de Verenigde Staten. De
deelneming in Parkland heeft toegevoegde waarde, stelt de coöperatie.
Agrico deelt mee in de marge op
de handel in pootaardappelen en
ontvangt licentie-inkomsten voor
de eigen rassen.
Britse aardappelprijs gaat omhoog
Londen – De Britse spotprijs voor
aardappelen is vorige week met
6,5 procent gestegen naar 99,18
pond ofwel bijna € 124 per ton. De
gemiddelde notering van het
aardappelschap Potato Council
ging met 3 procent omhoog naar
148,44 pond of € 185,48 per ton.
De spotprijs ligt nog altijd wel
een derde onder het niveau van
een jaar geleden. Bij de berekening van de gemiddelde notering
van de aardappelen is het bestanddeel contractteelt iets afgenomen vergeleken bij de voorafgaande weken.
Corr