16 maart - Remonstranten Rotterdam

Innige verbintenissen
Lezing naar 1 Korintiërs 13 [Karel Eykman]
Had ik de liefde niet
Al kon ik nog zozeer
in prachtige preken
mijn redes afsteken
en wist ik wijze woorden op ieder gebied
maar had ik de liefde niet
dan was het toch meer
wat trommelgekletter
gezwets en geschetter
had ik de liefde niet.
Al blies ik trompet
hoog van de toren
al zong ik in koren
de sterren van de hemel, het hoogste lied
maar had ik de liefde niet
dan klonk het toch net
als toeters en bellen.
Ik had niets te vertellen
had ik de liefde niet.
Want liefde is echt
en liefde is aardig
is open, oprecht
en eerlijk, rechtvaardig.
‘t Is liefde die ziet
hoe opnieuw te beginnen
die ieder verdriet
ook de dood kan overwinnen.
1
16 maart 2014
C.M.G. Berkvens-Stevelinck, predikant Remonstrantse Gemeente Rotterdam
Preek
Inleiding
Liefde houdt stand tegen alles….
Deze woorden, die wij zojuist met overtuiging samen zongen, geven de ervaring weer van mensen
die het zelf hebben beleefd. Je kunt deze woorden niet uitspreken in het algemeen, want dan kun je
mensen die deze ervaring niet hebben onnodig kwetsen.
De Hongaarse wetenschapsfilosoof en musicus Erwin Laszlo vroeg zich af waar alle woorden en
gebaren van liefde en compassie, alle kennis ook die de wereld sinds mensenheugenis heeft
voortgebracht, bleven. Hij kon zich niet voorstellen dat ze onherroepelijk zouden verdwijnen.
Hij vermoedt een veld van informatie dat het universum omsluit – het A-veld of akasha-veld , dat
betekent ‘ruimte’ in het sanskrit – en dat veld blijft bestaan, ook na de verdwijning van het
universum. Kennis, uitingen van liefde en compassie, overleven de dood van het oude universum en
worden meegenomen in de geboorte van een nieuw universum, als een aangeboren, genetisch
bagage, een verbeterde karma.
Paulus zou dat beamen: Liefde houdt stand tegen alles…. Zelfs tegen de dood.
Het is maar hoe je de dingen zegt, welke poëzievorm je verkiest om het gevoel te verwoorden dat
de liefde houdt stand tegen alles.
Over enkele weken, met Pasen, zullen we de Opstanding van Christus vieren. Geen dogma, geen
verhaal dat je als zoete koek moet slikken maar een beleefde werkelijkheid van mensen van toen.
Liefde houdt stand tegen alles…. Zelfs tegen de dood. Dat beleefden zij. En kennelijk appelleert die
ervaring van toen aan de ervaring van nu en kan het ons aanspreken alsof het ons betreft.
1 Kor 13
1 Korinthiërs 13. Dé geliefde én gewraakte tekst voor een huwelijk, of het nu van twee steden, twee
gemeenten of twee mensen is. Bij elke innige verbintenis past deze tekst van Paulus. Maar Paulus
bedoelde er iets specifieks mee. Zijn lofzang op de liefde die alles verdraagt, alles vergeeft, alles
overwint gold mensen die stellig geloofden dat het einde der wereld nabij was.
Hou je daar geen rekening mee, dan wordt deze tekst onwaarachtig én onbarmhartig. Een draak
zelfs. De liefde verdraagt alles, vergeeft alles, gelooft alles, hoopt alles…
Dus laten we ons in die context plaatsen.
Stel, u krijgt te horen dat de wereld over één week door een meteoor zal worden getroffen. Er
bestaat geen enkele kans de catastrofe te vermijden. Een niet geheel origineel script voor een
Hollywood B-film, maar goed. U heeft nog 6 dagen om het aardse leven vaarwel te zeggen. Wat
doet u? Uw belastingen invullen omdat het voor 1 april moet, uw lastige buurman voor de rijdende
2
16 maart 2014
C.M.G. Berkvens-Stevelinck, predikant Remonstrantse Gemeente Rotterdam
rechter slepen? Daar gaat u uw resterende tijd toch niet aan verdoen? Neen. U gaat de bloemetjes
buiten zetten en genieten van de tijd die overblijft. Of u volgt Luther die toen men hem vroeg wat
hij zou doen als hij nog één dag te leven had, antwoordde: ik zou doorgaan met het boompje te
planten dat ik aan het planten ben.
Hoe dan ook: alles wat overbodig is, laat u achterwege. Toch niet zo gek, zo een meteoordreiging!
Maar bovenal gaat u de mensen die u nauw aan het hart liggen, zeggen dat u van hen houdt.
Uitvaartverzekering Dela loopt met haar laatste reclamecampagne hier al op vooruit.
Kortom, als levensgevaar dreigt, krijgt de liefde onder elkaar het voor het zeggen!
Karel Eykman
Karel Eykman hertaalde 1 Korinthiërs 13 op een manier die mij persoonlijk zeer aanspreekt.
Wellicht spreekt het uzelf ook aan:
Al kon ik nog zozeer
in prachtige preken
mijn redes afsteken
en wist ik wijze woorden op ieder gebied
maar had ik de liefde niet
dan was het toch meer
wat trommelgekletter
gezwets en geschetter
had ik de liefde niet.
Zo, denk ik dan, eerst vaststellen van waaruit je leeft en werkt. Dan pas uitwerken, vanuit de juiste
motivatie.
Al blies ik trompet
hoog van de toren
al zong ik in koren
de sterren van de hemel, het hoogste lied
maar had ik de liefde niet
dan klonk het toch net
als toeters en bellen.
Ik had niets te vertellen
had ik de liefde niet.
Als mijn motivatie niet deugt, als ik niet uit liefde leef en handel, heb ik niets te vertellen … .
3
16 maart 2014
C.M.G. Berkvens-Stevelinck, predikant Remonstrantse Gemeente Rotterdam
Wacht even. Klopt dat wel, deze harde woorden? Zien we niet dat juist mensen die vanuit andere
zaken spreken en handelen, de wereld bestieren?
En toch is het waar. Ik had niets te vertellen, had ik de liefde niet. Maar waarom is dat zo? Waarom
zou uiteindelijk, als het erop aankomt, alleen de liefde recht van spreken hebben? Omdat de liefde
van een andere orde is dan het lawaai dat mensen kunnen produceren, van een andere orde is dan
alles wat we kunnen zeggen. In de woorden van Karel Eykman:
Want liefde is echt
en liefde is aardig
is open, oprecht
en eerlijk, rechtvaardig.
‘t Is liefde die ziet
hoe opnieuw te beginnen
die ieder verdriet
ook de dood kan overwinnen.
Geen rozengeur en maneschijn, dus, maar authenticiteit, oprechtheid, rechtvaardigheid. Dìe
onderbouwen innige verbintenissen, of ze nu gesloten worden tussen mensen, tussen gemeenten of
tussen welke groepen dan ook.
Betekent deze radicale keuze voor elkaar dat men altijd met elkaar eens is? Natuurlijk niet!
Om een vreedzame en rechtvaardige samenleving op te bouwen, zijn er regels nodig waar iedereen
zich aan houdt. Daar moeten alle neuzen in dezelfde richting staan.
Eenheid in het nodige
Daarnaast zijn tal van zaken waar men verschillend over kan denken, waar men een andere
gevoeligheid voor kan hebben. Laat het vooral zo blijven!
Vrijheid in het onzekere
Maar beide, het nodige en het onzekere, worden bezield en in leven gehouden door de onderstaande
liefde.
In alles de liefde
Zo moge het zijn.
4
16 maart 2014
C.M.G. Berkvens-Stevelinck, predikant Remonstrantse Gemeente Rotterdam

Download Report