Factsheet - RIBW

Factsheet
Hervorming
langdurige zorg
Intramurale geestelijke
gezondheidszorg
Hervorming langdurige zorg is nodig
In Nederland is er goede ondersteuning en zorg voor ouderen
en voor mensen met een lichamelijke of verstandelijke
beperking of een psychische stoornis. Toch zijn veranderingen
nodig. Want mensen stellen andere eisen aan de kwaliteit van
het leven. Ouderen willen graag zo lang mogelijk thuis blijven
wonen. Mensen met een beperking of stoornis willen zo
zelfstandig mogelijk leven. Dat kan als de overheid de
langdurige zorg anders organiseert. Hervorming van de
langdurige zorg is ook nodig om de zorg betaalbaar te
houden.
Vanaf 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor de
ondersteuning die mensen thuis nodig hebben. Ook
beschermd wonen (ggz) is dan een taak van de gemeente. De
zorgverzekeraar is verantwoordelijk voor verpleging en
verzorging thuis. Mensen die heel veel zorg nodig hebben
kunnen terecht in een zorginstelling. Dit zijn bijvoorbeeld
zwaar demente ouderen of mensen met een ernstige handicap
of een ernstige psychische stoornis. Voor iedereen is er
maatwerk. Dat betekent dat de zorg aansluit op de behoefte
van mensen. Of het nu om lichte of zware zorg gaat.
De overheid legt deze veranderingen wettelijk vast. De AWBZ
verdwijnt. Er komt een nieuwe Wet langdurige zorg (Wlz).
Deze nieuwe wet vergoedt vanaf 1 januari 2015 de zwaarste,
langdurige zorg. Andere vormen van ondersteuning die nu
nog onder de AWBZ vallen, regelt de gemeente dan via de Wet
maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015). Verpleging
en verzorging is vanaf 1 januari 2015 onderdeel van de
Zorgverzekeringswet (Zvw)1.
Ook de langdurige intramurale geestelijke gezondheidszorg
(ggz) valt vanaf 1 januari 2015 niet meer onder de AWBZ.
‘Intramuraal’ betekent dat mensen verblijven in een
zorginstelling en daar hun zorg en ondersteuning krijgen. In
deze factsheet leest u hoe de hervorming van de langdurige
intramurale ggz eruitziet.
Wat verandert er
Binnen de langdurige intramurale ggz bestaat onderscheid
tussen drie ‘groepen’. Dit heeft te maken met de soort zorg
die cliënten krijgen. Voor elk van deze groepen ziet de
hervorming er anders uit.
1 De Eerste en Tweede Kamer moeten een deel van deze veranderingen
nog goedkeuren. In de komende maanden wordt duidelijk of de Eerste
en Tweede Kamer het met de veranderingen eens zijn.
1.Krijgt een cliënt intramurale zorg gericht op behandeling
en herstel? Dan vallen zijn zorg en ondersteuning vanaf 1 januari 2015 onder de Zorgverzekeringswet (Zvw).
2.Krijgt een cliënt intramurale zorg gericht op begeleiding en
wonen? Met andere woorden: woont de cliënt beschermd?
Dan krijgt vanaf 1 januari 2015 de gemeente de regie over
zijn zorg en ondersteuning. Dit valt onder de Wet
maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015).
3.De intramurale zorg voor de meest kwetsbare ggz-cliënten
valt vanaf 1 januari 2015 onder de Wet langdurige zorg (Wlz).
Voor wie
Bent u 18 jaar of ouder? En heeft u op dit moment een
indicatie ZZP-ggz-B of ZZP-ggz-C van het CIZ? Dan
gaat deze factsheet over u. Bent u jonger dan
18 jaar? Dan gaat deze factsheet niet over u. Uw zorg
en ondersteuning vallen onder de Jeugdwet.
Hieronder leest u per groep hoe straks de toegang, het
overgangsrecht, de eigen bijdrage en de mogelijkheden van
een persoonsgebonden budget (pgb) geregeld zijn.
Intramurale zorg gericht op behandeling en
herstel
• Deze zorg valt vanaf 1 januari 2015 onder de
Zorgverzekeringswet (Zvw).
• Net als nu is na 1 januari 2015 voor zorg gericht op
behandeling en herstel een verwijzing van de huisarts
nodig.
• Bestaande cliënten moeten aan twee voorwaarden voldoen:
ze moeten een geldige ZZP-B-indicatie hebben en op 1 januari 2015 korter dan twee jaar en 9 maanden
opgenomen zijn. Dan gaan ze op 1 januari 2015 automatisch
over naar de Zvw. Ze hoeven geen verwijzing bij de huisarts
te halen.
• In de Zvw geldt geen inkomensafhankelijke eigen bijdrage.
Er is wel een verplicht eigen risico. In 2014 is het verplicht
eigen risico € 360. Dat betekent dat de cliënt de eerste € 360
euro voor zorg uit het basispakket zelf betaalt.
• Net als nu is voor zorg gericht op behandeling en herstel
geen pgb mogelijk.
Beschermd wonen
• Deze zorg valt vanaf 1 januari 2015 onder de Wmo 2015.
• Na 1 januari gaan nieuwe cliënten voor zorg gericht op
begeleiding en wonen naar het gemeentelijk Wmo-loket.
• Bestaande cliënten met een geldige ZZP-C-indicatie houden
op 1 januari 2015 hun recht op beschermd wonen. Dit recht
geldt vanaf die datum voor maximaal vijf jaar. Is de lopende
indicatie voor een kortere periode afgegeven? Dan geldt het
overgangsrecht voor de nog resterende duur van de
indicatie.
• Gemeenten kunnen een inkomensafhankelijke eigen
bijdrage vragen.
• Net als nu is na 1 januari 2015 een pgb mogelijk voor
beschermd wonen. Cliënten krijgen dan een gemeentelijk
pgb.
Beschermd wonen en gemeenten
Woont u nu beschermd? Dan mag u na 1 januari 2015
beschermd blijven wonen. U hoeft niet zelfstandig te
gaan wonen. U krijgt de zorg die u nu ook hebt. Wel
mag de gemeente uw zorg op een andere manier
organiseren.
Beschermd wonen en behandeling
Woont u beschermd en krijgt u ook behandeling? Voor
de behandeling van mensen die beschermd wonen
verandert niets. Nu vergoedt de zorgverzekering uw
behandeling. Dat blijft zo na 1 januari 2015.
Zorg voor de meest kwetsbare ggz-cliënten
• Deze zorg valt vanaf 1 januari 2015 onder de Wet langdurige
zorg (Wlz).
• Vanaf 1 januari 2015 bepaalt de duur van het verblijf gericht
op behandeling de toegang tot de Wlz. Heeft een cliënt na 1 januari 2015 meer dan drie jaar aaneengesloten verblijf
gericht op behandeling gehad? Dan wordt de zorg niet
langer vergoed vanuit de Zorgverzekeringswet, maar vanuit
de Wlz. Daarvoor is een indicatie van het CIZ nodig.
• Cliënten die op 1 januari 2015 meer dan 2 jaar en 9 maanden
aaneengesloten verblijf gericht op behandeling hebben
gehad, gaan automatisch over naar de Wlz.
• Net als nu in de AWBZ geldt in de Wlz een
inkomensafhankelijke eigen bijdrage.
• Voor behandeling binnen de Wlz is geen pgb mogelijk.
Behalve voor mensen die nu al een pgb hebben.
Wlz of niet?
De overheid werkt aan inhoudelijke toetsingscriteria
voor toegang tot de Wlz. Deze criteria zijn nog niet
klaar. Daarom heeft dit nu nog geen invloed op uw
situatie. Het enige criterium dat nu geldt voor toegang
tot de Wlz is de duur van uw verblijf in een
psychiatrische kliniek. Verblijft u op 1 januari 2015 al
twee jaar en negen maanden aaneengesloten in een
psychiatrische kliniek? Dan valt uw zorg vanaf die
datum onder de Wlz. Verblijft u op 1 januari 2015 korter
dan twee jaar en negen maanden aaneengesloten in
een psychiatrische kliniek? Dan valt uw zorg onder de
Zorgverzekeringswet. Dit blijft zo tot u drie jaar
aaneengesloten in een psychiatrische kliniek verblijft.
Vanaf dat moment valt uw zorg onder de Wlz. Wordt u
al meerdere jaren behandeld, maar verblijft u niet in
een psychiatrische kliniek? Of verblijft u niet langdurig
in een psychiatrische kliniek? Dan blijft uw zorg
gewoon onder de Zorgverzekeringswet vallen.
Meer informatie
Meer informatie over de hervorming van de langdurige
zorg staat in het dossier Hervorming langdurige zorg op
www.rijksoverheid.nl/hlz.
Wilt u meer weten over uw persoonlijke situatie?
Vraag dan uw eigen behandelaar of zorgaanbieder om
meer informatie. Of kijk op www.platformggz.nl,
de website van het Landelijk Platform GGz.
Dit is een uitgave van
Ministerie van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport
Postadres
Postbus 20350 | 2500 ej Den Haag
Telefoon 070 340 79 11
Telefax 070 340 78 34
www.rijksoverheid.nl
Juni 2014