Ondersteuning Burgemeestersconvenant (VITO

20/01/2014
Ondersteuning burgemeestersconvenant
Deel 1: Baseline emission inventory
Studiedag LNE – Brussel
Inhoud
» Situering opdracht “ondersteuning burgemeestersconvenant”
» Bespreking van de twee Excels tool die binnen deze opdracht ontwikkeld
werden: doel, scope, architectuur, functionaliteiten
» CO2-nulmeting (Erika Meynaerts)
» maatregelen (Nele Renders)
» Toelichting stappenplan “quick start”
» Tijd voor vragen na de presentatie (en tijdens pauze)
20/01/2014
© 2012, VITO NV
2
In Vlaanderen ….
nemen steden en gemeenten meer en meer een actieve rol op in de strijd tegen
klimaatverandering
» verschillen in ambitieniveau, bv.:
»
»
»
»
»
provincie Antwerpen: klimaat neutrale organisatie tegen 2020
provincie Limburg: klimaatneutraal tegen 2020
http://www.klimaat.be/nl-be/
Leuven, Mechelen: klimaatneutraal tegen 2030
Gent, Antwerpen, Oost-Vlaanderen: klimaatneutraal tegen 2050
Leiedal : Zuid-West Vlaanderen klimaat (en energie) neutraal tegen 2050
» opschaling van centrum steden naar intercommunales en provincies
is het Burgemeestersconvenant een belangrijke driver van deze actie
20/01/2014
© 2012, VITO NV
3
In Vlaanderen ….
» hebben een 50-tal steden en gemeenten het
Burgemeestersconvenant ondertekend en heeft de
meerderheid van hen ook een energieactieplan (of
SEAP) ingediend
» zijn er ook nog heel wat (kleinere) steden en
gemeenten waarvoor de drempel om toe te treden
tot het Burgemeestersconvenant te hoog is
Studiedag VVSG (12/07/2012)
» gebrek aan overkoepelende, regionale aanpak voor Burgemeestersconvenant
» raamwerk en richtlijnen Burgemeestersconvenant niet altijd even eenduidig
» moeilijkheid om betrouwbare en/of specifieke gegevens te verzamelen om CO 2inventaris op te maken
» gebrek aan kennis/kengetallen om potentieel acties in te schatten
“Ondersteuning burgemeestersconvenant”
20/01/2014
© 2012, VITO NV
4
Stap voor stap naar het burgemeestersconvenant
» Kleine en middelgrote steden en gemeenten in Vlaanderen ondersteunen om te
voldoen aan de rapporteringsvereisten van het Burgemeestersconvenant door de
ontwikkeling van een tool die pragmatisch is en afgestemd op Vlaamse context
» Grootste uitdaging: krijgen we de “lege doos” gevuld met lokale gegevens?
20/01/2014
© 2012, VITO NV
5
Key stakeholders …
om toegang te krijgen tot lokale gegevens
om te komen tot een structurele samenwerking
om te komen tot een eenduidige benadering
Tielt en
Dessel
(ism IOK)
• Plannen ondertekening
CoM
• Testen van tools en
guidelines
stuurgroep
• VVSG, provincie Limburg
• Data leveranciers
• Ondersteunen project
• Toekijken op
doelstellingen en timing
• Testen en goedkeuren
finale versie
data leveranciers
• Infrax, Eandis
• VEA
• Vlaams
Verkeerscentrum
• VMM
20/01/2014
© 2012, VITO NV
6
Resultaat= twee excel tools ….
Activiteit X EF = CO2
% Δ CO2
“business as usual”
10 voorbeeld acties om
de kloof te dichten
20/01/2014
© 2012, VITO NV
7
…1+1>2
» Verbetering in beschikbaarheid, toegankelijkheid en vergelijkbaarheid van
lokale (energie) gegevens
» publiek beschikbare rapporten per gemeente
» jaarlijkse actualisatie van deze rapporten in samenwerking met de dataleveranciers
» eenduidige aanpak en rapportering
» Maximale afstemming met rapportering op Vlaams niveau
» Energiebalans Vlaanderen
» inventaris WKK en hernieuwbare energie
» Vlaamse energie- en broeikasgas prognoses
» Eenduidige benadering voor alle gemeenten in Vlaanderen kan positieve
stimulans zijn voor coördinatie op niveau van regio’s en provincies
» Belangrijke stap is gezet … hopelijk volgen er nog vele andere intiatieven!
20/01/2014
© 2012, VITO NV
8
Inhoud
» Situering opdracht “ondersteuning burgemeestersconvenant”
» Bespreking van de twee Excels tool die binnen deze opdracht ontwikkeld
werden: doel, scope, architectuur, functionaliteiten
» CO2-nulmeting (Erika Meynaerts)
» maatregelen (Nele Renders)
» Toelichting stappenplan “quick start”
20/01/2014
© 2012, VITO NV
9
Doel
tool CO2-nulmeting
http://www.burgemeestersconvenant.eu:
Een “Baseline emissions inventory” (BEI) is een kwantificering van de hoeveelheid CO2 die als
gevolg van energieverbruik op het grondgebied van een Ondertekenaar van het Convenant
tijdens een basisjaar wordt uitgestoten. Hiermee kunnen de belangrijkste bronnen van CO2uitstoot en hun respectieve reductiepotentiëlen worden geïdentificeerd.
Voor elke gemeente in Vlaanderen (308) de CO2-emissies berekenen gerelateerd aan
het energieverbruik op het grondgebied van de gemeente zodat voldaan is aan de
minimum rapporteringsvereisten van het Burgemeestersconvenant
Emissies van CO2 / CO2 equivalenten [t]
Fossiele brandstoffen
Elektriciteit
Warmte/ koude
0
39188
27402
0
0
0
0
12649
0
15480
79238
0
118283
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
2
2
0
0
950
950
Aardgas
Vloeibaar
gas
Stookolie
Diesel
Benzine
Bruinkool
0
38551
64252
0
858
2218
0
14446
29051
0
0
0
0
0
0
0
0
0
287
7882
0
0
3363
51379
0
0
0
0
0
0
0
1029
114605
115635
0
0
20968
20968
Hernieuwbare energie
ZonneGeoPlantaardig Andere
/thermisch thermisch
e olie
biomassa
e energie e energie
Totaal
Steen-kool
Andere fossiele
brandstoffen
Bio-brandstof
0
118
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
72
0
0
0
0
0
0
36371
0
190
0
0
0
0
0
0
252453
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1029
136524
137553
GEBOUWEN, INSTALLATIES/VOORZIENINGEN EN BEDRIJVEN
Gemeentelijke gebouwen en installaties/voorzieningen
Tertiaire (niet-gemeentelijke) gebouwen en installaties/voorzieningen
Woningen
Gemeentelijke openbare verlichting
Bedrijven (met uitzondering van bedrijven die onder de EU-regeling voor de handel
in emissierechten vallen - ETS)
Subtotaal gebouwen, installaties/voorzieningen en bedrijven
0
93160
122923
0
VERVOER
Wagenpark van de stad of gemeente
Openbaar vervoer
Particulier en commercieel vervoer
Subtotaal vervoer
20/01/2014
© 2012, VITO NV
10
Scope
CH4 en N2O emissies
(niet-energie)
landbouw
tool CO2-nulmeting
CO2 gerelateerd aan energieverbruik op grondgebied van een gemeente
-> directe emissies gerelateerd aan verbranding van brandstoffen (scope 1)
-> indirecte emissies gerelateerd aan productie elektriciteit en warmte geconsumeerd op grondgebied van gemeente (scope 2)
openbare
verlichting
huishoudens
tertiair
gemeentelijk
industrie
nietgemeentelijk
niet-ETS
20/01/2014
© 2012, VITO NV
transport
particulier
en
commercieel
vervoer
landbouw
openbaar
vervoer
(tram en
bus)
11
tool CO2-nulmeting
Gegevens op niveau gemeente,
bv.
aardgasverbruik
elektriciteitsverbruik
aantal dieren
ha cultuurgrond
voertuigkilometers weg
aantal warmtepompen
aantal zonnecollectoren
PV, wind, water
Gegevens niet op niveau
gemeente, bv.
emissiefactoren
energiebalans Vlaanderen
N2O bodem Vlaanderen
Websites:
VREG , Statbel
Dataleveranciers:
VEA, VMM, Eandis,
Infrax, VITO
preprocessing
Excel bestand met lokale gegevens
nodig voor rekentool
(1)
(refcode NIS & …)
preprocessing
Excel bestand per gemeente met:
(2)
gegevens (DATA)
EF x activiteit (BEREKENINGEN PER SECTOR),
SEAP template (OUTPUT)
Selectie
gemeente
Architectuur
Eigen gebouwen,
eigen vloot, OV (INPUT)
20/01/2014
© 2012, VITO NV
12
Informatie die in tool wordt aangeleverd
maar kan overschreven worden!
Dataleverancier
Type gegevens
Infrax en Eandis
₋
₋
verbruik aardgas (2011); per NACE (level 4)
verbruik elektriciteit (2011); per NACE (level 4)
VEA
₋
aantal zonnecollectoren en warmtepompen nieuwbouw (2009 – 2011); per functie (wonen, industrie, school,
andere, kantoor) (EPB-aangifte)
aantal zonnecollectoren en warmtepompen bestaand (2004 – 2011); huishoudens, niet-huishoudens
(premies netbeheerders)
₋
Vl. Verkeerscentrum
₋
voertuigkilometers (2011 ; 2020); per wegtype en voertuigtype (personenwagens, lichte vracht en zware
vracht)
VMM
₋
₋
emissiefactoren per dier (2011)
totale N2O emissies bodem Vlaanderen (2011)
De Lijn
₋
₋
aantal haltes voor bussen per gemeente
aantal trajecten per halte voor bussen, per gemeente
VITO
₋
₋
₋
₋
₋
energieconsumptiefactoren (transportmodel)
verdeling energiedragers (transportmodel)
verdeling ETS/niet-ETS industrie (Energiebalans Vlaanderen)
brandstofverbruik en productie lokale eenheden (excl. PV, wind, water)
gemiddelde productie zonneboilers en warmtepompen
Websites
(publieke informatie)
₋
Statbel (aantal dieren, ha cultuurgrond, socio-economische enquête 2001 ), VREG (GSC, WKC), Energiebalans
Vlaanderen (EMIS), Lokale Statistieken (Studiedienst van de Vlaamse Regering, projecties huishoudens)
20/01/2014
© 2012, VITO NV
13
Informatie die gebruiker moet aanleveren
» INPUT rekenbladen geven overzicht type gegevens die gebruiker zelf
moet aanleveren (anders waarde= 0),
» Energieverbruik eigen gebouwen, vloot en openbare verlichting (OV)
» Aantal zonneboilers en warmtepompen eigen gebouwen
» Hoeveelheid groene stroom (GS) aangekocht door de lokale overheid
» Afvalverbrandingsovens met energierecuperatie (productie elektriciteit,
productie warmte, energieverbruik)
» Lokale productie warmte voor warmtenetten (productie warmte,
energieverbruik)
» Hoeveelheid warmte geleverd (aangekocht) uit warmtenetten per sector
» CO2-emissies van de geïmporteerde warmteproductie
» CO2-emissies van de geëxporteerde warmteproductie
20/01/2014
© 2012, VITO NV
14
Functionaliteiten
tool CO2-nulmeting
rekenbladen gegroepeerd in 4
categorieën
snelle verwijzing naar rekenbladen
via hyperlinks
kleur cellen bv. oranje= zelf invullen
conversiefactoren
20/01/2014
© 2012, VITO NV
15
Functionaliteiten
tool CO2-nulmeting
Quick start
Screen shots
Stroom schema’s
(Excel) tips
Tip: het kan zijn dat in de rekentool de formules niet automatisch herrekend worden, ook al hebt u
gegevens gewijzigd of ingevuld. Via “Formulas <Calculation options < Automatic” (formules <
berekeningsopties < automatisch) kan u instellen dat deze herrekening toch automatisch gebeurt.
Indien u de optie “manueel” verkiest, worden formules enkel herrekend indien u het bestand
bewaard. De snel toets voor het herrekenen van formules is F9.
20/01/2014
© 2012, VITO NV
16
Inhoud
» Situering opdracht “ondersteuning burgemeestersconvenant”
» Bespreking van de twee Excels tool die binnen deze opdracht ontwikkeld
werden: doel, scope, architectuur, functionaliteiten
» CO2-nulmeting (Erika Meynaerts)
» maatregelen (Nele Renders)
» Toelichting stappenplan “quick start”
20/01/2014
© 2012, VITO NV
17
Aan de slag …
handleiding en excel tool on line
(rapport per gemeente)
-> Quick start
http://aps.vlaanderen.be/lokaal/burgemeestersconvenant/burgemeestersconvenant.htm
20/01/2014
© 2012, VITO NV
18
Stappenplan Quick start
» STAP 1: vul de INPUT rekenbladen aan met gegevens over eigen organisatie,
warmtenetten en aankoop groene stroom voor hetzelfde referentiejaar als de
gegevens voor het grondgebied
Om dubbeltelling te voorkomen wordt automatische gecorrigeerd bij sector:
openbare verlichting, tertiair, transport
20/01/2014
© 2012, VITO NV
19
Stappenplan Quick start
20/01/2014
© 2012, VITO NV
20
Stappenplan Quick start
» STAP 2: controleer of er gemeente specifieke gegevens zijn in het rekenblad
“data” en het rekenblad “lokale energieproductie” die je wenst te overschrijven
20/01/2014
© 2012, VITO NV
21
Stappenplan Quick start
» STAP 3: controleer of er aannames zijn in de DATA en BEREKENINGEN PER SECTOR
rekenbladen die je wenst te overschrijven
20/01/2014
© 2012, VITO NV
22
Stappenplan Quick start
» STAP 4: bekijk de resultaten in de SEAP template
»
20/01/2014
© 2012, VITO NV
23
Bedankt voor jullie aandacht …
[email protected]
20/01/2014
© 2012, VITO NV
24