1960-06 (4.87MB)

WATERLOOPKUNDIGP ASPZC'I'EX JAMENHAN3ENDZ
_.
MZT i); A F S L U I T I N G V A N DE GREVELINÛEN
I
.
I
I
'
I
--_-___
-,,
I
WATERLOOPKUNDIûE ASPECTEN SAMENHANQENDE U T DE
AFSLUITING VAN DE GREVELINQEN.
Ir. K.F. Valken
1.0. INLEIDING.
Z o a l s r e e d s i n h e t 5e I n t e r i m - a d v l e s van de Deltacommissie
wordt v e r m e l d , i s de a f s l u i t i n g van d e W e v e l i n g e n n o o d z a k e l i j k
om t e v e r m i j d e n , d a t b i j e e n g e s c h e i d e n u i t v o e r i n g v a n de a f dammingen i n h e t Brouwershavense Gat en de O o s t e r a c h e l d e o n t o e - '
l a a t b a a r g r o t e s t r o o m s n e l h e d e n i n h e t Z i j p e en e l d e r s zouden
o n t e t a a n . I n d e r d a a d i s de a f s l u i t i n g van de G r e v e l i n g e n h i e r v o o r d e e n i g e g e s c h i k t e o p l o s s i n g . Men kan e c h t e r n i e t voorkomen, d a t a l s g e v o l g v a n d e z e a f s l u i t i n g d e e b s t r o o m s n e l k e d e n
,
i n h e t Z i j p e t o c h z u l l e n worden v e r g r o o t , welk a a n n e m e l i j k t r a c é
men v o o r d e dam ook k i e s t .
Met b e t r e k k i n g t o t h e t t r a c é werden v i e r s i t u a t i e s onderz o c h t . Deze z i j n weergegeven op f i g u u r 1. E h t r a c é ( I V ) l o o p t
t e n westen van d e b o c h t van S t . J a c o b ; d e o v e r i g e ( I t/m 111)
l o p e n o v e r d e p l a a t v a n Oude 'Ponge. De l a a t s t g e n o e m d e d r i e
t r a c é ' s s l u i t e n meer o f minder v e r o o s t w a a r t s aan op h e t e i l a n d
O v e r f l a k k e e , t e r w i j l de a a n s l u i t i n g a a n de Schouwense z i j d e
n a b i j B r u i n i s s e b i j d e z e s i t u a t i e s d e z e l f d e is.
Zowel i n v e r b a n d met d e keuze van h e t t r a c é als i n a n d e r e
o p z i c h t e n werpt d e a f a L u i t i n g van de G r e v e l i n g e n i n een w i j d
v e l d t a l van problemen op. S i n d s d e i n s t e l l i n g van d e D e l t a 4
d i e n s t (1956) h e e f t daarom nog zeer v e e l onderzoek aangaande
d e z e a f s l u i t i n g en h a a r i n v l o e d op de a a n s l u i t e n d e w a t e r e n
p l a a t s gehad. D i t onderzoek werd en wordt v e r r i c h t a a n d e hand
van metingen i n de n a t u u r , modelonderzoek en g e t i j b e r e k e n i n g e n .
-- ---"-
De m e t i n g e n i n de n a t u u r hebben I n de l o o p d e r j a r e n u i t g e b r e i d e gegevens o p g e l e v e r d o v e r de water- en zandbeweging i n
z de t u s s e n w a t e r e n . Sommige gegevens z i j n r e e d s van z e e r oude
datum. De meer r e c e n t e waarnemingen, d i e ainda de i n e t e l l i n g
van de D e l t a d i e n s t werden v e r r i c h t en d i e v o o r h e t b e t r o k k e n
g e b i e d d e g r o n d s l a g hebben gevormd v o o r d e w a t e r l o o p k u n d i g e
o n d e r z o e k i n g e n d e r l a a t s t e j a r e n , b e t r e f f e n n a a s t de n o r m a l e
w a t e r s t a n d s m e t i n g e n onder meer:
"
,.
'
- I
Ir~
'
I-
P e i l i n g e n o v e r t o t a a l c i r c a 2500 km g e s t r e k t e l e n g t e .
Het g e h e l e G r e v e l i n g e n g e b i e d wordt om de twee j a a r a f g e p e i l d ,
t e r w i j l e n k e l e d e t a i l g e b i e d e n mede i n v e r b a n d met d e u i t v o e r i n g
'der werken j a a r l i j k s , m a a n d e l i j k s en t i j d e l i j k z e l f s w e k e l i j k s ;:
worden g e l o o d . Van d e z e werkzaamheden g e e f t f i g u u r 3 een g l b b a a l
o v e r z i c h t . P e i l k a a r t e n vanaf 1842 v i n d t men i n f i g u u r 4.
-- ".---..
..- ---..-
S t r o o m s n e l h e i d a m e t i n ~ e ni n de v e r t i c a a l . I n t o t a a l werden
i n 7 7 F m e e t p u n t e n , v e r d e e l d o v e r 31 m e e t r a a i e n , één o f meermalen
g e d u r i n d e Ij uur v e r t i c a a l - m e t i n g e n v e r r i c h t ( f i a u u r 2). H i e r b i j -.
-- "---
i
-
behoren
-
1
I
I
2
...
,
I
behoren twee v o l l e d i g e s e r i e s s i m u l t a n e atroommetingen,
waarvoor i n h e t ingewikkelde geulengebied omstreeke 25 Preetv a a r t u i g e n werden g e b r u i k t . Van de r e s u l t a t e n d e r l a a t e i t e
s i m u l t a n e meting g e e f t :&guur 6 een o v e r z i c h t .
Drijvermetingen met behulp van landmeetkundige p l a a t s b e p a l i n g en r a d a r f o t o ' s i n 467 stroombanen (f&g~~tw-~) ;
ûolfmetinpen in 24 punten t o t a a l 120 k e e r ( _f i g u u r 8);
-----
----"
Scheepvaartopnamen van doorgaande v a a r t , pontveer en
vluchthaven Z i j p e met behulp van r a d a r f o t o l s . T o t a a l werden
t o t heden omstreeks 1200 opnamen gemaakt. Figuur 9 t o o n t de
u i t w e r k i n g van z u l k een opname.
-- -----
Grondboringen, 230 s t u k a over een t o t a l e l e n g t e van 4*
km, alsmede c i r c a 150 d i e p e en middel-zware sonderingen
( f i g u u r 10).
..- ..------
Het modelonderzoek t e n behoeve van de û r e v e l i n g e n vond
p l a a t s i n h e t model d e r b e n e d e n r i v i e r e n (M 284/600, s c h a a l
1:2400/1:60), n a d a t d i t model i n 1952/1953 werd u i t g e b r e i d met
h e t gebied der Zeeuwse wateren. Voor de a f s l u i t i n g van de Grevel i n g e n en aanverwante problemm werden s i n d s d i e n een h o n d e r d t a l
proeven u i t g e v o e r d .
Vanaf 1957 v i n d t bovendien d e t a i l - o n d e r z o e k p l a a t s i n een
model van û r e v e l i n g e n
Krammer
Z i j p e (M 563, s c h a a l 1:150/
1160), waarvan de modelgrenzen z i j n aangegeven op f i g u u r 11.
I n d i t model werden inmiddels eveneens omatreeks honderd proefnemingen v e r r i c h t .
-
-
-..----
,
De g e t i jberekeningen d i e voor v e r s c h i l l e n d e s i t u a t i e s i n
de tussenwateren volgens v e r s c h i l l e n d e rekenmethoden onafhank e l i j k van h e t model M 2.84 en o n a f h a n k e l i j k van e l k a a r d o o r
D r , J.J. Dronkers en B.J. Stroband I n g . ~werden u i t g e v o e r d , bedragen i n t o t a a l een t i e n t a l . Van de uitkomsten g e e f t f i g u----..
ur 2
een o v e r z i c h t , waarop nader !&al worden teruggekomen. De onderl i n g e v e r s c h i l l e n t u s s e n d e ~ b e r e k e n i n g e aen de proeven v a l l e n
binnen de nauwkeurigheid d e r t o e g e p a s t e afrondingen.
,~
!
1
, :
1
:
--
~~
, :
,
De h i e r v o o r genoemde metingen, modelproeven en berekeningen I 1
hebben h e t mogelijk gemaakt om t e n a a n z i e n van de afdamming van
:
de a r e v e l i n g e n , haar i n v l o e d op de a a n s l u i t e n d e wateren, de k e u z e , ,
'.
van h e t t r a c é en h e t t i j d s t i p van a f s l u i t i n g , een u i t s p r a a k t e
,
doen d i e een spoedige u i t v o e r i n g van h e t werk r e c h t v a a r d i g t . De ;
voornaamste waterloopkundige a s p e c t e n d i e hiermede verband hou,
den, s u l l e n i n de navolgende p a r a g r a f e n op beknopte w i j z e worden
besproken en samengevat. De a s p e c t e n ~ v a nd e a f s l u i t i n g s w e r k e n
z a l f b l i j v e n i n deze n o t a b u i t e n beachouwing. Ook z a l de i n v l o e d
~d e r werken op de stormvloedstanden onbesproken b l i j v e n . Dese
werd r e e d s behandeld i n h e t 5e f n t e r i m - a d v i e ~ s van de DeLtaaommis- i
sie.
,
~
~
~~
~~
~
~
1
~~
- 2.0 ,
!
3
2.0
STROOMSNELHEDEN I N HE!'?
ZIJPE.
2.1'
Bestaande t o e s t a n d
B i j de bestaande t o e s t a n d bedragen b l i j k e n s f i g u u r 2
de stroomsnelheden gemiddeld over h e t d w a r s p r o f i e i väñ-liet
Z i j p e ntzbij de veerhaven b i j gemiddelde getijomstandigheden
maximaal 1,0 m/sec b i j eb en 1,35 m/sec b i j vloed. Bij s p r i n g t i j r e s g . ' d o o d t i j z i j n de Snelheden, d i e in h e t algemeen evenr e d i g z i j n aan h e t t i j v e r s c h i l t e B r u i n i s s e , gemiddeld c i r c a
1096 g r o t e r r e s p . 15%k l e i n e r . B i j de minder f r e q u e n t e door
hoge s p r i n g t i j e n of d o o r windinvloeden v e r o o r z a a k t e z e e r g r o t e
t i j v e r s c h i l l e n t e B r u i n i s s e kunnen hogere snelheden optreden
dan hierboven aangegeven. Zo z i j n onder b i j z o n d e r e omstandigheden voor eb p r o f i e l s n e l h e d e n waargenomen in de o r d e van
1.5 m/sec en voor vloed van 1.75 m/sec. Overdwars en i n de
v e r t i c a a l t r e d e n snelheden op d i e g r o t e r en k l e i n e r z i j n dan
d e bovengenoemde s n e l h e d e n , d i e gemiddeld zijn over h e t dwarsp r o f i e l . Hierop wordt i n p a r . 3 nader teruggekomen.
i
I
,
2.2
Overgangstoestand.(l963-1967) met a f g e s l o t e n Orevelingen
en open H a r i n g v l i e t , Volkerak en Oosterschelde.
Door d e a f s l u i t i n g van de Grevelingen nemen de gemiddelde
ebstroomsnelheden in h e t Z i j p e volgens :$uur 2 toe van max.
1'0 m/sec b i j de bestaande t o e s t a n d t o t 1,2 m7sec, t e r w i j l de
vloedsnelheden de tendens vertonen i n z e e r g e r i n g e mate af t e
nemen. B i j s p r i n g t i j z i j n de snelheden, e v e n a l s b i j de bestaande:
t o e s t a n d , g r o t e r dan b i j de voor gemiddelde getijomstandigheden
i
geldende bovengenoemde waarden.
In b i j z o n d e r e g e v a l l e n z a l men i n v e r g e l i j k i n g met de be- !
s t a a n d e t o e s t a n d , a l s o o k in v e r g e l i j k i n g met de onder par.2.3
'
vermelde overgangstoestand (1967-1978) met a f g e s l o t e n H e l l e g a t , j
moeten rekenen op een e x t r a v e r g r o t i n g d e r snelheden d i e onte staat bij o n g e l i j k e opwaaiing op H a r i n g v l i e t en Oosterschelde. i
In de overgangstoeetand (1963-1967) h e e f t een meer o o s t o f westwaartse Ligging van de ûrevelingendam weinig of geen
i n v l o e d op de ebstroomsnelheden in h e t Z i j p e . Een~vertiiindering '
van de stroomsnelheden door de a f s l u i t i n g van kombergingsgebieden (CracB I en I1 in ' v e r g e l i j k i n g met t r a c é 111) w w d t
namelijk goeddeels t e n i e t gedaan doordat h e t Volkerak nog open
i s . Bovendien t r e d e n de maximale ebstroomsnelheden b l i j k e n 6
*f i g u u r 2 op b i j een l a g e waterstand (N.A.P.
0,8 m ) en a l l e e n
de a f s l u i t i n g van kombergingsgebieden d i e l a g e r l i g g e n dan d i t , ,
p e i l , zou t o t een betekenende vermindering vàn de ebstroomsnel- ;
heäen kunnen b i j d r a g e n . Voor de keuze van een t r a c é is de h i e r
besproken overgangstoestand dus n i e t bepalend. Daarom werd deze
t o e s t a n d s l e c h t s voor één t r a c é , n a m e l i j k h e t in figuur I aan,
gegeven t r a c é 111, i n d e t a i l onderzocht.
-----
!
,
'
-
~
-- "----
2.3
Overgangstoestand (1967-1978) met a f g e s l o t e n W e v e l i n g e n
en H e l l e g a t en open O o s t e r s c h e l d e .
A l s gevolg van de a f s l u i t i n g van de W e v e l i n g e n in combin a t i e met d i e van h e t H e l l e g a t nemen de gemiddelde ebstroomsnelheden in h e t Z i j p e v o l g e n s 0i0wc 2 nog v e r d e r t o e d a n in
2 . 2 vermeld, zodat z i j van g e l i j k e o d e worden a l s de vloed-
- snelheden . ...
.
~
!
!
I
4
I
I '.
i-
,
('
,
'
!
!'
I
!
snelheden b i j de bestaande t o e s t a n d . De vloedsnelheden worden
i n deze s i t u a t i e daarentegen k l e i n e r , doch z u l l e n i n i e d e r gev a l g r o t e r b l i j v e n dan de tegenwoordige ebsnelheden.
I n deze l a a t s t e overgangsperiode vóór de a f s l u i t i n g van
de O o s t e r s c h e l d e geven de berekeningen en modelproeven voor
gemiddelde getijomstandigheden een d u i d e l i j k e i n v l u e d van h e t
t r a c é van de Orevelingendam op de, stroomsnelheden i n h e t Z i j p e
t e z i e n . Vooral b i j t r a c é I V i s h e t v e r s c h i l markant. S i J d i t
t r a c é wordt de kombergingsoppervlakte v a n h e t Krammer en
Volkerak s t e r k v e r g r o o t , doordat daaraan de gehele bocht van
Gt.Jacob i s toegevoegd. D i t l e i d t volgens f i uur 2 t o t z e e r
g r o t e ebsnelheden i n h e t Z i j p e (1.7 m/sec);-fë%I31
ook de
vloedsnelheden g r o t e r worden d a n t h a n s . Deze t o e s t a n d werd
n i e t t o e l a a t b a a r g e a c h t , zodat v e r d e r onderzoek inzake t r a c é
I V kwam t e v e r v a l l e n . I n h e t navolgende z a l danook a l l e e n
s p r a k e z i j n van t r a c é I, I1 of III.
Bet v e r s c h i l i n deze t r a c é ' s i s i n waterloopkundig o p z i c h t
gelegen i n de v e r s c h i l l e n d e kombergingsoppervlakten van Krammer
en Volkerak. Voor t r a c é I i s deze b i j N.A.P. b i j n a 15%k l e i n e r
dan b i j t r a c é 111. Tracé I1 vormt een t u s s e n l i g g e n d e s i t u a t i e .
Analoog met de verminderde komberging wordt de max.ebsne1h e i d i n h e t Z i j p e b i j t r a c é I (1,25 m/sec) met c i r c a 15% verminderd t e n o p z i c h t e van d i e b i j t r a c é III (1,45 m / 8 e c ) I t e r w i j l
de v l o e d s n e l h e i d afneemt van 1,25 m/sec (111) t o t 1,15 m/sec
( I ) . I n a b s o l u t e z i n i a h e t v e r s c h i l van 0,2 m/sec voor de eb
en 0 , l m/sec v o o r de v l o e d e c h t e r n i e t van g r o t e b e t e k e n i s ,
noch v o o r de s c h e e p v a a r t i n h e t Z i j p e , noch voor de oeververded i g i n g . D i t g e l d t temeer, wanneer men bedenkt, d a t de k o s t e n
van d e r g e l i j k e kombergende werken g e s c h a t kunnen worden op
f . í.OOO.000.6 f . 7.500.000.- p e r vermindering van d e ebenelofwel met 1 A 2 cm/sec! D e r g e l i j k e bedragen kan
h e i d met I%,
men dan b e t e r aan e v e n t u e l e v e r b e t e r i n g e n voor de acheepvaart
en v e r s t e r k i n g of u i t b r e i d i n g van de oeververdediging e . d . u i t geven, I n d i t o p z i c h t h e e f t t r a c é I dus e i a e n l i j k geen voorkeur
boven t r a c é 111, hoewel de stroomsnelheden i n h e t Z i j p e i n h e t
e e r s t e geval l a g e r z i j n .
V e r g e l i j k t men de Stroomsnelheden i n h e t Z i j p e b i j t r a c é
111 met d i e b i j d e h u i d i g e t o e a t a n d , dan b e d r a a g t d e toeneming
van de maximum-profielsnelheid b i j eb O,'+> m/sec ofwel 45%
b i j gemiddeld g e t i j . P r o c e n t u e e l gezien ie deze toeneming onget w i j f e l d g r o o t . B i j toenemende t i j v e r s c h i l l e n zal de p r o c e n t u e l e
toeneming d e r snelheden e c h t e r minder s t e r k z i j n . Bovendien
komen de u i t z o n d e r l i j k g r o t e ebsnelheden in h e t Z i j p e , d i e
thans en v o o r a l na a f s l u i t i n g van de u r e v e l i n g e n door o n g e l i j k e
opwaaiing over û 6 e t e r s c h e l d e en H a r i n g v l i e t kunnen o n t s t a a n ,
door de a f s l u i t i n g van h e t H e l l e g a t t e v e r v a l l e n . Detopsnelheden i n h e t Z i j p e z u l l e n daardoor n i e t v e e l g r o t e r worden
dan t h a n s .
De b e t e k e n i s van de Veranderingen i n de bovengenoemde
snelheden, d i e gemiddeld z i j n over h e t d w a r s p r o f i e l , wordt
o v e r h e e r s t door de veranderingen i n de s t r o o m r i c h t i n g en i n
d e s t r o o m s n e l h e i d e v e r d e l i n g overdwars. Hierop z a l i n de volgende p a r a g r a a f nader worden ingegaan.
- 3.0 -
5
,
~.~
..
3.0
STROOMBEELD IN HET ZIJPE.
3.1
Bestaande t o e s t a n d .
.~~oal.a. rëe.as. Zn
.2-,~l.-we-r"d
..
-vei.i9e-ïa-;--.v.i-~d
men i-n
h e t Z i j p e t a m e l i j k g r o t e s n e l h e i d s v e r d c h i l l e n t e n ope i c h t e van de gemiddelde s n e l h e i d i n h e t d w a r s p r o f i e l .
!
In de v e r t i c a a l z i j n , deze v e r s c h i l l e n , a l t h a n s i n de
..bovenste w a t e r l a g e n , n i e t zo g r o o t . Z o ~ z i j na l s gevolg
van d e g r o t e d i e p t e van - h e t Z i j p e 'de en'elheden in d e bovenste
d r i e meter over h e t algemeen maar weinig g r o t e r dan de gemidd e l d e s n e l h e i d i n de v e r t i c a a l . Overdwars i s d i t andere. De
stroomsnelheden i n de as van de r i v i e r z i j n n i e t o n b e l a n g r i j k
g r o t e r dan d i e n a b i j de o e v e r s . Hiervan g e e f t f i g u u r 12 een
o v e r z i c h t voor de t o e s t a n d b i j maximale 'eb- en vloedstroom
b i j gemiddelde getijomstandigheden.
Figuur 12 g e e f t a l l e e n een o v e r z i c h t van de s n e l h e d e n ,
n i e t van hun r i c h t i n g . ï n verband met h e t l a a t s t e z i j vermeld,
d a t de d r i j v e r m e t i n g e n s p e c i a a l b i j a b een z e k e r e c o n c e n t r a t i e
,
van d e stroom op de Cchouwense oever aanwijzen. B i j vloed is
d i t in mindere mate h e t g e v a l ; de stroom is dan b e t e r g e s p r e i d . ,
Toch is h e t zo, d a t n i e t a l l e e n b i j e b , doch ook b i j üe v l o e d ,
n a b i j de havens aan weerszijden van h e t Z i j p e nerengebieden
worden gevonden, d i e voor de doorgaande v a a r t soms e n i g e
,
h i n d e r kunnen veroorzaken. Voor de v e e r v e r b i n d i n g bieden z i j
e c h t e r h e t voordeel, d a t men e e r d e r i n water met g e r i n g e
stroomsnelheden b e l a n d t .
.
3.2 Overoangstoestand (1962-1978) na a f s l u i t i n g z u i d m u l
û r e v e l i n g e n t o t a f s l u i t i n - g Oosterschelde.
Door de afdamming van de z u i d e l i j k e geul van d e ûrevel i n g e n , welke b i j e l k d e r track's I t / m 1x1 h e t e e r s t voor
a f s l u i t i n g i n aanmerking komt, v o l t r e k t z i c h b l i j k e n s modelproeven in M 563 i n en n a b i j h e t Z i j p e een v e r a n d e r i n g i n h e t
stroombeeld d i e k a r a k t e r i s t i e k en analoog is voor a l l e Volgende perioden t o t de a f s l u i t i n g van de OosterSchel.de. D i t g e l d t ;
a l l e e n voor de ebstroom, d i e z i c h b e l a n g r i j k s t e r k e r op de
Schouwense oever c o n c e n t r e r e n z a l ; de vloedstroom b l i j f t ges p r e i d a h voorheen.
1
De c o n c e n t r a t i e van de ebstroom op de Schouwense oever
i e een n a t u u r l i j k gevolg v a n . d e bochtwerking b i j de ingang
van h e t Z i j p e . B i j de bestaande t o e s t a n d wordt de hoofd'stroom ,
enigermate van de oever a f g e d r u k t , doordat v l a de bocht van
St.Jacob en de a u i d e l i j k e bovenmond van de û r e v e l i n g e n ~ e e n
b e l a n g r i j k e ebstroom naar h e t Z i j p e a f ï r l o e i t ( f i g u u r 6). Door :
de a f s l u i t i n g van deze z u i d e l i j k e geul komt de bovengenoemde
,
werking t e v e r v a l l e n .
,
De c o n c e n t r a t i e van de ebstroom v a l t in h e t model n i e t
e
a l l e e n aan de s t r o o m r i c h t i n g t e z i e n , doch ook z e e r d u i d e l i j k ,
aan d e v e r d e l i n g d e r stroomsnelheden i n h e t d w a r s p r o f i e l .
' )
Figuur Il g e e f t h i e r v a n een o v e r z i c h t voor de t o e s t a n d ~ n a
ä?aiÜl%ing van Grevelingen (111) en H e l l e g a t . In v e r g e l i j k i n g
met de op £&~A~IA-~~ weergegeven B n e l h e i d s v a r d e l i n g b i j de be,'
s t a a n d e t o e s t a n d z i j n de v e r s c h i l l e n b i j eb opmerkelijk.
3-
_-----
-- ------
~
~
,
-- ----..
~
I
~
,
~#
_.
... r
,
.
.,
~
j
;
._.
~,
.
..
f,
-
,
..
6
Een v e r b e t e r i n g van h e t atroombeeld b i j eb langs de
,
Schouwense oever is b l i j k e n s modelproeven s l e c h t s b e r e i k b a a r
door ron 8 0 0 ~ vergaande
.
verruiming van de i n s t r o m i n g t b i j
i
S t . P h t î , l p s i a n d en h e t Z i j p e . Een d e r g e l i j k e verruiming is
p r a k t i s c h weinig a a n t r e k k e l i j k , t e r w i j l de vraag r i j s t of
,
1
z i J met r e d e l i j k e middelen i n s t a n d kan worden gehouden.
Bovendien zouden hierdoop de ebsnelheden l a n g s de wal van
;
S t . P h i l i p s l a n d wgrden verhoogd, hetgeen v o o r de stroomopwaarts
gaande s c h e e p v a a r t n a d e l i g is. Een betekenende v e r b e t e r i n g van
h e t stroombeeld aan de Bchouwenae oever g a a t d u s t e n k o s t e van
d e t o e s t a n d l a n g s de oever van S t . P h i l i p s l a n d en v e r d i e n t ook
,
om d i e reden weinig aanbeveling.
Met behulp van modelonderzoek werd v o o r t s g e c o n s t a t e e r d ,
.I
d a t de keuze van h e t t r a c é van de Orevelingendam (I, I1 of 1111, !
geen merkbare i n v l o e d op de s t r o o m s n e i h e i d s v e r d e l i n g i n h e t
[~
Z i j p e u i t o e f e n t . Ook de a f s l u i t i n g van h e t H e l l e g a t doet d i t
I
n i e t . W e l is h e t n a t u u r l i j k zo, d a t , z o a l s r e e d s in p a r . 2 t e r
s p r a k e kwam, de snelheden na a f s l u i t i n g van de Grevelingen g r o t e r ,~'
z u l l e n worden wanneer ook h e t H e l l e g a t is a f g e s l o t e n . In verband
hiermee b i e d t h e t voordeel om de a f s l u i t i n g v a n de Grevelingen
z o ~ v r o e gmogelijk vóór de a f s l u i t i n g van h e t H e l l e g a t t e v o l t o o i e n ,
,
Men h e e f t dan de gelegenheid h om de i n v l o e d ~ v a nh e t gewijzigde
stroombeeld voldoende t e bestuderen en zonodig voorzieningen t e
t r e f f e n , voordat de snelheden door de a f e l u i t i n g van h e t H e l l e g a t
v e r d e r z u l l e n toenemen.
De veranderingen van h e t stroombeeld en de stroomsnelheden
kunnen van b e l a n g z i j n voor de doorgaande s c h e e p v a a r t in h e t
Z i j p e , de v e e r d i e n s t Anna Jacoba-Zijpe, h e t gebruik van de v l u c h t haven Z i j p e en de Schouwense oever van h e t Z i j p e . In de navolgende
paragrafen z a l h i e r o p nader worden ingegaan.
,
~~
I ;;
1
~
?
'. .
jl
i'
'-.
,.,
,~
~
\--
I.
!' .
I!
r"
.L
I-
!
- 4.0 -
i
I
4.0
DOORGAANDE SCHEEPVAART IN HET ZIJPE.
In deze n o t a z u l l e n geen gegevens worden v e r s t r e k t
b e t r e f f e n d e de tonnages en a a n t a l l e n schepen d i e d a g e l i j k s
h e t Z i j p e p a s s e r e n . Deze gegevens z i j n van meer belang voor
h e t dimensioneren van de s l u i z e n i n de Hellegatdam, waarvoor
z i j een punt van s t u d i e uitmaken, dan d a t zij b e t e k e n i s hebben ,
voor de navigatiemogelijkheden i n h e t Z i j p e . Xet Z i j p e i s namel i j k voldoende ruim om ook een drukke v a a r t gemakkelijk t e v e r werken.
Zoals r e e d s i n de i n l e i d i n g werd vermeld, werden de vaarr o u t e s van de schepen in h e t Z i j p e i n samenwerking met de
D i r e c t i e Benedenrivieren v a s t g e l e g d met behulp van r a d a r f o t o ' s .
Van deze v a a r r o u t e s g e e f t f i g u u r 14 een schematisch o v e r z i c h t .
Hieruit b l i j k t h e t volgende:
B i j v l o e d vaart men voor de stroom midden door h e t Z i j p e .
Tegen de stroom houdt men de Schouwense o e v e r , t e n e i n d e de
g r o t e snelheden in h e t midden van de g e u l t e vermijden. D a a r b i j
a c c e p t e e r t men d a n enige h i n d e r van de havenneren. Aangezien
h e t stroombeeld b i j vloed z i c h als gevol& van de u i t v o e r i n g
d e r deltawerken n i e t z a l w i j z i g e n en de vloedsnelheden e e r d e r
k l e i n e r d a n g r o t e r z u l l e n worden, mag worden aangenomen d a t de
doorgaande v a a r t in deze g e t i j f a s e geen e n k e l bezwaar z a l ontmoeten d a t g r o t e r i s dan t h a n s .
B i j eb vaart men voor de stroom t u s s e n h e t midden van h e t
Z i j p e en de Schouwense oever. Ook in d i t g e v a l worden geen b i j zondere moeilijkheden verwacht. De g r o t e r e snelheden na a f s l u i t i n g van Grevelingen en HelieQ;at h e e f t men mee, w a a r b i j de,
s t r o m i n g s t a e s t a n d i n de bocht voor de ingang van h e t Z i j p e
w a a r s c h i j n l i j k n i e t o n g u n s t i g e r c a l z i j n dan t h a n s b i j d e l e i dam in h e t H e l l e g a t . De n a v i g a t i e m o g e l i jkheden kan men bovendie&?
nog v e r b e t e r e n , door de o n d i e p t e aan d e noordwest. p u n t van
S t . P h i l i p s l a n d weg t e nemen ( c i r c a 14 m i l l i o e n m 3 t o t N.A.P.10 m ) . B i j eb stroomafwaarts gaande kan men dan h e t midden van
de geul houden, waardoor men een z e e r ruime bocht kan nement
t e r w i j l de o o s t o e v e r met z i j n b e t r e k k e l i j k g e r i n g e snelheden
beschikbaar b l i j f t voor de opgaande vaart. Ook thans wordt
door de b i j eb stroomopwaarts gaande v a a r t voor h e t o v e r g r o t e
d e e l de zwarte t o n n e n l i j n l a n g s de oever van S t . P h i l i p s 1 a n d
aangehouden. Alleen een g e d e e l t e d e r k l e i n e r e schepen v a a r t
b i j eb stroomopwaarts door h e t nerengebied l a n g s d e Schouwenee
oever, de v e r k e e r d e (bakboord) wal, waar de snelheden h e t ger i n g s t z i j n . Soms s t e k e n z i j t e r hoogte van de veer- of de
vluchthaven nog over naar s t u u r b o o r d , dus n a a r de goede wal,
w a a r b i j de r o u t e van de stroomafwaarts gaande sohepen wordt
gekruis t.
De bovengenoemde groep van k l e i n e r e schepen b e s t a a t
h o o f d d c e l i j k u i t m o s a e l k o t t e r s , s l e e p b o t e n zonder s l e e p
en andere schepen met schipperei d i e t e r p l a a t s e goed bekend
z i j n . Een z e k e r e gewoonte, nog stammend u i t de t i j d d a t h e t
motorvermogen d e r schepen i n h e t algemeen kleiner was dan
t h a n s , is aan h e t houden van de verkeerde wal vermoedelijk
n i e t vreemd. Ook zoekt men u i t e r a a r d gaarne e n i g e bescherming
tegen de wind, d i e meeatal u i t w e s t e l i j k e t o t z u i d w e s t e l i j k e
r i c h t i n g komt.
~
-_ --_---
i
!
I .
-
De
-
i
8
! ,.
Ir
I-’
,.’
r
De i n d r u k b e s t a a t , d a t h e t houden van de bakboord wal
door bij eb stroomopwaarts gaande schepen, ondanks hun b e t r e k ke1ijk.i g e r i n g e a a n t a l , toch gevaren met z i c h b r e n g t , zowel
voor de stroomafwaarts gaande v a a r t ale voor h e t pontveer.
Deae gevaren worden door de v e r a n d e r i n g van stroomsnelheden
en stroombeeld na a f s l u i t i n g van de Grevelingen nog v e r g r o o t ,
Aangezien h e t motorvermogen van de bovengenoemde schepen voldoende is om de wal aan s t u u r b o o r d t e volgen, ware h e t aan t e
bevelen aan art.35 van h e t Binnenaanvaringsreglement s t r a k k e r
de hand t e houden. Ingevolge d i t a r t i k e l is h e t houden van de
bakboord wal I n nauwe v a a r w a t e r s , waartoe ook h e t Z i j p e b e h o o r t ,
verboden. Aangeraden wordt deze verbodsbepaling r e e d s t h a n s
t e gaan h a n t e r e n , zodat de verkeerde gewoonte z a l z i j n verdwenen, voordat h e t gevaar door de u i t v o e r i n g d e r deltawerken
wordt v e r g r o o t .
I
,
I
I
I
r
-
5.0
-
I
9
5.0
i '
i
-
, i
VEERDIENST ANIJA JACOBA
- ZIJPE.
Door de nieuwe brugverbinding over h e t B a r i n g v l i e t i n aana l u i t i n g met de wegverbinding over de dam door de Grevelingen
zal de v e e r d i e n a t van Anna Jacoba naar Z i j p e weliswaar aan bel a n g i n b o e t e n , doch d i t b e h o e f t nog n i e t t e betekenen d a t h e t
vervoer met d i t v e e r minder z a l worden dan thans. Ook In d 8
toekomst z a l vermoedelijk h e t g r o o t s t e Idee1 van de landbouwproducten van Schouwen n a a r West-Brabant worden afgevoerd. Mede
als gevolg van de verkuerstoeneming i n h e t algemeen en de ontwikkeling van Schouwen i n h e t b i j z o n d e r mag worden aangenomen,
d a t een b e h o o r l i j k r v e e r d i e n s t zeker reden van beetaan sal
b l i j v e n behouden.(mota b e t r . h e t d w a r s p r o f i e l van e n i g e r i j k e wegen, waarvan, de a a n l e g verband houdt met de u i t v o e r i n g van
deltawerken,, door de d i r e c t i e s Noord-Brabant, Zeeland en ZuidHolland d . d . 19 mei 1959). Met h e t oog h i e r o p worden de navigatiemogelijkheden van de pont voor de t o e s t a n d na a f e l u i t i n g van
a r e v e l i n g e n en H e l l e g a t t e r d e g e onderzocht. D i t onderzoek ges c h i e d t in mmenwerking met de D i r e c t i e Zeeland en de D i r e c t i e
Benedenrivieren aan de hand van radaropnamen (~~~IA~A_~) en
i n l i c h t i n g e n d i e ingewonnen worden b i j de k a p i t e i n s van de
veerverbinding. Indien h e t nodig mocht b l i j k e n , kan overwogen
worden de v a a r t van de pont t e v e n s i n een model t e b e z i e n .
U i t d e v e r r i c h t e waarnemingen konden inmiddels de volgende
v o o r l o p i g e c o n c l u a i e s worden getrokken:
I e . De pont l e v e r t a l s gevolg van z i j n g r o t e machinevermogen
en wendbaarheid geen gevaar op voor de doorgaande vaart, ook a l
is deze druk en z i j n de stroomsnelheded in h e t Z i j.p.e g r o o t .
2 e . Over h e t algemeen b e s t a a n ' b i j h e t i n v a r e n i n de havens
Anna Jacoba en Z i j p e voor de pont t i j d e n s maximale vloed geen
problemen, ondanks d e b e t r e k k e l i j k g r o t e stroomenelhedrn.
!,
dan n a m e l i j k nagenoeg hoogwater ( f i g u u r 2: M.A.P. + 018 m),
i
1
e o d a t de haveningangen ( t a l u d s 1:4$ en 1:3) voldoende breed en
d i e p z i j n . Ook de invloed^ van de wind s c h i j n t wel mee t e v a l l e n . i
3e. De g r o o t s t e m o e i l i j k h e d s n t r e d e n op b i j h,et bknnenlopen
van de haven van Anna Jacoba -de n a u w ~ t evan de twee- t e n t i j d e
van de maximale ebstroom gedurende een f l i n k ontwikkeld s p r i n g - -!.~
t i j . De ebstroom i e dan n a m e l i j k g r o o t , t e r w i j l de d a a r b i j voor- -~i
komende waterstand b i j z o n d e r l a a g ~ i s . De e f f e c t i e v e b r e e d t e van ;:.
de haveningang b e d r a a g t dan nog maar 35 meter, ofwel rond 3x
de b r e e d t e van de pont. Aangezien de u i t l o o g l e n g t e van d e ~ h a v e n
k o r t is, moet de p o n t ' , r e e d s ~ v Ó Ó rde haveningang v a a r t minderen.
De kop van de pont komt op een gegeven ogenblik i ~ ns t i l w a t e r ,
1
'
t e r w i j l h e t a c h t e r s t e d e e l nog de v o l l e ebstroom vangt.^ E i e r d o o r
l o o p t de pont de kans op h e t benedonetroornse ( z u i d e l i j k w )
havenhoofd geworpen t e worden. H e t a e l f d e g e l d t onder de genoemde
1
getijomstandigheden voor de haven van Z i j p e , met d i t verschil
d a t de haven c i r c a 20 meter b r e d e r i s en d a t de pont i n g e v a l
van nood a l t i j d t e r u g kan v a l l e n o p ' d e ducdalf n a a s t de provinciale s t e i g e r a a r h e t benedenstroomse hoofd.
~
-----
r,
!i
-1
3~
7
?:
4
~~
a'
I
i
I
U i t h e t bovenstaande v o l g t , d a t de i n v a a r b r e e d t e voor een
'1
betrouwbare v a a r t van de pont wel z e e r b e l a n g r i j k ~ i s , zo m o g e l i j k 2
nog b e l a n g r i j k e r dan de stroomsnelheden i n de r i v i e r . de^ h i n d e r 3
wordt immers alleen ondervonden I n ~ h e th a r t v a n ~ d eeb en n i e t
:i,
b i j de g r o t e r e vloedsnelheden. S t e l t men e c h ~ t e rde i n v l o e d vm
de etroomanelheid in de r i v i e r en d i e van de w a t e r s t a n d , i . c .
,,
van de i n v a a r b r e e d t e v a n ~ d ehaven, van g e l i j k e o r d e , dan v a l l e n _ 1
~
3
i
~
.
~
.
. ~.
.
-
waarderingeci j f e r s
I
dj,
10
i
w a a r d e r i n g s c i j f e r s t e bepalen voor do invaartmogelijkheden
1
i n de haven van Anna J a c o b a ~ a l saangegeven i n ~ & p ! n t r , U . In
deze f i g u u r geeft h e t w a a r d e r i n g s c i j f e r O mm, d a t de p o n t
j u i s t n i e t , of J u i s t wel, aan de grond komt. Het c i j f e r 10
1
is gegeven voor de t o e s t a n d b i j hoogwaterkentering i n de r i v i e r
met een hoge w a t e r s t a n d .
I
~.
~.. . ~ . ~ . . ~.~ .
U i t figuur I
J
v a l t a f t e l e z e n , d a t d e tegenwoordige
.--I i
rnvlas;rmog~~iS~kh~den
.bij"-g....a.....a grtij .~vR-rie'r'en . ~uussen
waardering 2-à 3 t i j d e n s de eb en 9 ?
10
i b i j de v l o e d . Op
, '
g e l i j k e w i j z e berekend, v i n d t men i n d e f i g u u r ook de waarderingSCijfeP8 weergegeven voor de overgangsperiode (19631967) n a a f s l u i t i n g van de Orevelingen ( t r a c é IIX,) en^ de
daarop volgende overgangspariode (1967-19781 na a f s l u i t i n g
i
van h e t H e l l e g a t . H i e r u i t . b l i j k t , d a t de invaarmoaelijkheden
i n de toekomst, ondanks' de g r o t e r e ebsnelheden, t i i e t s l e c h t e r
worden d a n thans. D i t v i n d t z i j n oorzaak i n de omstandigheid
d a t de maximale ebSnerheden b i j een hogere waterstand n u l l e n
optreden dan t h a n e h e t g e v a l i s . B l i j k e n s f i g u u r 2 t r e e d t de
11
max1mun.ebsnelheid b i j de bestaande t o e s t a n d immers op b i j
,
N.A.P.
1 , l m, t e r w i j l ~ d e z ewateretand na a f s l u i t i n g van de
1
Orevelingen op N.A.P.
0 , 8 m is gelegen en na a f s l u i t i n g van
1
h e t H e l l e g a t z e l f s op N.A.P. + 0,3 m. De keuze van h e t t r a c é
i
van d e Orevelingendam d o e t ook h i e r n i e t t e r zake.
1
Uitgaande van de hierboven behandelde w a a r d e r i n g a c i j f e r s
'
l i j k t h e t voorshands n i e t nodig om i n aamenhang met de a f s l u i t i n g van de Orevelingen ten behoeve van h e t p o n t v e e r s p e c i a l e
maatregelen t e t r e f f e n of aanpassingewerken u i t t e voeren.
Oesien de r e l a t i e v e waarde v a n de berekening i s h e t n i e t t e m i n
gewenst, d a t de a f s l u i t i n g van de Grevelingen ~ r os p o e d i g mogelijk p l a a t s v i n d t , opdat men i n de t u s s e n p e r i o d e voor a f s l u i t i n g van h e t H e l l e g a t zo l a n g mogelijk gelegenheid h e e f t om
e v e n t u e l e n a d e l i g e invloeden voor h e t pontveer t e c o n a t a t e r e n
en zo nodig op t e vangen. De meest doelmatige voorzieningen
d i e b i j gebleken n o o d z a k e l i j k h e i d zouden kunnen worden u i t g e voerd, l i j k e n h e t verbreden van de haventoegangen en/of h e t
. ..
u i t b r e i d e n van de geleidewerken. o e r g e l i j k e voorzieningen
____-.~
. z. u l ~
l e n ~.geen. b~i j,.~~
z o n d e~...
r e mob&lijkheden met z i c h brengen.
.,
~.,.
i
1
!
~
/
\
1
i
-- -----
-
-
~
~~
~
~~
~
!
jA
6.0
VLUCHTHAVEN ZIJPE.
De toegang t o t de vluchthaven Z i j p e is 95 meter breed
op N.A.P. B i j eb o n t s t a a n öoms moeilijkheden b i j h e t i n v a r e n
van een g r o o t s l e e p s c h i p (85 B 100 m l a n g ) , v o o r a l a l e de^ haven
e n i g s s i n 6 v o l is. Het l i j k t n i e t o n w a a r s c h i j n l i j k , d a t men t o t
e n i g e v e r w i j d i n g van d e haveningang zal moeten overgaan. Deze
v a l t op eenvoudige wijze t o t s t a n d t e brengen. S l e c h t s wal men !
nadien w a a r a c h i j n l i j k meer moeten baggeren dan thans öm de haven;
op d i e p t e t e houden.
I
Meer omvattend, doch a o g e l i ~ j keveneens gewenst, is een ver-i I
ruiming van de haven z e l f door h e t wegnemen van de i n s p r i n g e n d e
hoek aan de n o o r d w e s t e l i j k e z i j d e .
I
O f de bovengenoemde maatregelen a t r i k t nodig z i j n , en zo
ja in welke fase z i j dan t o t s t a n d souden moeten worden geb r a c h t , wordt i n Samenwerking m e t d e D i r e c t i e Benedenrivieren
nog nader onderzocht.
~
- 7.'0
.
i
.,
-
~
11
7.0
,
!,
I
, ,
~~.
,,
..
~
~ . - -
~~
. . ~ ~
I .
~~~
~~
~~
~~~
SCEfOUW&WSE OEVER VAN ñEl' ZIJP8
Zoals i n par. 2 en 3 werd u i t e e n g e z e t , z u l l e n door de afs l u i t i n g van d e Q r e v e l i n g e n en h e t Hellegat de ebstroomsnelh e b n in h e t Z i j p e tqenemen en z a l de stroom meer op de
Sohouwense oever z i j d g e r i c h t . Deze oever l o o p t hier-door
gevaar t w e s h l e i a a n t a s t i n g t e ondergaan. I n de e e r e t e p l a a t s
moet e r o p gerekend worden, d a t h e t t o c h r e e d e d i e p e Z i j p e nog
v e r d e r z a l u i t s c h u r e n , waardoor de o t a b i l i t e i t van de oever i n
gevaar kan worden gebracht. In de tweede p l a a t s z a l de oeverv e r d e d i g i n g zwaarder door de stroam worden a a n g e v a l l e n dan t h a n s ,
Mede omdat i n h e t b e t r e f f e n d e gebied i n h e t v e r l e d e n a f s o h u i v i n g0n zijn voorgekomen en z e t t i n g a v l o e i i n g e n a h gevolg van loagepakt zand in de ondergrond n i e t mogen worden u i t g e s l o t e n ,
v e F d i e n t h e t onderzoek naar de s t a b i l i t e i t van de hoogwaterk e r i n g e n l a n g s de Schouwense o e v e r van h e t Z i j p e a l l e aandacht.
Het bovenbedoelde dijksonderzoek v i n d t p l a a t s i n samenwerking met de D i r e c t i e Zeeland en h e t Laboratorium voor @,Pondmeohanica, De D i r~.e c t i e Zeeland (Arr. úoes) i s doende o m : i n ' o v e r leg met de BirectTe".Beneaenr~vieren,n ' h i S t - - ~ B e ~ ~ t u u ~ .d~ëv~a. .n. ,i
. ,
,
Caiamiteuze Waterkering ,van.. de p o l de r -~Bruin.i.saq
,. d i e
a l l e n een g e d e e l t e van de oever beheren, de g e s t e l d h e i d diik'
oeverbekledingen na t e gaan. Het Laboratorium voor Grondmechanica
v o e r t i n opdracht van de D e l t a d i e n s t boringen e n sonderingen u i t .
Gezien een vroeger r a p p o r t omtrent de g e s t e l d h e i d van de
oeoer ( C t u d i e d i e n o t Vlissin$en a a n A r r . Goes n r . 2618 d.d.
18 december 1959) l i j k t h e t wel w a a r e c h i j n l i j k , d a t een verzwar i n g van de o e v e r v e r d e d i g i n g en een u i t b r e i d i n g daarvan nodig
z u l l e n b l i j k e n . Hoever men daarmede z a l moeten gaan e n in welk
stadium van d e u i t v o e r i n g d e r deltawerken men d i t z a l moeten
doen, hangt af van de u i t s l a g van h e t onderzoek. De n i e t t e vermijden onzekerheid i n h e t r e s u l t a a t d e r onderzoekingen z a l a l s
v e i l i g h e i d s m a r g e i n de t e t r e f f e n voorzieningen dienen t e worden
v e r d i s c o n t e e r d . Zij 5.8 g r o t e r dan h e t waterloopkundig v e r s c h i l
d a t v o o r t v l o e i t u i t de keuze van h e t t r a c é van de arevelingendam.
Voor de Schouwense oever i s h e t v e r s c h i l i n de p r o f i e l - s n e l h e d e n
namelijk n i e t e s s e n t i e e l . t e r w i j l h e t stroombeeld voor a l l e
~,
trao6fs a n a l o o g verandert. De Voorzieningen z u l l e n d e r h a l v e n i e t
door de keuze van h e t tra06 worden b e h v l o e d .
Vermeld d i e n t t e worden, daf h e t Deatuur van de Calamiteuze
Waterkering van de p o l d e r Bruinistse overweegt een tweede k e r i n g '
a a n t e l e g g e n over een l e n g t e van 1
1%km t u s s e n de veerhaven ~'
v bij Z i j p e en d i j k p a a l 66. Daarmede i s dan de g e h e l e Waterkering
l a n g s de Schouwense oever van h e t Z i j p e als dubbele k e r i n g u i t gevoerd. I n h e t l i c h t van h e t bovenstaande v e r d i e n t d i t a l l e
a a n b e v e l i n g en zou men t e v e n s kunnen overwegen om de r e e d s beo staande tweede k e r i n g s p e c i a a l b i j d e S t o o f p o l d e r t e v e r s t e r k e n .
Het kan dan m i s s c h i e n verantwoord z i j n om de v e r d e d i g i n g van de
hbofdwatericering a a n v a n k e l i j k a l e c h t a in b e p e r k t e mata u i t t e
breiden en de ontwikkelingen v e r d e r af t e wachten. Ook h i e r
g e l d t h e t voordeel van een n i e t t e k o r t e p e r i o d e tuplsen de afe i a l t i n g van de ú r e v o l i n g e n ~en d i e in h e t K e l l e g a t .
p e i l i n g e n van
U i t e r a a r d za1 @en i n t e n s i e v e bewakinE:oor
de onderwsteroever nodig b l i j v e n . Dat z u l k s ook t h a n s reeds
~ g e e c h i e d t ,moge b l i j k e n u i t de g e r e g e l d e o e v e r p e i l i n g e n , waarvan
f i p u r 16 in de vorm van zogenaamde "bliksemgrafieken" een over& ~ ~ ' ~ ë ~ Voorts
f t .
heeft het z i n o r i t e r i a vast t e s t e l l e n ,
w a a r b i j men t o t h e t t r e f f e n van maatregelen z a l dienen over t e
gaan, de a a r d van d e z e maatregelen t e bepalen en de nodige voors i e n i n g e n t e t r e f f e n opdat z i j aonodig onverwijld kunnen worden
ultgevoerda
8.0
~
~
'~
~
'
.
-
-
'
12
8.0
(IEULENBTELZSEL KRAMMER
- NOORDER G L A S
U i t de p e i l i n g e n , waarvan f i g u u r 4 een o v e r z i c h t g e e f t ,
v a l t af t e l e i d e n d a t h e t gebied-%n-fiëx Noorder S l a a k zich
s i n d s d e o u d s t e p e i l i n g e n i n 1842 min of meer g e l e i d e l i j k h e e f t
v e r d i e p t , doch d a t s i n d s 1949 een z e e r k r a c h t i g e aanzanding
plaats v i n d t , d i e op b i j n a I+
m i l l i o e n m 3 p e r jaar kan worden
g e s t e l d . Waar d i t zand vandaan komt is nog n i e t bekend.
Ook v a l t op de p e i l k a a r t e n t e z i e n , d a t , ondanks de bovengenoemde algemene tendens, h e t Noorder S l a a k z e l f z i c h gedurende
de l a a t s t e j a r e n , a l t h a n s tob 1957-1958, h e e f t verruimd. De
s o h e e p v a a r t , d i e vroeger door de bocht van St.Jacob werd g e l e i d ,
vaart danook s i n d s 1956 door h e t Noorder Slaak. Na 1957-1958 i s
h e t Noorder S l a a k z i c h e c h t e r in een v r i j s n e l tempo gaan verondiepen, hetgeeneen o p l e v i n g van de bocht van 9t.Jacob t o t gev o l g z a l hebben. Op de p e i l k a a r t van 1960 z i e n w i j in h o t
Noorder S l a a k z e l f s r e e d s een p l a a t opkomen. Het l i g t i a de verwachting, d a t h i e r u i t een nieuwe p l a a t van Oude Tonge kan
groeien. De u i t b o o h t l n g van de bocht van St.Jncob z a l z i c h f n
d a t g e v a l v o o r t z e t t e n , t o t d a t h e t verhang i n deze bocht t e IsXein
wordt, waardoor e e n k o r t s l u i t a t r o o m z a l o n t s t a a n . Daarmee zou
dan b i j benadering weer de e i t u a t i e van 1842 worden b e r e i k t ,
De c y c l u s van geulveranderingen zou dan i n de o r d e van 150 jaar
bedragen.
U i t de bovenstaande v e r o n d e r s t e l l i n g zou volgen, d a t h e t
meeot g u n s t i g e t i j d a t i p voor a f s l u i t i n g van de a r e v e l i n g e n ,
$,,c. van de bocht van St.Jacob, gelegen moet hebben omstreeks
ir957-1958 e n d a t de t o e s t a n d z i c h nadien i n ongunstige z i n aan
h e t w i j z i g e n is. Hoewel enkele j a r e n e r i n d i t o p z i c h t weinig
t o e doen, p l e i t e e n en ander i n p r i n c i p e toch voor een spoedige
afsluiting.
P
~
._
Door d e a f s l u i t i n g van de Q r e v e l i n g e n s u l l e n de stroomPinelheden i n h e t Noorder S l a a k worden vergroot. I n b e p e r k t e mate
g e b e u r t d i t r e e d s i n de e e r s t e fase van h e t Werk, namelijk b i j
de a f s l u i t i n g . van de g e u l t e n zuiden van de p l a a t van Oude Tonge.
De rondstroming door de bocht van St.Jacob wordt h i e r d o o r aes t o p t en z a l g r o t e n d e e l s door h e t Noorder Slaak moeten worden
overgenomen. De toeneming van de stroomsnelheden i n h e t moorder
S l a a k l e i i n d i t stadium e o h t e r nog g e r i n g . Belangrijk e t e r k e r
gal z i j z i j n , n a d a t ook de n o o r d e l i j k e h e l f t van d e W e v e l i n g e n
$8 a f g e s l o t e n . Dan nemen d e max. vloed- r e s p . ebsnelheden i n
h e t Noordar Slaak b l i j k e n s modelproeven t o e van 0,g resp. 1,l m/
BOB. b i j de beotaande t o e a t a n d t o t 1,4 r a s p . 1,6 m/sec. M afs l u i i d n g v8n d e Gxevelingen. De d a a r o p volgende afsluiting van
het H e l l e g a t b r e n g t h i e r i n geen w e I e n l i J k e v e r a n d e r i n g neer.
A l s gevolg van de toeneming d e r snelheden z a l h e t Raorder
Slaak zlch i n s n e l tempo verruimen, waardoor de snelheden t b r
plaatse weer z u l l e n afnemen. Het l i j k t w e m e l i j k de n a t u u r l i j k e
v e r m i m i n $ e n i g s z i n s binnen Eeregelde banen t e houden, door
s l t h a n s e e n g e d e e l t e daarvan vooraf k u n s t m & i g t e verwijderen.
Voorshands v a l t h i e b i j t e denken a a n e e n hoeveelheid i n de orde
van v i e r m i l l i o e n nt3. De eerdergenoemde p l a a t i n h e t Noorder
Slaak komt u i t e r a a r d h e t e e r s t voor v e r w i j d e r i n g i n aanmerking.
H e t u i t g e h a a l d e zand z a l men kunnen gebruiken b i j de opbouw van
de (Irevelingendam.
De
- -
De v e r d i e p i n g van h e t Noorder S l a a k z a l t o t gevolg hebben,
d a t d e g e t i j b e w e g i n g gemakkelijker v i a h e t aijpe n a a r h e t noorden
kan ctoordringen. Hierdoor z u l l e n de etroomsnelheden i n het; Z i j p e
groter worden dan zonder kunstmatige o f n a t u u r l i j k e verrul,mfng
van h e t Noorder S l a a k h e t g e v a l zou z i j n . De toeneming d e r snelheden i n h e t Z i j p e is e c h t e r g e r i n g en werd r e e d s in alle voorgaande gegevens verwerkt.
Dat h e t gebied van Grevelingen, Krammer en Volkerak weinig
s t a b i e l i s , v o l g t n i e t a l l e e n u i t de inhoudsveranderingen d i e
z i o h i n h e t v e r l e d e n hebben voorgedaan, doch in nog s t e r k e r e mate
u i t h e t wiaaelend v e r l o o p d e r geulen, d a t is weergegeven op de
g e u l a s s e n k a a r t i n fi$Uug 17. Men z i e t hieropi hoe de meanderende
geulen z i c h voortdÜren8 Eë6ben verlegd. Het z a n d t r a n s p o r t in d i t
gebied i s daardoor een veelvoud van de inhoudsveranderingen d i e
u i t de p e i l k a a r t e n volgen.
Op de g e u l a s s e n k a a r t v a l l e n d r i e knpoppunten a a n t e wijzen,
waar dei geulen in h e t v e r l e d e n s t e e d s doorheen z i j n ge6aan. U i t e r a a r d l i g t een van de v a s t e punten b i j h e t Z i j p e , de anderen l i @ ; g e n
even beneden de haven van Cialathea en even boven de haven van
D i n t e l s a s r De v r a a g rijst hoe h e t g e u l e n s t e l s e l z i c h ala g e v o l 8
van de deltawerken zal ontwikkelen.
Tussen de knooppunten Cialathea en D i n t e l s a s wordt weinig
v e r a n d e r i n g verwacht, zeker na a f s l u i t i n g van h e t H e l l e g a t wanneer
de stroomsnelheden in d i t r i v i e r v a k s t e r k z u l l e n z i j n afgenamen.
Het L i j k t daardoor aannemelijk, d a t b e i d e knooppunten z u l l e n
b l i j v e n bestaan. Ook h e t Z i j p e b l i j f t u i t e r a a r d a l e v a s t punt
Inanwezig. De v r a a g h e e f t dan ook a l l e e n b e t e k e n i s voor de geulon%wikkeling t u s s e n Z i j p e en Galathea, d i e goeddeels bepaald zal
worden door h e t meer of minder v e r u i t b o c h t e n van h e t Noorder
Slaak.
Re bochtwerking van h e t Noorder Slaak i s onderworpen a a n de
"verhangkracht Zijpe-Kramer", waardoor de waterbeweging geneigd
is de k o r t s t e weg t e volgen en de bocht r e c h t z a l w i l l e n trekken,
alsmede aan de "verhangkracht Krammer-üreveiingen" en de o e n t r i f u g a l e werking, d i e b e i d e de bochtwerking z u l l e n v e r s t e r k e n .
Door de a f s l u i t i n g van d e Grevelingen z a l de verhangkracht ZijpeKrammer toenemen, t e r w i j l d i e van K r a m e r - a r e v e l i n g e n z a l oghouden t e bestaan. Daarentegen z a l de c e n t r i f u g a l e werking door
de t o e n e n i n 8 van de snelheden in h e t Noorder S l a a k worden vers t e r k t . Aangezien de bovengenoemde f a c t o r e n e l k a a r tegenwerken,
i a h e t z e e r m o e i l i j k t e v o o r a p e l l e n watder gebeuren z a l . Het
model M 563 van d i t gebied is t e beperkt om d i t m o e i l i j k e vraags t u k , d a t . 1 n h e t voorgaande s l e c h t s op z e e r vereenvoudigde w i j z e
werd g e s t e l d , op t e l o s s e n . Bovendien maken ook redenen van modelt e e h n i s c h e a a r d d i t n i e t goed mogelijk. Dat b i j h e t modelanderzoek
geen a a n w i j z i n g i n e n i g e r l e i r i a h t i n g gevonden wexd, behoeft dan
ook n i e t t e betekenen, d a t z i c h geen veranderingen s u l l e n voordoen.
Ket meeste houvast b i e d t mieeohien nog de p e i l k a a r t van 1842
In deze t o e s t a n d a o h i j n . namelijk de Cirevelingen
w e I d g F r e k k r a a h t t e hebben u i t g e o e f e n d , g e l e t e l t h a n s op d e ond i e p t e n ten westen van de gebogen hoofdgeul en h e t ontbreken van
älepe g e u l e n d i e de Orevelingen niet h e t Krammer en Z i j p e verbinden,
H s t B i e t e p naar u i t a l s o f d e s t i j d s ter p l a a t s e van d a m o n d i e p t e n
een t a m e l i j k v o l l e d i g w a n t i j h e e f t geheeret.
Dit
~
(iipur 4).
- -
D i t zou kunnen w i j z e n op e e n t o e s t a n d d i e v e r g e l i j k b a a r ia met
d e s i t u a t i e na a f s l u i t i n g van de Qrevelingen. Van deae gedaohtegang u i t g a a n d e , i s de hoofdgeul van 1842 i n f4&ttr 1 ;tn U e u r
WeBirgegeven, t e n e i n d e haar l i g g i n g b e t e r t e zoen uxt Omen. Daze
l i g g i n g zou wijzen op e e n t a m e l i j k s t e r k e u i t b o c h t i n g van de
toegang n a a r h e t Z i j p e , w a a r b i j aantasting van de p l a a t van
Oude 'Ponge zou z i j n t e verwachten, I n d i t verband L i g t h e t meer
westwaarts g e p r o j e c t e e r d e t r e e 6 IZi g u n s t i g e r dan de tra~é'e f
en 111 a a n g e z i e n i n h e t eerste g e v a l meer ruimte voor u i t b o o h t i n g
beschikbaar is. N a t u u r l i j k zou men de dam volgens t r a o h I of I1
t e g e n aantasting kunnen beschermen door de p l a a t van Oude Tonga
k u n s t m a t i g v a s t t e leggen. De oeverbescherming zal e c h t e r minder
a a n g e v a l l e n worden, wanneer de u i t b o c h t i n g z i c h meer i n eljn
n a t u u r l i j k e vorm h e e f t kunnen o n t p l o o i e n . Een s t e r k e u i t b o o h t i n g
z a l bovendien e e n v e r b e t e r i n g van de i n s t r o m i n g i n h e t Z i j p e
t o t gevolg kunnen hebben.
De onzekerheden i n de bovengesohetste n a t u u r l i j k e ontwikkeling, d i e mede bexnvload z a l worden door de verruiming van
h e t Noorder S l a a k , z i j n g r o o t , Het is z e e r goed mogelijk d a t de
u i t b o c h t i n g minder v e r z a l v o o r t s c h r i j d e n dan i n 1842, Mede
hierom wordt de ontwikkeling van h e t g e u l - e n s t e l ~ s lniet bepalend
geaoht voor d e keuze van h e t tra06 van d e Ctrevelingendam.
Nog S r o t e r z i j n de onzekerheden t e n a a n z i e n van h e t v e r l a o p
van de hoofdgeul v e r d e r bovenstrooms, i n h e t t r a j e c t tegenover
d e S l i k k e n van d e Heen. O f de g e u l h i e r d e auideijde v&n h e t
Krammer Z a l gaan volgen, z o a l s i n 1842, of a a n de n o o r d e l i j k e
h e l f t de voorkeur zal geven, zoals t h a n s , V a l t n i e t t e voorspellen, D l t z a l onder meer i n s t e r k e mate kunnen afhangen van
de bochtontwikkeling i n h e t Noorder Slaak.
i
r
,
9.0
SLUITWTONDERZOEK IN VERBAND MET TRAGE-KEUZE~~
I
Het onderzoek i n z a k e de volgorde Van de a f s l u i t i n g e w e r k e n !~:
,
i n de a r e v e l i n g e n v a l t b u i t e n h e t kader van deze n o t a .
Vermeld %ij s l e c h t e , d a t deze volgorde voor de t r a c É ' e I t / m
111 d e z e l f d e i s f e n i n h o o f d l i j n e n b e s t a a t u i t :
1~
I e . d e ' a a n l e g van een damvak o p , de p l a a t van Oude Tonge (1961)~,!~
(1962)J
2s. de s l u i t i n g van de g e u l t e n zuiden van deze p l a a t
r~
i t i n g van h e t g e u l e n s t e l s e l ten noorden van deze
~ 3 e . pd lea salt u (1963).
1:
í
~
i
De a a n l e g van de dam over de p l a a t van Oude :Tonge en
i
de s l u i t i n g van de g e u l ten zuiden daarvan i s voor a l l e
!
t r a ~ B ' 6i n p r i n c i p e h e t m l f d e . Bij g e s l o t e n z u i d e l i j k s l u i t g a t i~
bleek h e t v e r s c h i l t u s s e n de vermogens van de n o o r d e l i j k e
!~
s l u i t g a t e n d e r d r i e t r a c é ' s aleahfs z e e r g e r i n g t e z i j n . Ook
i~
de v e r s c h i l l e n i n v e r v a i b i j b&Jx&,,gesloten t o e s t a n d waren
zodanig k l e i n , d a t h i e r u i t geen argument t e n gunste van een
(~
van de
m-F
traoé's
...ux3- ok ov n- e3-orrwd e ne ~a. n
f gge. l~e~i d. v. a ~ . ~ P ~ ~ ~ ~ s C.bi.j~.~.~e.t i g - a a .vKre8.-..>'
r~.
l
~,i
.'
.~
~
i
1.
-...
~
~
~.
..
~.
~.
I
,
~~
~
,
.
.
!~~
t i e Deltawerken Zuid r e e d s een g r o t e voorkeur bestond voor
I
een t r a c e i n de omgeving V a n t r a c é 1x1, werd in h e t model
H 563 geen v e r d e r onderzoek, meer v e r r i c h t naar h e t stroombeeld
o o- r. d. e l i j .k e . s~l u..i t g a t e n vol$ens
.. . . . .~
de
~.
~.
~t r a.c.é .' s I en .~,.,
1%.
.~
.. c ~ _ _in
. ~ d e n~
- ~. \j
I n verband met d e p l a a t s e l i j k e s i t u a t i e van h e t geulen-.
, A ~
s t e l s e l t e n noorden van d e p l a a t van Oude Tonge'werd w & i no6
I
A
d e i n v l o e d nagegaan v a n een geringe v a r i a t i e i n t r a c é IIï,
4
w a a r b i j da a a n s l u i t p u n t e n aan Overflakkee, r e s p . j u i s t t e n
weeten en t e n o o s t e n van d e Hoek van S t . J a c o b waren g e s i t u e e r d . -1:
De h i e r b i j optredende v e r a o h i l l e n z i j n blijkenai de *Z i e e n 18
4~
n i e t van d i e n a a r d , d a t a l l e e n op grond h i e r v a n aan een
'"
van e B i t u a t i e a de voorkeur kan worden gegeven.
I n b e i d e gev.allen kunnen t i j d e n s d e a l u i t i n g h i n d e r l i j k e
r:
dwarsstromen over de p l a t e n en l a n g s de kop van de uitgebouwde
d i j k e g e d e e l t e n o n t s t a a n . Deze dwarsstromen kan men b l i j k e n s
'i
fi u r 20 e n i g s z i n s beperken door b e i d e d e l e n van h e t noorde,+~
I$ëäiiiitgat
simultaan t e s i u i t e n .
.:.,
, .
'-1
~
,
i
~
~
rl
~~
I ,
ooJ%
-..--..-..
+
~
C!
~
r,
j,
,{
li
I
.-i
,
A
,A!
~
~~
-i
*
.
I
''I
'_j<
/
16
1OeO &AMRWATTlBG EN C O i O C L U S ~
L a Er s i j n geon waterloopkundig. ~ p o c t o ndoorelaggevmd voer d@
komm iasrir hot trad van de ü r e v o ï i n g r i n d u ~& t e dom dam @*@@e
jeaCmrd mordt OVOP da p l a a t van -do Posge*
2e
OaafibaaErolijk van do keu51 van h e t t r a o b nrmm door do a f ~ 3 4 t i n g van de Wovelingen de etroomsnelhodon $a het Noardor S2ulc tm,
on wel i n eon eodanfg atarko natre dat een g e d r o l h e l i j k kwutmatkgo
verriiimiag van hot Slaak womelijk i e Con brharro w a n do aabwpvmp$,
alemede om een mogelijke verwildering van d i t &vServak t o VowkOiDln.
De vermfming &al moeten plaatsvinden, v&dat do a f d f w ~ $ n gv a de
Qrevolingan door s l u i t i n g vaa do noordelijke geui wordt v o l t a a i &
D i t hooft bovendien het voordool, d a t men voor een groot deel 1 )
werk mbt werk kan maken.
30 Wolk t r a a 6 ook gokoeen wordt, de ebatroown@lhedenin he$ a j p e
zullen toeneaon, waarbij de onderlinge v e r s c h i l l r n voor do d%3VOP80
trao&*avan ercundatre botokenia wordon geacht. Dr ebet~oomin bn0
Zijpe pn1 e i c h i a a l l e gevallen moer op de Sahouweme oevor dchtjen
dan thaprit do toestand b i j vlood wordt daarentegen eerder b e t e r dan
a l e cht es.
49
V i t ondorsook i a gebleken, d a t het z o l f a door vergaande oepruimingon n i e t mogelijk i a het stroombeeld b i j eb i n h e t Zijpo s e d m i g
t o wijoipn, dat d i t S O W d voor de Sahouwenrro BOVOI ale voor de opgaande scheepvaart oen betekenonde verbeterin@ oplevert.
De gewijsigdo stroomenolhoden en bet gowijzigdo atroombeeld
59
i n h e t Eijpe verdionen de aandacht in verband met de doorgaan&
scheepvaart, h e t pontveer en h e t gebruik van de vluahthavrn, alsmrdo i n verband mot de a t e r k t o en de s t a b i l i t e i t v m de Schouwenee
QOVOPr
Ten aansien van do achesgraart e n de veerhavene l i j k t h e t op
jpond van h e t t o t heden v e r r i c h t e ondereool n f e t nodig, om op
korte termijn vooreioningen t e t r e f f e n , Wol kan h o t aanbeveliw
v e r d i o h a om h e t b i j eb stroomopwaarts v a r a lange de Sohouwrnse
o.ver, hetgeon door een beperkt a a n t a l k l e i n o r r 8ohOprn wordt gedaan, thans roods tegon t e gaan op grond van het f e i t , dat eulks
n i o t sondor gevaar ie. De opvaart lmgs des. *ovrr zal na de afsluitSrrpr van de Orovrlingon ongunstiger worden.
Mot botrokking t o t de vlrtobthavon ie nader ~ndorzookgamde,
Evonturle v o o r c i e n i n g a z i j n n i e t van i n p i j p e n d o aard.
Do ~.i.tbrOldingon v r r b o t r r i n g van dr tCeetle kering lange do
Schouwenrro oovor vaa hot Zijpo, rfpromtrent overleg gaande i e tusnen
hot Beatuur van do Calaëitouze Watorkeriw v m da poldor Brulnisw
en h e t Arrondi~~soment
Qoea, verdlont u i t V b i l i ~ b i d ~ Q v o r w e g i a $ r &
~ e k o rmnb*volin
D i t aanpassingawork sou het br8te voltoclld
kumbn worden v6 r hot eeretm gedoelte van de afdamming VM da
Urevelingon, d.w.z. v66r a f s l u i t i n g van do eui8oltjkr gwL Of ho$
nodig 5al s i j n wordien ook a l do onderwatoroever van do hoeiärrterkering t e verstrrken, en e0 j a in welke mate, hangt i î Van nadrx ondersoek d a t in samenwerking mot hot Arrondieeonteat doe6 word%
6r
.
!I
gevoOrde
,
I
Za de periode tusaen de a f s l u i t i n g van de ûrerelinge#
89
de a f s l u i t i n g van hot Hollegatl wijzigt aiah wel aaastonas h e t
etrooiabeeld, dooh de toenemiag van de ebanelhedan i n h e t Zijpr
i a dan nog uaar gering. Een intenalove bewatriag ta deai tuasenfasi maakt hmt mogelijk om waar nodig i a t e grifprn. vbórdat
de bwsnbedoaldr snelheden d@or de a f s l u i t i n g van het Helle@%
verder worden v e r g o o t . Teneinde eventuele v o o r # i r n i n ~ ntij,&g
t e konmsn ontwerpen en uitvoeren, 26 het gewenaf Qat do tuersenfase voldoende lang duurt, i.o. d a t zo apoedAg mogeUjk t a t afPrlufting van de arovelingen wordt OV rgegbLan. BokrnG h e t
v l i e t nog open is, behoevon hiervan eon bijzondere nadelen i n
h e t gebied dec benrdonrivierrn rn eerarmen t e worden gevreeBd.
1
!h
De aaapaseendo worken die na osdorzoek gedurendm de hier voor bedoeläs tussenfase zo nodig zouden kunnen worden uitmvoord, e i j n t
8 de vordoro versterking en u i t b r e i d i n g aan de oeverver*
dodiging lang@do Sohouwense oever van h e t aijpm,sonodig grpaarä gaand. art een p l a a t a s l i j k vastleggen van
de bodes;
b) Be verbeteriag van de navigatie in hot Irkjpe door b i j de
nooràwirat punt van S t q W i l i p a l a n d neer vaardiepte t e bewerkstelligen. D i t kan ook reeds geschieden t i j d e n s de
aanleg van db 5revelingendamt waardoer werk met werk kan
worden gemaakt, doch d i t zal dan gepawd moeten gaan Bet
de i n punt 2 genoemQe verruiming van h e t Noorder Slaak;
e) de verbetering van de invaarmogelijkheden V Q O F de veerpont door h e t uitbreiden van geloidmwerkmn d o f door
verwijding van de toegang t o t de veerhaven van Anna Jaceba en eventueel ook Bie van Zijpe. Deze werkon zallen
ap botrekkelijk eenvoudige wijze kunnea. wasden uitgevoerd
en h o o g ~ t o n s t o tgevolg
hebben, d a t men meer aal moeten
baggerrn dan thane. Ook een verwijding van de toegang t o t
do vluohthaven i8 Op oenvoudige P n j Z e nog@lijkl
d) h e t ultvoeron van aanvullend baggerwerk i n do tuaesnwateran,
Sndien d i t een goede goulontwikksling aou kunnmn athtnleren of indien dit door hot ontstaan van voor de achoep..
vaart h i n d e r l i j k e ondiepten nodig zou blijken;
0 ) de vaetlogging van de p l a a t V a n Oude Tonga in geval van
eea t e Vbrgaandb aantaatingi
f) de v e r a h d e r i n g van de obsnelhodon Ln het Zá.jpe door 80
uitvoering van kombergbndo werken in Krammer en Volkermlc.
D i t wordt vanwege d r hoge kosten en het twigfelaohtige
rondement isleohte i n uLterate noodzaak aanbevolen.
De verandering van üet g.uloustelse1 i n Xrmuarr an Volkerrk
aïs grvolg van de cl8.slU$tiSg vea de ûreva1ing.n en Be daarap VOXmade s f e l a i t i n g ven het Hssllegat, v d t nooh aan de hand van modilproevear noch op andere wijze mot mrkrrheid t e voorspellen, Ten
ianaion van randwerkon &al mon due Be ontwikkrling moeten afwachten.
10.
LIJST VAN FIGUREN
behorende b i j n o t a nr. 6/1960 Waterloopk. A f d .
door i r K.F. Valken.
fig.
1
A2
1;
2
Al
3
4
A l
?>
I
- 60. 716
- 60. 717
- 60. 73.8
>>
5
- 60. 7L9'
A3 - 60. 720
$ 7
6
A4
-
Al
- 60. 722
9 9
Overzicht stromen e t c . i n h e t Z i j p e .
Overzicht p e i l i n g e n sinds 1957.
A5
P e i l k R a r t e n Grevelingen-Krammer vanaf 1842.
O v e r z i c h t ctroomsnelheidsmetineon s i n d s
1956.
Stroomverdeling Grevelingen-Krammer-Zijpe
volgens s i m u l t a n e metingen a p r i l 1958
A2
60. 721
- 60. 723
- 60. 724
A2 - 60. 725
Al - 60. 726
A 3 - 60. 727
Al
9 9
13
A3
- 60. 728
$ 9
14
A2
-
60. 729
15
al
-
60. 730
9 1
Onderzochte t r a c d ' s Grevelingendam.
A5
A5
A2
tt
19
A2
$ 9
20
Al.
- 60. 733
Overzicht d r i jvermetingen s i n d s 19b9.
Overzicht golfmetingen s i n d s 1956.
Voorbeeld scheepvaartopname Z i j p e i960.
Overzicht grondboringen e n sonderingen
s i n d s 1956,
Uodelgrenzen Id 563 ( I: 150 / 1 : (i0 )
Verdeling stroomsnelheden Z i j p e b i j
max. eb en vloed voor de bestaande t o e s t a n d .
Idrm voor
t o e s t a n d na a f s l u i t i n g van
Grevelingen ( T í I ) e n H e l l e g a t .
Overzicht r o u t e s van doorgaande scheep-
vaart i n h e t Z i j p e b i j max. eb en vloed.
Waarderingsci j f e r s invaart veerhaven
Anna Jacoba.
60, 731.
Oeverpeilingen Zijpe. (bliksemgrafieken)
60. 732
Geulassenkaart.
- 60, 734
. 60. 735
Stroombeeld n o o r d e l i jke s l u i t g a t e n Grevel i n g e n , v a r i a n t t r a c é TI1 (voor gem. g e t i j )
Idem track I11 (voor gem, g e t i j ) .
Stroombeeld n o o r d e l i j k e s l u i t g a t e n
Grevelingen t r a c é 111 b i j simultane
s l u l t i n g met d i c h t e c a i s s o n s
( voor gem. g e t i j 1,
I
Globaal o v e r z i c h t stromen e t c . in Z i j p e bij Veerhaven
mi
N . A . P . ) vÓ6r en t i j d e n s u i t v o e r i n g deltawerken
(11 O00
-
11
Situatie
a f a l u i tingen
'1
~
max. eb
Q
41
Bestaande Toestan 10 O00
(voor 1962)
Grevelingen 111 1/12 500
max. vloed
h
I
-
I
h
m3/aec
1.0
1.1
. 0.8
4
Vgem
m/sec
m + NAP
m3/sec
~~
m
+ 0.8
15 o00
7
1
'W
(1963
-
1967)
1.2
H e l l e g a t ( 1967)
1
Grevelingen I1
i i e l l e a a t (1967)
Grevelingen I
i i e l l e ~ a t(1967)
15 o00
t
0.3
1.35
14 O00
t
0.3
1.25
Grevelingen I V
H e l l e g a t (1967)
19 O00
t
0.3
1.7
+
Vgem
NAP . m/aec
1-35
1.15
1* 3
15 o00
t
14 O00
+ 1.3
1.25
13 500
+ 1.3
1.2
I
I
I
Bovengenoemde waarden gelden voor gemiddeld g e t i j en gemidd e l d e bovenafvoer.
Voor gemiddeld s p r i n g t i j nemen de anelheden t o e voor max,eb t o t
105% en voor m m . vloed t o t
t e r w i j l de snelheden
voor gemiddeld d o o d t i j afnemen t o t r e s p . 9& en 85%.
De snelheden i n de as aan de o p p e r v l a k t e bedragen bij
h e t tegenwoordige stroombeeld ongeveer 1 lO-I4c$ van de
gemiddelde p r o f i e l s n e l h e d e n .
llm,
STROOMSNELHEDEN WATERSTANDEN ZLiPE Figuur 2
Deltadienst Watarloor,kundiae Afdelina
I A I I Nc60. 717
-
o
e
n
t--
1
-1
1
AANTAL MALEN G E P-E-II~
GRCVELINGEN- KRAMMER-VOLKERAK
KEETEN- MASTGAT-WE
GEULVERANDERING SLAAK
DETAILPEILING BRUINISSE
ZUIGPUT SLAAK
SCHAAL 1: 130.000
EILINGEN VANAF 1957
tadienst Waterloopkundige Afdeling
I1 11
Figuur 3
1 A I 1 N:I
60.718
, ,
N
SCHAAL 1: 20.000
DRUVERMETINGEN VANAF 1959
beltadienst Waterloopkundige Afdeling
I
Figuur 7
I
IAI I
Nr. 60.7:
9
014X
%
PUNTEN WAARIN GOLFMETINGEN MET
DE DRIJVENDE BAAK VERRICHT ZIIN
MET AANTAL WAARNEMINGEN
SCHAAL 1: 30 O00
2,
Figuur 0
Deltadienst Waterloopkundige Afdeling \ A 2 I NI:60.723
GQLFMETINGEN VANAF 1956
-
SCHOUWEN DUIVELAND
”
ST. PHILIPSLAND
VAARL’JN PONT ZUPE BLI MAX. EB
Deltadienst Waterloor>kundiae Afdelina
Figuur 9
I AI I
NP 60.724
MODELSC H A LEN
HORIZONTAAL 1:150
VERTIKAAL
1: 60
MODELGRENZEN M 563
Figuur 11
I
Deltadienst WaterlooDkundiae Afdelina
1
1 Al I
Nri 60.726
...
SCHAAL
0SCHEEPVAARTROUTE
TEGEN STROOM
SCHEEPVAARTROUTE VOOR STROOM
ST. PHILIPSLAND
Si. PHILIPSLAND
1: 10.000
IN HET Z3PE,
Deltadienst Waterloopkundige Afdeling
~
Figuur 14
] A 21 Nr. 60.729
I
'\
2
---1
f.
-.........
HUIDIGE TOESTAND
GREVELINGE N DAM
HELLEGATDAM + GREVELINGENDAM
W. 8.13 h-41V1
3
1
2I
3I
4
5I
6
7
8
10
9
11 T g D 15
AARDERINGSCYFERS INVAART V E E R H A V E N
NNA JACOBA
Figuur 15
D e l t a d i e n s t Waterloopkundiae Afdellna I A I
I
I
Nr. 60.730
I
Deltadienst Waterloopkundige Afdeling A2
I
Nr.60.733
STROOM BEELD NOORDEL'JKE SLUITGATEN
GREVELINGEN III B'J SIMULTANE SLUITING
(voor gem. getij)
Figuur 2 0
Deltadienst Waterloopkundige Afdeling
IAI 1
NE 60.735