WEDERKERIGHEID DR. RIET HAMMEN-POLDERMANS PROJECTLEIDER VUGHT/DEN BOSCH, 10 APRIL 2014 LIJN PRESENTATIE 1. URGENTIE van ‘OUDEREN’-PROBLEEM 2. ‘OPLOSSINGEN’ ? 3. ZORGRUILBRABANT: HOE HEBBEN WE GEWERKT? 4. WEDERKERIGHEID vanuit drie invalshoeken 5. HELPEN of NIET HELPEN? Lindenberg (RUG) 6. PILOTS BRABANT: BEST, RIJEN, BREDA 7. TIPS URGENTIE NU AANTAL 65+ verdubbeling aantal 65 +ers, ruim 1.3 miljoen alleenstaande ouderen: risico-groep! ouderen zullen voor ouderen moeten zorgen Ross v. Dorp, 2005! ZZP 4 GAAT UIT DE AWBZ vanaf 2013 meer (licht-dementerenden) thuis….. SLUITING VERZORGINGSTEHUIZEN binnen 5 jaar 800 verzorgingstehuizen gesloten! Teletekst 01-03-2014 TOTAAL 50.000 BANEN IN DE ZORG WEG (2013 t/m 2015) BN/De Stem week 9 ALARM van ARTSEN ivm. THUISWONENDE KWETSBARE OUDEREN Teletekst 20-03-2014 2014 Gemidd.afstand ouders/kinderen:40 km! HET LOOPT SPAAK! Wat ‘doen’ we met ‘onze’ ouderen.....? 1: JAPAN: 70 jaar ... EN DAN? 2. EXPORTEREN WE OUDEREN? Afrika of Thailand....? Goedkope en warme zorg! 3: óf IMPORTEREN WE ZORG? ‘Hulptroepen’.....? ‘ZORG-HONGAREN’ ! 4. • GPS voor DWALENDE OUDEREN... 5. JAPAN: WASAUTOMAAT SENIOREN? 6. OXYTOCINE.....!!! Iedereen vaccineren met ..... OXYTOCINE: ‘Een hormoon en neurotransmitter, belangrijke bijdrage leverend aan: sociale banden!’ ‘Een ‘neurofysiologische bouwsteen’ van de moraal’ Bron: Patricia Churchland Filosofie Magazine maart 2014 8.ZORGRUILBRABANT:INZET SOCIALE OMGEVING VRAAG OVERHEID Appèl overheid nu hulp te leveren aan: mensen die we nog niet kennen! Dat is echt een ànder verhaal dan familiale hulp! GAAT DAT LUKKEN? Wie levert op dit moment hulp aan mensen die géén familie zijn? ONZE MISSIE AL in 2010 - Zorgdruk spreiden over àlle burgers! - Oók hulp aan niet-familie en mensen die u (nog) niet kent! - Verdeling van zorg en diensten vlg. Wederkerigheid - Bouwen aan Sociaal Kapitaal door eigen inzet! - Voorkom zó dat eenzaamheid: contacten! - Laat uw talenten niet verloren gaan! - Van Altruïsme naar Rationaliteit: hoe organiseren? TRANSITIE in het DENKEN Nieuwe Businessmodellen: - creëren van transacties die van andere waarde zijn: sociaal! VS Canada : Timebanking : LETS Japan : 'Fureai Kippu’ (= ‘Zorgzame Relatiekaartjes’) Riedlingen Dtsld.: Seniorengenossenschaften RUILEN en DELEN: • herontdekt fenomeen! • creatie van nieuwe (niet-fin.economische) waarden! FASEN in het PROJECT 2010 : Attitudeverandering 3 H-niveaus - Hoofd : informeren, WAT? en HOE? - Hart : stel dat ik zèlf hulp nodig heb... - Hand : in actie komen -> Project starten! Resultaat: • 1200 professionals en vrijwilligers geïnformeerd • Contacten gelegd in +/- 30 gemeenten 2011/2012: 3 pilots ontwikkeld 2013/2014: Borging Project + Website Kwetsbare Ouderen 2011 KANTELING PROJECT REACTIES en KANTELING IN ONS DENKEN! 1. waarom alléén ouderen via seniorenorganisaties? 2. inter-generationeel werken 3. op niveau van de wijk 3. ontwikkel Wijkkracht 4. boor zó talenten in de wijk aan 5. bevorder zó... Participatie! 6. voorkom zo ... eenzaamheid! 7. genereer zó... Sociale Cohesie! WEDERKERIGHEID! ‘Ik ren me rot voor anderen! Wie zorgt er straks voor mij?! HET BORRELT en BRUIST 2010: ZORGRUILBRABANT loopt voor de troepen uit! er was nog géén VAN RIJN......! 2014: veel activiteiten The Next Step Den Bosch www. KCWZ.nl 500 dlnrs. Discussie tav. overheidsbeleid Informele Zorg: - Negatief: Instrumentalisering van Vrijw.Werk Affectief Burgerschap? Grenzen aan de informele zorg - Positief : De autonome burger t.o. Overheid Nieuwe fase verzorgingsstaat! - Nieuw (Eveline Tonkens) (Verhoeven) (SCP) (Nico de Boer) (Jos vd Lans) : ‘Laat volwassen kinderen een verzekering afsluiten waarmee ze zelf de zorg voor hun ouders regelen!’ (V’krant 6 april 2014) IDEALE HULPKETEN Professionele Zorg artsen/fysiotherapeuten/ dementieconsulente/ POH Wijkzuster als ‘Onzichtbare Schakel’ Geïndiceerde zorg thuis! Careyn, Thebe, Buurtzorg Zuidzorg e.a. Niet geïndiceerde (latente) zorgbehoefte ? BuurtKracht! - signalen via BuurtContactPersonen - naar Buurtkracht-hulpproject - niet-familiale informele hulp op wijkniveau - wederkerigheid WEDERKERIGHEID I. FILOSOFISCH II. SOCIAAL-PSYCHOLOGISCH III. METHODISCH I: WEDERKERIGHEID: FILOSOFISCH DO UT DES : ‘Ik geef opdat gegeven worde!’ Offeren, geven vanuit verwachting dat terug gegeven wordt. FILOSOFIE : Auguste Comte 1851: altruïsme (Maar...Is de altruïst wel zo onbaatzuchtig?) SPINOZA : ONTOLOGISCH BEPAALD EIGEN BELANG als DRIJFVEER (met pos.of neg. effect) BIOLOGIE : ‘KIN’ - ALTRUÏSME ANTROPOLOGIE : GEVEN versterkt banden binnen en buiten het stamverband! (Lesotho, Molukken) (eigen soort/familie) HELPEN WE? of NIET? HELPEN • Persoonlijkheidskenmerk?Opvoeding?Relig.opdracht? • Motivatie: intrinsiek of extrinsiek (plicht)? LINDENBERG (RUG) : situationele factoren bepalend! • Ligt deze hulpvraag binnen mijn competentie? • Wat is in deze situatie ‘JUIST’ om te doen? • Wat wordt van mij in deze situatie verwacht? • Hebben anderen mij eerder geholpen? • Wat, als ik niets zou doen? • Heb ik er zelf ook belang bij? KERN SOLIDAIR GEDRAG: • kenmerken persoon: vaardigheid, ontwikk.niveau helper • kenmerken situatie: sociale context (micro/meso/macro) • Framing persoon: hedonistisch/voordeelgericht/normatief • Mentale beeld vd. Relatie: wat hoor ik te doen voor ...... ? II: WEDERKERIGHEID: Soc.Psychologisch? WEDERKERIG = GELIJKWAARDIG ORGANISEREN WEDERKERIGHEID? Van directe naar uitgestelde wederkerigheid Van duale naar multiple wederkerigheid Multiple wederkerigheid een hulp-kring onderling voor elkaar inspringen met afspraak/belofte tot tegenprestatie naar vermogen en op basis van ieders talenten ‘geven’ en ‘nemen’ als natuurlijk proces wederdienst is: ‘direct’ of ‘uitgesteld’ (credits) HOE activeren we het helpen? - Mentale beeld relatie veranderen: ook niet-familie helpen! - Eigen Belang om mee te doen activeren! MULTIPLE WEDEKERIGHEID Op wijkniveau: - ik doe iets voor jou... - jij doet iets voor haar... - zij doet iets voor mij ... of ... - voor weer een ander! VOORBEELD WEDERDIENST IK VRAAG HULP IK BIED HULP 0. 0 Computerhulp 0. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Rolstoelwandeling 0 0 0 III: WEDERKERIGHEID: methodisch WEDERKERIGHEID beoogt, dat mensen: 1. eerder durven te vragen! Gelijkwaardigheid! 2. óók hulp aan onbekenden geven 3. mee gaan doen sociale participatie 4. Sociaal Kapitaal ontwikkelen 5. zingeving ervaren 6. eenzaamheid voorkomen en ..... 7. sociale cohesie ontwikkelt zich in de wijk! EN NU DE PRAKTIJK! GEWOON... BLAUWDRUK VOLGEN? DRIE PILOTS in BRABANT RIJEN BREDA BEST PILOT RIJEN - presentatie voor de Gemeente in 2011 - wethouder en WMO-ambtenaar: enthousiast! - initiatiefgroep van 3 personen met een opbouwwerker als kartrekker - lobby onder KBO, Rode Kruis, Zonnebloem, doen niet mee: eigen vrijwilligers behouden! - Stichting gevormd i.v.m.subsidie Gemeente - 2 jaar subsidie: 2012 en ’13 - 2014: reorganisatie vrijw. werk door Gemeente - ZorgRuil Rijen ondergebracht bij: Vrijwilligerssteunpunt, afdeling: ‘Particulieren voor particulieren!’ - Rol Gemeente PILOT BEST - start begin 2011 stagiaire Fontys Toegepaste gerontologie - initiatiefgroep en opbouw netwerk - PR: artikelen in de krant uitzending lokale radio betrekken: KBO, PVGE, Bestwijzer gesprek met de Wethouder - afd. Maatsch. Ontwikkeling Gem. Best - training Matchsysteem voor Bestwijzer - keuze met alle betrokkenen voor een matchsysteem: ShareCare of WeHelpen? - rol van de Gemeente - september 2013: Kick-off WeHelpen januari 2014 : activeren o.a. via woningcorporaties BUURTKRACHT Breda IJpelaar Overakker 2010 start - GWI-13: wijkgerichte aanpak gemeente Breda + budget - Civil Society: onbekend.... ! - Acties naar beleidsmedewerkers WMO, woningcorporaties, Kerken, huisartsen, winkeliers, wijkverpleegkundigen. - PR: affiches bij winkels, artikel in de krant, folderen op straat, langs de huizen met mappen... Moeizaam! Tijd toen nog niet rijp! - mei 2012 Wijkraad IJpelaar loopt warm! - doel: onderlinge hulp sociale cohesie! - sterke initiatiefgroep - keuze matchsysteem: ZorgvoorElkaar Conditie: monitoren! - 27/3/2014: Wijk-informatieavond! 200 dlnrs en 7 Buurtcontactpersonen Kick-off: ZorgvoorElkaar. TIPS 1 - Enthousiaste Initiatiefgroep met schwung! Laat het je niet afpakken door instituten! Civil Society! - Welke competenties wenselijk? opbouwwerk/welzijn/maatsch.werkervaring lijn naar de Gemeente kennis van wmo etc. netwerker bruggenbouwer PR-contacten denkers en doeners! - Betrek direct de signaleerders in de wijk! Thuiszorg Dementiecasemanager Ergotherapeuten TIPS 2 Betrek : sleutelfiguren in de wijk! - seniorenorganisaties - wijkraden - vrijwilligersorganisaties - bewoners appartementen en flats - woningcorporaties - Humanitas, Kerken, Rode Kruis, Zonnebloem - wijkagent - Fysiotherapeuten en artsen en signaleerders: Thuiszorgorganisaties St.punt Informele Zorg Dementiecasemanagers e.a.
© Copyright 2024 ExpyDoc
