Zomer - Harttrimclub Delft en omstreken

ZOMER 2014
HARTTRIMCLUB DELFT
COLOFON
Harttrimclub Delft en omstreken
Lid van De Hart & Vaatgroep
19e jaargang nummer 2
Juni 2014
Secretariaat:
Postbus 44, 2600 AA Delft
Tel.: 079-360 09 84
E-mail: [email protected]
Website: www.harttrimclubdelft.nl
Ledenadministratie:
Ron Valkenburg ([email protected])
Zuideinde 96, 2627 AH Delft. Tel. 015 - 256 49 86
Contributie ([email protected])
De contributie bedraagt voor
- zwemmen € 16,-- per maand
- sporten en zwemmen € 21,-- per maand
- fitness € 23,-- per maand
en is per vooruitbetaling verschuldigd door overschrijving op onze bankrekening
bij: ING nr. NL87 INGB 065 93 38 300 t.n.v. Penningmeester Harttrimclub Delft
e.o. te Delft.
Donateurs: U kunt donateur worden voor minimaal € 17,50 per jaar.
Hiervoor ontvangt u de periodiek van de HTC alsmede het blad Vida
4 keer per jaar. Zie het aanmeldingsformulier elders in dit blad.
Het volgende nummer verschijnt september 2014
Kopij inleveren vóór 15 augustus 2014
Copyright: Mits met duidelijke bronvermelding is overname van kopij uit dit
blad toegestaan.
Druk: Nolin Uitgevers Hoogezand
Harttrimclub Delft en de uitgever zijn niet verantwoordelijk voor de inhoud van de
advertenties. Niets uit de advertenties mag worden gekopiëerd en/of verspreid zonder
schriftelijke toestemming van de uitgever.
HARTTRIMCLUB DELFT
3
INHOUDSOPGAVE
Colofon.......................................................................................................... 3
Van de voorzitter ........................................................................................... 5
Van de redactie ............................................................................................. 7
HTC- nieuws ................................................................................................ 9
- Vakantie................................................................................................. 9
- Nieuwe leden en bedankt...................................................................... 9
- Fitness bij de HTC .............................................................................. 10
Van de bestuurstafel .................................................................................... 11
- In Memoriam huisarts Jan Thomée .................................................... 11
- Van de Cliëntenraad............................................................................ 14
Hartenkreetjes ............................................................................................ 16
Geef de pen door ......................................................................................... 24
Bowl ............................................................................................................ 29
Puzzel........................................................................................................... 31
Iets over de Harttrimclub Delft e.o............................................................. 34
4
VAN DE VOORZITTER…….
Op maandag 10 maart j.l. overleed op 76-jarige leeftijd
een van de oprichters van de Harttrimclub huisarts Jan
Thomée. Hij stond in 1977 aan de wieg van onze club en
nam daar sinds 1 oktober 2000 ook zelf aan deel in zwemgroep 1.
Als In Memoriam vindt u verder in dit nummer een deel
van een interview waarin hij vertelt over zijn familie en
zijn voetbalclub Concordia. Wij wensen de familie veel sterkte met dit grote
verlies.
Het leven kent dieptepunten, maar gelukkig ook veel vreugde. Of het bijvoorbeeld een mooie zomer gaat worden weet ik natuurlijk niet maar het
voorjaar was in ieder geval in mijn optiek verre van geweldig. Geweldig was
wel de Jaarvergadering. Hij verliep vlot en constructief, er was weinig commentaar op het bestuursbeleid en de agenda werd vlot afgehandeld. Ik maak
daaruit op dat mijn medebestuurders hun werk goed hebben gedaan en zij
duidelijk hebben kunnen maken hoe het met de vereniging gaat. En dat mag
ook wel eens gezegd worden: Ik ben ze daar zeer dankbaar voor. De lezing
van dr. Constandse na afloop van de vergadering was interessant en helder.
Ook van de vragenronde werd dankbaar gebruik gemaakt. Wat ons betreft
mag dr. Constandse voor een lezing op de volgende Jaarvergadering weer
van de partij zijn.
Dankbaarheid andermaals was onze secretaris Nico Wiese, hij kreeg in de
vorm van een Koninklijke Onderscheiding (Ridder in de Orde van Oranje
Nassau) het lintje weliswaar niet alleen voor zijn werk voor de Harttrimclub
maar ook voor een aantal andere (vrijwilligers)werkzaamheden waar
hij zich lang voor heeft ingezet. Nico, van harte gefeliciteerd met deze
onderscheiding.
HARTTRIMCLUB DELFT
5
Inmiddels hebben we afscheid genomen van Joyce die haar werktijden heeft
moeten verzetten vanwege de gezinsuitbreiding en daardoor niet meer in
de uren van onze vereniging kan werken. Hoewel wij als bestuur haar persoonlijk hebben bedankt voor bewezen diensten wil ik haar hier nogmaals
bedanken voor haar inzet en meedenken over het werk in onze vereniging.
Wie haar gaat vervangen is op dit moment nog niet bekend maar zodra
die er is melden wij u dat. De verantwoordelijkheden die Joyce had zijn al
inmiddels overgenomen door Sanne Kalter.
Ongetwijfeld zullen we een rustiger kwartaal tegemoet gaan
vanwege de vakantieperiode. Het bestuur is een bijeenkomst voor de
Groepsvertegenwoordigers aan het voorbereiden om met elkaar tot een
goed contact en uitwisseling van ideeën te komen. Ondanks dat bij de pasfotosessie het adres, telefoonnummer e-mail etc. is gecontroleerd heeft dit
nog niet geleid tot een up-to-date administratie. U wordt van harte uitgenodigd veranderingen steeds door te geven. Ook wil ik weer een poging doen
om een team samen te stellen voor een toernooi bij een van de verenigingen
in de regio.
6
Voor de vakantiegangers wens ik een goede vakantie en gezond weer terug,
de thuisblijvers veel plezier in de tuin of op het balkon zodat we daarna weer
met een uitgerust gevoel sportief aan het bewegen kunnen.
Wim Borsboom
VAN DE REDACTIE
Afgelopen week zag ik - na lange tijd - tot mijn genoegen onze
oud-voorzitter Jan Bosdijk weer binnenlopen. Om te
sporten is het nog te vroeg, hij is nog niet voldoende hersteld van de Ischias, maar een kop
koffie drinken, dat lukte gelukkig weer.
Als je - zoals ik - al ruim 25 jaar meeloopt op onze mooie vereniging, zijn
dit zaken waar je altijd weer vrolijk van wordt. Je ziet het vaker, leden die
door een blessure, ziekte of het ouder worden wegblijven. En als dat wat
langer duurt is de weg terug steeds moeilijker. Sommigen haken dan af, maar
anderen knokken zich weer een weg terug, soms geholpen door een klein
zetje van een ander.
Steeds meer valt mij trouwens het sociale karakter van onze vereniging
op en dat doet mij goed. Sommigen uiten hun verbondenheid door op
te scheppen dat ze de leukste groep zijn en proberen dat zelfs te bewijzen
met een spandoek. Anderen laten via dit blad weten dat ze de donderdagse sportavond met hun eigen groep niet gauw zullen overslaan, omdat
zij zich sterk met de groep verbonden voelen. In de rubriek “Geef de pen
door ” eindigt de schrijver zijn relaas vaak met een lofzang op de mannen
en vrouwen in zijn/haar groep. Ouderwetse kameraadschap, dat voelt goed
binnen een club.
Op de ledenvergadering heb ik niet alleen genoten van de aandacht die ik
samen met Sjaak Jansen, Leo Ruigrok, Ries Schooneveld en Theo Snijders
kreeg vanwege ons 25-jarig lidmaatschap, maar ook van de lezing van dr. Jan
Constandse.
HARTTRIMCLUB DELFT
7
Wat mij nog meer opviel was dat Jan nog lang daarna bleef hangen om de
door hem benoemde onderwerpen in een persoonlijk gesprek met sommigen
van ons verder uit te diepen. Dat is betrokkenheid die opvalt.
Uiteraard zijn er ook bestuurlijke zaken aan de orde. Omdat Sophia
Revalidatie zich plotseling bij ons meldde met de wens meer tijd en ruimte te
willen reserveren voor de behandeling van met name oncologische patiënten, kwamen onze twee fitnessgroepen van de dinsdag in het nauw. Overleg
leerde ons dat een van deze groepen een verhuizing naar de woensdag niet
zag zitten. Omdat de door hen genoemde argumenten ook door het bestuur
werden omarmt, werd onderhandelen met Sophia Revalidatie er niet makkelijker op. Toch hebben we kunnen bereiken dat deze groep op de dinsdag
kan blijven fitnessen. Dat de andere groep naar de woensdag verhuist wordt
door de meeste mensen van die groep geaccepteerd. Met deelnemers die
niet op de woensdag kunnen fitnessen is het bestuur nog in gesprek. We
hopen ook voor hen op den duur een oplossing te kunnen vinden.
Ook dit Zomernummer is weer een informatief en leuk nummer geworden.
U vindt in dit nummer o.a. de volgende artikelen:
...
een voorwoord van de voorzitter;
... een aantal HTC nieuwtjes;
... een In Memoriam van huisarts en medeoprichter Jan Thomée;
... een stukje over de Cliëntenraad;
... een aantal wetenswaardigheden in de rubriek Hartenkreetjes;
... een ‘kozakken’ verhaal in de rubriek “Geef de pen door”;
... een aantal interessante zaken in de rubriek “Bowl”;
... en tenslotte weer de 3-maandelijkse puzzel. Leuk om in te vullen en nog
leuker om in te sturen en kans te maken op een prijsje. Doen!
Kortom: Veel leesplezier!
Als u ergens op wilt reageren of - nog leuker - een eigen rapportage wilt
plaatsen, schroom niet en stuur het in ([email protected] of
Postbus 44, 2600 AA te Delft of even afgeven op de donderdag).
U weet het: Alle kopij is van harte welkom. Uiteindelijk is het ons blad en
wordt het alleen maar leuker als veel mensen daar een eigen inbreng in hebben!
Nico Wiese
8
HTC-NIEUWS
Vakantie´s
Op de volgende data zal vanwege vakantie of feestdag niet worden gesport:
24 juli 2014
Zomervakantie
31 juli 2014
Zomervakantie
7 augustus 2014
Zomervakantie
14 augustus 2014
Zomervakantie
21 augustus 2014
Zomervakantie
28 augustus 2014
Zomervakantie
* De vakantiedagen van de fitness worden door de begeleiders medegedeeld
Nieuwe leden
Bedankt als lid
Dhr. M. As
Dhr. H. Bijleveld
Dhr. G.L.M. Dijkgraaf
Dhr. R. van Dongen
Dhr. S. Jaipal
Dhr. A.L.M. de Koning
Dhr. P. van Lingen
Dhr. H. van Oort
Dhr. N.D. Haring
Dhr. C. van Kampen
Mevr. A.M. van Leeuwen - Leeuwen
Mevr. K. Neeleman - Schouwstra
Dhr. R.L. Rodriguez
Dhr. J.F.C.M. Schouten
Dhr. L.J.M. Vijverberg
HARTTRIMCLUB DELFT
9
Overleden
Dhr. J. (Jan) Thomee
(zie ook artikel verder in dit blad)
Mevr. H.T.M. (Lenie) de Vreede
Fitness bij de HTC
Zowel de fitnessgroep van
dinsdag als die van woensdag
is vol.
Indien u wilt fitnessen voor een prettige
prijs en u kunt ook even wachten, neem
dan even contact op met Ron Valkenburg
([email protected])
en laat u op de wachtlijst zetten.
10
VAN DE BESTUURSTAFEL
‘HIJ HEET JAN, IK HEET JAN, MAAR IK BEN EEN ANDER!’
Op 10 maart 2014 overleed een van de oprichters van onze Harttrimclub
huisarts Jan Thomee. Als een In Memoriam plaatsen we hieronder een
deel van het interview dat door Jan van der Mast in december 2010 is
afgenomen.
Op een koude decembermiddag
fiets ik naar Delft-Zuid, naar de
Zomerdijkhof. Ik heb een afspraak
met Jan Thomee (1937), mijn huisarts
van lang geleden, maar natuurlijk ook
de zoon van Concordia-icoon Jan
Thomee, de beroemde international,
die zo hard kon schieten. Iedereen
kent de anekdote over de door
midden geschoten lat. En we kennen
hem allemaal van de yell, die elke
zaterdag over de velden klinkt:
Heisa, heisa, hopsasa
Er is maar 1 Concordia
Heisa, heisa, hopsakee
Het is de club van Jan Thomee
etc
Ben je net als je vader een sportman?
Ja, ik deed ontzettend veel aan sport. Elke dag sportte ik, ik liep elke avond
hard, behalve als ik bij Concordia moest trainen. Ik studeerde en woonde
toen in Leiden.
Ik neem aan, dat sport van huis uit werd gestimuleerd?
Ja, mijn vader nam me altijd mee naar het voetbalveld. Ik zie mij nog in het
veld staan en madeliefjes plukken.
HARTTRIMCLUB DELFT
11
Heb je een balletje met hem getrapt?
Ja, in onze tuin op de Oude Delft. Dat was een prachtig huis. Als ik de
Staatsloterij won, zou ik dat huis graag willen kopen.
Moest je als zoon van de beroemde Jan ook voor de ballotage-commissie
verschijnen?
Ja, maar daar herinner ik me niks meer van.
Ben je nog steeds lid van Concordia?
Ja, ik ben nu 64 jaar lid. Ik heb echt veel aan Concordia te danken gehad.
Mooie tijd. Ik werd goed opgevangen, toen ik zestien was - mijn vader
overleed toen - en ik ging in het eerste spelen. Ik kwam met Eddy Blaat in
het eerste, hij was veertien. Een hele goede voetballer. Ik niet.
Dus het was beter dat je op goal bent beland?
Ja-aa.
Kwam je vader naar je kijken?
Ja, altijd.
Hoe was zijn beleving langs de lijn? Was dat fanatiek of rustig?
Rustig. Ik herinner me nog, dat ik 10 was en een penalty mocht nemen. Ik
zie hem achter het doel staan. Ik neem een aanloop en zie hem achterom
kijken van ‘O, verschrikkelijk!’ Hij zag niet hoe de bal er in ging. Het was
een slap schot, de keeper dook, maar er lag een steentje op het veld en de
bal kwam er tegen aan, wipte net over de keeper heen. Ik keek mijn vader
aan: ‘Zie je wel, dat ik ze kan nemen!’
Jij bent net als je vader huisarts geworden?
Ja, en dat is wel grappig. Eigenlijk wilden we allemaal gynaecoloog worden.
Mijn vader wilde het worden, maar toen overleed zijn vader. Toen heeft hij
diens huisartsenpraktijk overgenomen. Dat was op Oude Delft 197. Ik wilde
gynaecoloog worden, werd huisarts. Mijn dochter Eeke wilde ook gynaecoloog worden, dat gaat ook niet door. Ze wordt nu plastisch chirurg. Ze is
zich aan het specialiseren in Oxford. Maar sinds kort hebben we een echte
dokter in de familie: Bart, mijn zoon. Hij is ‘doctor’ in de informatica.
Heb je bijzondere spullen van je vader bewaard, shirtjes?
Nee, die heb ik niet. Ik heb wel zijn Olympische medaille nog. Uit 1912,
12
geloof ik. En ik heb handtekeningen van spelers van het Nederlands elftal,
want hij is sportarts geweest van het Nederlands elftal.
Je hebt je vader vroeg verloren, op je zestiende. Hoe was dat?
Zwaar. Ja, ik heb het altijd weggedrukt. Ik heb er wel last van gehad. Ik werd
ook altijd met hem vergeleken. ‘Nou, je vader, die kon goed voetballen.’ ‘Ja,
weet ik!’, zei ik dan. ‘Hij heet Jan, ik heet Jan, maar ik ben een ander.’
Sport en medicijnen vormen een rode draad in jullie familie?
Ja, we komen echt uit een sportfamilie, maar ook een muzikale familie. Mijn
grootvader was componist.
Jouw dochter is roeikampioen geweest?
Ja, dat is mijn jongste dochter Eeke, - dat is een mooie griet, hoor, echt
een zondagskind - Olympische Spelen kwam er aan, ze was Nederlands
kampioen, ze was tweede van de wereld met skiff onder 23. Iemand, die goed
roeide, wilde niet met haar roeien. Toen zei ze: ‘Ik ga echt dat gevecht niet
aan. Dan ga ik cum laude medicijnen doen.’ Verdomd, dat lukte nog ook.
Ze roeit niet meer, daar heeft ze geen tijd meer voor. Ze woont nu in Oxford.
gaat 29 december trouwen met een Engelsman. Hij heeft een gouden plak.
Ze hebben elkaar ontmoet op een trainingskamp in Sevilla.
En je zoon?
Bart heeft heel even in het eerste gespeeld. Toen ging hij studeren en vroeg
hij of hij maar een keer hoefde te trainen in Delft, maar dat vond Theo van
Leeuwen, zijn trainer, niet goed. Bart zei: ‘Dat is mij teveel. Dan ben je mij
kwijt.’ Toen is hij bij LSVV in Leiden gaan spelen. Dat vond ik jammer. Ik
had hem graag bij Concordia zien spelen. Ik had natuurlijk willen pronken
met Bart.
De familie heeft het ongelooflijk goed gedaan op de Olympische spelen?
Mijn tweede zus heeft een zoon en die heeft goud en zilver gewonnen op de
Olympische spelen met roeien. En hij heeft een dochter, ze heet ook Eeke,
die heeft tweemaal zilver gewonnen met roeien.
In mijn vak ben ik de oprichter van de Hart Trim Club. Dat zijn mensen, die
hartproblemen hebben gehad en die worden begeleid om weer iets te ondernemen . Dat loopt als een tierelier. Ik hou - dat is mijn karakter - dus van
dingen beginnen en zodra het loopt, zeg ik: ‘Nou moeten jullie het zelf doen.’
HARTTRIMCLUB DELFT
13
Van de Cliëntenraad
Informatie over de belangenbehartiging van patiënten.
Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen
Sinds 1996 bestaat de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen
(WMCZ). Deze wet bepaalt dat elke zorginstelling een Cliëntenraad moet
hebben, die inspraak heeft vanuit het patiëntperspectief in het beleid van
de instelling. De Cliëntenraad is er voor iedereen die wordt behandeld bij
Sophia Revalidatie: volwassenen en kinderen, maar uiteraard ook voor
de ouders of wettelijk vertegenwoordigers. Kortom, de raad komt op voor
en behartigt de gemeenschappelijke belangen van al deze patiënten, op
alle locaties van Sophia Revalidatie. De medezeggenschap - het recht van
spreken en adviseren over beleid - van patiënten wordt zo gegarandeerd.
Sophia Revalidatie kent al sinds 1994 een Cliëntenraad. De Raad van
Bestuur is van mening dat de kwaliteit van de zorg- en dienstverlening van
Sophia Revalidatie door de ervaringsdeskundigheid, de inzet en de betrokkenheid van deze raad wordt bevorderd. Voor de patiënten van Sophia
Revalidatie is het belangrijk te weten wat de Cliëntenraad doet, wie de raad
vormen en wat deze voor hen kan betekenen.
Samenstelling
Een Cliëntenraad moet een afspiegeling zijn van de patiënten van een zorginstelling. Dat is zo in de wet geregeld. Sophia Revalidatie heeft bij het
instellen van de Cliëntenraad gekozen voor een vertegenwoordiging vanuit
de patiëntenverenigingen die tot de doelgroep van Sophia Revalidatie
behoren. Daarnaast is het mogelijk drie leden op persoonlijke titel te
benoemen. Deze leden hebben affiniteit met revalidatie en in het bijzonder
met Sophia Revalidatie.
Vertegenwoordigd in de Cliëntenraad zijn:
• Nederlandse CVA Vereniging ‘Samen Verder’
• Dwarslaesie Organisatie Nederland
• Reumapatiëntenvereniging
• Multiple Sclerose Vereniging Nederland
14
•
•
•
•
Landelijke Vereniging van Geamputeerden
BOSK (Vereniging van Motorisch Gehandicapten en hun ouders)
VSN (Vereniging Spierziekten Nederland)
Vereniging Cerebraal (voor mensen met niet aangeboren hersenletsel
en direct betrokkenen)
• Harttrimclub
De Cliëntenraad bestaat uit een onafhankelijk voorzitter en minimaal 9 en
maximaal 13 leden. Bij de uitvoering van zijn taken krijgt de raad secretariele ondersteuning vanuit Sophia Revalidatie.
Doelstelling
De Cliëntenraad heeft als doel de medezeggenschap van de patiënten over
het beleid in en van Sophia Revalidatie te waarborgen. De raad houdt zich
daarom bezig met alles wat voor patiënten van belang is. Het kan daarbij
gaan om het opnamebeleid, de behandeling, de kwaliteit van de zorg, de
informatie aan en betrokkenheid van patiënten, maar ook om de huisvesting en de voeding. De raad let daarbij op de algemene gang van zaken, signaleert problemen en probeert deze op te lossen door overleg met en advies
aan de Raad van Bestuur en overige betrokkenen.
Adviesrecht
De Cliëntenraad heeft het recht de Raad van Bestuur te adviseren bij onder
andere:
• belangrijke wijzigingen in de organisatie of in de werkzaamheden;
• het toelatingsbeleid van de zorgverlening aan patiënten;
• de kwaliteit van zorg.
Werkwijze
Om de belangen van de patiënt goed te kunnen behartigen is het belangrijk dat de Cliëntenraad weet wat er leeft onder de patiënten. De raad
houdt op verschillende wijzen voeling met de gang van zaken binnen
Sophia Revalidatie. De raad volgt nauwlettend beleidsvoorstellen en
voert structureel overleg met de Raad van Bestuur. De raad neemt deel
aan gesprekken met (de ouders of vertegenwoordigers van) patiënten
over hun ervaringen met de dienstverlening door Sophia Revalidatie.
HARTTRIMCLUB DELFT
15
Ook voeren de leden regelmatig overleg met de leidinggevenden over
zaken die vanuit de patiënten worden aangedragen. Ook nemen vertegenwoordigers van de Cliëntenraad deel aan werkgroepen en commissies van Sophia Revalidatie. Daarnaast organiseert de Cliëntenraad een
aantal keer per jaar een patiënteninformatiemarkt en geeft de raad een
Nieuwsbrief uit. Patiënten en ouders of vertegenwoordigers kunnen zelf ook
contact zoeken met leden van de raad. Niet zozeer als er problemen zijn,
maar meer als men met vragen zit of ideeën heeft hoe zaken beter of anders
zouden kunnen worden geregeld. De Cliëntenraad is niet bestemd voor het
behandelen van klachten. Daarvoor zijn er de klachtenfunctionaris en de
Klachtencommissie.
Adres: Cliëntenraad Sophia Revalidatie
Vrederustlaan 180
2543 SW Den Haag
E-mail: Clië[email protected]
(voor geïnteresseerden: zie verder op www.sophiarevalidatie.nl)
HARTENKREETJES
Granen goed na hartaanval
Patiënten die een myocardinfarct overleefd hebben, vergroten hun overlevingskansen als ze veel vezels eten. Het gaat daarbij met name om graanvezels. Dit stellen Shanshan Li e.a. naar aanleiding van een prospectieve
cohortstudie die gepubliceerd is in BMJ.
De onderzoekers gebruikten de gegevens uit twee grote Amerikaanse databases met informatie over leefstijl en medische voorgeschiedenis van verpleegkundigen en andere medewerkers uit de gezondheidszorg. In deze
groepen bevonden zich 2258 mannen en 1840 vrouwen die een myocardinfarct (MI) overleefden.
Op het moment dat het MI zich voordeed, waren deze mensen niet bekend
met een cardiovasculaire of maligne aandoening. De antwoorden van de
16
vragenlijsten, die de onderzoeksgroep gedurende 22 tot 32 jaar om de vier
jaar invulde, werden gebruikt om informatie te krijgen over vezelinname van
voor en na het MI. Op basis van de gerapporteerde vezelinname, werden de
deelnemers onderverdeeld in vijf categorieën, oplopend van nauwelijks tot
veel. Als uitkomstmaat werd gekeken naar mortaliteit.
Shanshan e.a. vonden een associatie tussen hoge vezelinname en lage mortaliteit binnen negen jaar. Dus hoe hoger de vezelconsumptie, hoe beter
de overlevingskansen. Na correctie voor leefstijlfactoren, BMI en medicatiegebruik, was de associatie minder sterk, maar nog steeds significant. De
mensen uit de laagste categorie hadden ongeveer 25 procent meer kans om
binnen negen jaar te overlijden dan de mensen uit de hoogste categorie.
De associatie werd vooral veroorzaakt door vezels uit ontbijtgranen. Voor
vezels uit groente en fruit waren de resultaten niet significant. Mensen die
na het MI meer vezels zijn gaan eten, hadden een lagere kans op sterfte in
het algemeen én op sterfte door cardiovasculaire aandoeningen.
Volgens de onderzoekers zouden de resultaten mogelijk verklaard kunnen
worden door verbeterde insulinegevoeligheid, een betere darmflora en een
verlaagd serumcholesterol als gevolg van verhoogde vezelintake.
Bron: Medischcontact.artsennet.nl
HARTTRIMCLUB DELFT
17
Stress is besmettelijker dan gedacht
Stress is besmettelijk. Dit blijkt uit een grootschalig Duits onderzoek. Als
we iemand in een stressvolle situatie observeren, maakt ook ons lichaam het
stresshormoon cortisol aan.
Cortisol is een vrij belangrijk hormoon. Zo onderdrukt cortisol de immuunrespons, waardoor bijvoorbeeld ‘Iceman’ Wim Hof het zeventig minuten kan
uithouden in een bak met ijsklontjes. Cortisol zorgt ervoor dat we minder
bang zijn, waardoor we sneller leren omgaan met angst. Een goed voorbeeld
is hoogtevrees. Een extra dosis cortisol voorkomt dat we bang zijn om een
hoge trap te beklimmen.
Normaal gesproken laat ons lichaam cortisol vrij wanneer we gestrest zijn.
Hierdoor kunnen we beter omgaan met de situatie. Maar nu blijkt dat
empatische stress dus ook mogelijk is. Ook al bevinden wij ons niet in een
stressvolle situatie, er naar kijken is voldoende om het stresshormoon aan te
maken.
Mensen die zelf vrij relaxt zijn, komen op één of andere manier in aanraking
met gestreste mensen en kunnen hierdoor zelf gestrest worden.
18
Stresstest
De Duitse onderzoekers onderwierpen de proefpersonen aan een stresstest.
Tijdens deze test moesten de proefpersonen verschillende taken en interviews verrichten, terwijl twee analisten hun prestaties analyseerden. Slechts
vijf procent van de proefpersonen bleef kalm, de andere 95% kreeg te maken
met verhoogde cortisolwaarden.
Toeschouwers werden gestrest
Een andere groep proefpersonen keek toe. Een kwart van de toeschouwers
kreeg echter óók te maken met een significante toename van cortisol. Dit
effect trad vooral op wanneer de toeschouwer en de deelnemer van de
stresstest partners waren (40%), maar ook bij wildvreemden is een toename
van cortisol bij toeschouwers merkbaar (10%). Hoeveel toeschouwers stress
ervaren, is niet alleen afhankelijk van de onderlinge relatie, maar ook van
de locatie. Wanneer toeschouwers meekeken achter glas was het aantal
personen met verhoogde cortisolwaarden hoger dan wanneer de stresstest
werd uitgezonden op een televisiescherm.
Stress in de maatschappij
Dit onderzoek biedt belangrijke informatie voor de gezondheidszorg. In de
huidige maatschappij ervaren veel mensen stress. De druk om te presteren
op allerlei terreinen ligt immers heel hoog. Hierdoor ontstaan psychische
problemen als een burn-out, depressie of angst. Mensen die zelf vrij relaxt
zijn, komen op één of andere manier in aanraking met gestreste mensen en
kunnen hierdoor zelf gestrest worden. Kortom, er kan een sneeuwbaleffect
ontstaan. Toekomstig onderzoek moet uitwijzen hoe stress wordt overgedragen en hoe de mogelijk negatieve invloed van stress op omstanders kan
worden teruggedrongen.
Geschreven door Tim Kraaijvanger op 1 mei 2014
HARTTRIMCLUB DELFT
19
Hart- en vaatziekten:
Niet alleen mannenprobleem
Hart- en vaarziekten zijn niet alleen een
mannenprobleem, al wordt dat nog wel eens
gedacht. In Nederland overlijdt bijna 1 op 3
vrouwen aan een hart- of vaataandoening.
Feiten en cijfers over hart- en vaatziekten
bij vrouwen:
• In 2011 overleden in Nederland 20.651
vrouwen aan een hart- of vaatziekte;
• In Nederland leven meer dan 1 miljoen
patiënten met een hartziekte of
beroerte, 40% daarvan is vrouw;
• Vrouwen werden in de acute fase van een hartinfarct 17 minuten later
gedotterd dan mannen na het ontstaan van klachten;
• Vrouwen komen bij een beroerte gemiddeld 27 minuten later in het
ziekenhuis dan mannen.
Meer feiten en cijfers:
Elk jaar in Nederland:
• Sterven 39.000 mensen aan een hart- of vaatziekte;
• Worden 1.300 - 1.400 kinderen met een hartafwijking geboren;
• Krijgen 16.000 mensen een hartstilstand (buiten het ziekenhuis);
• Krijgen 41.000 mensen een hartinfarct;
• Krijgen 47.000 mensen een beroerte.
In Nederland leven ruim 1 miljoen hart- en vaatpatiënten. Hiervan
leven:
• 127.000 mensen met hartfalen, vaak als gevolg van een hartinfarct;
• 240.000 mensen met de gevolgen van een beroerte;
• 25.000 kinderen en jongeren met een hartafwijking.
Bron: Leef! (uitgave van serviceapotheek)
20
Frisdrank funest voor bloeddruk
Dat het drinken van suikerhoudende (fris)dranken voor extra kilootjes kan
zorgen wisten we, maar uit nieuw onderzoek blijkt deze drankjes ook nog
eens funest zijn voor onze bloeddruk. Het onderzoek, gepubliceerd in The
American Journal of Cardiology, laat zien dat er een sterk verband is tussen
het drinken van suikerhoudende dranken en een verhoogde bloeddruk.
Dr. Aaqib Habib Malik uit Connecticut beoordeelde samen met zijn collega’s studies onder
ruim 400.000 mensen om dit verband vast te
stellen. Uit deze studies blijkt dat degenen die
suikerhoudende dranken drinken tussen de 26 en
maar liefst 70 procent meer kans lopen om een hoge bloeddruk te ontwikkelen, dan mensen die deze dranken laten staan. Bij tieners ligt dit percentage
zelfs nog hoger. Jongeren die drie of meer blikjes frisdrank drinken per dag,
hebben tot 87 procent meer kans op een hoge bloeddruk.
‘Drink water’
Volgens de onderzoekers zou de verklaring liggen in het feit dat de niveaus
van stikstofmonoxide in ons lichaam door de frisdrank verlagen, waardoor
de bloedvaten vernauwen en de bloeddruk verhoogt. Een andere mogelijkheid zou kunnen zijn dat de hoge bloeddruk een reactie is op het zout in
sommige van deze dranken. De onderzoekers raden in ieder geval aan om
de suikerhoudende dranken zoveel mogelijk te laten staan en te vervangen
door water. Eerder werd al aangetoond dat teveel aan frisdranken kan leiden
tot diabetes, obesitas en hart- en vaatziekten.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) bracht vorige maand nog een
advies uit om de inname van suiker te halveren. Suiker zou volgens de WHO
nog geen vijf procent mogen uitmaken van wat mensen elke dag binnen
krijgen, om gezondheidsproblemen te voorkomen. Dat komt neer op zo’n zes
theelepels per dag. Ter illustratie, in sommige blikjes frisdrank zitten er al tien.
Bron: De Telegraaf
HARTTRIMCLUB DELFT
21
Op zoek naar beste stent bij dotteren
Cardiologen kunnen sinds kort na het
dotteren een stent plaatsen die het lichaam
na een paar jaar weer oplost. Het bloedvat
is dan weer helemaal hersteld, is het idee.
Maar zorgen deze oplosbare stents ook
echt voor betere doorbloeding van de hartspier dan de gangbare stents van
metaal? Interventie-cardioloog bij VUmc Paul Knaapen zoekt met een beurs
van de Hartstichting antwoord op deze vraag.
‘Het idee achter de oplosbare stents is goed,’ vertelt dr. Paul Knaapen.
‘Omdat het lichaam de stent langzaam oplost, wordt het bloedvat weer
buigzaam, en kan het weer uitzetten en samenknijpen. Daardoor is de doorbloeding van het hart mogelijk beter dan bij de stents die cardiologen tegenwoordig meestal gebruiken.’ De huidige stents zijn van metaal, en veranderen dus permanent de functie van het bloedvat.
De fabrikant van de oplosbare stents heeft de verplichte veiligheidstesten
goed doorlopen, dus cardiologen mogen ze nu gebruiken. Toch doen ze dat
nog niet op grote schaal. Want het is nog niet zeker hoe de doorbloeding
van de hartspier op langere termijn is met deze stents.
Pijn op de borst
Met een beurs van de Hartstichting gaat Knaapen dat uitzoeken. Hij gaat
de komende jaren zestig patiënten onderzoeken die een dotterbehandeling
moeten ondergaan, omdat bij hen een bloedvat is vernauwd die het hart van
bloed voorziet (kransslagader). Hierdoor hebben ze pijn op de borst (angina
pectoris) bij bijvoorbeeld sporten of heftige emoties.
De helft van de patiënten krijgt een gangbare stent van metaal, de anderen
een oplosbare stent. Knaapen beoordeelt de doorbloeding van de hartspier na 1 maand, 1 jaar en na 3 jaar. Hij doet dat met een PET-scan, een
speciaal soort scan die exact kan meten hoeveel bloed er per minuut door
een bloedvat stroomt. Na 3 jaar bekijkt hij bovendien bij alle patiënten het
behandelde bloedvat van binnen met een dun, flexibel buisje.
22
Adem en urine
De oplosbare stents zijn naar verwachting bij die laatste meting helemaal
opgelost. De stent is dan afgebroken tot water (dat je uitplast) en CO2 (dat
je uitademt). Knaapen: ‘De stents zijn opgebouwd uit melkzuur. Dat wordt
tegenwoordig ook voor andere oplosbare medische toepassingen gebruikt,
zoals botschroeven.’
Als de doorbloeding na 3 jaar beter is met de oplosbare stent, en het
bloedvat ziet er goed uit van binnen, dan kunnen deze nieuwe stents een
goed alternatief worden voor de huidige metalen stents.
Bron: VU
HARTTRIMCLUB DELFT
23
GEEF DE PEN DOOR
Laat ik maar eens beginnen waar Grabel is
opgehouden (vorige editie). Nee Grabel, ik ga
geen Kalinka staan zingen ook al ben ik, zoals
jij schrijft, idolaat van Kozakkenmuziek. Maar
daarover later meer.
Wie ik ben? Ton van den Akker, 30 juni 1951
aan de Gasthuislaan geboren als eerste zoon in
een gezin dat later uit 10 personen zou bestaan
met 4 broers en 3 zussen. Van de Gasthuislaan
kwam ik via de Prof. Bosschastraat terecht in
een bovenhuis aan de Simonsstraat. Na de
kleuterschool in die straat ging ik naar de Cornelis Musiusschool aan de
Nassaulaan.
Als kind kon je in die tijd nog op straat
spelen, want er reden nauwelijks auto’s.
En ’s-winters was het echt koud met
bloemen op de ruiten. En dan lag er vaak
een dik pak sneeuw, waar je een sneeuwpop of zelfs een iglo van kon maken.
Tweemaal per week gingen we naar oma
en opa. De grootouders van moeders kant
woonden in een oud arbeidershuisje aan
de Scheepmakerij. Opa had een grote moestuin en een grote schuur met
allemaal gereedschap. Een paradijs om te spelen, vooral met de metalen
trapauto waar ik als kleine jongen in kon rijden.
Opa en oma van vaders kant kan ik me niet of nauwelijks herinneren. Toen
oma van mijn geboorte hoorde zou ze van opwinding van de trap gevallen
zijn, met fatale gevolgen. Opa woonde in de Westerstraat en werd 96 jaar
oud.
24
Van een kind in een groot gezin werd verwacht dat je meehielp. Mijn zussen
moesten altijd helpen afwassen en ik hielp met kolen scheppen, de asla van
de kachel legen, boodschappen doen, aardappels schillen, zakken kolen en
tonnetjes warm water halen. Al vroeg hanteerde ik het motto “Ik kan alles
en wat ik niet kan, dat kan ik leren”. Op technisch vlak leerde ik veel van
mijn vader, die chef bankwerker was bij machinefabriek Reineveld, en op
huishoudelijk gebied keek ik alles af van mijn moeder. Ik heb er nog steeds
veel voordeel van en het motto hanteer ik nog steeds. Toen ik voor de eerste
keer trouwde kon ik mijn verse echtgenote uitleggen hoe ze een knoopsgat
moest maken, maar ook hoe lang de aardappels moesten koken.
Ik moet een jaar of 10 geweest zijn toen ik “verkering” kreeg. Ik “liep” met
Ineke, een zus van een klasgenoot. Toen Ineke jarig was heb ik van mijn
zakgeld bij Jamin een gevulde chocoladereep gekocht en ik ging daarmee
naar haar verjaardagsfeestje. Ik was de enige jongen onder tig meisjes. Ineke
was blij met de reep, maar toen haar moeder mij in de gaten kreeg stuurde
ze me weg met de woorden “je komt maar terug als je 18 bent”. Toen hield
ik het verkering hebben maar voor gezien. Ik was inderdaad 18 toen ik mijn
eerste serieuze relatie kreeg.
Op de lagere school had ik goede rapporten, maar daarna ging het mis. Na
3 jaar HBS (Stanislas) besloot ik, zonder daar met iemand overleg over te
plegen, te gaan werken en ’s-avonds bij te leren. We woonden intussen in
het Poptahof. Ik begon als jongste bediende bij NKF Kabelfabrieken en 2
jaar later werd ik verkoper bij Haring aan de Abtswoudseweg. Daar leerde
ik mijn aanstaande ex kennen, het nichtje van de baas, waar ik in 1973 mee
zou trouwen. We woonden eerst in een flat aan de Prof. Evertslaan en later
op het IJsvogelpad in Tanthof.
Vanaf toen ben ik altijd in de commerciële techniek actief geweest. Na bij
Haring CV-artikelen verkocht te hebben en een jaartje als vertegenwoordiger te hebben gewerkt verkocht ik kleefband bij GAF Nederland en als
chef binnendienst bij Nopi Zoeterwoude, waarna ik bij VIBA in Den Haag
terechtkwam in de verkoop van machinegereedschappen. Mijn plan om
’s-avonds bij te leren heb ik altijd volgehouden. Na de handelsavondschool
volgde ik de ene opleiding na de andere waardoor ik me, mede door hard te
HARTTRIMCLUB DELFT
25
werken, kon ontwikkelen van binnendienstverkoper tot chef binnendienst,
verkoopleider, adjunct-directeur en tot slot Business Unit manager.
Na 12,5 jaar liep het huwelijk op de klippen en besloten we uit elkaar te
gaan. De details zal ik jullie besparen, maar het was uiteindelijk het beste,
ook voor mijn 2 zoons die toen 10 en 8 jaar oud waren. Ik verhuisde naar
Den Haag. Het zou vier jaar duren tot ik alles verwerkt had en weer voldoende vertrouwen in de toekomst kon hebben. Ik stortte mij volledig op
mijn werk en mijn leefstijl werd er niet bepaald gezonder op. Ik was toen
al jaren een stevige roker, want dat was één van de weinige dingen die ik
destijds op Stanislas had geleerd (in de fietsenstalling). Dus veel roken,
weinig bewegen, ongezond eten, enz. Toen VIBA naar Zoetermeer verhuisde
kocht ik een huisje in Nootdorp. Mijn zoons waren om het weekeinde bij
mij.
Voor mijn werk moest ik regelmatig ver reizen. Op één van die buitenlandse
reizen leerde ik mijn huidige vrouw kennen. Ze kwam uit Düsseldorf en was
voor een Japanse leverancier gastvrouw tijdens een distributeursbijeenkomst
in Tokio. Wat je van ver haalt is lekker, dus begonnen we een weekendrelatie waarbij zij de ene keer naar Nootdorp kwam en ik de andere keer naar
Düsseldorf reisde. Vrijdagavond heen, maandagochtend terug. In december
1992 kochten we een ander huis (ook in Nootdorp) en in maart van het
jaar daarop kwam ze voorgoed naar Nederland. Mijn beide zoons konden
gelukkig uitstekend met haar opschieten en hielpen haar in het begin
enthousiast met het leren van Nederlandse woorden (de verkeerde, helaas).
Hoe ik bij de Harttrimclub terechtkwam? In 2001, vlak voor mijn 50e verjaardag, eiste mijn ongezonde leefstijl en de werkstress hun tol, kreeg ik een
hartinfarct en voor ik het wist lag ik in een ambulance die me met zwaailicht en sirene naar het ziekenhuis bracht. De schade viel gelukkig mee en
ik hoefde niet geopereerd te worden. Wel slik ik sindsdien de nodige bloedverdunners, vaatverwijders en cholesterolremmers. Na een maand rust en 3
maanden therapie kwam ik bij de HTC terecht. Dat infarct was een serieuze
waarschuwing en ik heb mijn leefstijl op een aantal punten aangepast, want
ik voldeed aan alle criteria voor hart- en vaatziekten. Ik ben gestopt met
roken, meer gaan bewegen en gezonder gaan eten. Wel bleef ik van lekker
26
eten en een biertje of wijntje houden. Alleen de werkstress kon ik niet veranderen, die werd alsmaar groter. Omdat ik al een keer een waarschuwing
had gehad koos ik er in april 2012 voor om het er niet op aan te laten komen
en ik stopte van de ene op de andere dag met werken. Ik was toen 61 jaar.
Vanaf dat moment kon ik me volledig gaan bezighouden met zaken waar ik
voorheen te weinig of geen tijd voor had gehad. En daarmee kom ik op mijn
belangrijkste hobby’s.
Al meer dan 30 jaar heb ik een verzameling elektrische treinen met wel 15
treinstellen (Fleischmann H0). De baan is in die tijd 2x half opgebouwd
geweest en het spul ligt nu al meer dan 15 jaar in dozen op zolder. Nu heb ik
de kans om een en ander weer op te bouwen. Dat zullen mijn kleinkinderen,
3 jongens en 1 meid intussen, ook leuk vinden.
Sinds 1985 ben ik enthousiast lid van het Oeral Kozakkenkoor, een koor
dat zijn oorsprong vindt in het Oude Rusland ten tijde van de tsaren, maar
dat nu volledig uit Nederlanders bestaat. Het koor staat onder leiding van
de bekende Delftse musicoloog, pianist en presentator Gregor Bak en verzorgt
jaarlijks zo’n 20 optredens
in het hele land. Bij het
koor ben ik niet alleen als
zanger (bariton) actief maar
ik verzorg ook de website,
de concertpresentaties en de
buitenlandse contacten.
Mijn inspanningen voor de instandhouding van de cultuur van de Oeral
Kozakken werd door de Russische Oeral Kozakken in 2012 beloond met de
benoeming tot officier in het Oeral Kozakken Leger en Ataman (hoofdman)
van de Oeral Kozakken in Nederland. Sinds begin 2013 ben ik voorzitter
van het koor, iets waarvan ik altijd gezegd heb dat ik dat pas zou kunnen
als ik gepensioneerd zou zijn. Leuk om te melden is, dat dit jaar het Oeral
Kozakkenkoor het “special item” tijdens de Taptoe Delft verzorgt.
Meer informatie: www.oeralkozakkenkoor.nl .
HARTTRIMCLUB DELFT
27
Verder houd ik van muziek luisteren, kaarten (ik ben aan een bridgecursus begonnen), met computers bezig zijn en reizen. De mooiste privéreizen
waren de Trans-Mongolië Express van Moskou naar Peking, 4 andere reizen
naar Rusland, 2 reizen met het koor naar Oekraïne, 5 vakanties in Dubai en
vorig jaar 5 weken Nieuw-Zeeland en Sydney. Mijn wens is om nog een keer
met de trein van Peking tot aan Den Haag te reizen.
Groep 5 (de gezelligste) is voor mij meer dan een sportgroepje. Het is een
vriendenclub geworden waarmee ik graag elk jaar uit eten ga en waarmee ik
als het even kan geen sportavond oversla. Dat hoop ik nog lang te kunnen
blijven doen.
Groetjes,
Ton van den Akker,
Nootdorp, 18 mei 2014
28
BOWL
Nog niet zo lang geleden zag je langs de weg in de buurt van Schiphol
waarschuwingsborden met de tekst: “Kijk op de weg, niet in de lucht”. Die
borden zijn er niet meer, want ze zijn overbodig geworden. Het stijgen en
dalen van de enorme toestellen met honderden passagiers leidt de aandacht
van de automobilist niet langer af. Hij is er aan gewend en heeft waarschijnlijk zelf al menige vliegreis achter de rug. En toch, hoe lang is het helemaal
geleden dat de gebroeders Wright met hun zelfgeknutselde toestel een paar
tientallen meters van het maaiveld los vlogen. IJverige nasporingen onzerzijds hebben aangetoond, dat de eerste Nederlander die als passagier met
Wilbur Wright het luchtruim koos de ingenieur John Rozendaal was. Deze
pionier heeft zijn bevindingen uitvoerig beschreven in een geïllustreerd
artikel, dat wij aantroffen in de al vaker aangehaalde Wereldkroniek 1908.
Op de foto’s zien we Wilbur Wright samen met Rozendaal in, of eigenlijk
meer op, een houten staketsel zitten.
HARTTRIMCLUB DELFT
29
Beide met een hoge boord met omgeslagen punten om de nek, een zogenaamd “staldeurenboord”. Wilburg met een pet diep over het voorhoofd en
John blootshoofd. Eerst had Rozendaal zich beperkt tot de rol van toeschouwer. Zijn relaas moet de lezers wel bovenmatig geboeid hebben. “Daar komt
hij weer aan, recht op ons koers zettend. Duidelijk onderscheiden wij, hoe
meer hij in de zone van ’t maanlicht komt, den schipper met zijn passagier.
De passagier beantwoordt het gejubel, dat van omlaag naar hem opstijgt met
het wuiven der hand”. Zo ging dat toen nog.
Om het toestel van Wright de nodige startsnelheid te geven, had men een
blok opgesteld met een valgewicht. Het vliegtuig zelf stond op rails. “Come
on Rozendaal, it’s your turn”, riep Wilburg. De eerste vliegende Hollander
zal zich ongetwijfeld vermand moeten hebben om naast de vliegenier plaats
te nemen. Hij vertelt: “Are you ready, klonk de vraag naast me en nauwelijks had ik hierop bevestigend geantwoord of Wright had al de klink weggetrokken en voort stoven we over de rail. Er was in dit lanceren niet de
minste schok waar te nemen, ook bespeurde ik niets van een onaangenaam
gevoel in de maagstreek, zoals men wel bij ’t snelle afdalen in een lift wil
voelen. Aan het einde der rail rees ’t luchtschip spoedig en in een oogwenk
waren we een goede twintig meter hoog boven de heide. Een onbeschrijfelijk gevoel van geluk, van vrijheid, kwam over me, de aarde verlaten te
hebben en zacht deinend op onzichtbare golven weg te zeilen”.
Een dichterlijk man, die Rozendaal.
Ook de landing weet John op pakkende wijze te beschrijven. Een voet van
de grond Wright aan ’t voor zijn borst lopende touw, waarmede hij de inlaatkleppen van zijn motor en de machine stopt. ’t Slee-vormige houten onderstel schuift nog 15 meter over ’t zand en zonder enigen stoot of schok blijft
de vlieger op 20 meter afstand van het startblok staan. Een gejuich barst los
bij de toeschouwers.
Ongetwijfeld heeft de nieuwbakken held Rozendaal verlicht uitgeademd.
Hopelijk was hij nog droog. Het doet ons deugd, zijn naam aan de vergetelheid te mogen ontrukken.
Jova
30
PUZZEL
Het is iedere keer weer een verrassing of er nieuwe puzzelaars zijn die de
oplossing insturen. Deze keer waren er - buiten degenen die ieder kwartaal
trouw hun oplossing insturen - verschillende nieuwe klantjes. Leuk om te
merken dat u van het puzzelen geniet en een stimulans voor de redactie om
op dezelfde weg door te gaan.
De Zomerpuzzel heeft een mooie oplossing. Wij hopen dat u de in te sturen
tekst ook in de praktijk zult brengen! We stellen zoals gebruikelijk een klein
prijsje ter beschikking voor een van de goede inzendingen.
Stuur uw oplossing in:
Postbus 44, 2600 AA Delft of [email protected].
Door loting uit de juiste inzenders van de Lentepuzzel is als winnaar uit de
bus gekomen:
Dhr. Jan van Winden uit groep 4.
De cadeaubon is inmiddels aan hem overhandigd. Proficiat.
Oplossing: “Lente” - puzzel
“Voorjaarsboeket”
We gaan ervan uit dat er deze keer weer veel goede oplossingen binnenkomen en wensen u alvast succes met de
“Zomer” puzzel
Vul het diagram als een gewoon kruiswoordraadsel in. Neem de gevraagde
letters van de puzzel over in het balkje eronder. Bij goed invullen leest u de
oplossing.
Veel puzzelplezier.
HARTTRIMCLUB DELFT
31
Horizontaal
1 Citrusvrucht 6 noot 12 bestek 14 dierenverblijf 15 Rijksuniversiteit
Limburg (afk.)17 Nederlands kampioenschap (afk.) 18 afval van gedorst
graan 20 à 21 ordedienst (afk.) 22 schoeisel 25 groente 28 regenboogvlies
29 boek 31 deel van een schip 32 filmgenre 33 oude lengtemaat 35 munt
36 Selenium (symbool) 37 edelgas (symbool) 38 vast 40 in het genoemde
jaar 42 op die wijze 43 vrucht 44 reeks 46 kleur 48 vruchtbare plek in
de woestijn 51 aan boord (afk.) 53 bladzijde (afk.) 54 sappige peersoort
56 voorzetsel 57 Luxemburg (internetadres) 58 grote steen 60 pluizig oppervlak geven 62 metaal 64 afbeelding van een persoon 66 uitbreiding van een
gebouw 68 voorzetsel 69 zoogdier 70 Europees samenwerkingsverband (afk.)
72 legsel 73 muzieknoot 74 vlot 76 bouwmateriaal 78 plantje 79 deel van
een woonblok.
Verticaal
1 Leerling 2 televisie (afk.) 3 klein tandrad 4 walvis 5 maanstand (afk.)
7 metriek stelsel (afk.) 8 palmbladen dakbedekking 9 dichterbij komen
10 inhoudsmaat (afk.) 11 van dierenhuiden 13 dwarsmast 16 insecten jong
18 rond stukje hout 19 vermaardheid 21 zintuigen 23 Nikkel (afk.) 24 slee
26 tin (symbool) 27 ambtshalve (lat afk.) 30 dame 34 bestek 36 op minder
eerlijke wijze verkregen 38 schip 39 vreemd 40 Amsterdamse kiosk onderneming (afk.) 41 Scandinavische munt 45 snaarinstrument bespeler 47 getijde
stand 49 groente 50 klok 52 peulvrucht 54 van bastvezel 55 slok 57 kleinigheid 59 Turkije (afk.) 60 muzieknoot 61 natuurkundig ingenieur (afk.)
63 dadelijk 65 kledingaccessoire 67 zwarte kleverige vloeistof 71 vroegere
74 Tin (symbool) 75 linkeroever (afk.) 76 schoolvak (afk.) 77 muzieknoot.
32
1
2
3
4
5
6
12
15
16
22
13
17
25
29
32
33
34
38
45
52
26
35
27
36
37
40
41
44
48
53
54
55
60
64
70
74
50
56
66
69
49
61
65
68
11
31
47
59
10
21
43
46
58
9
20
30
39
42
51
19
24
28
8
14
18
23
7
57
62
63
67
71
72
75
73
76
78
77
79
© www.ruiterpuzzel.nl
46
70
9
28
72
78
12
25
HARTTRIMCLUB DELFT
23
10 47
42
48
30
33
3
33
IETS OVER DE HTC DELFT E.O.
De Harttrimclub Delft en omstreken is een vereniging van mensen met een
hart- of vaatziekte, die sport bedrijven onder medische begeleiding, waarbij
het sociaal contact zeker niet onbelangrijk is, Het lidmaatschap staat open
voor iedereen met een hart- of vaatziekte, mits de behandelend cardioloog
toestemming verleent. Deze vereniging, die statutair geen winst mag maken,
is opgericht op 30 november 1977.
Op vele manieren proberen wij de kosten zo laag mogelijk te houden, zodat
er financieel geen belemmering is voor de leden. Zo bestaat het bestuur
alsmede de materiaalcommissie uit onbezoldigde vrijwilligers en wordt
gebruik gemaakt van subsidies en giften. U kunt ons op 2 manieren helpen
de contributie betaalbaar te houden:
 Als donateur van de vereniging Harttrimclub Delft en omstreken met
minimaal € 17,50 per jaar. U ontvangt dan het blad Vida en dit blad 4
maal per jaar.
 Met een eenmalige gift op onze bankrekening nummer NL87 INGB
065 93 38 300 t.n.v. Penningmeester Harttrimclub Delft e.o. te Delft.
Hieronder treft u een invulformulier voor donateurs
-------------------------------------------------------------------------------------AANMELDEN ALS DONATEUR
De ondergetekende,
naam
:...................................................................................................
adres
:...................................................................................................
postcode
:...................... woonplaats :.....................................................
telefoon
:...................................................................................................
meldt zich hierbij aan als donateur van de “Harttrimclub Delft en omstreken”
en verbindt zich met ingang van ……………… tot een jaarlijkse bijdrage
van € ……………
(de minimum bijdrage - vanwege administratiekosten - is gesteld op € 17,50)
datum.......................................
handtekening.........................................
Bon ingevuld opsturen naar
Harttrimclub Delft en omstreken
Postbus 44 - 2600 AA Delft
34