Van Binnen, interview met Laura Hassler

ZATERDAG 22 NOVEMBER 2014
ZATERDAG 22 NOVEMBER 2014
‘Van Binnen’ is de titel van een serie, iedere zaterdag
op deze plaats. In de verhalen gaan we van buiten
naar binnen bij een boeiende persoonlijkheid uit
deze regio. Fotograaf Rick Akkerman legt die op zijn
eigen manier vast. ‘Zwart-wit en rauw, het unieke
van elk mens apart’.
In deze aflevering: Laura Hassler
Van Binnen
Van Binnen
Investeren
in het goede
potentieel
’Heeft een kat aangezeten’, zegt
Laura Hassler wijzend naar een
jeugdfoto die aan de onderkant
gehavend is. Een jaar of drie was ze
toen. Op een andere foto in het
zwarte album zit ze op schoot bij
Bayard Rustin die in 1963 de mars
van Martin Luther King naar Washington organiseerde. De link is
snel gelegd. De vader van Laura,
Alfred Hassler, speelde een voorname rol in de Amerikaanse vredesbeweging onder de vlag van de
Fellowship of Reconciliation. Voor
de internationale tak van deze
organisatie (Ifor) kwam ze in 1977
met haar echtgenoot, van wie ze
later scheidde, en kinderen naar
Nederland.
Filmpje
’Wat me hier
opviel? Ik schrok
van Zwarte Piet.
Dat vond ik
racistisch’
,,Wat me in het begin opviel in
Nederland? Het sinterklaasfeest. Ik
schrok van Zwarte Piet. Dat vond
ik heel erg racistisch. Van meet af
aan heb ik er iets over gezegd.
Kortgeleden zag ik een filmpje uit
1935 over de intocht van de sint in
Amsterdam. De pieten waren
blank. Waar hebben we het over’’,
zegt ze, doelend op de pietendiscussie die als een splijtzwam door
Nederland trekt.
Ze groeide op in een commune.
Haar ouders, die in New York
woonden, kozen vlak na de Tweede
Wereldoorlog voor een leven op het
platteland. Samen met enkele
stellen kochten ze een stuk land en
bouwden er een ’soort dorpje’ met
45 huizen, zonder winkel, kerk en
school. Een ’bij toeval ontstane
leefgemeenschap’ noemde haar
vader het.
Circustrucjes
,,Christenen, joden, atheïsten,
blanken, zwarten, Puertoricanen;
iedereen was welkom. Er woonden
veel kunstenaars, muzikanten,
intellectuelen en mensenrechtenactivisten. Er werd gezongen, volksliedjes uit de hele wereld, en gedanst. De ene buurvrouw gaf pianoles, de andere blokfluitles. Iemand leerde ons circustrucjes, een
ander gaf zwemles. Wanneer ik
mijn jeugd bijzonder ben gaan
vinden? Dat is een groeiend besef
geweest. Ik pak dingen vaak anders
aan dan andere mensen, zie soms
andere kansen. Ik ben eigenzinnig,
heb iets anarchistisch in me. Het
huis waarin ik woon, is gekocht
met vijftien particuliere leningen.
Voor mij is community een basisidee.’’
Koren
In de bus naar school (een uur heen
en een uur terug) leidde Laura het
meerstemmige zingen. Acht was ze
toen. Zie het als een opmaat voor
de drie koren die ze in Alkmaar
zou gaan leiden. Waaronder Mihira, het ’eerste interculturele vrouwenkoor in Nederland’.
Tegenwoordig steekt ze haar tijd
voor het grootste deel in Musicians
without Borders waarvan ze directeur is: een internationale netwerkorganisatie die de kracht van muziek inzet om etnische, religieuze
en politieke verschillen te overbruggen en de wonden van oorlog
en conflict van oorlog te helen,
staat er op de website. Ze richtte
het in 1999 op samen met een
groep muzikanten om haar heen.
Het bracht en brengt haar onder
meer in Bosnië-Herzegovina, Kosovo, Rwanda, het Midden-Oosten;
gebieden waar de oorlog heeft
huisgehouden. Soms is ze een
maand achtereen in het buitenland
voor Musicians without Borders.
Laura Hassler
Grootmoeder
Ze heeft overwogen ’in het prachtige Sarajevo’ (de hoofdstad van
Bosnië, red.) te gaan wonen, maar
de kleinkinderen in Nederland
houden haar nu tegen. Als ze over
het grut praat, raakt ze uitbundig,
schiet haar stem omhoog.
,,Het is zo bijzonder om grootmoeder te zijn. Het is bijna een alliantie over de generaties heen.’’
Op de vraag of ze het leven, de
mens, in zijn algemeenheid geslaagd vindt, citeert ze de Vietnamese zenmeester Thich Nhat
Hanh. ,,Het is niet een kwestie van
slagen of falen. We hebben het
vermogen in ons voor alles, van
goed tot kwaad. Je moet investeren
in het goede potentieel. Daar geloof ik in. Het is maar net welk
zaadje je wilt voeden. Wat we met
Musicians without Borders doen, is
zaadjes planten voor verandering.
Misschien zal er altijd wel strijd
blijven, kunnen we in de big picture niet veel veranderen. Voor mij
telt: als je één mens redt, red je de
hele wereld. Wat je met je leven
doet, maakt altijd een verschil.’’
Bevoorrecht mens
,,Goeie dingen doen, dat is gewoon
goed voor je ziel. Het is de beste
manier om niet wanhopig te zijn.
Ik word gevoed door veel goeds om
me heen en voel me een bevoor-
recht mens. Het is me altijd gelukt
om in groepen, communities te
zijn waarin ik me thuis voel.’’
Een tijdje geleden is ze gestopt met
journaal kijken, de berichtgeving is
in haar ogen te gekleurd.
,,Je krijgt de verhalen die mensen
maken om ze te verkopen. De
verslaglegging van Gaza bijvoorbeeld vond ik beschamend. De
media volgen de politieke lijn van
Den Haag en de Verenigde Staten.
Het conflict tussen Israël en de
Palestijnen wordt gepresenteerd als
een conflict tussen twee partijen
die gelijkwaardig zijn. Israël is de
derde militaire macht ter wereld.
Zet daar de slagkracht van Gaza
tegenover. De 1,8 miljoen mensen
die er wonen kunnen het gebied
niet in of uit. Ze hebben geen
vliegtuigen, geen tanks, geen
zwaar afweergeschut. Het cynisme
en de hypocrisie die van het conflict afdruipen, is stuitend. Ik ga op
zoek naar journalisten die de andere verhalen schrijven. Heb je Joris
Luyendijk gelezen? Zijn boek ’Het
zijn net mensen?’’
,,Ik ben geen boeddhist, maar heb
wel veel van boeddhistische wijsheid geleerd. Een van de meest
belangrijke dingen is accepteren
wat er is. Ik heb ups en downs
gehad, me gekwetst en verdrietig
gevoeld. Van Thich Nhat Hanh heb
ik geleerd hoe je tot de essentie
kunt komen. Hij heeft het over
bronnen van persoonlijke kracht.
Dat zijn er drie: begrip, liefde en
het vermogen om dingen van je af
te snijden en los te laten.
Wat ik heb losgelaten? Ik was een
gebroken relatie aan het verwerken
en gevoelens dat ik niet eerlijk
behandeld was. Let go. We houden
veel vast wat we beter niet vast
kunnen houden. Accepteer wat er
is. Met die houding laat je heel veel
bij de ander. En ook belangrijk:
behandel je eigen verdriet als een
kind. Als je dat niet doet, komt de
bitterheid. Je moet verdriet de tijd
geven om te vertrekken. In Georgië
is er een ritueel als kinderen langdurig de mazelen hebben. Eerst
maken moeders, die om het bed
komen staan, een maaltijd die ze
offeren aan de ziekte. Daarna zingen ze een lied waarin de ziekte als
een ’heer’ wordt aangesproken:
’Heer, je bent welkom, neem deze
maaltijd en als je klaar bent, mag je
gaan’. Voor mij is dat een mooi
beeld om aan te geven dat negatieve dingen er mogen zijn en als je
ze voldoende aandacht hebt gegeven, ook mogen vertrekken.’’
Winnie van Galen
Ze werd 66 jaar geleden
geboren in de staat New
York en kwam in 1977 met
haar man en drie kinderen
vanuit Amerika naar Alkmaar. Ze ontwikkelde zich
tot ’muzikant, dirigent en
cultuurondernemer.’ In
Alkmaar gaf ze tientallen
jaren leiding aan drie
koren waaronder Vrouwvolk en Mihira. In 1999
stond ze samen met anderen aan de wieg van Musicians without Borders
waarvan ze nog altijd
directeur is. Een paar jaar
geleden verhuisde het
kantoor van deze organisatie van Alkmaar naar
Amsterdam. Laura Hassler
woont in Alkmaar.
Foto Rick Akkerman
[email protected]
rickakkerman.nl