SCHOON GMS - Bureau Stof

 SCHOON GMS Verslaafden maken Heerlen schoon en veilig “En dat is Leo. Hoeveel shit die jongen heeft meegemaakt… Voorheen was hij agressief, maar hier gedijt hij super. En Georgie. Die had een goede baan, een huis en een gezin. Toen zijn vrouw overleed, raakte hij alles kwijt. De drank, hè…” >> “Ik heb nooit geloofd in een aanpak van bovenaf.” Mark Schaffrath, oprichter van Schoon GMS kent van al “zijn jongens” het levensverhaal. In 2001 begon hij op eigen initiatief met een aantal verslaafden zwerfafval op te ruimen in de Heerlense probleemwijken Grasbroek, Musschemig en Schandelen. Hij kende ze uit de nachtopvang waar hij op dat moment werkte en accepteerde niet dat die zorg ’s ochtends ophield. In plaats van hen de straat op te sturen waar stelen of dealen hun enige uitvlucht was, nam hij ze mee om vuil te prikken. Heerlen werd schoner en de verslaafden waren niet langer die junks. Mark: “Doordat ze werkvestjes droegen, zagen buurtbewoners hen weer als mens. Dat gaf hen zelfrespect.” Hoe hij de verslaafden zover kreeg om andermans zooi op te ruimen? Door ‘t zelf ook te doen: “Ik trok zo’n vestje aan, nam een prikker en ging aan de slag. Ik heb nooit geloofd in een aanpak van bovenaf.” Om een ontmoetingspunt te creëren, kocht Mark met eigen geld een Dafje en later een oude SRV-­‐wagen. Van daaruit trok de schoonmaakploeg de wijken in. Waar Openbare Werken ophield, gingen zij verder. Kwaliteit stond voorop. “Waar wij waren geweest, zag het er pico bello uit en we waren heel flexibel. Als een omaatje klaagde dat niemand wat deed aan het onkruid in haar straat, klaarden wij die klus diezelfde middag.” Mark kreeg aanvankelijk weinig steun voor zijn werk, maar na een tijdje gingen welzijnsinstanties en gemeente overstag. Jacques Starreveld, werkzaam bij de buurtorganisatie, werd voor 4 uur per week aangetrokken om te zoeken naar financieringsmogelijkheden. Schoon GMS groeide en breidde haar activiteiten uit. Momenteel verdienen zo’n 45 voormalig daklozen er dagelijks hun vrijwilligersvergoeding. Een groot deel van hen is inmiddels schuldenvrij en nagenoeg clean. >> “Ze deelden zijn visie en wilden ook iets betekenen.” In het voormalig kraakpand waar Schoon GMS tegenwoordig is gehuisvest, is om 9.00 ’s ochtends al volop bedrijvigheid. In de kantine trekt de schoonmaakploeg zojuist de vestjes aan. Eén voor één pakken ze een prikker van de stapel. In de kelder wordt aan het fietsproject gewerkt, dat Mark bedacht voor deelnemers die niet lang kunnen lopen. Georgie, zichtbaar gehavend door het leven op straat, is één van hen. Geconcentreerd schroeft hij aan een oud rijwiel. Jac, leider in deze werkplaats, knikt bemoedigend: “Alles is te leren en fouten maken mag. Zeker bij Schoon GMS.” Dan komt Esther binnen. “Hé Essepoester,” roept Georgie. Esther is één van de hulpverleners. Waar Mark er in het begin alleen voor stond als begeleider, staan er nu 11 professionals op de loonlijst. Enkelen zegden zelfs hun jarenlang contract bij een welzijnsorganisatie op om dit avontuur aan te gaan. Allen deelden zijn visie en wilden ook iets betekenen. Mark: “Ze zijn écht betrokken bij de cliënten. Ook Pascal, van het boksproject, is zo iemand.” In een aangrenzende ruimte is inderdaad een bokszaaltje ingericht. Deelnemers leren er hun agressie te kanaliseren. Mark: “Het is een beetje knommelig allemaal, maar het functioneert.” >> “Mark bedenkt telkens iets nieuws bedenkt dat past in zijn filosofie.” Op de eerste verdieping zijn drie man in de weer met plantjes. Ex-­‐verslaafde Jan kijkt op. “Wij steken plantjes in deze blokken voor de groene muur.” Groene gevels zijn een recent project van Mark, die telkens iets nieuws bedenkt dat past in zijn filosofie: “Het is goed voor onze deelnemers, voor het milieu én de uitstraling van Heerlen.” Mark ontwikkelde zelf de know-­‐how en samen met de cliënten maakten hij een proefversie op de gevel van Schoon GMS. Momenteel werken ze in opdracht van de gemeente aan groene gevels voor een parkeergarage en een geluidswal. Jacques Starreveld, inmiddels full-­‐time coördinator: “Dit project is heel vernieuwend, alleen mogen en kunnen wij het zelf niet vercommercialiseren. Echter, het zou mooi zijn als bedrijven ons project oppikken en die know-­‐how inzetten om vervolgens onze “jongens” voor de uitvoering in te huren. Dan ontstaan echt verbindingen met het bedrijfsleven.” >> “De grootste drijfveer van dit project is Mark zelf.” Ondertussen is Ton van Sambeek binnen komen wandelen. De Nijmeegse therapeut is al jaren coach van zowel de deelnemers als de begeleiders en komt twee keer per maand langs. Mark leerde hem via Pascal kennen en nodigde hem uit om eens naar Heerlen te komen. Het klikte en er ontstond een nauwe samenwerking. Van Sambeek vertelt hoe Mark na tien jaar nog steeds overloopt van de ideeën: “De grootste drijfveer is Mark zelf. Schoon GMS is een uitzonderlijke instelling, die veel tijd en doorzettingsvermogen vergt, maar hij wil per se iets bereiken met zijn deelnemers. Zijn kracht? Hij heeft talloze ideeën en laat die niet los. Zonder zijn ideaal zou dit project niet bestaan. Hij is vasthoudend en stronteigenwijs. En dat is maar goed ook, want anders had hij dit nooit voor elkaar gekregen.”