Factsheet: NL33DA
Drentse Aa
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Code:
NL33DA
Deelstroomgebied: Eems
Type:
R5 (Langzaam stromende
middenloop/benedenloop op zand)
Waterbeheerder:
Status: Sterk Veranderd
Drentse Aa
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Provincie Groningen, Provincie Drenthe
Gemeenten:
Aa en Hunze, Assen, Haren, Midden-Drenthe, Tynaarlo
Ja
Karakterschets:
Beschermde gebieden:
Er zijn geen beschermde gebieden vermeld.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa
Code waterlichaam:
NL33DA
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 1 van 103
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
diffuse bronnen
door run-off (afstromend
wegwater en regenwaterriolen)
Veiligheid, Verkeer en
vervoer
Bestrijdingsmiddelen / Zware
metalen / Nutrienten
diffuse bronnen
door landbouwgronden
Landbouw
Nutriënten,
bestrijdingsmiddelen
diffuse bronnen
door verkeer (weg/rail) en
infrastructuur
Veiligheid, Verkeer en
vervoer
Bestrijdingsmiddelen / Zware
metalen / Nutrienten
regulering
waterbeweging
omleiden piekafvoer
Landbouw
Kunstmatige waterhuishouding
en verandering
afvoerkarakterisitiek
regulering
waterbeweging
stuw: verschil waterstand :
verhogen waterstand
(peilbeheersing)
Waterbeheer
afgestemd op
gebiedsfuncties
Kunstmatige waterhuishouding
regulering
waterbeweging
kanalisatie c.q. normalisatie van
de waterloop
Veiligheid, Landbouw
Verandering
afvoerkarakteristiek
regulering
waterbeweging
verlies oeverzones en
overstromingsvlaktes
Veiligheid, Landbouw
Vermindering natuurlijke
processen en leefgebied voor
aquatische flora en fauna.
Verandering
afvoerkarakteristiek en
vermindering
bergingscapaciteit
regulering
waterbeweging
versnelde waterafvoer
Voorkomen
wateroverlast
Vermindering natuurlijke
beekprocessen
regulering
waterbeweging
barrières (niet of moeilijk
(vis)passeerbare gemalen,
stuwen, dammen etc.)
Peilbeheer
(grond)water
Continuum doorbroken
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces.
De belastingen komen vanuit de landbouw (belangrijkste, zowel nutriënten als gewasbeschermingsmiddelen),
stedelijk gebied (gewasbeschermingsmiddelen), industrie en verkeer (gewasbeschermingsmiddelen, diverse
stoffen). Daarnaast is door regulering waterbeweging en morfologische aanpassing de waterhuishouding
kunstmatig en verandering in afvoerkarakteristiek en vermindering bergingscapaciteit opgetreden. Als gevolg
hiervan vermindering natuurlijke processen en leefgebied voor aquatische flora en fauna.
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Status: Sterk Veranderd
Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten
aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin:
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa
Code waterlichaam:
NL33DA
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 2 van 103
Overige duurzame
activiteiten
Waterhuishouding en
bescherming tegen
overstromingen
Activiteiten waarvoor
water wordt opgeslagen
Scheepvaart, havens,
recreatie
Milieu in brede zin
gebruiksfuncties
Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar
Anders, zie toelichting
False
False
False
True
False False
Beperken piekafvoeren in bovenlopen agrarisch gebied
False
False
False
True
False False
Hanteren natuurlijk waterpeil in agrarisch gebied
False
False
False
True
False False
Motivering per gebruiksfunctie
Gebruiksfunctie: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering
Motivering:
Een deel van de benedenloop van de Drentsche Aa kent een gestuwd waterpeil
omdat deze in open verbinding staat met de boezem. Dit zorgt voor een sterke
afname van de stroming bij lagere waterafvoeren. Door de uitgevoerde
waterhuishoudkundige aanpassingen in de bovenlopen van de Drentsche Aa
t.b.v. de landbouw is het afvoerregime van de beek veranderd. Met name de
piekafvoeren zijn hierdoor toegenomen. Dit heeft o.a. geleid tot de aanleg van
verdeelwerk Loon waarmee piekafvoeren vanuit het beeksysteem naar het
Havenkanaal/Noord-Willemskanaal worden afgevoerd. Dit heeft het natuurlijke
afvoerpatroon van de beek tijdens hoogwatersituaties (inundaties) sterk
beinvloed.
Beschouwde alternatieven
Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het
waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en):
- Ja, technisch onhaalbaar
Motivering:
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
(geen normoverschrijdingen)
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Motivering chemische toestand:
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa
Code waterlichaam:
NL33DA
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 3 van 103
Fysische Chemie: in het algemeen is de kwaliteit van de beek goed te noemen, P en N voldoen op de
hoofdmeetpunten. Plaatselijk vindt nadelige beïnvloeding door nutriënten plaats. Dit betreft vooral kleine
bovenlopen.
Koper: In 2009 is in de methodiek van meten van metalen geen rekening gehouden met de
biobeschikbaarheid hiervan. Voor Koper mag in de huidige situatie hier rekening mee worden gehouden.
In dat geval is Koper geen probleemstof in de Drentse Aa.
Gewasbeschermingsmiddelen (GBM): Deze vallen onder specifiek verontreinigende stoffen. Op het KRW
meetpunt 2101 en op de overige GBM meetpunten in het waterlichaam Drentse Aa treffen we
overschrijdingen aan van GBM. Het betreft zowel herbiciden, insecticiden als fungicide.
Oppervlaktewater Drentse Aa voor drinkwaterbereiding: uit de Drentse Aa wordt oppervlaktewater
onttrokken voor de drinkwaterproductie. Het oppervlaktewater van de Drentse Aa wordt, voordat het
naar de zuivering gaat, eerst geleid naar het mengbekken om een homogene waterstroom te
bewerkstelligen. De Drentse Aa laat namelijk nog met regelmaat overschrijdingen zien voor onder meer
GBM ten opzichte van de drinkwaternorm. Samen met Waterbedrijf Groningen en Provincie Drenthe
wordt al het mogelijke gedaan om het optreden van deze overschrijdingen te verminderen. Een
voorbeeld hiervan is het project Schone Bron Drente Aa (2011-2013) waarbij onderzoek is gedaan naar
de herkomst van GBM in verschillende zijtakken van de Drentse Aa. In 2013 is een gebiedsdossier
opgesteld voor de Drentse Aa, waarin de risico’s en belastingen in beeld zijn gebracht. In 2014 wordt het
uitvoeringsprogramma opgesteld en vastgesteld voor oplossingen en maatregelen van deze risico’s en
belastingen. Deze maatregelen worden opgenomen in de KRW maatregelen lijst.
Biologie
GEP
Toestand
2009
Macrofauna (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
E-matig
goed
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,53
E-goed *
E-matig
matig
Vis (EKR)
≥ 0,35
E-matig * E-ontoereikend
Beoordeling periode 2009-2015
Fytoplankton (EKR)
NVT
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
matig
NVT
NVT
Algemeen fysische chemie
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
≤ 0,10
E-matig *
E-goed
goed
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
≤ 2,20
E-goed *
E-goed
goed
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 30
E-goed *
E-goed
goed
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
5,5 - 8,5
E-goed *
E-goed
goed
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
70 - 120
E-goed *
E-goed
goed
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
NVT
groen = goed,
NVT
NVT
geel = matig,
NVT
NVT
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier R5) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa
Code waterlichaam:
NL33DA
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 4 van 103
Voor de kwaliteitselementen overige waterflora (macrofyten) en vis zijn de toestanden 2009 bepaald
met oude maatlatten tegen oude GEP doelen en de toestand 2010-2015 met nieuwe maatlatten
tegen nieuwe GEP doelen. Dit methodische verschil verklaart in de eerste plaats de verschillen voor
deze kwaliteitselemententen tussen de toestand 2009 en toestand 2010-2015. Er is hier dus geen
sprake van daadwerkelijke verandering in toestand.
Ten opzichte van de uitgangssituatie is in 2012 de ecologie van de beek nog niet verbeterd. Dit is
conform de verwachting: Een groot deel van de maatregelen is recentelijk uitgevoerd of moet nog
uitgevoerd worden en het effect van maatregelen op de ecologie is niet direct waarneembaar. De
ecologie heeft tijd nodig zich aan te passen aan veranderde omstandigheden en tot ontwikkeling te
komen. De belangrijkste beperkende factoren voor de ecologie zijn normalisatie en de verandering in
waterhuishouding (ontbreken stroming, inundaties en optreden van onnatuurlijke, grote
afvoerpieken). Stuwen en andere migratiebeperkingen zorgen ervoor dat migrerende vis een deel
van de bovenstroomse delen nog niet kunnen bereiken. Het beheer en onderhoud wordt zoveel
mogelijk afgestemd op de functies van de beek (water aan- en afvoer en natuur) Welke invloed de
overschrijdingen in gewasbeschermingsmiddelen hebben op het ecologisch functioneren van de beek
is nog onvoldoende bekend. Deze beïnvloedingsfactor dient wel meegenomen te worden.
Voor drinkwater gebruikt water (beoordeling 2015)
Normoverschrijding in periode 2010-2015:
Ja
Toename zuiveringsinspanning:
Ja
2010-2015
2009
Eindoordeel
Chemie
Totaal
C-voldoet niet*
C-voldoet
Ecologie
Totaal
E-matig
*
E-ontoereikend
Biologie
E-matig
*
E-ontoereikend
Fysische chemie
E-matig
*
E-goed
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
*
C-voldoet niet *
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa
Code waterlichaam:
NL33DA
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 5 van 103
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015
Oorspronkelijke naam: afkoppelopgave gemeente Assen
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Assen
Voortgang:
ha
Omvang: 0,65 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 0,65
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: baggeren Nijlands loopje (gemeente Assen)
SGBP omschrijving:
Verwijderen verontreinigde bagger
Initiatiefnemer:
Gemeente Assen
Voortgang:
m3
Omvang: 1.000 m3
Motivering:
Uitgevoerd: 1.000
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: herinrichting Deurzerdiep - Amelterbos
SGBP omschrijving:
overige inrichtingsmaatregelen
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Omvang: 1 stuks
Motivering:
Uitgevoerd: 1
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: hermeandering beektrajecten Anreeperdiep.
Deurzerdiep. Zeegser loopje (3 km)
Omvang: 3 km
SGBP omschrijving:
verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
km
Motivering:
Planvoorbereiding: 2
In uitvoering: 1
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: onderzoek naar beekpeilverhogende maatregelen en
inrichting
SGBP omschrijving:
uitvoeren onderzoek
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Omvang: 1 stuks
Motivering:
In uitvoering: 1
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: saneren riooloverstort HBDA (gemeente Tynaarlo)
SGBP omschrijving:
aanpakken riooloverstorten
Initiatiefnemer:
Gemeente Tynaarlo
Voortgang:
stuks
Omvang: 1 stuks
Motivering:
Uitgevoerd: 1
Toelichting:
< 2015
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa
Code waterlichaam:
NL33DA
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 6 van 103
Oorspronkelijke naam: verdrogingsbestrijding 2000 ha Drentse deel
SGBP omschrijving:
overige inrichtingsmaatregelen
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Planvoorbereiding: 1
Uitgevoerd: 2
Toelichting:
Motivering:
was 11st, 8 st vervallen als opgave oppervlaktewaterlichaam,
bestuursvoorstel 19-12-12
De opgave is teruggebracht van 11 st. naar 3 st.
8 st. vervallen als opgave voor het oppervlaktewaterlichaam, bestuursvoorstel
19-12-12, voorstel opnemen bij opgave grondwaterlichaam Motivatie: voor 8 st. geen
directe relatie met oppervlaktewaterlichaam aantoonbaar.
Oorspronkelijke naam: verdrogingsbestrijding. 200 ha Groninger deel
(Westerlanden. Lappenvoort, Besloten venen)
SGBP omschrijving:
overige inrichtingsmaatregelen
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Planvoorbereiding: 1
Toelichting:
Omvang: 1 stuks
Motivering:
De opgave is teruggebracht van 2 st. naar 1 st.
De opgave is teruggebracht van 2 st. naar 1 st.
1 st. vervallen als opgave voor het oppervlaktewaterlichaam, bestuursvoorstel
19-12-12, voorstel opnemen bij opgave grondwaterlichaam
< 2015 Motivatie: voor 1 st. geen directe relatie met oppervlaktewaterlichaam
aantoonbaar.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa
Code waterlichaam:
Omvang: 3 stuks
NL33DA
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 7 van 103
Maatregelen gepland voor de periode 2016-2021
Oorspronkelijke naam: Aanpak gewasbeschermingsmiddelen Gebiedsdossier
drinkwaterwinning (onderzoek en maatregelen)
SGBP omschrijving:
uitvoeren onderzoek
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Omvang: 1 stuks
Andere richtlijn:
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: hermeandering beektrajecten delen van Witterdiep (1
km)
SGBP omschrijving:
verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa’s
Omvang: 1 km
Andere richtlijn:
Toelichting:
> 2015
Oorspronkelijke naam: inrichting Rolderdiep
Omvang: 3 km
SGBP omschrijving:
verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Andere richtlijn:
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: Inrichtingsplan Hermeandering Amerdiep
SGBP omschrijving:
overige inrichtingsmaatregelen
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Omvang: 1 stuks
Andere richtlijn:
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: Onderzoek fosfaat nalevering uit de bodem door
doorslag van gronden
SGBP omschrijving:
uitvoeren onderzoek
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Omvang: 1 stuks
Andere richtlijn:
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: Opheffen visbarrières o.a. Rolderdiep
SGBP omschrijving:
vispasseerbaar maken kunstwerk
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Omvang: 3 stuks
Andere richtlijn:
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: verhoging beekpeillen. verhoging grondwaterstanden.
vermindering grondwaterwinning
SGBP omschrijving:
aanpassen waterpeil
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa’s
Omvang: 3 stuks
Andere richtlijn:
Toelichting:
Vergroten afvoer verdeelwerk Loon i.c.m. beekpeilverhoging Loonerdiep en Taarloosche
diep,Anloerdiep, Zeegserloopje
Maatregelen gepland voor de periode 2022-2027
Oorspronkelijke naam: inrichting Amerdiep
SGBP omschrijving:
verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa
Code waterlichaam:
Omvang: 2,8 km
NL33DA
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 8 van 103
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa’s
Andere richtlijn:
Toelichting:
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Natuurlijke omstandigheden
Overige waterflora, Vis-kwaliteit
Onevenredig kostbaar
Overige waterflora, Vis-kwaliteit
Technisch onhaalbaar
Overige waterflora, Vis-kwaliteit
Motivering per motiveringsgrond
Natuurlijke omstandigheden
Een aanzienlijk deel van de inrichtingsmaatregelen wordt in de eerste en tweede planperiode uitgevoerd. Uit
onderzoek is gebleken dat het in veel gevallen een aantal jaar kan duren voordat het ecosysteem zich volledig
heeft aangepast aan een nieuwe situatie, bijvoorbeeld omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw
habitat te koloniseren. Om deze redenen zijn de effecten van maatregelen in de eerste en tweede planperiode
pas in de derde planperiode volledig van kracht.
Onevenredig kostbaar
Waterschap Hunze en Aa’s ontvangt jaarlijks €85 miljoen aan inkomsten. Voor het KRW maatregelenpakket van
de periode 2016-2021 wordt jaarlijks gemiddeld € 3.77 miljoen uitgetrokken, waarmee de kosten binnen de
randvoorwaarde blijven van beperkte lastenstijging voor de burger zoals afgesproken met het bestuur. De
overige maatregelen staan gepland na 2021, omdat het eerder uitvoeren van meer maatregelen als
disproportioneel kostbaar wordt beschouwd.
Technisch onhaalbaar
Vanwege het maatschappelijke draagvlak, vindt grondverwerving vrijwel altijd plaats op vrijwillige basis. Een
gefaseerde uitvoering is dan in veel gevallen voordeliger, omdat hiermee het opdrijven van grondprijzen kan
worden tegengegaan. Bovendien is het niet aannemelijk dat alle benodigde gronden voor herinrichting tijdig
verworven zijn, want er is vervolgens ook nog tijd nodig voor realisatie van maatregelen. Kansen om grond te
verwerven zijn vaak gebonden aan bepaalde gebeurtenissen (ruilverkaveling, bedrijfsovernames), die zich lang
niet op alle locaties binnen de komende periode zullen voordoen. Dergelijke grootschalige gebiedsprocessen
kennen mede als gevolg van juridische procedures een doorlooptijd die de planperiode overschrijdt. Dit heeft als
consequentie dat fasering nodig is.
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW.
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa
Code waterlichaam:
NL33DA
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 9 van 103
Factsheet: NL33DW_2
Boezemkanalen Duurswold
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Code:
NL33DW_2
Deelstroomgebied: Eems
Type:
M6a (Grote ondiepe kanalen
zonder scheepvaart)
Waterbeheerder:
Status: Kunstmatig
Boezemkanalen Duurswold
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Provincie Groningen
Gemeenten:
Appingedam, Delfzijl, Groningen (Gr), Slochteren
Nee
Karakterschets:
Afwateringskanalen met boezemfunctie in laagveengebied. Het water wordt gevoed door regen,
grondwater, instromend oppervlaktewater of uitgeslagen polderwater. Ten tijde van watertekort wordt
via deze kanalen IJsselmeerwater aangevoerd. Het profiel van de kanalen is rechthoekig of
trapeziumvormig met abrupte overgangen van land naar water.
Beschermde gebieden:
Er zijn geen beschermde gebieden vermeld.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Duurswold
Code waterlichaam:
NL33DW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 10 van 103
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
puntbronnen
riooloverstorten
Voorkomen
wateroverlast
emissies van diverse
verontreinigingen
diffuse bronnen
door landbouwgronden
Landbouw
emissies van
gewasbeschermingsmiddelen
en nutriënten
regulering
waterbeweging
oeververdediging, duikers,
overkluizing, kribben
Veiligheid
onnatuurlijke oevermilieus
regulering
waterbeweging
barrières (niet of moeilijk
(vis)passeerbare gemalen,
stuwen, dammen etc.)
Peilbeheer
(grond)water
regulering
waterbeweging
wateroverdracht stroomgebieden
(wateraanvoer en/of
waterafvoer)
Peilbeheer
(grond)water
continuüm doorbroken
aanvoer van diverse stoffen
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces.
Belangrijke belastingen zijn het profiel (er zijn vaak harde overgangen van land naar water) en het
niet-natuurlijke peilbeheer. De kanalen hebben deels een functie recreatievaart en viswater. Belasting met stoffen
is er voornamelijk door emissies van landbouwgronden en door aanvoer met aanvoerwater. In mindere mate is er
belasting met stoffen door emissies van overstorten.
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Status: Kunstmatig
Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was.
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
(geen normoverschrijdingen)
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Motivering chemische toestand:
Er is geen toelichting beschikbaar.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Duurswold
Code waterlichaam:
NL33DW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 11 van 103
Biologie
GEP
Toestand
2009
Macrofauna (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,60
E-matig * E-ontoereikend
Vis (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
E-matig
goed
Fytoplankton (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
E-goed
goed
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
≤ 0,15
E-goed *
E-goed
goed
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
≤ 4,00
E-goed *
E-goed
goed
Beoordeling periode 2009-2015
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
E-matig
goed
matig
Algemeen fysische chemie
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
NVT
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 400
E-slecht *
E-goed
goed
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
5,5 - 8,5
E-goed *
E-goed
goed
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
60 - 120
E-goed *
E-goed
goed
≥ 0,40
E-goed *
E-goed
goed
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
groen = goed,
geel = matig,
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
Voor de kwaliteitselementen overige waterflora (macrofyten) en vis zijn de toestanden 2009 bepaald
met oude maatlatten tegen oude GEP doelen en de toestand 2010-2015 met nieuwe maatlatten
tegen nieuwe GEP doelen. Dit methodische verschil verklaart in de eerste plaats de verschillen voor
deze kwaliteitselemententen tussen de toestand 2009 en toestand 2010-2015. Er is hier dus geen
sprake van daadwerkelijke verandering in toestand.
Er zijn tussen 2007 en 2013 geen metingen gedaan naar de toestand van biologische
kwaliteitselementen. Er kan daarom niet worden vastgesteld wat de huidige toestand is en of er
verandering is opgetreden in de toestand in deze periode. De huidige toestand is nu beoordeeld
een-op-een op basis van de metingen uit 2007 waarop ook de toestand 2009 is gebaseerd.
Door vaste en tegennatuurlijk peilen en niet-natuurlijke oevers (steil en deels verhard) zijn de
oevers nog onvoldoende ontwikkeld (onvoldoende ondergedoken waterplanten en oeverbegroeiing).
Hiermee ontbreekt ook een deel van het leefgebied van vis en macrofauna. Door de aanleg van extra
natuurvriendelijke oevers wordt dit verbeterd. Op de gerealiseerde natuurvriendelijke oevers voeren
we aangepast beheer en onderhoud door, ondermeer gericht op de ontwikkeling van de juiste
vegetatie (geen monocultuur van riet). Vanaf 2016 wordt er een natuurlijker peilbeheer gevoerd in
het Duurswold/boezemsysteem. Verwachting is dat hiermee de doelen voor biologie op den duur
gehaald worden.
De toestand voor chloride is slecht op het meetpunt dat vlakbij de uitmonding van het waterlichaam
in zee ligt. Dit komt door de (lokale) invloed van de zee. We zullen het meetpunt verleggen naar
verder landinwaarts zodat het representatiever zal zijn.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Duurswold
Code waterlichaam:
NL33DW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 12 van 103
2010-2015
2009
Eindoordeel
Chemie
Totaal
Ecologie
Totaal
C-voldoet *
C-voldoet
E-matig
*
E-ontoereikend
Biologie
E-matig
*
E-ontoereikend
Fysische chemie
E-slecht
*
E-goed
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
C-voldoet
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Duurswold
Code waterlichaam:
NL33DW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 13 van 103
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015
Oorspronkelijke naam: afkoppelopgave gemeente Slochteren
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Slochteren
Voortgang:
ha
Omvang: 2,3 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 2,3
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: nautisch/kwaliteitsbaggeren (Slochterdiep)
SGBP omschrijving:
verdiepen watersysteem (overdimensioneren)
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa’s
Voortgang:
ha
Omvang: 5 ha
Motivering:
Planvoorbereiding: 5
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: oplossen migratieknelpunt Sans souci
SGBP omschrijving:
vispasseerbaar maken kunstwerk
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Omvang: 1 stuks
Motivering:
Planvoorbereiding: 0,5
In uitvoering: 0,5
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: optimalisatie natuurvriendelijke oevers (7 km)
Omvang: 7 km
SGBP omschrijving:
verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
km
Motivering:
Planvoorbereiding: 3,2
In uitvoering: 3,8
Toelichting:
< 2015
Maatregelen gepland voor de periode 2016-2021
Oorspronkelijke naam: optimalisatie natuurvriendelijke oevers
Omvang: 2,7 km
SGBP omschrijving:
verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa’s
Andere richtlijn:
Toelichting:
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Duurswold
Code waterlichaam:
NL33DW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 14 van 103
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Natuurlijke omstandigheden
Overige waterflora
Motivering per motiveringsgrond
Natuurlijke omstandigheden
De (resterende) inrichtingsmaatregelen worden in deze tweede planperiode uitgevoerd. Het duurt echter
meerdere jaren voordat het ecosysteem zich volledig heeft aangepast aan een nieuwe situatie, bijvoorbeeld
omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw habitat te koloniseren. Om deze redenen zijn de effecten
van maatregelen in de eerste en tweede planperiode pas na deze tweede planperiode volledig van kracht.
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW.
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Duurswold
Code waterlichaam:
NL33DW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 15 van 103
Factsheet: NL33EW_2
Boezemkanalen Eemskanaal Winschoterdaip
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Boezemkanalen Eemskanaal
Winschoterdaip
Code:
NL33EW_2
Deelstroomgebied: Eems
Type:
M7b (Grote diepe kanalen met
scheepvaart)
Waterbeheerder:
Status: Kunstmatig
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Gemeenten:
Nee
Provincie Groningen
Appingedam, Delfzijl, Groningen (Gr), Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde,
Oldambt, Slochteren, Veendam
Karakterschets:
Afwateringskanalen in laagveen- of zeekleigebied met boezemfunctie. Het water wordt gevoed door
regen, grondwater en/of uitgeslagen polderwater. In tijden van watertekort wordt via deze kanalen
IJsselmeerwater ingelaten. De kanalen hebben een belangrijke scheepvaartfunctie. Het profiel van de
kanalen is rechthoekig of trapeziumvormig met abrupte overgangen van land naar water.
Beschermde gebieden:
Er zijn geen beschermde gebieden vermeld.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Eemskanaal Winschoterdaip
Code waterlichaam:
NL33EW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 16 van 103
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
puntbronnen
rioolwaterzuiveringsinstallaties
Afvalwaterzuivering
emissies van diverse stoffen
puntbronnen
overige puntbronnen
Industrie
emissies van diverse stoffen
puntbronnen
riooloverstorten
Voorkomen
wateroverlast
emissies van diverse stoffen
diffuse bronnen
door run-off (afstromend
wegwater en regenwaterriolen)
Mobiliteit
emissies van diverse stoffen
diffuse bronnen
door landbouwgronden
Landbouw
emissies van nutriënten en
gewasbeschermingsmiddlen
diffuse bronnen
door verkeer (weg/rail) en
infrastructuur
Mobiliteit
emissies van diverse stoffen
regulering
waterbeweging
barrières (niet of moeilijk
(vis)passeerbare gemalen,
stuwen, dammen etc.)
Veiligheid
onnatuurlijke oevermilieus
overige belastingen
scheepvaart
Scheepvaart
emissies van tributyltin,
golfslag en opwerveling
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces.
Ten tijde van watertekort word via deze kanalen IJsselmeerwater aangevoerd; het Reitdiep, De Diepenring van
Groningen, Eemskanaal en Winschoterdiep vormen voor een groot deel van het beheergebied van het Waterschap
Hunze en Aa’s de hoofdaanvoerroute voor IJsselmeerwater in tijden van droogte. De kanalen worden gevoed door
regen, grondwater, instromend oppervlaktewater of uitgeslagen polderwater. Het peilregime is tegennatuurlijk.
De oevers zijn grotendeels niet natuurvriendelijk (harde overgangen van land naar water). De kanalen hebben
een belangrijke scheepvaartfunctie. Belasting met stoffen is er door emissies afkomstig van
rioolwaterzuiveringsinstallaties, industrie, scheepvaart, en landbouwgronden en door aanvoer met aanvoerwater.
In mindere mate vindt er belasting plaats door overstorten. Een specifieke beïnvloeding is de belasting met zout
door de zee. Deze treedt vooral lokaal bij de zeesluizen sterk op maar onder droge omstandigheden kan een
zouttong zich in de richting van de stad Groningen uitbreiden. D.m.v. doorspoelen met zoet water wordt dit effect
tegengegaan.
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Status: Kunstmatig
Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was.
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
- tributyltin (kation) (TC4ySn)
- zink (Zn)
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Eemskanaal Winschoterdaip
Code waterlichaam:
NL33EW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 17 van 103
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Motivering chemische toestand:
In dit waterlichaam komt normoverschrijding van de prioritaire stof tributyltin voor. De oorzaak hiervan
is de toepassing van algenweringsmiddel voor scheepshuiden Voor deze stof bestaat al Europese
wetgeving waarmee, bij naleving daarvan, deze overschrijding niet voorkomt.
Zink en koper (overige relevante stoffen) komen normoverschrijdend voor. Emissies van zink en koper
worden op verschillende manieren teruggedrongen (bijvoorbeeld vergunningverlening, verbeteringen in
rioolstelstels, produktontwikkeling). Wij schatten in dat biologisch doelbereik niet verhinderd wordt door
deze aanwezigheid van zink en koper. Wij monitoren of dit werkelijk zo is.
Biologie
GEP
Beoordeling periode 2009-2015
Toestand
2009
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
Macrofauna (EKR)
≥ 0,34
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,16
Vis (EKR)
≥ 0,39
Fytoplankton (EKR)
≥ 0,57
E-goed *
E-goed
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
≤ 0,20
E-goed *
E-goed
goed
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
≤ 4,00
E-matig *
E-goed
goed
*
E-ontoereikend
E-slecht *
E-ontoereikend
*
E-goed
E-goed
goed
E-matig
matig
Algemeen fysische chemie
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
NVT
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 400
E-slecht *
E-slecht
slecht
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
5,5 - 8,5
E-goed *
E-goed
goed
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
60 - 120
E-goed *
E-goed
goed
≥ 0,40
E-goed *
E-goed
goed
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
groen = goed,
geel = matig,
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier M7b) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Eemskanaal Winschoterdaip
Code waterlichaam:
NL33EW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 18 van 103
Voor de kwaliteitselementen overige waterflora (macrofyten) en vis zijn de toestanden 2009 bepaald
met oude maatlatten tegen oude GEP doelen en de toestand 2010-2015 met nieuwe maatlatten
tegen nieuwe GEP doelen. Dit methodische verschil verklaart in de eerste plaats de verschillen voor
deze kwaliteitselemententen tussen de toestand 2009 en toestand 2010-2015. Er is hier dus geen
sprake van daadwerkelijke verandering in toestand.
Door niet-natuurlijke oevers (steil en verhard), scheepvaartbewegingen en vaste en tegennatuurlijk
peilen zijn de oevers onvoldoende ontwikkeld (onvoldoende ondergedoken waterplanten en
oeverbegroeiing). Hiermee ontbreekt ook een deel van het leefgebied van vis en macrofauna.
Het Eemskanaal is een belangrijke verbindingszone voor vissen tussen zee en de Hunze en Drentse
Aa. Vissen maken ten tijdens hun migratie gebruik van scheepvaart sluizen bij Delfzijl. Vanaf eind
2007 wordt bij de spuisluis van Delfzijl een visvriendelijk sluisbeheer toegepast. Hiermee zijn de
migratiemogelijkheden geoptimaliseerd. In het kanaal zelf liggen geen barrières voor vismigratie.
De hoge score voor algen geeft mogelijk een vertekend beeld. Deze waarde is een geprojecteerde
score van het waterlichaam Duurswold. Op basis van chlorofyl-metingen is geconstateerd dat dit
mogelijk een te gunstig beeld laat zien voor dit waterlichaam. Op basis van aanvullende metingen in
2015 zal bekeken worden wat de daadwerkelijke score is van algen in het waterlichaam. Mogelijk
dat de doelen op basis van deze meetactie aangepast gaan worden.
Ook voor macrofauna geldt dat het oordeel is gebaseerd op projectie van metingen in waterlichaam
kanalen Duurswold. Deze wordt tot nu toe als representatief geacht maar in 2014 zullen aanvullende
metingen in het waterlichaam Eemskanaal Winschoterdiep uitgevoerd worden om dit uitgangspunt
te controleren.
De toestand voor chloride is slecht op het meetpunt dat vlakbij de uitmonding van het waterlichaam
in zee ligt. Dit komt door de (lokale) invloed van de zee. We zullen het meetpunt verleggen naar
verder landinwaarts zodat het representatiever zal zijn.
2010-2015
2009
Eindoordeel
Chemie
Totaal
C-voldoet niet*
C-voldoet niet
Ecologie
Totaal
E-slecht
*
E-matig
Biologie
E-slecht
*
E-matig
Fysische chemie
E-slecht
*
E-slecht
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
C-voldoet niet
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Eemskanaal Winschoterdaip
Code waterlichaam:
NL33EW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 19 van 103
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015
Oorspronkelijke naam: Afkoppelopgave gemeente Groningen
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Groningen
Voortgang:
ha
Omvang: 6 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 6
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: afkoppelopgave gemeente Hoogezand-Sappemeer
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Hoogezand-Sappemeer
Voortgang:
ha
Omvang: 9,9 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 9,9
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: afkoppelopgave gemeente Menterwolde
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Menterwolde
Voortgang:
ha
Omvang: 3,9 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 3,9
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: afkoppelopgave gemeente Scheemda
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Scheemda
Voortgang:
ha
Omvang: 1,4 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 1,4
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: Afkoppelopgave gemeente Veendam
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Veendam
Voortgang:
ha
Omvang: 9 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 9
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: baggeren verontreinigde waterbodem Eemskanaal (Fase
I. hotspot Hg)
SGBP omschrijving:
Verwijderen verontreinigde bagger
Initiatiefnemer:
Provincie Groningen
Voortgang:
m3
Omvang: 40.000 m3
Motivering:
Planvoorbereiding: 40.000
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: onderzoek naar haalbaarheid natuurvriendelijke oevers
en haalbaarheid doel
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Eemskanaal Winschoterdaip
Code waterlichaam:
NL33EW_2
Omvang: 1 stuks
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 20 van 103
SGBP omschrijving:
uitvoeren onderzoek
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Motivering:
Uitgevoerd: 1
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: uitbreiding RWZI Foxhol/opheffen RWZI's Siddeburen.
Slochteren. Zuidlaren
SGBP omschrijving:
verminderen belasting RWZI
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Omvang: 1 stuks
Motivering:
Uitgevoerd: 1
Toelichting:
< 2015
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Natuurlijke omstandigheden
Algemene fysisch-chemische parameters,
Prioritaire stoffen totaal, Vis-kwaliteit
Motivering per motiveringsgrond
Natuurlijke omstandigheden
De barrières voor vis zijn reeds opgeheven. Het duurt echter meerdere jaren voordat het ecosysteem zich
volledig heeft aangepast aan een nieuwe situatie, bijvoorbeeld omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om
nieuw habitat te koloniseren. Om deze redenen zijn de effecten van maatregelen in de eerste en tweede
planperiode pas na deze tweede planperiode volledig van kracht.
Chloride voldoet niet op het huidige hoofdmeetpunt. Dit is echter een lokaal effect dat alleen in de zomer
optreedt in de nabijheid van de zeesluizen en is niet representatief voor het hele waterlichaam. De meetlocatie
zal hiervoor aangepast worden.
In dit waterlichaam komt normoverschrijding van de prioritaire stof tributyltin voor. De oorzaak hiervan is de
toepassing van algenweringsmiddel voor scheepshuiden Voor deze stof bestaat al Europese wetgeving waarmee,
bij naleving daarvan, deze overschrijding niet voorkomt.
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW.
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Eemskanaal Winschoterdaip
Code waterlichaam:
NL33EW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 21 van 103
Factsheet: NL33FI_2
Kanaal Fiemel
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Code:
NL33FI_2
Deelstroomgebied: Eems
Type:
M6a (Grote ondiepe kanalen
zonder scheepvaart)
Waterbeheerder:
Status: Kunstmatig
Kanaal Fiemel
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Provincie Groningen
Gemeenten:
Delfzijl, Oldambt
Nee
Karakterschets:
Afwateringskanaal in zeekleigebied dat via gemaal Fiemel afwatert op de Dollard. Het water wordt
gevoed door regen en uitgeslagen polderwater. Het profiel van de kanalen is rechthoekig of
trapeziumvormig met abrupte overgangen van land naar water.
Beschermde gebieden:
Er zijn geen beschermde gebieden vermeld.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanaal Fiemel
Code waterlichaam:
NL33FI_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 22 van 103
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
diffuse bronnen
door landbouwgronden
Landbouw
Nutriënten,
bestrijdingsmiddelen
regulering
waterbeweging
verlies oeverzones en
overstromingsvlaktes
Veiligheid, Landbouw
Vermindering natuurlijke
processen en leefgebied voor
aquatische flora en fauna.
Verandering
afvoerkarakteristiek en
vermindering
bergingscapaciteit
regulering
waterbeweging
oeververdediging, duikers,
overkluizing, kribben
Veiligheid
Onnatuurlijke oevermilieus
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces.
Kanaal Fiemel is een afwateringskanaal in zeekleigebied dat via gemaal Fiemel afwatert op de Eems. Het water
wordt gevoed door regen en uitgeslagen polderwater, lokaal vindt invloed van kwel plaats. Het profiel van de
kanalen is rechthoekig of trapeziumvormig met abrupte overgangen van land naar water.
Er zijn geen beperkingen voor het behalen van de ecologische doelen wat betreft prioritaire of overige stoffen en
gewasbeschermingsmiddelen. Het fosfaatgehalte voldoet niet aan de norm en is dus waarschijnlijk wel beperkend.
Huidige belasting van P vanuit de landbouw is in dit gebied niet de enige bron. Andere belangrijke bronnen zijn
nalevering vanuit de kleibodem en de daaronder gelegen veenbodem waarbij lokale kwel een mogelijke route is.
Mogelijk speelt interne eutrofiëring vanuit de waterbodem daar ook een rol bij. Het waterschap bepaald komende
planperiode hoe hiermee om te gaan.
De niet-natuurvriendelijk inrichting van de oever en de niet-natuurlijke peilen zijn belemmerend voor de biologie.
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Status: Kunstmatig
Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was.
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
(geen normoverschrijdingen)
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanaal Fiemel
Code waterlichaam:
NL33FI_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 23 van 103
Motivering chemische toestand:
Er is geen toelichting beschikbaar.
Biologie
GEP
Toestand
2009
Macrofauna (EKR)
≥ 0,51
E-matig *
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,42
E-goed * E-ontoereikend
Vis (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
E-goed
Fytoplankton (EKR)
≥ 0,49
E-goed *
E-goed
Beoordeling periode 2009-2015
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
E-goed
matig
goed
Algemeen fysische chemie
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
≤ 0,20
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
≤ 4,00
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
*
E-ontoereikend
E-goed *
NVT
E-matig
matig
E-goed
goed
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 400
E-matig * E-ontoereikend
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
5,5 - 8,5
E-goed *
E-goed
goed
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
60 - 120
E-goed *
E-goed
goed
E-goed
goed
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
≥ 0,30
groen = goed,
*
E-ontoereikend
geel = matig,
ontoereikend
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanaal Fiemel
Code waterlichaam:
NL33FI_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 24 van 103
Voor de kwaliteitselementen overige waterflora (macrofyten) en vis zijn de toestanden 2009 bepaald
met oude maatlatten tegen oude GEP doelen en de toestand 2010-2015 met nieuwe maatlatten
tegen nieuwe GEP doelen. Dit methodische verschil verklaart in de eerste plaats de verschillen voor
deze kwaliteitselemententen tussen de toestand 2009 en toestand 2010-2015. Er is hier dus geen
sprake van daadwerkelijke verandering in toestand.
Het gemiddelde zomergehalte aan fosfaat ligt boven de norm voor een goede toestand, individuele
gehalten laten frequent hoge pieken zien. Huidige bemesting in de landbouw is in dit gebied niet de
enige bron. Andere belangrijke bronnen zijn nalevering vanuit de kleibodem en de daaronder
gelegen veenbodem waarbij lokale kwel een mogelijke route is. Mogelijk speelt interne eutrofiëring
vanuit de waterbodem daar ook een rol bij. Het waterschap bepaald komende planperiode hoe
hiermee om te gaan.
Waterplanten scoren onvoldoende, hoewel lokaal hoge bedekkingen van ondergedoken planten
gevonden zijn is het aantal verschillende soorten waterplanten laag. Met de geplande inrichting van
de oeverzone zal het aantal verschillende soorten toenemen en zullen de condities voor vis en
macrofauna verbeteren.
De hoge score voor algen geeft mogelijk een vertekend beeld. Deze waarde is een geprojecteerde
score van het waterlichaam Duurswold. Op basis van chlorofyl-metingen is geconstateerd dat dit
mogelijk een te gunstig beeld laat zien voor dit waterlichaam. Op basis van aanvullende metingen in
2015 zal bekeken worden wat de daadwerkelijke score is van algen in het waterlichaam. Mogelijk
dat de doelen op basis van deze meetactie aangepast gaan worden.
Ook voor macrofauna geldt dat het oordeel is gebaseerd op projectie van metingen in waterlichaam
kanalen Duurswold. Deze wordt tot nu toe als representatief geacht maar in 2014 zullen aanvullende
metingen in het waterlichaam Noord-Willemskanaal uitgevoerd worden om dit uitgangspunt te
controleren.
Alleen op het KRW meetpunt (gemaal Fiemel) overschrijdt chloride de norm. Het chloridegehalte bij
gemaal Fiemel wordt beïnvloed door brakke kwel.
2010-2015
2009
Eindoordeel
Chemie
Totaal
Ecologie
Totaal
C-voldoet *
C-voldoet
E-matig
*
E-ontoereikend
E-matig
*
E-ontoereikend
*
Fysische chemie E-ontoereikend
E-ontoereikend
Biologie
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
C-voldoet
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanaal Fiemel
Code waterlichaam:
NL33FI_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 25 van 103
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015
Oorspronkelijke naam: natuurvr. oever (0.8 km)
Omvang: 0,8 km
SGBP omschrijving:
verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
km
Motivering:
Planvoorbereiding: 0,8
Toelichting:
< 2015
Maatregelen gepland voor de periode 2016-2021
Oorspronkelijke naam: natuurvr. oever (2.6 km)
Omvang: 2,6 km
SGBP omschrijving:
verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa’s
Andere richtlijn:
Toelichting:
> 2015
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Natuurlijke omstandigheden
chloride, fosfor totaal
Motivering per motiveringsgrond
Natuurlijke omstandigheden
De waterkwaliteit van het oppervlaktewater wordt negatief beïnvloed doordat nutriënten via het grondwater
uitspoelen. De hoge concentraties in het grondwater zijn onder andere het gevolg van overmatige belasting met
meststoffen in het verleden, maar ook voor een belangrijk deel van natuurlijke oorsprong. Aanscherpingen van
het mestbeleid en een zorgvuldigere bemesting in de praktijk heeft tot gevolg dat de bron voor beïnvloeding van
het grondwater afneemt, maar de doorwerking van grond- naar oppervlaktewater is een traag proces. Om deze
reden zal in 2021 nog niet het volledige effect van deze maatregelen merkbaar zijn.
Hoge chloride gehalten in het gebied worden veroorzaakt door brakke kwel.
Een deel van de inrichtingsmaatregelen wordt in de tweede planperiode uitgevoerd. Uit onderzoek is gebleken
dat het in veel gevallen een aantal jaar kan duren voordat het ecosysteem zich volledig heeft aangepast aan een
nieuwe situatie, bijvoorbeeld omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw habitat te koloniseren. Om
deze redenen zijn de effecten van maatregelen in de tweede planperiode pas in de derde planperiode volledig
van kracht en worden in deze planperiode geen aanvullende maatregelen getroffen.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanaal Fiemel
Code waterlichaam:
NL33FI_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 26 van 103
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW.
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanaal Fiemel
Code waterlichaam:
NL33FI_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 27 van 103
Factsheet: NL33HM
Hondshalstermeer
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Code:
NL33HM
Deelstroomgebied: Eems
Type:
M14 (Grote ondiepe gebufferde
plassen)
Waterbeheerder:
Status: Kunstmatig
Hondshalstermeer
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Provincie Groningen
Gemeenten:
Oldambt
Nee
Karakterschets:
Beschermde gebieden:
Er zijn geen beschermde gebieden vermeld.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hondshalstermeer
Code waterlichaam:
NL33HM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 28 van 103
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
diffuse bronnen
door landbouwgronden
Landbouw
Nutriënten,
bestrijdingsmiddelen
diffuse bronnen
overige diffuse bronnen (vooral
atmosferische depositie)
Diverse functies
Nutriënten, slibvorming
regulering
waterbeweging
verlies oeverzones en
overstromingsvlaktes
Veiligheid, Landbouw
Vermindering natuurlijke
processen en verlies van
natuurlijke paaiplaatsen en
natuurlijkevegetaties /
leefgebieden
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces.
Het meer heeft een boezem- en een bergingsfunctie. Het meer wordt gevoed door regen, grondwater en/of
instromend oppervlaktewater uit de boezem. De belangrijkste belasting op de boezem wat betreft stoffen wordt
gevormd door de landbouw. De biologische toestand wordt belemmerd door het vaste boezempeil, en de in het
grootste deel van het waterlichaam aanwezige oeververharding.
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Status: Kunstmatig
Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was.
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
(geen normoverschrijdingen)
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Motivering chemische toestand:
Er is geen toelichting beschikbaar.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hondshalstermeer
Code waterlichaam:
NL33HM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 29 van 103
Biologie
GEP
Toestand
2009
Macrofauna (EKR)
≥ 0,53
E-matig *
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,55
Vis (EKR)
Fytoplankton (EKR)
Beoordeling periode 2009-2015
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
E-matig
matig
E-ontoereikend
*
E-slecht
ontoereikend
≥ 0,30
E-ontoereikend
*
E-slecht
ontoereikend
≥ 0,50
*
E-ontoereikend
E-goed
matig
Algemeen fysische chemie
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
≤ 0,20
E-goed *
E-goed
goed
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
≤ 4,00
E-goed *
E-goed
goed
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
NVT
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 400
E-goed *
E-goed
goed
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
5,5 - 8,5
E-matig *
E-goed
goed
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
60 - 120
E-goed *
E-goed
goed
≥ 0,30
E-matig *
E-goed
goed
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
groen = goed,
geel = matig,
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier M14) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
Voor de kwaliteitselementen overige waterflora (macrofyten) en vis zijn de toestanden 2009 bepaald
met oude maatlatten tegen oude GEP doelen en de toestand 2010-2015 met nieuwe maatlatten
tegen nieuwe GEP doelen. Dit methodische verschil verklaart in de eerste plaats de verschillen voor
deze kwaliteitselemententen tussen de toestand 2009 en toestand 2010-2015. Er is hier dus geen
sprake van daadwerkelijke verandering in toestand.
Ondergedoken waterplanten ontbreken vrijwel geheel in het Hondshalstermeer. Doordat
waterplanten ontbreken, ontbreekt ook een belangrijk deel van het leefgebied van de doelsoorten vis
en macrofauna. Deze kwaliteitselementen scoren daarom slecht en ontoereikend.
Windwerking en vis zorgen voor een voortdurend opwervelen van de bodem waardoor vegetatie zich
minder makkelijk kan ontwikkelen. Ook in luwe zones met voldoende doorzicht vindt geen
plantengroei plaats.
Mogelijk speelt daarom ook de fysieke kracht van de golven, de stevigheid van de bodem en de
afwezigheid van zaadbanken van vegetatie een rol in de vestigingsmogelijkheden van waterplanten.
Voor macrofauna speelt chloride daarbij ook een rol: via het Termunterzijldiep bereikt de zouttong
met brak water het meer. De visstand is eenzijdig (gedomineerd door brasem en snoekbaars) en
geen tot weinig jonge vis. Door kale en smalle oevers is er gebrek aan paai- en opgroeigebieden.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hondshalstermeer
Code waterlichaam:
NL33HM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 30 van 103
2010-2015
2009
Eindoordeel
Chemie
Totaal
C-voldoet *
Ecologie
Totaal
E-ontoereikend
*
E-slecht
Biologie E-ontoereikend
*
E-slecht
Fysische chemie
E-matig
C-voldoet
E-goed
*
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
C-voldoet
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
Overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m 2015
Oorspronkelijke naam: onderzoek bronnen nutrienten en mogelijke maatregelen
daartegen
SGBP omschrijving:
uitvoeren onderzoek
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Toelichting:
< 2015
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hondshalstermeer
Code waterlichaam:
NL33HM
Omvang: 1 stuks
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 31 van 103
Maatregelen gepland voor de periode 2016-2021
Oorspronkelijke naam: opstellen herstelplan Hondhalstermeer
SGBP omschrijving:
overige inrichtingsmaatregelen
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa’s
Omvang: 1 stuks
Andere richtlijn:
Toelichting:
Gedurende het gebiedsproces is gebleken dat er bij de verschillende betrokken partijen
bedenkingen zijn over de mogelijkheden om op het Hondshalstermeer een sterke
verbetering van de biologie te realiseren tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten. In
het nieuw op te stellen herstelplan zullen de technische mogelijkheden hiervoor nader
onderzocht worden in combinatie met een afweging van kosten en baten. Op basis van
de uitkomsten zal een definitief maatregelprogramma op bestuurlijk niveau vastgesteld
worden.
Maatregelen gepland voor de periode 2022-2027
Oorspronkelijke naam: natuurvr. oever (2.4 km) en 3,5 ha luwe zone
Omvang: 1,2 km
SGBP omschrijving:
verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa’s
Andere richtlijn:
Toelichting:
> 2015
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Technisch onhaalbaar
Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit,
Overige waterflora, Vis-kwaliteit
Motivering per motiveringsgrond
Technisch onhaalbaar
De uitvoering van maatregelen die een aanzienlijke impact hebben op de omgeving dient goed voorbereid te
worden. Dit betekent dat verschillende direct betrokken partijen goed moeten worden voorgelicht over de wijze
van uitvoering en de consequenties daarvan. Een dergelijke maatschappelijke betrokkenheid is vooral van belang
om de uitvoering op een dusdanige wijze vorm te geven dat deze op zoveel mogelijk draagvlak kan rekenen. Een
gedegen voorbereiding van een complex project kost vele jaren waardoor de maatregelen niet in de lopende
planperiode kunnen worden uitgevoerd.
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW.
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hondshalstermeer
Code waterlichaam:
NL33HM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 32 van 103
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hondshalstermeer
Code waterlichaam:
NL33HM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 33 van 103
Factsheet: NL33HU
Hunze
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Code:
NL33HU
Deelstroomgebied: Eems
Type:
R5 (Langzaam stromende
middenloop/benedenloop op zand)
Waterbeheerder:
Status: Sterk Veranderd
Hunze
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Provincie Groningen, Provincie Drenthe
Gemeenten:
Aa en Hunze, Borger-Odoorn, Haren, Hoogezand-Sappemeer, Tynaarlo
Nee
Karakterschets:
Beschermde gebieden:
- Vogelrichtlijn
Zuidlaardermeergebied (NL_VOG_20)
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze
Code waterlichaam:
NL33HU
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 34 van 103
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
puntbronnen
rioolwaterzuiveringsinstallaties
Zuivering afvalwater
Nutrienten,
bestrijdingsmiddelen en
hormoonverstorende stoffen
diffuse bronnen
door landbouwgronden
Landbouw
Nutriënten,
bestrijdingsmiddelen
wateronttrekkingen
voor publieke
(drink)watervoorziening
Drinkwatervoorziening Verdroging
regulering
waterbeweging
stuw: verschil waterstand :
verhogen waterstand
(peilbeheersing)
Waterbeheer
afgestemd op
gebiedsfuncties
Kunstmatige waterhuishouding
regulering
waterbeweging
kanalisatie c.q. normalisatie van
de waterloop
Waterbeheer
afgestemd op
gebiedsfuncties
Verandering
afvoerkarakteristiek,
Vermindering natuurlijke
processen en verlies van
natuurlijke paaiplaatsen en
natuurlijke vegetaties/ en
leefgebieden
regulering
waterbeweging
verlies oeverzones en
overstromingsvlaktes
Veiligheid, Landbouw
Vermindering natuurlijke
processen en leefgebied voor
aquatische flora en fauna.
Verandering
afvoerkarakteristiek en
vermindering
bergingscapaciteit
regulering
waterbeweging
versnelde waterafvoer
Voorkomen
wateroverlast
Vermindering natuurlijke
beekprocessen
regulering
waterbeweging
barrières (niet of moeilijk
(vis)passeerbare gemalen,
stuwen, dammen etc.)
Peilbeheer
(grond)water
Continuum doorbroken
regulering
waterbeweging
ontwatering (veenoxidatie en
bodemdaling)
Waterbeheer
afgestemd op
gebiedsfuncties
Kunstmatige
waterhuishouding,Belasting
met nutrienten
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces. De
belasting wat betreft stoffen wordt in belangrijke mate gevormd door de RWZI Gieten, de landbouw en het
stedelijk gebied. De nutriënten vormen geen belemmering voor het doelbereik van de Hunze. Mogelijk vormen
gewasbeschermingsmiddelen nog wel een belemmering voor de Hunze. De normalisatie van de beek is een
belangrijke belemmering voor de biologie. De inrichtingsmaatregelen worden als cruciaal gezien voor het herstel
van de Hunze inclusief de mogelijkheid om het water niet alleen door de hoofdloop te laten lopen, maar ook door
de meanders.
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze
Code waterlichaam:
NL33HU
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 35 van 103
Status: Sterk Veranderd
Overige duurzame
activiteiten
Waterhuishouding en
bescherming tegen
overstromingen
Activiteiten waarvoor
water wordt opgeslagen
Scheepvaart, havens,
recreatie
Milieu in brede zin
Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar
gebruiksfuncties
Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten
aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin:
Anders, zie toelichting
False
False
False
True
False False
Flexibel peilbeheer in boezemwateren
False
False
False
True
False False
Verwijderen waterkeringen
False
False
False
True
False False
Motivering per gebruiksfunctie
Gebruiksfunctie: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering
Motivering:
Het afkoppelen van de RWZI Gieten is ongewenst omdat het debiet een
significante bijdrage levert aan de afvoer van de beek gedurende het
zomerhalfjaar. Door het grotendeels verdwijnen van de oorspronkelijke
veengebieden als gevolg van veenafgraving en veenoxidatie is de
oorspronkelijke sponswerking van het brongebied verdwenen. De uitgevoerde
optimalisaties van de waterafvoer hebben geleid tot hogere afvoerpieken in de
winter en het vrijwel afwezig zijn van waterafvoer gedurende droge zomers.
Het afvoerregime van de beek is hiermee sterk veranderd. De benedenloop van
de Hunze kent een boezempeil waardoor hier minder sprake is van
beekspecifieke stromingsomstandigheden.
Beschouwde alternatieven
Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het
waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en):
- Ja, onevenredig hoge kosten
Motivering:
(Er is geen motivering gegeven)
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
(geen normoverschrijdingen)
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Motivering chemische toestand:
Er is geen toelichting beschikbaar.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze
Code waterlichaam:
NL33HU
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 36 van 103
Biologie
GEP
Toestand
2009
Beoordeling periode 2009-2015
Macrofauna (EKR)
≥ 0,60
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,59
Vis (EKR)
≥ 0,25
Fytoplankton (EKR)
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
* E-ontoereikend
E-ontoereikend
E-goed *
E-matig
matig
matig
E-ontoereikend
* E-ontoereikend
matig
NVT
NVT
NVT
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
≤ 0,10
*
E-ontoereikend
E-goed
goed
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
≤ 3,50
E-goed
goed
Algemeen fysische chemie
E-matig *
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 30
E-goed *
E-goed
goed
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
5,5 - 8,5
E-goed *
E-goed
goed
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
70 - 120
E-goed *
E-goed
goed
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
NVT
groen = goed,
NVT
NVT
NVT
NVT
geel = matig,
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier R5) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
Voor de kwaliteitselementen overige waterflora (macrofyten) en vis zijn de toestanden 2009 bepaald
met oude maatlatten tegen oude GEP doelen en de toestand 2010-2015 met nieuwe maatlatten
tegen nieuwe GEP doelen. Dit methodische verschil verklaart in de eerste plaats de verschillen voor
deze kwaliteitselemententen tussen de toestand 2009 en toestand 2010-2015. Er is hier dus geen
sprake van daadwerkelijke verandering in toestand.
De onderzoeksgroepen macrofauna en vis laten op stroomgebiedsniveau nog geen verandering in
ecologische kwaliteit zien. Op lokaal niveau wel. De gewenste stromingsminnende vissoorten
worden momenteel nog slechts in kleine aantallen aangetroffen. Het nog geringe effect op
stroomgebiedsniveau komt deels doordat het areaal herstelde trajecten ten opzichte van de totale
lengte waterlichaam Hunze nog relatief gering is. De ecologie zal verder verbeteren naarmate de
Hunze een meer natuurlijk stromingsregime en grotere diversiteit in substraat krijgt. Dit is in de
huidige situatie nog niet optimaal uit te voeren omdat bij het peilbeheer nog sterk rekening wordt
gehouden met het landbouwgebied. Door inrichtingsprojecten in de bovenlopen zal deze situatie
verbeteren.
2009
Eindoordeel
2010-2015
Chemie
Totaal
C-voldoet niet*
C-voldoet
Ecologie
Totaal
E-ontoereikend
*
E-ontoereikend
Biologie E-ontoereikend
*
E-ontoereikend
Fysische chemie E-ontoereikend
*
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze
Code waterlichaam:
NL33HU
*
E-goed
C-voldoet
*
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 37 van 103
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze
Code waterlichaam:
NL33HU
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 38 van 103
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015
Oorspronkelijke naam: afkoppelopgave gemeente Borger-Odoorn
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Borger-Odoorn
Voortgang:
ha
Omvang: 1 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 1
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: afkoppelopgave gemeente Haren
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Haren
Voortgang:
ha
Omvang: 0,99 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 0,99
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: randenbeheer (exacte wijze van uitvoering afhankelijk
van uitkomsten lopende pilot)
SGBP omschrijving:
uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
km
Vervangen: 20
Toelichting:
Omvang: 20 km
Motivering:
De gewenste reductie in nutriëntenbelasting kon op een meer efficiënte
manier worden bereikt door een optimalisatie van de RWZI
< 2015:
Vervangen door een alternatieve maatregel. Motivatie: Bij de opgave van de maatregel
akkerrandenbeheer is aangegeven dat de uitvoering afhankelijk zou zijn van de
resultaten van het onderzoek. In de periode 2006 tot 2009 is een pilot project
uitgevoerd met akkerrandenbeheer. De resultaten van het onderzoek gaven aan dat de
resultaten wat betreft nutriënten reductie tegenvielen. Bij de keuze voor de maatregelen
was berekend welke reductie in de nutriëntenbelasting gewenst was. De gewenste
reductie in nutriëntenbelasting kon op een meer efficiënte manier worden bereikt door
een optimalisatie van de RWZI Gieten. Daarom is de maatregelen akkerranden
vervangen door de maatregel optimalisatie van de RWZI Gieten.
Oorspronkelijke naam: realiseren overstromingsvlakten, Tusschenwater,
Torenveen, Mandelanden, Lofar, Achterste Diep, Oude
SGBP omschrijving:
verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
km
Omvang: 15 km
Motivering:
Planvoorbereiding: 2,6
In uitvoering: 0,7
Uitgevoerd: 11,7
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: stimuleren preciese bemesting landbouw
SGBP omschrijving:
verminderen emissie nutriënten landbouw
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Omvang: 1 stuks
Motivering:
In uitvoering: 1
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze
Code waterlichaam:
NL33HU
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 39 van 103
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: verdrogingsbestrijding Gronings deel. Onnerpolder.
Oostpolder, polder WolfsbargeII
SGBP omschrijving:
overige inrichtingsmaatregelen
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Omvang: 3 stuks
Motivering:
Uitgevoerd: 3
Toelichting:
< 2015
Maatregelen gepland voor de periode 2016-2021
Oorspronkelijke naam: Beekherstel, overstromingsvlakten o.a.
Bronnegermaden, de Branden, Duunschelanden,
Breevenen
Omvang: 17,2 km
SGBP omschrijving:
verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Andere richtlijn:
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: Onderzoek fosfaat nalevering uit de bodem door
doorslag van gronden
SGBP omschrijving:
uitvoeren onderzoek
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Omvang: 1 stuks
Andere richtlijn:
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: Opheffen vismigratieknelpunten Hunze
SGBP omschrijving:
vispasseerbaar maken kunstwerk
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Omvang: 7 stuks
Andere richtlijn:
Toelichting:
Maatregelen gepland voor de periode 2022-2027
Oorspronkelijke naam: Beekherstel, overstromingsvlakten Noordma,
Bronnegermaden, Achterste Diep
Omvang: 8 km
SGBP omschrijving:
verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa’s
Andere richtlijn:
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: Opheffen Vismigratiekenelpunten Hunze
SGBP omschrijving:
vispasseerbaar maken kunstwerk
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Omvang: 4 stuks
Andere richtlijn:
Toelichting:
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze
Code waterlichaam:
NL33HU
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 40 van 103
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Natuurlijke omstandigheden
Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora,
Vis-kwaliteit
Onevenredig kostbaar
Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora,
Vis-kwaliteit
Technisch onhaalbaar
Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora,
Vis-kwaliteit
Motivering per motiveringsgrond
Natuurlijke omstandigheden
Een deel van de inrichtingsmaatregelen wordt in de tweede en derde planperiode uitgevoerd. Uit onderzoek is
gebleken dat het in veel gevallen een aantal jaar kan duren voordat het ecosysteem zich volledig heeft
aangepast aan een nieuwe situatie, bijvoorbeeld omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw habitat te
koloniseren. Om deze redenen zijn de effecten van maatregelen pas later zichtbaar.
Onevenredig kostbaar
Waterschap Hunze en Aa’s ontvangt jaarlijks €85 miljoen aan inkomsten. Voor het KRW maatregelenpakket van
de periode 2016-2021 wordt jaarlijks gemiddeld € 3.77 miljoen uitgetrokken, waarmee de kosten binnen de
randvoorwaarde blijven van beperkte lastenstijging voor de burger zoals afgesproken met het bestuur. De
overige maatregelen staan gepland na 2021, omdat het eerder uitvoeren van meer maatregelen als
disproportioneel kostbaar wordt beschouwd.
Technisch onhaalbaar
Vanwege het maatschappelijke draagvlak, vindt grondverwerving vrijwel altijd plaats op vrijwillige basis. Een
gefaseerde uitvoering is dan in veel gevallen voordeliger, omdat hiermee het opdrijven van grondprijzen kan
worden tegengegaan. Bovendien is het niet aannemelijk dat alle benodigde gronden voor herinrichting tijdig
verworven zijn, want er is vervolgens ook nog tijd nodig voor realisatie van maatregelen. Kansen om grond te
verwerven zijn vaak gebonden aan bepaalde gebeurtenissen (ruilverkaveling, bedrijfsovernames), die zich lang
niet op alle locaties binnen de komende periode zullen voordoen. Dergelijke grootschalige gebiedsprocessen
kennen mede als gevolg van juridische procedures een doorlooptijd die de planperiode overschrijdt. Dit heeft als
consequentie dat fasering nodig is.
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW.
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze
Code waterlichaam:
NL33HU
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 41 van 103
Factsheet: NL33HV_2
Kanalen Hunze / Veenkolonien
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Code:
NL33HV_2
Deelstroomgebied: Eems
Type:
M6a (Grote ondiepe kanalen
zonder scheepvaart)
Waterbeheerder:
Status: Kunstmatig
Kanalen Hunze / Veenkolonien
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Gemeenten:
Nee
Provincie Groningen, Provincie Drenthe
Aa en Hunze, Bellingwedde, Emmen, Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde,
Oldambt, Pekela, Stadskanaal, Veendam, Vlagtwedde
Karakterschets:
Afwateringskanalen in zand- en laagveengebied. De kanalen worden gevoed door regen, grondwater
en/of instromend oppervlaktewater. In tijden van watertekort wordt via de kanalen IJsselmeerwater
aangevoerd. Het profiel van de kanalen is rechthoekig of trapeziumvormig met abrupte overgangen van
land naar water.
Het overgrote deel van de aangewezen kanalen, hebben hun oorsprong in de veenontginning. De
ontsluiting van het veenkoloniale gebied was tijdens de ontginning ook via deze kanalen. Naast de
kanalen ontstonden de dorpen (karakteristieke lintbebouwing) en de wegen evenwijdig aan de kanalen.
Door de aanwezigheid van de bebouwing en wegen langs veel van de kanalen is de ruimte niet of zeer
beperkt voor aanpassingen in het bestaande profiel van de kanalen.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Hunze / Veenkolonien
Code waterlichaam:
NL33HV_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 42 van 103
Beschermde gebieden:
- Vogelrichtlijn
Zuidlaardermeergebied (NL_VOG_20)
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
puntbronnen
rioolwaterzuiveringsinstallaties
Zuivering afvalwater
Nutrienten,
bestrijdingsmiddelen en
hormoonverstorende stoffen
puntbronnen
IPPC industrieën
diffuse bronnen
door landbouwgronden
Landbouw
Nutriënten,
bestrijdingsmiddelen
diffuse bronnen
door verkeer (weg/rail) en
infrastructuur
Ontsluiting en
verbindingen
Afspoeling stoffen naar bodem
en oppervlaktewater
regulering
waterbeweging
sluis (ook gemaal): verlagen
waterstand (peilbeheersing)
Peilbeheer
(grond)water
Beïnvloeden water- en
oevermilieu's
regulering
waterbeweging
stuw: verschil waterstand :
verhogen waterstand
(peilbeheersing)
Peilbeheer
(grond)water
Beïnvloeden water- en
oevermilieu's
regulering
waterbeweging
oeververdediging, duikers,
overkluizing, kribben
Veiligheid, Peilbeheer
Onnatuurlijke oevermilieus
regulering
waterbeweging
barrières (niet of moeilijk
(vis)passeerbare gemalen,
stuwen, dammen etc.)
Handhaving peilen
Compartimentering in
leefgebieden, geen
uitwisseling soorten
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces.
Het waterlichaam “Kanalen Hunze-Veenkoloniën” is een systeem van kanalen, bedoeld voor de aan- en afvoer van
water voor het omliggende landbouwgebied. Er vindt ook onttrekking van water door de industrie plaats. In het
voorjaar begint de aanvoer van water uit het IJsselmeer. De belasting wat betreft stoffen is vooral afkomstig uit
de landbouw (veeteelt, akkerbouw en glastuinbouw) en de aanvoer via aanvoerwater. De niet-natuurvriendelijke
inrichting van de oever en de niet-natuurlijke peilen zijn belemmerend voor de biologie.
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Status: Kunstmatig
Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was.
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
(geen normoverschrijdingen)
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Hunze / Veenkolonien
Code waterlichaam:
NL33HV_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 43 van 103
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Motivering chemische toestand:
Er is geen toelichting beschikbaar.
Biologie
GEP
Toestand
2009
Macrofauna (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
E-matig
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,51
E-matig *
E-matig
matig
Vis (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
E-goed
goed
Fytoplankton (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
E-goed
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
≤ 0,15
E-matig *
E-goed
goed
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
≤ 3,00
E-matig *
E-goed
goed
Beoordeling periode 2009-2015
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
Algemeen fysische chemie
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
NVT
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 100
E-goed *
E-goed
goed
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
5,5 - 8,5
E-goed *
E-goed
goed
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
60 - 120
E-goed *
E-goed
goed
≥ 0,40
E-matig *
E-matig
goed
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
groen = goed,
geel = matig,
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Hunze / Veenkolonien
Code waterlichaam:
NL33HV_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 44 van 103
Voor de kwaliteitselementen overige waterflora (macrofyten) en vis zijn de toestanden 2009 bepaald
met oude maatlatten tegen oude GEP doelen en de toestand 2010-2015 met nieuwe maatlatten
tegen nieuwe GEP doelen. Dit methodische verschil verklaart in de eerste plaats de verschillen voor
deze kwaliteitselemententen tussen de toestand 2009 en toestand 2010-2015. Er is hier dus geen
sprake van daadwerkelijke verandering in toestand.
De bemonstering van de visstand liet in 2011 een goede score zien, hoewel de
vismigratieknelpunten nog niet zijn opgelost. Dit is echter een eenmalige meting. Toekomstige
metingen moeten uitwijzen of dit ook een blijvende verbetering is. Waterplanten scoren nog
onvoldoende. Het verwijderen of verzachten van barrières voor visoptrek in de kanalen en het
verbeteren van de oeverinrichting moeten ervoor zorgen dat de ecologie van de kanalen verbeteren.
De hoge score voor algen geeft mogelijk een vertekend beeld. Deze waarde is een geprojecteerde
score van het waterlichaam Duurswold. Op basis van chlorofyl-metingen is geconstateerd dat dit
mogelijk een te gunstig beeld laat zien voor dit waterlichaam. Op basis van aanvullende metingen in
2015 zal bekeken worden wat de daadwerkelijke score is van algen in het waterlichaam. Mogelijk
dat de doelen op basis van deze meetactie aangepast gaan worden.
Ook voor macrofauna geldt dat het oordeel is gebaseerd op projectie van metingen in waterlichaam
kanalen Duurswold. Deze wordt tot nu toe als representatief geacht maar in 2014 zullen aanvullende
metingen in het waterlichaam kanalen Hunze-Veenkolonien uitgevoerd worden om dit uitgangspunt
te controleren.
Voor metalen vinden we evenals in 2009 via de officiële KRW toetsing een overschrijding van koper
en zink. Omdat deze stoffen niet biologisch beschikbaar zijn, zijn deze overschrijdingen niet
beperkend voor het behalen van de ecologische doelstelling.
Op dit moment treffen we normoverschrijdingen van gewasbeschermingsmiddelen in het
waterlichaam aan. Door het nemen van maatregelen in het glastuinbouwgebied wordt dit aangepakt.
2010-2015
2009
Eindoordeel
Chemie
Totaal
Ecologie
Totaal
C-voldoet *
C-voldoet
E-matig
*
E-matig
Biologie
E-matig
*
E-matig
Fysische chemie
E-matig
*
E-matig
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
C-voldoet
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Hunze / Veenkolonien
Code waterlichaam:
NL33HV_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 45 van 103
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015
Oorspronkelijke naam: aanleg natuurvriendelijke oevers: 2 km Vaarverbinding
Erica-Ter Apel. 5 km Veendam-Musselkanaal
SGBP omschrijving:
verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
km
Omvang: 7 km
Motivering:
Planvoorbereiding: 3,8
In uitvoering: 1,2
Uitgevoerd: 2
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: afkoppelopgave gemeente Pekela
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Pekela
Voortgang:
ha
Omvang: 4,4 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 4,4
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: afkoppelopgave gemeente Winschoten
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Winschoten
Voortgang:
ha
Omvang: 4,5 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 4,5
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: onderzoek voedselrijkdom slib
SGBP omschrijving:
uitvoeren onderzoek
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Omvang: 1 stuks
Motivering:
Uitgevoerd: 1
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: oplossen 5 tal migratieknelpunten
SGBP omschrijving:
vispasseerbaar maken kunstwerk
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Omvang: 5 stuks
Motivering:
Planvoorbereiding: 1
In uitvoering: 2
Uitgevoerd: 2
Toelichting:
< 2015
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Hunze / Veenkolonien
Code waterlichaam:
NL33HV_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 46 van 103
Maatregelen gepland voor de periode 2016-2021
Oorspronkelijke naam: aanleg 8 km natuurvriendelijke oevers
Omvang: 8 km
SGBP omschrijving:
verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Andere richtlijn:
Toelichting:
8 km in de periode 2015-2021 en 9 km na 2021
Maatregelen gepland voor de periode 2022-2027
Oorspronkelijke naam: aanleg natuurvriendelijke oevers (9 km)
Omvang: 9 km
SGBP omschrijving:
verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Andere richtlijn:
Toelichting:
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Natuurlijke omstandigheden
Overige waterflora
Onevenredig kostbaar
Overige waterflora
Technisch onhaalbaar
Overige waterflora
Motivering per motiveringsgrond
Natuurlijke omstandigheden
Een deel van de inrichtingsmaatregelen wordt in de tweede planperiode uitgevoerd. Uit onderzoek is gebleken
dat het in veel gevallen een aantal jaar kan duren voordat het ecosysteem zich volledig heeft aangepast aan een
nieuwe situatie, bijvoorbeeld omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw habitat te koloniseren. Om
deze redenen zijn de effecten van maatregelen in de tweede planperiode pas in de derde planperiode volledig
van kracht.
Onevenredig kostbaar
Waterschap Hunze en Aa’s ontvangt jaarlijks €85 miljoen aan inkomsten. Voor het KRW maatregelenpakket van
de periode 2016-2021 wordt jaarlijks gemiddeld € 3.77 miljoen uitgetrokken, waarmee de kosten binnen de
randvoorwaarde blijven van beperkte lastenstijging voor de burger zoals afgesproken met het bestuur. De
overige maatregelen staan gepland na 2021, omdat het eerder uitvoeren van meer maatregelen als
disproportioneel kostbaar wordt beschouwd.
Technisch onhaalbaar
Vanwege het maatschappelijke draagvlak, vindt grondverwerving vrijwel altijd plaats op vrijwillige basis. Een
gefaseerde uitvoering is dan in veel gevallen voordeliger, omdat hiermee het opdrijven van grondprijzen kan
worden tegengegaan. Bovendien is het niet aannemelijk dat alle benodigde gronden voor herinrichting tijdig
verworven zijn, want er is vervolgens ook nog tijd nodig voor realisatie van maatregelen. Kansen om grond te
verwerven zijn vaak gebonden aan bepaalde gebeurtenissen (ruilverkaveling, bedrijfsovernames), die zich lang
niet op alle locaties binnen de komende periode zullen voordoen. Dergelijke grootschalige gebiedsprocessen
kennen mede als gevolg van juridische procedures een doorlooptijd die de planperiode overschrijdt. Dit heeft als
consequentie dat fasering nodig is.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Hunze / Veenkolonien
Code waterlichaam:
NL33HV_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 47 van 103
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW.
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Hunze / Veenkolonien
Code waterlichaam:
NL33HV_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 48 van 103
Factsheet: NL33KW_2
Kanalen Westerwolde
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Code:
NL33KW_2
Deelstroomgebied: Eems
Type:
M6a (Grote ondiepe kanalen
zonder scheepvaart)
Waterbeheerder:
Status: Kunstmatig
Kanalen Westerwolde
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Provincie Groningen
Gemeenten:
Bellingwedde, Oldambt, Stadskanaal, Vlagtwedde
Nee
Karakterschets:
Afwateringskanalen in zand, laagveen- of zeekleigebied. De kanalen worden gevoed door regen,
grondwater en/of instromend oppervlaktewater. In tijden van watertekort wordt via de kanalen
IJsselmeerwater aangevoerd. Het profiel van de kanalen is rechthoekig of trapeziumvormig met abrupte
overgangen van land naar water.
Beschermde gebieden:
Er zijn geen beschermde gebieden vermeld.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Westerwolde
Code waterlichaam:
NL33KW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 49 van 103
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
puntbronnen
rioolwaterzuiveringsinstallaties
Afvalwaterzuivering
emissies van diverse stoffen
diffuse bronnen
door landbouwgronden
Landbouw
emissies van nutriënten
(significant) en
gewasbeschermingsmiddelen
(niet significant)
regulering
waterbeweging
wateroverdracht stroomgebieden
(wateraanvoer en/of
waterafvoer)
Waterhuishouding
(overig)
aanvoer van diverse stoffen
regulering
waterbeweging
oeververdediging, duikers,
overkluizing, kribben
Veiligheid
onnatuurlijke oevermilieus
regulering
waterbeweging
barrières (niet of moeilijk
(vis)passeerbare gemalen,
stuwen, dammen etc.)
Peilbeheer
(grond)water
continu:um doorbroken
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces.
De Kanalen Westerwolde hebben vooral een recreatieve scheepvaartfunctie en een water aan- en afvoerfunctie.
Onderscheid kan gemaakt worden tussen de diepe grote kanalen die vooral een recreatieve scheepvaartfunctie
hebben en de kleinere kanalen die wat minder intensief worden gebruikt. Overige belangrijke belastingen zijn
steile, harde oevers, peilregulatie en een vismigratieknelpunt. Belasting met stoffen is er voornamelijk door
emissies van rioolwaterzuiveringsinstallaties en landbouwgronden en door aanvoer met aanvoerwater.
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Status: Kunstmatig
Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was.
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
(geen normoverschrijdingen)
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Motivering chemische toestand:
Er is geen toelichting beschikbaar.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Westerwolde
Code waterlichaam:
NL33KW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 50 van 103
Biologie
GEP
Toestand
2009
Macrofauna (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,50
E-matig * E-ontoereikend
Vis (EKR)
≥ 0,55
E-matig *
E-matig
Fytoplankton (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
E-goed
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
≤ 0,15
E-goed *
E-goed
goed
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
≤ 3,50
E-goed *
E-goed
goed
Beoordeling periode 2009-2015
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
E-matig
matig
matig
Algemeen fysische chemie
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
NVT
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 100
E-goed *
E-goed
goed
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
5,5 - 8,5
E-goed *
E-goed
goed
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
60 - 120
E-goed *
E-goed
goed
≥ 0,40
E-goed *
E-goed
goed
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
groen = goed,
geel = matig,
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
De biologische toestand van het waterlichaam is momenteel nog ontoereikend. Dit is m.n. het gevolg
van de oeverinrichting. Deze bestaat nu uit betrekkelijk steile en deels verharde oevers. Door de
aanleg van natuurvriendelijke oevers zal dit in de toekomst moeten verbeteren.
De hoge score voor algen geeft mogelijk een vertekend beeld. Deze waarde is een geprojecteerde
score van het waterlichaam Duurswold. Op basis van chlorofyl-metingen is geconstateerd dat dit
mogelijk een te gunstig beeld laat zien voor dit waterlichaam. Op basis van aanvullende metingen in
2015 zal bekeken worden wat de daadwerkelijke score is van algen in het waterlichaam. Mogelijk
dat de doelen op basis van deze meetactie aangepast gaan worden.
Ook voor macrofauna geldt dat het oordeel is gebaseerd op projectie van metingen in waterlichaam
kanalen Duurswold. Deze wordt tot nu toe als representatief geacht maar in 2014 zullen aanvullende
metingen in het waterlichaam kanalen Westerwolde uitgevoerd worden om dit uitgangspunt te
controleren.
Chemie
Totaal
Ecologie
Totaal
2010-2015
2009
Eindoordeel
C-voldoet *
E-matig
*
E-ontoereikend
Biologie
E-matig
*
E-ontoereikend
Fysische chemie
E-goed
*
E-goed
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Westerwolde
Code waterlichaam:
C-voldoet
NL33KW_2
C-voldoet
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 51 van 103
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015
Oorspronkelijke naam: Afkoppelopgave gemeente Vlagtwedde
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Vlagtwedde
Voortgang:
ha
Omvang: 2 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 2
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: Afkoppelopgave gemeente Winschoten
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Winschoten
Voortgang:
ha
Omvang: 12 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 12
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: onderzoek voedselrijkdom slib
SGBP omschrijving:
uitvoeren onderzoek
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Omvang: 1 stuks
Motivering:
Uitgevoerd: 1
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: oplossen vismigratieknelpunt stuw Veelerveen (1110)
SGBP omschrijving:
vispasseerbaar maken kunstwerk
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Omvang: 1 stuks
Motivering:
Uitgevoerd: 1
Toelichting:
< 2015
Maatregelen gepland voor de periode 2016-2021
Oorspronkelijke naam: aanleg natuurvriendelijke oever
Omvang: 12 km
SGBP omschrijving:
verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Andere richtlijn:
Toelichting:
> 2015
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Westerwolde
Code waterlichaam:
NL33KW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 52 van 103
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Natuurlijke omstandigheden
Overige waterflora, Vis-kwaliteit
Motivering per motiveringsgrond
Natuurlijke omstandigheden
De (resterende) inrichtingsmaatregelen worden in deze tweede planperiode uitgevoerd. Het duurt echter
meerdere jaren voordat het ecosysteem zich volledig heeft aangepast aan een nieuwe situatie, bijvoorbeeld
omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw habitat te koloniseren. Om deze redenen zijn de effecten
van maatregelen in de eerste en tweede planperiode pas na deze tweede planperiode volledig van kracht.
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW.
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Westerwolde
Code waterlichaam:
NL33KW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 53 van 103
Factsheet: NL33MP
Mussel Aa / Pagediep
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Code:
NL33MP
Deelstroomgebied: Eems
Type:
R12 (Langzaam stromende
middenloop/benedenloop op
veenbodem)
Waterbeheerder:
Status: Sterk Veranderd
Mussel Aa / Pagediep
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Provincie Groningen
Gemeenten:
Stadskanaal, Vlagtwedde
Nee
Karakterschets:
Beschermde gebieden:
Er zijn geen beschermde gebieden vermeld.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Mussel Aa / Pagediep
Code waterlichaam:
NL33MP
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 54 van 103
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
puntbronnen
riooloverstorten
Voorkomen
wateroverlast
emissies van diverse stoffen
diffuse bronnen
door landbouwgronden
Landbouw
emissies van nutriënten
(significant) en
gewasbeschermingsmiddelen
(niet significant)
regulering
waterbeweging
stuw: verschil waterstand :
verhogen waterstand
(peilbeheersing)
Peilbeheer
(grond)water
kunstmatige waterhuishouding
regulering
waterbeweging
oeververdediging, duikers,
overkluizing, kribben
Veiligheid
verandering
afvoerkarakteristiek
regulering
waterbeweging
barrières (niet of moeilijk
(vis)passeerbare gemalen,
stuwen, dammen etc.)
Peilbeheer
(grond)water
continuum doorbroken
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces.
Belangrijke belastingen zijn de kanalisatie en niet-natuurlijk peilbeheer gericht op de aan- en afvoer-functie.
Belasting met stoffen is er voornamelijk door aanvoer met aanvoerwater en door emissies van landbouwgronden.
In mindere mate is er belasting door emissies van overstorten.
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Status: Sterk Veranderd
Overige duurzame
activiteiten
Waterhuishouding en
bescherming tegen
overstromingen
Activiteiten waarvoor
water wordt opgeslagen
Scheepvaart, havens,
recreatie
Milieu in brede zin
Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar
gebruiksfuncties
Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten
aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin:
Anders, zie toelichting
False
False
False
True
False False
Hanteren natuurlijk waterpeil in agrarisch gebied
False
False
False
True
False False
Hermeandering beken in agrarisch gebied
False
False
False
True
False False
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Mussel Aa / Pagediep
Code waterlichaam:
NL33MP
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 55 van 103
Motivering per gebruiksfunctie
Gebruiksfunctie: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering
Motivering:
Net zoals het Ruiten Aa beeksysteem is ook het Mussel Aa/Pagediep systeem
sterk hydrologisch veranderd door het grotendeels verdwijnen van de
oorspronkelijke veengebieden. Het verdwijnen van de oorspronkelijke
sponswerking van het voedingsgebied maakt wateraanvoer in de zomer
noodzakelijk om droogval te voorkomen. Deze wateraanvoer is ook
noodzakelijk om de landbouw in het gebied van voldoende water te voorzien.
Beschouwde alternatieven
Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het
waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en):
- Ja, technisch onhaalbaar
Motivering:
(Er is geen motivering gegeven)
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
(geen normoverschrijdingen)
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Motivering chemische toestand:
Er is geen toelichting beschikbaar.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Mussel Aa / Pagediep
Code waterlichaam:
NL33MP
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 56 van 103
Biologie
GEP
Toestand
2009
Macrofauna (EKR)
≥ 0,42
E-matig *
E-matig
goed
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,60
E-goed *
E-matig
goed
Vis (EKR)
≥ 0,09
E-matig * E-ontoereikend
Beoordeling periode 2009-2015
Fytoplankton (EKR)
NVT
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
goed
NVT
NVT
Algemeen fysische chemie
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
≤ 0,15
E-goed *
E-goed
goed
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
≤ 3,00
E-goed *
E-goed
goed
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 60
E-goed *
E-goed
goed
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
4,5 - 6,5
* E-ontoereikend
E-ontoereikend
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
70 - 120
*
E-ontoereikend
E-goed
NVT
NVT
NVT
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
groen = goed,
NVT
geel = matig,
NVT
ontoereikend
goed
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier R12) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
Voor de kwaliteitselementen overige waterflora (macrofyten) en vis zijn de toestanden 2009 bepaald
met oude maatlatten tegen oude GEP doelen en de toestand 2010-2015 met nieuwe maatlatten
tegen nieuwe GEP doelen. Dit methodische verschil verklaart in de eerste plaats de verschillen voor
deze kwaliteitselemententen tussen de toestand 2009 en toestand 2010-2015. Er is hier dus geen
sprake van daadwerkelijke verandering in toestand.
Macrofyten voldoen bijna goed en macrofauna en vis voldoen matig. Bij macrofauna komen niet tot
nauwelijks positief dominante en kenmerkende soorten voor. Dit komt voornamelijk door de
inrichting en stroming (kanalisatie, stuwing, geen natuurlijke peil/stroming) die niet is zoals hoort
bij het betreffende watertype beek en voor vis ook door vismigratieknelpunten. Door
oeververharding, kanalisatie en stuwing zijn de oevers onvoldoende ontwikkeld (onvoldoende
ondergedoken waterplanten en oeverbegroeiing). Hiermee ontbreekt ook een deel van het leefgebied
van vis en macrofauna. Voor dit waterlichaam zijn al wel opheffen-vismigratieknelpunt-maatregelen
getroffen en gepland (visie vismigratie). Door dit en het aangepast beheer en onderhoud dat we
zullen voeren, zullen we de huidige biologische doelen halen.
De pH van het waterlichaam voldoet niet aan de norm. De pH wordt hier voornamelijk vooral
beïnvloed wordt door de pH van het aanvoerwater, en veel minder door de veenbodem. De norm
voor pH is relatief laag omdat het hier een watertype R12 betreft: beek op veenbodem. Het
waterlichaam loopt echter deels ook over een zandbodem; het veen is grotendeels verdwenen door
ontginning. Bovendien komt ook de aanvoer van gebiedsvreemd water (dominant beïnvloed door
IJsselmeerwater) niet overeen met de uitgangspunten voor een R12 waterlichaam.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Mussel Aa / Pagediep
Code waterlichaam:
NL33MP
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 57 van 103
2010-2015
2009
Eindoordeel
Chemie
Totaal
Ecologie
Totaal
C-voldoet *
C-voldoet
E-matig
*
E-ontoereikend
E-matig
*
E-ontoereikend
Fysische chemie E-ontoereikend
*
E-ontoereikend
Biologie
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
C-voldoet
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015
Oorspronkelijke naam: afkoppelopgave gemeente Stadskanaal
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Stadskanaal
Voortgang:
ha
Omvang: 1 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 1
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: onderzoek hermeandering + vismigratie en berging
Pagediep/Mussel Aa
SGBP omschrijving:
uitvoeren onderzoek
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Omvang: 1 stuks
Motivering:
Uitgevoerd: 1
Toelichting:
< 2015 Motivatie: Onderzoek is uitgevoerd. In verschillende scenario’s is uitgewerkt wat
de mogelijkheden voor berging en KRW doelen zijn bij gewijzigde inrichting van het
beekdal.
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Mussel Aa / Pagediep
Code waterlichaam:
NL33MP
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 58 van 103
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Natuurlijke omstandigheden
Zuurgraad
Motivering per motiveringsgrond
Natuurlijke omstandigheden
De zuurgraad (pH) van het waterlichaam voldoet niet aan de norm. De pH wordt hier voornamelijk vooral
beïnvloed wordt door de pH van het aanvoerwater, en veel minder door de veenbodem. De norm voor pH is
relatief laag omdat het hier een watertype R12 betreft: beek op veenbodem. Het waterlichaam loopt echter deels
ook over een zandbodem; het veen is grotendeels verdwenen door ontginning. Bovendien komt ook de aanvoer
van gebiedsvreemd water (dominant beïnvloed door IJsselmeerwater) niet overeen met de uitgangspunten voor
een R12 waterlichaam.
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW.
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Mussel Aa / Pagediep
Code waterlichaam:
NL33MP
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 59 van 103
Factsheet: NL33NW_2
Noord-Willemskanaal
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Code:
NL33NW_2
Deelstroomgebied: Eems
Type:
M7b (Grote diepe kanalen met
scheepvaart)
Waterbeheerder:
Status: Kunstmatig
Noord-Willemskanaal
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Provincie Groningen, Provincie Drenthe
Gemeenten:
Assen, Groningen (Gr), Haren, Tynaarlo
Nee
Karakterschets:
Afwateringskanaal met scheepvaartfunctie. Het kanaal wordt gevoed door regen, grondwater en/of
instromend oppervlaktewater. De bodem bestaat uit zand. Het profiel is rechthoekig of trapeziumvormig
met abrupte overgangen van land naar water.
Beschermde gebieden:
Er zijn geen beschermde gebieden vermeld.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Noord-Willemskanaal
Code waterlichaam:
NL33NW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 60 van 103
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
puntbronnen
rioolwaterzuiveringsinstallaties
Zuivering afvalwater
Nutrienten,
bestrijdingsmiddelen en
hormoonverstorende stoffen
diffuse bronnen
door run-off (afstromend
wegwater en regenwaterriolen)
Veiligheid, Verkeer en
vervoer
Door afstroming kunnen
specifiek verontreinigende
stoffen in het
oppervlaktewater terecht
komen.
regulering
waterbeweging
oeververdediging, duikers,
overkluizing, kribben
Peilbeheer vaarweg
Beïnvloeden water en
oevermilieus, kunstmatige
waterhuishouding
regulering
waterbeweging
baggeren c.q. verdiepen (incl.
zandvang)
Vaarweg
Beïnvloeding watermilieu
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces.
Het Noord-Willemskaanaal is een afwateringskanaal met scheepvaartfunctie. Het kanaal wordt gevoed door regen,
grondwater en instromend oppervlaktewater. Het profiel is rechthoekig of trapeziumvormig met abrupte
overgangen van land naar water. De niet-natuurlijke inrichting van de oever en de niet-natuurlijke peilen zijn
belemmerend voor de biologie. De grootste belastingen wat betreft stoffen komen vanuit de puntbronnen de
RWZI bij Assen en bij Eelde (Bestrijdingsmiddelen, geneesmiddelen en hormoonverstorende stoffen). Daarnaast
beïnvloeding vanuit verkeer (door run-off (afstromend wegwater en regenwaterriolen), en door baggeren c.q.
verdiepen (incl. zandvang) waardoor het watermilieu wordt beïnvloed.
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Status: Kunstmatig
Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was.
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
- tributyltin (kation) (TC4ySn)
(geen normoverschrijdingen)
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Motivering chemische toestand:
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Noord-Willemskanaal
Code waterlichaam:
NL33NW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 61 van 103
Voor de prioritaire stoffen geldt dat tributyltin is gemeten op het meetpunt in het Eemskanaal. Deze
metingen worden ook geprojecteerd op het stroomopwaarts gelegen Noord-Willemskanaal. Omdat
tributyltin een stof is die in de scheepvaart gebruikt werd zal de stof zich concentreren rondom Delfzijl en
het intensief bevaren Eemskanaal. De hoeveelheid beroepsvaart in het Noord-Willemskanaal is
aanmerkelijk geringer waardoor overschrijding in dit watersysteem zelf is dan ook niet aannemelijk is.
Voor de overige verontreinigende stoffen speelt het volgende: voor de stof koper is in 2009 in de
methodiek van meten van metalen geen rekening gehouden met de biobeschikbaarheid hiervan. Voor
koper mag in de huidige situatie hier rekening mee worden gehouden. In dat geval is koper geen
probleemstof.
Biologie
GEP
Beoordeling periode 2009-2015
Toestand
2009
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
Macrofauna (EKR)
≥ 0,41
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,40
E-goed * E-ontoereikend
Vis (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
E-matig
Fytoplankton (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
E-goed
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
≤ 0,20
E-matig *
E-goed
goed
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
≤ 4,00
E-goed *
E-goed
goed
*
E-ontoereikend
E-goed
ontoereikend
goed
Algemeen fysische chemie
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
NVT
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 100
E-goed *
E-goed
goed
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
5,5 - 8,5
E-goed *
E-goed
goed
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
60 - 120
E-goed *
E-goed
goed
≥ 0,40
E-goed *
E-goed
goed
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
groen = goed,
geel = matig,
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier M7b) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Noord-Willemskanaal
Code waterlichaam:
NL33NW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 62 van 103
Voor de kwaliteitselementen overige waterflora (macrofyten) en vis zijn de toestanden 2009 bepaald
met oude maatlatten tegen oude GEP doelen en de toestand 2010-2015 met nieuwe maatlatten
tegen nieuwe GEP doelen. Dit methodische verschil verklaart in de eerste plaats de verschillen voor
deze kwaliteitselemententen tussen de toestand 2009 en toestand 2010-2015. Er is hier dus geen
sprake van daadwerkelijke verandering in toestand.
De belangrijkste beperkende factoren voor de ontwikkeling van de ecologie zijn de beschoeide
oevers die op grote schaal aanwezig zijn. Hierdoor is de vegtatie (overige waterflora) onvoldoende
ontwikkeld. Hiermee ontbreekt ook een deel van het leefgebied van vis.
De hoge score voor algen geeft mogelijk een vertekend beeld. Deze waarde is een geprojecteerde
score van het waterlichaam Duurswold. Op basis van chlorofyl-metingen is geconstateerd dat dit
mogelijk een te gunstig beeld laat zien voor dit waterlichaam. Op basis van aanvullende metingen in
2015 zal bekeken worden wat de daadwerkelijke score is van algen in het waterlichaam. Mogelijk
dat de doelen op basis van deze meetactie aangepast gaan worden.
Ook voor macrofauna geldt dat het oordeel is gebaseerd op projectie van metingen in waterlichaam
kanalen Duurswold. Deze wordt tot nu toe als representatief geacht maar in 2014 zullen aanvullende
metingen in het waterlichaam Noord-Willemskanaal uitgevoerd worden om dit uitgangspunt te
controleren.
2010-2015
2009
Eindoordeel
Chemie
Totaal
C-voldoet niet*
C-voldoet niet
Ecologie
Totaal
E-ontoereikend
*
E-ontoereikend
Biologie E-ontoereikend
*
E-ontoereikend
Fysische chemie
E-matig
*
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
E-goed
C-voldoet
*
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Noord-Willemskanaal
Code waterlichaam:
NL33NW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 63 van 103
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015
Oorspronkelijke naam: Afkoppelopgave gemeente Assen
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Assen
Voortgang:
ha
Omvang: 4,35 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 4,35
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: afkoppelopgave gemeente Haren
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Haren
Voortgang:
ha
Omvang: 2,3 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 2,3
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: Beekdalherstel De Messchen (gemeente Assen)
Omvang: 0,5 km
SGBP omschrijving:
verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water
Initiatiefnemer:
Gemeente Assen
Voortgang:
km
Motivering:
Uitgevoerd: 0,5
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: nautisch baggeren Havenkanaal (gemeente Assen)
SGBP omschrijving:
verdiepen watersysteem (overdimensioneren)
Initiatiefnemer:
Gemeente Ássen
Voortgang:
ha
Omvang: 8 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 8
Toelichting:
< 2015
Maatregelen gepland voor de periode 2016-2021
Oorspronkelijke naam: aanleg natuurvriendelijke oevers (3 km)
Omvang: 3 km
SGBP omschrijving:
verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa’s
Andere richtlijn:
Toelichting:
Maatregelen gepland voor de periode 2022-2027
Oorspronkelijke naam: aanleg natuurvriendelijke oevers (3 km)
Omvang: 3 km
SGBP omschrijving:
verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Andere richtlijn:
Toelichting:
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Noord-Willemskanaal
Code waterlichaam:
NL33NW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 64 van 103
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Natuurlijke omstandigheden
Overige waterflora
Onevenredig kostbaar
Overige waterflora
Technisch onhaalbaar
Overige waterflora
Motivering per motiveringsgrond
Natuurlijke omstandigheden
Het duurt meerdere jaren voordat het ecosysteem zich volledig heeft aangepast aan een nieuwe situatie,
bijvoorbeeld omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw habitat te koloniseren. Om deze redenen zijn
de effecten van maatregelen in de eerste en tweede planperiode pas na deze tweede planperiode volledig van
kracht.
Onevenredig kostbaar
Waterschap Hunze en Aa’s ontvangt jaarlijks €85 miljoen aan inkomsten. Voor het KRW maatregelenpakket van
de periode 2016-2021 wordt jaarlijks gemiddeld € 3.77 miljoen uitgetrokken, waarmee de kosten binnen de
randvoorwaarde blijven van beperkte lastenstijging voor de burger zoals afgesproken met het bestuur. De
overige maatregelen staan gepland na 2021, omdat het eerder uitvoeren van meer maatregelen als
disproportioneel kostbaar wordt beschouwd.
Technisch onhaalbaar
Vanwege het maatschappelijke draagvlak, vindt grondverwerving vrijwel altijd plaats op vrijwillige basis. Een
gefaseerde uitvoering is dan in veel gevallen voordeliger, omdat hiermee het opdrijven van grondprijzen kan
worden tegengegaan. Bovendien is het niet aannemelijk dat alle benodigde gronden voor herinrichting tijdig
verworven zijn, want er is vervolgens ook nog tijd nodig voor realisatie van maatregelen. Kansen om grond te
verwerven zijn vaak gebonden aan bepaalde gebeurtenissen (ruilverkaveling, bedrijfsovernames), die zich lang
niet op alle locaties binnen de komende periode zullen voordoen. Dergelijke grootschalige gebiedsprocessen
kennen mede als gevolg van juridische procedures een doorlooptijd die de planperiode overschrijdt. Dit heeft als
consequentie dat fasering nodig is.
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW.
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Noord-Willemskanaal
Code waterlichaam:
NL33NW_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 65 van 103
Factsheet: NL33OA_2
Boezemkanalen Oldambt
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Code:
NL33OA_2
Deelstroomgebied: Eems
Type:
M6a (Grote ondiepe kanalen
zonder scheepvaart)
Waterbeheerder:
Status: Kunstmatig
Boezemkanalen Oldambt
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Provincie Groningen
Gemeenten:
Delfzijl, Menterwolde, Oldambt
Nee
Karakterschets:
Afwateringskanalen in laagveen- of zeekleigebied met boezemfunctie. De kanalen worden gevoed door
regen, grondwater en/of uitgeslagen polderwater. Het profiel van de watergang is rechthoekig of
trapeziumvormig met abrupte overgangen van land naar water.
Beschermde gebieden:
- Habitatrichtlijn
Waddenzee en Eems-Dollard (NL_HAB_1_2)
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Oldambt
Code waterlichaam:
NL33OA_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 66 van 103
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
puntbronnen
rioolwaterzuiveringsinstallaties
Zuivering afvalwater
Nutrienten,
bestrijdingsmiddelen en
hormoonverstorende stoffen
diffuse bronnen
door landbouwgronden
Landbouw
Nutriënten,
bestrijdingsmiddelen
regulering
waterbeweging
oeververdediging, duikers,
overkluizing, kribben
Veiligheid
Onnatuurlijke oevermilieus
regulering
waterbeweging
barrières (niet of moeilijk
(vis)passeerbare gemalen,
stuwen, dammen etc.)
Peilbeheer
(grond)water
Continuüm doorbroken
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces.
Boezemkanalen Oldambt zijn afwateringskanalen in een laagveen- of zeekleigebied met een boezemfunctie die via
gemaal Rozema afwateren op de Dollard. Het water wordt gevoed door regen, grondwater en/of uitgeslagen
polderwater. De belangrijkste belasting op het waterlichaam wordt gevormd door de landbouw. Het profiel van de
kanalen is rechthoekig of trapeziumvormig met abrupte overgangen van land naar water. De niet-natuurlijke
inrichting van de oever en de niet-natuurlijke peilen zijn belemmerend voor de biologie.
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Status: Kunstmatig
Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was.
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
(geen normoverschrijdingen)
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Motivering chemische toestand:
Er is geen toelichting beschikbaar.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Oldambt
Code waterlichaam:
NL33OA_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 67 van 103
Biologie
GEP
Toestand
2009
Macrofauna (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
E-matig
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,46
E-matig *
E-matig
matig
Vis (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
E-goed
goed
Fytoplankton (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
E-goed
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
≤ 0,15
E-matig *
E-goed
goed
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
≤ 4,00
E-goed *
E-goed
goed
Beoordeling periode 2009-2015
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
Algemeen fysische chemie
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
NVT
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 400
E-slecht *
E-slecht
slecht
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
5,5 - 8,5
E-goed *
E-goed
goed
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
60 - 120
E-goed *
E-goed
goed
≥ 0,30
E-goed *
E-goed
goed
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
groen = goed,
geel = matig,
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Oldambt
Code waterlichaam:
NL33OA_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 68 van 103
Voor de kwaliteitselementen overige waterflora (macrofyten) en vis zijn de toestanden 2009 bepaald
met oude maatlatten tegen oude GEP doelen en de toestand 2010-2015 met nieuwe maatlatten
tegen nieuwe GEP doelen. Dit methodische verschil verklaart in de eerste plaats de verschillen voor
deze kwaliteitselemententen tussen de toestand 2009 en toestand 2010-2015. Er is hier dus geen
sprake van daadwerkelijke verandering in toestand.
Op dit moment treffen we normoverschrijdingen van gewasbeschermingsmiddelen in het
waterlichaam aan. In de volgende planperiode zal dit bij de beoordeling van ecologie meegenomen
worden.
De waterplanten voldoen in het waterlichaam nog niet aan het doel; ze scoren matig. Door het vaste
boezempeil, de in het grootste deel van het waterlichaam aanwezige oeververharding en lokaal te
hoge nutriëntenrijkdom zijn de oevers nog onvoldoende ontwikkeld. Dit betekent dat er onvoldoende
ondergedoken waterplanten aanwezig zijn en dat er onvoldoende sprake is van oeverbegroeiing.
De hoge score voor algen geeft mogelijk een vertekend beeld. Deze waarde is een geprojecteerde
score van het waterlichaam Duurswold. Op basis van chlorofyl-metingen is geconstateerd dat dit
mogelijk een te gunstig beeld laat zien voor dit waterlichaam. Op basis van aanvullende metingen in
2015 zal bekeken worden wat de daadwerkelijke score is van algen in het waterlichaam. Mogelijk
dat de doelen op basis van deze meetactie aangepast gaan worden.
Ook voor macrofauna geldt dat het oordeel is gebaseerd op projectie van metingen in waterlichaam
kanalen Duurswold. Deze wordt tot nu toe als representatief geacht maar in 2014 zullen aanvullende
metingen in het waterlichaam kanalen Oldambt uitgevoerd worden om dit uitgangspunt te
controleren.
Door invloed van (natuurlijke) brakke kwel en instroom van zout water scoort het waterlichaam voor
chloride slecht. Dit effect treedt echter maar in een deel van het waterlichaam op. M.n. bij de
zeesluis en in mindere mate in het kanaaltraject ten noorden van het Hondshalstermeer is dit het
geval.
2010-2015
2009
Eindoordeel
Chemie
Totaal
Ecologie
Totaal
C-voldoet *
C-voldoet
E-matig
*
E-matig
Biologie
E-matig
*
E-matig
Fysische chemie
E-slecht
*
E-slecht
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
C-voldoet
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Oldambt
Code waterlichaam:
NL33OA_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 69 van 103
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015
Oorspronkelijke naam: natuurvriendelijke oever (2.5 km)
Omvang: 2,5 km
SGBP omschrijving:
verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa’s
Voortgang:
km
Motivering:
Uitgevoerd: 2,5
Toelichting:
< 2015
Maatregelen gepland voor de periode 2016-2021
Oorspronkelijke naam: natuurvriendelijke oever (7.5 km)
Omvang: 7,5 km
SGBP omschrijving:
verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa’s
Andere richtlijn:
Toelichting:
> 2015
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Natuurlijke omstandigheden
chloride, Overige waterflora
Motivering per motiveringsgrond
Natuurlijke omstandigheden
Hoge chlorideconcentraties worden veroorzaakt door natuurlijk optredende brakke kwel en naar binnen tredend
schutwater. Dit effect treedt echter alleen op aan de noordzijde van dit waterlicham en is het sterkste meetbaar
ter hoogte van de zeesluizen.
Een deel van de inrichtingsmaatregelen wordt in de tweede planperiode uitgevoerd. Uit onderzoek is gebleken
dat het in veel gevallen een aantal jaar kan duren voordat het ecosysteem zich volledig heeft aangepast aan een
nieuwe situatie, bijvoorbeeld omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw habitat te koloniseren. Om
deze redenen zijn de effecten van maatregelen in de tweede planperiode pas in de derde planperiode volledig
van kracht.
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Oldambt
Code waterlichaam:
NL33OA_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 70 van 103
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW.
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Boezemkanalen Oldambt
Code waterlichaam:
NL33OA_2
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 71 van 103
Factsheet: NL33OM
Oldambtmeer
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Code:
NL33OM
Deelstroomgebied: Eems
Type:
M14 (Grote ondiepe gebufferde
plassen)
Waterbeheerder:
Status: Kunstmatig
Oldambtmeer
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Provincie Groningen
Gemeenten:
Oldambt
Nee
Karakterschets:
Beschermde gebieden:
- Zwemwater
NOORDRAND OLDAMBTMEER, MIDWOLDA (NLBW33_6404)
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Oldambtmeer
Code waterlichaam:
NL33OM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 72 van 103
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
diffuse bronnen
door landbouwgronden
Landbouw
Nutriënten,
bestrijdingsmiddelen
regulering
waterbeweging
oeververdediging, duikers,
overkluizing, kribben
Veiligheid
Onnatuurlijke oevermilieus
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces.
Het meer wordt hoofzakelijk gevoed door regenwater en uitgeslagen water uit de omringende polders. Het meer
heeft een bergingsfunctie; het peil fluctueert maximaal 40 cm. Belangrijkstee belasting wat betreft stoffen komt
(met name via aanvoerwater vanuit omringende polder) van landbouw (nutriënten en
gewasbeschermingsmiddelen).
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Status: Kunstmatig
Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was.
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
(geen normoverschrijdingen)
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Motivering chemische toestand:
Er is geen toelichting beschikbaar.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Oldambtmeer
Code waterlichaam:
NL33OM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 73 van 103
Biologie
GEP
Toestand
2009
Macrofauna (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
E-matig
goed
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
E-goed
goed
Vis (EKR)
≥ 0,55
E-matig *
E-matig
matig
Fytoplankton (EKR)
≥ 0,60
E-goed *
E-goed
goed
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
≤ 0,10
E-goed *
E-goed
goed
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
≤ 4,00
E-goed *
E-goed
goed
Beoordeling periode 2009-2015
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
Algemeen fysische chemie
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
NVT
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 200
E-goed *
E-goed
goed
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
5,5 - 8,5
E-goed *
E-goed
goed
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
60 - 120
E-goed *
E-goed
goed
≥ 0,60
E-goed *
E-goed
goed
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
groen = goed,
geel = matig,
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier M14) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
Voor de kwaliteitselementen overige waterflora (macrofyten) en vis zijn de toestanden 2009 bepaald
met oude maatlatten tegen oude GEP doelen en de toestand 2010-2015 met nieuwe maatlatten
tegen nieuwe GEP doelen. Dit methodische verschil verklaart in de eerste plaats de verschillen voor
deze kwaliteitselemententen tussen de toestand 2009 en toestand 2010-2015. Er is hier dus geen
sprake van daadwerkelijke verandering in toestand.
De macrofauna laat een verbetering zien, maar scoort nog matig, hetgeen mogelijk te maken heeft
met de ligging van het beperkte aantal meetlocaties midden op het meer, deels nabij vaargeul.
Gezien de gevarieerde en uitbundige plantenontwikkeling, de lage nutriëntenwaarden en het
doorzicht is het aannemelijk dat de ecologische kwaliteit voor macrofauna op het meer goed is. De
komende jaren wordt via een verder uitgebreid meetnet de ontwikkeling gevolgd.
Vis scoort ook nog matig vanwege ontbreken van migratiemogelijkheden van omringende wateren
naar het Oldambtmeer. Het realiseren en openstellen van de noordelijke vaarverbinding draagt bij
aan het verbeteren van deze migratiemogelijkheden. Een verbetering van de score voor het
kwaliteitselement vis is dan ook de komende jaren te verwachten.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Oldambtmeer
Code waterlichaam:
NL33OM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 74 van 103
2010-2015
2009
Eindoordeel
Chemie
Totaal
Ecologie
Totaal
C-voldoet *
C-voldoet
E-matig
*
E-matig
Biologie
E-matig
*
E-matig
Fysische chemie
E-goed
*
E-goed
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
C-voldoet
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Natuurlijke omstandigheden
Vis-kwaliteit
Motivering per motiveringsgrond
Natuurlijke omstandigheden
De visstand in het meer scoort nog matig. Het Oldambtmeer is volledig nieuw aangelegd waardoor het enige tijd
zal duren voordat er zich hier een gezonde en complete visstand heeft ontwikkeld.
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Oldambtmeer
Code waterlichaam:
NL33OM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 75 van 103
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Oldambtmeer
Code waterlichaam:
NL33OM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 76 van 103
Factsheet: NL33SM
Schildmeer
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Code:
NL33SM
Deelstroomgebied: Eems
Type:
M14 (Grote ondiepe gebufferde
plassen)
Waterbeheerder:
Status: Sterk Veranderd
Schildmeer
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Provincie Groningen
Gemeenten:
Slochteren
Nee
Karakterschets:
Beschermde gebieden:
- Zwemwater
SCHILDMEER, STEENDAM (NLBW33_5402)
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Schildmeer
Code waterlichaam:
NL33SM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 77 van 103
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
diffuse bronnen
door landbouwgronden
Landbouw
emissies van nutriënten
(significant) en
gewasbeschermingsmiddlen
(niet significant)
regulering
waterbeweging
verlies oeverzones en
overstromingsvlaktes
Waterbeheer
afgestemd op
gebiedsfuncties
minder ruimte voor natuurlijke
processen, afname
leefgebied en opgroeigebied
flora en fauna, lage
biodiversiteit
regulering
waterbeweging
oeververdediging, duikers,
overkluizing, kribben
Veiligheid
onnatuurlijke oevermilieus
regulering
waterbeweging
wateroverdracht stroomgebieden
(wateraanvoer en/of
waterafvoer)
Peilbeheer
(grond)water
aanvoer van diverse stoffen
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces.
Het Schildmeer maakt samen met de Duurswold boezemkanalen onderdeel uit van de Duurswold boezem waarop
één gezamenlijk peilregiem van toepassing is. Het peilbeheer is tegennatuurlijk, maar er zal worden overgegaan
tot een natuurlijker peilregime. De oevers zijn grotendeels niet natuurvriendelijk. Het meer wordt gevoed door
regen, en instromend oppervlaktewater uit de boezemkanalen en poldergemalen. Het meer heeft een vaarfunctie
(met name voor recreatie), zwemfunctie en wordt het gebruikt als viswater. De belasting met stoffen komt
voornamelijk door de aanvoer vanuit de boezem (Kanalen Duurswold). De boezem is voornamelijk belast met
stoffen door landbouw en aanvoerwater.
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Status: Sterk Veranderd
Overige duurzame
activiteiten
Waterhuishouding en
bescherming tegen
overstromingen
Activiteiten waarvoor
water wordt opgeslagen
Scheepvaart, havens,
recreatie
Milieu in brede zin
Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar
gebruiksfuncties
Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten
aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin:
Flexibel peilbeheer in boezemwateren
False
False
False
True
False False
Verwijderen waterkeringen
False
False
False
True
False False
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Schildmeer
Code waterlichaam:
NL33SM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 78 van 103
Motivering per gebruiksfunctie
Gebruiksfunctie: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering
Motivering:
Het Schildmeer maakt deel uit van de Duurswoldboezem en is omringd door
lager gelegen polders. Het meer is vrijwel volledig voorzien van een
waterkerende kade om de omliggende gebieden te beschermen. Ten aanzien
van het gevoerde peilbeheer zal binnen de beschikbare bandbreedte in de
toekomst een natuurlijker peilbeheer gevoerd gaan worden dan in het verleden
het geval was. Een volledig natuurlijk peilbeheer wordt gezien de andere
gebruiksfuncties in het gebied niet haalbaar geacht.
Beschouwde alternatieven
Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het
waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en):
- Ja, technisch onhaalbaar
Motivering:
(Er is geen motivering gegeven)
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
(geen normoverschrijdingen)
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Motivering chemische toestand:
Er is geen toelichting beschikbaar.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Schildmeer
Code waterlichaam:
NL33SM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 79 van 103
Biologie
GEP
Toestand
2009
Macrofauna (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,46
E-goed * E-ontoereikend
Vis (EKR)
≥ 0,50
Fytoplankton (EKR)
≥ 0,60
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
Beoordeling periode 2009-2015
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
E-matig
matig
matig
E-matig
matig
E-goed *
E-matig
goed
≤ 0,10
E-goed *
E-goed
goed
≤ 3,50
E-matig *
E-goed
goed
E-ontoereikend
*
Algemeen fysische chemie
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
NVT
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 200
E-goed *
E-goed
goed
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
5,5 - 8,5
E-goed *
E-goed
goed
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
60 - 120
E-goed *
E-goed
goed
≥ 0,60
E-goed *
E-goed
goed
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
groen = goed,
geel = matig,
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier M14) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
Voor de kwaliteitselementen overige waterflora (macrofyten) en vis zijn de toestanden 2009 bepaald
met oude maatlatten tegen oude GEP doelen en de toestand 2010-2015 met nieuwe maatlatten
tegen nieuwe GEP doelen. Dit methodische verschil verklaart in de eerste plaats de verschillen voor
deze kwaliteitselemententen tussen de toestand 2009 en toestand 2010-2015. Er is hier dus geen
sprake van daadwerkelijke verandering in toestand.
Door het ontbreken van goed ontwikkelde oevers en brede zones met ondergedoken waterplanten
ontbreekt een deel van het leefgebied van vis (onvoldoende paai- en opgroeigebied) en macrofauna.
De aanleg van brede ondiepe oeverzones in combinatie met het instellen van een natuurlijker
peilbeheer (2016) moeten dit gaan verbeteren.
De toestand van algen wordt mogelijk beinvoed door de grootschalige aanwezigheid van
driehoeksmosselen. De sterk filterende werking van deze mosselen kan de samenstellingen
dichtheden van de aanwezige algengemeenschap beinvloeden.
2010-2015
2009
Eindoordeel
Chemie
Totaal
C-voldoet *
Ecologie
Totaal
E-ontoereikend
*
E-ontoereikend
Biologie E-ontoereikend
*
E-ontoereikend
Fysische chemie
E-matig
*
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Schildmeer
Code waterlichaam:
NL33SM
C-voldoet
E-goed
C-voldoet
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 80 van 103
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015
Oorspronkelijke naam: aanleggen natuurvriendelijke oevers met plas/dras berm
SGBP omschrijving:
verbreden watersysteem, aansluitend wetland / verlagen
uiterwaard
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
ha
Omvang: 10 ha
Motivering:
Planvoorbereiding: 5
Uitgevoerd: 5
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: nautisch (en 'hydromorfologisch') baggeren
SGBP omschrijving:
verdiepen watersysteem (overdimensioneren)
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
ha
Omvang: 100 ha
Motivering:
Planvoorbereiding: 78
Uitgevoerd: 22
Toelichting:
< 2015
Maatregelen gepland voor de periode 2016-2021
Voor maatregelen ten behoeve van de zwemwaterrichtlijn wordt verwezen naar www.zwemwater.nl.
Oorspronkelijke naam: implementatie natuurvriendelijk peilbeheer
SGBP omschrijving:
aanpassen waterpeil
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Omvang: 1 stuks
Andere richtlijn:
Toelichting:
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Schildmeer
Code waterlichaam:
NL33SM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 81 van 103
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Natuurlijke omstandigheden
Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora,
Vis-kwaliteit
Motivering per motiveringsgrond
Natuurlijke omstandigheden
Een deel van de maatregelen wordt in de tweede planperiode uitgevoerd. Uit onderzoek is gebleken dat het in
veel gevallen een aantal jaar kan duren voordat het ecosysteem zich volledig heeft aangepast aan een nieuwe
situatie, bijvoorbeeld omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw habitat te koloniseren. Om deze
redenen zijn de effecten van maatregelen in de tweede planperiode pas in de derde planperiode volledig van
kracht.
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Overmacht
Overige waterflora
Motivering per motiveringsgrond
Overmacht
Macrofyten: De toestand voor macrofyten is matig door het ontbreken van ondergedoken waterplanten. In 2007
was de toestand van macrofyten goed. De reden van dit verschil is onbekend. Mogelijk heeft dit deels te maken
met verstoringen door werkzaamheden (baggeren, aanleg vooroevers). Maar de indruk is dat er ook structurelere
oorzaken zijn waarom de toestand voor macrofyten (ondergedoken waterplanten in het bijzonder) niet goed is.
Zie onder Toestand.
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Schildmeer
Code waterlichaam:
NL33SM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 82 van 103
Factsheet: NL33WN
Westerwoldsche Aa Noord
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Code:
NL33WN
Deelstroomgebied: Eems
Type:
R7 (Langzaam stromende
rivier/nevengeul op zand/klei)
Waterbeheerder:
Status: Sterk Veranderd
Westerwoldsche Aa Noord
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Provincie Groningen
Gemeenten:
Bellingwedde, Oldambt
Nee
Karakterschets:
Beschermde gebieden:
- Habitatrichtlijn
Waddenzee en Eems-Dollard (NL_HAB_1_2)
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Westerwoldsche Aa Noord
Code waterlichaam:
NL33WN
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 83 van 103
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
diffuse bronnen
door landbouwgronden
Landbouw
emissies van nutriënten
(significant) en
gewasbeschermingsmiddelen
(niet significant)
regulering
waterbeweging
verlies oeverzones en
overstromingsvlaktes
Veiligheid
onnatuurlijke oevermilieus
regulering
waterbeweging
barrières (niet of moeilijk
(vis)passeerbare gemalen,
stuwen, dammen etc.)
regulering
waterbeweging
wateroverdracht stroomgebieden
(wateraanvoer en/of
waterafvoer)
Peilbeheer
(grond)water
aanvoer van diverse stoffen
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces.
Belangrijke hydromorfologische belastingen zijn de steile, harde oevers. Belasting met stoffen is er voornamelijk
de aanvoer vanuit bovenstroomse stroomgebied (beïnvloed door aanvoerwater uit IJsselmeer en door rwzi’s).
Ook is er belasting met stoffen door emissies van landbouwgronden.
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Status: Sterk Veranderd
Overige duurzame
activiteiten
Waterhuishouding en
bescherming tegen
overstromingen
Activiteiten waarvoor
water wordt opgeslagen
Scheepvaart, havens,
recreatie
Milieu in brede zin
Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar
gebruiksfuncties
Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten
aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin:
Anders, zie toelichting
False
True
False
True
False False
Verwijderen waterkeringen
False
False
False
True
False False
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Westerwoldsche Aa Noord
Code waterlichaam:
NL33WN
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 84 van 103
Motivering per gebruiksfunctie
Gebruiksfunctie: Scheepvaart, met inbegrip van havenfaciliteiten, of recreatie
Motivering:
Ondanks het feit dat de Westerwoldse Aa (Noord) van oorsprong een beek is
heeft het in de huidige staat een dimensionering van een scheepvaart kanaal.
Scheepvaart is ook een officieele functie van deze watergang.
Gebruiksfunctie: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering
Motivering:
Het gewijzigde afvoerregime van de bovenstrooms gelegen beken (Ruiten Aa
en Mussel Aa/Pagediep) werkt door op de benedenloop van de Westerwoldsche
Aa. Ook hier is sprake van een gewijzigd afvoerregime waarbij in de zomers
ook aanzienlijke wateraanvoer vanuit het IJsselmeer een rol speelt. Daarnaast
maakt dit traject volledig deel uit van de boezem en kent een landbouwkundig
peilbeheer.
Beschouwde alternatieven
Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het
waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en):
- Ja, technisch onhaalbaar
Motivering:
(Er is geen motivering gegeven)
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
(geen normoverschrijdingen)
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Motivering chemische toestand:
Er is geen toelichting beschikbaar.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Westerwoldsche Aa Noord
Code waterlichaam:
NL33WN
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 85 van 103
Biologie
GEP
Beoordeling periode 2009-2015
Macrofauna (EKR)
≥ 0,50
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,50
Vis (EKR)
≥ 0,31
NVT
Fytoplankton (EKR)
Toestand
2009
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
* E-ontoereikend
E-ontoereikend
matig
E-matig
matig
E-ontoereikend
*
E-matig
matig
NVT
NVT
E-matig *
Algemeen fysische chemie
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
≤ 0,15
E-goed *
E-goed
goed
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
≤ 5,00
E-goed *
E-goed
goed
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
NVT
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 200
E-goed *
E-matig
matig
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
6,0 - 8,5
E-goed *
E-goed
goed
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
70 - 120
E-goed *
E-goed
goed
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
NVT
groen = goed,
NVT
geel = matig,
NVT
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier R7) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
Voor de kwaliteitselementen overige waterflora (macrofyten) en vis zijn de toestanden 2009 bepaald
met oude maatlatten tegen oude GEP doelen en de toestand 2010-2015 met nieuwe maatlatten
tegen nieuwe GEP doelen. Dit methodische verschil verklaart in de eerste plaats de verschillen voor
deze kwaliteitselemententen tussen de toestand 2009 en toestand 2010-2015. Er is hier dus geen
sprake van daadwerkelijke verandering in toestand.
De biologische toestand is nog niet goed. Macrofauna voldoet ontoereikend en macrofyten en vis
matig. Dit komt doordat de maatregelen in Westerwoldsche Aa Noord nog maar gedeeltelijk, en dat
dan ook nog pas recent, zijn uitgevoerd. Het zal enige tijd vragen na de uitgevoerde herinrichting
voordat de oevers weer begroeid zijn en de macrofauna en visstand hierop gereageerd hebben. Voor
vis is het aanwezige vismigratieknelpunt pas recentelijk in eind 2013 opgelost (Nieuwe Statenzijl).
De aanleg van natuurvriendelijke oevers en een vispassage zullen de knelpunten oplossen, waardoor
op den duur de goede toestand van biologie zal worden bereikt. De termijn waarop dit gebeurt is
mede afhankelijk van de snelheid waarmee de biologie reageert op de verbeterde omstandigheden.
Chloride voldoet (lokaal) matig op het meetpunt, dat dichtbij de uitmonding van de beek in zee ligt.
Dit komt door de (lokale) invloed van zee. We zullen het meetpunt verleggen naar meer
stroomopwaarts zodat het representatiever zal zijn.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Westerwoldsche Aa Noord
Code waterlichaam:
NL33WN
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 86 van 103
2010-2015
2009
Eindoordeel
Chemie
Totaal
C-voldoet *
Ecologie
Totaal
E-ontoereikend
*
E-ontoereikend
Biologie E-ontoereikend
*
E-ontoereikend
Fysische chemie
E-goed
*
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
C-voldoet
E-matig
C-voldoet
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015
Oorspronkelijke naam: aanleg Binnen Aa
Omvang: 6,5 km
SGBP omschrijving:
verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
km
Motivering:
Planvoorbereiding: 4
Uitgevoerd: 2,5
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: aanleg oeverzone De Bult - Nieuwe Schans (2 km)
Omvang: 2 km
SGBP omschrijving:
verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
km
Uitgevoerd: 2
Toelichting:
Motivering:
6 km
< 2015
Oorspronkelijke naam: aanleg vispassage Nieuwe Statenzijl
SGBP omschrijving:
vispasseerbaar maken kunstwerk
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Omvang: 1 stuks
Motivering:
Uitgevoerd: 1
Toelichting:
< 2015
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Westerwoldsche Aa Noord
Code waterlichaam:
NL33WN
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 87 van 103
Maatregelen gepland voor de periode 2016-2021
Oorspronkelijke naam: aanleg oeverzone De Bult - Nieuwe Schans (4 km)
Omvang: 4 km
SGBP omschrijving:
verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa’s
Andere richtlijn:
Toelichting:
> 2015
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Natuurlijke omstandigheden
Algemene fysisch-chemische parameters,
Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora,
Vis-kwaliteit
Motivering per motiveringsgrond
Natuurlijke omstandigheden
De (resterende) inrichtingsmaatregelen worden in deze tweede planperiode uitgevoerd. Het duurt echter
meerdere jaren voordat het ecosysteem zich volledig heeft aangepast aan een nieuwe situatie, bijvoorbeeld
omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw habitat te koloniseren. Om deze redenen zijn de effecten
van maatregelen in de eerste en tweede planperiode pas na deze tweede planperiode volledig van kracht.
Chloride voldoet matig. Dit is het gevolg van de ligging van het meetpunt direct tegen de zeesluizen. Dit is niet
representatief voor het gehele waterlichaam. Het meetpunt zal verplaatst gaan worden.
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW.
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Westerwoldsche Aa Noord
Code waterlichaam:
NL33WN
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 88 van 103
Factsheet: NL33WZ
Westerwoldsche Aa Zuid / Ruiten Aa / Runde
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Westerwoldsche Aa Zuid / Ruiten
Aa / Runde
Code:
NL33WZ
Deelstroomgebied: Eems
Type:
R5 (Langzaam stromende
middenloop/benedenloop op zand)
Waterbeheerder:
Status: Sterk Veranderd
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Provincie Groningen, Provincie Drenthe
Gemeenten:
Bellingwedde, Emmen, Oldambt, Stadskanaal, Vlagtwedde
Nee
Karakterschets:
Beschermde gebieden:
Er zijn geen beschermde gebieden vermeld.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Westerwoldsche Aa Zuid / Ruiten Aa / Runde
Code waterlichaam:
NL33WZ
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 89 van 103
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
puntbronnen
rioolwaterzuiveringsinstallaties
Afvalwaterzuivering
emissies van diverse stoffen
diffuse bronnen
door landbouwgronden
Landbouw
emissies van nutriënten en
gewasbeschermingsmiddelen
regulering
waterbeweging
stuw: verschil waterstand :
verhogen waterstand
(peilbeheersing)
Waterbeheer
afgestemd op
gebiedsfuncties
kunstmatige waterhuishouding
regulering
waterbeweging
kanalisatie c.q. normalisatie van
de waterloop
Veiligheid, Landbouw
verandering
afvoerkarakteristiek
regulering
waterbeweging
verlies oeverzones en
overstromingsvlaktes
Veiligheid, Landbouw
onnatuurlijke oevermilieus
regulering
waterbeweging
barrières (niet of moeilijk
(vis)passeerbare gemalen,
stuwen, dammen etc.)
peilbeheer
(grond)water
continuüm doorbroken
regulering
waterbeweging
wateroverdracht stroomgebieden
(wateraanvoer en/of
waterafvoer)
Waterhuishouding
(overig)
aanvoer van diverse stoffen
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces.
Belangrijke belastingen zijn kanalisatie, niet-natuurvriendelijke oevers, peilregulatie en conventioneel onderhoud
en beheer. Belasting met stoffen is er voornamelijk door emissies van landbouwgronden en door aanvoer met
aanvoerwater van gebiedsvreemd water uit het IJsselmeer en de Hoogeveense vaart.
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Status: Sterk Veranderd
Overige duurzame
activiteiten
Waterhuishouding en
bescherming tegen
overstromingen
Activiteiten waarvoor
water wordt opgeslagen
Scheepvaart, havens,
recreatie
Milieu in brede zin
Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar
gebruiksfuncties
Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten
aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin:
Anders, zie toelichting
False
False
False
True
False False
Flexibel peilbeheer in boezemwateren
False
False
False
True
False False
Hermeandering beken in agrarisch gebied
False
False
False
True
False False
Verwijderen waterkeringen
False
False
False
True
False False
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Westerwoldsche Aa Zuid / Ruiten Aa / Runde
Code waterlichaam:
NL33WZ
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 90 van 103
Motivering per gebruiksfunctie
Gebruiksfunctie: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering
Motivering:
Het grotendeels verdwijnen van de veengebieden die als brongebied van dit
beeksysteem functioneerden zorgen voor een sterk gewijzigd afvoerregime van
de beek. Hierdoor is het noodzakelijk de beek gedurende het zomerhalfjaar van
water te voorzien om droogval te voorkomen. De benedenloop van de
Westerwoldsche Aa zit op een vast boezempeil om de bevaarbaarheid en
spuimogelijkheden te garanderen. Omdat het bendedenstroomse traject van de
beek deel uitmaakt van de boezem en een verhoogde waterstand kent zijn
kaden noodzakelijk om overstroming van het lager gelegen achterland te
voorkomen. In de bovenstrooms gelegen trajecten van de beek (Runde en
Ruiten Aa) is op trajecten geen volledige scheiding van de omringende
agrarische gebieden mogelijk. Hier wordt een landbouwkundig peilbeheer
gehanteerd.
Beschouwde alternatieven
Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het
waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en):
- Ja, technisch onhaalbaar
Motivering:
(Er is geen motivering gegeven)
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
(geen normoverschrijdingen)
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Motivering chemische toestand:
Er is geen toelichting beschikbaar.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Westerwoldsche Aa Zuid / Ruiten Aa / Runde
Code waterlichaam:
NL33WZ
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 91 van 103
Biologie
GEP
Beoordeling periode 2009-2015
Macrofauna (EKR)
≥ 0,60
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,56
Vis (EKR)
≥ 0,25
Fytoplankton (EKR)
NVT
Toestand
2009
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
* E-ontoereikend
E-ontoereikend
E-matig *
E-matig
matig
matig
E-ontoereikend
* E-ontoereikend
matig
NVT
NVT
Algemeen fysische chemie
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
≤ 0,10
E-matig *
E-goed
goed
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
≤ 3,00
E-matig *
E-goed
goed
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 60
E-matig *
E-matig
matig
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
5,5 - 8,5
E-goed *
E-goed
goed
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
70 - 120
E-goed *
E-goed
goed
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
NVT
groen = goed,
NVT
NVT
geel = matig,
NVT
NVT
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier R5) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
Voor de kwaliteitselementen overige waterflora (macrofyten) en vis zijn de toestanden 2009 bepaald
met oude maatlatten tegen oude GEP doelen en de toestand 2010-2015 met nieuwe maatlatten
tegen nieuwe GEP doelen. Dit methodische verschil verklaart in de eerste plaats de verschillen voor
deze kwaliteitselemententen tussen de toestand 2009 en toestand 2010-2015. Er is hier dus geen
sprake van daadwerkelijke verandering in toestand.
Macrofauna en vis voldoen ontoereikend en macrofyten matig.
Bij macrofauna hebben de negatief dominante soorten de overhand en scoren positieve en
kenmerkende soorten laag. Dit komt voornamelijk doordat de inrichting en de doorstroming nog niet
op orde is en daarnaast voor vis ook door vismigratieknelpunten. De maatregelen zijn nog niet
volledig uitgevoerd en de biologie heeft tijd nodig om tot ontwikkeling te komen.
Diverse maatregelen binnen de inrichting van de EHS zullen leiden tot een verbetering van de
ecologische toestand zoals het versmallen en het laten kronkelen van de Ruiten Aa, het verwijderen
of verzachten van barrières voor visoptrek in de beek en het verbeteren van de oeverinrichting.
Chloride voldoet matig. Dit heeft met invloed van aanvoerwater (IJsselmeer ) te maken. In het
verleden is een afweging gemaakt tussen het tijdelijk laten droogvallen van de beek of het voeden
met aanvoerwater. Hierbij is geconcludeerd dat het (gedeeltelijk) voeden met aanvoerwater minder
schadelijk is. Hier is de gebiedsgerichte norm destijds op gebasseerd. Door de toename van droge
zomers neemt de noodzaak tot wateraanvoer naar de beek echter toe, en hiermee ook de
aangevoerde watervolumes. Dit leidt tot toenemende normoverschrijdingen. In de toekomst zal de
norm enigzins verhoogd worden. Dit accepteren we want we zijn afhankelijk van het aanvoerwater.
Op dit moment treffen we normoverschrijdingen van gewasbeschermingsmiddelen in het
waterlichaam aan. Door het nemen van maatregelen in het bovenstrooms gelegen tuinbouwgebied
wordt dit probleem aangepakt.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Westerwoldsche Aa Zuid / Ruiten Aa / Runde
Code waterlichaam:
NL33WZ
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 92 van 103
2010-2015
2009
Eindoordeel
Chemie
Totaal
C-voldoet *
Ecologie
Totaal
E-ontoereikend
*
E-ontoereikend
Biologie E-ontoereikend
*
E-ontoereikend
Fysische chemie
E-matig
*
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
C-voldoet
E-matig
C-voldoet
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Westerwoldsche Aa Zuid / Ruiten Aa / Runde
Code waterlichaam:
NL33WZ
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 93 van 103
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015
Oorspronkelijke naam: 65% inrichting EHS Ruiten Aa
Omvang: 27 km
SGBP omschrijving:
verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
km
Motivering:
Planvoorbereiding: 10
Uitgevoerd: 17
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: Afkoppelopgave gemeente Vlagtwedde
SGBP omschrijving:
afkoppelen verhard oppervlak
Initiatiefnemer:
Gemeente Vlagtwedde
Voortgang:
ha
Omvang: 1,5 ha
Motivering:
Uitgevoerd: 1,5
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: baggeren Veelerdiep (gemeente Vlagtwedde)
SGBP omschrijving:
Verwijderen verontreinigde bagger
Initiatiefnemer:
Gemeente Vlagtwedde
Voortgang:
m3
Omvang: 2.100 m3
Motivering:
Planvoorbereiding: 2.100
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: herprofilering Runde
Omvang: 7 km
SGBP omschrijving:
verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
km
Motivering:
In uitvoering: 2,8
Uitgevoerd: 4,2
Toelichting:
< 2015
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Westerwoldsche Aa Zuid / Ruiten Aa / Runde
Code waterlichaam:
NL33WZ
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 94 van 103
Maatregelen gepland voor de periode 2016-2021
Oorspronkelijke naam: 3 km natuurvriendelijke oever
Omvang: 3 km
SGBP omschrijving:
verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa’s
Andere richtlijn:
Toelichting:
> 2015
Oorspronkelijke naam: 35% inrichting EHS Ruiten Aa traject Renneborg-Ter
Apel
SGBP omschrijving:
verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa’s
Omvang: 15 km
Andere richtlijn:
Toelichting:
> 2015
Oorspronkelijke naam: Vismigratieknelpunten Westerwolde opheffen
SGBP omschrijving:
vispasseerbaar maken kunstwerk
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Omvang: 11 stuks
Andere richtlijn:
Toelichting:
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Natuurlijke omstandigheden
Algemene fysisch-chemische parameters,
Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora,
Vis-kwaliteit
Motivering per motiveringsgrond
Natuurlijke omstandigheden
De (resterende) inrichtingsmaatregelen worden in deze tweede planperiode uitgevoerd. Het duurt echter
meerdere jaren voordat het ecosysteem zich volledig heeft aangepast aan een nieuwe situatie, bijvoorbeeld
omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw habitat te koloniseren. Om deze redenen zijn de effecten
van maatregelen in de eerste en tweede planperiode pas na deze tweede planperiode volledig van kracht.
Chloride voldoet matig en zal dat blijven doen bij het huidige doel. Dit heeft met invloed van aanvoerwater
(IJsselmeer ) te maken. We hanteren een strengere norm (60 mg/l) dan die van het aanvoerwater omdat een
dergelijke norm beter past bij de oorspronkelijke toestand van de beek. Het aanvoerwater heeft echter hogere
chloridegehaltes. Dit accepteren we want we zijn afhankelijk van het aanvoerwater.
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Westerwoldsche Aa Zuid / Ruiten Aa / Runde
Code waterlichaam:
NL33WZ
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 95 van 103
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Westerwoldsche Aa Zuid / Ruiten Aa / Runde
Code waterlichaam:
NL33WZ
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 96 van 103
Factsheet: NL33ZM
Zuidlaardermeer
-DISCLAIMERDe informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met 25 april 2014. Deze factsheet
dient gezien te worden als een werkversie ten behoeve van het opstellen van het Stroomgebiedbeheerplan 2015 en
de daaraan gerelateerde waterplannen. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld
hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de
factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. Omdat de inhoud van de factsheets bestuurlijk niet is
goedgekeurd, kunnen er geen rechten aan worden ontleend.
1. Basisgegevens
Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden,
die een relatie met het waterlichaam hebben.
Naam:
Code:
NL33ZM
Deelstroomgebied: Eems
Type:
M14 (Grote ondiepe gebufferde
plassen)
Waterbeheerder:
Status: Sterk Veranderd
Zuidlaardermeer
Waterschap Hunze en Aa's
Wateronttrekking t.b.v.
menselijke consumptie:
Provincies:
Provincie Groningen, Provincie Drenthe
Gemeenten:
Haren, Hoogezand-Sappemeer, Tynaarlo
Nee
Karakterschets:
Beschermde gebieden:
- Vogelrichtlijn
Zuidlaardermeergebied (NL_VOG_20)
- Zwemwater
ZUIDLAARDERMEER, MEERWIJCK (NLBW33_4402)
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Zuidlaardermeer
Code waterlichaam:
NL33ZM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 97 van 103
2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten
Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan
op het waterlichaam.
Menselijke activiteiten en effecten
Hoofdgroep
Belasting
Functie
Effect
puntbronnen
rioolwaterzuiveringsinstallaties
Zuivering afvalwater
Nutrienten,
bestrijdingsmiddelen en
hormoonverstorende stoffen
diffuse bronnen
door run-off (afstromend
wegwater en regenwaterriolen)
Ontsluiting en
verbindingen
Vergroting nutrienten
belasting. Geen helder meer,
onvoldoende waterplanten,
blauwalgenbloei, lage
biodiversiteit
diffuse bronnen
door landbouwgronden
Landbouw
bestrijdingsmiddelen,Vergrotin
g nutrienten belasting. Geen
helder meer, onvoldoende
waterplanten,
blauwalgenbloei, lage
biodiversiteit
diffuse bronnen
door verkeer (weg/rail) en
infrastructuur
Ontsluiting en
verbindingen
Nutriënten, slibvorming,
chloride
diffuse bronnen
overige diffuse bronnen (vooral
atmosferische depositie)
Diverse functies
Nutriënten, slibvorming
regulering
waterbeweging
verlies oeverzones en
overstromingsvlaktes
Veiligheid, Landbouw
Vermindering natuurlijke
processen en leefgebied voor
aquatische flora en fauna.
Verandering
afvoerkarakteristiek en
vermindering
bergingscapaciteit
regulering
waterbeweging
baggeren c.q. verdiepen (incl.
zandvang)
Vermindering
nutrienten belasting
Helder meer, voldoende
waterplanten geen
blauwalgenbloei
Toelichting belastingen:
De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces.
Het water in het meer bestaat voor 50-60% uit water uit de Hunze en voor 30-40% uit water uit polder
Oostermoer. De biologie wordt momenteel nog negatief beïnvloed door een niet natuurlijk peilbeheer (weinig
fluctuatie in waterstanden), te steile (riet)oevers en te hoge nutriëntenrijkdom. Daarnaast ontbreekt in dit deel
van het systeem de mogelijkheid om zwevend materiaal te laten bezinken/af te zetten.
Het fosfaatgehalte in het meer is te hoog. Deze wordt niet alleen bepaald door de externe belasting. Er is ook een
interne fosfaatbron in het meer, dit is naar verwachting in de winter aangevoerd sediment dat in de zomer fosfaat
nalevert. Het doorzicht wordt niet alleen bepaald door de algen, zodat een aanpak van de nutriëntenbelasting niet
de enige weg is naar herstel van het meer. Andere opties zijn de aanleg van een slibvang, uitbreiding oeverzones
en vitale rietoevers, aangepast peilbeheer, actief visbeheer.
3. Status, doelen en toestand
Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien:
·
de status sterk veranderd of kunstmatig is;
·
de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water.
Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in
de periode tot 2021.
Status: Sterk Veranderd
Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten
aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin:
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Zuidlaardermeer
Code waterlichaam:
NL33ZM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 98 van 103
Overige duurzame
activiteiten
Waterhuishouding en
bescherming tegen
overstromingen
Activiteiten waarvoor
water wordt opgeslagen
Scheepvaart, havens,
recreatie
Milieu in brede zin
gebruiksfuncties
Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar
Anders, zie toelichting
False
False
False
True
False False
Flexibel peilbeheer in boezemwateren
False
False
False
True
False False
Verwijderen waterkeringen
False
False
False
True
False False
Motivering per gebruiksfunctie
Gebruiksfunctie: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering
Motivering:
Het Zuidlaardermeer kent een hoger waterpeil dan veel van de omliggende
polders. Verwijderen van de waterkeringen zou leiden tot permanente
inundatie van deze gebieden. Het sterk gewijzigde afvoerpatroon van de Hunze
heeft ook een gewijzigd hydrologisch regime op het meer tot gevolg (zie ook
factsheet Hunze). Het meer maakt deel uit van de boezem. Een aanpassing van
het huidige peilbeheer naar een volledig natuurlijk peilbeheer heeft uitwerking
op een groot gebied en veel verschillende functies en wordt daardoor niet reeel
uitvoerbaar geacht. De mogelijkheden van een beperkte aanpassing in het
gevoerde peilregime wordt wel nader onderzocht.
Beschouwde alternatieven
Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het
waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en):
- Ja, technisch onhaalbaar
Motivering:
(Er is geen motivering gegeven)
Chemie en chemische stoffen ecologie
Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar 2014
Prioritaire stoffen (KRW)
Specifieke verontreinigende stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
(geen normoverschrijdingen)
Prognose normoverschrijding toestand 2021
Prioritaire Stoffen (KRW)
(geen normoverschrijdingen)
Motivering chemische toestand:
Er is geen toelichting beschikbaar.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Zuidlaardermeer
Code waterlichaam:
NL33ZM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 99 van 103
Biologie
GEP
Toestand
2009
Macrofauna (EKR)
≥ 0,60
E-matig *
Overige waterflora (EKR)
≥ 0,50
E-matig * E-ontoereikend
Vis (EKR)
≥ 0,40
E-ontoereikend
*
Fytoplankton (EKR)
≥ 0,60
* E-ontoereikend
E-ontoereikend
Beoordeling periode 2009-2015
Toestand
2010-2015
Prognose
toestand
2021
E-matig
E-slecht
Algemeen fysische chemie
Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l)
≤ 0,10
E-matig *
E-matig
matig
Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l)
≤ 2,20
E-matig *
E-matig
matig
DIN (winterperiode) (mg N/l)
NVT
Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l)
≤ 40
E-goed *
E-goed
goed
Temperatuur (max. waarde) (gr.C)
≤ 25,0
E-goed *
E-goed
goed
Zuurgraad (zomergemiddelde) (-)
5,5 - 8,5
E-goed *
E-goed
goed
Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%)
60 - 120
E-goed *
E-goed
goed
Doorzicht (zomergemiddelde) (m)
Legenda:
blauw = zeer goed,
rood = slecht,
≥ 0,60
groen = goed,
NVT
NVT
* E-ontoereikend
E-ontoereikend
geel = matig,
ontoereikend
oranje = ontoereikend,
leeg = geen gegevens
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam (hier M14) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze
maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd.
Motivering ecologische toestand:
Voor de kwaliteitselementen overige waterflora (macrofyten) en vis zijn de toestanden 2009 bepaald
met oude maatlatten tegen oude GEP doelen en de toestand 2010-2015 met nieuwe maatlatten
tegen nieuwe GEP doelen. Dit methodische verschil verklaart in de eerste plaats de verschillen voor
deze kwaliteitselemententen tussen de toestand 2009 en toestand 2010-2015. Er is hier dus geen
sprake van daadwerkelijke verandering in toestand.
De fosfaatconcentratie in het Zuidlaardermeer is als het gevolg van maatregelen verbeterd. Toch
scoren fosfaat en stikstof nog matig. Het doorzicht van het meer voldoet niet aan de norm door een
hoog zwevend stofgehalte en te hoge algenconcentraties. In combinatie met de huidige inrichting
van het meer is het fosfaatgehalte nog te hoog voor een overgang naar een meer heldere toestand.
Hiervoor is een verbeterde inrichting noodzakelijk. Dit zorgt ervoor dat het Zuidlaardermeer
robuuster wordt en het de huidige belasting aankan.
De kwaliteit van de ecologie wordt momenteel nog negatief beïnvloed door een niet natuurlijk
peilbeheer (weinig fluctuatie in waterstanden), te steile (riet)oevers en te hoge nutriëntenrijkdom.
Hierdoor zijn o.a. de oevers onvoldoende ontwikkeld: er zijn onvoldoende ondergedoken
waterplanten en er is te weinig oeverbegroeiing. Hiermee ontbreekt ook een deel van het leefgebied
van vis en macrofauna. Daarnaast ontbreekt in dit deel van het systeem de mogelijkheid om
zwevend materiaal te laten bezinken/af te zetten. Het ontbreken van voldoende plantengroei is ook
nadelig voor vis vanwege weinig schuilmogelijkheden tegen roofvissen en weinig paaimogelijkheden.
Blauwalgenbloei komt voor in het zomerseizoen en over een langere periode. Omdat algenbloei
mede afhankelijk is van weersomstandigheden zijn er verschillen tussen de jaren, een betere klasse
dan ‘ontoereikend‘ is in afzonderlijke jaren echter niet gehaald. Dit heeft ook effect op
zwemwaterkwaliteit van zwemlocatie Meerwijck. Zolang het herstel van het Zuidlaardermeer niet is
gerealiseerd zal de zwemwaterfunctie van Meerwijck beperkt zijn.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Zuidlaardermeer
Code waterlichaam:
NL33ZM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 100 van 103
2009
Eindoordeel
2010-2015
Chemie
Totaal
C-voldoet niet*
C-voldoet
Ecologie
Totaal
E-ontoereikend
*
E-slecht
Biologie E-ontoereikend
*
E-slecht
Fysische chemie E-ontoereikend
*
Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet*
*
E-ontoereikend
C-voldoet
*
Legenda:
- Chemie:
blauw = goed/voldoet,
rood = niet goed/voldoet niet
- Ecologie:
blauw = zeer goed,
groen = goed/voldoet,
oranje = ontoereikend,
rood = slecht/voldoet niet
geel = matig,
*: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel.
Toestand 2010-2015 is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar 2014
4. Maatregelen
Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een
aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan.
Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015
worden uitgevoerd kunnen worden vermeld.
De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering (2016 - 2021 en na 2021). Verder is
aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied.
De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december 2013.
Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015
Oorspronkelijke naam: onderzoek naar noodzaak slibvang en/of baggeren
SGBP omschrijving:
uitvoeren onderzoek
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Omvang: 1 stuks
Motivering:
Uitgevoerd: 1
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: saneren 3 overstorten (gemeente Tynaarlo 2x, gemeente
Haren 1x)
SGBP omschrijving:
aanpakken riooloverstorten
Initiatiefnemer:
Gemeente Haren en Tynaarlo
Voortgang:
stuks
Omvang: 3 stuks
Motivering:
Planvoorbereiding: 1
Uitgevoerd: 2
Toelichting:
< 2015
Oorspronkelijke naam: zandfilter (voor 2015) (Gieten)
SGBP omschrijving:
verminderen belasting RWZI
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Voortgang:
stuks
Omvang: 1 stuks
Motivering:
Uitgevoerd: 1
Toelichting:
De nutriëntenreductie is ruimschoots gehaald met de vervangende meer
efficiënte maatregel: Optimalisatie van de RWZI.
< 2015, vevangende maatregel optimalisatie RWZI Gieten Motivatie: Er was vooraf
berekend hoeveel belastingreductie het zandfilter van Gieten zou moeten opleveren.
Deze nutriëntenreductie is ruimschoots gehaald met de vervangende meer efficiënte
maatregel: Optimalisatie van de RWZI. Deze maatregel is daarom als overige maatregel
toegevoegd.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Zuidlaardermeer
Code waterlichaam:
NL33ZM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 101 van 103
Maatregelen gepland voor de periode 2016-2021
Voor maatregelen ten behoeve van de zwemwaterrichtlijn wordt verwezen naar www.zwemwater.nl.
Oorspronkelijke naam: Aanleg rietoevers / luwte lagune
SGBP omschrijving:
overige inrichtingsmaatregelen
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Omvang: 1 stuks
Andere richtlijn:
Toelichting:
Oorspronkelijke naam: Opstellen inrichtingsplan /onderzoek
SGBP omschrijving:
overige inrichtingsmaatregelen
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Omvang: 1 stuks
Andere richtlijn:
Toelichting:
In de komende beheerplanperiode zal er een integraal inrichtingsplan voor het
Zuidlaardermeer opgesteld gaan worden. Mogelijk vloeien hier nieuwe maatregelen uit
voort. Deze zullen na bestuurlijke vaststelling worden toegevoegd aan het KRW
maatregelenpakket.
Oorspronkelijke naam: Wolfsbarge moeraszone + tussenliggende gebieden.
Wolfsbarge natura 2000 (50 hectare)
SGBP omschrijving:
overige inrichtingsmaatregelen
Initiatiefnemer:
Waterschap Hunze en Aa's
Omvang: 1 stuks
Andere richtlijn:
Toelichting:
>2015
5. Toepassing uitzonderingen
De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd
en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe
ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van
deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven.
Fasering van doelbereik tot na 2021
Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is
aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "goed" is, is fasering aan de orde.
Motiveringsgrond
Kwaliteitselement
Natuurlijke omstandigheden
Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit,
Overige waterflora, Vis-kwaliteit
Onevenredig kostbaar
Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit,
stikstof totaal, Overige waterflora, fosfor totaal,
Vis-kwaliteit
Technisch onhaalbaar
Fytoplankton-kwaliteit, Macrofauna-kwaliteit,
stikstof totaal, Overige waterflora, fosfor totaal,
Vis-kwaliteit
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Zuidlaardermeer
Code waterlichaam:
NL33ZM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 102 van 103
Motivering per motiveringsgrond
Natuurlijke omstandigheden
Een deel van de inrichtingsmaatregelen wordt in de tweede planperiode uitgevoerd. Uit onderzoek is gebleken
dat het in veel gevallen een aantal jaar kan duren voordat het ecosysteem zich volledig heeft aangepast aan een
nieuwe situatie, bijvoorbeeld omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw habitat te koloniseren. Om
deze redenen zijn de effecten van maatregelen in de tweede planperiode pas in de derde planperiode volledig
van kracht.
Onevenredig kostbaar
Waterschap Hunze en Aa’s ontvangt jaarlijks €85 miljoen aan inkomsten. Voor het KRW maatregelenpakket van
de periode 2016-2021 wordt jaarlijks gemiddeld € 3.77 miljoen uitgetrokken, waarmee de kosten binnen de
randvoorwaarde blijven van beperkte lastenstijging voor de burger zoals afgesproken met het bestuur. De
overige maatregelen staan gepland na 2021, omdat het eerder uitvoeren van meer maatregelen als
disproportioneel kostbaar wordt beschouwd.
Technisch onhaalbaar
Kansen om grond te verwerven zijn vaak gebonden aan bepaalde gebeurtenissen (ruilverkaveling,
bedrijfsovernames), die zich lang niet op alle locaties binnen de komende periode zullen voordoen. Dergelijke
grootschalige gebiedsprocessen kennen mede als gevolg van juridische procedures een doorlooptijd die de
planperiode overschrijdt. Dit heeft als consequentie dat fasering nodig is.
De uitvoering van maatregelen die een aanzienlijke impact hebben op de omgeving dient goed voorbereid te
worden. Dit betekent dat verschillende direct betrokken partijen goed moeten worden voorgelicht over de wijze
van uitvoering en de consequenties daarvan. Een dergelijke maatschappelijke betrokkenheid is vooral van belang
om de uitvoering op een dusdanige wijze vorm te geven dat deze op zoveel mogelijk draagvlak kan rekenen. Een
gedegen voorbereiding van een complex project kost vele jaren waardoor de maatregelen niet in de lopende
planperiode kunnen worden uitgevoerd.
Inrichtingsmaatregelen vormen een groot deel van het maatregelpakket. Zowel overheden als uitvoerende
organisaties (aannemers) voeren momenteel al maatregelen uit. Het totale voorgestelde pakket aan
KRW-maatregelen vraagt een forse versnelling van uitvoering als het hele pakket voor 2021 wordt gerealiseerd.
Voorbereiding en uitvoering vragen specifieke kennis en capaciteiten, die in beperkte mate aanwezig is.
Uitvoering van alle benodigde inrichtingsmaatregelen in de tweede planperiode van het SGBP is dan ook niet
mogelijk. Om deze reden wordt gefaseerd.
Doelverlaging
Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging.
Tijdelijke achteruitgang
Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW.
Nieuwe ontwikkelingen
Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden
van het waterlichaam?
Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW.
Factsheet KRW Naam waterlichaam: Zuidlaardermeer
Code waterlichaam:
NL33ZM
Versie: werkversie
aangemaakt: 07-05-2014 om 3:39 u.
pagina 103 van 103

!(a !¡ !¡ !¡ !¡ !(W !(W !(W !(W

Wtw 15641 Vergunning

Bijlage: Afstemmingsnota SGW KRW 2016-2021

wtw 19804 Vergunning

Leeswijzer samenhang waterplannen

Opdracht 18 Jannie Born

L, EI F A B k - WSG Isaac Newton

Mail Stichting Vrienden van de Bakenes 14 juli kadermuurvervanging

(1/200) Bestaande toestand (1/500)