10 jaar scenaristengilde

10 jaar scenaristengilde
Een top 10 van onze belangrijkste verwezenlijkingen
!
Scenaristen zijn aangename mensen
Ja, we kennen allemaal de verhalen bij andere organisaties. Hoog oplopende
discussies, gemoederen die ver boven het kookpunt verhit raakten, vechtpartijen
die maar ei zo na afgewend konden worden. Dan is het er bij de
scenaristengilde altijd een stuk gemoedelijker aan toe gegaan.
In tien jaar scenaristengilde is er binnen de raad van bestuur nooit een intern
conflict geweest en wij vinden dat we daar trots op mogen zijn. Vergaderen,
discussiëren, een consensus vinden, actie ondernemen en daarna samen een pot
gaan pakken. Saai? Misschien. Maar we kunnen er in ieder geval één ding uit
concluderen. Iets wat u natuurlijk al lang weet: dat scenaristen aangename,
nooit genoeg geprezen, door en door goeie mensen zijn.
!
Alle auteursrechtenvennootschappen op één lijn
In 2013 besliste de regering plots de auteurswet te wijzigen. Veel partijen
werden om hun mening gevraagd. Het recht van de auteurs is namelijk iets wat
veel mensen en bedrijven interesseert. Of beter gezegd: het recht om onze
werken te mogen gebruiken en de kost die dat voor die mensen en bedrijven
met zich meebrengt.
Tot onze verbazing hadden de verschillende maatschappijen die onze
auteursrechten beheren geen gemeenschappelijk standpunt of strategie. En
waren ze ook niet van plan om samen onze rechten te verdedigen. Pas op
gemeenschappelijk initiatief van de Scenaristengilde en de Unie van Regisseurs
is die samenwerking er gekomen. Nu staan we allemaal op dezelfde lijn. Wat
nodig zal zijn de komende jaren.
!
Scenariopremies belastingvrij
Weet u hoeveel belastingen er op een scenariopremie van het VAF betaald
moet worden? Het valt nogal mee: nul procent. De scenaristengilde heeft daar
van bij de oprichting van het VAF voor geijverd. Toen in 2007 het overlegcomité
van het VAF werd opgericht, heeft – ere wie ere toekomt – voormalig bestuurslid
Pieter De Graeve dit meteen op de agenda gezet en er herhaaldelijk voor
gepleit.
Toen het VAF een nieuwe beheersovereenkomst moest afsluiten, roken we onze
kans: 12.500 euro scenariopremie was vanaf toen 12.500 euro netto. Alleen al
die verwezenlijking bewijst het nut van het overlegcomité van het VAF én van de
scenaristengilde.
!
Workshops & Masterclasses
Mogens Rukov (‘Festen’), Jean-Claude Carrière (‘Belle de Jour’) en Paul
Schrader (‘Taxi Driver’) waren wellicht de bekendste namen die we konden
strikken voor een masterclass.
Maar daarnaast organiseren we ook workshops rond het schrijven van kortfilms
op het IKL en in samenwerking met RITS en het VAF zorgen we voor de
jaarlijkse Summerschool-workshop waarin je onder begeleiding van een
internationale mentor je treatment tot een volwaardig scenario kan uitwerken.
Bovendien blijkt ons ‘Script to Screen’-format waarin filmmakers aan de hand
van fragmenten uitleggen hoe ze een scenario in beelden vertaalden na enkele
edities reeds een instant klassieker. We mogen dus rustig stellen dat we onze
bijdrage leveren aan de verdere professionalisering van het beroep!
!
Auteursrechten blijven belast aan 15%
Sinds 2008 worden auteursrechten belast aan 15 procent (nu ja, ongeveer toch,
je kent het systeem wel). Een nodige maatregel, want hierdoor kunnen vele
auteurs eindelijk leven van hun werk en dat stimuleert de professionalisering
van ons vak enorm.
Eind 2012 viel de creatieve sector zowat collectief van hun stoel toen ze de krant
lazen. De overheid wou deze belasting plots (bijna) verdubbelen. Samen met de
journalisten, muzikanten, acteurs, regisseurs en unizo vormden we front. Een luid
en duidelijk protest wierp zijn vruchten af. De maatregel werd opgeborgen.
Auteursrechten blijven belast aan 15 procent.
!
Meer toegekende scenariosteun
In de beginjaren van het VAF leek het wel een automatisme: als je project
scenariosteun kreeg, was de kans groot dat de film er ook kwam. Wat fijn is
uiteraard. Minder fijn waren de vele afwijzingen die scenaristen kregen.
Afwijzingen op basis van een eerste worp in een zoektocht naar een verhaal.
We pleitten al van bij aanvang voor een bredere basis om op voort te bouwen.
Om meer scenario’s te laten uitwerken. Met succes. Want tegenwoordig worden
er veel meer scenariopremies toegekend. En krijgen meer scenaristen dus de
kans betaald hun scenario uit te werken.
In de beginjaren kon je als ervaren scenarist ook niet zonder producent
scenariosteun aanvragen. Ook die regel veranderde. Met resultaat. Want 1 op
de 3 scenaristen die zonder producent scenariosteun kregen, ziet zijn/haar
scenario effectief verfilmd.
!
Netwerken
Ons kent ons, het is een bekend fenomeen en het is in het audiovisuele wereldje
niet anders. Voor de scenaristengilde bestond, zaten scenaristen gekluisterd aan
hun schrijftafels, opgesloten in zolderkamers, verstoken van zowat alle contact
met de buitenwereld en met elkaar.
De scenaristengilde heeft daar verandering in gebracht. We brengen
scenaristen samen op onze algemene vergadering, bieden hen de gelegenheid
met evenementen als Scenarist in Beeld om contact te leggen met het grote
publiek, ja, we koppelen hen zelfs aan producenten tijdens onze jaarlijkse
Speeddate. Netwerkende scenaristen, ze bestààn, dankzij de scenaristengilde.
!
Spotlight op de Scenarist
‘De scenarist doet z’n werk pas goed als hij onzichtbaar is’, luidt de boutade.
Maar de Scenaristengilde doet er alles aan om de man of vrouw achter het
scenario op het voorplan te plaatsen. Onze ‘Scenarist in Beeld’-avonden
waarop Vlaamse en buitenlandse scenaristen geïnterviewd worden zijn
ondertussen een begrip en de bijhorende podcast wordt druk gedownload.
We werken samen met IKL, Filmfest Gent en het filmfestival van Oostende om
ook daar de scenarist in het zonnetje te zetten. We liggen mee aan de basis van
de Visser-Neerlandiaprijs voor Scenario, een wedstrijd met 15,000 euro aan
prijzengeld. En sinds 2009 reiken we elk jaar de Scenaristengilde Scenarioprijs
uit, gestemd door onze leden en met een ondertussen indrukwekkend palmares.
!
Het verdedigen van de scenaristenbelangen
Een scenario-credit op de generiek of op de affiche? Als scenarist gehoord
worden door de politiek wanneer het over de audiovisuele industrie gaat? Je
rechten als mede-auteur en ‘creator’ van film- en tv-fictie laten gelden tegenover
zenders, productiehuizen en auteursverenigingen? Het lijkt allemaal
vanzelfsprekend, maar dat is het lang niet altijd. Alleen is het immers vaak een
verhaal van David versus Goliath en wint de scenarist zelden of nooit.
Dankzij het bestaan van de Scenaristengilde heb je als scenarist een stem die je
belangen verdedigt bij alle spelers op audiovisuele veld. Van het VAF (dat nu
ook de scenarist vermeldt in de creditlijsten op haar website en in haar externe
communicatie) tot de zenders, van auteursverenigingen tot ministers van Media
en Cultuur: door de Scenaristengilde is de scenarist overal vertegenwoordigd.
!
Vastleggen industrie-standaard
voor een billijke verdeling van auteursrechten
Toen in 2010 de VRT zijn sectoraal akkoord wijzigde, konden vanaf dan ook
vaste medewerkers een deel van het geïnde auteursrecht ontvangen. En plots
stonden er een pak meer ‘auteurs’ te drummen om mee langs de kassa te
passeren. Producers, researchers, editors, vele medewerkers aan een TVproductie voelden zich plots auteur.
Voor freelance scenaristen was het soms moeilijk om in te gaan tegen de stem
van de producer. De scenaristengilde heeft zowel de VRT-top als Sabam en
SACD rond de tafel gebracht, en zo een consensus bereikt over wie recht heeft
op welk deel van de koek.
Welke zijn de fases en functies in het schrijfproces, wat is een eerlijke
verdeelsleutel: de tekst over billijke verdeling van auteursrecht, te vinden in het
kenniscentrum op onze site, is een handige tool om discussies en misbruik te
voorkomen.
!
!
Meer info? [email protected]
de Scenaristengilde vzw - Vredestraat 24 - 2600 Antwerpen
Ondernemingsnr 861 194 209
!