Economie en Maatschappij

KNAW Onderwijsprijs Juryrapport Profiel Economie en Maatschappij
Voor het profiel Economie en Maatschappij waren 97 werkstukken ingezonden. Een gedegen
voorselectie reduceerde dit aantal tot twaalf kansrijke werkstukken. De jury voor de
werkstukken van het profiel Economie en Maatschappij bestond uit:
-
-
Eric van Damme (voorzitter). Hoogleraar economische wetenschappen aan de
Universiteit van Tilburg.
Martin van Hees. Hoogleraar politieke theorie aan de Universiteit van Amsterdam.
Aart Liefbroer. Hoofd afdeling sociale demografie NIDI en hoogleraar sociale demografie
aan de Vrije Universiteit.
Tine de Moor. Hoogleraar sociale en economische geschiedenis aan de Universiteit
Utrecht.
De jury was blij verrast over de kwaliteit van de te beoordelen twaalf profielwerkstukken: het
niveau was hoog. De drie winnende werkstukken kenmerken zich door de hoge kwaliteit van het
onderzoek en de originaliteit van de onderwerpen. De jury vond het een feest om alle
werkstukken door te nemen. De drie winnende werkstukken en hun werkwijze vallen op door
gedurfdheid, doorzettingsvermogen en volwassenheid.
De winnaars van de KNAW Onderwijsprijs, profiel Economie en Maatschappij, zijn in
alfabetische volgorde:
Achter gesloten ramen
Auteurs:
Anna Boogaard en Elsemieke van Lindenberg
Docent:
Erna van Zwol-Riedeman (maatschappijwetenschappen)
School:
Comenius College (Hilversum)
Het profielwerkstuk Achter gesloten ramen van Anna Boogaard en Elsemieke van Lindenberg
gaat over de prostitutie in Amsterdam. Zij hebben een maatschappelijk, sociologisch werkstuk
geschreven, waarin zij het prostitutiebeleid en de mogelijke uitbuiting van prostituees in
Amsterdam onderzoeken. Door een analyse van het Amsterdamse beleid en interviews met
onder meer belangenverenigingen brengen ze de hele sector in kaart en laten zien wat er speelt.
Ze vergelijken de situatie in Zweden met het Nederlandse beleid. Volgens de auteurs focust het
Amsterdamse beleid niet direct op de uitbuiting van de prostituees en kan vervolgonderzoek
nuttig zijn. Tot slot volgt een beleidsadvies voor de gemeente Amsterdam.
De jury vindt het profielwerkstuk Achter gesloten ramen van Anna Boogaard en Elsemieke van
Lindenberg een gedurfd en maatschappelijk relevant onderwerp. Daarnaast is het onderzoek
gedegen en vanuit verschillende perspectieven beschreven. De scholieren hebben - heel
gewaagd – interviews afgenomen op de Wallen. Zij hebben een grote hoeveelheid informatie
verzameld, deze heel secuur uitgewerkt en helder geanalyseerd. De vergelijking tussen het
Amsterdamse en het Zweedse prostitutiebeleid is interessant; het Amsterdamse beleid is niet
gebaseerd op morele verwerpelijkheid, maar wil uitwassen voorkomen. Het getuigt van lef dat
de scholieren de gemeente Amsterdam aanbevelen om ‘de gesloten ramen weer te openen, zodat
prostitutie weer zichtbaar wordt en zo gereguleerd en gecontroleerd kan worden’.
1
Algorithmic Trading & Quantitative Finance
Auteurs:
Sophie Slot en Sebastian Snijders
Docent:
Hendrik van de Vegt (economie)
School:
Gemeentelijk Gymnasium Hilversum
Het profielwerkstuk Algorithmic Trading & Quantitative Finance van Sophie Slot en Sebastian
Snijders behandelt de vraag of je een strategie kunt ontwerpen om op de beurs te handelen die
meer winst oplevert dan risicoloos beleggen. Het antwoord is ja, namelijk met een
arbitragestrategie, waarbij je twee aandelen of derivaten van aandelen (of algemener: financiële
instrumenten) zoekt die in feite identiek zijn, maar, op een bepaald moment, om wat voor reden
dan ook, verschillend geprijsd zijn. Winst kan dan behaald worden door het ene instrument te
kopen en tegelijk het andere te verkopen. Als je van het (kleine) prijsverschil gebruik maakt,
snel handelt en een snelle computer hebt, kun je daarmee winst behalen.
De leerlingen gebruiken bij hun onderzoek zeer geavanceerde wiskundige technieken en hebben
zelf een geautomatiseerd handelssysteem ontwikkeld. Sophie Slot en Sebastian Snijders hebben
hiermee ook daadwerkelijk één dag gehandeld en dat leverde een winst van 9.000 dollar op.
Voor de bouw van dit systeem hebben de auteurs eerst de werking van de markt geanalyseerd
en de koersen op een wiskundige wijze op papier gezet met gebruik van historische koersdata.
Volgens de jury is Algorithmic Trading & Quantitative Finance een imposant en volwassen
werkstuk en toont een uitzonderlijke prestatie op een universitair niveau. Het onderwerp is
origineel; de vraagstelling helder en relevant, terwijl het gebruik van de wiskundige
(kanstheoretische) en econometrische technieken uiterst bewonderenswaardig is. Fantastisch is
dat het gelukt is om daadwerkelijk te handelen en winst te behalen. Het is verbazingwekkend
dat twee vwo-scholieren dit onderzocht hebben en het onderzoek zo mooi stapsgewijs hebben
opgezet. Zeer positief is dat de leerlingen aan het eind ook nog bespreken of hun werk een
maatschappelijk belang heeft, naast het private belang om winst te maken. Complimenten!
Promoting Growth
Auteurs:
Dwayne Ansah en Jasper Bekema
Docent:
Gerben Struik (economie)
School:
Vechtstede College (Weesp)
Het profielwerkstuk Promoting Growth, an Empirical analysis of the effect of ODA and FDI on subSaharan Africa’s economic growth van Dwayne Andah en Jasper Bekema gaat over de effectiviteit
van de ontwikkelingshulp, zoals die gegeven wordt in Afrikaanse landen van de Sub-Sahara. Zij
trekken een vergelijking tussen ontwikkelingshulp van de overheid en foreign direct investment,
het rechtstreeks investeren door bedrijven in de landen zelf. De leerlingen laten zien dat foreign
direct investment heel goed werkt en overheidshulp niet altijd. Zij tonen dit door een regressieanalyse. Een economisch werkstuk, waarbij zij geheel zelfstandig het onderzoek hebben
uitgevoerd, daarbij verwijzen naar relevante wetenschappelijke literatuur en deskundigen in het
veld hebben geraadpleegd.
De jury waardeert de wetenschappelijk relevante vraagstelling van Promoting Growth. Het is een
origineel onderwerp en het profielwerkstuk bevat een heldere en duidelijke onderzoeksvraag,
een goede literatuurstudie en een overtuigende en interessante conclusie. Positief is het gebruik
van multivariate regressie-analyse, een methode die pas aan bod komt bij een universitaire
studie. Dit oogst bewondering vanuit de jury! Ongetwijfeld zullen de auteurs, nadat zij meer over
die methode geleerd hebben, een beter zicht hebben op de beperkingen van hun analyse (zoals
de verhouding tussen het aantal variabelen en het aantal landen), maar dergelijke ‘details’ zijn
eenvoudig verbeterbaar en kunnen de auteurs op dit moment niet aangerekend worden.
2