wonen etc. - Vereniging Eigen Huis

wonenetc.
Maxime Verhagen, voorman bouwbranche:
‘Als er niks
verbetert
doet bouw
zichzelf
de das om’
Het wordt tijd dat Nederlandse bouwbedrijven leren van de
crisis, meent Maxime Verhagen, sinds een jaar voorzitter
van branche-organisatie Bouwend Nederland. Er moet beter
worden geluisterd naar klanten, het moet groener, goedkoper.
TEKST SANDER VAN DER PLOEG FOTOGRAFIE MARCO BAKKER
18
eigen huis magazine september 2014 19
R
uim een jaar zit Maxime
Verhagen op zijn nieuwe
post in het hoofdkantoor
van Bouwend Nederland in
Zoetermeer. Zijn werkkamer, met uitzicht op de A12, is maar
een kleine vijftien kilometer verwijderd van het Binnenhof, jarenlang
Verhagens habitat. De bouwkoepel
met zo’n 4.500 leden heeft blijkbaar
wat met CDA-coryfeeën – Verhagen
volgde partijgenoot Elco Brinkman
op, die ook een lange staat van dienst
heeft in de landelijke politiek.
Een fijnmazig netwerk in Den Haag
lijkt een voorwaarde voor het voorzitterschap van de bouwlobby. Maar
Verhagen – zoon van een projectontwikkelaar – wil de bouw meer bieden
dan alleen zijn telefoon vol handige
06-nummers. Onder zijn voorzitterschap wil Bouwend Nederland de
branche fundamenteel hervormen.
‘Dat is hard nodig, maar we kunnen
het niet alleen.’
De bouw stond jarenlang bekend
als gesloten en arrogant. Luisteren
naar de klant was er vaak niet bij.
‘De bouw moet inderdaad de hand in
eigen boezem steken. Vroeger mocht
je als particulier blij zijn als je een
nieuwbouwhuis ‘mocht’ kopen. Sommige kopers sloopten meteen de
gloednieuwe keuken uit hun nieuwbouwwoning als deze niet hun smaak
was. Bouwers hielden vaak geen rekening met de wensen van de koper,
zeker niet bij grote Vinex-projecten.
Maar de tijd van slikken of stikken is
voorbij. Wellicht de belangrijkste les
die de bouw uit de crisis heeft geleerd
is: beter luisteren naar de klant. De
aannemer moet ondernemer worden;
de klant overtuigen van zijn product.
Dat besef ontbrak voor de crisis. Lukt
hem dat niet, dan zoekt de klant natuurlijk zijn heil elders.’
Bijvoorbeeld bij de bestaande bouw.
Op funda staan nu bijna 260 duizend
huizen te koop.
‘Ja, maar dat is niet genoeg om in de
behoefte aan woningen te voorzien.
Alleen al in Noord-Holland komen
we straks 100 duizend woningen tekort. Het aantal huishoudens neemt
toe, de bevolking vergrijst en kan niet
meer altijd terecht in verzorgingstehuizen. We móeten wel bouwen. Nederland is nog lang niet af.’
Maar waarom zou je op dit moment
voor een nieuwbouwwoning kie-
zen? Je bent dan vaak duurder uit.
‘Vooropgesteld: het prijsniveau van
vroeger komt niet meer terug.
De concurrentie met bestaande
woningen kan de nieuwbouw zeker
aan. Nieuwbouwwoningen zijn bijvoorbeeld veel energiezuiniger. Je
bespaart flink op de maandlasten.
Helaas houden de hypotheekverstrekkers daarmee nauwelijks rekening. Energiebesparende materialen
kosten geld en dat wordt inderdaad
doorberekend in de prijs. Niet iedereen krijgt de financiering dan rond.
Ik vind het vreemd dat er allerlei
subsidies zijn om bestaande woningen energiezuiniger te maken, maar
niet voor nieuwbouw. Eigenlijk is dat
discriminatie.’
Nieuwbouwkopers betalen anders
ook voor de dure bouwgrond.
‘Ook dat moet veranderen. In de jaren
voor de crisis steeg de prijs van een
vierkante meter bouwgrond met 400
procent. Als daar niet minimaal 40
procent vanaf gaat, dan prijst de
nieuwbouw zich ongewild uit de
markt. Verreweg de meeste bouwgrond is van gemeenten. Hoe pijnlijk
het ook voor ze is, ze moeten het afwaarderen. Anders zitten zij in de
Elco Brinkman
Fusie
4.500
Duur lidmaatschap
Bouwend Nederland
wordt op 22 december
2004 opgericht. Ex-minister
Elco Brinkman wordt de
eerste voorzitter.
De bouwlobbyclub is een
fusie tussen het Algemeen
Verbond Bouwbedrijf,
BouwNed, VIANED,
Bolegbo-vok en vocBouwbeton.
Bouwend Nederland
heeft zo’n 4.500 leden uit
de woning- en utiliteitsbouw
en infrastructuur.
De hoogte van de
contributie leidde vorig jaar
tot ophef bij een aantal
grote bouwbedrijven. Onder
meer Heijmans, VolkerWessels en Strukton dreigden
mede daarom hun lidmaatschap op te zeggen.
20 eigen huis magazine september 2014
maag met onverkoopbare bouwgrond
en kunnen wij niet aan het werk.’
Sommige bouwbedrijven hadden
anders zelf ook grote grondposities
waaraan ze flink verdienden.
‘Maar zij namen wél hun verlies.
Waarom denk je dat bedrijven als
BAM en Heijmans in de problemen
zijn gekomen?’
CV Maxime Jacques Marcel Verhagen (Maastricht, 1956)
Opleiding: Nieuwste Geschiedenis, Universiteit Leiden
Loopbaan: van 1986 tot 1989 lid van de gemeenteraad van Oegstgeest
namens het CDA, daarna naar het Europees Parlement. In 1994 trad Verhagen
toe tot de Tweede Kamerfractie van de christendemocraten. In 2003 benoemd
tot fractievoorzitter. Tussen 2007 en 2010 minister van Buitenlandse Zaken in
het kabinet Balkenende IV. Van 2010 tot 2012 minister van Economische
Zaken, Landbouw en Innovatie en vicepremier in het kabinet Rutte I. Sinds juli
2013 voorzitter Bouwend Nederland.
De bouw werkt inefficiënt en innoveert weinig, wordt gezegd.
‘Als de bouw niet goedkoper, efficiënter en innoverender gaat werken, doen
we onszelf de das om. De faalkosten
en het aantal opleveringsgebreken
moeten omlaag. Dat punt staat al heel
lang bovenaan onze agenda. De marges in de bouw zijn zo klein, dat we
niet anders kunnen. Ik verwacht veel
van modulebouw – prefab-elementen
uit een fabriek die op de bouwplaats
in elkaar worden gezet. Naar de wensen van de klant, want met die elementen kun je eindeloos variëren.
Binnen drie weken kan een huis worden opgeleverd. Zo zijn er meer voorbeelden. De bouw is door de crisis
continu in beweging. Vergelijk het met
jouw mobieltje. Nu is dat het nieuwste model, over twee jaar is ‘ie achter-
Geen politicus aub
Unaniem aangenomen
Vete bijgelegd
Exit Strukton
Ook de benoeming van
Maxime Verhagen tot
voorzitter viel niet goed bij
deze bedrijven. De bouwers
gaven de leiding liever aan
een ondernemer dan aan
een politicus.
Volgens Bouwend
Nederland is Verhagen
unaniem aangenomen, en
zijn er – sinds hij heeft
getekend – alleen positieve
reacties gekomen op zijn
voorzitterschap.
Ook de contributievete is
volgens Bouwend Nederland opgelost. De bijdrage
van leden bedraagt 0,26
promille van de jaaromzet.
Als deze daalt, neemt de
contributie vanzelf af.
Heijmans en VolkerWessels gaven afgelopen zomer
aan toch lid te blijven van de
bouwkoepel. Strukton
stapte er begin dit jaar wel
uit.
eigen huis magazine september 2014 21
‘Als ik hier afscheid neem, is de bouw
effciënter, goedkoper, klantgericht’
haald. Zo zullen de ontwikkelingen
zich in de bouw ook snel opvolgen.
Nu bouwen we bijvoorbeeld energiezuinige huizen, straks energieneutrale en als je nog even wacht komen
we met energieleverende huizen.’
Innovatie kost geld. Kan de aangeslagen bouwsector dat opbrengen?
‘Er is nu een aantal koplopers dat innoveert. Daarachter zit het peloton
en dat moeten we mee zien te krijgen.
We moeten als branche-organisatie
aantonen dat innovatie en efficiëntie
lonen. Dat gaat niet van de ene dag
op de andere. Conservatisme en geslotenheid zitten nog in het DNA van
de bouw, al was het uit concurrentieoverwegingen. Bedrijven zullen meer
kennis en ideeën moeten uitwisselen.
Daar is onderling vertrouwen voor
nodig. En een overheid die de bouw
stimuleert.’
Doelt u op meer subsidies?
‘Het kabinet zou arbeidsintensieve
sectoren zoals de bouw meer moeten
steunen. Als Den Haag investeert,
doen ondernemers dat ook. Kijk naar
het verlaagde btw-tarief op renovaties
en verbouwingen. Dat heeft twintigduizend banen in onze sector gered.
Het zou nog meer banen opleveren
als de btw op nieuwbouw met de helft
wordt teruggebracht. En als dat van
Brussel niet mag, verlaag dan de
grondprijzen met 40 procent.’
Is dit niet wat naïef ? Kleine kans
dat de regering uw voorstellen
overneemt.
‘Waarom niet? Het kabinet wil economische groei en banen, zeker nu
zo’n zevenhonderdduizend mensen
werkloos thuis zitten. Stimulering van
de bouw redt en creëert tienduizenden banen. Niet alleen in onze sector,
maar ook in de aanpalende: stoffeerders, verhuizers, meubelhandelaren.
De overheid wil ook energie besparen.
De grootste winst is te halen in de
nieuwbouw. Kijk: de bouw is door de
crisis een spiegel voorgehouden. Er
moet veel veranderen, dat willen we
ook. Maar we kunnen het niet alleen.
De tijd van stille diplomatie is voorbij.
Wij slaan nu harder op de trom om
onze wensen kenbaar te maken. Stilstand kunnen we ons nu niet veroorloven.’
U bent voor vier jaar aangesteld als
voorzitter van Bouwend Nederland,
daarvan is ruim een jaar verstreken.
Heeft u aan het einde van uw termijn uw stempel gedrukt op de
bouw? En wat merkt de consument
daar van?
‘Na mijn eerste termijn is er de optie
van nog vier jaar, mocht de samenwerking wederzijds bevallen. Voor
mij is het duidelijk dat ik nog lang
niet klaar ben. Ik wil aantonen dat
Bouwend Nederland er is voor haar
leden en de bouw in het algemeen.
We gaan spannende tijden tegemoet.
We vinden onszelf opnieuw uit en
we gaan het woningtekort in Nederland oplossen. Daarvan ben ik overtuigd. We zijn er nog niet, maar we
zijn onderweg. Als ik hier afscheid
neem, is de bouw fundamenteel veranderd. Efficiënter, goedkoper, klantgericht en inspelend op de ontwikkelingen in de maatschappij. Zo niet,
dan is de bouw straks geen factor van
belang meer voor de Nederlandse
economie. Daar mag je mij aan houden.’
3 procent groei
Na magere jaren
541.500 huizen erbij
Vakmensen gezocht
Het lijkt weer beter te
gaan met de bouw. ABN
AMRO verwacht dat de
bouwproductie dit jaar met
3 procent zal groeien, en in
2015 met nog eens 2
procent.
In 2012 (8,4 procent) en
2013 (4,4 procent) kromp de
bouwproductie volgens
ABN AMRO. En tussen
2008 en 2012 verloren bijna
50 duizend werknemers in
de bouwsector hun baan,
blijkt uit CBS-cijfers.
Het ministerie van
Binnenlandse Zaken
verwacht dat tot 2030 er
nog zo’n 541.500 huizen
moeten worden gebouwd
om aan de woningbehoefte
te voldoen.
De werkloosheid in de
bouwsector lijkt tijdelijk.
Vanwege de vervangingsvraag en de lagere instroom
bij bouwopleidingen, zal er
weer vraag komen naar
vakbekwaam personeel,
verwacht het UWV.
eigen huis magazine september 2014 23

Download Report