20 januari 2015 pagina 22

de parelvissers
‘Alle bombast overboord’
D
e Nederlandse Reisopera speelt op 23
januari en op 25 januari in het Wilminktheater in Enschede de opera
De Parelvissers van George Bizet.
ENSCHEDE - De Parelvissers behoort tot de populairste opera’s, zeker in ons land,
waar het stuk in meer dan
vijftig verschillende producties te zien was en niet alleen in het Frans, maar ook
in Italiaans en zelfs twee
keer in het Nederlands. Een
enorme uitdaging dus voor
regisseur Timothy Nelson
en decorontwerper Wikke
van Houwelingen een eigen
draai aan deze klassieker te
geven.
Waarom is deze opera eigenlijk zo populair?
Timothy Nelson: ‘‘Iedereen
kent het duet van de parelvissers. Zelfs André Hazes
had het op zijn repertoire.
Maar zo gaan wij het niet
doen. We gooien alle bombast en al het oriëntaalse
dat zo populair was in de
Franse opera halverwege
de negentiende eeuw overboord. We willen terug naar
de kern.’’
Dramatische boog
Nelson bekent dat hij aarzelde toen hem gevraagd
werd De Parelvissers te regisseren. ‘‘Het staat bekend
Decorontwerper
Wikke
van Houewelingen die onder meer voor Toneelgroep
Oostpool propvolle scenografieën realiseerde, zocht
voor De Parelvissers het tegenovergestelde.
De Nederlandse Reisopera reist vanuit Twente heel het land door. Vrijdag en zondag staan ze
in het Wilminktheater met de opera De Parelvissers van George Bizet.
als het werk van een jonge
componist, een beetje onhandig, niet diepgravend.
Dat dacht ik ook. Totdat ik
de partituur bestudeerde en
realiseerde dat het werk een
prachtige dramatische boog
heeft, misschien wel veel
beter dan die van Carmen.’’
Ware parel
Met Bizets partituur is in de
loop der tijd veel gesjoemeld,
waarbij vooral veel onnodig
sentiment werd toegevoegd.
‘‘Wanneer je de franje weghaalt, vind je een ware parel. In essentie verhaalt de
opera over de liefde als een
natuurkracht, niet over parelvissers op een exotische
locatie. Daarin is De Parelvissers te vergelijken met
Wagners Tristan und Isolde
en dat zie je terug in de partituur. Twee jaar voor de wereldpremière van De Parelvissers was de prelude van
Tristan und Isolde in Parijs
te horen en dat heeft Bizet
beïnvloed,’’
verduidelijkt
Nelson. ‘‘Daarom gaan wij
terug naar de oorspronkelijke versie van Bizet die nog
niet eerder in Nederland op
de planken is gebracht.’’
Speciale techniek voor
kostuums Parelvissers
Het verhaal van De Parelvissers speelt zich af in Azië,
Sri Lanka. In het zoeken
naar de juiste uitstraling
van de kleding ontdekte
kostuumontwerpster Elena
Werner de borotechniek.
Werner: ‘‘In het begin van
mijn onderzoek naar kledinguitingen van vissers
in Azië keek ik naar traditionele kleding uit de negentiende eeuw in landen
zoals Japan, India, China
en Thailand. Regisseur Timothy Nelson wilde graag
in de richting van hedendaagse kleding werken. In
mijn verdere zoektocht en
onderzoek naar stoffen en
textieltechnieken ontdekte
ik de borotechniek. Het is
een fascinerende techniek
waarmee we precies de uitstraling van de kleding kunnen bewerkstelligen die wij
voor ogen hebben in de Parelvissers. Het geeft de juiste
versleten indruk.’’
Armoede en schaarste
De borotechniek heeft zijn
oorsprong in Japan. Het is
ontstaan uit armoede en
schaarste. Men had een
klein inkomen en er was
nauwelijks katoen verkrijgbaar waardoor de kleding
met hennepvezels gemaakt
en hersteld werd. De kou
zorgde ervoor dat de kle-
Decor Parelvissers is
allesbehalve propvol
Becommentariërend koor
Een bijzondere plaats neemt
het koor in. Nelson: ‘‘Het
koor heeft in Carmen een
karakterrol. In De Parelvissers is het meer een becommentariërend koor uit een
Grieks drama en vooral een
muzikale kracht die reageert op de centrale handeling. Het is verleidelijk om
het koor dan als een blok te
behandelen, ze allemaal dezelfde kleding en attributen
te geven. Ik wil dat vermijden, en elke individuele reactie op het drama zichtbaar
maken.’’
‘‘Ik wilde het zo simpel mogelijk houden, met één beweging, één monumentaal
gebaar als basis’’, zegt ze.
Het water dat zowel essentieel als levensbedreigend
is, vormde daarbij het uitgangspunt. ‘‘We krijgen een
golfvorm te zien, die fragiel begint, maar uitgroeit
tot iets bedreigends en dan
breekt. Het toont waarnaar
we als diepste verlangen en
hoe dat volkomen fout kan
aflopen.’’
‘Niet alleen voor
operapubliek,
maar ook voor
liefhebbers van
moderne dans’
‘‘Wanneer je alle ballast
weghaalt, blijft een prachtige en heldere structuur over
die nog eens versterkt wordt
door de dansers die constant op het toneel zullen
zijn,’’ zegt regisseur Nelson,
‘‘Traditionele Thaise dans
wordt gemengd met modern
danstheater. Daarom is deze
Parelvissers niet alleen interessant is voor het operapubliek, maar ook voor liefhebbers van moderne dans.’’
Niet veel kaarten meer
Er is heel veel animo om
kaarten te kopen voor De Parelvissers in het Wilminktheater in Enschede.
Er is zelfs zo veel animo
dat de première van De Parelvissers op vrijdagavond
23 januari in het Wilminktheater is uitverkocht. Deze
voorstelling begint om 20.00
uur.
Wie toch bij de première op
vrijdag 23 januari wil zijn,
wordt aangeraden te bellen
met de kassa van het theater
(053-4858500). Vraag dan
om een plek op de wachtlijst
en wie weet komt er dan nog
een plekje vrij.
Liefhebbers die De Parelvissers willen zien, kunnen
nog wel kaarten bestellen
voor de matinee die op zondag 25 januari om 16.00 uur
begint.
Wie meer informatie wil
over onder meer de voorstelling en over de kaartverkoop
kan terecht op de website

www.wilminktheater.nl
nederland-thailand
Interland in Polman Stadion:
Nederland versus Thailand
ALMELO - Het Nederlands
vrouwenelftal speelt zaterdag 7 februari in het Polman Stadion in Almelo een
oefenwedstrijd tegen Thailand.
De Nederlandse Reisopera gebruikt de Japanse borotechniek
voor kostuums in De Parelvissers.
dingstukken laagje op laagje
werden uitgebreid. Samen
met de patronen van de
stiksels is deze gelaagdheid
kenmerkend voor de borotechniek.
Symbolische betekenissen
De verschillende patronen
hebben verschillende symbolische betekenissen. Het
is inmiddels, vooral in denim en jeanskleding, al een
langer gebruikte techniek.
Werner en Marita Schoonheijm (hoofd kostuum van de
Reisopera) zien ook andere
overeenkomsten tussen de
borotechniek en de Parelvissers. ‘‘De Parelvissers speelt
zich af in de lagere sociale
klasse, de visserswereld. De
borotechniek komt uit deze
wereld voort. De soberheid,
spaarzaamheid en bescheidenheid, oftewel Wabi Sabi,
zijn treffend’’, aldus Werner.
Schoonheijm: ‘‘De borotechniek drukt een bepaalde soberheid uit die overeenkomt
met onze huidige duurzaamheid. Mede hierom kent
boro, denk ik, een groeiende
belangstelling. Vooral als
decoratie zie je het steeds
vaker gebruikt op kleding.
Het is design geworden.
Je ziet ook dat ontwerpers
steeds vaker op zoek gaan
naar oude ambachten, patronen en ontwerpen. Dit is
echt een trend.’’
De kostuums worden allemaal in eigen atelier bij de
Reisopera in Enschede gemaakt.
Thailand heeft zich net als
Nederland geplaatst voor
het WK dit jaar in Canada.
De aftrap van de wedstrijd
is om 19.00 uur. Het is de
eerste keer in de historie dat
deze ploegen tegenover elkaar staan.
De oefenwedstrijd is de eerste wedstrijd van het Nederlands vrouwenelftal na
de succesvolle kwalificatiereeks voor het WK 2015.
Schitteren
Vooralsnog zijn er nog geen
andere
oefenwedstrijden
definitief vastgesteld in aanloop naar het WK, dat op 6
juni begint. ‘‘Kortom, een
grote kans om de Oranje
Leeuwinnen nog één keer
In het Polman Stadion vindt op 7 februari een heuse interland
plaats: Het Nederlands vrouwenelftal tegen Thailand.
aan het werk te zien voordat
zij zullen schitteren op hun
eerste WK’’, aldus Heracles.
Bij het WK is Nederland ingedeeld in poule A. De dames nemen het dan op tegen
gastland Canada, China en
Nieuw-Zeeland. De nummers 1 en 2 van de poule
kwalificeren zich voor de
volgende ronde, evenals de
vier beste nummers 3.
Kaarten
Kaarten kosten 7,50 of 12,50
euro per stuk zijn per direct
verkrijgbaar via www.OnsOranje.nl, bij Primera-vestigingen en in de Fanshop
van Heracles Almelo.
Ballenjongens gezocht
ALMELO - In de tweede seizoenshelft zijn bij Heralces
Almelo nog enkele wedstrijden vrij voor een club uit de
regio om ballenjongen te leveren.
Elke
thuiswedstrijd
van
Heracles staat er een amateurclub uit de regio Almelo
centraal. Deze club levert de
ballenjongens (C-team) en
de pupil van de week die
met de scheidsrechters het
veld op loopt.
Bij geselecteerde wedstrij-
den kan de club van de
week ook een A-team selecteren voor het nieuwe middencirkeldoek.
Geïnteresseerd? E-mail naar
[email protected] en laat
daar de contactgegevens
achter.