Constitutioneel eczeem

Constitutioneel eczeem
Inleiding
In deze folder kunt u informatie vinden over hoe de huidziekte Constitutioneel Eczeem (CE) ontstaat
en behandeld kan worden.CE is een chronische huidziekte die verloopt met wisselend goede en
slechte perioden. Het doel van de behandeling is helaas niet genezing, maar het eczeem onder
controle te krijgen, zodat uw kind een zo normaal mogelijk leven kan leiden. Mocht u nog vragen
hebben na het lezen van deze informatie, dan kunt u terecht bij uw jeugdarts op het
consultatiebureau, uw huisarts en bij de Vereniging voor Mensen met Constitutioneel Eczeem
(www.vmce.nl).
U en uw kind
Huidcontact is voor alle baby‟s zeer belangrijk met het oog op hun latere ontwikkeling. Raak uw kind
daarom zoveel mogelijk aan, ook als uw kind eczeem heeft en de huid minder zacht en plezierig
aanvoelt. Juist tijdens het behandelen met zalven kan er een intens huidcontact zijn tussen u en uw
kind. Soms zullen familie en kennissen aarzelen om uw kind aan te raken, omdat de huid wat schraal,
rood of schilferig is. Als u dat merkt leg dan meteen uit dat de huid niet vies of besmettelijk is. U helpt
uw kind, uzelf of de familieleden of kennissen ermee! Ga gewoon met uw kind naar buiten. Als u het er
moeilijk mee heeft is het beter om erover te praten dan er alleen mee te blijven zitten.
Wat is eczeem
CE wordt ook atopisch eczeem en “dauwworm” genoemd. CE is vooral een huidziekte en niet zozeer
een allergische ziekte. Of een kind eczeem krijgt wordt bepaald door een erfelijke aanleg (constitutie)
die al bij de geboorte aanwezig is. Dit is de aanleg om allergisch te reageren. Deze erfelijke aanleg
speelt ook een rol bij het ontstaan van astma, astmatische bronchitis en hooikoorts. Deze
aandoeningen komen nogal eens samen of afwisselend voor bij constitutioneel eczeem. De
belangrijkste oorzaak van CE is de afwijkende huid(structuur) en niet zozeer een allergische reactie.
CE verdwijnt nooit helemaal, zelfs niet als het kind alle voedingsmiddelen, die mogelijk een allergische
reactie kunnen veroorzaken zou vermijden.
Hoe ontstaat eczeem ?
Kinderen met CE hebben een aanleg voor een gevoelige huid. Bij een normale huid zijn huidcellen
met hechte verbindingen aan elkaar geplakt. De huid vormt zo een stevige bescherming tegen de
buitenwereld. Bij CE is de hechte verbinding niet aanwezig, waardoor de beschermende huidfunctie
sterk verzwakt is. Daardoor kan lichaamsvocht makkelijker door de huid verdampen en zo ontstaat de
kwetsbare, droge huid die snel ontstekingsreacties vertoond.
Hoe vaak komt eczeem voor?
Bij 10-20 % van de baby‟s in meer of mindere mate en bij 2,5% van de volwassenen, de ernst neemt
af bij ouder worden. Een aanzienlijk deel van de kinderen met CE heeft geen enkele aantoonbare
allergie. Ongeveer een derde van de kinderen met CE krijgt later astma of hooikoorts, onafhankelijk
van de behandeling van het eczeem.
Telefoonlijn JGZ: 088-355 6850
www.vggm.nl/consultatiebureau
Versie: jan 2015
Hoe ziet eczeem uit?
De huid van kinderen met CE is droog en dof en voelt aan als schuurpapier. Bij baby‟s begint het rond
een tot vier maanden na de geboorte. Er ontstaat een rode, jeukende, vaak vochtige huiduitslag met
blaasjes op het gezicht (“dauwworm”), rode of gele korstjes en schilfers. Vervolgens breidt het eczeem
zich uit naar de nek, de achterkant van de armen, schouders en de voorkant van de benen en naar de
romp. Bij peuters en kleuters bevindt CE zich vooral in de elleboog- en knieholtes en op de polsen en
enkels.
Drie algemene richtlijnen voor behandeling van eczeem:
1. Prikkelarme lichaamsomgeving
Vermijdt zeep (droogt de huid uit), schurende kleding en wasverzachter. Katoenen wanten en
pyjamaoveral kan krabben „s nachts voorkomen. Katoenen kleding is aan te bevelen, wollen kleding
kriebelt. Warmteprikkels: Zorg ervoor dat uw kind het overdag en „s nachts niet te warm heeft en
transpireert. Vermijd overdag dikke warme kleding, kies laagjes kleding. Vermijd zalven tegen de jeuk
(zoals Parfenac), want deze bevatten vaak menthol dat op een intacte huid redelijk kalmerend werkt,
maar op een eczeem huid vaak een tegenovergesteld effect heeft.
2. Intensieve dagelijks huidverzorging
Voeg een vette badolie voor kinderen aan het badwater toe. Zie voor het gebruik van olie ook
GroeiOp, het groeiboekje dat u op het consultatiebureau heeft gekregen. De droge eczeemhuid moet
steeds goed vet gehouden worden met hulp van vette zalf zoals bijvoorbeeld vaseline-cetamacrogolis
FNA (receptvrij bij de apotheek). Vette zalf kan zonder beperkingen gebruikt worden, de huid moet
minimaal 2 keer per dag ingesmeerd worden. Vet bij elke luierwisseling alle droge plekken in.
3. De huidontsteking bestrijden met zalf op voorschrift van de arts.
Voor ontstekingsremming en kalmering van de huid is vaak intensieve medicinale behandeling nodig.
Zo kan de vicieuze cirkel van jeuk> krabben> huidbeschadiging> huidontsteking> weer jeuk
doorbroken worden. De behandeling bestaat uit huidbehandeling met corticoïdzalven
(hormoonzalven). Bij correct gebruik zijn corticoïdzalven zeer effectief en volstrekt veilig. De veiligheid
is wetenschappelijk uitgebreid onderzocht.
Voorbeeld van medicinale behandeling
Tijdens een kuur van een tot twee weken worden alle zieke huiddelen „s ochtends met de corticoïdzalf
ingesmeerd en „s avonds met een vette verzorgende zalf. De beide zalven mogen niet tegelijk worden
gesmeerd, omdat dit de werking van de corticoïdzalf vermindert.
Vrijwel altijd wordt het eczeem rustig. De kunst is om het eczeem daarna rustig te houden. Daarvoor
kunt u vette zalf gebruiken. Zodra de huid weer rood en vurig wordt, begint u weer met de
corticoïdzalf. Het is belangrijk om niet te wachten tot de hevigheid van het eczeem op zijn hoogtepunt
is, want dan loopt u met de behandeling achter de feiten aan. Als u snel begint heeft u maar weinig
corticoïdzalf nodig om de huid rustig te krijgen.
Telefoonlijn JGZ: 088-355 6850
www.vggm.nl/consultatiebureau
Versie: jan 2015
Bij ernstige eczeem kan soms niet gestopt worden en is doorbehandelen voor langere tijd nodig. Dat
betekent bijvoorbeeld drie dagen achter elkaar met corticoïdzalf insmeren en dan vier dagen de huid
alleen verzorgen met vette zalf. Deze behandeling geeft grote verlichting en verbetert het welzijn van
de baby. Dat is ook erg belangrijk voor de algemene ontwikkeling van uw kind.
Bij onvoldoende reactie op de corticoïdzalf kan het zijn dat u een sterker werkende zalf nodig heeft.
Overleg met uw behandelend arts hierover.
Plotseling stoppen met corticoïdzalf kan een verergering geven. Het is daarom beter geleidelijk te
stoppen. De zalf had/heeft vaak een slechte naam in de volksmond; de zalf zou de huid dunner
maken of invloed op de groei hebben. Het is op zichzelf juist dat deze bijwerkingen kunnen optreden,
maar dit gebeurt uitsluitend bij een te hoge dosering. Zie ook de uitgebreide folders van de VMCE
over deze zalven en over het correcte gebruik hiervan.
Is er relatie tussen eczeem en voedselallergie?
CE is een ziekte die vooral bij allergische kinderen voorkomt. De eerste vorm van allergie bij jonge
kinderen is vaak een voedselallergie. Zodoende is het niet zo gek dat vaak gedacht wordt dat
voedselallergie de oorzaak is van CE. Maar dit is onjuist:
Constitutioneel eczeem (CE)
CE is vooral een huidziekte (afwijkende huidstructuur) en niet een allergische ziekte. Een aanzienlijk
deel van de kinderen met CE heeft zelfs geen enkele aantoonbare allergie. CE verdwijnt nooit
helemaal, zelfs niet als het kind alle voedingsmiddelen zou vermijden die mogelijk een allergische
reactie kunnen veroorzaken In zeldzame gevallen is een voedselallergie echter wel een van de
prikkels die opflakkering van het eczeem kan uitlokken. Als de baby het betreffende voedingsmiddel
krijgt, neemt het eczeem zeer duidelijk toe (vaak samen met andere verschijnselen zoals braken, een
rode huid of jeukende galbulten). Als het voedingsmiddel weggelaten wordt, verbetert het eczeem. Bij
herhaling gebeurt steeds hetzelfde. Meestal gaat het in deze (zeldzame!) gevallen om koemelk of
kippenei, soms om pinda’s, noten of soja. Het kan ook voorkomen dat kinderen wel een allergie
hebben voor een voedingsmiddel (ook weer meestal kippenei, koemelk of pinda’s), maar dat die
allergie niets met het eczeem te maken heeft.
Deze kinderen reageren op het bewuste voedingsmiddel met galbulten (urticaria) of met heftig braken,
maar niet met een toename van het eczeem. Bij deze kinderen zal vermijding van het betreffende
allergeen dus geen gunstig effect hebben op het eczeem.
Conclusie: bij de behandeling van CE is aandacht voor de huid veel belangrijker dan aandacht voor
eventuele vermeende allergieën.
Astma/Longziekten
Meestal speelt een allergie voor inhalatieallergenen zoals huisstofmijt, kat of hond ook geen
belangrijke rol bij CE. Wanneer er ook aanwijzingen zijn dat uw kind astma heeft dan verdient het
aanbeveling het huis zoveel mogelijk stofvrij en droog te houden en de aanschaf van een huisdier nog
even uit te stellen. Voorkom dat er gerookt wordt waar de kleine bij is.
Telefoonlijn JGZ: 088-355 6850
www.vggm.nl/consultatiebureau
Versie: jan 2015
Fabeltjes en misverstanden, eczeem heeft niets te maken met:
-
Berg (seborroïsch eczeem) : dat is een andere, veel voorkomende huidaandoening bij baby‟s
door een verhoogde afscheiding van talg tussen de hoofdharen en wenkbrauwen.
Babyacne: dat ontstaat met 4 en 6 weken in het gezicht door opgezette talgklieren in de
dunne babyhuid.
Luieruitslag: komt veel voor bij baby‟s door huidirritatie van urine en ontlasting.
Slechte huidverzorging
Verder:
-
Eczeem is niet besmettelijk.
Eczeem kan niet “naar binnen slaan” en astma en hooikoorts veroorzaken.
Eczeem wordt niet genezen met een dieet of voedselbeperkingen maar dit is wel een risico
voor onvolwaardige voedingspatroon en stagnatie in groei en ontwikkeling.
Eczeembehandeling met homeopathische of natuurmiddelen heeft geen bewezen effect
getoond in wetenschappelijke onderzoeken.
Meer informatie?
Vereniging voor Mensen met Constitutioneel Eczeem, VMCE biedt U ook uitgebreide informatie over
het ontstaan en behandeling van eczeem bij kinderen. Folders zijn (gratis )te bestellen via
www.vmce.nl:
-
Constitutioneel eczeem bij kinderen.
Dermatocorticosteroiden: hormoonzalven bij de behandeling van eczeem.
Indifferente therapie: behandeling van de droge huid bij eczeem.
Omgaan met jeuk.
Telefoonlijn JGZ: 088-355 6850
www.vggm.nl/consultatiebureau
Versie: jan 2015

Download Report