ALEPH Weekoverzicht n° 138

ALEPH Weekoverzicht n° 138
In de kijker:
* Hersenschade
* Prikkeltjes
* Voor een prikje
* Zoete praatjes
* Verhitte reactie
* Mammascreening
* Definitie van dood
* Zonde
* Miljoenenbusiness
* Black box
* Even stilstaan
Hersenschade
Een enkele dosis antidepressiva is genoeg om grote veranderingen in de hersenstructuur te
weeg te brengen. Het effect is al na drie uur zichtbaar.
Dat stellen onderzoekers van het Max Planck Institute for Human Coginitive and Brain
Sciences. Hersenscans lieten zien dat binnen drie uur na een acute dosis van een veel
voorgeschreven serotonine heropnameremmer (SSRI) veranderingen in de verbindingen in
de hersenen optreden. De resultaten zijn gepubliceerd in het tijdschrift Current Biology.
"We verwachtten niet dat de SSRI zo een duidelijk effect had op de korte termijn en in de hele
hersenen", legt onderzoeker Julia Sacher uit. Hoewel SSRI's de meest bestudeerde
antidepressiva zijn, is het nog steeds niet helemaal duidelijk hoe ze werken. De
veranderingen in de hersenen zijn bekend, maar onderzoekers dachten tot nu toe dat dit
effect pas na enkele weken ontstond.
Pagina 1 van 8
Uit het onderzoek van Sacher en haar collega's bleek dat hoeveelheid onderlinge
verbindingen in de meeste hersengebieden minder werd. In de kleine hersenen en de
thalamus verhoogde de activiteit juist. Met vervolgonderzoek hopen de wetenschappers nog
beter te begrijpen hoe SSRI's werken in de hersenen. Wellicht kan dit in de toekomst leiden
tot een meer geïndividualiseerde aanpak van de behandeling bij depressie.
http://www.gezondheidsnet.nl/pak-je-depressie-aan/antidepressiva-veranderen-hersenendirect
Noot: bijna 1 miljoen Nederlanders slikken langdurig antidepressiva en bijna 2 miljoen
mensen gebruiken kalmerende middelen en slaapmiddelen. In België: 1,5 miljoen.
Prikkeltjes
* Malaria of ebola?: Dit weekend is een van de twee gerepatrieerde hulpverleners die
eerder 24-uur ter observatie was opgenomen vanwege blootstelling aan patiënten die
achteraf ebola bleken te hebben, opnieuw opgenomen in het LUMC. Na beoordeling door
het artsenteam is duidelijk geworden dat de klachten en koorts op een andere diagnose,
namelijk malaria berusten. Om uit te sluiten dat er naast malaria nog sprake zou kunnen zijn
van ebola, zijn hiervoor specifieke testen gedaan. De definitieve uitslag hiervan horen we
vanavond. (Intussen werd hij vorige week na 24 uur quarantaine naar huis gestuurd)...
http://www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Algemeen_Actueel/Nieuwsberichten/201
4/Opname_Nederlandse_hulpverlener
* Griepprik: In het seizoen 2013-2014 ontving Lareb 348 meldingen van mogelijke
bijwerkingen na vaccinatie met een griepvaccin. Het aantal meldingen is toegenomen met
57,5% ten opzichte van vorig seizoen. Van de 348 meldingen waren er negentien ernstig
volgens de internationale criteria (enkele geklassificeerd als 'mogelijk verband met
vaccinatie'):
http://www.lareb.nl/Nieuws/2014/Rapportage-meldingen-griepvaccin-seizoen-2013-2014
* Spectaculaire daling animo griepprik: Voor het vijfde achtereenvolgende jaar is sprake van
een daling in de vaccinatiegraad van patiënten met een verhoogd risico op ernstige gevolgen
van griep. Dit blijkt uit onderzoek van IQ healthcare, onderdeel van het Radboudumc, in
opdracht van het RIVM. In 2008 kende de doelgroep een vaccinatiegraad van 71,5%; in 2013
is deze vaccinatiegraad gedaald naar 59,6%. De daling wordt gezien in alle specifieke
doelgroepen, maar is het sterkst waarneembaar in de leeftijdsgroep 60 tot 65 jarigen.
(Derving inkomsten huisartsen die bijna 11 euro extra per toegediend vaccin moeten missen).
https://www.radboudumc.nl/OverhetRadboudumc/NieuwsEnMedia/archief/Nieuwsarchief2
014/September/Pages/Voorvijfdejaaroprijmindermensengevaccineerdtegengriep.aspx
* HPV-vaccin: In Japan is een grootschalig monitorprogramma van start gegaan om HPVgevaccineerde meisjes/vrouwen 21 jaar lang te volgen. M.a.w. het is en blijft een
experiment.
http://jjco.oxfordjournals.org/content/early/2014/08/05/jjco.hyu097.abstract
Pagina 2 van 8
* Schuldig bevonden: GlaxoSmithKline (GSK) heeft vrijdag aangegeven dat een Chinese
rechtbank haar dochteronderneming in het land schuldig heeft bevonden aan omkoperij.
Het concern heeft een boete opgelegd gekregen van nabij de $491,5 miljoen. China begon
vorig jaar een onderzoek naar de verkooppraktijken van GSK. Dat zou jarenlang op grote
schaal artsen, ambtenaren en ziekenhuizen hebben omgekocht om producten te slijten.
Chinese staatsmedia spreken van de hoogste boete die in het land ooit is opgelegd aan een
bedrijf.
http://www.beurs.nl/nieuws/buitenland/3543362/glaxosmithkline-schuldig-bevonden-aanomkoping-in-china
* Zorgen om animo HPV-vaccin: Frankrijk is ietwat in paniek geraakt door de dramatisch
teruglopende vaccinatiegraad van het HPV-vaccin (20% in 2013). Om deze op te krikken
raadt de Hoge Gezondheidsraad nu aan meisjes al op 9 jaar te vaccineren op school
(gunstige leeftijd, want nog onwetend en vertrouwend op het 'gezag'). Franstalige bron:
http://www.lepoint.fr/sante/papillomavirus-et-si-on-vaccinait-a-l-ecole-15-09-20141863386_40.php
Voor een prikje
Minister Schippers aan 't woord over het eventueel vervangen (door de tegenvallende
werking) van het 'kinkhoestprikje'. Enkele markante uitspraken van haar hieruit lichtend:
1. In deze tijd, waarin ouders weinig zien van de risico’s van de ziekten waartegen we
vaccineren, accepteren ouders steeds minder onzekerheid over negatieve effecten van
vaccineren.
2. Voor de vaccinatie van zuigelingen tegen kinkhoest in het RVP wordt in Nederland
gebruikgemaakt van een combinatievaccin dat is gericht tegen zes infectieziekten; difterie,
kinkhoest, tetanus, polio, hepatitis B en invasieve infecties met Haemophilus influenzae type
b.
3. Daarnaast wordt onderzocht of het vaccineren van de aanstaande moeder en vader (in de
laatste drie maanden van de zwangerschap) zuigelingen betere bescherming biedt.
http://www.rijksoverheid.nl/documenten-enpublicaties/kamerstukken/2014/09/18/kamerbrief-met-reactie-op-advies-criteria-voor-dekeuze-van-een-vaccin-tegen-kinkhoest.html
Zoete praatjes
Uit een studie die deze week in Nature verschijnt, blijkt dat zoetstoffen zoals sacharine,
sucralose en aspartaam de samenstelling van de darmflora veranderen en zo suikerziekte
kunnen uitlokken. Zijn kunstmatige zoetstoffen dan toch niet zo’n veilig alternatief voor
suiker?
Israëlische onderzoekers stelden vast dat muizen die verschillende suikervervangers te eten
kregen na elf weken minder goed glucose verwerkten en zelfs de eerste tekenen van
diabetes vertoonden. Toen de onderzoekers de muizen vervolgens antibiotica toedienden,
verdween de glucose-intolerantie – wat suggereert dat een verstoorde darmflora mogelijk
Pagina 3 van 8
aan de basis lag. Toen de onderzoekers de ‘zieke’ darmflora van muizen die op een dieet van
kunstmatige suikers hadden geleefd overplantten naar muizen met een steriel darmstelsel,
kampten ook die muizen meteen met een verhoogde suikerspiegel.
Dit studieresultaat is opvallend omdat kunstmatige suikers net aanbevolen worden als een
‘veilig’ alternatief voor glucose voor mensen die reeds aan diabetes lijden. Bovendien wijken
de nieuwe bevindingen af van zowat alle voorgaande studies. Zo meldde de Europese
Voedselwarenautoriteit (EFSA) vorig jaar nog dat, op basis van alle wetenschappelijke
studies over aspartaam, niets erop wijst dat de kunstmatige suiker onveilig is bij normaal
gebruik.
Muizen zijn geen mensen, en daarom bestudeerden de wetenschappers ook wat
kunstmatige suikers zouden doen met de darmflora van zeven gezonde menselijke
vrijwilligers die voor de studie nooit kunstmatige suikervervangers gebruikten. Ook hun
microbioom wijzigde, van vier vrijwilligers zelfs zodanig dat hun darmflora vergelijkbaar
werd met dat van diabetici.
De nieuwe bevindingen zouden de kunstmatige suikers dus wel eens van hun veilige
voetstuk kunnen doen vallen, al komt er wereldwijd ook veel kritiek op de Israëlische studie.
Net zoals zo vaak is dus ook hier weer de enige juiste conclusie: meer onderzoek is nodig.
Het bannen van kunstmatige suikers is daarom nog niet meteen aan de orde.
Bron: http://eoswetenschap.eu/artikel/te-vroeg-om-kunstmatige-suikers-nu-al-te-bannen
TV-journaal: https://www.youtube.com/watch?v=zHqM1qyqlnA&feature=youtube_gdata
Verhitte reactie
Acrylamide in voedingsmiddelen verhoogt mogelijk het risico op het ontwikkelen van
kanker. Dat zegt het Europees Voedselagentschap Efsa in een (voorlopig) advies. Daarmee
bevestigt de Europese voedselveiligheidsorganisatie eerdere evaluaties.
Het verhoogde risico is gebaseerd op dierenstudies. Dit geldt voor alle leeftijdsgroepen,
maar kinderen lopen, gezien hun gewicht, met blootstelling aan acrylamide het meeste
risico. Acrylamide heeft waarschijnlijk ook een schadelijk effect op het zenuwstelsel, op de
pre- en postnatale ontwikkeling van het kind en op de mannelijke vruchtbaarheid. Efsa
beschouwt de risico’s hierop echter niet als zorgelijk met de huidige inname.
De stof acrylamide zit onder meer in koffie, gefrituurde aardappelproducten, koekjes,
krokante en zachte broodjes, maar ook in babyvoeding. In voeding ontstaat acrylamide bij
verhitting zonder water (bakken, roosteren, braden, frituren) bij een temperatuur hoger dan
150 graden Celsius. Acrylamide wordt gevormd door dezelfde chemische reactie die
producten een bruin laagje en een krokante roostersmaak geeft.
Diverse EU-landen raadden aan het acrylamide-gehalte in voeding te verminderen. Ook
wordt aangeraden producten niet te veel te verhitten.
http://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=%2016663%20%20%20%20&
preview
Pagina 4 van 8
Mammascreening
Het oprekken van de leeftijd voor borstkankerscreening heeft geleid tot meer vastgestelde
kleine tumoren. Het aantal vergevorderde tumoren is veel minder hard gedaald. Dat blijkt
uit onderzoek van Nienke de Glas e.a. dat in The BMJ verschijnt.
Tot 1998 werden Nederlandse vrouwen tussen de 50 en 70 jaar oud opgeroepen voor
tweejaarlijkse mammografie. Na die tijd werd de uiterste leeftijdsgrens 75 jaar. Glas e.a.
hebben gekeken wat de gevolgen van deze aanpassing waren voor de incidentieratio van
borstkanker bij vrouwen van 70 tot 75 jaar. Zij maakten daarbij onderscheid tussen een
vroeg stadium (I, II of DCIS) of gevorderde kanker (III en IV).
De incidentie van kleine tumoren nam met bijna 50 procent toe, en van vergevorderde
kanker nam met ongeveer 12 procent af. Voor elke gevorderde tumor die was voorkomen,
waren er twintig extra kleine gediagnosticeerd. Het effect van screenen bij oudere vrouwen
is beperkt en overdiagnostiek ligt op de loer, concluderen de auteurs.
Gezien het feit dat behandeling bij hen gepaard gaat met een hogere kans op bijwerkingen
en complicaties, is het de vraag of de nadelen van screenen niet groter zijn dan de
voordelen. Zij stellen dan dat screening niet bij alle 70-plussers zou moeten plaatsvinden,
maar dat per vrouw een afweging moet worden gemaakt of het maken van een
mammogram zinvol is.
http://medischcontact.artsennet.nl/Actueel/Nieuws/Nieuwsbericht-1/146407/Nutmammascreening-na-70-jaar-betwijfeld.htm
Definitie van dood
Niemand kan tegen het helpen van een ernstig zieke medemens zijn. Dat is de reden
waarom in Nederland zo'n 3,5 miljoen mensen een 'ja' hebben laten registreren op de vraag:
"Ben je bereid om na je dood je organen af te staan voor een ziek iemand die hiermee verder
kan leven?"
Maar deze vraag is niet helemaal correct. Hij zou moeten luiden:
"Ben je bereid je organen af te staan, ook als je zeker weet dat je nog leeft, maar wel
hersendood bent verklaard, omdat je lichaam (lees hersens) niet meer reageert op bepaalde
prikkels? Ben je bereid om je dan zonder narcose open te laten snijden, terwijl de kans groot
is dat je alles voelt en je vóór de operatie wellicht nog bij had kunnen komen?"
Als de laatste vraag zou worden gesteld zouden weinig mensen zich meer laten registreren
en zouden er in het medische circuit bijzonder weinig organen terechtkomen.
Duizenden mensen hebben zich op basis van de voortdurende non-informatieve campagnes
met de beste bedoelingen laten registreren als orgaandonor. Hún intentie is zuiver.
"Het fundamentele probleem is dat je geen organen kunt transplanteren van een echte dode.
Vandaar ook de pogingen om 'dood' opnieuw te definiëren met 'hersendood' om
transplantatie maar mogelijk te maken."
- David W. Evans, cardioloog
Pagina 5 van 8
Lees verder:
http://succesboeken.com/?media=&ISBN=9789079872763&tags=&zoeken=Ger%20Lodewic
k
Zonde
Gemiddeld gooien consumenten ongeveer 14% van het gekochte voedsel weg per persoon
per jaar. Dit komt neer op ongeveer 50 kg voedsel.
Gemiddeld verspilt één persoon per jaar 50 kg vast voedsel (inclusief zuivel en olie) per jaar.
Dit is nog exclusief dranken die we door de gootsteen spoelen (koffie, thee, fris, wijn, bier,
limonade etc.)
Voor de consumenten in Nederland komt de verspilling uit op 0,8 miljard kg per jaar. Dit is
naar schatting € 2,4 miljard aan eetbaar voedsel per jaar. Omgerekend is dat ongeveer € 350
per huishouden en € 155 per persoon.
Buiten de € 2,4 miljard aan verspilling door consumenten wordt ook nog eens ongeveer € 2
miljard in de rest van de voedselketen verspild. In totaal komt dit neer op ongeveer € 4,4
miljard per jaar aan voedselverspilling.
58% van de mensen inspecteert het product na het verstrijken van de datum om te beslissen
of het nog bruikbaar is. 16% gooit het direct weg, zonder er naar te kijken.
Top 5 meest verspilde producten (exclusief dranken):
1. Melk en melkproducten
2. Brood
3. Groenten
4. Fruit
5. Sauzen, oliën en vetten
http://damnfoodwaste.com/?page_id=1315
We zullen zelf moeten zorgen voor een mentaliteitsverandering, want de Europese
Commissie heeft vorige week nog haar eigen actieplan tegen voedselverspilling en een
Europees duurzaam voedselsysteem geblokkeerd.
Miljoenenbusiness
Ruim één op de vier Nederlanders gebruikt zogenoemde CVRM-medicijnen tegen hartfalen,
hart- en herseninfarcten en hartkramp. Dat blijkt uit cijfers van de Stichting Farmaceutische
Kengetallen (SFK).
Ongeveer 4,3 miljoen mensen in Nederland, voornamelijk ouderen, gebruikten in 2013
medicijnen die hart- en vaatziekten moeten voorkomen. Deze groep mensen nam
gezamenlijk ruim drie miljard doses in ter waarde van 837 miljoen euro. Volgens de
gegevens van SFK is het aantal doses gestegen met 3,5 procent. Vooral cholesterolverlagers
blijken steeds vaker te worden verstrekt in de apotheek; jaarlijks neemt dit aantal met zeven
procent toe.
Dat steeds meer mensen cholesterolverlagers zijn gaan gebruiken, is te verklaren doordat er
steeds meer getest wordt op cholesterolniveau. Daarnaast worden deze middelen steeds
Pagina 6 van 8
vaker preventief voorgeschreven bij een groeiend aantal aandoeningen. Zo krijgen
diabetespatiënten steeds vaker cholesterolverlagers, omdat zij extra risico lopen op hart- en
vaatziekten.
http://www.nationalezorggids.nl/ouderenzorg/nieuws/22161-kwart-nederlanders-gebruiktmedicijn-tegen-hart-en-vaatziekten.html
Black box
Sinds 1992 worden in de VS vaker nieuwe medicijnen van de markt gehaald. Ook is het
aantal nieuwe black box-waarschuwingen toegenomen, die verplicht op de bijsluiter
geplaatst moeten worden. Black box-waarschuwingen moeten arts en patiënt op de hoogte
brengen van ernstige risico's omtrent het medicijn. Volgens Sidney Wolfe, stichter en senior
adviseur van de Healthy Research Group at Public Citizen, is dit een gevolg van de
Prescription Administration Drug User Fee Act: vanaf dat moment kon het controleorgaan
FDA vergoedingen van de industrie ontvangen om de procedure voor goedkeuring te
bespoedigen.
Tussen oktober 2013 en september 2014 bedroegen de industriële inkomsten 570 miljoen
euro, wat gelijkstaat aan 60% van het FDA-budget dat aan geneesmiddelencontrole
uitbesteed wordt. De versnelde procedure hecht duidelijk minder belang aan
veiligheidskwesties. De FDA geeft zelfs de indruk de veiligheid van medicatie pas achteraf te
onderzoeken.
Een versnelde procedure kan nuttig zijn wanneer het om innovatieve medicijnen gaat,
wanneer een dringend aantal patiënten zit te wachten op die medicatie. In de praktijk echter
gaat het slechts om varianten van bestaande medicijnen, waarvan de kennis over
bijwerkingen gering is en de meerwaarde al op voorhand twijfelachtig is.
Bron: https://www.voedingsgeneeskunde.nl/node/947
Even stilstaan
Wekelijks nadenkertje:
‘Niemand mag schade worden berokkend,
zelfs niet als daar voor anderen iets goeds uit zou komen.’
Edmund D. Pellegrino
hoogleraar Medicijnen en Medische Ethiek
Kinderen en label in de kijker: https://www.youtube.com/watch?v=PUp_K2D6YKY
Een andere kijk op kanker in de kijker:
http://shop.changethinkpositive.be/index.php?main_page=product_info&products_id=379
Gezonde bomen in de kijker: http://www.embo-tree.eu/
Gezonde lezingen in de kijker: http://www.gezondverstandavonden.nl/page38.html
Pagina 7 van 8
Voorgaande afleveringen van de Aleph zijn te bekijken op de
site www.gezondverstandavonden.nl onder de knop Aleph, of
ophttp://alephinformeert.blogspot.fr
Wanneer je de wekelijkse Aleph niet meer wenst te ontvangen, graag een kort mailtje
naar [email protected]
"Aleph" staat voor het begin, de oorsprong van alle dingen.
Pagina 8 van 8