08-PDF-57 tot 68

JANTJE BETON
SPEEL AWARD 2012
57
HET SPEELKWARTIER:
DE REGENTESSEROUTE
LUKAS WOLZAK & NOELLE INGEVELDT Het speelkwartier:
De Regentesseroute
Het Regentessekwartier is een drukke wijk met weinig speel mogelijkheden. In ons plan
hebben we gepoogd op meerder plekken speelmogelijkheden te creëren en deze met elkaar
te verbinden. Dit doormiddel van ‘De Regentesseroute’ een route die kinderen skatend, steppend of fietsend af kunnen leggen. Het is een rode route die als een rode
draad door de buurt loopt en alle speelplekken met elkaar verbind. Onderweg zullen de
kinderen een aantal obstakels moeten trotseren. De speelplekken zullen op de stoep
zijn of met hoogte en laagte verschillen afgebakend zijn. Dit zodat ze zullen afwijken van het oude principe van een speelplek met een hek er om. De rode route zal
over de stoep lopen, en bij oversteekplaatsen zullen er verkeersborden komen waardoor
de auto’s altijd voorrang aan de kinderen moeten verlenen. Op de kaart hebben we alle
speelplekken en obstakels genummerd, hieronder volgt een beknopte uitleg per nummer:
1. Het Regentesseplein: hier zullen op de brede stoep een soort van paddenstoelen geplaatst worden, waar de route doorheen loopt. De kinderen zullen dus om de paddenstoelen heen moeten slalommen.
2. De Weimarstraat: om een veilige verbinding van het Regentesseplein naar het Kepplerplein te kunnen maken zal er een fietsbrug voor kinderen komen over de Weimarstraat en de Franklinstraat.
3. Het Kepplerplein: op het Kepplerplein komt een grote zandbak met verwijzingen naar
de zonnewijzer. De zandbak bestaat uit drie delen van verschillende hoogtes waartussen de kinderen kunnen fietsen.
4. De Verademing: De barrière tussen de betonnen rand en het grasveld boven op de
muur zal opgeheven worden door de wand schuin af te laten lopen en met gras te laten
begroeien.
5. De Cartesiusstraat: op de brede stoep worden grote rioolbuizen gelegd waar doorheen gefietst en geskatet kan worden. Ook kan er geklommen worden op sommige buizen en
op de gehalveerde buis kunnen skaters grinden.
6. De Regentesselaan: alle parkeerplaatsen worden naar de zuidkant van de Regentesselaan verplaatst zodat dicht bij het Regentesseplein twee grote open plekken in
het midden van de rijbanen ontstaan. Op deze plek zal een verzonken skatebaan worden
aangelegd. Met hoge randen aan de zijkanten zodat er geen auto’s in kunnen rijden.
7. De Regentesselaan: de tweede skatebaan is 1,5 meter diep en daardoor ook geschikt
voor de fiets en step.
8. Het Regentesseplein: aan de linkerkant van het Regenstesseplein zal een hele lange
skate/fiets ramp komen. De kinderen kunnen hier overheen fietsen en stunts op doen.
Onder de ramp zitten fietsenrekken waar de fietsen die nu los op de stoep staan gestald
kunnen worden.
Door de route zullen kinderen nu gebruik gaan maken van het hele Regentessekwartier
en niet meer op bepaalde plekken blijven hangen. De route is spannend en leuk en leid
je spelenderwijs door de hele buurt die nu een grote speelplek wordt. Teven is de
rode route zeer herkenbaar voor auto’s en zal het dus een veilige manier zijn voor de
kinderen om zich door de buurt te verplaatsen.
Het speelkwartier:
De Regentesseroute
1. Regentesseplein
2. Weimarstraat
Franklinstraat
8. Regentesseplein
3. Kepplerplein
7. Regenstesselaan
4. De verademing
6. Regentesselaan
5. Cartesiusstraat
58
DE KINDERSLINGER
LVANZ PRODUCTONTWERP
De kinderslinger
Regentessekwartier Den Haag
Prijsvraag Jantje Beton 2012
Het 19e eeuwse Regentessekwartier
is kinderrijk en kent relatief weinig
openbare ruimte. De wijk is met de
rug naar het park De Verademing toe
gekeerd. De scholen aan de zuidzijde
van het park en plangebied trekken
veel kinderen. Drie evenwijdige wegen,
te weten Weimarstraat, Newtonstraat
en Carthesiusstraat, verzamelen
het merendeel van de scholieren en
wikkelen het verkeer en parkeren af in
één richting. Het is passen en meten in
uiterst smalle straten. Ruwweg 50 tot
100 kinderen maken dagelijks gebruik
van deze wegen, die primair zijn
ingericht voor auto’s. De speelruimte
blijft beperkt tot de stoep en het trottoir.
De kinderslinger is een plan om deze
drie hoofdroutes kort te sluiten voor
spelende kinderen op weg van huis
naar school en terug. Het wordt geen
geconcentreerde speeltuin maar een
lange slinger van speeltoestellen over
de Newtonstraat, via het Kepplerplein
over de Gaslaan langs De Verademing,
dan de Carthesiusstraat in. Over de
hele slinger valt iets bijzonders te
beleven en is de ruimte ingericht voor
lichamelijke beweging en spelende
ontdekking, ongehinderd door
autoverkeer. Niet zozeer passief kijken
en luisteren maar actief alle zintuigen
aanspreken met tasten, zweven,
draaien, klimmen, vallen en voelen.
Daarnaast krijgt de kinderslinger ook
een educatief karakter. Enkele straten
en pleinen in het Regentessekwartier
zijn vernoemd naar de vermaarde
wetenschappers en instrumentmakers
Keppler en Newton. De ontdekkingen
van deze wetenschappers, zoals
zwaartekracht, ruimte, tijd, kracht,
snelheid, optica, zonnewijzers en
waterklokken, kunnen gebruikt
worden om nieuwe speeltoestellen
te ontwerpen. Hierdoor leren en
ontdekken kinderen spelenderwijs
de principes van natuurkunde en ons
zonnestelsel.
Op de volgende pagina’s staan
enkele ontwerp voorbeelden: een
draaimolen als een planetenstelsel
voor het Kepplerplein, tegenhangende
schommels die op smalle straten
gebruikt kunnen worden en uitkijktorens
met prisma’s om over de hele slinger
uit te kunnen kijken. Dit zijn slechts een
paar voorbeelden van wat mogelijk is
met wetenschap als inspiratie.
De kinderslinger combineert spelen
en leren, en vult als route de nu lege
achterkant van de wijk in.
Kinderen ontdekken de slinger vanzelf
omdat deze aansluit bij de routes van
school naar huis. Bijkomende voordeel
is dat er een brug ontstaat naar de
grote groene plek van de wijk, het park
De Verademing.
DE KINDERSLINGER
NEWTONSTRAAT /
KEPPLERPLEIN
PLANETAIRE DRAAIMOLEN
Op het Kepplerplein willen we een draaimolen
neerzetten met fietsjes die in verschillende
richtingen en met verschillende snelheden om
het midden draaien. Een beetje zoals planeten
om de zon draaien dus. Bij een normale
draaimolen gaat je in het midden langzamer,
maar bij deze gaat het binnenste fietsje juist
het hardst. Het tandwielsysteem dat hiervoor
zorgt heet, heel toepasselijk, een planeetwiel
mechanisme.
GASLAAN /
DE VERADEMING
TEGENHANGENDE SCHOMMEL
De tegenhangende schommel heeft een
constructie die tegen de richting van het
schommelen in hangt; niet alleen de zitting
beweegt maar de hele schommel beweegt.
Het slingeren neem op deze manier minder
ruimte in beslag, daarom past de schommel
in de smalle straten zoals de Newtonstraat en
de Carthesiusstraat. Het schommelen zal ook
anders aanvoelen dan normaal; een beetje als
stuiteren aan een elastiek.
DE KINDERSLINGER
GASLAAN /
CARTHESIUSSTRAAT
PRISMA TOREN
De prisma toren is een klimtoestel waar je niet
alleen in kunt klimmen maar waar je ook in kunt
uitkijken. Met de verschillende prisma’s kun je
door eraan te draaien allerlei richtingen op
kijken. Op deze manier kun je zelfs kinderen
op prisma torens verderop zien. Als de zon
schijnt, kan je met de prisma’s ook prachtige
regenboog effecten maken.
DE KINDERSLINGER
59
JANTJE LACHT, JANTJE SPEELT
MAAIKE KRIJNEN Een multifunctioneel object dat Jantje niet alleen laat lachen, maar ook spelen!
Het Regentessekwartier is een stedelijke wijk met weinig groen, maar grenzend aan ‘De Verademing’, heeft het aan deze zijde van
het plangebied meer openheid. De Regentesselaan is een drukke straat met een brede middenberm vol gestald met auto’s fietsers,
glasbakken, papierbakken en stroomhuisjes. Aan deze zijde van het plangebied zijn geen speeltuinen te vinden, in tegenstelling tot de
andere zijde van het plangebied waar een speeltuin ligt aan de Franklinstraat en in het park.
Het concept is om bestaand straat meubilair als uitgangspunt te nemen en die te om te toveren tot multifunctionele objecten.
Prullenbakken, glasbakken, papierbakken, bomen en lantaarns vormen de basis, omlijst door een koker. Daarnaast zorgt de stalling
van fietsen voor veel chaos in het straatbeeld, ook hier bied het multifunctioneel object uitkomst door een fietsenrek te integreren.
Bovenop en fietsenstalling en om de koker komt het speel element. Daar draait het om!
Voor de allerkleinste is het speel element een glijbaan. De wat oudere kinderen kunnen zich vermaken met een basketbalpaal en in
de derde versie zal het speel element een onderdeel zijn van het terrein van skaters. Er kunnen verschillende combinaties worden
gemaakt, maar gekeken naar het gebied zijn er drie locaties gekozen. Deze zijn in de plattegrond weergegeven, maar mocht het een
daadwerkelijke oplossing zijn voor het fietsenstalling probleem kan iedere boom in de buurt omgetoverd worden tot hip object.
Speel element
Fietsenstalling
Lantaarn Papierbak Boom
Papierbak
= Multi Object
Locatie 1: Lantaarn
Franklin plein
1.
3.
Papierbak
Locatie 2: Papierbak
Regentesselaan
2.
Locatie 3: Boom
Regentesselaan
60 BLOKJE OM
MANNAERTS_MINK_BIJSTER
BLOK J E
OM
‘Een stoep verandert in een knikkerarena, een kronkelend regentje is een klimrek waarbij je de grond niet
mag raken, een stippenpatroon verplicht je te springen
van het ene eiland naar het andere...’
de gracht/kanaal). Door middel van minimale aanpassingen kunnen deze worden getransformeerd tot speelplekken die tevens een meerwaarde bieden voor de stedelijke
openbare ruimte.
De openbare ruimte wordt vaak overheerst door verbodstekens en barrières in de vorm van hekwerken, muren,
etc... Verbod of straf staan echter bekend als weinig productieve middelen, stimulatie daarentegen is dat wel.
Wij willen deze huidige houding omkeren in een sfeer van
stimulatie, verbeelding en creativiteit. Dat het Regentessekwartier kan veranderen in een positieve openbare ruimte,
waarin kinderen juist mogen in plaats van dat ze worden
belemmerd in hun vrijheid.
‘BLOKJE OM‘ is een wandeling doorheen het Regentessekwartier, specifiek ingericht voor het kind, die een grote
verscheidenheid aan speelplekken als een lint met elkaar
verbindt.
Voor dit lint is nood aan een visuele drager, opdat het kind
veilig van de ene naar de andere plek kan bewegen, en
zich gemakkelijk kan orienteren doorheen de wijk.
Wat tevens opvalt in het Regentessekwartier is de rol van
de auto. De verkeersdrempels en snelheidsbeperkingen
zorgen voor een zekere vorm van veiligheid, maar de
auto overheerst nog steeds de beleving van de openbare
ruimte.
De beperkte openbare ruimte in steden vraagt voor andere oplossingen dan enkel de inrichting van open pleinen.
Zonder de veiligheid van het kind uit het oog te verliezen,
willen we het weer mogelijk maken om het kind weer op
de straat te laten spelen. (in analogie met de beelden die
we kennen uit het begin van de 20e eeuw en voordien) We
maken de straat weer van het kind!
Daardoor concentreren wij ons voor deze prijsvraag bewust
op die typische stedelijke plekken, waar ruimte is voor het
kind om te spelen, en laten we bewust de brede band omheen ‘de Verademing’ terzijde. Deze typische plekken zijn
volgens ons te categoriseren onder: de stoep, de straat, de
middenberm, de parkeerplaats, het occasionele plein, het
binnenblok, het erf, het speelplein (en in sommige steden:
Hiervoor hebben we het ‘Regentje’ ontworpen, een kindvriendelijke versie van de bekende straatpaal. Ze is uitgevoerd in een zacht materiaal van poly-eruthaan, en in een
felle, herkenbare kleur.
Het Regentje heeft niet alleen een begeleidende functie, ze vormt occasioneel ook een speelaanleiding. Op
speelplekken transformeert het Regentje in spelerige, kronkelende vorm die kan dienstdoen als een hangplek, een
klimtoestel, een basketbal korf, etc...
Gecombineerd met de paarse stippen op de grond wordt
herkenbaarheid en bewustzijn gecreerd bij zowel kinderen
als volwassenen, en veiligheid gegarandeerd in verkeersituaties.
De nieuwe speelplekken bieden geen ready-made speelgelegenheid, maar stimuleren de verbeelding en creativiteit van kinderen. Voor oudere kinderen is het minder een
speelplek, maar fungeert het als een afspreekpunt of om
een potje basketbal te spelen.
‘Op een nieuwe plek, dicht bij hun huis, in de stad’
BLOK J E
OM
de straat wordt van het kind
Ondanks verkeersdrempels en snelheidsbeperkingen overheerst de auto de beleving van de
openbare ruimte. ‘BLOK J E OM ’ wil het kind weer op
de straat laten spelen.
‘Jantje ! lopen
we langs de
Regentjes?’
je mag hier spelen !
Het stedelijke domein wordt in de stad overheerst door
verbod en sturende elementen. ‘BLOK J E OM ’ is een poging deze houding om te keren in stimulatie, verbeelding en
creativiteit. Ons blokje om, is als het ware een impliciete indicatie naar iedereen dat het veroorloofd
is en toegejuigd word om te spelen in de
wijk. Want een bordje ophangen is ons wat
te gemakkelijk!
spelen waar het kan
‘BLOK J E OM ’ concentreert
bewust op de typisch
stedelijke plekken als de
straat, de stoep, het occasionele plein, het erf,
etc... en laat de brede
band omheen de ‘Verademing’ terzijde.
‘BLOK J E OM ’ is een wandeling
van ongeveer 20 min. doorheen het Regentessekwartier,
specifiek ingericht voor het
kind. Op de weg komt het kind
een grote verscheidenheid
aan speelplekken tegen.
‘ e en stoep ver a nd er t i n een
knikkerarena, een kronkelend
reg entje i s een k l i m r ek wa a r bij je de grond niet mag raken,
een stippenpatroon verplicht je
te springen van het ene eiland
na a r het a nd er e. . . ’
speelaanleiding
De regentjes transformeren naar kronkelende slangen,
stippen verschijnen op de grond wanneer er een speelplek
is. De speelelementen zijn abstract of insinueren een spel,
klim-, hang- of lummel-element.
Voor jonge kinderen bieden de fantasie en speelelementen
volop spel. Voor oudere kinderen is het een afspreekpunt
om te hangen of om een potje basketbal te spelen.
BLOK J E
OM
DE STOEP
PLEIN SPELEN
Het Monumentale Regentesseplein
wordt ingericht met watersproeiers
die actief worden in zomerse
periodes. Een verfrissende speelaanleiding voor kinderen bij warm weer.
5
STOEP SPELEN
Met de paarse vlakken wordt
deze zone tevens geaccentueerd. Kinderen kunnen
knikkeren, kaatsen, tekenen
met stoepktijt of hebben een
plek om af te spreken.
MIDDENBERM SPELEN
Met grote aandacht voor de ovwersteekplaatsen en beveiliging aan
de randen, is de middenberm een
unieke locatie voor een apenkooi
tussen de bomen.
6
SPORTEN
Een kleine open plek wordt
een sportveldje door het
ophangen van een basketring.
3
PARKEERPLAATS SPELEN
Een parkeerplaats wordt opgeofferd als speelplek, als toevoeging
aan de stoep. Kinderen kunnen
kaatsen, knikkeren, etc... Met de
paarse circels wordt deze zone
geaccentueerd.
7
ERF SPELEN
De autovrije ruimte in bijvoorbeeld de Newtonstraat, is
uitermate geschikt als speelplek. Het ‘Blokje Om’ loopt dus
hier langs.
4
STRAAT SPELEN
Kinderen kunnen tijdelijk de straat
innemen door verborgen ‘Regentjes’ uit de grond te trekken. Om
vervolgens als doelpaatjes voor een
voetbalspel te dienen. Met de
paarse vlakken wordt deze zone
tevens geaccentueerd.
8
SPEELPLEIN SPELEN
Het bestaande speelplein
wordt opnieuw ingericht met
kleurrijke vlakken en toestellen,
en omzoomd door de Regentjes.
1
8
2
1
DE MIDDENBERM
7
HET ERF
DE PARKEERPLEK
2
6
3
4
5
speelplekken
het ‘Blokje Om’
verbinding met omliggende wijken
SPELEN OP DE STOEP
Het brede, maar veelal ongebruikt voetpad van de Cartesiusstraat is omgetoverd
tot een heuze speelplek met vrolijke kleuren
en een heus klimtuig, voortvloeiend uit de getransformeerde ‘Regentjes’.
De stippen en de Regentjes duiden de plek
aan waar kinderen kunnen hangen, klimmen,
knikkeren of trappen tegen de blinde muur
van de energiecentrale.
BLOK J E
OM
SPELEN OP DE STOEP
Een parkeerplaats is veranderd in een kleine,
gezellige speelplek. Groene ‘Regentjes’ omzomen de ruimte, paarse vlekken op de grond
markeren de plek.
...Knikkers rollen over de grond, rondom het knikkerpotje is een hevige strijd losgebarsten. De gekronkelde buis is een levensgrote zenuw-spiraal,
waar je met een ring omheen moet bewegen,
zonder de buis te raken...
HET SPEELPLEIN
De wandeling van de groene ‘Regentjes’
komt uiteindelijk uit op het Keplerplein. Het
huidige plein is getransformeerd in een plein
met ruimte voor sport en spel.
De gekronkelde buizen vormen klimtuigen, basketkorven, zit- en hangmeubels, etc... De zachte
hellingen, en de groene buizen zijn ook heel
populair bij skaters.
De bestaande bankjes en speeltoestellen worden probleemloos verwerkt
in de nieuwe inrichting.
61
DISCOVER YOUR GRAVITY
MARIJKE EN MARJOLEIN
Discoverour
y
GRAVITY
Buitenspelen in je eigen wijk, lekker dichtbij toch?! Maar in een tijdperk van
smart phones, internet en mooie computerspelletjes is de digitale wereld
dichterbij dan de wijk waarin je woont.
In de digitale wereld is veel te ontdekken, vrienden maken en met ze chatten
is gemakkelijk, maar waarom dit niet ook buiten? De wijk als fysieke en
digitale ontmoetingsplek.
Light flows in and out
in the direction of the movement of the street
+ERNPUNTEN
DEHORIZONTALELIJNENVANDESTRAATOPEEN
s
httege
c
i
l
L
K
platfor
n
r
m
e
Door lichtgevende/digitale tegels in de straat worden
kinderen vanuit huis naar buiten getrokken. Ze zijn
de link naar de grotere platforms in de wijk. De tegels
hebben een beat en lichten op naar de plek waar de
meeste intensiteit wordt gemeten en dus de meeste
kinderen uit de buurt spelen. Hier moet jij dus ook zijn!
(IERWORDTGESPEELD$EKERNPUNTEN
GEVORMDALSEENSOORTLANDSCHAPWAA
HEENKUNNENFIETSENSKATENOFZELFSIN
$EZEPUNTENZIJNDOORDESTRATENVERDEEL
SPEELGOEDAUTOBOLDERKAROFSTOEPKR
VANDEOMGEVING$OOROPTELICHTENENW
,ICHTPUNTEN
In de wijk zijn 3 platforms, waar de omgeving
op een vloeiende manier wordt aangepast en er
voor iedereen, hoe oud je ook bent een eigen
spel kan worden gespeeld of lekker kan worden
relaxt.!
+ERNPUNTEN
gelpu
e
i
n
p
t
S
HARTSLAGVANDEWIJKDOOR!LSJEDEHARTSLA
EENKERNPUNTUIT
(IERWORDTGESPEELD$EKERNPUNTENZIJNEENPODIUMVOOR
GEVORMDALSEENSOORTLANDSCHAPWAARKINDERENVANVERSCH
Ook voor
kinderen die lopen in de drukkere straat
HEENKUNNENFIETSENSKATENOFZELFSINDEWINTERSLEEÑN/O
kan het spelen in de wijk leuk zijn. Door middel van
spiegelende
vormen worden de speelplek en de
SPEELGOEDAUTOBOLDERKAROFSTOEPKRIJTMEEBRENGEN
!ANDACHTSPUNT
kinderen weerspiegeld en krijg je zelf ook zin om
mee te spelen!
$EZEOBJECTENZIJNGEPLAATSOMMENS
62
ALADIN
MEDIATRIX 63
STRAAT BLOKKEN,
DE KEUZE IS REUZE!
N.SLIJKERMAN De keuze is reuze!
De conclusie na gehouden buurtonderzoek en gesprekken met buurtbewoners en kinderen, is dat de grote
openbare speelplekken in de wijk niet functioneren om diverse redenen. Zo wordt door ouders de ontbrekende veiligheid (sociale controle) genoemd en door kinderen de te grote schaal van de speelplekken. De
kinderen gaven aan dat de eigen straat de beste speelplek was. Dit hebben wij als motivatie gebruikt voor
het ontwerp van de straatblokken, waarmee de eigen straat wordt omgetoverd tot de beste speelplek van de
buurt!
De straatblokken, met standaardafmetingen van 500 x 500 mm en een variabele lengte, bestaan uit twee
delen. Het binnendeel is een blok Polyurethaan (PU schuim), met een holle kern, waardoor de indrukbaarheid van het blok wordt vergroot. Het andere deel is de beschermhoes. Deze hoes is gemaakt van Polyvinylchloride (PVC), ook veel toegepast als vrachtwagenzeil. De geschatte levensduur van de straatblokken is vijf
jaar. De straatblokken zullen per straat worden verdeeld, met elk een eigen kleurenprint, ontworpen door
kinderen uit de straat zelf. Na vijf jaar mag een nieuwe generatie kinderen de kleurenprint van de straatblokken ontwerpen. Door kinderen uit de straat bij het project te betrekken, worden ze bewust van het collectief
eigendom en verantwoordelijk gemaakt voor het beheer van de straatblokken. Het plan is generiek, wat betekent dat het toepasbaar is voor elke straat en elke buurt.
Met straatblokken is de keuze reuze! Want een liggend straatblok kan gebruikt worden om bijvoorbeeld lekker op te zitten, maar twee rechtopstaande straatblokken vormen samen opeens een doel, zodat er gevoetbald
kan worden. Of er kan verstoppertje gespeeld worden. Of er kan een doolhof gebouwd worden. Noem maar
op!
De kinderen kunnen met straatblokken hun eigen spel samenstellen in tegenstelling tot de saaie speeltoestellen op de openbare speelplekken die altijd hetzelfde blijven.
Om een goede speelplek te creëren, is een autovrije straat gewenst. De niet functionerende openbare speelplekken in de buurt zullen daarom worden heringericht als (groene) parkeerplaats, bereikbaar via de
hoofdontsluitingswegen in de wijk.
De keuze is reuze!
Den Haag, Regenteskwartier
Newtonstraat
Buskruit
Doolhof
Touwtje springen
Fort bouwen
Voetballen!!
Free running!
Apen kooi
Lekker chillen
Newtonstraat
Hinkelen
Water balon
gevecht
Tikkertje
Basis elementen
Opslag
De keuze is reuze!
Polyvinylchloride (PVC)
Polyurethaan (PU schuim)
holle kern
De keuze is reuze!
64
SPACE INVADERS
NIEUWBLAUW & AGEL ADVISEURS Toelichting
SPACE INVADERS
Occupying the streets
De straat; het domein van auto’s en stenen. Het domein van vaders en moeders en van
grote jongens die wél alleen naar het speelveld mogen. De straat; het domein van verkeersbewegingen, van stalling van auto’s en fietsen en vooral niet het domein van Puck en Mees.
Puck (3) en Mees (4) wonen beiden in een fijn huis met een fijne beschutte tuin. Maar als ze
willen spelen met leeftijdsgenootjes moeten ze naar een andere plek in de wijk én moet er
altijd iemand mee, omdat ze nog niet alleen de weg mogen oversteken. In hun straat is geen
ruimte voor een uitdagend speelobject, alle ruimte is vergeven.
Het is tijd voor een bezetting, een ruimte-claim. Tijd voor het terugpakken van de straat.
Vanaf nu kunnen kinderen in het Regentessekwartier zelf een claim leggen op hun ruimte,
een claim leggen op een parkeerplaats voor de plaatsing van een Space Invader.
Space Invaders zijn speelobjecten die in elke straat geplaatst kunnen worden en een ruimtebeslag hebben van één parkeerplaats. De objecten zijn gemaakt van een vezelversterkte
kunststof-composiet in de vorm van een voertuig. Iedereen in de wijk kan eenvoudig via
internet of de speciale App een Space Invader aanvragen. Bij voldoende aanvragen pikt de
vrachtwagen met grijparm van de gemeente de aangevraagde Space Invader eenvoudig op
aan de haak op het dak en plaatst hem samen met zijn eveneens verplaatsbare ondergrond
in de gewenste straat. Na afloop van de plaatsingsperiode haalt de vrachtwagen de Space
Invader even eenvoudig weer op en plaatst hij ‘m op een nieuwe plek in de wijk.
De Space Invaders maken het mogelijk om zonder grote ingrepen een speelruimte te creëren in elke straat. De speluitdaging is groot omdat enerzijds elk element zowel uitnodigt tot
bewegings-, constructie- en fantasiespel als het ontmoeten en praten met elkaar en anderzijds elke keer een ander ‘voertuig’ aangevraagd kan worden. Het object kan exact geplaatst
worden waar de speelbehoefte aanwezig is. Niet bij de buren maar voor de deur bij de
aanvragers. In een verjongende of verouderende straat kan eenvoudig en zonder kosten
ingespeeld worden op de behoeftes van de bewoners en de overlast van de speelplek en de
opoffering van één parkeerplek zal altijd slechts tijdelijk zijn.
Het object is zodanig vormgegeven dat het zich goed voegt in het ritme van de auto’s langs
de straat en in uitstraling niet onder zal doen voor een kunstzinnige sculptuur.
Puck en Mees kunnen nu klimmen, glijden, en hun fantasie de vrije loop laten gaan in hun
eigen tijdelijke speelplek voor de deur.
SPACE INVADERS
Het is woensdagmiddag en ze vervelen zich ...
Puck zullen we dan
maar buiten gaan
spelen?
OK ...
Maar waar??
Ergens in het Regentessekwartier in Den Haag wonen
Mees en Puck ...
Dan misschien op de stoep en op de parkeerplaatsen??
Op straat? Dat gaat niet
Te gevaarlijk ...
Of misschien het speeltuintje verderop ...
maar daar mogen we niet alleen naartoe ...
Het speeltuintje gaat niet
lieverd dan moet ik mee
en ik ben te druk!
Ik denk het niet! Die
ruimte is voor mij en niet
voor jullie bedoeld ...
De buurkinderen zagen dit idee ook wel
zitten Dat was dus zo geregeld!
zitt
Als we Sophie, Naomi en
Ibrahim meekrijgen bestellen we samen via internet
een Space Invader! Kunnen
we toch buiten voor de
deur spelen!
www.spaceinvaders.nl
Mees en nu??
Puck weet het niet meer,
Maar gelukkig heeft Mees een idee!
SPACE INVADERS
1
Van de Space Invaders zijn er meerdre varianten.
Ieder met hun eigen speelaanleiding.
De Space Invader
vanaf de stoep
gezien ...
De vrachtwagen met
hijsarm pakt de Space
Invader eenvoudig op ...
De speel- &
klimplek in de
Space Invader.
De uitkijk &
de glijbaan in dee
Space Invader.
Doorsnede 1
Doorsnede 2
van de Space Invader
Space Invaders worden
gemaakt van een vezelversterkte kunststofcomposiet De afwerking
kan zowel glimmend als
mat zijn Alle kleuren zijn
hierbij mogelijk ...
van de Space Invader
max klimhoogte
1,5 m
obstakelvrije zone
1,5 m
rubber rand
(tevens zitelement)
SPACE INVADERS
obstakelvrije zone
1,5 m
rubber valgrond
40 mm
kunststof uitvullaag
30 mm
verstelbaar
draagelement
De Space Invaders staan
op een rubberen veiligheidsvloer Het hoogteverschil tussen stoep en
parkeervak wordt opgelost
met verstelbare draagelementen ...
2
3,60 m
rijbaan
2,00 m
3,00 m
parkeerstrook
Buffer tussen de
straat de Spaceinvader ...
trottoir
parkeervak ca. 6m
Bij een valhoogte van tot 1,40
m veiligheidsmateriaal onder het
toestel met een dikte van ca.
40 mm.
Rijbaan plaatselijk versmallen
naar 3,40 m
Vandaag is de grote dag...
De Space Invader wordt
bij Mees en Puck geleverd
...
Obstakelvrije zone
1,50 m
1,50 m
1,50 m
Principe detail mobiele speelvoorziening Space Invader
1,50 m
SPACE INVADERS
3
65
HINK - STAP - SPRONG
NL LANDSCHAPSARCHITECTEN
Plantoelichting
“Het Regentessekwartier”, een koninklijke naam, een centrale ligging in de Hofstad, tussen centrum en
Scheveningen, woonbuurt met een dorps karakter. Op het eerste gezicht, niks mis mee…
Maar hondenpoep op de stoep, smalle straten gedomineerd door geparkeerde auto’s en weinig groen,
overhoekjes en muurtjes maken de buurt onaantrekkelijk voor het buitenspelende kind. Toch bevat het
Regentessekwartier veel verborgen plekken om te spelen. Het is de kunst deze speelaanleidingen zichtbaar te
maken en kinderen uit te dagen om buiten te komen spelen.
Direct buiten de deur begint het. Als het ware ontvouwt zich een stedelijk parcours, voor alle leeftijden, ook
volwassenen. Hoe jonger, hoe dichter bij huis. Hink - stap –sprong!
De hink zijn de kleine uitdagingen die in de wijk verborgen liggen. Een “Amsterdammertje” wordt een “springbokje”
om overheen te springen, een “speelboomkorf” wordt rondom een boom geplaatst, een parkeerplek verdwijnt
om te kunnen stoepranden, hekjes worden kleurrijk geschilderd om op te spelen, schommels aan lantaarnpalen
bevestigd, een blinde muur wordt een klimwand, enz. Dichtbij huis, makkelijk om toezicht op te houden. Simpel
en effectief!
De stap is naar andere sport- en speelplekken elders in de stad. De Regentesselaan vormt de verbinding,
een aantrekkelijk lijn met allure. Grote laanbomen domineren de verbinding visueel. Een strak pad onder het
bladerdak kan gebruikt worden om te skaten, hard te lopen, te fietsen, te wandelen, gescheiden van het overige
verkeer. Verschillende functies liggen er als bouwstenen langs; een trapveldje, basketbalveld, fitnessparcours/
atletiekplek, maar ook een hondenlosloopveld of desnoods een parkeerveldje. Het Regentesseplein is een plein
van samenkomst, een rustpunt. De bestaande obelisk, de leilindes en siergroen zijn hier onderdeel van. Op één
van de terrasjes is het goed toeven.
Van de Regentesselaan “hink” je naar de sprong. De sprong ligt namelijk in de wijk zelf. Het zijn de groenstroken
en andere kansrijke plekken voor sport- en spelvoorzieningen. Plekken dichtbij huis, maar niet direct voor de
deur. Plekken op korte wandelafstand. Achter een muur ligt het ontoegankelijke park en de sportvelden van
de “Verademing”, een gemiste kans maar oplosbaar. Aan de wijkkant van de muur bieden ruime trottoirs en
parkeerplekken mogelijkheid om omgevormd te worden naar groen met speelvoorzieningen. In de toekomst
mogelijk aansluitend op het achtergelegen park.
Speelkwaliteit is subtiel en zit in de details. Hergebruik van materialen en benutten van straatmeubilair, zonder
dat de veiligheid in het geding komt. Aanleg kan samen met de buurt. Hierdoor blijft het realistisch en haalbaar.
Heldere keuzes makend wordt tevens ruimtelijke kwaliteit bereikt.
De speelaanleidingen en bouwstenen van hink – stap - sprong zijn overal toepasbaar. Uitwerking en detail
kunnen verschillen. Iedere plek een eigen kleur. Hier in het Regentessekwartier, maar ook elders in Den Haag,
elders in Nederland.
HINK- STAP- SPRONG
CONCEPT
Legenda
Stap: veilige route met voorzieningen
Hink: kleine speelaanleidingen
SCHETSONTWERP
Sprong: speelplekken
ANALYSE
Legenda
Legenda
Legenda
Formele speelruimte
Veilige fietsverbindingen
Formele speelobjecten
Informele speelruimte
Onveilige fietsverbindingen
Informele speelobjecten
Potentieel informele speelruimte
Wandelverbindingen
STAP: speelplek
STAP: atletiekplek
Legenda
Pad
Veilige oversteekplaats
Bomenlaan
Monument
Groenzone
Bouwsteen/voorziening
Speel- en sportplek
Atletiekplek
Hondenlosloopveld
Terras
STAP: hondenlosloopveld
HINK: overhoek straat ingevuld met
speelpalen en gekleurde stippen
HINK: ruimte langs wegversmalling met
speelboomkorf, gekleurde stippen en speelpalen
HINK: speelaanleidingen bij de sporthal in de vorm
van een klimmuur, duikelhekjes en speelboomkorf
HINK: evenwichtsbalk en gekleurde stippen
SPRONG: speelplekken aan rand van de wijk met klimmuur, schommellantaarnpalen en
horden
66
PROGRAM THE STREET RUIMTE VOOR SPEELVERKEER
NVT
PRogram the street
Ruimte voor speelverkeer
Wat kunnen we leren van spelende kinderen
en spelen van de afgelopen 100 jaar? Voor
het autotijdperk was de straat de speelruimte.
Hier konden kinderen tollen, hinkelen touwtje
springen en ballen zonder dat het verkeer
een gevaar vormde. Door de komst van de
auto ontstond de noodzaak voor aangewezen
speelplaatsen: afgesloten van de straat, een
zandbak, schommel en een plek voor de ouders
om de kinderen in de gaten te houden en
anderen te ontmoeten. Nadat een tijdlang de
speelveiligheid van deze plekken ter discussie
stond. Vragen we ons nu af: ‘Waar zijn de
kinderen?’
Speelplekken worden weinig gebruikt of zijn
zelfs helemaal verlaten. Dit komt door het feit dat
kinderen binnenshuis genoeg afleiding vinden
bij de computer en tv. Ook het ontmoeten vindt
op de computer plaats via facebook, twitter en
andere social media. Daarnaast hebben ouders
minder tijd om mee te gaan naar de speeltuin
en mogen kinderen, vanwege de toename van
verkeer, meestal niet alleen de straat op.
In de Regentessenbuurt zijn tal van speel- en
sportplaatsen en andere jeugdvoorzieningen
aanwezig: Kinderopvang, basisschool de Klimop,
Kepplerplein en diverse sportaccommodaties.
De meeste van deze voorzieningen liggen
echter aan de rand van het plangebied en de
buurt. Daarnaast zijn de straten in de wijk smal
en staan vol met auto
Om de kinderen in de wijk gebruik te laten
maken van de bestaande plekken is het vooral
van belang dat de routing ernaartoe duidelijk en
veilig is. Deze routing verlengt de speelruimte
van de voorzieningen tot aan de voordeur.
Op weg van school naar huis of naschoolse
activiteiten kunnen kinderen van alles doen
en ontdekken en wordt het spelen de wijk
ingetrokken.
In de wijk kunnen een drietal routes met
verschillende thema’s worden aangelegd. Door
passende speelelementen aan de thema’s
spelen, sporten en leren toe te voegen krijgen ze
ieder een eigen karakter. Hier is te denken aan
een klimrek of basketbalnet tegen een gevel bij
het thema sport of een schooltje bij het thema
leren. Op een aantal plekken komen de routes
samen en zullen de thema’s in elkaar overlopen.
Om de veiligheid te vergroten worden de routes
onderdeel van het verkeer. Het speelverkeer
krijgt haar eigen plek tussen auto’s, fietsers
en voetgangers. En net zoals fietspaden
herkenbaar zijn aan het rode asfalt, worden
de speelroutes voorzien van hun eigen kleur.
Op deze manier trekken ze de aandacht van
de overige weggebruikers. Kinderen kunnen
zonder begeleiding naar school, de speeltuin of
het sportveld en spelen wordt weer onderdeel
van het straatbeeld.
Ook moeten we de social media en interactieve
spellen niet onderschatten. Via een speciale
app die geprogrammeerd zal worden voor de
wijk kunnen kinderen andere vriendenvinden
en ontmoeten en zijn ze zelf te traceren. De
app kan uitgebreid worden met verschillende
speurtochten. Hiermee kunnen de kinderen
zelf op ontdekkingstocht door de wijk,
waarbij ze onderweg allerlei opdrachten
kunnen vervullen. Bij de speelplaatsen zullen
zitelementen met werkmogelijkheid en wifi
voor de ouders toegevoegd worden. Daarnaast
zijn er tegenwoordig tal van interactieve
speelelementen op de markt die de computer
buiten plaatst en ervoor zorgt dat kinderen weer
buiten komen spelen!
PRogram the street
Ruimte voor speelverkeer
SPORTEN
SPELEN
LEREN
SPELEN
SPORTEN
LEREN
SPELEN
LEREN
SPORTEN
Plattegrond speelroutes
De meeste van deze speel- en sportvoorzieningen liggen echter aan de rand van het plangebied en de buurt. Om
de kinderen in de wijk gebruik te laten maken van de bestaande plekken is het vooral van belang dat de routing
ernaartoe duidelijk en veilig is. Deze routing verlengt de speelruimte van de voorzieningen tot aan de voordeur.
referenties speelvoorzieningen bij sportroute
impressie Cartesiusdwarsstraat - sportroute
Parkeerplaatsen worden aan een zijde van de straat gegroepeerd, zodat aan de andere kant meer ruimte ontstaan voor de speelroute. Kale wanden kunnen worden benut voor klimmen, balletje trappen etc.
PRogram the street
Ruimte voor speelverkeer
impressie regentesselaan - leerroute
De routes dragen bij aan de zichtbaarheid van de kinderen voor het andere verkeer. Maar tegelijkertijd kunnen
zij ook verkeersregels op een speelse manier overbrengen: ‘Op een zebra mag je oversteken, maar enige spoed
is prettig voor het overige verkeer.’
referenties speelvoorzieningen bij leerroute
PRogram the street
Ruimte voor speelverkeer
impressie gaslaan - speelroute
De speelplaats van de basisschool loopt grensloos over in de speelroute. Daardoor is er meer ruimte, maar is
het ook mogelijk om buiten schooltijd hier te blijven spelen.
referenties speelvoorzieningen bij speelroute
impressie kepplerplein
Hier komen de drie routes samen waardoor een groter speelveld ontstaat en er uitwisseling is tussen de thema’s. Het naast elkaar plaatsen van de elementen lokt de creativiteit van kinderen uit om de spelletjes aan te
passen aan een bredere context. Zo wordt de school en de wipwap misschien wel onderdeel van het voetbal.
67
ENERGY EXPERIENCE
OBB EN EELCO KOPPELAAR ONTWERP Regentessekwartier - Den Haag
Travel Lines
Veilige en overzichtelijke wegen zijn de beste manier
om kinderen maar ook volwassenen in beweging te
krijgen. Herprofilering van enkele wegen maakt een
rondgang door de buurt langs kansrijke plekken beter
mogelijk. Hoe veiliger en aantrekkelijker hoe sneller
kinderen er zelfstandig gebruik van mogen maken en
de ouders met ze op stap gaan. Dit in aansluiting op de
bestaande verkeersstructuren van eenrichtingsverkeer,
ontsluitingswegen en autoluwe zones. Routes kunnen
helpen om de snelste weg te vinden naar een plek.
Markering via lichtgevende piëzotegels, bloembakken
en nu al kenmerkende zwerfkeien geven de route
karakter.
Boulevard
Daar waar ‘De verademing’ rust uitstraalt wordt de
autovrije zone eromheen een overgangsgebied van de
rust naar het stadsgedruis. De zone nodigt uit om buiten
te zijn en daar te ontmoeten en bewegen. Voor de direct
omwonenden, maar ook voor de rest van de buurt een
zone om uit te lopen… en weer terug. Als een heuze
boulevard. Onderweg liggen allemaal ovaalvormige
plekjes waar iets te doen is of juist helemaal niets.
Eenvoudige multifunctionele inrichtingen sieren deze
kleine huiskamers. Betonranden om op te zitten… of
te skaten. Een heuvel om op te liggen… of overheen
te fietsen. Een haagje om in de luwte te zitten… of om
achter te verstoppen. De mogelijkheden zijn eindeloos
en zouden zelfs flexibel kunnen zijn.
Energy Spots
Energy Experience
Zoals een zon het middelpunt van ons stelsel is zijn
de pleinen het hart van de buurt. Het is een must
om centrale en aantrekkelijke ontmoetingsplekken
te creëren. Hier vindt sociale interactie plaats tussen
verschillende culturen en generaties. Dit geeft de
buurt warmte en energie. Pleinen hebben een
multifunctionele inrichting gericht op verblijf en
recreatie voor alle leeftijden, zo worden kinderen sneller
meegenomen de buurt in. Bovendien leren ze op de
pleinen andere kinderen kennen. Ieder plein krijgt
een facelift gericht op deze functie. Als aanvulling
wordt er een derde plein aan de zuidkant van de buurt
gecreëerd, omdat hier deze functie ontbreekt. Op ieder
plein wordt een thema van zon-, water- en windenergie
uitgewerkt naar speelprikkels. Daarbij krijgt ieder plein
een interactieve ‘Energy Column’ waarmee kinderen
kunnen zien wie er op het andere plein is en met hen
praten.
Speelaward 2012
Regentessekwarier Den Haag
Bij alles wat je doet, heb je
energie nodig. Rennen, fietsen,
nadenken, slapen: het kost
allemaal energie. Energie is
werkkracht, je hebt het nodig om
iets te doen. Ook alle apparaten,
machines en motoren gebruiken
energie. Energie kun je niet
vastpakken, maar je kunt het wel
zien en voelen. Licht, warmte,
elektriciteit en beweging zijn
vormen van energie. Een auto
haalt zijn energie uit brandstof,
zoals benzine. Maar waar haal
jij je energie uit? Wat is de
energie van de toekomst? Woon
en speel in een buurt waar
experimenteren met energie een
ervaring is in het dagelijks leven.
ENERGY
EXPERIENCE
Boulevard
Travel lines
spelen
Regentesselaan
tuinieren
Oh deze dingen zijn
echt cool. Als ik er op spring
gaat het licht aan! Vooral dat spel
op het Regentesseplein is
cool!
chillen
bewege
n
spelen
Weimarstraat
Piezotegel
Dag buuf zullen we
vanavond bbq met de kids
Kunnen die manna van ons
lekker trappen.
groen met zitrand
Keplerstraat
Newtonstraat
Van Marumstraat
Cartesiusstraat
Mam mag ik naar het
Kepplerplein. Ik volg gewoon
de kleurtjestegels en grote
stenen.
bloembaken
keien
Speelaward 2012
Regentessekwarier Den Haag
(speel)heuvel
zit- en speelkamers
ENERGY
barbeque
boulevard
EXPERIENCE
Energy Spots
Als jij nu pompt maak
ik een dam, laten we straks al
het water in een keer los!
Zon
spuitp
omp
natte voete
n
waterrad
ousel
schduwcarr
plaats
Mama mag ik
met Safira spelen
We willen schaduw
maken!
beplanting
buitenpodiu
te
verblijfsruim
m
draaikolk
watersp
eel
Water
Wind
solarbank
He Thijs zullen we een
nieuwe windvaan maken
Kunnen we gelijk even kijken
hoeveel de windmolens
doen?!
las
brandg
Vet cool zo’n zuil met
webcam. Blijf daar Ali dan
kom ik jouw kant op!
Speelaward 2012
Regentessekwarier Den Haag
n
windha
rp
fluitende sc
hijf
ENERGY
Sporte
en
energiefiets
windva
nen
EXPERIENCE
Dit ontwerp ENERGY EXPERIENCE is geestelijk eigendom van haar bedenkers die pas na beoordeling bekend zullen worden gemaakt en derhalve
deze verklaring niet kunnen ondertekenen met hun eigen naam, maar wel met hun deskundigheid.
Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot de inhoud en de vormgeving van het ontwerp met het motto ENERGY EXPERIENCE, alsmede
deeluitwerkingen, details, logo’s, slogans en grafische weergaven berusten uitsluitend bij de ontwerpers van het motto ENERGY EXPERIENCE en/of
haar klanten/ relaties/ leveranciers. Onder rechten van intellectuele eigendom worden onder meer begrepen alle octrooirechten, merkrechten,
handelsnaamrechten, databankrechten, modelrechten, domeinnamen en andere rechten van intellectuele eigendom in Nederland of elders, die in
verband staan met het ontwerp en de daarin toegepaste producten, waaronder tevens begrepen knowhow en handelsgeheimen.
Het is u niet toegestaan om zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de ontwerpers van het motto ENERGY EXPERIENCE het beschikbaar
gestelde materiaal of delen daarvan en de daarin verwerkte producten te kopiëren (in welke hoedanigheid ook), te wijzigen, te distribueren, te
verspreiden, te "reverse engineeren", te decompileren of op andere wijze te gebruiken en/of te exploiteren.
Het is u niet toegestaan enige aanduidingen omtrent rechten van intellectuele eigendom, te wijzigen of te verwijderen, noch om het desbetreffend
materiaal of enige gedeelten daarvan te wijzigen of na te maken noch om op enigerlei wijze schade te berokkenen aan of ongerechtvaardigd
voordeel te trekken uit de reputatie van de rechten van intellectuele eigendom van de ontwerpers en leveranciers van het motto ENERGY
EXPERIENCE.
Voor gebruik, waaronder nadrukkelijk doch niet uitsluitend begrepen het kopiëren, verhandelen, heruitgeven, nader uitwerken of anderszins voor
(semi of anderszins) commerciële doeleinden toe-eigenen van gegevens, is ten strengste verboden zonder VOORAF schriftelijke toestemming van de
ontwerpers van het motto ENERGY EXPERIENCE. Het is pertinent niet toegestaan een wijziging aan te brengen in de uiterlijke verschijningsvorm van
het ontwerp of de gebruikte producten in het ontwerp.
Ingeval van een inbreuk op de rechten van intellectuele eigendom van de ontwerpers van het Motto ENERGY EXPERIENCE voor de speelaward 2012
en/of haar leveranciers, behouden de ontwerpers zich het recht voor om de hierdoor door haar geleden schade op u te verhalen.
Is getekend vrijdag 13 april.
mevrouw de Planoloog en meneer de Landschapsontwerper
68
BOOM
ONS ARCHITECTEN BV