Juli-Augustus 2014

Scheutnieuws
België-Belgique
P.B.
Brussel X
1/2619
Missiehuis van Scheut
Ninoofsesteenweg 548 • 1070 Brussel • tel. 02 526 14 00 • fax 02 521 21 63
Administratie en Redactie : [email protected] • www.scheut.be
Tweemaandelijks – 44ste jaargang Nr. 4 – JULI - AUGUSTUS 2014 - Afgiftekantoor Brussel X
Het huis van Torhout: een apart onthaal
Arnold Quartier, (Kuurne °1944) was werkzaam
in Kongo van 1970 tot 2013. Hij verblijft nu in ons
huis van Torhout en staat er zorgbehoevende confraters bij.
Mooie gewoontes zijn geen dingen die uit de lucht
vallen en die je moet opvangen. Het zijn dingen die
geplant worden en die langzaam groeien. Zo ook de
gewoonte, eigen aan ons huis van Torhout, dames te
vinden voor het onthaal.
Het begon in 1995 toen de paters Gerard Bulcke
en Wim Missinne (beiden overleden in ons huis) de
gang van het vernieuwde huis in goede banen leidden.
Beiden waren van de streek en kenden veel mensen.
Het was vanzelfsprekend dat de zussen van Wim hun
broer kwamen bezoeken en een handje toestaken. Dat
bracht Gerard en Wim op gedachten. Pater Gerard wilde
de confraters ontlasten van de zorg voor het onthaal
en de telefoon. Hij vroeg raad aan de zusters van het
ziekenhuis. Die wisten waar het goede volk te vinden
was. Eerst ging het om de namiddagen. Later, toen het
hier een verzorgingstehuis werd, kwamen er ook in de
voormiddag dames helpen, en sinds enkele maanden
worden we ook enkele dagen over de middag heen
geholpen. Kennissen werden aangesproken en zo kreeg
de dienst van vrijwilligsters voor het onthaal niet alleen
vorm maar ook een gezicht, of beter, veel gezichten. Er
is nog een periode geweest, maar dat is wel lang geleden,
dat ze met enkele confraters gingen fietsen of met rolwagens uitgingen. Nu brengen ze de mannen nog naar
hun kamer.
Wie in het ‘Missiehuis van Scheut’ in Torhout moet
zijn tussen 9 en 17 uur, zal vriendelijk ontvangen worden
door een van de dertien dames. Wie opbelt, komt bij hen
terecht. Elke voormiddag, elke namiddag en vier dagen
per week ook over de middag, kun je een andere stem
horen, want alle dames zijn verschillend en ze vullen op
een verschillende manier hun ‘onthaal’ in.
Er zijn er die ondertussen zorgvuldig kleren herstellen
of naamlintjes opnaaien. Anderen lezen tussendoor
verder aan hun roman of aan een artikel. Verschiet niet
er een computer te vinden. Maar hoezeer ze, ieder op
haar manier, ook bezig zijn, de deurbel en de telefoon
hebben voorrang. Een pakje in ontvangst nemen, de
bakker binnenlaten, zorgen voor een brief, de weg wijzen
in huis, hosties verkopen, het gebeurt er allemaal.
Dikwijls zijn de dames niet alleen: veel confraters
lopen er al eens binnen en blijven hangen. Dan komen
Scheutnieuws juli - augustus 2014
1
“Houd goed uw Pasen”, Pasen in Brazilië.
Fernand Vandenabeele, (Tollembeek °1937) is
sinds 1964 werkzaam in Brazilië.
de verhalen boven van bij ons in Kongo of de Filippijnen, of de nieuwtjes van Torhout worden overlopen,
de toestand van de voetpaden beoordeeld, of wordt er
stilletjes gepraat, zo stilletjes dat niemand goed weet
waarover het gaat.
Vriendelijke handen zorgen ervoor dat er wat snoep
staat bij het onthaal. Dat is altijd aangenaam voor wie
de deur uit gaat, of na een wandeling binnenkomt.
Bloemen brengen bezoekers meteen in de sfeer van het
seizoen.
“Je gaat toch zo niet buiten gaan? Trek maar een jas aan,
het is koud. Waar is je wandelstok? ” Zonder dat het op
hun programma staat, houden de dames ook een beetje
het gaan en komen van de confraters in de gaten, want
sommigen mogen zich niet te ver buitenshuis wagen,
anderen vergeten te zien dat het regent. En het doet
altijd deugd een groet te horen als je thuiskomt.
U voelt dat we vermijden namen te noemen, want
er zijn er zoveel geweest in al die jaren. Laat me alleen
Hilda noemen die hier al negentien jaar helpt. Ze heeft
trouwens op één na alle confraters weten aankomen in
dit huis. Enkele vrijwilligsters hebben moeten afhaken
om gezondheidsredenen. Een vijftal is overleden. We
gedenken ze dankbaar.
Een bijzonder moment is de eucharistieviering van
9u30. Dan springen vrijwilligsters bij om confraters die
in een rolstoel zitten, of confraters die de weg in huis
kwijt zijn, naar de kapel te brengen. Na de mis wordt er
in de living een tas koffie gedronken, soms met enkele
vrienden van buitenshuis. Als vertellingen beginnen
kan het flink uitlopen.
Als het huis van Torhout anders is dan de andere
huizen van Scheut dan is het voor een groot deel dankzij
de vrijwilligsters. Onze dank proberen we uit te drukken
met een jaarlijks tuinfeest. Ver moeten we daar niet
voor gaan: ons huis staat midden een tuin, en mocht
het die dag regenen, we kunnen altijd binnen feesten,
want daar staan bijna evenveel bloemen als buiten.
Nol Quartier, cicm
In Brazilië liggen voor de Goede Week stapels
kabeljauw in de supermarkten. Het behoort tot de
traditie dat men tijdens de Goede Week een stukje
kabeljauw moet eten. Die is dan wel heel gezouten,
zowel wat de kwaliteit als de prijs betreft. Aan een
brave vrouw die zeer kieskeurig een stukje kabeljauw
aan het uitkiezen was, vroeg ik waarom ze eraan hield
alleen rond Pasen dure kabeljauw klaar te maken. Het
antwoord was: “Toen Abraham door de Dode Zee trok
met zijn kamelen ving hij er zeer gezouten vis. Als
katholieke familie met een diep geloof in God houden
we deze gewoonte levend want de Goede Week is een
tijd van boete en vasten”.
In de winkels liggen ook veel paaseieren, chocolade
paaseieren, ingepakt in zeer kleurig en schitterend
papier. Verleden week zag ik er één die muziek
speelde: het Alleluia van Haendel. En op het laatste
meerstemmige alleluia spatte het ei uiteen en er sprong
een schoon wit donzig konijntje uit. Ik vroeg aan de
glimlachende verkoopster die bij elke demonstratie
schrok, wat dat te betekenen had. “Dat heeft te maken
met een soort legende uit de godsdienst dat God met
Pasen iedereen deed schrikken toen hij plots weer
levend als overwinnaar uit zijn graf opdook.” “En daar
zit toch een stukje waarheid in”, dacht ik, terwijl ik
mijn piepend supermarktkarretje verder duwde.
Terwijl we hier in Brazilië geruchten horen van
leeglopende en sluitende kerken in België, hebben we
een enorme tent gehuurd voor de vieringen van de
komende Goede Week. Inderdaad, we moeten rekening
houden met de mogelijkheid van een brandende zon
(40º) of de kans op stortregens. Geen enkele van onze
8 kerken op de parochie kan de massa mensen veilig
ontvangen tijdens de Goede Week.
Met Palmzondag zijn het rond de duizend mensen
die in een grote processie door de straten trekken met
wuivende palmtakken. Het lijkt een wandelend woud.
Sommigen brengen een ganse struik mee om te laten
zegenen. Ge ziet er ook allerlei kruiden die daarna
gebruikt worden om thee te maken tegen alle mogelijke
ziektes. Het enige dat ge als pastoor kunt doen is de
betekenis uitleggen van Palmzondag en de palmtakken.
Iedereen luistert heel aandachtig en knikt instemmend.
De pastoor is tevreden en hij denkt dat hij het nu eens
goed uitgelegd heeft en dat iedereen het begrepen heeft.
Na het sermoen komen velen nog een straffere
zegening vragen en wat extra-wijwater voor hun kruiden.
Daarna geven ze zelfs enkele bladeren van de gewijde
kruiden aan de pastoor. “Pater, maak daar vanavond
thee van. Dat is heel goed voor uw bloeddruk”, is de
bijgevoegde uitleg. En de pastoor mompelt: “Ze hebben
het precies toch niet volledig verstaan”, maar hij is diep
gelukkig en denkt in zijn hart: “Misschien hebben ze
nog meer geloof dan hun pastoor!”
Scheutnieuws juli - augustus 2014
3
Missie in Lisala vandaag
Elke dag van de Goede Week is er een of andere
volkstoeloop. Op woensdagavond zijn er zelfs twee
processies: de mannen vertrekken uit een van onze
kerken met het beeld van de kruisdragende Jezus,
terwijl de vrouwen uit een andere kerk opstappen met
de Mater Dolorosa. Op een groot plein is er dan een
aangrijpende ontmoeting van Jezus met zijn lijdende
Moeder. Het is dan ontroerend muisstil en er wordt
menige traan weggepinkt.
Iedereen wou een tijdje het kruis helpen dragen, want
de lijdende en gekruisigde Jezus is voor allen een trouwe
tochtgenoot in het leven. In hun dagelijkse strijd en
lijden staan ze waarschijnlijk veel dichter en intiemer
bij Christus en zijn lijdende Moeder dan hun pastoor
die bekommerd is om het feit dat, volgens de rubrieken,
na de kruisweg ook nog een stille liturgie moet gevierd
worden! “Bij onze terugkomst zullen we die ceremonie
wat moeten inkorten”, denkt hij.
Fernand Degroote (Aartrijke °1945) is sinds
1971 werkzaam in Kongo: vroeger in Kinshasa,
de hoofdstad, en de laatste drie jaar in het
binnenland van Lisala.
Daarna komt Witte Donderdag met de fameuze
voetwassing. Maar de belangrijkste dag is zeker Goede
Vrijdag. Het is trouwens een nationale feestdag in heel
Brazilië. Op klokslag 3 uur in de namiddag staan vijf
Romeinse soldaten op het plat dak van de kerk. Met
scherp trompetgeschal kondigen ze aan dat de kruisweg
vertrekt door de straten van de wijken. De honderden
wachtende mensen worden plots muisstil. “Ik krijg er
kippenvel van”, zegt daar nog een klein manneke. Alle
winkels en cafés worden gesloten. Biddend en zingend
vertrekt de stoet. Iedereen weet dat we pas drie uur later
zullen terug zijn. Elke statie wordt voorafgegaan door
een toneeltje. Een hele groep “artisten” gaat voorop. Ze
hebben twee maanden elke avond gerepeteerd.
Op Paaszondag, het feest van de overwinning en
het Leven, tracht iedereen zich in het wit te kleden
en wordt zelfs door een meerstemmig koor het Alleluia
van Haendel gezongen. De offergang van de mis is
een processie zonder einde. Iedereen brengt wat. Naar
gewoonte staat er een grote mand waarin de mensen
hun offergaven leggen: enkele stuivers, maar vooral
pakjes rijst, bonen, olie, dozen melkpoeder, zeep,
tandpasta, enz. Alles is bestemd voor de armsten. De
mand is al vlug te klein en de trappen van het altaar
liggen vol. De stapel dreigt zelfs om te vallen. Men vindt
er ook enkele mooie gekleurde chocolade paaseieren.
Wat doe ik daar?
Verleden jaar was er, buiten het kruis van Jezus, nog
een heel groot en zwaar kruis dat van de ene statie naar
de andere telkens gedragen werd door een bepaalde
groep mensen, gemerkt door het lijden: moeders die
wenen voor een kind dat in de drugswereld verdwaalde,
werkloze vaders, slachtoffers van criminaliteit, enz.
Vanop zijn koorstoel kijkt de pastoor naar dat
schouwspel van diep geloof en viering van het echte
leven. Hij denkt terug hoe destijds in Vlaanderen
overal grote affiches hingen “Houd goed uw Pasen”. En
hij mompelt (in het Vlaams dan…): “Hier houden die
mensen nog echt hunne Pasen”.
Wanneer mensen iets willen weten over ons missieleven in Kongo worden heel dikwijls twee vragen
gesteld: “Wat doe je daar nu?” en “gaat het daar nog
altijd achteruit?”
Het staat goed dat een missionaris een verslag kan
geven van al zijn werken, en meestal bedoelt men dan
verwezenlijkingen van allerlei projecten die tastbaar
en meetbaar zijn. In mijn geval kan ik een positief
antwoord geven, gaande van de bouw van 3 klaslokalen en het maken van tientallen schoolbanken, tot
het operationeel maken van een grote waterput en zelfs
nog het aanleggen van een stuk waterleiding. Voor
de Belgische staat tellen alleen dergelijke werken als
ontwikkelingsactiviteiten.
Nochtans wil ik op die eerste vraag een ander
antwoord geven. Ik ben er meer en meer van overtuigd
dat het er niet zozeer om gaat wat ik er doe, maar op
de eerste plaats wie ik ben voor hen, wat ik beteken
voor hen. Als missionaris ben ik eerst en vooral
Fernand Vandenabeele, cicm
optocht tegen de oorlog in het oosten
gezonden om een ‘goede boodschap’ (Evangelie wil
precies zeggen ‘Goede Boodschap’) te brengen. En dus
moet mijn eerste bekommernis zijn: ben ik wel een
teken van hoop tussen de mensen? Heb ik hen in hun
moeilijkheden kracht gegeven om wat meer hun leven
in handen te nemen, ben ik een lichtpuntje geweest
dat hen aantrekt, een teken van een andere wereld
naar de droom van God?
Gebouwen kunnen vernield worden, schoolbanken
kunnen gestolen worden, wat gisteren gloednieuw was
kan na zekere tijd onderkomen zijn. Maar de waarden die
mensen zich toegeëigend hebben houden stand. Ik denk
aan die honderden mensen met wie wij op stap geweest
zijn als een protest tegen de uitzichtloze oorlog in het
Oosten van Kongo. Er zijn zoveel voorbeelden van mensen
die echt proberen rechtvaardig te zijn en zich dagelijks
inzetten voor mensen die aan hun lot zijn overgelaten.
Maar laat mij gewoon terugkeren naar het
voorbeeldje van onze school. Drie jaar geleden waren er
slechts drie klaslokalen gebouwd. Verleden jaar waren
we net een beetje te laat met drie nieuwe klassen om
het nieuwe schooljaar te beginnen. En aangezien het
leerlingenaantal van 250 ineens opgelopen is tot 510
moeten er dringend nog drie andere bijkomen. Ik heb
daarvoor altijd mogen rekenen op de steun van vele
mensen hier ter plaatse. Dat zijn mensen die zich niet
laten ontmoedigen door het voortdurend jammeren
over de crisis en die steeds bereid zijn om toch nog iets
voor anderen te doen.
Wat voor mij veel belangrijker is, en moeilijker
ook, is hetgeen ik in het begin formuleerde: “Wat is
mijn goede boodschap aan die vele mensen voor wie
wij die school verder uitbreiden? Hoe kan ik iemand
zijn die hen bemoedigt en de waardering geeft waar zij
recht op hebben?” Wij weten allen dat het onderwijs
miskend is en dat de staat aan het onderwijzend
personeel een hongerloon geeft; dat ook vele ouders
datzelfde personeel niet steunen en dat de kinderen
als gevolg daarvan zich onvoldoende inspannen. Dus
veel meer dan presteren gaat het om het begeesteren:
Scheutnieuws juli - augustus 2014
5
het personeel de nodige waardering schenken, de
ouders meer verantwoordelijkheidsgevoel geven en in
de school een klimaat scheppen dat aantrekkelijk mag
zijn voor de kinderen. In feite een taak voor elke dag:
met hen zijn en de noden en de vreugden met hen
allen delen.
Ik kan mijn antwoord op de eerste vraag dus heel kort
samenvatten: om wat ik gedaan heb mag ik fier zijn. Om
wat ik heb betekend voor de mensen moet ik met veel
nederigheid zeggen: het had beter gekund.
Gaat het daar nog altijd achteruit?
Als men mij dit vraagt, lijkt het mij dat er eigenlijk
bij gedacht wordt: ‘aangezien er nu geen blanken meer
zijn’. Dat is toch het beeld dat de media ons vooral
laten zien. Inderdaad, er is veel corruptie en onrechtvaardigheid. De eindeloze oorlog in het Oosten van het
land voelen wij allen als iets heel pijnlijk aan. Sommige
wegen in het binnenland zijn heel slecht. Onze mensen
moeten nog altijd zoals vroeger kilometers ver naar
hun velden om er met de hak het veld te bewerken, en
vooral de beelden van de vele plunderingen zitten nog
diep in het geheugen van vele mensen.
En toch, ook hier kan ik zeggen dat er heel veel
veranderd is. Wat het meest opvalt zijn de vele grote
openbare werken die uitgevoerd zijn door de Chinezen,
niet alleen in Kinshasa maar ook ver in het binnenland.
In Lisala hebben zij een prachtige watertoren gebouwd
en de vele wijken voorzien van openbare kranen waar
de mensen zuiver water kunnen kopen. Maar ook op
het vlak van de gewone mensen is er veel veranderd. De
media, zoals GSM, video, internet en de schotelantennes
hebben onze mensen uit de afzondering gehaald.
75 jaar priester
De tijd dat wij spraken over de ‘onwetende zwartjes’
is voorbij. Maar dat schept bij hen heel wat frustraties
omdat zij weet hebben van de laatste snufjes en tegelijkertijd moeten vaststellen dat zij de middelen niet
hebben om die te kopen. Ik sta versteld van de creativiteit van vele mensen die, in de drie jaar dat ik in
Lisala ben, het gezicht van de stad hebben veranderd.
Op korte tijd zijn er honderden moto’s bijgekomen,
allerlei Chinese merken; de kleine
winkeltjes in het centrum zijn eenvoudige
maar aantrekkelijke ‘boetiekjes’ geworden.
De tijd van een met palmblaren bedekt
bouwvallig kraampje is voorgoed voorbij.
Zelfs op medisch gebied zijn bepaalde
kinderziekten zoals mazelen en polio,
gevoelig verminderd. Vaccinaties gebeuren
regelmatig: de medewerkers trekken van
deur tot deur om een maximum aantal
kinderen te bereiken. Dat geeft moed.
Avau Felix - USA
Carlier Robert - Torhout
Debusschere Georges - Filippijnen
Dehandschutter Jozef - Schilde
Derluyn Daniël - Rumbeke
De Mey Urbain - Torhout
De Vloo Herman - Torhout
Goessens Robert - Japan
Lindemans Steven - Scheut
Als antwoord op de tweede vraag, of het
land nog steeds achteruitgaat, kan ik alleen
maar zeggen: het hangt af van welke kant men
dat bekijkt. Nog beter gezegd: het hangt af van
je eigen ingesteldheid. Moeten we niet leren om,
net zoals Jezus, steeds met een milde blik en een
meevoelend hart om ons heen te kijken?
dansende onderwijzeressen
Jubilarissen 2014
Fernand Degroote, cicm
Van Cauwelaert Jan - Schilde
70 jaar priester
Deruyttere Gerard - Torhout
Denys Karel - Torhout
60 jaar bisschop
Van Cauwelaert Jan - Schilde
60 jaar priester
Mingneau Michel - Torhout
Smet Cyriel - Japan
Spincemaille Alfred - Torhout
Vanfleteren Michel - Rumbeke
60 jaar geloften
Van Meulder Isidoor - Zuun
50 jaar priester
Bastiaensen Jos - Schilde
Cappelle Paul - Kongo
Das Jos - Kongo
De Poorter Adriaan - Schilde
De Ridder Frans - Taiwan
Douwen Frans - Schilde
Heyse Leonard - Rumbeke
Ingelaere Eric - Roesbrugge
Janssens Louis - Aalst
Lambrechts Staf - Rijkevorsel
Vanhaelewyn Willy - Kortrijk
SOS Scheut – kennismaking met een aanvaard project
‘Werken met gehandicapten in de Filippijnen’
Pater Luke Moortgat, cicm, is gespecialiseerd in
opvoedkunde en is ook gediplomeerd tolk voor doven.
Reeds meer dan 37 jaar werkt hij in de Filippijnen,
vooral voor het welzijn van gehandicapten. Toen hij
er aankwam kreeg één op 35 gehandicapte kinderen
in de Filippijnen toegang tot bijzonder onderwijs.
Vandaag is de nood nog groot. Om die nood te lenigen
startte hij verschillende programma’s om aan gehandicapten (doven, blinden, geestelijk gestoorden en
meervoudig gehandicapten) onderwijs en verzorging
te verlenen. Ook geeft hij bijscholing aan leerkrachten
die onvoldoende opgeleid zijn voor dat werk. Anderen
krijgen een gespecialiseerde opleiding zoals tolken in
gebarentaal voor doven en opmaken van teksten in
braille voor blinden. Deze zorg voor gehandicapten
en opleiding van mensen voor gehandicaptenzorg kan
gebeuren met uw steun. Uw steun draagt er ook toe bij
dat logement en materiële middelen kunnen verbeterd
worden. Wij hopen ook dat met uw hulp de Filippijnse
Overheid meer aandacht zal hebben voor de gehandicaptenzorg. Hartelijk dank!
Wie dit project wil steunen, kan storten op
SOS Scheut – Ontwikkelings – Samenwerking –
Brussel: IBAN: BE82 0000 9019 7468,
BIC BPOTBEB1. Bij iedere storting het
projectnummer vermelden: 04 063 001 en
de naam van het project ‘Univ. Manila’.
Er kan een attest verkregen worden.
Scheutnieuws juli - augustus 2014
7
Onze overledenen
Onze overledenen
Jan Van Bauwel
Geboren in Antwerpen op 3 oktober 1921.
Eerste geloften op 8 september 1941.
Priester gewijd op 26 januari 1947.
Missionaris in de Filippijnen van 1948 tot 2014.
Overleden in Quezon City op 5 mei 2014.
Jozef Waterschoot
Geboren in Stekene op 11 januari 1929.
Eerste geloften op 8 september 1950.
Priester gewijd op 5 augustus 1956.
Missionaris in de Filippijnen van 1957 tot 1997 en daarna in België.
Overleden in Zuun op 8 juni 2014.
Leon Vanparys
Geboren in Oostrozebeke op 26 juni 1928.
Eerste geloften op 8 september 1949.
Priester gewijd op 12 september 1954.
Missionaris in Kongo van 1955 tot 1990 en daarna in België.
Overleden in Torhout op 16 juni 2014.
Overleden familieleden van confraters
Grimbergen, 06.05.14: E.H. Arnold Lindemans, broer van Karel (Filippijnen).
Temse, 10.05.14: Mvr. Emy Van der Biest, zus van Jozef (Schilde).
Merelbeke, 14.05.14: Dhr Omer Robberecht, broer van André († 1990).
Oostakker, 22.05.14: Dhr Frans Decadt, broer van André († 1998).
Pollinkhove, 04.06.14: Dhr Johan Dieryck, broer van Gabriël (Filippijnen).
Leuven, 12.06.14: E.H. Lode Vermeir, broer van Frans (Oudenaken).
Lot, 14.06.14: Dhr Frans Van Meulder, broer van Isidoor (Zuun).
Antwerpen, 16.06.14: P. Marcel Bodson, o.f.m., broer van Raymond (Torhout).
Jabbeke, 18.06.14: Dhr Joris Timmerman, broer van Karel (Zuun).
St.-Lambrechts-Herk, 21.06.14: Dhr Marcel Baptist, broer van Jozef († 1992) en Raymond (Japan).
Grembergen, 24.06.14: Mvr. Ann De Paepe, schoonzus van Gerard De Gendt († 2004).
Komen en gaan
(lijst afgesloten op 30 juni 2014)
Kwamen op verlof :
Bogaert André (Japan) – Bouckhout Ferdinand (Hong Kong) – Goessens Robert (Japan) – Goossens Ludo
(Japan).
Keerden terug naar hun missie :
Coenraets Herman (Kongo) – Moortgat Luke (Filippijnen) – Wyndaele Bill (U.S.A.).
Redactie : Romain Clement, Guido Everaert, Werner Lesage, Erik Maes, Marcel Peeters, Julien Vandevoorde, Frans Van Oudenhove, Nand Verhoeven
Verantwoordelijke uitgever : Erik Maes, Missiehuis van Scheut, Ninoofsesteenweg 548, 1070 Brussel
Bankrekening : Missiehuis van Scheut - Brussel, IBAN-code : BE34 4392 1002 4190, BIC-code : KREDBEBB, met de vermelding : “voor Scheutnieuws”
Drukkerij-Uitgeverij Jan Verhoeven nv - Sint-Pieters-Leeuw

Download Report