De Vlaamse aidspionier en ondernemer Rudi Pauwels is de

ZAKEN
GENOMINEERDE 4: RUDI PAUWELS
PIONIER IN AIDSPREVENTIE
EN ZIEKTEDETECTIE
De Vlaamse aidspionier en
ondernemer Rudi Pauwels is
de vader van een revolutionair
minilab dat snel een breed
gamma van ziektes kan
detecteren. Het leverde hem
een tweede nominatie voor
Trends Manager van het Jaar
op. BERT LAUWERS
RUDI PAUWELS
“Ik heb al veel
gedaan in mijn leven,
maar over wat we
hier hebben gedaan,
kan je zeggen dat het
not often done is.”
78 30 OKTOBER 2014 | WWW.TRENDS.BE
EMY ELLEBOOG
D
e 54-jarige Pauwels lanceerde midden
de jaren negentig de hiv-specialist Tibotec-Virco. Daarmee lag hij aan de basis
van drie van ’s werelds meest gebruikte
en succesvolste aidsremmers. Nadat hij
Tibotec-Virco in 2002 had verkocht aan
de Amerikaanse farmareus Johnson &
Johnson, trok Pauwels met zijn gezin
naar Zwitserland om er tijdens een sabbatical nabij
het meer van Genève te herbronnen. Daar kiemde
de zin voor een nieuw baanbrekend medisch avontuur, dat in 2007 uitmondde in de lancering van
Biocartis. Met zijn nieuwe initiatief wilde de CEO
en voorzitter van Biocartis een mobiel lab ontwikkelen dat op basis van bloed, speeksel of tumorweefsel snel een breed gamma van ziektes, of zelfs
de aanleg tot ziektes, in een zeer vroeg stadium kan
opsporen en zo veel erger kan voorkomen voor
patiënten. Biocartis focust intussen op de detectie
van kankers.
Het minilab, Idylla geheten, is pas gelanceerd,
na zeven jaar ontwikkeling en investeringen. Het
eerste toestel is de deur uit, naar een niet
nader genoemd Belgisch universitair ziekenhuis. De verwachtingen zijn hooggespannen, ook al omdat het toestel de
uitgaven in de gezondheidszorg mee
onder controle moet kunnen houden.
“Dit past volledig in de gepersonaliseerde geneeskunde”, zegt Pauwels. “Biofarmabedrijven ontwikkelen wereldwijd
honderden nieuwe therapieën tegen kanker. Wij kunnen met onze testen bepalen welk geneesmiddel zal werken bij een
patiënt. Dat is belangrijk om de juiste therapie te kiezen en nodeloze uitgaven voor
een of ander duur product te vermijden.
Dit gaat ook in tegen het gangbare beeld
dat de ontwikkeling van al die nieuwe van de KU Leuven, heeft intussen de
geneesmiddelen de gezondheidszorg activiteiten van Biocartis grotendeels
onbetaalbaar zal maken. Het is net omge- geconcentreerd in de hem zeer verkeerd.”
trouwde vroegere gebouwen van TiboPauwels droomt er al lang van het tec-Virco in Mechelen. Die stonden leeg
diagnosetoestel in een later stadium ook sinds de verhuizing van het bedrijf naar
aan te wenden voor een brede waaier van de campus van Janssen Pharmaceutica,
toepassingen. Zo zou Idylla ooit kunnen een andere dochter van Johnson &
worden gebruikt in luchthavens, cruise- Johnson, in Beerse. “In 36 maanden hebschepen of zelfs supermarkten. Pauwels ben we hier een bedrijf van A tot Z uitziet bovendien potentieel in de voe- gebouwd. We hebben niet alleen een
product ontwikkeld met de allerhoogdingsindustrie of bij milieutesten.
Om de lancering van Idylla te finan- ste normen, maar ook een hele produccieren, haalde Biocartis recentelijk nog tie-infrastructuur en commerciële infra64,5 miljoen euro op. Sinds de start van structuur, en we zijn van een tiental
het bedrijf verzamelde Pauwels daarmee mensen naar 194 gegroeid.”
“Ik heb al veel gedaan in mijn leven,
bij investeerders al bijna een kwart miljard euro. De trouwe believers in Pauwels maar over wat we hier hebben gedaan,
zijn niet van de minsten. Het gaat om kan je zeggen dat het not often done is”,
onder anderen de familie Colruyt, de zei Pauwels eerder in Trends. Over vijf
familie van Janssen Pharmaceutica-stich- jaar moet Biocartis een revenue engine
ter Paul Janssen, ex-bouwaannemer Luc zijn die niet meer afhankelijk is van
Verelst en Rudi Mariën, de voormalige externe financiering, stelt de doctor in
sterke man van Innogenetics. Ook de de farmaceutische wetenschappen, die
Vlaamse investeringsmaatschappij PMV terugblikt op “een heel groot jaar”. “Er
en het Vlaams overheidsfonds voor Inno- waren niet alleen de grote technologivatie IWT hebben zich achter het
bedrijf geschaard, net als Johnson
& Johnson en het Nederlandse PhiBIOCARTIS SA (IFRS)
lips. Sinds de recente kapitaalronde
In miljoen euro
2013
2012
2011
is ook het Japanse Hitachi ChemiInkomsten
12,1
6,6
10,3
cal aan boord gekomen.
“De hiv-remmers
van Tibotec-Virco
zijn wereldwijd
beschikbaar.
Met Biocartis
kan ik niet voor
minder gaan”
Een groot jaar
Pauwels, die in 1984 begon als
onderzoeker aan het Rega-instituut
Nettoresultaat
Vrije kasstroom
Kortetermijnschuld
Personeel (einde jaar)
-35,6
-44,9
13,4
175
-44,4
-48,9
13,8
145
-33,1
-32,8
12,3
79
sche uitdagingen, maar ook de financiering, de snelle uitbouw, en het op heel
korte tijd samenbrengen van mensen met
verschillende culturen en achtergronden die verbiocartiseerd moeten worden”,
zegt Pauwels. Samen met financieel directeur Hilde Windels dokterde hij dit jaar
ook een nieuwe structuur voor de prille
groep uit. Die herstructurering omvat
ook de overname van het Gentse biotechbedrijf Pronota.
Vaandeldrager van de biotech
Pauwels, die eerder mee aan de oorsprong lag van het beursgenoteerde Belgisch-Nederlandse biotechbedrijf Galapagos, is uitgegroeid tot een onbetwiste
vaandeldrager van de Vlaamse biotechsector. Zijn belang voor de sector werd
dik in de verf gezet toen hij in 2010 dankzij de inspanningen van enkele oude
bekenden uit de biotechsector en van de
overheid kon worden overtuigd om in
Vlaanderen het productieapparaat van
Biocartis uit te bouwen. Voor de Vlaamse
biotechsector was die terugkeer van de
verloren zoon toen een opsteker van formaat.
Het spectaculaire parcours van Biocartis heeft al ver buiten de landsgrenzen indruk gemaakt. Zo werd het bedrijf
twee jaar geleden al door het Wereld Economisch Forum bekroond tot technologiepionier. En de bekendheid zal een forse
duw in de rug krijgen wanneer Biocartis
zoals verwacht volgend jaar naar de beurs
trekt om Idylla zo snel mogelijk wereldwijd te kunnen uitrollen.
“We hebben maar weinig tijd in dit
leven en in die korte tijd proberen we iets
te realiseren”, zei Pauwels eerder in
Trends. “Ik steek er mijn energie, tijd en
geld niet in om in de periferie het
kader op te vullen. Vandaag zijn de
hiv-remmers van Tibotec-Virco
wereldwijd beschikbaar. Met Biocartis kan ik niet voor minder gaan.”
De recente ontwikkelingen hebben
zijn ambitie met het bedrijf alleen
maar aangezwengeld. “Ik ben nu
nog meer overtuigd en gepassioneerd.” z
WWW.TRENDS.BE | 30 OKTOBER 2014 79