9/10/2014 Wat is een diëtist • De diëtist is een persoon die voldoet aan de Rol van de diëtist Visie vanuit het Competentie Centrum Klinische Voeding UZ Leuven kwalificatievoorwaarden zoals bepaald in het Koninklijk Besluit van 19 februari 1997 betreffende de beroepstitel en de kwalificatievereisten voor de uitoefening van het beroep van diëtist en houdende vaststelling van de lijst van de technische prestaties en van de lijst van handelingen waarmee de diëtist door een arts kan worden belast (Belgisch Staatsblad van 4 juni 1997). Gepubliceerde evidence is niet per definitie meer waard dan professionele ervaring. De diëtist kan ook ervaring gebruiken als evidence. Daarvoor zijn goede documentatie van de behandelingskeuze, de patiëntengroep en het behandelingsresultaat noodzakelijk. De plaats van wetenschappelijke evidence in het maken van een behandelkeuze. De Roos & Weijs, (2009). Evidence-based diëtetiek: principes en werkwijze De Roos & Weijs, (2009). Evidence-based diëtetiek: principes en werkwijze 1 9/10/2014 Rol van de diëtist Stappen in het proces - Diagnose • • • • • • • inzicht in de relatie tussen voeding en klachten Diagnose Dromenvanger Crisis manager Begeleiding Educatie Adequaat voedingspatroon – optimale groei o ondersteuning van arts • Opsporen van deficiënties in de voeding opsporen; • Samenstellen van een diagnostisch eliminatiedieet (4 weken); PCDA-cyclus van Deming Stappen in het proces - Diagnose Drempelwaarden • Inzicht in de relatie tussen voeding en klachten • ondersteuning van arts • Opsporen van deficiënties in de voeding opsporen; • Samenstellen van een diagnostisch eliminatiedieet (4 weken); • Provocaties o ontwikkelen van receptuur en protocollen voor voedselprovocaties o begeleiding bij de eliminatieprovocatie. o • Based on a one-in-a-hundred response rate (that is, one person in a hundred people allergic to the food would react to the estimated quantity) o 8.6 mg cow's milk o 3.4 mg egg o 1.2 mg peanut o 2.2 mg soy flour. Based on a one-in-a-million response rate, the threshold doses were estimated to be: o 0.005 mg cow's milk o 0.002 mg fresh hen's egg o 0.0007 mg peanut o 0.0013 mg soy flour. Evidence B – PEN Database 2 9/10/2014 Gebruik van drempelwaarden Stappen in het proces - Therapeutisch • minimum dose of a food -> a critical piece of information at both the • voorkomen en verminderen van de ernst van de klachten individual and population levels. • Population thresholds all food allergy stakeholders o help both the food industry and regulatory authorities assess the public health risk and design appropriate food safety objectives to guide risk management. Determination of allergen thresholds at both an individual level and at a population level is influenced by many factors. o • ten gevolge van het allergeen • patiënt inzicht geven in relatie ziekte, voeding en dieet. • Per patiënt kan individueel gekeken worden wat de drempelwaarde is waarbij geen klachten ontstaan. • Afhankelijk hiervan kan advies worden gegeven over het wel of niet toestaan van sporen; Stappen in het proces – Therapeutisch/Educatie • Bevorderen van de zelfstandige uitvoer van het dieet; o Zo normaal mogelijk leven kunnen leiden • deficiënties in de voeding voorkomen door volwaardige alternatieven aan te dragen en/of voedingssupplementen; • klachten van voedselallergie kunnen hanteren; • voedselinname niet onnodig beperken. Evidence C (according to PEN Database) Educatie • Informatie en instructie • Ziektebeeld en de relatie met het dieet • Etiketinformatie Nieuwe etiketteringswetgeving per 14 december 2014 • Vanaf 14 december 2014 gaat de nieuwe etiketteringswet in. De nieuwe Verordening (EU) Nr. 1169/2011 die aan de etiketteringswetgeving ten grondslag ligt, regelt specifiek de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten. • Tot eind 2014 geldt een overgangstermijn; tot dan mogen voorverpakte levensmiddelen voldoen aan de huidige etiketteringseisen. Belangrijkste wijzigingen • • De grootte van de letters op de verpakking of het etiket wordt voorgeschreven. Allergenen moeten opvallend worden vermeld op alle voorverpakte en nietverpakte levensmiddelen (dus ook in restaurants) o • Plantaardige olie’, mag geen onduidelijkheid meer scheppen en dus opsomming van alle specifieke plantaardige oliën wordt verplicht Voedingswaardevermelding wordt voor alle levensmiddelen verplicht (op een enkele uitzondering na). o Energetische waarde en de hoeveelheid vetten, verzadigde vetzuren, koolhydraten, suikers, eiwitten en zout samen in hetzelfde gezichtsveld worden vermeld, in een leesbare tabel op de verpakking. Al die informatie moet worden uitgedrukt per 100 g of 100 ml, en mag daarnaast ook nog per portie worden vermeld. 3 9/10/2014 Belangrijkste wijzigingen Educatie Begeleiding bij (gedrags)verandering • Gegevens van de producent, verpakker of verkoper moeten van de in de EU gevestigde exploitant zijn. • Veranderingen in het huidige • • • Land van oorsprong van het primaire ingrediënt moet zijn vermeld. • De term ‘met toegevoegd water’ moet zijn vermeld bij vleesbereidingen en vleesproducten die er als 1 stuk uitzien, als het watergehalte meer dan 5% is. • • • • • • • De term ‘samengesteld uit stukjes vlees/vis’ moet zijn vermeld als de indruk wordt gewekt dat het levensmiddel uit 1 stuk bestaat. De datum van invriezen moet zijn vermeld. De term ‘ontdooid’ moet zijn vermeld als het product ontdooid is en het proces van invriezen en ontdooien de kwaliteit van het levensmiddel kan beïnvloeden. Informatie en instructie Ziektebeeld en de relatie met het dieet Etiketinformatie Merkartikelenlijst Terugbetaling dieetkosten begeleiding bij (gedrags)verandering FODMAP – Doel van het dieet FODMAP – in de praktijk • Prikkels in darm verminderen • Anamnese • Eliminatie-dieet  klachten verminderen • Geen genezing IBS • Fase 1: alle uitlokkende factoren elimineren (FODMAP’s) • Fase 2: herintroduceren, eigen tolerantie vaststellen Restrictief – max 8 weken • Herintroductie o Uittesten tolerantie t.o.v. verschillende FODMAP’s o Vastgestelde intoleranties  niet uittesten o 3 dagen schema • Lang proces o • • • • • • voedingspatroon Familiale risicofactoren Te korten vermijden Duidelijke richtlijnen Duidelijk weekschema Alternatieve producten Info om te delen met school, werkomgeving Effectiviteit van een diëtist? Suboptimal nutritional status is a frequent problem for children with FA and that dietary counseling, provided by a dietitian, is an effective strategy to promote rapid nutritional recovery in these children. Canani et al. J Acad Nutr Diet. 2014;114:1432-1439 4 9/10/2014 Valkuil? Met dank aan • Ann Meulemans • Alle diëtisten van het Competentie Centrum Klinische Voeding 5