Drenthe. - Divosa

Actiedocument grensoverschrijdende arbeidsmarkt Duitsland – Drenthe.
Inleiding
In Drenthe is de werkloosheid hoog. De relatief gunstige economische ontwikkelingen in Duitsland
bieden perspectief voor werkzoekenden in het grensgebied van Drenthe. Aanleiding nu om de kansen
op werk in het grensgebied op te pakken en te vergroten. Daarvoor is het noodzaak dat er een
gezamenlijke en structurele samenwerking tot stand komt, en daardoor een bestendige arbeidsmarkt
Duitsland – Drenthe ontstaat. Een arbeidsmarkt die niet alleen voor nu, vooral ingegeven door de
economische situatie, maar groeit naar een bestendige arbeidsmarkt Duitsland-Drenthe, ook op de
langere termijn.
Er is een onderscheid tussen de arbeidsmarkt in Nederland en Duitsland. Een betere match tussen
het overschot in het Nederlandse aanbod en de grote vraag in het naburige Duitsland naar personeel
is belangrijk voor de economische ontwikkeling. De kunst van matches is het omgaan met verschillen
tussen Nederland en Duitsland. Duitse bedrijven zien dat er voordeel zou kunnen zijn, maar zien een
intensievere mobiliteit niet vanzelf gebeuren. Men rekruteert niet of nauwelijks op de Nederlandse
arbeidsmarkt en krijgt weinig Nederlandse sollicitanten.
Knelpunten zijn met name dat steeds minder mensen Duits spreken en in Duitsland spreekt men
amper Nederlands. Culturele verschillen, mindset werkgevers/werknemers is meestal niet
grensoverschrijdend, wetten en regels, en niet te vergeten verschillen in loon en sociale zekerheid.
Ingezette acties zijn vaak versnipperd, vanuit de aanbodzijde, het zijn kleinschalige projecten, er is
een tekort aan structureel geld, de meeste projecten gaan over kennisuitwisseling en niet over
mobiliteit, vaak ontbreekt een aanpak met onderwijs en human capital, en kennis is beperkt en
fragmentarisch.
Naast de geschetste knelpunten is er zoals Karel Groen in DvhN noemt een glazen muur op de grens!
“we zien elkaar wel, maar zijn toch niet dichtbij”. Het is vreemd dat we wel naar Den Haag/ Amsterdam
kijken maar niet hier vlakbij over de grens.
Ambitie
De totstandkoming van een bestendige arbeidsmarkt Duitsland — Drenthe. Daarvoor is het nodig dat
de glazen muur weggehaald wordt. Dat willen we bereiken door middel van:
Politiek bestuurlijk niveau:
- oriëntatie en invulling van de bestuurlijke “spiegel” in het grensgebied;
- vanuit Nederland worden contacten gelegd met het Duits politiek bestuurlijk niveau. Begin
2015 tot medio 2016 is een operationele ambitie voor bemiddeling geformuleerd (400
bemiddelingen in 2015 plus nieuwe doelstellingen na 2015). De bemiddelingen gaan via de
bestaande structuur van de arbeidsmarktregio Drenthe;
- het aanleveren van bouwstenen voor een bestuurlijk overleg NL en DU in het voorjaar van
2015 om te komen tot een grensoverschrijdende samenwerking en onderling commitment
voor de genoemde bemiddelingen;
- oriëntatie op bestuurlijke en uitvoerende versterking provincie Groningen;
- bestuurlijke oriëntatie op het terrein van zorg-welzijn: inzicht in de vraag Duitsland;
- in september 2015 een gezamenlijke terugblik op resultaten en ambities (verder) te
formuleren;
- het uitzetten van snelle bestuurlijke acties (indien nodig) richting bv. rijksoverheid dan wel
derden;
Operationeel:
- doorgaan met het uitzetten van concrete acties (zie bijlage 1):
- er lopen inmiddels diverse concrete acties in het grensgebied. Hiermee moeten we doorgaan,
waarbij de gesignaleerde knelpunten, barrières die mogelijk uit lopende trajecten gesignaleerd
worden, en daarmee oplossingen in de weg staan en tot stagnatie leiden, op bestuurlijk vlak
geagendeerd worden.
Acties 2014 / 2015/ 2016
- matchpunt DE services is netwerk waarbinnen vacatures en informatie uitgewisseld worden;
- een taaltraining Duits voor werkzoekenden is operationeel;
- opstellen van een vacaturelijst met Duitse vacatures, verspreid in Duitsland via een emailkrant;
- Naast matchpunt ook inzet van een accountmanager en het organiseren van speeddates:
- Organiseren van workshops en voorlichting, waarbij het accent meer komt op het werken, werk
zoeken en solliciteren;
- Promotie / PR (clip, sociale media) over de mogelijkheden voor werk in Duitsland;
- Voorlichting en promotie Duitse werkgevers, mogelijk via bedrijfsbezoeken van Duitse
werkgevers bij Nederlandse branchegenoten;
- Kansen zien en zichtbaar maken van duaal leren: het Voortgezet Onderwijsveld erbij betrekken;
- Opbouw van een netwerk grensoverschrijdende zorg.
Snijvlak bestuurlijk en operationeel
Vanuit bestuurlijke invalshoek kunnen snelle, concrete acties ingezet gaan worden. Barrières vanuit
de praktijk die snel en tot bestuurlijke actie leiden.
Deelnemende partijen:
Gemeenten Borger-Odoorn, Emmen, Coevorden, Hardenberg en UWV, EDR en provincie Drenthe.
Wat willen we stimuleren?
Centraal staat het weghalen van de glazen wand in het grensgebied. Het ontwikkelen van een
bestendige arbeidsmarktregio Duitsland- Drenthe. Prioriteit ligt op inzet van:
1. De relatie van een grensoverschrijdende onderwijs-arbeidsmarkt;
2. Onderwijs en onderwijs; een gezamenlijke aanpak hiervoor
3. Vacaturemarkt waarin het gaat om het bemiddelen van vaklieden van Nederland naar
Duitsland, maar ook van Duitsland naar Nederland.
Wat hebben we hiervoor nodig?
Onderwijs voor een korte intensieve cursus Duits op de werkvloer: doel kunnen communiceren met
chef en collega’s zowel inhoudelijk als sociaal.
Vraagpunt: financiering hiervan?
Samenwerking van de gemeenten Borger-Odoorn, Emmen, Coevorden en Hardenberg, UWV, EDR
en provincie Drenthe. Van alle betrokkenen wordt een actieve inzet gevraagd door middel van
ureninzet van medewerkers.
Totstandkoming van een helpdesk “werken in Duitsland”: om zaken te regelen (sociale zekerheid,
belasting, procedures etc).Bijkomend positief effect is dat dit inzicht geeft in de opbouw waar de
knelpunten zitten-à en daarmee leidt tot een structurele dan wel bestuurlijke aanpak.
Eintritts Praktikum: proefperiode voor een bepaalde periode voor zowel een Nederlandse werknemer
als voor een Duitse werkgever: is er een matching? Proefwerken is met behoud van uitkering. De
werkgever zorgt voor verzekering en vraag is financiering voor reiskosten?
Onderzoek naar bijna matchbaren:
werkzoekenden die met een korte vakinhoudelijke cursus aan de slag kunnen in Duitsland. Kleine
branchegrichte onderzoeken zijn hierin van grote betekenis.
ONDERTEKENDE PARTIJEN ZIJN HET VOLGENDE OVEREENGEKOMEN:
I.
Met het ondertekenen van deze verklaring is de intentie uitgesproken om te komen tot een
arbeidsmarktregio Duitsland – Drenthe;
II. Commitment en projectfinanciering van deelnemers is noodzakelijk. De uitvoering vindt plaats in
de bestaande structuur van de arbeidsmarktregio Drenthe. De gemeente Hardenberg is
(agenda)lid.
III. In het najaar 2015 de presentatie van de eerste resultaten. Tevens een bijeenkomst plannen met
Duitse partners om gezamenlijke (vervolg)afspraken te maken.
BIJLAGE 1 Acties afgelopen periode
Acties in 2013
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Jobhunter met als taakstelling 60 personen te bemiddelen;
Inzet fulltime accountmanager voor werkgeversbenadering;
Start met leerwerkplekken Nederlandse jongeren in Duitsland (duaal leren);
Workshops in Meppen: Nederlands en Duitsland dag;
Structureel uitvoeringsoverleg in het grensgebied;
Acties in 2014?
Ø Matchpunt DE service= netwerk waarbinnen vacatures en informatie uitgewisseld worden.
Opstellen van wekelijkse vacaturelijst met Duitse vacatures, verspreid in de vorm van een
emailwerkkrant aan werkzoekenden, selecteren van die werkzoekenden door UWV die in
Duitsland willen werken, tot slot heet Matchpunt een closed usergroep binnen Linkedin om
elkaar te informeren. De deelnemers Matchpunt komen ongeveer 4-6 keer/jaar bijeen.
Ø Bemiddeling: inzet van matchpunt DE en inzet van accountmanager ( iemand die in
afstemming met Agentur in Duitsland bedrijven bezoekt om vacatures binnen te halen die
passen bij het aanbod)
Ø Duitsland speeddates; eigenaren van vacatures in contact te komen.
Ø Workshops en voorlichting: “Werken in Duitsland” . accent komt meer op het werken, werk
zoeken en solliciteren. Aandacht voor sociale onzekerheden (Belastingdienst);
Ø Jobmesse Lingen juni 2014: georganiseerd bezoek met werkzoekenden aan Jobmesse
Lingen, incl voorlichting vooraf.
Ø Voorlichting aan medewerkers UWV en Sociale Zaken: info over mogelijkheden.
Ø Informatie: actief op zoek naar goede tools en informatie die grensregio’s hebben. Info zo
praktisch mogelijk maken.
Ø Promotie voor het werken in Duitsland: belangstelling opwekken, misschien promotieclip.
Ø Promotie en voorlichting voor Duitse werkgevers mbt Nederlandse werknemers: veel Duitse
werkgevers staan met de rug naar de grens. Bv. Duitse bedrijven op bedrijfsbezoek bij
Nederlandse branchegenoten. EDR werkt aaneen koepelproject “Grensoverschrijdende
arbeidsmarkt”.
Ø Nederlandse jongeren op Duitse opleidingsplekken. Duaal leren, aandacht Hondsrugcollege
Emmen.
Ø Opbouw netwerk grensoverschrijdende zorg.
BIJLAGE 2 Uitvoering actiedocument
Uitvoering
Om het actiedocument gedragen en tot uitvoering te laten komen moet het ingebed worden in een
(bestaande) infrastructuur. Voorstel is om dat te doen in de arbeidsmarktregio Drenthe, de gemeente
Emmen is centrumgemeente en de wethouder is voorzitter van de stuurgroep Arbeidsmarktregio.
Omdat Hardenberg niet onder de arbeidsmarktregio Drenthe valt, stellen wij voor Hardenberg
(agenda)lid te laten zijn. Indien nodig kunnen zij aanvullen/reageren/deelnemen aan activiteiten.
Ook de gemeente Hoogeveen heeft aangegeven hierin betrokken te willen worden. Door inbedding in
de Arbeidsmarktregio Drenthe is ook Hoogeveen betrokken.
Procedure
Voor de uitvoering van het actiedocument zal een kartrekker nodig zijn.
Waarbij de inzet tweeledig is:
a. Voor twee dagen praktisch/operationeel met een sterk resultaatgericht doel.
b. Daarbij een beleidsmatige inzet voor twee dagen in de week, waaronder ook de politiekbestuurlijke invalshoek.
Uiteraard moeten het operationele en het beleidsmatige in nauwe onderlinge verbinding staan.
Wij stellen voor de exacte invulling hiervoor te delegeren naar de voorbereidingsgroep Gerrit van de
Veen, Karel Groen, Alice Uineken en Anneke Bosch.
Gemeente Emmen,
De heer B. Arends
…………………………………………………………………….
Gemeente Borger-Odoorn,
De heer A Trip
………………………………………………………………….
Gemeente Coevorden,
De heer J. Brink
…………………………………………………………..
Gemeente Hardenberg,
De heer R. de Vent
…………………………………………………………………………….
UWV
De heer G. van der Veen
……………………………………………………………………..
EDR
De heer Karel Groen
………………………………………………………………………..
Provincie Drenthe
De heer A. van der Tuuk
………………………………………………………………..