Machine veiligheid

18‐10‐2014
Extra informatie over de machinerichtlijn:
de gids en de actuele lijst van normen
Machine veiligheid
Met medewerking van:
ABB, Eaton, Euchner, Leuze, Phoenix, Pilz, Schmersal, Schneider, Sick en Waldmann
Machine veiligheid 2014 Selectie richtlijnen en de relatie met normen
Selectie van normen onder de machine richtlijn
Tot 30-11-2013 mag ook de
oude versie van de NEN-ENISO 12100 samen met de
NEN-EN-ISO 14121 worden
toegepast
Toepassen van
geharmoniseerde
normen
Vermoeden van
overeenstemming
met de richtlijn
CE-markering
Verklaring fabrikant
Machine veiligheid 2014 C-normen
3
Huidige B‐type normen
IEC 62061
SIL 1 t/m 3
NEN‐EN‐IEC 60204
elektrische veiligheid van machines
ISO 13850
ISO 13851
Noodstop
(NEN‐EN 418)
2 handbediening
(NEN‐EN 574)
ISO 13857
A: Basisveiligheid, risico
inventarisatie en evaluatie
IEC 60204
B1: Gevaarsaspecten
EN 349 ISO 13849 IEC 62061
ISO 13850 EN 547 EN 999 ISO 13855
EN 1037 EN 1088 EN 1760 ISO 14122
EN 81
EN 618
EN 1114
EN 201
EN 692
EN289
EN 415
EN 693
EN 1010
ISO 10218
EN 12999
B2: Veiligheidsvoorzieningen
EN 453
EN 1012
ISO 13852
C: Produktnormen
Machine veiligheid 2014 4
Nieuw in ontwikkeling de samenvoeging van PL en SIL. De eerste stappen zijn gezet.
ISO 13849‐1&2
PL a, b, c, d & e
NEN‐EN 953
afschermingen
ISO 14118
ISO 14119
onbedoeld starten
(NEN‐EN 1037)
blokkeerinrichting
(NEN‐EN 1088)
Machine veiligheid 2014 EN
414
NENEN-ISO 12100*
B1
Eisen richtlijnen (bijl. I of II)
B-normen
Machinerichtijn
Laagspanningsrichtlijn
EMC-richtlijn
ATEX-richtlijn
Etc.
B2
A-normen
*
Welke richtlijnen zijn
van toepassing?
2
5
Machine veiligheid 2014 6
1
18‐10‐2014
NEN‐EN‐ISO 14119
Voorbeeld van een type 2 interlock In deze (anti) manipulatienorm komt het woord “manipulatie” (defeat
in het Engels) 65 keer voor. Het mag daarom duidelijk zijn dat het grote consequenties heeft voor het veilige ontwerp van machines. Menselijk gedrag en de behoefte om te manipuleren staan hierbij centraal.
De nieuwe norm rust op drie pijlers: 1. Aanleidingen reduceren door ergonomisch te ontwerpen. 2. Mogelijkheden reduceren door moderne veiligheidsapparatuur toe te passen.
3. Voordelen reduceren door geen beloning te laten ontstaan.
Machine veiligheid 2014 7
NEN‐EN‐ISO 14119 maatregelen tegen sabotage
Machine veiligheid 2014 Machine veiligheid 2014 8
EN 13855 opvolger van EN 999:
Juist gebruik van lichtschermen
9
NEN‐EN‐IEC 60204‐1:De hoofd‐E‐norm
Machine veiligheid 2014 10
Nieuwe IEC 60204‐1 in aantocht
NEN‐EN‐IEC 60204
Elektrische installatie
Besturing Testen, beproeving
en documentatie
De ‘NEN 1010’ voor
de machinebouw
Met soortgelijke eisen
voor machines
Samenwerking met diverse normen
NEN‐EN‐ISO 13849
NEN‐EN‐IEC 62061 Markering, waar‐
schuwingstekens
Specifieke E‐ invulling
TCD Machine veiligheid 2014 11
Machine veiligheid 2014 12
2
18‐10‐2014
Inhoudsopgave aan de hand van een blokschema
Blokschema van de schakel‐ en verdeelinrichting
Samenhang met de IEC 61439‐1 en 2
Machine veiligheid 2014 Samenhang verschillende normen bij de bouw van een paneel
Machinegebonden
installatiedeel
IEC 60364
IEC 60204
Schakel‐ verdeel‐
inrichting
Constructie en
samenbouw
Aanvullende eisen op basis
van omstandigheden
Machine veiligheid 2014 14
In ontwikkeling IEC 61439‐8: machine besturingen (samenwerking met de IEC 60204‐1)
Installatie-eisen (inhoud)
Gebouwgebonden
installatiedeel
Producteisen
Verdeler
NEN-EN-IEC
61439-1 en 2
13
Producteisen
componenten
Constructie en
samenbouw
IEC 60947-1
en anderen
ATEX NEN-EN-IEC 60079-14
EMC
NEN-EN-IEC 61000 s.
Machine veiligheid 2014 15
Opzet distributie‐ en besturings‐paneel
Machine veiligheid 2014 Nooduit en Noodstop
Noodstop
Bediening in noodgevallen, bedoeld om een proces of beweging die gevaarlijk is geworden, te stoppen.
Noodstart
Bediening in noodgevallen, bedoeld om een proces of beweging op gang te brengen teneinde een einde te maken aan een gevaarlijke situatie of deze te vermijden.
Nooduitschakeling
Bediening in noodgevallen bedoeld om de voeding van elektrische energie naar een installatie als geheel of naar een deel daarvan te onderbreken waar er sprake is van een risico van elektrisch aanrakingsgevaar of een ander risico van elektrische oorsprong.
Noodinschakeling
Bediening in noodgevallen bedoeld om de voeding van elektrische energie naar een deel van een installatie in te schakelen dat is bestemd voor gebruik in noodsituaties.
Machine veiligheid 2014 16
17
Machine veiligheid 2014 Categorie 0
Categorie 0 en 1
18
3
18‐10‐2014
Schakelaars ter voorkoming van onverwacht inschakelen (werkschakelaar)
STO
Devices that do not fulfil the isolation function (for example a contactor switched off by a control circuit, or Power Drive System (PDS) with a Safe Torque Off (STO) function in accordance with IEC 61800‐5‐2) may only be used for prevention of unexpected start‐up during tasks such as:
• inspections;
• adjustments;
• work on the electrical equipment where:
• there is no hazard arising from electric shock (see Clause 6) and burn;
• the switching off means remains effective throughout the work;
• the work is of a minor nature (for example, replacement of plug‐in devices without disturbing existing wiring).
Machine veiligheid 2014 19
Werking STO (SIL 2 en PL d)
Machine veiligheid 2014 20
Vergelijking van de EN‐IEC 60204 met de EN‐
ISO 14118 (bijlage A)
• Inspectie
• inspecties;
• instellingen;
• Correctieve maatregelen (verwijderen obstakels, enz.)
• werkzaamheden aan de elektrische uitrusting waar:
• er geen gevaar voor elektrische schok (zie hoofdstuk 6) en gevaar voor brandwonden bestaan;
• de uitschakeling tijdens de gehele werkzaamheden van kracht blijft;
• het kleine werkzaamheden betreft (bijvoorbeeld de vervanging van insteekeenheden waarbij bestaande bedrading ongewijzigd blijft).
• Instellen, afstellen;
• Handmatig laden / lossen;
• Gereedschap wisselen;
• Smeren;
• Schoonmaken;
• Uit bedrijf nemen;
• Klein onderhoud / reparatie;
• Diagnostiek, testen;
• Werken aan vermogens kringen;
• Groot onderhoud (werken waarvoor aanzienlijke demontage noodzakelijk is).
Machine veiligheid 2014 21
Machine veiligheid 2014 22
Artikel 7.5. Montage, demontage, onder‐houd, reparatie en reiniging van arbeidsmiddelen
Arbowetgeving
Arbo‐wet
Algemene eisen
Arbo‐besluit
Richtlijn Arbeidsmiddelen (hst 7)
1.De nodige maatregelen worden genomen om ervoor te zorgen dat de arbeidsmiddelen tijdens de gehele gebruiksduur door toereikend onderhoud in een zodanige staat worden gehouden, dat gevaar voor de veiligheid en de gezondheid van de werknemers zoveel mogelijk is voorkomen.
2.Onderhouds‐, reparatie‐ en reinigingswerkzaamheden aan een arbeidsmiddel worden slechts uitgevoerd indien het arbeidsmiddel is uitgeschakeld en drukloos of spanningsloos is gemaakt. Indien dit niet mogelijk is worden doeltreffende maatregelen genomen om die werkzaamheden veilig te kunnen uitvoeren.
3.Het tweede lid is van overeenkomstige toepassing op productie‐ en afstelwerkzaamheden met of aan een arbeidsmiddel.
Arbo‐regeling
Arbo‐catalogi
normen
Handhaving via
Arbeidsinspectie
Vermoeden van overeenstemming
Machine veiligheid 2014 23
Machine veiligheid 2014 24
4
18‐10‐2014
NEN‐EN‐ISO 14118 (werkschakelaars)
Mogelijkheden voor werkschakelaars
5 Means for isolation and energy dissipation
5.1 Devices for isolation from power supplies
5.1.1 Isolation devices shall:
• ensure a reliable isolation (disconnection, separation);
• have a reliable mechanical link between the manual control and the isolating element(s);
• be equipped with clear and unambiguous identification of the state of the isolation device which corresponds to each position of its manual control (actuator).
NOTE 1 For electrical equipment, a supply disconnecting device complying with IEC 60204‐1:1997, 5.3 "Supply disconnecting
(isolating) device" meets this requirement.
Machine veiligheid 2014 25
Beveiliging van de uitrusting: Nieuw toepassing aardlekbeveiliging voor wcd’s
Machine veiligheid 2014 26
Foutspanningsbeveiliging bij drives
15 Socket‐outlets and lighting
15.1 Socket‐outlets for accessories
Where the machine or its associated equipment is provid‐
ed with socket‐outlets that are intended to be used for accessory equipment (for example hand‐held power tools, test equipment), the following apply:
• Zoals bestaand maar nieuw:
• circuits supplying socket‐outlets with a current rating not exceeding 20 A shall be provided with residual current protection (RCDs) with a rated operating current not exceeding 30mA.
Machine veiligheid 2014 27
Machine veiligheid 2014 28
Aarding en (EMC‐)vereffening
Aarding en vereffening
The following parts of the machine and its electrical equipment shall be connected to the protective bonding circuit but shall not be used as protective conductors:
• conductive structural parts of the machine
• extraneous conductive parts of the machine; this can be for example: metallic pipes, fences,
ladders, handrails.
• metal ducts of flexible or rigid construction;
• metallic cable sheaths or armouring;
• metallic pipes containing potentially flammable materials such as gases, liquids, powder.
• flexible or pliable metal conduits, unless designed for that purpose;
• constructional parts subject to mechanical stress in normal service;
• flexible metal parts; support wires; cable trays and cable ladders.
Machine veiligheid 2014 29
Machine veiligheid 2014 30
5
18‐10‐2014
Extra vereffening montageplaat bij S7 PLC’s
Machine veiligheid 2014 Bijlage H: Measures to reduce the effects of EMI
31
Overzicht HMI normen in aanvulling op hoofdstuk 10 van NEN‐EN‐IEC 60204‐1
Machine veiligheid 2014 Kleuren betekenis bediening
Kleur
Verklaring
Noodsituatie
Bediening bij gevaar
of in noodsitiatie
Noodstop
Begin van noodfunctie (zie
ook 10.2.1)
GEEL
Abnormaal
Bediening bij
abnormale toestand
Ingreep om abnormale
toestand op te heffen of
om een onderbroken
cyclus opnieuw te doen
beginnen
BLAUW
Gebod
Bedienen in situaties
waarin moet worden
ingegrepen
Terugstellen (reset) van
functie
GROEN
Veilig
Bedienen om
normale toestand tot
stand te brengen
(Zie ook 10.2.1)
WIT
Zonder
specifieke
betekenis
Algemeen om
functies te starten,
behalve de noodstop
ZWART
Symbool
“start”/”aan” (voorkeur)
“stop”/”uit”
“start”/”aan” “stop”/”uit”
“start”/”aan”
“stop”/”uit” (voorkeur)
33
Nieuwe 60204‐1: Symbolen voor actuators
Voorbeelden van
toepassing
Betekenis
ROOD
GRIJS
Machine veiligheid 2014 Machine veiligheid 2014 34
Nieuwe 60204‐1: Machine operations
Betekenis
Functie
Betekenis
Functie
Aan
Aanduiding van een schakeltoestel of een stand
daarvan waarmee de verbinding van de machine
met de voeding tot stand wordt gebracht.
Start (van
handeling of
werking)
Aanduiding van een schakeltoestel of een stand
daarvan waarmee de werking van de machine
wordt gestart.
Uit
Aanduiding van een schakeltoestel of een stand
daarvan waarmee de verbinding van de machine
met de voeding tot stand wordt onderbroken.
Stop (van
handeling of
werking)
Aanduiding van een schakeltoestel of een stand
daarvan waarmee de werking van de machine
wordt gestopt.
Aan/uit
Gecombineerde aan-/uitschakelaar in drukknop
uitvoering.
Aan bij
ingedrukt
houden
Alleen actief indien bediend. Hold to run
Noodstop
Aan bij
ingedrukt
houden
Alleen actief indien bediend. Hold to run
Stopzetten van gevaarlijke bewegingen en/of
uitschakelen van overige processen.
Machine veiligheid 2014 32
Symbool
35
Machine veiligheid 2014 36
6
18‐10‐2014
Documentatie Testen
Hoofdstuk 17 is verder uitgebreid. De basis hiervoor is bijlage I.
Deze bijlage bevat een lijst van mogelijke normen waarmee de documentatie voor de elektrische uitrusting van de machine kan worden samengesteld.
• Het controleren van de beschermingsleiding en vereffeningsleiding is opgesplitst in twee delen. • Controle of er een laagohmige verbinding is
• Controle op afschakeling bij een fout door berekening of meting van de foutimpedantie
Zie verder norm.
• Toegevoegd inspectie bij TT‐stelsels
• Belangrijk voor aardlekbeveiliging bij inspectie en documentatie:
Where RCDs are used in the electrical equipment, their function shall be verified in accordance with the manufacturer’s specifications. The test procedure and test interval shall be specified in the maintenance instructions.
Machine veiligheid 2014 37
38
Tijd voor een verdieping in de carrousel
Foutimpedantiemeting in een TT‐stelsel
Machine veiligheid 2014 Machine veiligheid 2014 Machine veiligheid 2014 39
40
Thema’s deelnemende bedrijven
ABB
Eaton
1 kanaals Jokab concept
Lekstroom bij frequentieregelaars. Nieuwe richtlijnen
Euchner
Leuze
Phoenix
Pilz
Norm EN 14119 verplicht per 1 januari 2015. Verzekerde afsluiting
Lichtschermen beveiligingen en muting principes Normen voor veiligheidsbesturingen
Integrale Veiligheid: Lean Safe
Schmersal
Schneider
Sick
Waldmann
Complete veiligheidsoplossingen
Kant en klaar safety systemen; Safety Chain Solution
Norm EN 13855. Lichtschermen bij beveiligingen
Verlichting van de werkplek
Machine veiligheid 2014 Bedankt voor u aandacht en opmerkingen en graag tot straks tijdens de ochtend sessie.
Pouw Jongbloed Voorzitter van NEC 44
41
Machine veiligheid 2014 42
7

Download Report