K4-4 Kenniscafé - Productschap Tuinbouw

DaVinc3i: introductie
Prof. dr. ir. Jack G.A.J. van der Vorst
21 november - Productschap Tuinbouw, Zoetermeer
Programma
1
Welkom en wat is DaVinc3i?
2
Waar staat DaVinc3i nu?
3
Inspiratiesessie: Lean and Green Barge
4
Pauze
5
Case: RoseLife
6
Afsluiting
7
Borrel
We willen dat u...
• Kennis maakt met DaVinc3i
• Geïnspireerd raakt om na te denken over de toekomst
van uw bedrijf en samenwerkingsverbanden
• Naar huis gaat met nuttige handvatten voor inrichten van
een succesvolle samenwerking
Waarom DaVinc3i?
Verder
(internationaal)
Verantwoord
Vergroting &
specialisatie
Drukker Duurder Duurzaam
Virtueel
& interactief
Waarom DaVinc3i?
Verder
(internationaal)
Verantwoord
Vergroting &
specialisatie
Sinds 2008:
Gemiddeld bedrijf
10% groter
Gemiddelde transactie
15% kleiner.
Drukker Duurder Duurzaam
Virtueel
& interactief
Waarom DaVinc3i?
Land
Groei 2011
Kenia
+17%
Ethiopië
+14%
Ecuador
-21%
Totaal
Verder
(internationaal)
+1%
Verantwoord
Vergroting &
specialisatie
Sinds 2008:
Gemiddeld bedrijf
10% groter
Gemiddelde transactie
15% kleiner.
Drukker Duurder Duurzaam
Virtueel
& interactief
Waarom DaVinc3i?
Land
Groei 2011
Kenia
+17%
Ethiopië
+14%
Ecuador
-21%
Totaal
Regio
Verder
(internationaal)
+1%
Kern/buurlanden
+5%
Scandinavie
+10%
Zuid-Europa
-5%
M/O Europa
-5%
Rusland
+34%
Verantwoord
Vergroting &
specialisatie
Sinds 2008:
Gemiddeld bedrijf
10% groter
Gemiddelde transactie
15% kleiner.
Groei 2012
Drukker Duurder Duurzaam
Virtueel
& interactief
Waarom DaVinc3i?
Land
Groei 2011
Kenia
+17%
Ethiopië
+14%
Ecuador
-21%
Totaal
Regio
Verder
(internationaal)
+1%
Kern/buurlanden
+5%
Scandinavie
+10%
Zuid-Europa
-5%
M/O Europa
-5%
Rusland
+34%
Verantwoord
Vergroting &
specialisatie
Sinds 2008:
Gemiddeld bedrijf
10% groter
Gemiddelde transactie
15% kleiner.
Groei 2012
Drukker Duurder Duurzaam
Virtueel
& interactief
Stappenplan van de
Europese Commissie:
CO2 emissies van
transport met 60% te
verminderen
Waarom DaVinc3i?
Verder
(internationaal)
Verantwoord
Vergroting &
specialisatie
Drukker Duurder Duurzaam
Virtueel
& interactief
Het doel van DaVinc3i
Om de rol van Nederland als het handelscentrum voor bloemen en
planten te waarborgen willen wij inzicht krijgen het effect van de
internationalisering en virtualisering op de sierteeltketen en de
antwoorden daarop voor de sector in Nederland. Dat houdt in:
• mogelijkheden voor nieuwe coördinatie-, bundelings- en
samenwerkingsconcepten in een internationaal hubnetwerk
• mogelijkheden voor het real-time en direct beschikbaar maken van
keteninformatie voor ondersteuning in logistieke beslissingen
10
De vragen van DaVinc3i
• Welke kwaliteitsgedreven,
responsieve logistieke
concepten zijn er nodig?
• Welke synchromodale
distributie strategieën kunnen
ontwikkeld worden?
• Wat voor hub-netwerk biedt
voordelen?
• Waar moeten toegevoegdewaarde activiteiten plaats
vinden?
Productie/herkomst
Bestemming
Hub
Wat voor ICT systeem is nodig ter ondersteuning?
Bundeling – Coordinatie - Samenwerking
11
Welke
verdienmodel
&
hoe
delen?
We werken in 5 werkpakketten
WP5. Integratie, implementatie & kennisverspreiding
Netwerk coördinatie concept voor het internationale sierteeltnetwerk
WP4. Business models
partijen, rollen, verdienmodellen
WP3. Virtuele informatie-uitwisseling & transparantie
WP2. Logistieke concepten en modellen
2.1 Kwaliteitsgestuurde logistiek
2.2 Transportmanagement
WP1. Virtualiseringsscenarios voor het internationale sierteeltnetwerk
12
DaVinc3i is een strategisch project
Strategisch
Operationeel
Vervoerswijze
13
Logistiek platform in
lokaal netwerk
Coordinatie in
internationaal netwerk
Betrokken personen
DaVinc3i: waar staan we?
Robert Ossevoort
21 november - Productschap Tuinbouw, Zoetermeer
DaVinc3i: waar staan we?
Robert Ossevoort
21 november - Productschap Tuinbouw, Zoetermeer
Theorie & praktijk: hand in hand
Kennisinstellingen
2
Kwekers
Handelaren
Logistiek
dienstverleners
12 Scenario’s, 6 supply chains
evolutie
Kweker
Flora provider
Kweker
Retail ketens
Retail ketens
revolutie
evolutie
Kweker
Flora markt
Kweker
Flora markt
Flora provider
Detailwinkels
Detailwinkels
revolutie
evolutie
Kweker
Kweker
Fresh provider
E-tailwinkel
E-tailwinkel
revolutie
3
Onderzoeken
7
bloemen
4
8
planten
32
1
3
5
6
2
29
evolutie
30
9
e-tail
25
26
27
28
revolutie
31
evolutie
19
retail
18
14
15
16
17
10
11
12
revolutie
20
13
evolutie
detail
21
22
23
36
34
24
revolutie
4
33
35
Voorbeeld - Samenwerken
• Karen Hooijschuur
• Master student Vrije Universiteit
Wat zijn mogelijke eerlijke vormen van
samenwerking tussen de 'ongelijke'
spelers in een gesloten samenwerking?
5
Voorbeeld - Hubs
• Marlies de Keizer
• PhD-student Wageningen Universiteit
Wat is de impact van het gebruik van
hubs voor Europese distributie van
potplanten?
6
Voorbeeld - Collectielogistiek
• Dirk Oorbeek
• BSc student Wageningen Universiteit
Hoe kunnen samenwerkende kwekers,
gegeven een aantal prestatiecriteria, het
beste de collectie van hun producten
organiseren?
7
Voorbeeld - Retourlogistiek
• Daniël Akkers
• Master student TU Eindhoven
Hoe kunnen lege ladingdragers in de
retourlogistiek, effectiever
georganiseerd worden door
samenwerking tussen exporteurs met
als uitkomst een kostenbesparing?
8
Meer weten?
9
Waarde van samenwerken
21 november - Productschap Tuinbouw, Zoetermeer
Dinalog: aanjagen van innovatie
Albert Douma
21 november - Productschap Tuinbouw, Zoetermeer
Inspiratie: Lean and Green Barge
Caroline Koiter
21 november - Productschap Tuinbouw, Zoetermeer
Barge
Lean and Green Barge:
bundeling & regionale samenwerking
Lean and Green in het kort
•
Lean and Green is een enthousiaste en
groeiende community van meer dan 300
bedrijven en overheden.
•
De Lean and Green Logistieke Award
•
Lean and Green Personal Mobility Award
•
De Lean and Green Star
•
Lean and Green Solutions
•
Lean and Green International
•
Lean and Green is een zelfstandige
organisatie onder aansturing van Connekt.
(www.lean-green.nl).
Lean and Green Barge
Lean and Green Barge is een project binnen het innovatieprogramma
'Impuls Dynamisch Verkeersmanagement Vaarwegen' (IDVV)
waarbinnen Rijkswaterstaat, kennisinstituten, vaarwegbeheerders,
vervoerders, verladers, havens en terminals krachten bundelen om de
vaarwegen beter te benutten. IDVV wordt net als het overkoepelende
programma Lean and Green uitgevoerd door Connekt. Voor het
opzetten van de (nieuwe) lanes werkt Lean and Green Barge nauw
samen met The Blue Road van het Bureau Voorlichting Binnenvaart.
De essentie van Lean and Green Barge
Visie:
Horizontale samenwerking en stromenbundeling tussen bedrijven
verhoogt efficiency en vermindert CO2.
Doel:
Substitutie weg naar water + (regionale) ketensamenwerking d.m.v.:
– Mobiliseren verladers en dienstverleners
– Initiëren en faciliteren van meerdere Barge Lanes
– Regionale samenwerking
nu
straks
Zeehaven
Zeehaven
Inland terminal
Inland terminal
Waarom binnenvaart?
• Congestie
• Beschikbaarheid truck & chauffeurs
• Sustainable & ‘groene’ ketens
• Reductie CO2 uitstoot (carbon footprint)
• Betrouwbaarheid
• Planning ‘rust’ warehouse
Ontwikkeling Lean and Green Barge
1.
2.
3.
4.
Bundeling van container stromen
Community aanpak: regionale samenwerking
Demonstreren van de business case van barge transport
Substitutie
Bundeling van container
stromen
Rotterdam - RST
Cuijk
Oss
Veghel
Deelnemende verladers, begin 2013
Deelnemende verladers, eind
2013
Lean and Green Barge is made possible by Impuls Dynamisch Verkeersmanagement Vaarwegen (IDVV)
Community aanpak: regionale samenwerking
Regionale
samenwerking
Demonstreren van de business case van
barge transport
Substitutie- Project aanpak
Phase I.
Phase II.
Phase III.
- Identification-
- Preparation-
- Operation-
Data verzamelen
(laagdrempelig)
Analyse
Visualisatie
Kansen identificeren
Extra volume vinden
Business Case
LOI / NDA
Totale supply chain
Integrale kosten
Voorbereiding Lane
Opstarten Lane
Planning synchronisatie
Meten en monitoren
Gainsharing
Community Mngmt
Evaluatie
Substitutie - Aanpak
• Inzicht in logistieke eisen/criteria
• Inzicht goederenstromen (bijv. tender document)
• Alternatieven in kaart brengen + keuze
o Routing
o Partijen
o Type schip
o Type laadeenheid
o Frequentie
• Kostenanalyse + Business case uitwerken
Alternatieven binnenvaart uitwerken
Substitutie - Kritische succes factoren
Algemeen:
• ‘Drive’ verlader
• ‘Drive’ logistieke dienstverleners
• ‘Drive’ barge operator of schippers
• Mental shift gehele keten
Substitutie - Kritische succes factoren
Continentaal
• Door-to-door oplossing
• Regie functie -> betrokkenheid meerdere partijen
• Kritische massa
• Beschikbaarheid equipment
• Beheersen totale ketenkosten
equipment, handlings, one-way/roundtrip, voor/na transport
• Doorlooptijd optimaliseren/beheersen
Waar staan we nu?
• Substitutie/toename volume op bestaande lanes
• Aanvullen met nieuwe lanes
• Ketensamenwerking, verladers en logistiek dienstverleners (bijv.
Venlo)
• Nieuwe regiobijeenkomsten januari 2014
– Dordrecht
– Utrecht
– Duitsland (Nuess)
• Groei van TEU in database, aansluiten nieuwe verladers
– Impact week
– Innovatie estafette
• Documentaire/film, exposure voor verladers en dienstverleners
• Gain sharing
• Equipment pooling
Meedoen?
• Informeer ons over je stromen, hoe klein ook
• Lean and Green Barge geeft je een rapport met kansen en
mogelijkheden, afgezet tegen de gehele database
• 1 x per half jaar een plenaire grote bijeenkomst
• 1 x per 3 maanden met de regio aan de slag om tot (meer) mooie
lanes te komen.
Caroline Koiter
[email protected]
06 - 22463770
Samenwerking en business modellen
Hoe komt u tot profijtelijke samenwerking?
Vandaag focus op Retail
Sub sector
Drie dimensies in
Dominant
verkoopkanaal
scenario’s
Mate van
verandering
Bloemen
Retail
Evolutie
(aanpassing)
Planten
Detail
Revolutie
(uitdagend)
E-tail
Samenwerking rond business modellen
Key partners
(belangrijke
partners)
Key activities
(belangrijke
activiteiten)
Key
resources
(belangrijke
middelen)
Cost structure
(kostenstructuur)
Ostenwalder en Pigneur, 2010
Value
proposition
(waardepropositie)
Customer
relationships
(klantrelaties)
Channels
(kanalen)
Revenue streams
(opbrengsten)
Customer
segments
(klantsegmenten)
En hoe verdient u geld aan samenwerken?
Kosten, omzet, winst
Pooling
Variaties
- Drempels/maxima/
minima
- Boetes/bonussen/
milestones
- Transfer pricing
- Prioritering
- Speciale betalingen
- Tijdelijke bepalingen
- Alliantie fonds
- Lump sums
Bron: De Man (2013)
Elk het zijne
Definities
- Van kosten en
opbrengsten
- Transparantie
Prestatiegebaseerd
Aandelen
- Aandeel in joint venture,
minderheidsaandeel,
wederzijdse stake
- Dividend beleid
Eigendomsrechten
- Eigendom van tastbare
zaken en IP
- Gebruiksrechten,
licenties, recht op
koop/verkoop
- Overdracht en
waardering van
eigendomsrechten
Samenwerken in de keten: hoe doe je dat?
Meer en beter bloemen en planten
verkopen!
In een gesloten keten!
bloemen 1
Mijn achtergrond
• Madelon Balm, 49 jaar, drs bedrijfseconomie
• 12 jaar werkzaam bij ExxonMobil  m.n. in Retail
• 12 jaar geleden gestart met PostmenBalm bv
• 6 jaar geleden gestart met Roselife bv
• Binnen Roselife werk ik met uitsluitend (hoog opgeleide) vrouwen
bloemen 2
Waarom gestart ‘in de bloemen’?
• Kocht zelf vaak bloemen 
• teleurstellende kwaliteit
• overal het zelfde vaak gedateerde aanbod, rode bloemen met Pasen
• wordt er uberhaupt wel marketing toegepast?
• Ons land is toch toonaangevend, alle bloemen komen toch uit
Nederland?
• hoe is de bloemen en planten keten eigenlijk georganiseerd
• Welke eisen stelt Foodretail aan deze categorie  3.0?
• laag omzetaandeel
• laag kennisniveau, weinig aandacht
• ingewikkelde categorie
• hoge derving
• ICT
bloemen 3
Een (gechargeerd) plaatje van de keten
• Veel schakels
• Aanbod gedreven
• Voorraden in de keten
• Leverancier  klant relaties
• Waar wordt de marge gemaakt
• Hoe wordt de marge verdeeld
bloemen 4
Dat kan beter!
• De uitdaging voor Roselife: hoe stel je een keten samen waarin de
volgende aspecten centraal staan:
1. de doelgroep  wie zijn onze klanten
2. optimale kwaliteit en houdbaarheid product
3. transparantie /traceability in de keten
4. efficiente logistiek
5. eisen retail/categorie management
6. ontzorging CM en winkels
7. ICT op maat afgestemd op Retail
8. optimalisering rendement
bloemen 5
Drie vragen:
• Wat wordt op hoofdlijnen het business model?
• Met wie moet je samenwerken om dat business model te realiseren?
• Wat zijn de belangrijkste succesfactoren?
bloemen 6
Roselife
• Eerste service provider in gesloten vraaggedreven keten
• We nemen uitsluitend af rechtstreeks van kwekers
• We werken samen met FloraHolland (FHS en Retailservice)
• Hoog gekwalificeerd gedreven team  allemaal vrouwen 
• Service en gevoel voor marketing zit in ons DNA
• Nieuwkomer  eigen visie op bloemen en planten ontwikkeld
bloemen 7
Roselife
RETAIL
bloemen 8
TRADE MARKETING
1. de doelgroep  wie zijn onze klanten  VROUWEN 
 formule uitgangspunten Retailer (Dirk is geen PLUS)
 marketing plan  prijs, assortiment, presentatie, logistiek, promo
 KPI: insturingsmarge, benchmark prijs, promo aandeel, promo
marge, derving, omzetaandeel , vaasgarantie
 onderscheidend vermogen  private label
 keuze breedte en diepte van assortiment
 type klanten gebaseerd op locatie winkel
 creativiteit onontbeerlijk!
bloemen 9
Vaak geldt: Less is more!
• Focus op hardlopers en seizoensproducten
• Verhouding bloemen – planten  70% - 30%
• Breedte assortiment afhankelijk van module en van seizoen 
vaak geldt: LESS IS MORE!!!
Aantal soorten
afzet
Derving < 10%
Derving > 10%
Derving > 10%
Derving < 10%
bloemen 10
TRADE MARKETING
2. optimale kwaliteit en houdbaarheid product
 alles rechtstreeks van de kweker
 optimale commitment van ketenpartners
 selectie kwekers  moeten passen binnen gesloten keten
 zo min mogelijk schakels
 zo snel mogelijk van kweker in het schap
 geen voorraden in de keten (order kweker = order winkels)
 gekoelde keten
 kwaliteitscontrole bij aanlevering door kwekers
 uiterste verkoopdatum op etiket van alle producten
 training winkelpersoneel
bloemen 11
TRANSPARANTIE
3. transparantie /traceability in de keten
 volledige transparantie in insturingsmarges, promomarges, marge
serviceprovider, marge logistiek (marge kweker?)
 voorwaarde voor onderling vertrouwen en loyaliteit
 van ieder product is bekend waar het vandaan komt  kweker in
beeld op de winkelvloer  toenemende wens van retail  USP
 groot voordeel: geen discussies over de prijs met Retail,
uitgangspunt is dat iedereen marge moet kunnen maken
bloemen 12
LOGISTIEK
4. efficiente logistiek
 meeliften met transport vanuit DC naar winkels
 cross dock aanleveren
 1 op 1 communicatie met logistiek DC
 gebruik maken van logistieke dragers Retail
 desadv  EDI gekoppeld
 geen retourstromen
 kwaliteitscontroles voor het laden
bloemen 13
EISEN RETAIL/CM
5. eisen retail/categorie management
 zero tolerance tav eancodes, collo-inhoud, prijsaanduiding, uvd
 proces rondom bos bloemen is identiek aan proces pond kaas
 orderprocedure winkels mag niet afwijken van standaard
 EDI koppeling  pakbonnen en facturatie
 lange leadtimes, zeker met promo’s
 CM moet kunnen sturen op KPI’s  rapportages
 Als bloemen en planten een volwaardige afdeling moet zijn, dan ook
ontwikkelen als volwaardige afdeling
 100% leveringsverplichting  order winkel = levering winkel
 VBN normering geen enkele waarde voor Retail  hanteren eigen
artikelnummers
bloemen 14
ACCOUNTMANAGEMENT  ONTZORGING
6. ontzorging CM en winkels
 USP Roselife
 Winkelbegeleiding, winkel bezoek, eerste aanspreekpunt
 Wekelijks uniek besteladvies per winkel op maat  gebaseerd op
 scanningsdata
 weersvoorspelling
 salarisweken
 seizoensinvloeden
 samenstelling assortiment
 type klanten specifiek voor de winkel
bloemen 15
ICT
7. ICT op maat afgestemd op Retail
 Ons ERP systeem is te koppelen aan systeem Retail
 Processen zijn volledig geautomatiseerd
 Essentiele voorwaarde om te kunnen leveren
 Uitdaging 
 Afrekening via FH automatiseren en laten aansluiten op dit proces 
moeilijk om sluitend te krijgen en voorwaarde voor goed functioneren
gesloten keten
bloemen 16
RENDEMENT
8. optimalisering rendement
 moet de uiteindelijke resultante zijn
 voor alle ketenpartners
 bij laag rendement Retail  geen groeipotentie
 kunst is om omzet en afzet te optimaliseren tegen lage derving
 samenwerking in de keten is essentieel:
 transparant
 lange termijn
 eenduidige doelstellingen
bloemen 17
SAMENWERKING
• terugkoppeling afzetgegevens aan kwekers
• Decorum maakt het eerste schapvoorstel voor planten voor PLUS
• Periodiek nodigen we alle ketenpartners uit
• We werken nauw samen met FloraHolland  FHS (logistiek) en
RetailService
• We hebben dagelijks contact met Retail hoofdkantoor en winkels
• Bij landelijke acties zitten we samen met kwekers en logistiek (FHS en
DC)
• Er is geen sprake van klant-leverancier relaties 
partnership met gezamenlijke verantwoordelijkheid !!!!!
• Onze rol is uiteindelijk een faciliterende tussen Retail en
kwekers
bloemen 18
Roselife
RETAIL
bloemen 19
Afsluiting Kenniscafé
Prof. dr. ir. Jack G.A.J. van der Vorst
21 november - Productschap Tuinbouw, Zoetermeer
• Doe & denk mee
• Profiteer van de inzichten
• Enquête
En dan nu... de borrel!
Bedankt voor uw aanwezigheid