21th Century Skills

Het Didax beheerconcept en 21th century skills
Deventer
Januari 2014
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 1
Inhoudsopgave
Summary
Inleiding
Hoofdstuk 1
21th century skills
Samenvatting 21th century skills
Hoofdstuk 2
De taxonomie van Bloom
Steekwoorden van de gereviseerde taxonomie
van Anderson en Krathwohl
De keuze voor een app gebaseerd op de gereviseerde taxonomie
Hoofdstuk 3
Het Didax beheerconcept en de 21th century skills
De Didax Edu Drive
De Didax Digi Agenda
Hoofdstuk 4
De Didax ELO
Het leerlingenscherm
Het scherm van de leerkracht
Het scherm van de ouders
Scherm voor de beheerder
Lesmodules in de ELO
Bronnen
Didax beheerconcept / 21th century skills
3
4
5
10
11
13
14
20
20
22
24
24
25
26
27
28
30
Pagina 2
Summary
ste
De 21 eeuw stelt nieuwe eisen aan het onderwijs. Scholen, besturen en leerkrachten moeten
opnieuw nadenken over de te realiseren doelstellingen, over de te kiezen werkvormen en de
maatschappelijke relevantie van het onderwijs.
Bestaande methoden en lesmaterialen zullen niet toereikend zijn om aan de maatschappelijke eisen
te voldoen.
th
Het gaat bij de 21 Century Skills niet alleen om ICT-geletterdheid en mediawijsheid. Ook creativiteit,
samenwerking, probleemoplossend handelen en kritisch denken vormen de basis voor de toekomstige
mens.
Een eerste inventarisatie levert de volgende drie gebieden op:
Competenties voor leren en innovatie
•
Kritisch denken en probleemoplossend vermogen
•
Communicatie en samenwerking
•
Creativiteit en innovatie
Burgerschaps- en beroepscompetenties
•
Vakmanschap
•
Productiviteit en resultaatgerichtheid
•
Flexibiliteit en aanpasbaarheid
•
Initiatief en zelfsturing
•
Sociale en interculturele vaardigheden
•
Verantwoordelijkheid en leiderschap
Digitale geletterdheid
•
Informatiegeletterdheid
•
Mediageletterdheid
•
ICT-geletterdheid
Er is dus werk aan de winkel. Het onderwijsveld moet aan de bak.
We moeten ons realiseren dat er nieuwe curricula en methoden ontwikkeld moeten worden.
Maar is er ook niet iets anders aan de hand?
Moeten we niet nadenken over de rol en functie van de leerkracht.
De sequens lesvoorbereiding – lesuitvoering – lesevaluatie vraagt een nieuwe invulling, waarbij de
voorbereiding en evaluatie belangrijker gaan worden. We kunnen niet vertrouwen op de lesmethodes
die ons aangereikt worden. We moeten zelf nadenken over het onderwijsaanbod en zelf lesmaterialen
ste
ontwikkelen om te kunnen voldoen aan de eisen van de 21 eeuw.
Het Didax beheerconcept reikt middelen aan om het nieuwe onderwijs vorm te geven, zowel in de
voorbereiding als in de uitvoering.
th
Dit schrijven gaat nader in op de 21 century skills, de gereviseerde taxonomie van Bloom en het
Didax beheerconcept.
drs. Marten Boven
Daxis
Deventer
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 3
Inleiding
ICT beheersystemen zoals ontwikkeld in Nederland zijn veelal niet gebaseerd op een
onderwijsconcept. Uitgangspunt is steeds geweest: hoe kunnen we leerkrachten
ontlasten en hoe kunnen we de schroevendraaier de school uitkrijgen. Er lagen dus
veelal pragmatische redenen ten grondslag aan het besluit om in zee te gaan met
een extern ict bedrijf.
Daxis heeft als basis voor haar werkzaamheden onderwijskundige uitgangspunten
gekozen en haar beheeromgeving ingericht op basis van deze uitgangspunten. De
onderwijskundige uitgangspunten zijn mede gebaseerd op de maatschappelijke
ontwikkelingen die nieuwe eisen stellen aan de doelen en inrichting van het
onderwijs. Steeds meer is het gewenst dat de leerlingen in het onderwijs
kwalificaties ontwikkelen die in de 21ste eeuw maatschappelijke waarde hebben.
Daarom heeft Daxis haar beheerconcept gebaseerd op het idee van de 21th century
skills. In dit schrijven hebben we dit idee verder uitgewerkt en hebben o.a. als basis
de gereviseerde taxonomie van Bloom voor ons model genomen.
In de literatuur zijn verschillende uitwerkingen naar het didactische niveau terug te
vinden. We beschrijven in het kort een voorbeeld van deze uitwerkingen.
Verder laten we zien dat er ook uitwerkingen gaande zijn naar het ict aanbod. Welke
apps zijn te gebruiken om bepaalde onderwijsdoelstellingen te realiseren.
Nieuw is de poging die we hier beschrijven om de 21th century skills in verband te
brengen met een ict beheermodel.
In het Didax beheermodel is het relatief eenvoudig om apps en inhouden toe te
wijzen aan individuele leerlingen en/of groepen. Het Didax beheerconcept maakt het
mogelijk leerlijnen te relateren aan de taxonomie van Bloom.
We beginnen met het weergeven van een whitepaper over 21th century skills. De
whitepaper is integraal overgenomen.
Bron: Oetelaar, Frank van den, (2012) ‘Whitepaper 21st Century Skills in het onderwijs’
http://www.21stcenturyskills.nl/whitepaper
Daarna beschrijven we in het kort de (gereviseerde) taxonomie van Bloom en de
didactische uitwerkingen daarvan naar het primair proces.
Tenslotte gaan we in op het Didax beheermodel en de relatie naar de 21th century
skills.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 4
Hoofdstuk 1
‘21th century skills
De term 21th century skills duikt steeds vaker op. Het onderwerp heeft betrekking op
een samenhangend geheel van vaardigheden die nodig zijn om goed te
kunnen functioneren in de 21e eeuw. We houden de Engelse term aan omdat die
overal ter wereld wordt gebruikt.
Op de eerste plaats schetsen we hoe onze kennissamenleving is ontstaan en wat de
gevolgen daarvan zijn. Verder is een overzicht opgenomen van 21th century skills
zoals die wereldwijd in diverse modellen worden gehanteerd.
De kennissamenleving
De samenleving waarin we leven ondergaat een transformatie. Niets nieuws onder
de zon als we terug kijken in de tijd. Het dichtstbij op de tijdlijn liggen verschuivingen
van landbouw - naar de industriële samenleving en vervolgens naar de huidige
kennis – of informatie samenleving. Deze maatschappelijke veranderingen
Hebben in elk geval één gemeenschappelijk kenmerk: ze hebben enorme
invloed op de manier waarop we leven, leren en werken.
Vanwege de impact worden deze overgangsperioden ‘industriële revolutie’
en ‘digitale revolutie’ genoemd. Vooral door de opkomst van informatie - en
communicatietechnologie (ict) krijgt de huidige kennissamenleving meer en meer
vorm. De term kennissamenleving heeft enerzijds betrekking op het feit dat kennis
altijd en overal voorhanden is. Dagelijks worden grote hoeveelheden informatie aan
het internet toegevoegd, een ontwikkeling die de komende jaren exponentieel door
zal zetten. Anderzijds verwijst de term kennissamenleving naar kennisbegrip en –
constructie (leren door nieuwe informatie en inzichten te combineren met wat je al
weet). Waar de samenleving in het verleden economisch gezien vooral gericht was
op industrie en productie, verandert dat in de kennissamenleving richting diensten
en innovatie. Voor de kennissamenleving zijn kennisontwikkeling, - constructie of creatie van groot belang als individuele vaardigheden en als kansen voor
economische ontwikkeling. Daarom wordt bij een kennissamenleving ook vaak
gesproken over kenniseconomie.
Ontwikkeling informatie en communicatie technologie (ict)
De ontwikkeling van informatie en communicatietechnologie (ict) heeft afgelopen
decennia een enorme vlucht genomen. Waar in het verleden de uitvinding
van de stoommachine de katalysator was voor de industriële revolutie, is de
opkomst en ontwikkeling van ict het fundament van de digitale revolutie.
Naast de evolutie van grote, logge en trage computers naar compacte handzame
smartphones, tablets en laptops, is vooral de ontwikkeling van het internet belangrijk.
Het internet zelf bestaat sinds 1969, nog maar vanaf 1990 is het beschikbaar voor
burgers over de hele wereld.
De eerste verschijningsvorm van het internet kenmerkt zich door een statisch geheel
van informatieve websites. Om informatie te zoeken kenden gebruikers adressen van
websites uit het hoofd of raadpleegden omgevingen als startpagina.nl. Het internet
was een redelijk overzichtelijk geheel waarin websites in categorieën onder te
verdelen waren. Al snel werden de eerste zoekmachines als AltaVista en Ilse
ontwikkeld. Aan het begin van de 21e eeuw doet zich een nieuwe ontwikkeling voor.
Het fenomeen ‘user - generated content’ doet zijn intrede.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 5
Gebruikers voegen zelf informatie en kennis aan het internet toe en gaan gebruik
maken van technologieën om met elkaar te communiceren via het web. Voorbeelden
zijn interactieve toepassingen als Hyves, WordPress, Wikipedia, YouTube, Facebook
en Twitter. Het geheel van deze toepassingen wordt ‘social media’ genoemd.
Nu het gebruik van het internet opschuift van plaatsgebonden computers
naar mobiele apparaten worden nieuwe toepassingen, kennis en communicatie
steeds vaker ontsloten door middel van apps. Het internet als bron van kennis en als
communicatiekanaal is altijd en overal beschikbaar.
Met de ontwikkeling van ict vervagen globale grenzen en staan het delen van kennis
en communiceren voorop.
Digital natives and immigrants
Mark Prensky is bedenker van de ‘Digital native – Digital immigrant’ theorie.
Voor kinderen en jongeren is een wereld zonder internettoegang en
communicatiemogelijkheden op elk denkbaar digitaal apparaat niet meer voor te
stellen. Het is er voor hen altijd al geweest. In de kennissamenleving behoren ze tot
de groep ‘digital natives’. Ze groeien op in het digitale tijdperk en ontdekken, geheel
onbevangen, nieuwe ontwikkelingen en toepassingen.
Voor ‘digital immigrants’ geldt dat ze de ontwikkelingen op gebied van ict
(hebben) zien komen. Sommigen hebben ze direct omarmd, anderen kijken ze met
enige aarzeling aan. Deze groep volwassenen leert uiteindelijk ook omgaan met
nieuwe technologieën, echter pas in de levensfase als ze zelf al volwassen zijn.
‘Digital natives en immigrants’ kijken vanuit een eigen perspectief naar
technologische ontwikkelingen, er is een discrepantie ontstaan. Zo is bijvoorbeeld het
gebruik van email onder ‘immigrants’ vele malen groter dan onder ‘natives’.
Laatstgenoemden communiceren vooral via Facebook, Twitter en WhatsApp.
Ook de beleving van persoonlijk contact is verschillend voor beide groepen. Voor de
een is dat alleen face – to - face mogelijk, voor de ander ligt er een breed scala aan
digitale toepassingen die (aanvullend) worden ingezet: social media.
Leven, werken en leren in de kennissamenleving
De kennissamenleving waarin we leven is divers, geglobaliseerd en doordrenkt met
media en technologie. Het vervagen van grenzen biedt wereldwijd kansen om samen
te werken aan problemen die creatieve oplossingen nodig hebben. Te denken valt
aan de economische crisis, energie- en milieuvraagstukken, duurzaamheid,
hongersnood, sociale- en medische kwesties. Leerlingen en studenten van nu
gebruiken (toekomstige) digitale middelen om te kunnen communiceren, functioneren
en nieuwe ontdekkingen te doen.
Het gebruik van media en technologie heeft in onze samenleving een
democratiserende werking. Burgers denken steeds vaker mee over onderwerpen die
hun leef- en werkomgeving raken en verwachten inspraak bij bedrijven, werkgevers,
organisaties en politiek. Meningen worden gevormd en bediscussieerd op social
media.
Ook het werken in de kennissamenleving verandert. Op de huidige en toekomstige
arbeidsmarkt zien we andere soorten banen ontstaan. Het aantal banen waarin
productiewerk wordt verricht, neemt af. Banen waarin een beroep wordt gedaan op
competenties als kennisconstructie, samenwerking, probleemoplossend vermogen
en creativiteit nemen toe. Het is vanzelfsprekend dat het adequaat kunnen gebruiken
van ict een belangrijke voorwaarde is.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 6
Als gevolg van de ontwikkeling van de kennissamenleving en de uitvloeisels daarvan
is het noodzakelijk dat leerlingen en studenten de kans wordt geboden zich de juiste
vaardigheden eigen te maken. Vaardigheden en competenties die nodig zijn om
goed in de kennissamenleving te kunnen functioneren, te kunnen werken en om zich
levenslang door te kunnen ontwikkelen: ‘21th century skills’.
Wat zijn 21th century skills?
Definitie en modellen
Een eenduidige definitie van 21th century skills is moeilijk te geven. Wereldwijd
worden verschillende definities en modellen van 21th century skills gehanteerd. Op
veel onderdelen vertonen ze overeenkomsten, op sommige onderdelen wijken ze
van elkaar af of vullen ze elkaar aan.
In onderstaande uitwerking van 21th century skills zijn de te ontwikkelen
vaardigheden geordend. De omschrijvingen zijn steeds gebaseerd op waarneembare
leeractiviteiten van leerlingen en studenten in leerprocessen.
Vaardigheid ‘Samenwerking’
Bij deze vaardigheid wordt uitgegaan van leerarrangementen waarin leerlingen
samenwerken. Hierbij kan worden gedacht aan samenwerking tussen
medeleerlingen, maar ook met medeleerlingen en/of volwassenen buiten het
klaslokaal of de school. De nadruk bij deze vaardigheid ligt met name op de kwaliteit
van samenwerking. Hoge niveaus van samenwerking worden bereikt wanneer
leerlingen gedeelde verantwoordelijkheid voor het werk hebben. Leerlingen leren
hierdoor belangrijke samenwerkingsvaardigheden als onderhandelen, taken
verdelen, luisteren naar ideeën en kennis van anderen, en integratie van kennis in
een samenhangend geheel. Leerlingen hebben elkaar nodig om tot een product te
komen. Samenwerken kan plaatsvinden door middel van face-to-face interactie of
met behulp van technologie voor het delen van ideeën of middelen.
Vaardigheid ‘Kennisconstructie’
Van kennisconstructie wordt gesproken als leerarrangementen activiteiten bevatten
waarin leerlingen nieuwe informatie en inzichten kunnen combineren met wat ze al
weten. Dat kan bijvoorbeeld door het doen van onderzoek, analyse, synthese,
evaluatie en interpretatie van kennis en informatie. De leerlingen sturen hun eigen
leren (mede) zelf aan worden gecoacht en gestimuleerd door de leerkracht. Er wordt
een groot beroep gedaan op bestaande informatievaardigheden en ruimte geboden
voor de verdere ontwikkeling daarvan. Leerarrangementen worden sterker naarmate
de activiteiten diverse vakgebieden bestrijken (bijvoorbeeld integratie van biologie,
rekenen en muziek).
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 7
Vaardigheid ‘Ict gebruik voor leren’
In leerarrangementen kan gebruik gemaakt worden van activiteiten waarin ict een
belangrijke rol speelt. Bijvoorbeeld door het gebruik van computers, laptops,
smartphones, tablets, maar ook digitale videorecorders en fotocamera’s te gebruiken.
Leerarrangementen worden sterker op deze vaardigheid indien opgedane kennis
niet, of vrijwel niet zonder ict had kunnen worden ontwikkeld. Voorbeelden daarvan
zijn opzoeken, analyseren, interpreteren en synthetiseren van informatie op het
internet. Ook het gebruik van computersimulaties om complexe verschijnselen te
onderzoeken of het trainen van specifieke vaardigheden behoort tot deze
vaardigheid. Deze vaardigheid kent dan ook een sterke samenhang met de
vaardigheid ‘kennisconstructie’.
Vaardigheid ‘Probleemoplossend denken en creativiteit’
Leeractiviteiten waarin een groot beroep wordt gedaan op probleemoplossend
vermogen en creativiteit van leerlingen vallen binnen deze vaardigheid. De
leeractiviteiten richten zich op het zoeken van oplossingen voor een nieuw probleem,
het afronden van een taak zonder instructies over de te volgen aanpak of het
samenstellen van een complex product dat voldoet aan een aantal vooraf gestelde
eisen. Een verhoogd leerrendement wordt bereikt als de oplossing in de echte wereld
moet worden geïmplementeerd.
Vaardigheid ‘Planmatig werken’
Bij planmatig werken ontwikkelen leerlingen vaardigheden in het kader van
zelfsturing. Leerarrangementen bestrijken een langere termijn waarbij leerlingen zelf
verantwoordelijk zijn voor planning, kwaliteitsbewaking en uiteindelijke zelfevaluatie
en reflectie. Daarbij wordt de effectiviteit verhoogd als leerlingen bij aanvang van de
taak op de hoogte zijn van de beoordelingscriteria.
21th century skills in het onderwijs
Onderwijs in een kennissamenleving
In de nieuwe kennissamenleving zijn scholen geen exclusieve leeromgevingen meer.
Leerlingen en studenten leren ook buiten school. Denk bijvoorbeeld aan het volgen
van een talencursus via het internet, informatiebronnen als Twitter, maar ook via de
vele instructiefilmpjes die op YouTube te vinden zijn. Daarnaast is een zich
ontwikkelende kennissamenleving gebaseerd op een leven lang leren. Van burgers
wordt verwacht dat ze zich flexibel kunnen opstellen en aanpassen aan de
veranderende omstandigheden in leven, leren en werken.
Waar in een industriële samenleving in het onderwijs de nadruk ligt op
kennisoverdracht, is dat in een kennissamenleving op het ontwikkelen van 21th
century skills. Onderstaand overzicht zet een aantal verschillen tussen de beide
onderwijsvormen naast elkaar.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 8
Onderwijs in een industriële
samenleving
Gericht op kennisoverdracht
Leerkracht en boeken als bron van
kennis
Lessen gebaseerd op de lagere niveaus
van de taxonomie van Bloom: Kennis,
Inzicht en Toepassing
Passief leren
Gefragmenteerde lessen en curriculum
Gebaseerd op behoeften van
werkgevers in een industriële
samenleving
Boeken, schriften, pennen staan
centraal
Vindt vooral binnen klaslokalen plaats
Onderwijs in een kennissamenleving
Gericht op kennisconstructie
Leerkracht als coach van
leerlinggestuurde leerprocessen
Lessen gebaseerd op de hogere
niveaus van de taxonomie van Bloom:
Analyse, Synthese en Evaluatie
Actief leren
Vakoverstijgende projecten
Gebaseerd op behoeften van
werkgevers en maatschappij in een
kennissamenleving
Blended learning met rijk gebruik van ict
Interactie binnen en buiten school
Integratie of innovatie (paradigma’s)
Nu de kennissamenleving steeds meer vorm en inhoud krijgt, wacht ook het
onderwijs een transformatie. Een nu nog klein, maar een toenemend aantal scholen
en onderwijsinstellingen in Nederland heeft kennis genomen van de nieuwe term 21th
century skills. In de zoektocht naar hoe 21th century skills in het onderwijs te
verweven zijn, rijst voor scholen een aantal vragen. De meest cruciale daarbij is of de
vaardigheden kunnen worden geïntegreerd in het huidige onderwijs of dat een
innovatie naar een nieuw onderwijsparadigma (het geheel van opvattingen die ten
grondslag liggen aan de onderwijskundige visie van scholen) gewenst is.
Het lijkt evident dat scholen, of nu gekozen wordt voor integratie of innovatie,
veranderprocessen moeten doormaken. Daarbij dient allereerst aandacht besteed te
worden aan visieontwikkeling om de te volgen koers te kunnen bepalen. Aan de
hand daarvan kan het curriculum worden aangepast of worden herontworpen.
Vervolgens is het van belang te werken aan de deskundigheid van leerkrachten en/of
docenten. In het onderwijs waarin 21th century skills een belangrijke rol hebben,
besteden ze minder tijd aan frontale kennisoverdracht en krijgen ze een meer
coachende functie.
Ook de rol van andere betrokkenen is aan verandering onderhevig zijn. Genoemd is
al dat leerlingen bij het leren meer eigen verantwoordelijkheid dragen en er zelf meer
sturing aan geven. Dat vergt onder andere van ouders een andere betrokkenheid bij
het leren. Leren vindt niet alleen op school plaats, maar ook daarbuiten. Voorbeelden
daarvan zijn het leren vanuit activiteiten die het gezin onderneemt en het leren in
clubverband tijdens vrijetijdsbesteding.
Steeds vaker blijkt dat het management van scholen een cruciale rol vervult in het
welslagen van veranderkundige processen. Naast het bieden van ruimte voor
schoolontwikkeling ondersteunen ze het team van docenten en/of leerkrachten bij het
bevorderen van de deskundigheid op gebieden als nieuwe didactiek en
klassenmanagement. Support vanuit het bestuur van scholen is daarbij
onontbeerlijk.’
Bron: Oetelaar, Frank van den, (2012) ‘Whitepaper 21st Century Skills in het onderwijs’
http://www.21stcenturyskills.nl/whitepaper
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 9
Samenvatting
De 21st Century Skills zijn een pakket vaardigheden waaraan het onderwijs in de
21e eeuw moet voldoen om onze leerlingen voor te bereiden op hun toekomstige
carrière en leven. Hoewel het project mede-ontwikkeld is door Microsoft, Cisco en
Intel, gaat het bij de 21st Century Skills niet alleen om ICT-geletterdheid en
mediawijsheid. Ook creativiteit, samenwerking, probleemoplossend handelen en
kritisch denken vormen de basis voor de toekomstige mens.
De 21st Century Skills zijn ingedeeld in drie gebieden:
Competenties voor leren en innovatie
• Kritisch denken en probleemoplossend vermogen
• Communicatie en samenwerking
• Creativiteit en innovatie
Burgerschaps- en beroepscompetenties
• Vakmanschap
• Productiviteit en resultaatgerichtheid
• Flexibiliteit en aanpasbaarheid
• Initiatief en zelfsturing
• Sociale en interculturele vaardigheden
• Verantwoordelijkheid en leiderschap
Digitale geletterdheid
• Informatiegeletterdheid
• Mediageletterdheid
• ICT-geletterdheid
Daarnaast is het van belang te beseffen dat voor het aanleren van dergelijke
vaardigheden, docenten ook voorzien moeten worden van de nodige bagage.
Vervolgens moeten zij deze competenties verwerken naar hun eigen lespraktijk.
Hieronder staat een grafische weergave van de 21st Century Skills.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 10
Hoofdstuk 2
De taxonomie van Bloom
In 1956 ontwikkelde dr. Benjamin Bloom (educational psych. aan de universiteit van
Chicago), zijn taxonomie voor onderwijsdoelstellingen. Zijn taxonomie is de loop van
de tijd basisgereedschap geworden voor het structureren en begrijpen van het
leerproces. Hij deelde het leren in drie domeinen in:
• Het cognitieve domein
• Het affectieve domein
• Het psychomotorische domein
Benjamin Bloom is vooral bekend geworden met zijn uitwerking van het cognitieve
domein. Dit domein categoriseert en ordent de cognitieve vaardigheden en doelen.
Zijn taxonomie volgt het denkproces. Anders gezegd, je kunt iets niet begrijpen als je
je het niet kunt herinneren en je kunt kennis niet toepassen als je het niet begrijpt.
Het is continuüm van lagere cognitieve vaardigheden naar hogere denkvaardigheden.
De taxonomie ziet er als volgt uit:
Lower Order Thinking Skills (LOTS)
● Kennis
● Begrijpen
● Toepassen
● Analyse
● Synthese
● Evaluatie
Higher Order Thinking Skills (HOTS)
Bloom’s herziende taxonomie
In de negentiger jaren, publiceerde een oud student van Bloom, Lorin Anderson
samen met David Krathwohl, de herziende taxonomie van Bloom en in 2001 de
tweede herziende versie.
Opvallend is dat in de taxonomie nu werkwoorden worden gebruikt in plaats van
zelfstandige naamwoorden en een herschikking van de categorieën.
Ze zijn gearrangeerd van lower naar higher skills.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 11
Lower Order Thinking Skills (LOTS)
● Remembering
● Understanding
● Applying
● Analysing
● Evaluating (Revised position)
● Creating (Revised position)
Higher Order Thinking Skills (HOTS)
Anderson en Krathwohl schaalden creativiteit hoger in dan evaluatie in het cognitieve
domein.
De (gereviseerde) taxonomie van Bloom heeft een enorme invloed gehad op de
onderwijskundige vormgeving van het onderwijs, zowel in de VS maar ook ver
daarbuiten.
Aanbieding van lesstof werd vanaf dat moment in verband gebracht met de
cognitieve taxonomie.
Voor alle duidelijkheid: Het betekent niet dat de leerkracht altijd moet beginnen bij
‘remembering’. De leerkracht kan evengoed kiezen voor een ander startpunt. Bijv.
analysing’- en van daaruit werkt hij terug naar understanding en remembering.
De didactische bekwaamheid van de leerkracht gaat hier ten volle gelden en het is
elke keer weer een uitdaging om een verantwoorde les vorm te geven en uit te
voeren.
Werken met de cognitieve taxonomie legt ook de verplichting op om goede
doelstellingen te formuleren die toetsbaar zijn. Lesgeven wordt daarmee een
onderdeel van de cyclus: lesvoorbereiding – lesuitvoering – lesevaluatie.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 12
Steekwoorden van de gereviseerde taxonomie van Anderson en Krathwohl
Anderson and Krathwohl's taxonomy – Remembering
1. Remembering: Retrieving, recalling or recognising knowledge from memory.
Remembering is when memory is used to produce definitions, facts or lists, or
recite or retrieve material.
Key Terms - Remembering:
Recognising, Listing, Describing, Identifying, Retrieving, Naming, Locating,
Finding, Bullet pointing, Highlighting, Bookmarking, Social networking, Social
bookmarking, Favouriting/local bookmarking, Searching, Googling
Anderson and Krathwohl's taxonomy – Understanding
2. Understanding: Constructing meaning from different types of function be
they writtenor graphic.
Key Terms - Understanding:
Interpreting, Summarising, Inferring, Paraphrasing, Classifying, Comparing,
Explaining,
Exemplifying, Advanced searches, Boolean searches, Blog journalling,
Twittering,
Categorising and tagging, Commenting, Annotating, Subscribing
Anderson and Krathwohl's taxonomy – Applying
3. Applying: Carrying out or using a procedure through executing or
implementing. Applying related and refers to situations where learned material
is used through products like models, presentation, interviews and simulations.
Key Terms - Applying:
Implementing, carrying out, using, executing, running, loading, playing,
operating, hacking, uploading, sharing, editing
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 13
Anderson and Krathwohl's taxonomy – Analysing
4. Analysing: Breaking material or concepts into parts, determining how the
parts relate or interrelate to one another or to an overall structure or purpose.
Mental actions include differentiating, organizing and attributing as well as
being able to distinguish between components.
Key Terms - Analysing:
Comparing, Organising, Deconstructing, Attributing, Outlining, Finding,
Structuring, Integrating, Mashing, Linking, Reverse-engineering, Cracking,
Media clipping and Mindmapping.
Anderson and Krathwohl's taxonomy – Evaluating
5.Evaluating: Making judgements based on criteria and standards through
checking and critiquing.
Key Terms - Evaluating:
Checking, Hypothesising, Critiquing, Experimenting, Judging, Testing,
Detecting, Monitoring, (Blog/vlog) commenting, Reviewing, Posting,
Moderating, Collaborating, Networking, Reflecting, (Alpha & beta) testing,
validating.
Anderson and Krathwohl's taxonomy – Creating
6. Creating: Putting the elements together to form a coherent or functional
whole; reorganising elements into a new pattern or structure through
generating, planning or producing.
Key Terms - Creating:
Designing, Constructing, Planning, Inventing, Devising, Making, Programming,
Filming, Animating, Blogging, Video blogging, Mixing, Remixing, Wiki-ing,
Publishing, Videocasting, Podcasting, Directing/producing, Building or
compiling mash-ups
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 14
In het bovenstaande wordt per categorie van de gereviseerde taxonomie een
uitwerking naar steekwoorden gemaakt. De steekwoorden zijn uitwerkingen van de
cognitieve categorieën. Zij vormen de basis voor de didactische vormgeving van een
les.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 15
De keuze voor een app gebaseerd op de gereviseerde taxonomie
De laatste jaren is de aandacht voor de taxonomie weer sterk toegenomen. Dit komt
door de toepasbaarheid van de taxonomie in het ict domein. De taxonomie maakt het
namelijk mogelijk een app uit te kiezen die binnen een bepaalde categorie toe te
passen is.
Hieronder treft u een globale uitwerking aan van de digitale taxonomie van Bloom.
Daarna treft u de uitwerkingen aan van Kathy Schrock naar iPad apps, Android apps,
Google apps en Web 2.0 apps.
Zij geeft per categorie apps op die gebruikt kunnen worden.
Tenslotte legt zij een verband tussen Powerpoint en de taxonomie en Pinterest en de
taxonomie.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 16
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 17
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 18
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 19
Hoofdstuk 3
Het Didax beheerconcept en de 21th century skills
In het voorgaande hebben we gezien dat de 21th century skills uit drie belangrijke
competentiegebieden bestaat, namelijk:
Competenties voor leren en innovatie
•
•
•
Kritisch denken en probleemoplossend vermogen
Communicatie en samenwerking
Creativiteit en innovatie
Burgerschaps- en beroepscompetenties
•
•
•
•
•
•
Vakmanschap
Productiviteit en resultaatgerichtheid
Flexibiliteit en aanpasbaarheid
Initiatief en zelfsturing
Sociale en interculturele vaardigheden
Verantwoordelijkheid en leiderschap
Digitale geletterdheid
•
•
•
Informatiegeletterdheid
Mediageletterdheid
ICT-geletterdheid
In alle drie gebieden speelt de toepassing van ict een belangrijke rol. Om beter zicht
te krijgen op de toepassing van cognitieve vaardigheden in deze
competentiegebieden is de (digitale) taxonomie van Bloom een goed hulpmiddel.
Hiervoor hebben we gezien welke apps we kunnen toepassen in de verschillende
categorieën.
Het Didax beheerconcept heeft voor de lesvoorbereiding een belangrijk hulpmiddel
geïncorporeerd, namelijk de Didax Edu Drive met daaraan gekoppeld de Didax Digi
Agenda.
De Didax Edu Drive
De Didax Edu Drive is een Cloud oplossing. Het gaat om een gestructureerde
opslagruimte waarin docenten hun lessen kunnen plaatsen. De basisstructuur kan
per school of scholengroep zelf bepaald worden. De grootte van de opslag is
onbeperkt. De Didax Edu Drive is leverbaar als dienst of als appliance.
De structuur kan de volgende vorm aannemen:
Vak 1
Groep 1
C
E
AN
AP
U
R
Groep 2
Groep 3
Groep 4
Groep 5
Groep 6
Groep 7
Groep 8
Vak 2
Vak 3
Vak 4
Vak 5
Vak 6
Vak 7
Vak 8
Vak 9
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 20
Elke groep heeft een eigen map met daarin een vakkenstructuur. In elke sub vakmap
kunnen de lessen opgeslagen worden. In elk vakmap is de gereviseerde taxonomie
van Bloom de leidende structuur.
Wat verstaan we nu onder een les die in de Didax Edu Drive geplaatst kan worden?
Een les kan uit meerdere onderdelen bestaan zoals een pdf bestand, een youTube
filmpje en een verwijzing naar een app. Kortom een les is een samenstel van
onderdelen.
Om een les goed te plaatsen, is het noodzakelijk een labelsysteem te hanteren.
Hieronder staat een mogelijke uitwerking:
Vak:
Groep:
Tax categorie:
Titel van de les:
Onderdelen:
Producent:
Het kan voorkomen dat het onduidelijk is in welke taxonomie categorie de les
geplaatst moet worden. Het is daarom aan te bevelen een vrije groep te reserveren
in de vakkenmap. Ook kan het mogelijk zijn dat de les in te delen is in meerdere
categorieën. In dat geval kan men een verwijzing maken. De les wordt bijvoorbeeld in
taks categorie U geplaatst, en er komt een verwijzing naar bijv. categorie AP.
Deze metadata worden in een aparte database opgeslagen zodat op een
eenvoudige manier gezocht kan worden naar een les. Een docent kan bijvoorbeeld
aangeven dat hij een les zoekt voor groep 6 – aardrijkskunde – inpoldering – AN.
Een teamtaak
Een team dat met de Didax Edu Drive wil werken, krijgt de mogelijkheid de
ontwikkelde lessen systematisch op te slaan en onderling beschikbaar te stellen.
Maar het is mogelijk de Didax Edu Drive op het niveau van een scholengroep te
plaatsen. In dat geval kunnen alle leerkrachten van de betrokken scholen onderling
profiteren van de ontwikkelde lessen.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 21
De Didax Digi Agenda
Zijn de lessen eenmaal geplaatst in de Didax Edu Drive, dan is de volgende opdracht
de disseminatie. Daarvoor is de Didax Digi Agenda een geschikt instrument. Aan de
Digi Agenda kunnen de lessen gekoppeld worden.
De Digi Agenda is een applicatie die geplaatst kan worden op de desk van de
leerling. De Digi Agenda kan de dagagenda en de weekagenda weergeven. De
docent kan er voor kiezen individuele agenda’s te maken of een agenda voor de
totale groep. Kombinatie tussen beide vormen is ook mogelijk. In dat geval is de
groepsagenda de basis en kan er per leerling op onderdelen afwijkingen plaats
vinden.
Hieronder vindt u een invulscherm voor de docent.
Heeft hij de opdracht met bijlagen ingevuld, dan slaat hij deze opdracht op en komt
terecht in de agenda van de leerling.
In de agenda hieronder staat de opdracht ingeprogrammeerd om 4.30 uur.
Drukt de leerling op het blauwe vlakje ‘inpolderen’, dan opent de opdracht zich en
kan de leerling de opdracht lezen.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 22
In kaart brengen van apps, opdrachten en lessen
De Didax Digi Agenda kan eenvoudig op de Windows desktop geplaatst worden. Het
meeste werk zit in het ontwikkelen en labelen van lessen. Het beste kan begonnen
worden om bestaande lessen in te voeren in de Edu Drive en in een later stadium de
metadata volledig te maken. Met name in de beginfase zal het moeilijk zijn de lessen
in te schalen in de taxonomie. Uiteraard kan men dit ook achterwege laten, het
systeem werkt ook als niet alle metadata ter beschikking zijn.
Echter wil een school bezig gaan met het concept van de 21th century skills, dan zal
de ontwikkeling van lessen en het nadenken over de functie en doel van de
leselementen een steeds belangrijker plaats gaan innemen in het didactisch
handelen van de docent.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 23
Hoofdstuk 4
De Didax ELO
Het Didax beheerconcept kent naast de Didax Edu Drive en de Didax Digi Agenda
ook nog de Didax ELO.
De Didax ELO vervangt het Windows scherm volledig en kan door de docent vorm
gegeven worden.
Hieronder ziet u een voorbeeld leerlingenscherm van de Didax ELO :
De Didax ELO kent verschillende ingangen:
•
•
•
•
Voor de leerling
Voor de leerkracht
Voor de ouders
Voor de beheerder
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 24
Het scherm voor de leerkracht
De leerkracht heeft voor zijn groep een scherm ter beschikking. Het menu biedt
talloze mogelijkheden zoals toegang tot de mediatheek, leergedrag van leerlingen
observeren en het scherm van de leerlingen vormgeven. Ook kan de docent het
ELOscherm als startscherm instellen of als icoontje op het Windows scherm
plaatsen.
Hieronder ziet u de modules die aan- of uitgezet kunnen worden.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 25
Het scherm voor de ouders
De Didax ELO is ook uitermate geschikt als communicatiemedium naar de ouders
toe.
Het openingsmenu vermeldt de kinderen van de ouder(s) / verzorger(s). Per kind kan
er ingelogd worden.
Op dit scherm kan de docent o.a. (persoonlijke) meldingen maken naar de ouders
over het kind, de leerresultaten van de leerling tonen en de ouders kunnen het kind
ziek melden.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 26
Scherm voor de beheerder
De beheerder van de Didax ELO heeft een scherm ter beschikking waarmee hij de
ELO kan inrichten.
De beheerder maakt met dit scherm de ELO tailormade.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 27
Lesmodules in de ELO
Om de 21th century skills vorm te geven, is het van elementair belang dat de school
zelf de mogelijkheid heeft lesmodules voor de leerlingen te maken. De ELO biedt hier
alle mogelijkheden voor.
De docent kan zijn teksten invoeren en dit koppelen met youTube filmpjes en andere
media. De ontwikkelde modules kunnen bij elkaar geplaatst worden waardoor er een
thema ontstaat zoals bijv.de Tweede Wereldoorlog.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 28
Een lesmodule ziet er bijv. zo uit:
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 29
Bronnen
Andersen, Lorin W. , Krathwohl, David R., (2001) ‘A taxonomy for learning, teaching,
and assessing’
Bloom, B. S.; Engelhart, M. D.; Furst, E. J.; Hill, W. H.; Krathwohl, D. R. (1956)
‘Taxonomy of educational objectives: The classification of educational goals.
Handbook I: Cognitive domain.’ New York: David McKay Company.
Krathwohl, David R. (2002). ‘A revision of Bloom's taxonomy: An overview’. Theory
Into Practice (Routledge)
Krathwohl, D. R., Bloom, B. S., & Masia, B. B. (1973). Taxonomy of Educational
Objectives, the Classification of Educational Goals. Handbook II: Affective Domain.
New York: David McKay Co., Inc.
http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/bloom.html#sthash.NvmcfBtT.dpuf
Oetelaar, Frank van den, (2012) ‘Whitepaper 21st Century Skills in het onderwijs’
http://www.21stcenturyskills.nl/whitepaper
Voogd, J. , Pereja Roblin, N. (2010) , ‘21st century skills’. Discussienota. Universiteit
van Twente.
http://www.kennisnet.nl/fileadmin/contentelementen/kennisnet/21st_century_skills/21
_st_century_skills__discussie_paperNL__def.pdf
Vygotsky, L. S. (1978). ‘Chapter 6: Interaction between learning and development’.
Mind in society: the development of higher psychological processes. Cambridge, MA:
Harvard University Press. pp. 79–91.
Didax beheerconcept / 21th century skills
Pagina 30