OPLEIDINGSGIDS - Arteveldehogeschool

Arteveldehogeschool
Opleiding Bachelor in het Sociaal Werk
Sint-Annaplein 31
9000 Gent
Tel. 09 234 94 00
OPLEIDINGSGIDS
POSTGRADUAAT
ROUW- EN VERLIESCONSULENT
ACADEMIEJAAR 2014-2015

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Inhoudstafel
Inhoudstafel .......................................................................................................................................... 2
Voorwoord opleidingsdirecteur ............................................................................................................ 3
Lesgevers ............................................................................................................................................. 4
Inhoud en opbouw ................................................................................................................................ 5
Doelgroep- en instroomprofiel ............................................................................................................ 6
Studietraject .......................................................................................................................................... 6
Kostprijs en betalingsmodaliteiten ....................................................................................................... 7
Aanmelding en inschrijving voor dit postgraduaat ............................................................................... 8
Planning academiejaar .......................................................................................................................... 9
Faciliteiten en praktische info ............................................................................................................. 10
Communicatie ..................................................................................................................................... 12
Evaluatie ........................................................................................................................................... 13
ECTS-fiche olod 1 – Rouw: tussen kracht en kwetsbaarheid .............................................................. 15
ECTS-fiche olod 2 – Gecompliceerde- en traumatische rouw ............................................................ 18
ECTS-fiche olod 3 – Rouwzorg: tussen presentie en interventie ....................................................... 21
ECTS-fiche olod 4 – Verlies en rouw in een familie- en gezinscontext ............................................... 24
ECTS-fiche olod 5 – Verlies en rouw bij bijzondere doelgroepen ....................................................... 27
5.1- Rouw en verlies bij bijzondere doelgroepen - kinderen en jongeren ........................ 28
5.2- Rouw en verlies bij bijzondere doelgroepen - ouderen ............................................. 31
5.3- Integratieopdracht ...................................................................................................... 34
2 / 35
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Voorwoord Opleidingsdirecteur
Beste cursist,
Welkom op de Arteveldehogeschool ! In naam van alle medewerkers wens ik je een inspirerend en
leerrijk academiejaar toe in ons postgraduaat rouw- en verliesconsulent.
Ik ben bijzonder blij dat we jou dit academiejaar opnieuw dit postgraduaat kunnen aanbieden. In
verschillende sectoren van de gezondheidszorg, het welzijnswerk en het onderwijs is de laatste
jaren een groeiende bekommernis ontstaan voor verliesverwerking en rouw. Het postgraduaat
rouw- en verliesconsulent speelt daar op in.
Het postgraduaat rouw- en verliesconsulent biedt je de kans om je competenties te verbreden en
te verdiepen. In deze opleiding worden modellen, handvatten, instrumenten en methodieken
aangereikt om mensen hierbij te ondersteunen, te begeleiden en te coachen. Het brede terrein van
de verlieskunde en verlies- en traumaverwerking wordt in kaart gebracht en adequate attitudes,
inzichten en vaardigheden worden aangeleerd.
Deze opleidingsgids 2014-2015 maakt je wegwijs in het postgraduaat. Hou deze gids goed bij
gedurende het academiejaar. Het is een belangrijke aanvulling op het studiecontract. Het is dus van
groot belang zowel deze gids als het studiecontract zorgvuldig te lezen.
We wensen je veel succes!
Mark Paquêt
opleidingsdirecteur
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
3 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Lesgevers
Johan Maes
Saskia Saelens
Henk Sap
Sammy Vienne
Christl Willems
4 / 35
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
Opleidingsgids

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Inhoud en Opbouw
Competentiekader
We kiezen in dit postgraduaat voor een integratieve benadering van het rouw- en verliesproces en
hebben hierbij aandacht voor houding, vaardigheden en kennis van de rouw- en
verliesconsulenten. De nadruk ligt op het vormen van professionals die competent zijn om de
begeleiding op te nemen van mensen die met rouw en verlies worden geconfronteerd.
Daarom richt deze opleiding zich op de onderstaande 4 competenties:

De cursist kan actuele inzichten m.b.t. rouw en verlies vanuit verschillende
sociaalwetenschappelijke kaders integreren in zijn handelen.

De cursist kan verschillende sociaal-agogische methoden en technieken bij het begeleiden
van mensen in verlies- en rouwsituaties integreren in zijn handelen.

De cursist kan reflecteren op zijn eigen ervaringen en context, op zijn eigen houding en
professionele ontwikkeling en dit integreren in zijn handelen.

De cursist kan wetenschappelijke inzichten en begeleidingsmethoden m.b.t. rouw en
verlies vertalen naar specifieke contexten en doelgroepen en deze inzichten en methoden
integreren in zijn handelen.
Inhoud en opbouw
De opleiding loopt over 1 academiejaar en omvat 22 studiepunten, verdeeld over 5
opleidingsonderdelen (olods) van telkens 4 of 5 dagen:
-
-

olod 1: Rouw: tussen kracht en kwetsbaarheid

olod 2: Gecompliceerde en traumatische rouw

olod 3: Rouwzorg: tussen presentie en interventie

olod 4: Rouw en verlies in een familie- en gezinscontext

olod 5: Rouw en verlies bij bijzondere doelgroepen: kinderen en jongeren / ouderen
Per opleidingsonderdeel zijn er telkens 3 of 4 lesdagen, waarin verschillende theoretische
modellen en de daarbij horende begrippen(kaders) worden aangereikt.
De eerste vier olods hebben daarnaast nog een intervisiedag. Hierin wordt op basis van
onderlinge uitwisseling, casuïstiek en reflectie op de eigen praktijk verdiepend gewerkt in
kleinere groepen.
De eerste 3 olods hebben ook nog een dag waarin een aantal (elementaire)
gesprekstechnieken worden getraind.
Op het einde van het postgraduaat wordt een integratieopdracht gemaakt en gepresenteerd.
Het succesvol afronden van de 5 olods en de integratieopdracht leidt tot een
postgraduaatgetuigschrift ‘Rouw- en verliesconsulent’.
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
5 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Doelgroep- en instroomprofiel
Dit postgraduaat willen we aanbieden aan bachelors en masters die zich willen bekwamen in het
omgaan met mensen in de eigen werkcontext die met verlies worden geconfronteerd.
Om deel te kunnen nemen aan deze opleiding dien je te voldoen aan onderstaande voorwaarden:

minimaal een bachelordiploma in het sociaal werk, in het onderwijs, in de logopedie en
audiologie, vroedkunde, verpleegkunde, ergotherapie, orthopedagogie, toegepaste
psychologie, pedagogie van het jonge kind hebben behaald;

enige praktijkervaring als professional of vrijwilliger met mensen in een verliessituatie
hebben;
Kandidaten die niet aan deze voorwaarden voldoen, kunnen een aanvraag indienen voor een intake,
op basis waarvan eventueel afgeweken kan worden van de vooropgestelde voorwaarden.
Hoewel de grens tussen rouwbegeleiding en rouwtherapie niet altijd haarfijn is af te lijnen, mikt
deze opleiding tot rouw- en verliesconsulent op het opleiden van mensen die deskundig zijn in het
begeleiden en ondersteunen van mensen die geconfronteerd worden met rouw en verlies. De
focus is hierbij het normale (sic) en geblokkeerde rouwproces. Mensen met het getuigschrift rouwen verliesconsulent hebben in hun (professionele) context bijzondere aandacht voor andere
mensen die geconfronteerd worden met rouw en verlies.
Deze opleiding mikt uitdrukkelijk niet op mensen die zich als rouwtherapeut willen bekwamen.
Hierbij ligt de focus op mensen in een gecompliceerd rouwproces.
Rouwtherapie is een specialisatie voor hulpverleners met een psychotherapeutische vooropleiding.
Studietraject
Het postgraduaat rouw- en verliesconsulent start op 18 november 2014 en loopt over één
academiejaar.
Na het volgen van 5 opleidingsonderdelen, het slagen in de opdrachten en het succesvol afronden
van de integratieopdracht, verwerf je het postgraduaatgetuigschrift van ‘rouw- en
verliesconsulent’.
Deelnemers zonder bachelordiploma die de 5 opleidingsonderdelen en de integratieopdracht
succesvol afronden , verwerven het certificaat van bijscholing ‘rouw- en verliesconsulent’.
Het postgraduaatgestuigschrift of certificaat wordt uitgereikt door de Arteveldehogeschool nadat
de resultaten aan de examencommissie werden voorgelegd.
6 / 35
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Kostprijs en betalingsmodaliteiten
Het postgraduaat van 5 opleidingsonderdelen kost 2.000, 00 €
In deze prijs is inbegrepen:
* de begeleiding voor vormingsdagen, training en intervisie
* de studiemateriaalkosten (boek, hand-outs, kopies …)
* drank tijdens de cursusdagen
Betaling gebeurt na facturatie door de Arteveldehogeschool voor de start van het postgraduaat.
Deelnemers voor wie een spreiding van betaling noodzakelijk is, kunnen contact opnemen met
Stuvo, de Dienst studentenvoorzieningen. Contactpersonen zijn:
Sonja De Wilde: [email protected], 09 234 94 19
Ann-Marie Van Noten: [email protected], 09 234 94 18
De Arteveldehogeschool is een erkende opleidingsverstrekker en kan
 Betaald Educatief Verlof worden aangevraagd
De cursist kan voor een formulier voor aanvraag van Betaald Educatief Verlof, terecht bij
het onthaal van Campus Sint-Annaplein. De cursist bezorgt het opgemaakte formulier aan
zijn werkgever.
Op het einde van elk semester vult de Hogeschool dit formulier in met de aanwezigheden
en bezorgt dit opnieuw aan de cursist die het aan werkgever bezorgt.
Voor de betaling van deze postgraduaatsopleiding …

kunnen opleidingscheques voor werknemers worden gebruikt.
(www.vdab.be/opleidingscheques)
De cursist bezorgt de opleidingscheques aan het onthaal op de Hogeschool en ontvangt
een ontvangstbewijs.
De cursist dient zelf het bedrag van de opleidingscheques in mindering te brengen op zijn
factuur. Dit mag ook als de cursist de Opleidingscheques nog niet heeft ingediend, maar
wel al heeft aangevraagd.
Opleidingscheques kunnen enkel worden aangevraagd als de cursist zelf (en niet de
organisatie of werkgever) de opleiding betaalt.

kan een tegemoetkoming via de KMO-portefeuille worden aangevraagd.
Meer info op http://www.agentschapondernemen.be/themas/kmo-portefeuille
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
7 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Aanmelding en inschrijving voor dit postgraduaat
Aanmelden en inschrijven voor het postgraduaat gebeurt als volgt:
o
Je vult 2 documenten online in voor 30 september 2014

het motivatieformulier rouw- en verliesconsulent AJ 2014-2015

het inschrijvingsformulier rouw- en verliesconsulent AJ 2014-2015
Beide documenten vind je op de website:www.arteveldehogeschool.be
Op basis van deze documenten ontvang je binnen de 2 weken

ofwel een inschrijvingsbevestiging via mail

ofwel een uitnodiging voor een bijkomend gesprek
Na je inschrijvingsbevestiging ontvangt je een zending met daarin:
o
een voorstel tot studiecontract
o
een vraag om een afschrift van het hoogst behaalde diploma
o
een vraag om een kopie van de voor- en achterzijde van uw identiteitskaart
Eens het studiecontract ondertekend is en teruggestuurd is en de gevraagde kopies werden
bezorgd, is de inschrijving definitief.
Je krijgt dan ook een login die je toelaat in te loggen als student op de website van de hogeschool.
Je krijgt een factuur toegestuurd die je betaalt voor aanvang van de opleiding. Je kan niet
deelnemen als de ontvangen factuur niet werd betaald.
Deelnemers die vóór de start van de opleiding annuleren, krijgen hun geld teruggestort.
Deelnemers voor wie een spreiding van betaling noodzakelijk is, kunnen contact opnemen met
Stuvo, de Dienst studentenvoorzieningen. Contactpersonen zijn:
Sonja De Wilde: [email protected], 09 234 94 19
Ann-Marie Van Noten: [email protected], 09 234 94 18
De Arteveldehogeschool behoudt zich het recht om het postgraduaat te annuleren als er op 15
oktober 2014 onvoldoende deelnemers zijn. Dan volgt een creditnota en terugbetaling van het
inschrijvingsgeld.
8 / 35
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Planning academiejaar
Organisatie
Alle lessen, trainings- en intervisiemomenten vinden plaats in de lokalen van de
Arteveldehogeschool – Bachelor Sociaal werk
Sint-Annaplein 31
9000 Gent
Planning academiejaar
Elke lesdag heeft 2 sessies: van 9.30 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 16.30 uur
Olod 1: Rouw: tussen kracht en kwetsbaarheid (4 studiepunten)
Dinsdag 18 november 2014
Dinsdag 25 november 2014
Dinsdag 2 december 2014
Dinsdagen 9 of 10 of 11 december 2014: trainingsdag in 3 (deel)groepen
Dinsdag 16 december 2014 (intervisie)
Olod 2: Gecompliceerde en traumatische rouw (4 studiepunten)
Dinsdag 6 januari 2015
Dinsdag 13 januari 2015
Dinsdag 20 januari 2015
Dinsdagen 27 of 28 of 29 januari 2015: trainingsdag in 3 (deel)groepen
Dinsdag 3 februari 2015 (intervisie)
Olod 3: Rouwzorg: tussen presentie en interventie (4 studiepunten)
Dinsdag 24 februari 2015
Dinsdag 3 maart 2015
Dinsdag 10 maart 2015
Dinsdagen 17 of 18 of 19 maart 2015: trainingsdag in 3 (deel)groepen
Dinsdag 24 maart 2015 (intervisie)
Olod 4: Rouw en verlies in een familie- en gezinscontext (4 studiepunten)
Dinsdag 21 april 2015
Dinsdag 28 april 2015
Dinsdag 5 mei 2015
Dinsdag 12 mei 2015 (intervisie)
Olod 5: Rouw en verlies bij bijzondere doelgroepen: kinderen en jongeren / ouderen
(6 studiepunten)
Dinsdag 19 mei 2015
Dinsdag 26 mei 2015
Dinsdag 2 juni 2015
Dinsdag 9 juni 2015
Presentatie van de integratieopdrachten
Dinsdag 16 juni 2015
Dinsdag 23 juni 2015
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
9 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Faciliteiten en praktische info

Mediatheek
De mediatheek in de Arteveldehogeschool – campus Sint-Annaplein is open op de volgende
momenten:





Maandag: 8.15 -18.00 u.
Dinsdag: 8.15 -18.00 u.
Woensdag: 8.15 -12.30 u. & 13.30 -17.30 u.
Donderdag: 8.15 -12.30 u. & 13.30 -17.30 u.
Vrijdag: 8.15 -12.30 u. & 13.30 -16.00 u.
Tijdens de schoolvakanties is de mediatheek open op dinsdag en donderdag van 8.45 tot 12.30
uur en van 13.30 tot 17.00 uur, m.u.v. de periodes van collectieve sluiting.
Meer info bij: [email protected] en [email protected]

Kopiëren en printen
Op de campus vind je verschillende multifunctionals ( in de mediatheek, in de wintertuin, in de
gang aan het pc-lokaal op de tweede verdieping).
Je kunt op deze apparaten printen en kopiëren met de studentenkaart. Bij problemen met een
van deze apparaten neem je contact met de dienst studiemateriaal.
Het saldo op je kaart kan je opladen met het toestel in de wintertuin.

Parkeren
De campus beschikt niet over parkeergelegenheid voor wagens. De dichtstbijzijnde
betaalparking is Parking Gent Zuid (P3), op wandelafstand van de campus.
Je fiets kan je kwijt in de fietsrekken op het terras van Campus Filips Van Artevelde of in de
rekken op straat aan beide campussen. Je plaats je fiets IN GEEN GEVAL tegen de gevel. Om te
vermijden dat je je fiets definitief kwijt raakt, plaats je die zeker niet tegen de gevel van de
hogeschool of de omliggende gebouwen.

Ombudsmedewerker
De ombudsmedewerker registreert vragen en problemen, geeft advies en bemiddelt bij klachten
in verband met beoordelingsmomenten (examens, taken, stage ...) of je inschrijving.
De ombudsmedewerker is een bron van informatie: wat zijn je rechten en plichten als cursist?
Zijn bepaalde rechten geschonden? Wat kan je doen?
Bij problemen met je inschrijvingsprogramma kun je bij hem terecht als je vindt dat de beslissing
van de opleiding om op een bepaalde vraag al dan niet in te gaan, onterecht is.
Tijdens de examens speelt de ombudsmedewerker een belangrijke rol bij het inrichten van
inhaalexamens omwille van ziekte of overmacht.
Voor de examencommissie is hij bovenal bemiddelaar. Als neutraal tussenpersoon probeert hij
verstoorde contacten (misverstanden, ongenoegens, ...) tussen jou en de betrokken docent uit
te klaren. Hij luistert naar jouw verhaal en dat van de docenten.
10 / 35
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Tijdens de samenkomsten van de examencommissie is de ombudsmedewerker steeds aanwezig.
De ombudsmedewerker kan aan de commissie vragen om bij de beraadslaging rekening te
houden met bijzondere omstandigheden die jou troffen tijdens het afgelopen academiejaar en
die van invloed waren op je studievoortgang. Het is daarom van belang dat je die
omstandigheden tijdig laat weten! Voorbeelden zijn: een operatieve ingreep tijdens de weken
voor het examen, een overlijden in de familie, een bijzonder moeilijke thuissituatie ... Wanneer
dergelijke omstandigheden een impact hadden op je prestaties, dan kan de ombudsmedewerker
dit toelichten.
Na de bekendmaking van de resultaten kan de ombudsmedewerker uitleg geven over de
beslissing van de examencommissie, bemiddelen tussen cursist en opleiding, en de cursist
adviseren. Indien je besluit beroep aan te tekenen tegen een beslissing van de opleiding (zie
daarvoor het studiecontract) kan je nooit beroep doen op de ombudsmedewerker om jou te
vertegenwoordigen of bij te staan als raadsman.
Contact: Lieve Franke– [email protected]
Wie is wie ?
Dienst/ Functie
Opleidingsdirecteur
Voorzitter van de
examencommissie
Coördinator onderwijs
Persoon
Mark Paquêt
Bereikbaar
Mark.paquê[email protected]
+32 (0) 9 234 94 00
René Hermens
[email protected]
+32 (0) 9 234 95 11
Inhoudelijk verantwoordelijke
postgraduaat
Contactpersoon voor
administratieve opvolging en
studentensecretariaat
Mediatheek
Ombudsmedewerkers
Onthaal
Secretaris van de
examencommissie
Arteveldehogeschool
Johan Maes
Martine De Zitter
[email protected]
+32 (0) 9 234 94 43
Wilfried De Meyer
Eveline Ballegeer
Lieve Francke
Anke Hanot
Frieda Scheirs
Rita Raemdonck
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Zitdagen tijdens examenperiodes kenbaar
gemaakt via Dinar.
GSM tijdens examens:
0476 25 48 55
[email protected]
+32 (0) 9 234 94 00
[email protected]
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
11 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Communicatie
De opleiding probeert zo snel en helder mogelijk met cursisten en medewerkers te communiceren.

Digitale leeromgeving
De digitale leeromgeving van de Arteveldehogeschool is een onmisbare bron van informatie.
Je bereikt deze via http://portaal.arteveldehs.be
Als je dit adres intikt, zal je eerst moeten inloggen. Een gebruikersnaam en wachtwoord
ontvang je bij inschrijving.

Digitaal secretariaat
Het digitaal secretariaat is persoonlijk. Je vindt er je eigen gegevens waarover de hogeschool
beschikt, de actuele stand van je inschrijving en je programma. Via het digitaal secretariaat
kan de opleiding jou contacteren.

E-mail
Communicatie tussen docenten en cursisten (en omgekeerd) en tussen cursisten en de
opleiding gebeurt ALTIJD via je e-mail van de Arteveldehogeschool. Bij je inschrijving ontvang
je een Artevelde-e-mailadres dat je zelf kan gebruiken en waarop je je mails vanuit de
opleiding zult ontvangen. Controleer daarom geregeld je mailbox. Of koppel het Arteveldee-mailadres aan uw gebruikelijke mailadres.

Infoscherm
In de inkomhal vind je belangrijke en actuele informatie voor cursisten. Lees zeker steeds de
berichten die daar geprojecteerd worden (bv. afwezigheden)

Studiemateriaal
Het studiemateriaal van een opleidingsonderdeel (boeken of powerpointpresentaties zoals
opgenomen in de ECTS-fiches) wordt telkens de eerste lesdag bezorgd en is reeds in het
inschrijvingsgeld voor dit postgraduaat verrekend.

Onthaal
Het onthaal vind je bij de ingang van de campus op het Sint-Annaplein.
Je kunt er terecht voor:
 Binnenbrengen van medische attesten. Vergeet niet je naam en ‘postgraduaat rouwen verliesconsulent’ te vermelden
 Informatie over adressen, interne telefoonnummers ...
 E.H.B.O. materiaal
12 / 35
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Evaluatie
Visie
Elke activiteit die je in de opleiding onderneemt in het kader van verwerving van competenties wordt
geëvalueerd en getoetst aan het competentiekader. Een cursist die (deel)competenties verworven
heeft, wordt beoordeeld met een positieve score. Wie de (deel)competentie niet beheerst, is niet
geslaagd en moet dat opleidingsonderdeel hernemen.
Hoe en wanneer ?
De beoordeling gebeurt per opleidingsonderdeel op basis van een rapport waarin de cursist
 linken legt tussen de begrippen en begrippenkaders uit de verschillende modellen en
concrete situaties;
 linken legt tussen de begrippen en begrippenkaders uit de verschillende modellen en de
eigen professionele praktijk.
Deelname aan de vormingsdagen, de trainingen en de intervisies is noodzakelijk om tot een
quotering te kunnen komen.
Voor elk opleidingsonderdeel waarvoor je bent ingeschreven heb je recht op twee examenkansen.
De tweede examenkans vindt altijd plaats in de tweede helft van augustus.
Resultaten
Je studieresultaten worden gecommuniceerd via een rapport dat je ontvangt. Dit kan pas na de
samenkomst van de examencommissie, die de punten definitief vastlegt. Het heeft GEEN zin
voordien naar de punten te vragen. Op je rapport, dat je ontvangt op het einde van het
academiejaar, staan de scores die je voor een bepaald opleidingsonderdeel hebt gekregen.
De deliberatieregels die de examencommissie hanteert vind je in het studiecontract.
De Arteveldehogeschool hanteert een hogeschoolbreed beoordelingskader dat opgenomen is in
het studiecontract van de Arteveldehogeschool. Er wordt gewerkt met numerieke quoteringen; de
cijfers staan voor een code die een bepaalde uitspraak doen over de mate waarin de cursist de
competenties beheerst. Er wordt gequoteerd in gehele getallen, dus niet met halve of
kwartpunten.
0
= niet-deelname = geen examenkopij/geen enkele taak ingediend
1
= deelname zonder de intentie om aan de criteria te voldoen
2 - 6 = deelname maar niet delibereerbaar
7 - 9 = onvoldoende, eventueel delibereerbaar
10
= minimale competentie werd behaald, creditbewijs verworven
12
= voldoende
14
= goed
De cursist kan bij elke examenperiode via mail een afspraak met de docent maken voor een
feedbackmoment waarbij hij/zij de kans krijgt je het examen mondeling te bespreken.
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
13 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Belangrijk!

Studiecontract
Alle hogeschoolbrede afspraken en richtlijnen vind je in het studiecontract. Lees dit zeker door
vooraleer je aan de examens begint.

Afwezigheid
Ben je op een vormingsdag, training of intervisie ziek, dan verwittig je zo snel mogelijk het
onthaal van de hogeschool ([email protected]).

Examencommissie
De examencommissie van dit postgraduaat rouw- en verliesconsulent komt samen in juni 2015.
De examencommisie bestaat uit:
 Mark Paquêt – opleidingsdirecteur
 Rita Raemdonck secretaris van de examencommissie
 Rene Hermens – niet-stemgerechtigd lid van de commissie
 Johan Maes – lesgever
 Henk Sap – lesgever
 Christl Willems – lesgever
 Saskia Saelens – lesgever
 Sammy Vienne - lesgever
In juni komt de examencommissie o.l.v. de voorzitter van de examencommissie, de
opleidingsdirecteur, samen om de resultaten vast te leggen en de studievoortgang te bekijken.
De commissie kan een cursist die voor een bepaald opleidingsonderdeel niet geslaagd is toch
delibereren, dat kan alleen als de resultaten voldoen aan de voorwaarden van het
studiecontract.
De examencommissie kent op het einde van de studie ook de mogelijke graden van verdienste
toe.

Problemen
Is er i.v.m. de examens een probleem, dan neem je meteen contact op met de
ombudsmedewerker.
Is er m.b.t. je rapport een administratieve vergissing gebeurd, dan ga je langs bij de secretaris
van de examencommissie om de administratieve fout meteen recht te zetten.
Ga je fundamenteel niet akkoord met je resultaten, dan neem je contact op met de
ombudsmedewerker. Als zijn tussenkomst niets oplevert, kun je in beroep gaan tegen de
beslissing van de examencommissie door beroep aan te tekenen bij de interne
beroepscommissie. Die informatie vind je in het studiecontract.
14 / 35
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
ECTS-fiche olod 1 – Rouw: tussen kracht en kwetsbaarheid
Type opleidingsonderdeel
Referentie
Schijf
Studieomvang
Studietijd
Niveau
Onderwijsta(a)l(en)
Creditcontract
Examencontract (diploma)
Examencontract (credit)
2e Inschrijving
2e Examenkans
Delibereerbaar
Verantwoordelijke lesgever(s)
Overige lesgever(s)
Enkelvoudig opleidingsonderdeel
1
4
100
Verdiepend
Nederlands
Mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Mogelijk
Ja
Johan Maes
Christl Willems, Sammy Vienne en Henk Sap
Competentiegerichte doelstellingen
 De cursist kent de belangrijkste traditionele rouwmodellen en heeft inzicht in de
kwaliteiten en beperkingen van deze modellen.
 De cursist heeft inzicht in de uitgangspunten en de concrete invulling van de nieuwe
rouwmodellen. (achtergrond- en praktijktheorieën)
 De cursist heeft inzicht in het duale procesmodel over rouw en verlies en kan dit ook
herkennen in concrete situaties.
 De cursist heeft inzicht in de specificiteit van verschillende verliescontexten.
 De cursist kan zich een kritische en genuanceerde mening vormen over deze
rouwmodellen.
 De cursist kan het duale procesmodel over rouw en verlies integreren in zijn handelen.
Inhoud
We vertrekken dan ook vanuit een aantal oude en nieuwe visies, rouwmodellen en rouwtheorieën
en komen zo tot de begrippen psychosociale veerkracht en ongecompliceerde rouw. Het gaat
hierbij om het zich kunnen bewegen tussen verliesgerichte en heroriëntatiegerichte processen
Daarnaast hebben het over




Het kunnen herkennen van verstoorde rouw
Het verband tussen hechting en rouw
De verliesdriehoek: impact op de 6 dimensies, coping en steun
Rouw in onze cultuur: multimedia, rituelen en symbolen, online rouw
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
15 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Onderwijs- en leeractiviteiten
Vorm
Groep
Du
ur
Hoor- en
werkcolleges
Praktijk
Uren
Locatie
Omschrijving
18
Theoretische
inzichten en
individuele re
flectiemomen
ten worden
afgewisseld
met
interactieve
uitwisseling
en casuïstiek
6
Taken in zelfstudie
Toets- en examentijd
Zelfstudie
Studiemateriaal
AHS CODE
Start
datum
novem
ber
Taken in zelfstudie
Toets- en examentijd
Zelfstudie
Titel
Handboek over rouw,
rouwbegeleiding en
rouwtherapie: tussen
presentie en
interventie
20
8
48
Informatie
Maes, J. &
Modderman, H.(red.)
(2014). Uitgeverij:
Witsand
Rapport
Type
Boeken
Reader bij Rouw en
tussen kracht en
kwetsbaarheid met
cursusnotities, lesdia's
en aanvullend
materiaal
Losse nota’s
Instap- en studiebegeleiding
Nihil
Evaluatie
1° Examenkans
Vorm
Rapport
Percentage
100 %
Moment
2° Examenkans
Vorm
Rapport
Percentage
100%
Moment
16 / 35
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Onderwijs- en beoordelingsvormen
De beoordeling gebeurt enerzijds op basis van een rapport onder de vorm van een reflectieverslag
waarin de cursist reflecteert over de module en daarbij
 linken legt tussen de begrippen en begrippenkaders uit de verschillende modellen en
concrete situaties
 linken legt tussen de begrippen en begrippenkaders uit de verschillende modellen en de
eigen professionele praktijk
Begincompetenties
Nihil
Eindcompetenties
Code
Kort
Sociaalwetenschappelijke
kaders
Reflectie en integratie
Maatschappelijk, ethisch
en cultureel perspectief
Omschrijving
De rouw- en verliesconsulent kan actuele
inzichten m.b.t. rouw en verlies vanuit
verschillende sociaalwetenschappelijke
kaders integreren in zijn handelen.
De rouw- en verliesconsulent kan
reflecteren op zijn eigen ervaringen en
context, op zijn eigen houding en
professionele ontwikkeling en dit integreren
in zijn handelen.
De rouw- en verliesconsulent kan rouw en
verlies situeren in een maatschappelijk,
cultureel en ethisch perspectief en dit
perspectief integreren in zijn handelen.
Niveau
Beoordelingscriteria
Minimale beoordelingscriteria
De cursist heeft de beoordelingstaak naar behoren en correct uitgewerkt zoals omschreven
in de handleiding bij deze taak.
De cursist gebruikt de begrippen en begrippenkaders uit de verschillende modellen correct
en vertalen naar de situatie of casus.
De cursist integreert de begrippen en begrippenkaders uit de verschillende modellen in zijn
handelen.
De cursist participeert actief aan de intervisiebespreking en levert daaraan een
constructieve bijdrage.
Extra beoordelingscriteria
De cursist komt tot een eigen en verantwoord referentiekader op basis van de begrippen
en begrippenkaders uit de verschillende modellen.
De cursist getuigt van een vergaande persoonlijke integratie van de begrippen en
begrippenkaders uit de verschillende modellen in zijn handelen.
Volgtijdelijkheid
Geen
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
17 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
ECTS-fiche olod 2 – Gecompliceerde- en traumatische rouw
Type opleidingsonderdeel
Referentie
Schijf
Studieomvang
Studietijd
Niveau
Onderwijsta(a)l(en)
Creditcontract
Examencontract (diploma)
Examencontract (credit)
2e Inschrijving
2e Examenkans
Delibereerbaar
Verantwoordelijke lesgever(s)
Overige lesgever(s)
Enkelvoudig opleidingsonderdeel
1
4
100
Verdiepend
Nederlands
Niet mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Mogelijk
Ja
Johan Maes
Christl Willems, Saskia Saelens en Henk Sap
Competentiegerichte doelstellingen
 De cursist heeft inzicht in de specificiteit en de persoonlijke impact van traumatische en
gecompliceerde rouw.
 De cursist kan traumatische en gecompliceerde rouw herkennen en detecteren.
 De cursist kan mensen met overspoelende ervaringen stabiliseren.
 De cursist kan mensen met traumatische verlieservaringen deze ervaring helpen verwerken
en integreren.
 De cursist kan deze inzichten over traumatische en gecompliceerde rouw en verlies
integreren in zijn handelen.
Inhoud
In deze module gaat het om het kunnen herkennen, detecteren, risicofactoren en
behandelings- en doorverwijsmogelijkheden bij



18 / 35
Gecompliceerde rouw
Posttraumatische Stressstoornis
Onverwerkte rouw
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Onderwijs- en leeractiviteiten
Vorm
Groep
Du
ur
Hoor- en
werkcolleges
Praktijk
Uren
Locatie
Omschrijving
18
Theoretische
inzichten en
individuele re
flectiemomen
ten worden
afgewisseld
met
interactieve
uitwisseling
en casuïstiek
6
Taken in zelfstudie
Toets- en examentijd
Zelfstudie
Studiemateriaal
AHS CODE
Start
datum
januari
Opleidingsgids
Taken in zelfstudie
Toets- en examentijd
Zelfstudie
Titel
Handboek over rouw,
rouwbegeleiding en
rouwtherapie: tussen
presentie en
interventie
20
8
48
Informatie
Maes, J. &
Modderman, H.(red.)
(2014).
Uitgeverij: Witsand
Reader bij
Gecompliceerde en
traumatische rouw
met
cursusnotities, lesdia's
en aanvullend
materiaal
Rapport
Type
Boeken
Losse nota’s
Instap- en studiebegeleiding
Nihil
Evaluatie
1° Examenkans
Vorm
Rapport
Percentage
100 %
Moment
2° Examenkans
Vorm
Rapport
Percentage
100%
Moment
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
19 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Onderwijs- en beoordelingsvormen
De beoordeling gebeurt enerzijds op basis van werkstuk onder de vorm van een verslag over
gesprek waarbij de cursist de rouwvragenlijst afneemt en bespreekt met een rouwende en
bijhorende reflectie waarin de cursist
 linken legt tussen de begrippen en begrippenkaders i.v.m. traumatische en
gecompliceerde rouw en de concrete casus
 linken legt tussen de begrippen en begrippenkaders i.v.m. traumatische en
gecompliceerde rouw en de eigen professionele praktijk
Begincompetenties
Nihil
Eindcompetenties
Code
Kort
Omschrijving
Sociaalwetenschappelijke De rouw- en verliesconsulent kan actuele
kaders
inzichten m.b.t. rouw en verlies vanuit
verschillende sociaalwetenschappelijke
kaders integreren in zijn handelen.
Reflectie en integratie
De rouw- en verliesconsulent kan reflecteren
op zijn eigen ervaringen en context, op zijn
eigen houding en professionele ontwikkeling
en dit integreren in zijn handelen.
Niveau
Beoordelingscriteria
Minimale beoordelingscriteria
De cursist heeft de beoordelingstaak naar behoren en correct uitgewerkt zoals omschreven
in de handleiding bij deze taak.
De cursist gebruikt de begrippen en begrippenkaders i.v.m. gecompliceerde en
traumatische rouw correct en kan deze vertalen naar een concrete situatie of casus.
De cursus integreert de begrippen en begrippenkaders i.v.m. gecompliceerde en
traumatische rouw in zijn handelen.
De cursist participeert actief aan de intervisiebespreking en levert daaraan een
constructieve bijdrage.
Extra beoordelingscriteria
De cursist komt tot een eigen en verantwoord referentiekader op basis van de begrippen
en begrippenkaders i.v.m. gecompliceerde en traumatische rouw.
De cursist getuigt van een vergaande persoonlijke integratie van de begrippen en
begrippenkaders i.v.m. gecompliceerde en traumatische rouw.
Volgtijdelijkheid
Lichte volgtijdelijkheid (gevolgd, niet geslaagd) t.a.v. de module: Rouw: tussen kracht en
kwetsbaarheid.
20 / 35
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
ECTS-fiche olod 3 – Rouwzorg: tussen presentie en interventie
Type opleidingsonderdeel
Referentie
Schijf
Studieomvang
Studietijd
Onderwijsta(a)l(en)
Creditcontract
Examencontract (diploma)
Examencontract (credit)
2e Inschrijving
2e Examenkans
Delibereerbaar
Verantwoordelijke lesgever(s)
Overige lesgever(s)
Enkelvoudig opleidingsonderdeel
1
4
100
Nederlands
Niet mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Mogelijk
Ja
Johan Maes
Christl Willems en Henk Sap
Competentiegerichte doelstellingen
 De cursist kent de uitgangspunten en de praktijk van een non-directieve benadering of
houding en kan deze integreren in zijn handelen.
 De cursist kent de uitgangspunten en de praktijk van verschillende directieve instrumenten
en technieken en kan deze integreren in zijn handelen.
 De cursist kan een rouwbegeleidingstraject opstarten, onderhouden en beëindigen en kan
dit integreren in zijn handelen.
 De cursist kent de dynamieken en valkuilen van het hulpverleningsgebeuren en kan deze
integreren in zijn handelen.
Inhoud
In deze module hebben we het over
 verstoorde rouw met al of niet traumatische kenmerken.
 traumatische rouw,
Daarnaast komt ook het window of tolerance en stabilisatietechnieken aan bod.
Daarnaast gaan we ook op aspecten van rouwbegeleiding: houding, vaardigheden en
methodieken.
We besteden aandacht aan:
 presentie: non-directief contact, nabij zijn en het verdragen van ondraaglijk lijden
en gekwetstheid. We hebben het over erkennend luisteren, lichaamstaal
herkennen en benoemen en het herkennen en erkennen van emotionele pijn, het
differentiëren en het spiegelen. We leren cognities exploreren en betekenissen
zien.
 interventie: meer directieve instrumenten, zoals: verbale- en schrijfopdrachten,
creatief werken, opdrachten voor de verliesdimensie (herinneringsoefening,
dialoog met de overledene) en voor de hersteldimensie (doelen formuleren, acties
ondernemen)
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
21 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Onderwijs- en leeractiviteiten
Vorm
Groep
Duur
Hoor- en
werkcolleges
Praktijk
Uren
Locatie
18
Taken in zelfstudie
Toets- en examentijd
Zelfstudie
20
8
48
Titel
Handboek over rouw,
rouwbegeleiding en
rouwtherapie: tussen
presentie en
interventie
Informatie
Maes, J. &
Modderman, H.(red.)
(2014).
Uitgeverij: Witsand
Rapport
Type
Boeken
Reader bij rouwzorg
tussen presentie en
interventie met
cursusnotities, lesdia's
en aanvullend
materiaal
Losse nota’s
Instap- en studiebegeleiding
nihil
Evaluatie
1° Examenkans
Vorm
Rapport
Percentage
100 %
Moment
2° Examenkans
Vorm
Rapport
Percentage
100%
Moment
22 / 35
Arteveldehogeschool
Omschrijving
Theoretische
inzichten en
individuele re
flectiemomen
ten worden
afgewisseld
met
interactieve
uitwisseling
en casuïstiek
6
Taken in zelfstudie
Toets- en examentijd
Zelfstudie
Studiemateriaal
AHS CODE
Start
datum
februar
i
Opleidingsgids
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
Postgraduaat rouw- en verliesconsulent


Opleidingsgids
Onderwijs- en beoordelingsvormen
De beoordeling gebeurt enerzijds op basis van werkstuk onder de vorm van een casus en
bijhorende reflectie waarin de cursist
 linken legt tussen de methoden en technieken uit de verschillende benaderingen en de
concrete casus
 linken legt tussen de methoden en technieken uit de verschillende benaderingen en de
eigen professionele praktijk
Begincompetenties
Nihil
Eindcompetenties
Code
Kort
Sociaal-agogische
methoden en
technieken
Reflectie en
integratie
Omschrijving
De rouw- en verliesconsulent kan verschillende
sociaal-agogische methoden en technieken bij
het begeleiden van mensen in verlies- en
rouwsituaties integreren in zijn handelen.
De rouw- en verliesconsulent kan reflecteren op
zijn eigen ervaringen en context, op zijn eigen
houding en professionele ontwikkeling en dit
integreren in zijn handelen.
Niveau
Beoordelingscriteria
Minimale beoordelingscriteria
De cursist heeft de beoordelingstaak naar behoren en correct uitgewerkt zoals omschreven
in de handleiding bij deze taak.
De cursist gebruikt de methoden en technieken uit de verschillende benaderingen correct
en kan deze vertalen naar een concrete situatie of casus.
De cursus integreert de methoden en technieken uit de verschillende benaderingen in zijn
handelen.
De cursist participeert actief aan de intervisiebespreking en levert daaraan een
constructieve bijdrage.
Extra beoordelingscriteria
De cursist komt tot een eigen en verantwoord referentiekader op basis van de methoden
en technieken uit de verschillende benaderingen.
De cursist getuigt van een vergaande persoonlijke integratie van de methoden en
technieken uit de verschillende benaderingen.
Volgtijdelijkheid
Lichte volgtijdelijkheid (gevolgd, niet geslaagd) t.a.v. de modules:
- Rouw: tussen kracht en kwetsbaarheid
- Gecompliceerde en traumatische rouw
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
23 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
ECTS-fiche olod 4 – Rouw en verlies in familie- en gezinscontext
Type opleidingsonderdeel
Referentie
Schijf
Studieomvang
Studietijd
Niveau
Onderwijsta(a)l(en)
Creditcontract
Examencontract (diploma)
Examencontract (credit)
2e Inschrijving
2e Examenkans
Delibereerbaar
Verantwoordelijke lesgever(s)
Overige lesgever(s)
Opleidingsonderdeel
1
4
100
Verdiepend
Nederlands
Mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Mogelijk
Ja
Johan Maes
Christl Willems en Henk Sap
Competentiegerichte doelstellingen
 De cursist kent en herkent de specificiteit van het verlies- en rouwproces in een gezins- en
familiecontext.
 De cursist kan de verschillende leden van een gezinssysteem gepast helpen bij verwerken
en integreren van rouw- en verlieservaringen.
 De cursist kan het onderscheid maken tussen gewone rouw en gecompliceerde rouw in
gezinnen en families.
 De cursist kent een aantal methoden en technieken bij de rouwbegeleiding van gezinnen
en families en kan deze hanteren in zijn begeleiding.
 De cursist kan deze inzichten rouw en verlies en verlies in een gezins- en familiecontext
integreren in zijn handelen.
Inhoud
We exploreren rouw vanuit het specifiek referentiekader van de contextuele therapie. Hierbij
komen begrippen aan de orde zoals: horizontale en verticale loyaliteit, relationele ethiek, legaten
en delegaten, roulerende rekeningen… e.d.m.
Deze begrippen worden niet allen uitgelegd en geïllustreerd met oefening, maar telkens ook
vertaald naar de impicaties voor het rouw- en verwerkingsproces van mensen die geconfronteerd
worden met een verlieservaring.
24 / 35
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Onderwijs- en leeractiviteiten
Vorm
Groep
Du
ur
Hoor- en
werkcolleges
Start
datum
april
Uren
Opleidingsgids
Locatie
18
Theoretische
inzichten en
individuele re
flectiemomen
ten worden
afgewisseld
met
interactieve
uitwisseling
en casuïstiek
Praktijk
Taken in zelfstudie
Toets- en examentijd
Zelfstudie
Studiemateriaal
AHS CODE
Taken in zelfstudie
Toets- en examentijd
Zelfstudie
Titel
Reader bij rouw en
verlies in een familie
en gezinscontext met
cursusnotities, lesdia's
en aanvullend
materiaal
Omschrijving
20
8
54
Rapport
Informatie
Type
Losse nota’s
Instap- en studiebegeleiding
Evaluatie
1° Examenkans
Vorm
Rapport
Percentage
100 %
Moment
2° Examenkans
Vorm
Rapport
Percentage
100%
Moment
Onderwijs- en beoordelingsvormen
De beoordeling gebeurt enerzijds op basis van werkstuk onder de vorm van een casus en
bijhorende reflectie waarin de cursist
- linken legt tussen de methoden en technieken uit de verschillende benaderingen en de
concrete casus
- linken legt tussen de methoden en technieken uit de verschillende benaderingen en de
eigen professionele praktijk
Begincompetenties
Nihil
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
25 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Eindcompetenties
Code
Kort
Specifieke contexten en
doelgroepen
Reflectie en integratie
Omschrijving
De rouw- en verliesconsulent kan
wetenschappelijke inzichten en
begeleidingsmethoden m.b.t. rouw en verlies
vertalen naar specifieke contexten en
doelgroepen en deze inzichten en methoden
integreren in zijn handelen.
De rouw- en verliesconsulent kan reflecteren
op zijn eigen ervaringen en context, op zijn
eigen houding en professionele ontwikkeling
en dit integreren in zijn handelen.
Niveau
Beoordelingscriteria
Minimale beoordelingscriteria
De cursist heeft de beoordelingstaak naar behoren en correct uitgewerkt zoals omschreven
in de handleiding bij deze taak.
De cursist gebruikt de begrippen en begrippenkaders uit de verschillende modellen correct
en kan deze vertalen naar een concrete situatie of casus.
De cursus integreert de begrippen en begrippenkaders uit de verschillende modellen in zijn
handelen.
De cursist participeert actief aan de intervisiebespreking en levert daaraan een
constructieve bijdrage.
Extra beoordelingscriteria
De cursist komt tot een eigen en verantwoord referentiekader op basis van de begrippen
en begrippenkaders uit de verschillende modellen.
De cursist getuigt van een vergaande persoonlijke integratie van de begrippen en
begrippenkaders uit de verschillende modellen in zijn handelen.
Volgtijdelijkheid
Lichte volgtijdelijkheid (gevolgd, niet geslaagd) t.a.v. de modules:
- Rouw: tussen kracht en kwetsbaarheid
- Gecompliceerde en traumatische rouw
- Rouwzorg: tussen presentie en interventie
26 / 35
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
ECTS-fiche olod 5 – Rouw en verlies bij bijzondere doelgroepen
Type opleidingsonderdeel
Referentie
Schijf
Studieomvang
Studietijd
Niveau
Onderwijsta(a)l(en)
Creditcontract
Examencontract (diploma)
Examencontract (credit)
2e Inschrijving
2e Examenkans
Delibereerbaar
Verantwoordelijke lesgever(s)
Overige lesgever(s)
Arteveldehogeschool
Samengesteld opleidingsonderdeel
1
6
150
Verdiepend
Nederlands
Mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Mogelijk
Ja
Johan Maes
Christl Willems, Saskia Saelens en Henk Sap
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
27 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
ECTS-fiche olod 5.1 – Rouw en verlies bij bijzondere doelgroepen: kinderen en jongeren
Type opleidingsonderdeel
Referentie
Schijf
Studieomvang
Studietijd
Niveau
Onderwijsta(a)l(en)
Creditcontract
Examencontract (diploma)
Examencontract (credit)
2e Inschrijving
2e Examenkans
Delibereerbaar
Verantwoordelijke lesgever(s)
Overige lesgever(s)
Deel opleidingsonderdeel
1
2
50
Verdiepend
Nederlands
Mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Mogelijk
Ja
Competentiegerichte doelstellingen
 De cursist kent en herkent de specificiteit van het verlies- en rouwproces bij verschillende
groepen van kinderen en jongeren.
 De cursist kan kinderen en jongeren met een verlies- en rouwervaring helpen deze ervaring
te verwerken en integreren.
 De cursist kan rouw en verlies en verlies bij kinderen en jongeren situeren in zijn context.
 De cursist kan het onderscheid maken tussen gewone rouw en gecompliceerde rouw bij
kinderen en jongeren.
 De cursist kent een aantal methoden en technieken bij de rouwbegeleiding van kinderen
en jongeren en kan deze hanteren in zijn begeleiding.
 De cursist kan deze inzichten rouw en verlies en verlies bij kinderen en jongeren integreren
in zijn handelen.
Inhoud
Net zoals volwassenen worden ook kinderen en jongeren geconfronteerd met rouw en verlies.
Verdriet maakt immers deel uit van het leven van elke dag. Toch ervaren zij dit vaak anders en
reageren zij van daaruit dan ook soms vreemd op wat hen overkomt. In deze module vragen we
ons daarom eerst af hoe rouwen kinderen en jongeren, hoe dit anders is dan volwassenen en
waarmee heeft dit te maken ? We proberen daar een aantal inzichten rond aan te brengen.
Daarnaast gaan we In deze module ook in op hoe je daar mee kan omgaan en meer bepaald op
 hoe je de impact van verlieservaringen op jonge leeftijd kan hanteren
 hoe je praat je met kinderen en/of jongeren over kleine en grotere verlieservaringen
 hoe je kinderen en /of jongeren kunt of moet betrekken bij het afscheid nemen bij kleinere
en grotere verlieservaringen
28 / 35
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
We situeren het verdriet van kinderen en jongeren ook in zijn context. Verlies, ziekte en dood
worden in onze samenleving vaak verstopt en afgeschermd van de leefwereld van kinderen en
jongeren. We pleiten ervoor om dat niet te doen en hen integendeel te helpen en leren er mee
omgaan door verdriet en rouw een plaats te geven en een klimaat te creëren waar zij terecht
kunnen met al hun gevoelens, ook met hun( kleine) verdriet(jes).
Onderwijs- en leeractiviteiten
Vorm
Groep
Du
ur
Hoor- en
werkcolleges
Start
datum
mei
Uren
Locatie
12
Theoretische
inzichten en
individuele re
flectiemomen
ten worden
afgewisseld
met
interactieve
uitwisseling
en casuïstiek
Praktijk
Taken in zelfstudie
Toets- en examentijd
Zelfstudie
Studiemateriaal
AHS CODE
Taken in zelfstudie
Toets- en examentijd
Zelfstudie
Titel
Reader bij rouw en
verlies bij kinderen en
jongeren met
cursusnotities, lesdia's
en aanvullend
materiaal
Omschrijving
10
Rapport
24
Informatie
Type
Losse nota’s
Instap- en studiebegeleiding
Nihil
Evaluatie
1° Examenkans
Vorm
Rapport
Percentage
100 %
Moment
2° Examenkans
Vorm
Rapport
Percentage
100%
Moment
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
29 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
Onderwijs- en beoordelingsvormen
De beoordeling gebeurt enerzijds op basis van werkstuk onder de vorm van een casus en
bijhorende reflectie waarin de cursist
- linken legt tussen de methoden en technieken uit de verschillende benaderingen en de
concrete casus
- linken legt tussen de methoden en technieken uit de verschillende benaderingen en de
eigen professionele praktijk
Begincompetenties
Nihil
Eindcompetenties
Code
Kort
Specifieke contexten en
doelgroepen
Reflectie en integratie
Omschrijving
De rouw- en verliesconsulent kan
wetenschappelijke inzichten en
begeleidingsmethoden m.b.t. rouw en verlies
vertalen naar specifieke contexten en
doelgroepen en deze inzichten en methoden
integreren in zijn handelen.
De rouw- en verliesconsulent kan reflecteren
op zijn eigen ervaringen en context, op zijn
eigen houding en professionele ontwikkeling
en dit integreren in zijn handelen.
Niveau
Beoordelingscriteria
Minimale beoordelingscriteria
De cursist heeft de beoordelingstaak naar behoren en correct uitgewerkt zoals omschreven
in de handleiding bij deze taak.
De cursist gebruikt de begrippen en begrippenkaders uit de verschillende modellen correct
en kan deze vertalen naar een concrete situatie of casus.
De cursus integreert de begrippen en begrippenkaders uit de verschillende modellen in zijn
handelen.
De cursist participeert actief aan de intervisiebespreking en levert daaraan een
constructieve bijdrage.
Extra beoordelingscriteria
De cursist komt tot een eigen en verantwoord referentiekader op basis van de begrippen
en begrippenkaders uit de verschillende modellen.
De cursist getuigt van een vergaande persoonlijke integratie van de begrippen en
begrippenkaders uit de verschillende modellen in zijn handelen.
Volgtijdelijkheid
Geen
30 / 35
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
ECTS-fiche olod 5.2 – Rouw en verlies bij bijzondere doelgroepen: ouderen
Type opleidingsonderdeel
Referentie
Schijf
Studieomvang
Studietijd
Niveau
Onderwijsta(a)l(en)
Creditcontract
Examencontract (diploma)
Examencontract (credit)
2e Inschrijving
2e Examenkans
Delibereerbaar
Verantwoordelijke lesgever(s)
Overige lesgever(s)
Deel opleidingsonderdeel
1
2
50
Verdiepend
Nederlands
Mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Mogelijk
Ja
Johan Maes
Christl Willems en Henk Sap
Competentiegerichte doelstellingen
 De cursist kent en herkent de specificiteit van het verlies- en rouwproces bij ouderen
 De cursist kan het onderscheid maken tussen rouw, depressie en dementie bij ouderen.
 De cursist kan ouderen met een verlies- en rouwervaring helpen deze ervaring te
verwerken en integreren.
 De cursist kan rouw en verlies en verlies bij ouderen situeren in zijn context.
 De cursist kan het onderscheid maken tussen gewone rouw en gecompliceerde rouw bij
ouderen.
 De cursist kent een aantal methoden en technieken bij de rouwbegeleiding van ouderen en
kan deze hanteren in zijn begeleiding.
 De cursist kan deze inzichten rouw en verlies en verlies bij ouderen integreren in zijn
handelen.
Inhoud
In deze module gaan we in op de betekenis van ouder worden tegen de achtergrond van
verlieservaringen. Hierbij hebben we oog voor de vele verlieservaringen (multipel verlies)
bij ouderen en het rouwproces bij ouderen. Daarnaast staan we ook stil bij de
zingevingproblematiek bij het rouwen.
Heel vaak wordt rouw ook verward met depressie. Vandaar dat we ook ingaan op het onderkennen
van het verschil tussen depressie en rouwsymptomen en het gebruik van screening-instrumenten
We staan ook stil bij de begeleiding van de oudere in rouw en scherpen de communicatievaardigheden aan voor begeleiding van de oudere in rouw om zo meer diepgang te brengen in het
rouwgesprek. Verschillende methoden en technieken komen hierbij aan bod, zoals:
 het werken met het verliesrad
 het integreren van het levensverhaal in de rouwzorg
 praatgroep voor ouderen in rouw: zin en betekenis.
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
31 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Onderwijs- en leeractiviteiten
Vorm
Groep
Du
ur
Hoor- en
werkcolleges
Start
datum
mei
Uren
Opleidingsgids
Locatie
12
Theoretische
inzichten en
individuele re
flectiemomen
ten worden
afgewisseld
met
interactieve
uitwisseling
en casuïstiek
Praktijk
Taken in zelfstudie
Toets- en examentijd
Zelfstudie
Studiemateriaal
AHS CODE
Taken in zelfstudie
Toets- en examentijd
Zelfstudie
Titel
Reader bij rouw en
verlies bij ouderen
met
cursusnotities, lesdia's
en aanvullend
materiaal
Omschrijving
10
Rapport
24
Informatie
Type
Losse nota’s
Instap- en studiebegeleiding
Evaluatie
1° Examenkans
Vorm
Rapport
Percentage
100 %
Moment
2° Examenkans
Vorm
Rapport
Percentage
100%
Moment
Onderwijs- en beoordelingsvormen
De beoordeling gebeurt enerzijds op basis van werkstuk onder de vorm van een casus en
bijhorende reflectie waarin de cursist
- linken legt tussen de methoden en technieken uit de verschillende benaderingen en de
concrete casus
- linken legt tussen de methoden en technieken uit de verschillende benaderingen en de
eigen professionele praktijk
Begincompetenties
Nihil
32 / 35
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Eindcompetenties
Code
Kort
Specifieke contexten en
doelgroepen
Reflectie en integratie
Opleidingsgids
Omschrijving
De rouw- en verliesconsulent kan
wetenschappelijke inzichten en
begeleidingsmethoden m.b.t. rouw en verlies
vertalen naar specifieke contexten en
doelgroepen en deze inzichten en methoden
integreren in zijn handelen.
De rouw- en verliesconsulent kan reflecteren
op zijn eigen ervaringen en context, op zijn
eigen houding en professionele ontwikkeling
en dit integreren in zijn handelen.
Niveau
Beoordelingscriteria
Minimale beoordelingscriteria
De cursist heeft de beoordelingstaak naar behoren en correct uitgewerkt zoals omschreven
in de handleiding bij deze taak.
De cursist gebruikt de begrippen en begrippenkaders uit de verschillende modellen correct
en kan deze vertalen naar een concrete situatie of casus.
De cursus integreert de begrippen en begrippenkaders uit de verschillende modellen in zijn
handelen.
De cursist participeert actief aan de intervisiebespreking en levert daaraan een
constructieve bijdrage.
Extra beoordelingscriteria
De cursist komt tot een eigen en verantwoord referentiekader op basis van de begrippen
en begrippenkaders uit de verschillende modellen.
De cursist getuigt van een vergaande persoonlijke integratie van de begrippen en
begrippenkaders uit de verschillende modellen in zijn handelen.
Volgtijdelijkheid
Geen
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
33 / 35

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Opleidingsgids
ECTS-fiche olod 5.3 – Rouw en verlies: Integratieopdracht
Type opleidingsonderdeel
Referentie
Schijf
Studieomvang
Studietijd
Niveau
Onderwijsta(a)l(en)
Creditcontract
Examencontract (diploma)
Examencontract (credit)
2e Inschrijving
2e Examenkans
Delibereerbaar
Verantwoordelijke lesgever(s)
Overige lesgever(s)
Deel opleidingsonderdeel
1
2
50
Verdiepend
Nederlands
Mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Niet Mogelijk
Mogelijk
Ja
Johan Maes
Christl Willems en Henk Sap
Competentiegerichte doelstellingen
 De cursist kan verschillende theoretische kaders omtrent verlies- en rouw verwerken en
integreren in zijn (professioneel) handelen.
 De cursist geeft blijk van een gepaste professionele houding in het omgaan van mensen in
een rouw- of verliessituatie
Inhoud
De integratieopdracht is een project waarin de cursist vertrekkende vanuit een concrete
probleemstelling op zoek gaat om datgene wat hij of zij leerde tijdens deze opleiding concreet te
vertalen naar zijn of haar eigen praktijk of werkomgeving.
Doorheen het project werkt hij of zij deze probleemstelling op een persoonlijke, creatieve en
verdiepende manier uit.
Dit resulteert uiteindelijk in een korte presentatie waarin hij of zijn, zijn of haar product
presenteert en aangeeft hoe hij of zij hiertoe is gekomen.
Onderwijs- en leeractiviteiten
Vorm
Praktijk
Taken in zelfstudie
Toets- en examentijd
Zelfstudie
34 / 35
Groep
Taken in zelfstudie
Toets- en examentijd
Zelfstudie
Arteveldehogeschool
Du
ur
Start
datum
Uren
Locatie
49
1
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
Omschrijving
Observatie

Postgraduaat rouw- en verliesconsulent

Studiemateriaal
AHS CODE
Titel
Opleidingsgids
Informatie
Type
Losse nota’s
Instap- en studiebegeleiding: Nihil
Evaluatie
1° Examenkans
Vorm
Observatie
Percentage
100 %
Moment
2° Examenkans
Vorm
Observatie
Percentage
100%
Moment
Onderwijs- en beoordelingsvormen
De beoordeling gebeurt op basis van een presentatie waarin de cursist
- een product presenteert, waarin hij of zij de inzichten die hij of zij heeft opgedaan
doorheen de opleiding integreert in de eigen (werk)context
- vertelt over het proces en de manier waarop dit product tot stand kwam.
De student krijgt op het einde van presentatie feedback van lesgevers en mede-cursisten.
Begincompetenties: Nihil
Eindcompetenties
Code
Kort
Reflectie en integratie
Omschrijving
De rouw- en verliesconsulent kan reflecteren
op zijn eigen ervaringen en context, op zijn
eigen houding en professionele ontwikkeling
en dit integreren in zijn handelen.
Niveau
Beoordelingscriteria
Minimale beoordelingscriteria
De cursist geeft de aangebrachte denkkaders en theorieën te hebben begrepen en op een
persoonlijke manier heeft weten te verwerken in het werkstuk
De cursist geeft blijkt uit het proces dat hij of zij heeft doorlopen een groei naar de
beoogde competenties, zoals omschreven in de Opleidingsgids, te hebben gerealiseerd
Extra beoordelingscriteria
De cursist komt tot een eigen en verantwoord referentiekader op basis van de begrippen
en begrippenkaders uit de verschillende modellen.
De cursist getuigt van een vergaande persoonlijke integratie van de begrippen en
begrippenkaders uit de verschillende modellen in zijn handelen.
Volgtijdelijkheid
Geen
Arteveldehogeschool
Opleidingsgids Postgraduaat rouw- en verliesconsulent
35 / 35