Promotoren: Prof. dr. Patrick Degryse Departement Aard- en Omgevingswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven Prof. dr. Frank Vanhaecke Vakgroep Analytische chemie Universiteit Gent Prof. dr. Martin Resano Department of Analytical Chemistry University of Zaragoza, Spanje Dr. Becki Scott Departement Aard- en Omgevingswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven Voor de Examencommissie: Prof. dr. Jan Elsen (voorzitter) Departement Aard- en Omgevingswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven Prof. dr. Philippe Muchez Departement Aard- en Omgevingswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven Prof. dr. Karel Strijckmans Vakgroep Analytische chemie Universiteit Gent Prof. dr. Peter Vandenabeele Vakgroep Archeologie Universiteit Gent Uitnodiging Locatie : Thermotechnisch Instituut Kasteelpark Arenberg 41 3001 Heverlee openbare verdediging van het doctoraal proefschrift Development of a method based on multi-collector ICP-mass spectrometry for determination of the Boron isotopic signature of Roman glass aiming at provenance determination of its flux raw material Veerle Devulder 28 augustus 2014 U wordt vriendelijk uitgenodigd op de openbare verdediging van het doctoraal proefschrift van Veerle Devulder Titel van het proefschrift : Development of a method based on multi-collector ICP-mass spectrometry for determination of the Boron isotopic signature of Roman glass aiming at provenance determination of its flux raw material De verdediging zal plaatsvinden op donderdag 28 augustus om 17 u in de aula van de tweede hoofdwet in het Thermotechnisch Instituut, Kasteelpark Arenberg 41, 3001 Heverlee. Na de verdediging volgt een receptie waarop u van harte wordt uitgenodigd Indien u deze receptie wenst bij te wonen, gelieve dit te bevestigen voor 14 augustus ([email protected]) Abstract De herkomstbepaling van de grondstoffen gebruikt in de productie van Romeins glas wint aan belang. Dit kan niet alleen informatie opleveren over hoe glas geproduceerd werd, maar ook over mogelijke handelsroutes. Glas wordt vervaardigd op basis van drie belangrijke ingrediënten, silica, als netwerkvormer, kalk, als stabilisator, en natron, als flux. In dit werk ligt de focus van onderzoek op de herkomstbepaling van de flux. Tot nog toe was er geen wetenschappelijk bewijs voor het gebruik van één of van meerdere bronnen van natron flux of voor de herkomst van dit natron. Isotopensystemen van Sr en Nd worden reeds bestudeerd voor de herkomstbepaling van respectievelijk de kalk en het zand in glasproductie. Voor de herkomstbepaling van de natron flux, is B een veelbelovend element, vermits het voornamelijk in het glas terechtkomt via de flux. In dit onderzoek werd een methode ontwikkeld voor het bepalen van de isotopenverhouding van B in Romeins glas. In een eerste stap werd het glas opgelost, nadien werd het B gescheiden van de glasmatrix zodat de isotopenverhouding kan gemeten worden met behulp van multicollector ICP- massaspectrometrie (MC-ICPMS). De ontwikkelde analysemethode werd gevalideerd en de geëxpandeerde onzekerheid bepaald. Nadien werden Romeinse glazen en natron uit Egypte, Libië en Griekenland geanalyseerd voor hun B isotopenverhouding. Hieruit werd besloten dat het natron van Griekenland waarschijnlijk niet gebruikt werd in de productie van Romeins glas. Het identificeren van één bepaalde natronbron is niet mogelijk omdat natronstalen uit verschillende bronnen in Egypte en Lybië een gelijkaardige B isotopenverhouding vertonen. De geschiktheid van hedendaags natron als proxy voor antiek natron kan enkel bevestigd worden via analyse van antiek natron. Tenslotte werd het gebruik van Laser Ablation (LA) - MC-ICP-MS voor het bepalen van B isotopenverhouding in Romeins glas onderzocht. Dit introductiesysteem heeft een snelle analyse van het vaste staal zonder arbeidsintensieve staalvoorbereiding als voordeel.
© Copyright 2024 ExpyDoc
