iGup nr 7 (pdf, opent in nieuw venster)

Aan de bewoners van dit pand | Jaargang 2 | nummer 2
IN DIT NUMMER
Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde | mei 2014
Garmerwolde vol van
Rondje Nostalgie
‘Inpakken’ RWZI dit
jaar afgerond
Winnaar Algemeen Belang ‘verliest’ college
Verborgen schatten:
Hoedenspelden
1
GEO zoekt toekomst
Voetbalvereniging GEO gaat nieuwe spelers werven in Lewenborg. Het
bestuur plaatst advertenties in de lokale krant om jonge voetballers te
bewegen te gaan voetballen in Garmerwolde. Ook voert GEO gesprekken
met voetbalclub Omlandia uit Ten Boer om komend seizoen gezamenlijk
B- en C-elftallen te formeren. De bloei is eruit bij de jeugdelftallen. “We
moeten iets doen om de jeugd ook buiten onze dorpen enthousiast voor
GEO te maken. We moeten extra jonge spelers hebben om zo nieuw elan
te kweken. Het nieuwe kunstgrasveld is een belangrijke eerste stap. Ik
hoop dat dat een boost geeft”, aldus voorzitter Wim Benneker.
De bloeiperiode voor GEO begon zo’n 10 á 15 jaar geleden.
GEO werd toen een volledige zaterdagclub en bezette alle elftallen; drie seniorenteams en alle
jeugd- en pupillenteams tot en
met de F-jes. Het was vroeger voor
meisjes en jongens heel gewoon
dat je ging voetballen bij GEO. Nu
is de tijd anders. Er zijn veel andere
sportmogelijkheden voor de jeugd
en voetballen is niet meer vanzelfsprekend. Bovendien geven demografische voorspellingen aan
dat het aantal kinderen afneemt.
Benneker: “We moeten voor een
goede bezetting van de elftallen
nadrukkelijk naar plaatsen als Engelbert, Ruischerbrug, Ruischerwaard en Lewenborg kijken. Maar
ook daar neemt de concurrentie
toe. Er zijn meer voetbalclubs die
in die vijver vissen. Ik realiseer me
dat het niet makkelijk is, maar ik
ben ervan overtuigd dat het moet
lukken om kinderen te interesseren om hier te voetballen. Er zijn
altijd kinderen die gedijen bij een
kleinere, overzichtelijker club als
GEO. En we kunnen nu als club
een meerwaarde bieden!”
vervolg op pagina 2
“Ledental Garmerwolde mag best omhoog”
Uitvaartverzorging: puur vrijwilligerswerk
Garmerwolde kent veel verenigingen. De Uitvaartvereniging Garmerwolde
(UVG) is daarvan niet de bekendste. Een groot deel van de leden woont
buiten het dorp. Een deel ervan zelfs buiten Nederland, tot in Zweden aan
toe. Van de 212 leden wonen slechts 90 in Garmerwolde. Op een dorp
van ruim 500 inwoners is dat te weinig, vindt voorzitter Jan Wigboldus:
“Dat aantal mag best omhoog. Al begrijp ik ook hoe dit komt.”
‘De dood, en wat gaat er dan
met mijn lichaam gebeuren?’
is volgens Wigboldus geen populaire vraag om over na te
denken. “Bovendien sluiten de
meeste mensen tegelijk met
de hypotheek voor een huis
vaak ook een overlijdens- en
uitvaartverzekering af. Ze zien
geen noodzaak meer om lid te
worden van de plaatselijke uitvaartvereniging en daar denken
mensen ook niet aan. Da’s jammer!”. Wigboldus koestert de al
jaren vaststaande ledenprijs van
€ 22,50 per jaar. “Daar krijg je
de basiszorg voor en als men het
uitgebreider wil, dan kunnen we
dat ook doorspreken.”
vervolg op pagina 4
| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde
2
Brandhout
Op het land van de familie
Wigboldus ligt nog zo’n kleine
30 kuub hout voor de geïnteresseerde eigenaren van houtkachels. In het kader van het
project ‘Herstel historische
boerenerven’ trok Landschapsbeheer Groningen vrijwel alle
bomen op het voorerf van Wigboldus tegen de vlakte. Het
gaat om wilgen, populieren en
een verdwaalde iep en es. De
bomen waren oud, hol, en een
gevaar voor de directe omgeving
in geval van storm. Inmiddels
is een aantal mensen met een
aanhangwagentje hout vertrokken, maar het is vooralsnog karig gesteld met de interesse. De
omgevallen stukken wilg op het
veld lopen inmiddels weer uit.
Willard Wigboldus: “Het is momenteel niet de beste tijd. Door
de stormen van een paar maanden geleden is er heel veel hout
beschikbaar en dus loopt de
vraag naar hout wat terug. Bovendien is wilg en populier meer
‘gezelligheidshout’. Je krijgt het
er niet warm van en het fikt snel
weg. Het is wel goed aanmaakhout.” Geïnteresseerden kunnen zich op de boerderij melden. Wigboldus vraagt 25 euro
voor een geschatte kuub. “We
kijken niet op een paar centimeter.” Afdingen dan? “…ehh..
heeft nog niemand gedaan!”
Raedthuys
Voor al uw
• feesten
• bruiloften
• partijen
ADMINISTRATIEKANTOOR GRONINGEN BV
telefoon (06) 53 53 22 02
tevens verhuur van licht & geluid
B O E K H O U D I N G n J A A R R E K E N I N G E N n L O O N A D M I N I S T R AT I E
BELASTINGEN n P A R T I C U L I E R E N n OVERIGE DIENSTEN
KALMARWEG 14-12 n 9723 JG GRONINGEN n TEL: 050 - 404 22 07 n FAX: 050 - 549 38 91
MAIL: [email protected] n WWW.RAGBV.NL
Colofon
Redactie
RVCommunicatie
Foto’s
CorfuDesign, tenzij anders vermeld
Vormgeving
CorfuDesign
Drukwerk
Uitbesteed aan Drukwerkdeal
Uitgeverij
De iGup verschijnt regelmatig
onregelmatig in Garmerwolde
Contact
[email protected]
iwww.iGup.nl
Wilt u adverteren in de iGup? Dat
mag en dat kan!
We hebben de mogelijkheden voor
u in kaart gebracht en de kosten ervan op een rij gezet.
Bent u geïnteresseerd? Neem dan
contact op met de redactie van de
iGup via [email protected].
Ten Boer
06-30881547
mei 2014
Benneker: “Nu móeten en wíllen we verder”
3
vervolg pagina 1
Kunstgras
Die meerwaarde kwam toen de
gemeente besloot om de verplichte investeringen in de velden van GEO om te zetten in de
levering van een kunstgrasveld.
Daarvoor laat de gemeente dan
alle onderhoud van het tweede
veld schieten. “We proberen nu
of we het tweede veld toch nog
op één of andere manier kunnen
behouden. Maar we zijn hartstikke blij met het kunstgrasveld.”
GEO gebruikt het nieuwe veld als
trainingsveld en om jeugdwedstrijden te kunnen spelen. “Heel
belangrijk”, aldus Benneker. “We
moesten geregeld trainingen
afzeggen omdat het veld te nat
en te slecht was. Dat demotiveert jonge voetballers. Maar op
kunstgras speelt dat probleem
niet.” Toen de gemeente met het
voorstel van een kunstgrasveld
kwam, hield die echter wel een
slag om de arm. “Dat was best
spannend. Wethouder Heidema
wees op de slechte financiële
positie van de gemeente en zei
dat het college perspectief zag en
dit plan steunde, maar dat Den
Haag het moest goedkeuren. Een
paar dagen later liep ons bestuur
met een delegatie ambtenaren
over onze velden. In die delegatie
zaten ook twee ambtenaren uit
Den Haag. Zij moesten beslissen
of de investering van het kunstgrasveld door kon gaan. Samen
met een aantal bestuursleden
heb ik alle uitleg gegeven en een
rondleiding verzorgd. Ze waren
kritisch, maar een dag later besloten ze gelukkig dat de investering door kon gaan. Ze vonden dat we een degelijk bestuur
hadden en er verder voldoende
goede mensen waren die de zaken goed voor elkaar hebben en
weten wat ze doen. Ik realiseer
me dat het een bijzondere geste
is in deze tijd. Het is eervol. Dat
kunstgrasveld is een belangrijke
stap voor de toekomst. Nu móeten en wíllen we verder.
Omlandia
En dat moet al op korte termijn.
Vandaar dat GEO ook samenwerkingsgesprekken voert met
voetbalclub Omlandia uit Ten
Boer. “Als club hebben we te
weinig spelers om nog een volwaardig C- en B- elftal te vormen. Dat is zonde. En we willen
die kinderen toch graag voor de
club behouden. Vandaar dat we
uitzoeken of we niet samen met
Omlandia B- en C-teams op
kunnen stellen.” Omlandia legt
dat idee nu voor aan hun leden
en binnenkort wordt duidelijk
of de clubs dit idee verder uitwerken voor volgend seizoen.
| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde
4
vervolg pagina 1
Borrel
Gezelligheid is de basis van de
bestuursvergaderingen en alle
leden gaan er met plezier naartoe, zo bleek tijdens de vergadering die de iGup bezocht. De
vaak gortdroge grapjes tuimelen links en rechts over tafel en
Wigboldus knipoogt, grijnst en
stuurt de vergadering langs zaken als recente ontwikkelingen,
financiën en de evaluatie van begrafenissen. Ook het onderhoud
van de begraafplaats wordt tot
in de puntjes doorgesproken
met de stichting Begraafplaats
die altijd aanschuift bij de bestuursvergaderingen. Inmiddels
wordt ook het bestuurslidmaatschap van Hielke van Dijken (al
26 jaar lid) moeiteloos met weer
eens drie jaar verlengd. Dat verzekert Van Dijken - los van de
gezelligheid en humor van het
gezelschap de komende jaren
ook weer van een paar bakken
koffie en een gehaktbal met een
borrel. Die borrel dan na afloop
van de vergadering én - ook
vaste prik - ná zijn toiletgang.
“Want”, zo verzucht hij, “nou
kan ik er nog naartoe lopen.
Straks niet meer.”
Zaklamp
De charme van het lidmaatschap
van de UVG zit ’m vooral in de
vertrouwdheid. Wigboldus: “Je
dorpsgenoten regelen alles. Stel
dat een familielid overlijdt, dan
is een belletje naar ons voldoende. Dan komen we langs en regelen wat er geregeld moet worden. En als dat betekent dat ik
midden in de nacht gewapend
met een zaklamp op de begraafplaats moet bepalen waar iemand komt te liggen, dan doe
ik dat.” Enige tijd geleden overleed een dorpsgenote die geen
directe familie meer in het dorp
had, maar wel bekend en geliefd was. De uitvaartvereniging
regelde dat de kist gewoon in
huis kon worden geplaatst zodat
iedereen op eigen wijze afscheid
van haar kon nemen. “Veel van
deze mensen hadden niet naar
een groot uitvaartcentrum in de
stad gekund.” Eén van de dorpsbewoners pakte de make-up
koffer omdat de overledene er
wat bleek bijlag. “Je weet dat ze
zichzelf altijd goed verzorgde en
daar waarde aan hechtte. Dan
doe je dat dus gewoon.”
Puur vrijwilligerswerk
Die betrokkenheid bij het dorp
kenmerkt het bestuur van de
uitvaartvereniging. De meeste
bestuursleden vervullen die
functie al vele jaren en geen
haar op hun hoofd dat er aan
denkt om afstand te doen van
die functie. In de annalen van
de 91-jarige vereniging komen
ook vaak dezelfde familienamen
terug als bestuurslid. Wigboldus
(ruim 20 jaar voorzitter): “Dit is
het pure vrijwilligerswerk. Op
momenten dat je dorpsgeno-
ten hulp het meest nodig hebben, kunnen we dat geven. Zij
krijgen bovendien de steun van
bekenden. Dat is vaak ook een
troost.” Wigboldus hoopt dat
mensen bewust over een lidmaatschap willen nadenken.
“Als je Garmerwolde als een
korte, tijdelijke woonplaats ziet
dan is de betrokkenheid bij het
dorpsleven niet groot. Maar als
je ziel in dit dorp ligt en je wilt er
blijven wonen, dan wil je er uiteindelijk ook begraven worden.
Dat soort mensen zou gewoon
lid moeten worden. Je bent dan
sowieso verzekerd van een plek
op onze begraafplaats. Want als
je geen lid bent, is dat helaas
geen zekerheidje.”
Meer informatie of direct lid
worden:
J. van Zanten (penningmeester)
Reitdiephaven 275, 9746 RE Groningen
M [06] 13 41 40 90
[email protected]
mei 2014
Winnaar Algemeen Belang ‘verliest’ college
Algemeen Belang is bij de gemeenteraadsverkiezingen
de
grootste partij geworden van de
gemeente Ten Boer. Maar de partij van fractievoorzitter en beoogd
wethouder René Stayen maakt
geen deel uit van het college. Dat
verraste Stayen een beetje, maar
hij vindt het vooral jammer voor
de gemeente Ten Boer. “Ik was
vol voor de financiën gegaan. Dus
veel onderhandelen met Binnenlandse Zaken en de provincie om
zoveel mogelijk geld binnen te halen. Zónder veel te hoeven afbreken vanwege de Artikel 12 status
en de andere bezuinigingen. Dat
mag nu iemand anders doen. Wij
zullen dat kritisch volgen.”
Algemeen Belang had dan wel
de meeste stemmen (891) in
Ten Boer binnengehaald, het
bleef bij 3 zetels. Net zoveel
als het CDA (831 stemmen)
en de ChristenUnie (673 stemmen). De PvdA zakte van vier
naar twee zetels (573 stemmen)
en GroenLinks kwam met 632
stemmen met twee zetels nieuw
in de raad. Dat betekende dat
Stayen als winnaar het initiatief
voor een nieuw college mocht
nemen, maar hij kreeg bij zijn
collega’s de handen er niet voor
op elkaar. Voor een meerderheidscollege moest er een driepartijen coalitie komen. Met
twee beschikbare wethoudersposten betekent dat dat er in
ieder geval één partij moest zijn
5
Wethouders Postma (links) en Heidema (rechts)
die de partijen van de beide wethouders zou steunen. De enige
partij die die rol wilde vervullen
was de PvdA, maar die wilde
geen coalitie met Algemeen
Belang gedogen. Rita Pestman,
fractievoorzitter van de PvdA
bevestigt dat. “Per saldo is er
niet zoveel veranderd. Links had
vier zetels en na de verkiezingen
weer. Alleen nu verdeeld tussen
GroenLinks en ons. We hebben
de afgelopen jaren goed samengewerkt met het CDA dus daar
lag onze voorkeur. Dat was de
enige constructie die we wilden steunen, anders gaan we
gewoon vol in de oppositie.”
Toen Stayen merkte dat hij geen
coalitie rond kreeg met Algemeen Belang erin, gaf hij het
stokje over aan Ben Bosch van
het CDA. Die kwam vrij snel tot
een akkoord met GroenLinks
en de PvdA. “Mwoah, ik moet
nog zien dat ze het halen hoor”,
mokt Stayen. “Partijen die net
nieuw zijn, hebben het meestal
moeilijk”, verwijzend naar de in
zijn ogen wankele positie van
GroenLinks. Die partij zette vervolgens de zeer ervaren Annie
Postma, een voormalig lid van
de gemeenteraad van Groningen op het wethouderspluche.
“Samen met Peter Heidema van
het CDA is dat een goed duo”,
aldus Pestman. Hier heb ik alle
vertrouwen in, al blijf ik natuurlijk heel kritisch. Dat ben ik altijd geweest, ook toen wij nog
een wethouder leverden. Dat zit
in mijn natuur.
De Nestor vertelt:
(foto gemeente Ten Boer)
Garmerwolde
blijft links dorp
De PvdA is in Garmerwolde nog steeds
de grootste partij. Uit de uitslagen van
de gemeenteraadsverkiezingen blijkt dat
88 stemmen op de PvdA zijn uitgebracht.
Dat is aanzienlijk minder dan de 142 van
vier jaar geleden, maar nog altijd meer
dan de andere partijen aan stemmen
binnenhaalden. Het aantal CDA stemmers groeide van 28 naar 40. AB haalde
77 stemmen (5 meer dan in 2010 en
de ChristenUnie 15 (dat waren er 17).
Nieuwkomer GroenLinks haalde 74 stemmen waardoor van de 299 uitgebrachte
stemmen (er werd twee keer ongeldig en
drie keer blanco gestemd) er 162 naar de
linkse partijen gingen.
H.D. Tammeling
Ik ben net naar het afscheid geweest van
PvdA-wethouder Stoel. Hij heeft 6 moeilijke jaren gehad, met de crisis en de consequenties van de grondaankopen. En
nu, als het tij net dreigt te keren, houdt
hij er mee op. Ik vond het jammer dat zijn
eigen PvdA-afdeling zijn afscheid eigenlijk liet schieten. Alleen Yzebrand Dobma
was er en aan het eind kwam ook Rita
Pestman. Maar geen Marianne Meester,
geen Jona van Keulen, geen andere afdelingsmensen of fractieleden. Dat kan
niet! Stoel heeft zich 6 jaar hard ingezet
voor de gemeente. Je kunt meningsverschillen hebben, maar bij een afscheid
bén je er.
Maar Stoel was ook de wethouder van
financiën. We moeten dus een nieuwe
hebben. Wat mij betreft is René Stayen
de enige die financiën goed in de vingers
heeft. Maar hij heeft ook de eigenschap
om mensen tegen zich in het harnas te
jagen en dat heeft hem hier denk ik het
wethouderschap gekost. Het botste eigenlijk direct met de andere partijen. Er
waren er drie nodig voor een coalitie en
er zijn twee wethoudersposten. Iedereen
wilde een wethouder leveren behalve de
PvdA. Maar die partij wilde niet gedogen.
Dan kom je er dus niet uit. Tot het CDA
het ging proberen. Toen wilde de PvdA
wél gedogen en was het rond met CDA
en GroenLinks. Ik was verrast dat de
ChristenUnie niet zijn knopen telde. Peter
Rebergen komt net kijken en heeft geen
ervaring. Hij had kunnen gedogen met
Algemeen Belang en het CDA en kunnen
afdwingen dat het beleid de komende
jaren duidelijk geurde naar ChristenUnie.
Hij had álles kunnen uitonderhandelen.
Maar hij wilde persé, met zijn gebrek
aan ervaring, wethouder worden van financiën. Eigenlijk kun je zeggen dat de
grootste verliezer, de PvdA, de formatie
heeft gewonnen. En Peter Rebergen heeft
- namens de ChristenUnie - zijn eerste
onderhandelingen verloren. Dáárom zit
GroenLinks nu aan het stuur. Het zal mij
benieuwen hoe Annie Postma het gaat
doen als wethouder. Ik ga ‘t volgen.
| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde
het
n
i
k
r
Ste
erk
w
s
r
e
i
hoven
6
Uw adres voor
Aanleg
Beplanting
Bestrating
Boomverzorging
Schuttingen
Onderhoud
Vijvers
Lageweg 12 - 9798 TG Garmerwolde - Tel. 06 12154825
[email protected] - www.hoveniersbedrijfvanderwoude.nl
divers in
groenten
en fruit
Dorpsweg 1, 9798 PC Garmerwolde
t (050) 4042921
i www.agrishopgarmerwolde.nl
e [email protected]
Huis- en tuinaccessoires,
cadeautjes, cadeaubonnen,
schapenvachten, curiosa en home parTz
Open: elke vrijdag en eerste zaterdag van de maand van 10:00-16:00 uur
en op afspraak. Tijdens schoolvakanties kunnen de tijden afwijken.
Geweideweg 11 - 9798 TA Garmerwolde - 06 - 27 31 33 80
Al sinds 1964 uw betrouwbare specialist in
nieuwbouw, verbouw, uitbreiding en onderhoud
Oude Rijksweg 11, 9798 PA Garmerwolde
T. 050 - 541 65 01 - F. 050 - 541 92 68
www.havenga.com - [email protected]
In onze keuken o.a.:
pates, snacks, saté, shalom, karbonades, salades enz.
Geweideweg 1 Garmerwolde
Te l e fo o n ( 0 5 0 ) 5 4 1 6 0 6 2
mei 2014
‘Inpakken’ RWZI dit jaar afgerond
De beplanting rond de Rioolwaterzuiveringsinstallatie wordt dit jaar afgemaakt en is al voor een groot deel klaar. Aan de voorzijde van de
zuivering, voor de voormalige boerderij van de familie Stoel en aan de
achterzijde van de zuivering voor de schuur van Ywema is de beplanting
afgerond. Een gedeelte van het perceel van de boerderij naast de zuivering, aan de Grasdijkweg wordt na de zomer ingeplant omdat op dat
terrein in september een groot toneelstuk van Rederijkerskamer Wester
wordt opgevoerd. Natuurlijk moeten de struiken en bomen nog wel een
eindje groeien, voor de RWZI helemaal ‘ingepakt’ is.
Over het ‘inpakken’ van de
RWZI wordt al vele jaren gepraat. De omwonenden van
de zuivering vonden de grote
installatie té beeldbepalend in
het open landschap en wilden
dat de zuivering aan het zicht
werd onttrokken door er ‘groen’
omheen te planten. De gemeenteraad nam er destijds zelfs een
motie voor aan. Dat resulteerde
in 2006 onder meer in plannen
van de gemeente om de zuivering voor ongeveer 700.000
euro te verpakken in bomen en
struiken. Op de plek waar de
RWZI vorig jaar is uitgebreid,
werd destijds een enorm rietveld
bedacht. Deze plannen haalden
het – mede vanwege de extreme
kosten – niet. In het kader van
het Dijkpark vroeg de gemeente
kort geleden advies aan het regionale kwaliteitsteam. Het advies
van dat kwaliteitsteam was juist
om de zuivering heel zichtbaar
te laten zijn in het landschap;
de zuivering als ‘onderdeel van
de maatschappij’ . Ook dat ging
niet door omdat de gemeente
ervoor koos om de wens van
de omgeving te respecteren.
Het waterschap Noorderzijlvest
ging dit jaar met de beplanting
7
aan de slag en had zelfs ideeën
om langs de Grasdijkweg, naar
de zuivering toe, bomen aan te
planten. Dat ging echter niet
door omdat de gemeente het
open karakter van het landschap
zo goed mogelijk wilde bewaren.
Garmerwolde vol van Rondje Nostalgie
Oude Rijksweg, Geweideweg, Fledderboschweg en Grasdijkweg staan 25
mei volledig vol met draaimolens, auto’s, tractoren, motoren en fietsen.
Allemaal oldtimers. Het is de derde keer dat Garmerwolde het Rondje
Nostalgie organiseert. Het evenement wordt telkens groter en omvangrijker opgezet. Nu ook met oude boten in het Damsterdiep en demonstraties schapendrijven. De organisatie verwacht enkele duizenden bezoekers.
Rondje Nostalgie heeft een hoop
contactpersonen: voor de oldtimers, voor de draaimolens, voor
de braderie of Hollandse markt
en vanuit het Dorpshuis. Maar
centraal in dit spel staat Jacob
Arends, die de sponsoring op
zijn schouders heeft genomen.
Hij zit er bovenop: “Dit evenement wordt elke keer groter en
dat vraagt ook om een strakkere
organisatie. We werken met
veel vrijwilligers en afspraken
moeten duidelijk zijn. Ik wil het
gewoon goed hebben. We hebben veel sponsoren en hun belangen moet je goed regelen.”
Arends heeft ook zijn eigen land
beschikbaar gesteld. “De Grasdijkweg is maar smal. Het is
niet verantwoord daar oldtimers
neer te zetten als je veel publiek
verwacht. Dus op mijn land,
tussen mijn huis en dat van Riddering komen ouwe tractoren
te staan. En op mijn land waar
nu paarden lopen, houden we
straks de demonstraties schapendrijven met bordercollies.”
Voor het eerst kreeg de organisatie aanmeldingen van mensen
die oude boten hebben. “Daar
zitten bijvoorbeeld kleine duwbootjes van vroeger bij. Men
kan ze goed bekijken. Of je erop
mag, weet ik niet. Dat bepalen
de eigenaars.” Ook de braderie
of Hollandse Markt wordt groter dan voorgaande keren. Op
de Oude Rijksweg tussen de verkeerspaal en het huis van Guikema wordt zo’n 150 meter gereserveerd. “Daar proberen we
de ambulante handel in stijl te
presenteren. Ouwe ambachten,
maar ook wafels, noga, snoep en
schepijs.”
Met zoveel publiek, moeten het
verkeer goed begeleid worden.
Arends: “We hebben er vier professionele verkeersbegeleiders
voor ingehuurd. Auto’s kunnen
niet op of bij het terrein geparkeerd worden. Dat moet ergens
in het dorp gebeuren. We hebben afspraken gemaakt voor
parkeerplekken op het land van
Pelleboer, bij Wigboldus, achter
het huis van Buringa en eventueel ook bij de Garmerhof.”
| Regelmatig onregelmatig verschijnend nieuwsblad voor Garmerwolde
Verborgen schatten
(advertorial)
Hoedenspelden
Kringloopwinkels zijn plekken waar je de meest verrassende spullen kunt
vinden. Zo ook in kringloopwinkel Utopia in Ten Boer
8
Hoedenspelden, 10 tot 12 cm
lang, dienden ervoor de hoed in
de juiste plooi te houden. Vaak
werd de slappe rand van de
hoed in een plooi gevouwen en
vastgezet met een hoedenspeld.
Oudere hoedenspelden waren
langer omdat grote hoeden met
brede randen in de mode waren. De hoed werd met de lange
hoedenspeld vastgezet in het
haar, zodat de grote hoed minder gemakkelijk zou afwaaien.
De speld is vaak van metaal ge-
maakt, de versiering bestaat uit
kralen, metalen knoppen, geëmailleerde plaatjes en (edel)
stenen. De sierknop werd ook
wel zelf gemaakt, bijvoorbeeld
een gehaakte bloemknop of
blaadjes van vilt.
Deze spelden dateren uit de vijftiger jaren van de vorige eeuw.
De spelden bij Utopia variëren
in prijs van € 2,- tot € 4,-. Oudere spelden van edeler metalen
of met edelstenen hebben een
heel andere prijs.
‘Nog meer nering’
‘Een rondje nostalgie’ van Lies Schaaphok
De vorige keer heeft Lies Schaaphok-Smit
de nering langs het Damsterdiep aan de
Zij hadden een kruidenierswinkel. Tegenover hen stond tussen de dijk van het
Oude Rijksweg beschreven. Nu denkt u
misschien dat daarmee alles aan winkels
en bedrijven is genoemd ten oosten van
de Rijksweg. Maar dat is niet het geval.
In haar jeugd (ze is geboren in 1923)
was er heel wat bedrijvigheid tussen
Damsterdiep en Eemskanaal. Anje van
Dijken-Maat vult het verhaal van Lies
Schaaphok aan. Samen vertellen ze het
volgende verhaal.
Eemskanaal en de weg, nog een kleine
woning. Dat staat er nu ook niet meer. Bij
de verbreding van het Eemskanaal moest
het worden afgebroken, net als het brugwachtershuisje, brug 4.
Gelmersmaborg
‘Wanneer je nu langs het Damsterdiep
rijdt richting Ten Boer, zie je ongeveer
ter hoogte van Bovenrijge een gemaal
staan. Vroeger stond daar een watermolen met een woning waar de families
Vriezema en Noordman onder andere
hebben gewoond. Deze molen pompte
het overtollige water uit de Fledderbostepolder in het Damsterdiep. Dat ging via
het Röttegat. Dit watertje is later bij de
ruilverkaveling rond 1978 gedempt. Verder lagen daar aan de Grasdijkweg net
als nu boerderijen van de families Iwema,
Hoving, Stoel en Hofman. Samen vormen
zij Fledderbos (Fledder is Gronings voor
vlierbes). Het boerderijenboek van Ten
Boer laat dat heel mooi zien. Ver voor
mijn tijd heeft er ook nog een borg gestaan, de Gelmersmaborg. Het huis van
de familie Boes is op die plek gebouwd.
Ze vinden er vast nog wel eens stenen
die bij die borg hebben gehoord. De borg
wordt al in 1454 genoemd. Pas in de zeventiende eeuw krijgt hij meer betekenis.
Het graf van één van de bewoners is nog
Molens langs het Damsterdiep in de kerk van Garmerwolde te vinden:
Popko de Valcke, uit de achttiende eeuw.
De boerderij heet eigenlijk Valksburg, genoemd naar deze bewoner. Het was best
groot: behuizing, schuur, hoven, singels,
twee kampen, zes grazen land, binnenen buitengrachten.
Bouwfondswoning
Op de hoek bij de rioolwaterzuivering
heeft ook nog een kleine woning gestaan, die later is afgebroken. Er tegenover staat de boerderij van voorheen de
familie Havenga. Daar stond ook een
arbeiderswoning bij, maar die is er ook
niet meer. Het huis bij de kassen is een
zogenaamde bouwfondswoning. Het
bouwfonds was een soort spaarsysteem
waarin je geld stortte om zelf een woning
te laten bouwen. Mijn man en ik waren
er ook lid van. Toen wij in 1950 ons huis
op Zevenhuisjes kochten, wilden we het
(foto beeldbankgroningen.nl)
geld uit het bouwfonds terug hebben.
Dat viel niet mee, want we bouwden uiteindelijk niet zelf een huis. Toch hebben
we het teruggekregen.
Appelhof
Het huis van de familie Arends aan de
Grasdijkweg was vroeger de boerderij
met grote appelhof van Rollema. Na de
twee nieuwe woningen die daarna aan
de Grasdijkweg komen, stond een melkerij die later kippenmesterij werd. Die
is ook afgebroken en vervangen door
een nieuwe woning met stal. In de rij
huizen daarna woonde nog melkventer
Nieborg. Die ging met de bakfiets langs
de deuren met karnemelksepap (soepenbrij) en karnemelk. Op het einde van de
weg stond een dubbele woning. Aan de
ene kant woonde Oomkes, die in touw
handelde voor de boeren. De allerlaatste
woning was van de familie Hagenouw.
Zijtak Damsterdiep
Aan het Eemskanaal woont nu de familie
Ritsema, op de plek van de voormalige
boerderij van onder andere de families
Nieborg, Van Dijken en Van Duin. Het
werd wel het Floppenkasteel genoemd.
Aan de Geweideweg staan nu nog verschillende boerderijen en woningen. De
weg is genoemd naar de zijtak van het
Damsterdiep: het Geweide. Dit water
loopt nog steeds langs de weg. Vroeger
werd het gebruikt voor aan- en afvoer
van graan naar de woning van graancommissionair Wieringa, die in het huis
van nu Strootman woonde. Verder staan
er de boerderijen van Jansen (niet meer
in functie als boerderij) waar vroeger
dierenarts Abbring heeft gewoond, Van
Zanten (nieuw vooreind) en de molen
met woning van de familie Stefano, voorheen Hilbrands en Leugs. De molen was
vroeger een korenmolen. Hij is nu helemaal ontmanteld. Cafe Jägermeister is
al generaties lang een café. Er tegenover
staat het renteniershuis dat door de familie Van Zanten eind negentiende eeuw
is gebouwd.
Daarmee zijn we op het punt gekomen
waar we de vorige keer zijn geëindigd.’