Download dit bestand

INDISCH PLATFORM
Postbus 85564
2508 CG Den Haag
Nieuwsbrief Donateurs Indisch Platform
najaar 2014
Mededelingen
Stichting Herdenking Gevallenen en Slachtoffers in Nederlands Indië heeft aangegeven haar IPlidmaatschap te beëindigen. Haar doelstelling is te beperkt om lid te blijven van het IP. Dit is te
vergelijken met het beëindigen van het lidmaatschap door de Stichting Herdenking 15 augustus 1945 en
Stichting Herdenking Birma-Siam en Pakan-Baroe Spoorweg.
Presentatie Boek “Indisch Verdriet”
De bedoeling is dat het boek geschreven door Herman Bussemaker op 22 november 2014 verschijnt.
Het zal worden uitgegeven door uitgeverij Boom, die ook de boeken Indische Rekening en Sporen van
Vernieling door respectievelijk Hans Meijer en Peter Keppy. heeft uitgegeven. Deze beide boeken over
de NIOD rapporten zijn bij VWS indertijd aangeboden aan de toenmalige Staatssecretaris. (Voor de
synopsis wordt verwezen naar de bijlage.)
Monument te Nagasaki
Het IP heeft een verzoek ontvangen van Masao Tomonaga om een financiële bijdrage te geven voor het
op te richten monument in Nagasaki voor de slachtoffers van Kamp Fukuoka nr 2. Het gaat om een
bedrag van ongeveer € 45.000. Het is de bedoeling dat op dit monument de namen van de 72
slachtoffers komen te staan die in dit kamp zijn gevallen, waaronder Nederlanders. Onlangs werd al een
eenvoudig bord met de namen geplaatst. Het IP is van mening dat het een goed initiatief is, maar dat
Japan zelf een oplossing voor de financiering moet vinden. Een dergelijk monument kan een bijdrage
zijn voor het onderwijs in Japan over de Tweede Wereldoorlog.
Stand van Zaken Indische Kwestie
Begin juni heeft de delegatie van het IP een gesprek gehad met Staatssecretaris Van Rijn. Ven Rijn
heeft zich gecommitteerd met het oplossen van de Indische Kwestie. Zowel met de Tweede Kamer als
met het Kabinet wil hij dit bespreken. Niet alleen met de leden van de Vaste Kamercommissie voor
VWS, maar ook met de fractievoorzitters van de politieke partijen, om met een zo goed mogelijk
voorstel te komen. Over het algemeen vangen wij bemoedigende signalen op over het oplossen van de
Indische Kwestie.
Bevrijdingsdag voor Nederlands-Indische Gemeenschap + Nationale Indië-dag
Op sommige plaatsen is een nationale Indië-dag gehouden. Op 31 augustus werd die door de Stichting
Adinda georganiseerd. Voorgesteld werd bij die bijeenkomst om een dergelijk dag een permanent
karakter te geven in de trant van Vaderdag en Moederdag op de laatste zondag in augustus.
Na een levendige discussie waaruit vooral naar voren kwam dat men zeker een Indische 'bevrijdingsdag'
niet ziet zitten. Na het einde van de Japanse bezetting volgde immers de bersiapperiode. Men werd
nooit bevrijd. Sommige mensen uit Indië laten zelfs demonstratief de vlag ook op 15 augustus halfstok
hangen. Daarbij komt bovendien dat men ook nog eens uit het geboorteland is verdreven. De
herdenking en viering in Den Haag op 15 augustus bij het Indisch Monument staat in het teken van het
elkaar ontmoeten.
Koninklijk bezoek aan Japan
In oktober zullen Koning Willem Alexander en Koningin Maxima een bezoek brengen aan Japan en
Zuid Korea. Diverse personen uit de Indische Gemeenschap werden uitgenodigd voor een gesprek. Aan
Minister Timmermans werd verzocht om Japan te wijzen op haar morele verantwoordelijkheid over
haar daden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Gewezen werd daarbij op de zin uit de tafelrede van
voormalig koningin Beatrix in 1991. Hoewel minister Timmermans wordt benoemd tot
Eurocommissaris, zal hij waarschijnlijk toch deel uitmaken van de delegatie naar Japan. Het wordt een
handelsdelegatie. Na het Koninklijk bezoek aan Japan en Zuid Korea zal mogelijk weer een gesprek
worden gehouden met het Ministerie van Buitenlandse zaken.
WOB-procedure
Het wachten is op een zitting bij de rechtbank ook na het tweede bezwaar dat werd ingediend. De
zitting wordt verwacht in oktober. De informatie van de ministeries was naar onze mening
onvoldoende, om na te kunnen gaan hoe de besluitvorming van Het Gebaar en de afwijzing van verdere
Nieuwsbrief IP donateurs voorjaar 2014
1
claims tot stand is gekomen. VWS houdt zich erg op de vlakte. Naar onze mening is er geen deugdelijk
besluit genomen door de ministeries AZ en VWS.
Mededelingen participanten
Stichting Gastdocenten
Het V-fonds heeft aangegeven geen subsidie meer beschikbaar te stellen voor de Stichting
Gastdocenten. Gezocht wordt naar een oplossing voor dit probleem. Wij raden een ieder aan om ook
donateur te worden van deze stichting. Geopperd wordt om ook de na-oorlogse generatie op te leiden
voor het geven van gastlessen over de oorlog in Azië.
BEGO
BEGO is bezig om na te laten gaan hoeveel slachtoffers er in Indië zijn gevallen zowel tijdens de
Tweede Wereldoorlog als in de bersiapperiode. De aantallen die door diverse instanties en media
worden gegeven verschillen enorm van elkaar.
St JES
Nog steeds wordt maandelijks een petitie aangeboden aan de Japanse Eerste Minister via de Japanse
ambassadeur in Den Haag. De demonstraties gaan nog steeds door, hoewel veel ouderen het niet meer
kunnen opbrengen om mee te doen.
Eventueel is Japan nog via de rechtbank in Californië aan te klagen. Immers oorlogsmisdaden verjaren
niet. Japan heeft al zeer snel na de oorlog de veroordeelde oorlogsmisdadigers vrij gelaten. Maar dat
betekent weer eens gedurende tien jaar een proces voeren. Bij het Europese Justitionele Hof duurt het in
de eerste plaats vijf jaar voor er naar de zaak gekeken gaat worden. Bovendien legt Japan uitspraken
zoals die over de Walvissen gewoon naast zich neer.
Indisch Verdriet door Dr. H.Th. Bussemaker
Het boek beschrijft in essentie de bijna zeventigjarige worsteling van de Indische gemeenschap in
Nederland met discriminatie van de kant van de Nederlandse overheid. Het gaat om een gelijkwaardige
behandeling wat betreft de materiële oorlogsschade, geleden in de Tweede Wereldoorlog en daarna.
De Wet op de Materiële Oorlogsschade van 1951 regelde voor Nederlanders, die onder de Duitse
Bezetting en door Geallieerde oorlogshandelingen bezittingen hadden verloren, een redelijke
compensatie. Uitdrukkelijk werd hiervan uitgezonderd de materiële oorlogsschade van Nederlanders
uit het voormalige Nederlands-Indië als gevolg van de Japanse Bezetting en de Indonesische revolutie.
Het boek beantwoordt de vraag hoe de uitgesloten categorie (Indische) Nederlanders met deze
discriminatie omgingen, en hun pogingen tot herstel van hun rechten.
De rol van de Nederlandse Overheid hierin is niet fraai. In al die jaren ontbrak de politieke wil, om aan
deze schrijnende situatie iets te doen. Getracht wordt daarvoor een verklaring te geven, waarbij de
dynamiek tussen de opeenvolgende kabinetten en het parlement een rol speelt. Maar ook binnen de
Indische gemeenschap ontbrak de noodzakelijke eensgezindheid om één front te vormen tegen diezelfde
overheid. In die zin is de inhoud van het boek een interessante studie in de dynamiek van politieke
processen en hun gevolgen voor de betrokkenen.
De auteur heeft vanaf 1994 een aantal belangrijke functies binnen de Indische gemeenschap bekleed.
Hij was zes jaar de voorzitter van een grote Indische vereniging (Vereniging KJBB), was adviseur in
diverse commissies, en was en is nog steeds lid van de onderhandelingsdelegatie van het Indisch
Platform. Van 2008 t/m 2012 was hij voorzitter van het Indisch Platform.
In 2005 verscheen van zijn hand het boek “Bersiap! Opstand in het Paradijs”, het eerste
Nederlandstalige boek over dit deel van de Indonesische Vrijheidsstrijd, dat vele Nederlanders het
leven heeft gekost. Hij was bovendien hoofdredacteur van de in 2009 verschenen “Geïllustreerde Atlas
van de Bersiapkampen in Nederlands-Indië, 1945 – 1947”.
De doelgroep van het boek is in de eerste plaats de Indische Gemeenschap, welke geschat wordt op
circa 1 miljoen personen in Nederland. Ook in het buitenland bevinden zich grote groepen Indische
Nederlanders en hun afstammelingen, maar die groepen zijn niet allemaal het Nederlands machtig.
Maar uiteraard is het boek van belang voor Nederlanders die geïnteresseerd zijn in de naoorlogse
historie van de Indische Gemeenschap in Nederland.
Het boek telt circa 265 pagina’s. De opzet is om het in overleg met de uitgever te illustreren met foto’s
van de auteur en anderen betreffende beleidsbepalende personen en gebeurtenissen. Voetnoten
verwijzen naar te raadplegen documenten en artikelen. In de epiloog worden de laatste ontwikkelingen
meegenomen. Het boek beschrijft daarmee 70 jaar politieke geschiedenis van de Indische gemeenschap
Nieuwsbrief IP donateurs voorjaar 2014
2