KIJKWIJZER MARK COHEN DARK KNEES

KIJKWIJZER
MARK COHEN
DARK KNEES
13.SEP.2014_11.JAN.2015
NAAM:
KLAS:
WELKOM IN HET NEDERLANDS FOTOMUSEUM!
Fotografie is geen kunst! Of toch? Fotografie is overal en bijna iedereen is fotograaf. In
het museum laten wij daarom zoveel mogelijk kanten van fotografie zien. Uit de krant, uit
fotoalbums, van internet, uit de museumcollectie of het archief en óók van fotografen en
kunstenaars die met het medium fotografie werken.
Colofon
Tekst en ontwikkeling: Carina Hesper
Eindredactie: Nederlands Fotomuseum
Vormgeving: Mark van Etten
Foto’s : © Mark Cohen en © Henri Cartier-Bresson/Magnum Photos
www.nederlandsfotomuseum.nl
Kijkwijzer Mark Cohen | Dark Knees
2
OPDRACHT 1
Loop de tentoonstelling in en bekijk het eerste grote beeld op de wand (blow-up foto) in
ruimte 1
a. Wat zie je?
b. Waar is de foto gemaakt? Omcirkel wat van toepassing is:
BinnenEuropaAmerika
BuitenRusland
Afrika
Loop naar ruimte 2 en bekijk globaal de foto’s in het voorste gedeelte(zie plattegrond).
OPDRACHT 2
(denkvraag, dit hoef je niet op te schrijven)
a. Hebben de foto’s een overeenkomst die je is opgevallen?
b. Waar denk je dat deze tentoonstelling over gaat?
BEELDASPECT KADER
Het kader in de fotografie is de rand van de foto.
Binnen dit kader maak je beslissingen wat wel of niet op de foto komt.
Er zijn globaal drie soorten kaders te onderscheiden in de fotografie:
close-up, medium en totaal.
Kijkwijzer Mark Cohen | Dark Knees
3
CLOSE-UP/PORTRET
Bij een close-up maak je als kijker de situatie van heel dichtbij mee. De close-up laat
alleen een stukje van een groter geheel zien. Vaak zijn dit foto’s van alléén het gezicht of
een detail van het onderwerp.
MEDIUM
Een medium betekent half, het zit tussen close-up en totaal in. In een medium wordt een
persoon meestal van hoofd tot middel gefotografeerd.
4
TOTAAL
Een totaal is het groter geheel (je ziet een persoon van top tot teen). De foto is gemaakt
van een grotere afstand. Hierdoor kun je bijvoorbeeld de houding van een persoon zien
of zie je het gebied eromheen.
OPDRACHT 3 (BIJ RUIMTE 3)
a. Bekijk alle foto’s aan de rode muren in de tentoonstelling
b. Kies op de rode muren je twee favoriete foto’s met onderstaande kaders en schrijf de
titels op.
close-up:
medium:
c. Welk kader spreekt jou het meeste aan? Omcirkel
Close-upMediumTotaal
Kijkwijzer Mark Cohen | Dark Knees
5
OVER MARK COHEN
Mark Cohen is een 71-jarige fotograaf die al zijn hele leven woont en werkt in het
Amerikaanse stadje Wilkes-Barre in Pennsylvania. Hij opent in 1966 zijn eigen
fotostudio waar hij studioportretten in opdracht maakt. Daarnaast fotografeert hij ook
regelmatig bruiloften.
Als hij even een uurtje vrij heeft tussen de opdrachten door gaat hij de straat op om te
fotograferen waar zijn hart ligt: De straat en de mensen die voorbij lopen.
Hij heeft een hele eigen stijl van fotograferen, waarbij hij zijn camera zo dicht bij mensen
in de buurt brengt, zodat slechts een detail van hen op de foto komt.
OPDRACHT 4 (BIJ RUIMTE 4)
Ga op de bank zitten, pak je telefoon erbij of de iPad’s die de docent mee heeft genomen en
log in op het volgende WIFI netwerk:
Naam: nfm
Wachtwoord: nfm63
Toets op internet de volgende link in, en bekijk Mark Cohen terwijl hij aan het
fotograferen is: goo.gl/Liv3Az en kijk van begin tot 5 min.
a. Wat zou jij ervan vinden als Mark Cohen je op zijn manier op straat zou fotograferen?
Zet een vinkje in de rechter bovenhoek van het plaatje.
b. Zou je reageren? (omcirkel)
JANEE
c. Wat zou je zeggen?
Kijkwijzer Mark Cohen | Dark Knees
6
‘HET BESLISSENDE MOMENT’
Geïnspireerd door het boek ‘The Decisive Moment’ van Henri Cartier-Bresson begon
Mark Cohen met fotograferen. Henri Cartier-Bresson (1908 -2004) was een Franse
fotograaf. In 1947 richtte Cartier-Bresson met vier collega’s het fotopersbureau Magnum
Photos op.
Cartier-Bresson hanteerde de term ‘het beslissende moment’.
Misschien heb je zelf weleens ervaren dat je ergens bent en er zo iets bijzonders gebeurd
dat je denkt; dat zou een hele mooie foto zijn geweest! Dan is het ‘beslissende moment’ al
voorbij. Het beslissende moment gaat erover dat je als fotograaf kunt aanvoelen wanneer
zich zo’n bijzonder moment voordoet, waarop alles in het beeld op z’n plaats valt en je
dé foto maakt. Je staat klaar net voordat het gebeurd en je drukt af precies op het juiste
moment, zoals de foto hierboven van Henri Cartier-Bresson.
OPDRACHT 5
Kies hieronder de kenmerken van Mark Cohens werkwijze, (denk aan het filmpje dat je
hebt gezien), waardoor hij ‘het beslissende moment’ afdwingt.
a. hij gebruikt vaak flits
b. hij vraagt of hij een foto mag maken
c. hij kijkt niet naar een schermpje of zoeker en ziet niet van tevoren hoe de foto eruit ziet
d. hij komt heel dichtbij
e. hij gebruikt vaak diverse ongebruikelijke standpunten
f. hij zoomt in met gebruik van een telelens
g. hij maakt foto’s altijd van recht voor
h. hij fotografeert altijd van onderen
i. Hij fotografeert meestal met een groothoeklens van 21-28 mm
Kijkwijzer Mark Cohen | Dark Knees
7
STRAATFOTOGRAFIE
“Straatfotografie is iedere vorm van fotografie, die het dagelijks leven in de (semi)
publieke ruimte vastlegt en waarin een –al dan niet realistisch- beeld wordt gegeven van
de maatschappij.”
“Bij straatfotografie geldt als belangrijk uitgangspunt: je mag iedereen overal
fotograferen. Dus ook mensen die dat niet willen, of mensen die op straat of in
de maatschappij bijzondere rol of functie bekleden, zoals een politieman of een
burgemeester. Bij het werk van een straatfotograaf zijn altijd twee grondrechten aan
de orde: enerzijds het recht op vrije nieuwsgaring (informatievrijheid) en anderzijds
het recht op privacy van de personen die worden gefotografeerd.” Bron: Straatfotografie,
Fotografen Federatie
Loop naar ruimte 5: Early Works en bekijk de foto’s
Stel jij gaat aan de slag als straatfotograaf en maakt een paar mooie foto’s in Rotterdam
OPDRACHT 6
a. Hou je van dichtbij fotograferen of van ver weg?
b. Zou je veel of weinig restruimte om je onderwerp fotograferen? (alles behalve je
onderwerp)
VeelWeinigGemiddeld
c. Hoe fotografeert Mark Cohen?
Veel restruimte
Kijkwijzer Mark Cohen | Dark Knees
Weinig restruimte
8
PRIVACY & PORTRETRECHT
Het portretrecht geeft de geportretteerde personen het recht zich te verzetten tegen
publicatie van hun portret. Er zijn privacy belangen als het volgende op de foto van
toepassing is:
• privésfeer, persoonlijke omstandigheden
• mogelijk gevaar voor de geportretteerde
• commercieel gebruik in reclame
• onwenselijke of negatieve context
• kans op bespotting of minachting
• bloot, erotiek
• verkleinde kans op terugkeer/’meedraaien’ in de samenleving
Bron: Straatfotografie, Fotografen Federatie
OPDRACHT 7
a. Heb je weleens een bordje op straat (in Rotterdam) gezien waarop staat dat je daar geen
foto’s mag maken, en zo ja waar was dit dan?
b. Kun je straatfoto’s zonder problemen publiceren op Facebook of andere sociale media?
Meestal wel
Meestal niet
weet ik niet
Wist je dat: Je mensen op een naaktstrand niet mag fotograferen, ondanks dat het wel
openbare ruimte is?
c. Zou je tijdens de GayPride* iedereen mogen fotograferen, ook als de deelnemers weinig
kleding aan hebben?
Ja / Nee
Leg uit waarom je dit denkt
*De GayPride is een jaarlijks homocultureel evenement in Amsterdam met als bekendste onderdeel lde botenoptocht door de grachten.
Kijkwijzer Mark Cohen | Dark Knees
9
DE GOLDEN RULES VAN MARK COHEN VOOR STRAATFOTOGRAFIE
• Volg je intuïtie, ga zonder plan de straat op!
• nooit achteraf bijsnijden
• niet goed, is niet dichtbij genoeg
• altijd fotograferen met een groothoeklens
OPDRACHT 8
Als je op straat fotografeert heb je verschillende mogelijke werkwijzen. Hoe zou jij te werk
gaan? Wat zou jij anders doen dan Mark Cohen?
Streep door wat niet van toepassing op jou is
a. wel toestemming vragen / geen toestemming vragen
b. dichtbij / ver af / inzoomen
c. flits / geen flits
d. veel scherp / weinig scherp
e. geposeerd / niet geposeerd
f. grote stad / klein dorp of stadje
Loop naar ruimte 6 voor opdracht 9, 10 en 11 en bekijk eerst alle foto’s.
OPDRACHT 9
1. Kies één van de drie bovenstaande foto’s uit, loop ernaar toe en maak een
beeldbeschrijving. Ik kies voor: foto 1, 2, 3 (omcirkel)
a. Wat zie je? Beschrijf het kader en wat er op de foto staat
Kijkwijzer Mark Cohen | Dark Knees
10
b. Standpunt: Waar staat de fotograaf? Omcirkel het standpunt dat past bij je foto.
KikvorsperspectiefVogelperspectiefOoghoogte
c. Is er gebruik gemaakt van een flits? En zo ja waaraan kan je dit zien?
d. In welk jaartal is deze foto gemaakt denk je?
e. Waarom denk je dat?
f. Welk woord komt er bij je op als je deze foto ziet? Omcirkel
Intiemspannendouderwets blijverdrietig
boosongemakkelijkvrolijkhumoristisch
Ander gevoel:
Wist je dat: alle kleurenprints in deze ruimte op een speciale manier gemaakt zijn. We noemen
ze Dye Transfers. Deze techniek is ontwikkeld in de jaren 30. Foto’s worden laag over laag
afgedrukt met als resultaat intense kleuren en een ongekende diepte.
In de hele tentoonstelling heb je kennis kunnen maken met de titel die Mark Cohen
elke afzonderlijke foto geeft.Hij heeft ze voor deze tentoonstelling zelf onder de foto’s
geschreven in ruimte 3. Zijn titelkeuze is overgenomen uit zijn logboek, zodat hij makkelijk
kan terugvinden wanneer hij wat heeft gefotografeerd en hoe het eruit ziet. De titel zegt
iets over wat Cohen (meestal letterlijk) zelf ziet in zijn foto’s.
Maak een groepje van 2-3 klasgenootjes en loop samen nog een keer door ruimte 2+3 (de
rode muren) voor opdracht 10 & 11
Kijkwijzer Mark Cohen | Dark Knees
11
OPDRACHT 10
1. Schrijf 3 titels van foto’s op die jullie grappig, gek of mooi vinden. Maak (ieder voor zich)
bij deze foto’s een nieuwe titel
I.
II.
III.
2. Vergelijk jullie antwoorden. Zijn er verschillen?
In de tentoonstelling zijn op de wanden 6 blow-up’s van het werk van Mark Cohen te zien;
hele grote afdrukken van zijn foto’s. (B op de plattegrond)
3. Kies met je groepje één van de blow up’s uit, en verzin zelf een goede, mooie titel die past
bij de foto.
OPDRACHT 11
Je bent nu aan het einde van de tentoonstelling DARK KNEES.
Welke woorden vind je het meeste passen bij deze tentoonstelling? En voeg aan de lege
ballonnen 2 eigen woorden toe.
Spannend
Raar
Herkenbaar
Mooi
Opvallend
Kijkwijzer Mark Cohen | Dark Knees
Anders
Inspirerend
12