Verstikkend drama over kindermoord

Theater
Agnes van God
Door Albert Verlinde Entertainment. Gezien:
15/9 Koninklijke Schouwburg, Den Haag. Tournee t/m 31/1 Inl: agnesvangod.nl
*
3
Door Kester Freriks
Serene zang van het K y rie eleison klinkt op in
het halfduister. Een reusachtig kruis en schuin
invallende lichtbanen roepen een kerkelijke
sfeer op. Non Agnes is gehuld in het hemelsblauw; ze lijkt te zweven. Zo begint de toneelvoorstelling Ag nes van God bij Albert Verlinde
Entertainment in de regie van Paula Bangels.
Deze ingetogen stijl zet zich voort. In dit argumentatiedrama is geen plek voor spectaculaire dynamiek. Inzet is de waarheid die dokter
Martha Barentz wil achterhalen over de moord
door Agnes op haar pasgeboren kind. Waarom
doodde ze het? Wie is de vader? Agnes hult zich
in geheimzinnig stilzwijgen. Toch zal ze voor de
rechter moeten verschijnen. Het stuk van John
Pielmeier is beroemd dankzij de verfilming in
1985 met Jane Fonda als dokter. Kort daarna
kwam het in Nederland op toneel met Marie
Louise Stheins en Linda van Dyck.
Dokter Barentz, vertolkt door Eva van de Wijdeven, is scherp en vasthoudend in haar onderzoek, op het genadeloze af. Dat geeft aan de
voorstelling een onmisbare d rive. Willeke van
Ammelrooy in de rol van Moeder Overste
neemt Agnes in bescherming. Noortje Herlaar
als Agnes volhardt in haar ongrijpbaarheid, en
geleidelijk komen er steeds gruwelijker gebeurtenissen aan het licht. Misbruik in haar jeugd,
een duistere rol van de Moeder, een godsbesef
met traumatische gevolgen.
Als Agnes onder hypnose tot bekentenissen
komt, krijgt de voorstelling spanning. Moeder
verzet zich uit alle macht tegen de waarheid. En
de dokter dwingt en wringt verder. Zelfs waaiert
de dialoog uit naar de rationele houdbaarheid
van Maria’s onbevlekte ontvangenis.
In de bewerking door Louis van Beek concentreert het drama zich op het spanningsveld tussen wonder en wetenschap. De keuze van Verlinde Entertainment voor een regisseur als Paula
Bangels is opmerkelijk: zij ensceneerde bij de
Paardenkathedraal in Utrecht vaak duistere
voorstellingen over in hun leven verstikte personages. Dat is nu ook het geval.
Non, Moeder en dokter komen op geen enkele
manier tot toenadering of verzoening. Dat is een
harde regiekeuze die de rol van Agnes tragisch
maakt en niet zielig. Dat laatste is ook een grote
verdienste van Noortje Herlaar. Van Ammelrooy
neemt deze speelstijl helaas te nauwgezet: haar
rol is massief, ze gunt de Moeder geen adem.
Aan de speelstijl op de première gisteravond
kleeft echter een nadeel: de dialogen klinken statisch en uit het hoofd geleerd, met veel versprekingen. Dit heeft nog veel zorg nodig.
FOTO ROY BEUSKER
Verstikkend drama over kindermoord
Noortje Herlaar als Agnes: tragisch, niet zielig.