Achtergrondinformatie

1. Wat is de bedoeling?
We willen kinderen laten experimenteren met muziek. We willen hen duidelijk maken
dat om iets van muziek te begrijpen, je niet per se naar de muziekschool moet zijn
geweest en dat er nog heel wat andere manieren bestaan om met muziek te werken. Wij
willen ons focussen op het muzikale, technische aspect. Hoe kan je van bijvoorbeeld een
saaie eentonige speech een creatieve persoonlijke mix maken? Hoe kan je vanuit zoiets
banaal de kinderen kennis laten maken met muziek?
Dit voorbeeld vonden we heel interessant om mee te werken, aangezien men zo ook
vakoverschrijdend kan werken: tijdens de lessen Nederlands kan het gaan over hoe een
goede speech in elkaar te steken. Tijdens de les muziek kan het dan gaan over het in de
mix zetten van de speech. Er kan ook altijd met een bestaande speech worden gewerkt,
zoals bij de speech van Bart De Wever werd gedaan Zet die ploat af! :
http://www.youtube.com/watch?v=T9uCvV6pmyQ
Of een ander voorbeeldje dat we hebben gehaald uit de Amerikaanse sit-com How I met
your mother:
http://www.youtube.com/watch?v=UDpFqD4SLhE
Hier zijn we dieper op ingegaan en we hebben dit natuurlijk zelf eens uitgeprobeerd! We
willen hier wel benadrukken dat wanneer we deze oefening met kinderen zouden doen,
we de nadruk zeker niet zouden leggen op het feit of het goed klinkt of niet. Dit is niet de
bedoeling! De bedoeling is dat de kinderen experimenteren en dat ze er hun eigen
wending aan geven. Muziek moet niet altijd mooi of in de maat klinken (dat mag
natuurlijk, maar een bepaalde muziekgenre die jij mooi vindt, vindt iemand anders niet
per se ook mooi).
2. Welk materiaal is er nodig?
Apple heeft heel wat interessante programma’s op de markt gebracht. Één van deze, en
ook wel de leukste, is garageband. Garageband is een programma waarmee je als
amateur liedjes, melodietjes, deuntjes eenvoudig in elkaar kan steken. Het is een
interessant muziek-kennismakingsprogramma waarmee je je uren kan bezig houden
omdat er heel wat te ontdekken valt. Je komt zaken te weten, je probeert dingen uit, je
kan zaken combineren,… Dit is het programma dat we zouden gebruiken bij het mixen
van een speech.
Materiaal:
 Garageband
 Speech
Wat wij bijvoorbeeld hebben gebruikt in onze remix:
Geachte schuttersvrienden, leden van het bestuur en natuurlijk jij, o edele hoofdman (een
applausje voor onze hoofdman graag),
Ik zou jullie onze nieuwste kandidate voor het lidmaatschap willen voorstellen, Eveline De
Gols…a.k.a. “zus van”. Isabelle kon er vandaag spijtig genoeg niet bij zijn, aangezien ze
momenteel ergens in het Oosten zit te bevriezen en daarom moeten jullie het vandaag
maar met mij doen.
Wie Eveline is en waarom ze de perfecte kandidate is voor deze gilde is onmogelijk
uit te leggen…Maar ik ga het toch proberen!
Op 20 februari 1994 werd in de late namiddag rond 3-4u de disneyanimatiefilm
‘Robin Hood’ uitgezonden op ketnet….dit is het moment waarop Eveline besloot dat
het de moeite waard was om geboren te worden.
17 jaar later kwam haar tweede ingenieuze ingeving, eens meekomen met haar zus naar
het boogschieten. Haar eerste scheuten waren meteen bijna niet helemaal raak…maar met
behulp van haar professionele coaches is ze beter en beter geworden en ondertussen heeft
ze één van haar coaches al ver overtroffen (ze blijft tenminste in de kap !)
Niet alleen begint ze beter en beter te schieten, ze probeert ook aan alle activiteiten mee te
doen (behalve als de Titanic nog eens beslist te zinken natuurlijk). Of het om te helpen is,
het feesthutje op te fleuren of om te feesten, bijna altijd is ze daar, kriek in de hand !
Met Eveline verjongt deze gilde ook weer met een aantal…euh…seconden. En ze zorgt er
ook voor dat de vrouwenploeg weer compleet is! Eveline heeft trouwens nog een
voordeel, als leerkracht in spe ,bevindt ze zich in de perfecte positie om het krapuul dat de
jeugd is geworden in de hand te houden.
Alleen maar voordelen dus…en daarom zou ik jullie vragen geachte schuttersvrienden…(ik
moet zeggen, jullie zien er allemaal fantastisch uit vandaag)…Eveline als nieuw lid te
aanvaarden!
(Het vetgedrukte deel is het deel dat we hebben gebruikt voor de remix.)
3. Wat kunnen kinderen leren uit garageband?
Door kinderen het programma te laten ontdekken, nemen ze al spelend kennis op over
de klanken van verschillende instrumenten en stemmen. Ze ontdekken beats, slagmaten,
loops,... Ze leren hoe een bestaand lied of een eigen lied te mixen. Kortom, ze leren een
beginnende muzikant te worden.
4. Hoe ga je aan de slag?
1. Open garageband.
2. Open een nieuw project en druk op de
microfoon.
3. Geef je project een naam en druk op ‘maak aan’.
4. Spreek je speech in. Hoe doe je dit? Druk op de rode knop onderaan je scherm.
Deze knop neemt alles op van geluid. Alles! Zorg er dus voor dat de ruimte
muisstil is en dat de computer enkel het gewenste geluid nog kan ‘horen’. In dit
geval: de speech. Op het moment dat je een tweede
keer klikt op de rode knop stopt de opname. Je zal mer
ken dat het balkje paars wordt. Dit betekent gewoon
dat de opname is opgenomen.
5. Effecten toevoegen. Aan de rechterkant van je scherm
heb je een brede keuze van allerlei ‘stemmen’. Als dit
scherm nog niet zichtbaar is druk je op de knop met
de ’i’.
Je vinkt een stem aan: akoestische gitaar, bass, drum,
vocal,… in elk van deze ‘stemmen’ heb je nog een
verdere onderverdeling.
Best is dat je ze gewoon allemaal eens
uitprobeert. Zo kan je spelen met de stem van de
speechopname. Je zal zien, één keer je de stem
veranderd hebt, zal dit ook op je spoor zijn
aangeduid.
6. Sporen. Wil je een nieuw spoor toevoegen? Om
opnames te laten overlappen bijvoorbeeld? Of om
ritmes en loops toe te voegen? Druk bovenaan op
‘spoor’. Nadien druk je op ‘nieuw spoor‘ en je drukt
weer op de microfoon. Waarom de microfoon? Omdat
je dan zaken kan opnemen.
7. Loops. Druk op het loop-icoontje.
Je krijgt een heel overzicht van soorten muziek,
instrumenten en genres. Je kan bijvoorbeeld
drukken op een soort muziek (wereld), dan druk je
op een instrument (gitaar) en vervolgens op een
genre (akoestisch). Onderaan krijg je dan een
overzicht van loops, ritmes en beats die bij het
genre passen dat jij hebt aangevinkt. Als je ze wil
beluisteren, klik je er simpelweg eens op. er zal
een geluidssprekertje verschijnenen.
Kies er één uit, sleep het naar een spoor.
8. Herhalingen. Wil je dat je loop, beat, ritme,… zich herhaalt? Dan klik je met je
muis op de rechterbovenhoek van je stukje muziek (
),
trek door en hou tegelijkertijd aan tot wanneer je het genoeg
vindt.
Wil je dat je stukje muziek iets korter is? dan trek je terug.
9. Wil je de opname in stukken knippen? Druk eerst op het
stukje muziek dat je wil splitsen. Dan zorg je ervoor dat rode
lijn zich op de gewenste plaats bevindt waar je wil knippen.
Vervolgens druk je op ‘wijzig’ en ‘splits’.
10. Knippen, plakken en kopiëren. Klik het stukje muziek aan dat je wil
knippen/kopiëren. Druk op ‘knippen’ of ‘kopiëren’. Duid een spoor aan waar je
het muziekstukje wil plakken. Zorg ervoor dat de rode lijn op de plaats staat waar
jij het muziekstukje wil plakken. Druk op ‘plakken’.
11. Autotune. Druk op het
schaaricoontje.
Duid het fragment aan dat je wil bewerken.
Verhoog ‘automatisch
stemmen’ tot het
maximum. Vink ‘op
toonsoort’ aan.
Als het nog niet helemaal is wat je wil, kan je altijd spelen met de toonhoogte.
12. Chipmunk. Zie vorige. Verhoog ‘toonhoogte’ ook tot het
maximum.
13. Is je mix af en wil je ze delen met itunes? Druk dan op
‘deel’ en dan op ‘stuur nummer naar itunes’.
Vervolgens vul je de gevraagde gegevens in (naam
afspeellijst, naam componist,…) en druk op ‘deel’.
Wacht enkele minuten en je mix verschijnt in itunes!
Opmerkingen
 Let er op dat elke keer je een
effect wil geven aan een
fragment, dat je dat ook aanvinkt! Als het fragment is aangevinkt, dan
verdonkert het.
 Let er op dat je regelmatig je bestand bewaart! Druk op
‘archief’ en vervolgens op ‘bewaar’.
5. Leerinhouden
Achtergrondinformatie:
Mixen betekent in dj-termen ervoor zorgen dat een overgang tussen twee verschillende
muziekstukken (bijna) niet te horen is en/of zodanig dat het samen melodieus klinkt. Dit
begrip wordt (vooral) gebruikt in relatie tot het laten samenvloeien van dansmuziek.
Het mixen vindt zijn oorsprong in het midden van de jaren ‘70 toen diskjockeys in clubs
en discotheken meer gingen doen dan het louter aan- en afkondigen van de gedraaide
nummers. Enerzijds werd begonnen met het spreken op de maat van (instrumentele
delen van) de muziek (de oorsprong van het zogenaamde rappen) en anderzijds
maakten de dj's een dusdanige overgang tussen de nummers, dat men gewoon kon
blijven verderdansen. Eind jaren ‘70 begon het mixen aan een opmars in de Nederlandse
discotheken, dat reeds toen door een zekere incrowd tot 'draaikunst' werd verheven. Uit
die tijd stammen ook de zogenaamde "DJ battles", gevechten waarin DJ's het tegen
elkaar opnemen, met toenmalige wereldkampioenen als DJ Cash Money (New York).
Sinds eind jaren ‘80 zijn de dj's die in discotheken, clubs en op dansfeesten draaien
vrijwel allen mixende dj's (in tegenstelling tot het merendeel van de radio-dj's). Naast de
keuze van de gedraaide nummers werd ook de mixvaardigheid een belangrijke
succesfactor voor een dj.
Algemene werkwijze
- Eerst zoekt de dj twee of meer nummers of fragmenten bij elkaar.
- Dan wordt eerst op de hoofdtelefoon het tempo (beats per minute, zie onder) van
de nummers/fragmenten aan elkaar aangepast (met de pitch-control, zie onder).
- Op het juiste moment kan de dj de nummers in elkaar laten overvloeien met
behulp van het mengpaneel.
Een mengpaneel, (ook wel mengtafel genoemd) is een apparaat
waarmee audiosignalen van verschillende bronnen gemengd kunnen worden
tot een hanteerbaar eindresultaat. Bij een audiomengpaneel bestaat dat
eindresultaat meestal uit een stereo-signaal. Mengtafels worden bediend
door een geluidstechnicus of dj.
Voorbeelden mengpaneel & mengtafel, er kunnen veel verschillen zijn tussen mengpanelen, ze kunnen
eenvoudig tot zeer complex zijn.
Beats per minute
Er worden inmiddels vele verschillende werkwijzen en mixtechnieken toegepast,
afhankelijk van de gebruikte muziekdragers (vinylplaten, cd's, computers), het
gebruikte mengpaneel en het beoogde effect van de overgang/opeenvolging van de
muziek. In veruit de meeste gevallen wordt beoogd om de twee opeenvolgende
muzieknummers qua tempo op elkaar te laten aansluiten. Dit tempo wordt uitgedrukt in
beats per minute (bpm). Het gelijkmaken van de bpm-waarden van de nummers gebeurt
door middel van de zogenaamde pitch-control: een knop waarmee de dj de
afspeelsnelheid van de muziek (en dus het ritme) gradueel kan wijzigen.
Een remix is een aangepaste versie van een origineel muzieknummer. Een remix kan op
elke denkbare manier anders zijn dan het originele nummer. Het tempo kan hoger of
lager zijn, maar het komt ook voor dat liedteksten en zangpartijen worden aangepast,
verwijderd of toegevoegd. Een remix is dus niet hetzelfde als een mix!
Achtergrondinformatie:
Hoe is de Auto-Tune ontstaan?
De Auto-Tune is een computersoftware die gecreëerd is door Antares Audio
Technologies, dat in 1990 onder de naam Jupiter Systems opgericht werd. Na jaren van
ontwikkeling werd de Auto-Tune in 1997 gelanceerd door dr. Harold (Andy) Hildebrand.
Zo werd de software ontwikkeld die vocale problemen oploste, zoals gebrek aan
bereik en valse noten. Zelfs fouten die gemaakt werden door solo-instrumenten
konden ermee opgelost worden. De Auto-Tune werd een gigantisch succes.
Door wie werd Auto-tune bekend?
Door de Auto-Tune kunnen artiesten een liedje met grotere precisie opnemen. De AutoTune kan zelfs gebruikt worden bij een optreden. De zangeres Cher gebruikte de AutoTune in haar liedje “Believe” en creëerde het getunede geluid dat ook wel het “Cher
Effect” genoemd wordt. Maar de echte hype ontstond rond de R&B-zanger T-Pain die de
software gebruikte om zijn liedjes op te nemen. T-Pain kwam binnen in de hitlijsten over
de gehele wereld en kwam bekend te staan om zijn tune-geluid. Hierna volgden talloze
imitaties van het geluid door onder andere Kanye West, Akon en Lil Wayne.
T-pain
Een bekend fenomeen bij stemvervormingen die zeker in de leefwereld van kinderen
past, zijn de stemvervormingen die plaatsvinden bij de Chipmunks. Chimpunks is een
fictieve Amerikaanse muziekgroep die ontstaan is in 1958. Ze worden voorgesteld als 3
eekhoorns met menselijke eigenschappen. Kenmerkend voorhen is hun piepklein
stemmetje waarmee ze allerlei hits coveren. De laatste jaren zijn ze ook bekend dankzij
het meespelen in de film “Alvin & The Chipmunks” (2007).
The Chipmunks
Om de stemmen van de eekhoorns extra hoog te laten klinken, werden de stemmen
opgenomen op een band die maar op halve snelheid draaide tijdens de opnames. Door
de band vervolgens op normale snelheid af te spelen, klonken de stemmen hoger en
sneller dan ze in werkelijkheid waren. Deze techniek werd al eerder gebruikt in The
Wizard of Oz voor personages die met een extra hoge of extra lage stem moesten praten.
Alvin and the Chipmunks maakten de techniek echter bij een groot publiek bekend. De
techniek is nadien door veel shows en artiesten gekopieerd, waaronder The Goons,
Benny Hill, Ray Stevens, David Bowie, en voor het album I Hear a New World.
De stem van de munchkins in The Wizard of Oz (1939) is volledig vervormd.
Een heliumstem is de afwijkende klank van iemands stem als deze zuiver helium heeft
ingeademd. De heliumstem klink alsof de toonhoogte van de stem sterk verhoogd is. Een
basstem verandert bijna in het stemmetje van Donald Duck.
Hoe komt dit?
Normaal gesproken adem je lucht in en gebruik je bij het uitademen die lucht om geluid
te maken. Geluid wordt veroorzaakt door het trillen van lucht. Die lucht komt uit je
longen en gaat via je stembanden naar je keelholte. De vorm van je keel en je
stembanden (het spraakkanaal) zorgen ervoor dat iedereen een unieke stem heeft. Het
soort geluid is dus afhankelijk van de vorm van het spraakkanaal, maar het is ook
afhankelijk van de snelheid van het geluid.
Net als lucht is ook helium een gas. De snelheid van geluid in lucht is langzamer dan de
geluidssnelheid in heliumgas. In helium bewegen de trillingen zich sneller voort en hoor
je een hoger geluid. Als je de stem hoort van iemand die helium heeft ingeademd, lijkt
het of de toonhoogte van de stem verhoogd is. Een lage stem verandert in het hoge
stemmetje van Donald Duck.
Risico’s!
Het inademen van helium is grappig, maar het kan ook heel gevaarlijk zijn. Heliumgas
wordt net als zuurstof opgenomen door je rode bloedcellen. Als je te veel helium
inademt is er geen plek meer in je bloed voor zuurstof. Je kunt dan bewusteloos raken en
zelfs stikken. Een proefje is niet heel erg, maar doe het dus niet te veel!
BRONNEN
http://muziek-en-film.infonu.nl/diversen/29073-hoe-werkt-auto-tune-de-hype-rondde-auto-tune-in-liedjes.html
http://www.willemwever.nl/vraag_antwoord/het-menselijk-lichaam/hoe-kan-het-datje-van-helium-een-andere-stem-krijgt
http://nl.wikipedia.org/wiki/Heliumstem
http://nl.wikipedia.org/wiki/Alvin_and_the_Chipmunks_%28muziekgroep%29