Informatiekaarten cultuurhistorische atlas Tijdens de inventarisatie

Informatiekaarten cultuurhistorische atlas
Tijdens de inventarisatie zijn tientallen historische kaarten van de stad en de omringende
gemeenten met elkaar vergeleken. Sommige kaarten blijken destijds niet nauwkeurig te zijn
ingemeten, andere zijn juist heel betrouwbaar en geven goed weer hoe de stad er in een bepaalde
periode uitzag. Een groot aantal kaarten is voor het maken van de cultuurhistorische atlas
geogerefereerd. Dit betekent dat de oude kaart onder de huidige topografische kaart is gelegd en
dusdanig is opgerekt dat hij ‘passend’ wordt. Hierna zijn de verschillende cultuurhistorische
elementen gedigitaliseerd en allerlei kenmerken ervan in een database vastgelegd, zoals de naam
en het jaartal waarin iets is ontstaan of verdwenen.
De historische kaarten zijn geselecteerd op basis van de volgende criteria: gebiedsdekking,
periode, ruimtelijke ontwikkeling, nauwkeurigheid, precisie, (digitale) beschikbaarheid, kwaliteit
van het bestand en de informatiewaarde van de kaart. De oudste kaarten beslaan voornamelijk de
stad Leiden. Vanaf 1574 zijn er ook bruikbare kaarten van het voormalige buitengebied
beschikbaar. Hieronder is de lijst opgenomen van kaarten die zijn geselecteerd als onderlegger
voor de specifieke perioden.
Periode
IJzertijd
Romeinse Tijd
Pre-stedelijke fase
Middeleeuwen-1574
1574-17e eeuw
van-tot
800 - 12 vC
12 vC - 450 nC
450 – 1200
1200 – 1574
1574 – 1700
1700-1850
1700-1850
1850-1940
1850-1940
wederopbouw-1968
1945 – 1968
Historische kaart
Niet beschikbaar
Niet beschikbaar
Niet beschikbaar
J. van Deventer 1545
P. Bast 1600
Caertboeck van Rynland 1615 Balthasar Floriszoon van
Berckenrode, Floris Balthasars
C. Hagen 1670
Kadastrale minuten 1811-32
Nieuwe kaart der stad Leyden 1850 Van Campen
Kaart der Gemeente leiden op last van het
Gemeentebestuur (...) 1899 Van Campen
Plattegrond der Gemeente Leiden 1920 Ahrend
Historische kaart 1940-1950
Plattegrond der Gemeente Leiden 1951
Plattegrond van de Gemeente Leiden 1966
In aanvulling op deze kaarten is informatie gebruikt van de volgende bronnen:
Titel
Jaar
Maker
Maquette
1200
Gemeente Leiden
Leijda, Batavorum Lugdunum (...)
Waarachtige Afcunterfeitinge der Stad en Universiteit
Leiden in Holland
het stratenboek van Salomon Davidsz van Dulmanhorst
en Jan Pietersz Dou
Caertboeck van Rynland
1574
Braun & Hogenberg
1578
Lieferinck
1583
Van Dulmanhorst / Dou
1615
Gelegenheyt van enige sloten buyten deser stede Leyden
(...)
Lugdunum Batavorum Vernaculo Leyden
1642
Balthasar Floriszoon van
Berckenrode, Floris Balthasars
Gerstecoren / Broekhuysen
1646
Blaeu
Gront-Caerte van alle de water-Canalen binnen Leijden
1648
Gerstecoren
Lugdunum Batavorum
1675
Hagen
t Hooge Heemraedschap van Rhynland (derde uitgave)
Gemeente Leyden in 9 sectien (A t/m I)
1746
Melchior Bolstra
1823
Van Campen / Beek
Plattegrond van Leiden en omgeving
1840
Paauw
Kaart der Stad Leiden
1879
Van Campen
Chromo-topografische kaart
1885
Topografische dienst
Uitbreidingsplan voor de gemeente Leiden
1907
Gemeente Leiden
Uitbreidingsplan gemeente Leiden
1933
Gemeente Leiden
Plattegrond van de Gemeente Leiden
1966
Gemeentewerken Leiden
Grachtenstructuur 1850-1975-2009/10
2010
Bert de Jonge
De contouren op de kaart sluiten zoveel mogelijk aan op die van de huidige situatie. De reden
hiervoor is dat de gedigitaliseerde kaart een rol gaat spelen in de bescherming van het erfgoed.
Voor (bijvoorbeeld) nog bestaande waterlopen zal dan ook altijd de huidige begrenzing zijn
aangegeven, zelfs als bekend is dat een waterloop oorspronkelijk breder was of een afwijkende
loop had. In de database is dan beschreven op welke manier de historische contour afwijkt van de
huidige. Voor de verdwenen relicten is de begrenzing aangehouden zoals aangegeven op de
historische kaarten.