Evidence Based Practice in de alledaagse praktijk Definitie EBP

Evidence Based Practice in
de alledaagse praktijk
Lies Braam, verpleegkundig specialist neurologie
Marit Verweij, seniorverpleegkundige neurologie
27 maart 2014 V &VN neurocongres
Definitie EBP
• Bij EBP gaat het om klinische
beslissingen op basis van het best
beschikbare bewijs in combinatie met
de kennis en ervaring van de
behandelaar en de waarden en
voorkeuren van de patiënt.
Kuiper et al (2004), Cox et al (2004)
Beslissingen maken is een steeds
terugkerend onderdeel van de
verpleegkundige functie.
Het is waar verplegen om draait.
Hoe weten we dat die beslissingen
gebaseerd zijn op het beste bewijs?
1
EBP in de praktijk
Klinisch probleem vertalen naar een
beantwoordbare vraag in de praktijk.
•Zoeken naar evidence
•Beoordelen en wegen van het bewijs
•Beslissing op basis van evidence, expertise en
voorkeur patiënt
•Evaluatie.
Hulpmiddel voor vraag:
•
•
•
•
PICO
P = patiënt / probleem/populatie
I = interventie
C = controle
O = outcome
Leiden corticosteroiden injecties bij pat met een
tenniselleboog tot een sneller herstel dan
fysiotherapie?
•
•
•
•
P = patiënt met tenniselleboog
I = cortico injecties
C = fysiotherapie
O = sneller herstel
2
Wat zijn de risicofactoren van vallen
bij thuiswonende ouderen?
• P = thuiswonende ouderen
• I= /
• C=/
• O = vallen
In dit geval is de interventie te vervangen
door exposure=risicofactor.
Nut PICO
• Levert zoektermen op voor zoeken in
literatuur
• Geeft grenzen aan
Beoordelen
• Methode en kwaliteit van het onderzoek
• Toepasbaarheid voor de eigen
praktijksituatie en de specifieke
individuele patiënten situatie.
3
Levels of Evidence
• A= goed: grote RCT’s / meta-analyses,
systematische reviews
• B= matig : kleine en minder goede
RCT’s
• C= beperkt : ander wetenschappelijk
onderzoek bv cohortstudie
• D = geen: mening van experts
Hoogstaande evidence
• RCT=Randomised Clinical Trial
• Systematische reviews
• Meta analyses
Randomised clinical trial
• Een kwantitatief, vergelijkend onderzoek
waarbij onderzoekers de effectiviteit van een
interventie onderzoeken door een aantal
proefpersonen,die door het lot aan een
interventie worden toegewezen, te
bestuderen. Een van de interventies is de
gouden standaard of de controlegroep.
4
Systematisch review
• Een systematisch onderzoek naar originele
wetenschappelijke studies over een bepaald
onderwerp.
• Geraadpleegde databanken en gebruikte
analysemethoden worden vermeld
• De resultaten en achtergrondkenmerken
worden beoordeeld en geanalyseerd
• Gaat meestal vooraf aan een meta-analyse
Meta-analyse
• De resultaten van een aantal
vergelijkbare studies worden
kwantitatief samengevat
• Daardoor grotere betrouwbaarheid van
een uitspraak over de effectiviteit van
een bepaalde interventie of
behandeling.
Bronnen evidence
• EBP tijdschriften
• Digitale databanken o.a.
www.cbo.nl
www.cochrane.nl
www.clinicalevidence.nl
www.cebm.nl
www.tripdatabase.com
www.pubmed.gov
www.ebscohost.com (=CINAHL)
5
Cochrane library
• Hoge kwaliteit, onafhankelijk evidence
gezondheidszorg
• Betrouwbare evidence van Cochrane en
andere syst reviews, clinical trials enz
• Reviews geven gecombineerde
resultaten van ‘s werelds beste
medische research studies
• Gouden standaard in EBP Health care
Pubmed
• Medische, verplk, tandheelk.
diergeneesk, gezondheidszorg in het
algemeen en pre-klinische studies
• Abstracts en artikelen van > 5000
biomedische tijdschriften uit USA en 80
andere landen
• Gaat terug tot midden jaren 50
CINAHL
• Eerste database van verplk artikelen en
aanverwante gezondheidszorg
• Incl publicaties van de ANA en national leage
for nursing
• Toegang tot gezondheidszorgboeken, vplk
dissertaties, educational software,
audiovisuele materialen
• Bevat artikelen van 1600 tijdschriften van
1982-heden
6
Nu over naar de praktijk
Opzetten van een EBPwerkgroep
• EBP in de opleiding HBO-V
• Peiler van het Verpleegkundig Stafconvent in
het OLVG:
–
–
–
–
–
Professionalisering
Patiëntenzorg
Verpleegkundig leiderschap
Professionele standaarden
Verpleegkundig onderzoek
• Coördinator verpleegkundig onderzoek
Werkgroep in de praktijk
• Nodig:
– Fiat van de afdelingsleider
– Verpleegkundigen met interesse voor EBP
– Tijd
– Werkafspraken
7
Wat wil de werkgroep EBP
bereiken?
• Werken volgens de laatste
wetenschappelijke inzichten levert
hoogwaardige kwaliteit van zorg
• Stimuleren van het kritisch denken van
verpleegkundigen verhoogt de kwaliteit
van zorg
• Professionalisering van het
verpleegkundig beroep
Belangrijk
• Het onderwerp van onderzoek komt uit
het team/ de dagelijkse praktijk
• Het onderzoek is van goede kwaliteit
• De uitkomsten van onderzoek worden
vertaald in praktische handleidingen/
(nieuwe) protocollen/ werkafspraken
• Regelmatige terugkoppeling naar het
team
In de praktijk
• De werkgroep bestaat uit vijf
verpleegkundigen en één senior
• De werkgroep is opgedeeld in 3 duo’s
• Elke maand twee/ drie duo’s een dag uit
zorg (boventallig)
• Onderzoek kost veel tijd!
8
Onderwerpen
• Wisselligging; hoe vaak moet je de
patiënt draaien?
• Mondzorg; hoe vaak moet je dat doen?
• Hoeveel infuus mag je geven over een
vleugelnaald?
• Is er een verpleegkundig protocol voor
een subduraal/ epiduraal hematoom?
Onderwerpen (2)
• Pupilcontrole; meet je de grootte voor of
na contractie?
• Wat is het infectierisico van een
catheterzak op de grond?
• Wat is de invloed van continue
sondevoeding op een glucose
dagcurve?
Onderwerpen (3)
• Wat is het risico van het afkoppelen van
het infuus/ in situ laten van de venflon?
• Wat is de beste behandeling bij flebitis?
• Is de stratify een relevante methode
voor neurologische patienten om het
valrisico in te schatten?
• Wat is effect van fixatiewanten bij
plukgedrag?
9
Problemen
• Onderzoek is zeer tijdrovend
• De boventallige dagen van de duo’s
konden niet altijd doorgaan
• Niveau EBP verschillend, onderzoek
niet altijd kwalitatief goed
• Sommige vragen in het team zijn te
uitgebreid.
Successen
• Werkafspraak over wisselligging
• Werkafspraak over mondzorg
• Werkafspraak over toediening infusie
via vleugelnaald
• Verpleegkundig protocol subduraal
hematoom (nog niet af)
• Opzet onderzoekje naar fixatiewanten
bij plukgedrag
Vragen???
10