Algemene Economie II Syllabus

Algemene Economie II
Syllabus
Luc Hens
Vrije Universiteit Brussel
Lentesemester 2014
Contactinformatie
Titularis: Luc Hens
e-mail: [email protected]. Als je me een e-mail stuurt met betrekking tot
het opleidingsonderdeel Algemene Economie II, zet als onderwerp Algemene
Economie II Je.voornaam Je.achternaam.
Webstek: http://homepages.vub.ac.be/~lmahens/. Bevat o.a. cursusfiches,
taken, vorige examens, tips voor het schrijven van een onderzoeksrapport, links
naar economie-sites.
Spreekuren: Als je vragen hebt over Algemene Economie II, wend je eerst tot
je assistent tijdens, voor, of na de werkcolleges, practica & oefeningen. Maak
eventueel een afspraak.
– Ellen Van Droogenbroeck ([email protected], lokaal C2.24):
op afspraak.
– Luc Hens: vrijdag 14:00–16:00, C2.17. Wend je eerst tot je assistent als
je vragen hebt over Algemene Economie II. Als de assistent je niet kan
helpen, kan je naar mijn spreekuur komen. Geen afspraak nodig. Let wel:
thesisstudenten hebben voorrang.
Hoorcolleges: maandag 13:00–15:00 in aula QC
Werkcolleges, practica & oefeningen:
– Bedrijfskunde (A-H, groep 1): woensdag 10:00–12:00 in lokaal D3.12
– Bedrijfskunde (I-Z, groep 2): donderdag 16:00–18:00 in lokaal D3.13
– Handelsingenieur (A-D, groep 3): donderdag 08:00–10:00 in lokaal D3.13
– Handelsingenieur (E-Q, groep 4): dinsdag 10:00–12:00 in lokaal D3.14
– Handelsingenieur (R-Z, groep 5): woensdag 15:00-17:00 in lokaal D1.06
– TEW (E-N, groep 6): dinsdag 08:00–10:00 in lokaal D3.14
– TEW (A-D, groep 7): dinsdag 15:00–17:00 in lokaal D3.14
– TEW (O-Z, groep 8): maandag 10:00–12:00 in lokaal D3.11
1
Avondprogramma: maandag 18:00–21:00 in lokaal E012 (10 februari–31 maart),
vrijdag 18:00–21:00 in lokaal E011 (25 april–24 mei).
Inhoud
Algemene Economie II geeft een inleiding tot de macro-economie: de economische kringloop, de bepaling van het inkomen van een land, groei, werkgelegenheid en werkloosheid, het rentepercentage, en inflatie. Bespreekt monetair
en bestedingsbeleid en internationale economische problemen (wisselkoers, handelsbalans, en oversijpelingseffecten van economisch beleid). Introduceert de
basismodellen van de macro-economie en illustreert de beginselen aan de hand
van de ervaring van economie¨en in Europa en elders.
Voorkennis
Voor Algemene Economie II is als voorkennis vereist: Algemene Economie I
(ruwweg de eerste helft van Mankiw and Taylor (2011)). Voor de werkcolleges, practica en oefeningen zijn enkele basisvaardigheden informatietechnologie
vereist: opzoeken van informatie op het internet, documenten van het internet
halen, een tekstverwerker gebruiken. Zie Faile et al. (2010, hoofdstuk 4) voor een
korte inleiding tot het gratis openbron-tekstverwerkingsprogramma LibreOffice
Writer.
Leerdoelen
In dit opleidingsonderdeel ontwikkel je de volgende vaardigheden:
– Vaardigheid 1: Bestaande kennis kennis opzoeken. Economische gegevens
opzoeken, methodes om gegevens te vergaren gebruiken, en gepubliceerd
onderzoek over specifieke onderwerpen localiseren.
– Vaardigheid 2: Aantonen dat je bestaande kennis begrijpt. Kennis over de
economische toestand samenvatten, de betekenis van economische kernbegrippen uitleggen, en uitleggen hoe economen die kernbegrippen gebruiken.
– Vaardigheid 3: Bestaande kennis interpreteren. Economische kernbegrippen en analyses uit kranten en tijdschriften uitleggen. Idem voor niettechnische bijdragen van economen aan tijdschriften voor een breed publiek.
– Vaardigheid 4: Economische gegevens interpreteren en verwerken. Uitleggen hoe je cijfergegevens uit gepubliceerde tabellen moet interpreteren.
Trends en patronen identificeren in gepubliceerde gegevens. Beschikbare
gegevens in tabelvorm gieten om een economisch probleem te illustreren.
Het verband beschrijven tussen drie variabelen (bijvoorbeeld werkeloosheid, prijzen en bbp).
Zie Hansen (2001, pp. 232–233) voor meer uitleg over deze (en andere) belangrijke vaardigheden.
2
Studiemateriaal
Het verplichte handboek is Mankiw and Taylor (2011) (verkrijgbaar in de
VUBTIEK, of voor ongeveer 65 euro op www.amazon.de; zoek op het ISBN
978-1-8448-0870-0). Ga naar de webstek voor Mankiw and Taylor (2011):
http://cws.cengage.co.uk/mankiw_taylor2/
volg de koppeling “Students” en voeg toe aan je favorieten. De vorige edities
voldoen grotendeels, maar het is je eigen verantwoordelijkheid om eventuele verschillen met Mankiw and Taylor (2011) na te gaan. Op de cursuswebstek staan
een aantal handreikingen die Mankiw and Taylor (2011) aanvullen (bijvoorbeeld
met bijkomende gegevens en gegevensbronnen). Haal de handreikingen af, druk
ze af, en lees ze als je het betrokken hoofdstuk leest.
Voor de taken heb je een computer met toegang tot een tekstverwerkingsprogramma nodig. LibreOffice—gratis af te halen op de webstek http://www.
libreoffice.org—bevat onder andere een tekstverwerkingsprogramma (Writer), een rekenbladprogramma (Calc), en een presentatieprogramma (Impress).
Het tekstverwerkingsprogramma van Google Drive voldoet ook.
Ik verwacht dat je dagelijks de economische berichtgeving in een kwaliteitskrant leest, bijvoorbeeld: De Morgen, De Tijd, De Standaard, de Financial
Times, de Wall Street Journal, of The Economist (een weekblad). 4uCampus
(4uCampus.be) biedt aanzienlijke studentenkortingen op abonnementen. De
electronische versie van de Financial Times is gratis beschikbaar via de webstuk van de universiteitsbibliotheek (www.vub.ac.be/BIBLIO/, onder ”Gegevensbanken”). Een aantal van de examenvragen zullen gebaseerd zijn op de
economische actualiteit: hou daarom een knipselmap bij. Schrijf de datum
en de bron (naam van de krant) op elk knipsel. Probeer de knipsels thematisch (bijvoorbeeld per hoofdstuk van het handboek) te organizeren. Neem je
knipselmap mee naar de werkcolleges.
Aanvullend studiemateriaal
Tijdens het semester zet ik handreikingen en koppelingen naar krantenartikels
op de cursuswebstek, en ook in de werkcolleges, practica & oefeningen kunnen de
assistenten aanvullend studiemateriaal uitdelen. Je vindt aanvullend materiaal
op de webstek van het handboek (o.a. Practice Questions) en in het werkboek
van Hakes et al. (2006) (niet verplicht).
Voorbereiding, aanwezigheid
Aandachtig lezen is essentieel om kennis te verwerven. Zorg dat je, voor je naar
de hoorcolleges en de werkcolleges, practica & oefeningen komt:
– de hoofdstukken uit Mankiw and Taylor (2011) aangegeven in de cursusplanning hebt gelezen;
– je op de cursuswebstek hebt gecontroleerd of er aankondigingen of wijzigingen zijn.
Leren heeft een belangrijke actieve en collectieve component, met name door
discussies en de confrontatie met en uitwisseling van idee¨en. Daarom is aanwe3
zigheid in de hoorcolleges en de werkcolleges, practica & oefeningen belangrijk.
Maak tijdens de colleges notities, best op ruitjespapier in A4-formaat. Breng
een vulpotlood, enkele gekleurde potloden, en een meetlat met centimeterschaal
mee. Breng tijdens de werkcolleges, practica & oefeningen ook een rekenmachine
mee. Je hoeft je handboek niet mee te brengen naar de hoorcolleges of de werkcolleges, practica & oefeningen.
Werkcolleges, practica & oefeningen
Tijdens de werkcolleges, practica & oefeningen los je, begeleid door een assistent,
de problemen en toepassingen op die aan het einde van elk hoofdstuk staan.
Breng daarom je handboek mee, en ruitjespapper op A4-formaat, een vulpotlood
en een meetlat met centimeterschaal. Je past de economische kennis die je hebt
opgedaan toe op de actualiteit, en je leert (macro-)economische gegevens
opzoeken, verwerken, en interpreteren. Aanwezigheid is belangrijk.
Wijze van examineren
Het eindresultaat voor dit opleidingsonderdeel wordt berekend als volgt:
Werkstuk 1
Werkstuk 2
Schriftelijk examen
7,5%
7,5%
85,0%
Je berekent het eindresultaat dus als: 0,075 × (resultaat voor werkstuk 1) +
0,075 × (resultaat voor werkstuk) + 0,85 × (resultaat voor schriftelijk examen)
De assistent legt de opdrachten voor de twee werkstukken uit tijdens de
werkcolleges, practica & oefeningen. De opdrachten staan ook op de webstek
van de cursus. Voor de taken is geen herkansing toegestaan in de tweede zittijd.
Het examen is schriftelijk; er is geen mondelinge voortzetting van het examen. Het examen bestaat uit een viertal vragen, elk met een gewicht van
ongeveer 25%. In de eerste vraag moet je enkele trefwoorden defini¨eren uit de
lijst die op de webstek van de cursus staat (enkel de trefwoorden met een sterretje (*)). Het doel van deze vraag is om na te gaan of je de taal der economen
accuraat kan spreken. In de drie andere vragen moet je de theorie toepassen
op een voorbeeld uit de actualiteit. Breng mee: twee pennen (blauw of zwart,
en groen), een vulpotlood, enkele gekleurde potloden (niet rood), een gom, een
lineaal met centimeterschaal, en je studentenkaart (met foto). Stop alles in een
doorzichtig hersluitbaar plastic zakje (Ziploc, 2 liter). Geen pennenzak, rekenmachine, mobiele telefoon, smartwatch, eigen papier, papieren zakdoekjes, en
eten. Een flesje water mag als je het etiket verwijdert.
Kalender van de colleges
Lees het aangeduide materiaal v´
o´
or je naar de colleges komt. De hoofdstukken verwijzen naar Mankiw and Taylor (2011). De handreikingen staan op de
cursuswebstek.
4
Week 22 (week van 10 februari 2014)
Organisatie van de cursus.
Lees aandachtig “How to read this book” (p. 17) en hoofdstukken 1 en 2. Het
inkomen van een land berekenen. Hoofdstuk 23 + handreiking. Het kaderstukje
over “Other Measures of Income” (p. 491) en de bijbehorende oefeningen 8 en
10 (p. 504) zijn geen examenstof.
Week 23 (week van 17 februari 2014)
De kosten van het levensonderhoud berekenen. Hoofdstuk 24 + handreiking.
Week 24 (week van 24 februari 2014)
Productie en groei. Hoofdstuk 25. Hans Rosling (2010), “200 Countries, 200
Years, 4 Minutes” (Gapminder and BBC4) (www.gapminder.org/). Het kaderstukje over “The Production Function” (p. 533) is examenstof.
Sparen, investeren, en het financi¨ele systeem. Hoofdstuk 26.
Week 25 (week van 3 maart 2014)
Sparen, investeren, en het financi¨ele systeem. Hoofdstuk 26 (vervolg).
De basisinstrumenten van financi¨en. Hoofdstuk 27 + handreiking.
Opgave voor werkstuk 1.
Week 26 (week van 10 maart 2014)
Werkloosheid en het natuurlijk werkloosheidspercentage. Hoofdstuk 28 + handreiking.
Werkcolleges, practica & oefeningen: geen contacturen; werken aan taak 1.
Geen college voor avondstudenten op maandag 11 maart 2013. Studenten die
dat wensen kunnen het leslokaal gebruiken om samen aan hun taak te werken.
Week 27 (week van 17 maart 2014)
Het monetaire systeem. Hoofdstuk 29 + handreiking.
Week 28 (week van 24 maart 2014)
Groei van de geldvoorraad en inflatie. Hoofdstuk 30.
Werkcolleges, practica & oefeningen: seminarie over werkstuk 1.
Week 29 (week van 31 maart 2014)
Macro-economie van een open economie. Hoofdstukken 31, 32 + handreiking.
Opgave voor werkstuk 2.
Week 30 (week van 7 april 2014)
Lentevakantie.
5
Week 31 (week van 14 april 2014)
Lentevakantie.
Week 32 (week van 21 april 2014)
Geen les op maandag 21 april 2014 (wettelijke feestdag).
Vanaf deze week valt de les voor de avondstudenten op vrijdagavond.
Week 33 (week van 28 april 2014)
Macro-economie van een open economie. Hoofdstukken 31, 32 + handreiking.
Werkcolleges, practica & oefeningen: geen contacturen; werken aan werkstuk
2. Geen college voor avondstudenten op vrijdag 2 mei 2014. Studenten die dat
wensen kunnen het leslokaal gebruiken om samen aan hun taak te werken.
Week 34 (week van 5 mei 2014)
Economische schommelingen op de korte termijn. Hoofdstuk 33 (enkel pp. 706–
713). De aggregatieve vraag en het aggregatieve aanbod. Hoofdstuk 34 + handreiking. De invloed van monetair beleid en begrotingsbeleid op de aggregatieve
vraag. Hoofdstuk 35.
Week 35 (week van 12 mei 2014)
De invloed van monetair beleid en begrotingsbeleid op de aggregatieve vraag.
Hoofdstuk 35. Monetaire Unie. Hoofdstuk 38.
Werkcolleges, practica & oefeningen: seminarie over werkstuk 2.
Week 36 (week van 19 mei 2014)
De afweging op de korte termijn tussen inflatie en werkloosheid. Hoofdstuk 36;
het kaderstukje over “Wage Curve Theory” (pp. 800–802, inclusief afbeeldingen
36.10 en 36.11) is geen examenstof.
Examenperiode (10–28 juni 2014)
Datum, tijd en plaats worden later aangekondigd op de webstek van de faculteit.
Schriftelijk examen. Bestrijkt al het materiaal vermeld in de bovenstaande
kalender (ook als we het niet tijdens de colleges hebben besproken). Er is geen
mondelinge voortzetting van het examen. Het examen bestaat uit een viertal
vragen, elk met een gewicht van ongeveer 25%. In de eerste vraag moet je
enkele trefwoorden defini¨eren uit de lijst die op de webstek van de cursus staat
(enkel de trefwoorden met een sterretje (*)). Het doel van deze vraag is om
na te gaan of je de taal der economen accuraat kan spreken. In de drie andere
vragen moet je de theorie toepassen op een voorbeeld uit de actualiteit. Breng
mee: twee pennen (blauw of zwart, en groen), een vulpotlood, enkele gekleurde
potloden (niet rood), een gom, een lineaal met centimeterschaal (15 of 20 cm),
en je studentenkaart (met foto en geplastifieerd). Stop alles in een doorzichtig
hersluitbaar plastic zakje (Ziploc, 2 liter). Geen pennenzak, rekenmachine,
6
mobiele telefoon, eigen papier, papieren zakdoekjes, eten. Een flesje water mag
als je het etiket verwijdert.
Referenties
Faile, Jr., R., Cartwright, J., and Parker, H. (2010). Getting Started with LibreOffice 3.3. LibreOffice.
Hakes, D. T., Harrison, B., and Vymatnina, Y. (2006). Workbook and Study
Guide to Economics. Thomson, London.
Hansen, W. L. (2001). Expected proficiencies for undergraduate economics
majors. Journal of Economic Education, 32(3):231–242.
Mankiw, N. G. and Taylor, M. P. (2011). Economics. South-Western Cengage
Learning, Andover, 2nd edition.
7