Masterclass – april 2012 – Eerstelijns zorg

Eerstelijns zorg
Presentatie Masterclass April 2012
Your Logo
Dit rapport is bedoeld voor de organisatie van de opdrachtgever. Verspreiding en reproductie van (delen van) dit rapport buiten de organisatie van de opdrachtgever mag uitsluitend met schriftelijke toestemming van fluent Zorgadvies.
Agenda vanavond
✓ 1
Voorstellen & verwachtingen
2
Indeling zorg Nederland
3
Ontwikkelingen eerstelijns zorg
4
Pauze
5
Verzekerde zorg
6
De eerstelijns zorgmarkt
7
Slotvragen
Plaats hier een afbeelding die
het beste de kern van je
presentatie weergeeft
Verwachtingen
Wat mogen jullie verwachten?
Wat speelt er in de eerstelijns
zorg?
De politieke keuzes ten aanzien van de
eerstelijns zorg
Nadenken over impact van beleid en
ontwikkelingen op de zorg ‘spelers’
Delen van ervaringen
Overzicht ≠ volledig: de eerstelijns zorg is grote
sector
Agenda vanavond
✓
1
Voorstellen & verwachtingen
2
Indeling zorg Nederland
3
Ontwikkelingen eerstelijns zorg
4
Pauze
5
Verzekerde zorg
6
De eerstelijns zorgmarkt
7
Slotvragen
Plaats hier een afbeelding die
het beste de kern van je
presentatie weergeeft
Indeling zorg Nederland
1e lijns zorg
 Toegankelijk zonder verwijzing
 Generalistische zorg
 ‘Poortwachtersfunctie’
 Bijv. huisarts
2e lijns zorg
 Alleen toegankelijk na verwijzing
 Specialistische zorg
 Bijv. cardiologische zorg
3e lijns zorg
 Voor zorgverstrekking aan professionele zorgverleners
 In principe niet toegankelijk voor patiënt
 Bijv. gespecialiseerd laboratorium
Care
Verschillende lijnen curatieve zorg
Indeling zorg Nederland
Verschillende lijnen
0e lijns zorg
 Niet-professionele hulpverlenering
 Bijv. zelfhulpgroepen
1e lijns zorg
 Toegankelijk zonder verwijzing
 ‘Poortwachtersfunctie’
 Bijv. huisarts
1 ½ lijns
zorg
 Substitutie van 2e lijn naar 1e lijn
 Vooral chronische aandoeningen
 Bijv. anderhalve lijnscentra
2e lijns zorg
 Alleen toegankelijk na verwijzing
 Specialistische zorg
 Bijv. cardiologische zorg
3e lijns zorg
 Voor zorgverstrekking aan professionele zorgverleners
 In principe niet toegankelijk voor patiënt
 Bijv. gespecialiseerd laboratorium
Indeling zorg Nederland
Eerstelijns zorg uitgelicht
Huisarts
Paramedici
(o.a. fysio,
ergo)
Mondzorg
(o.a. tandarts,
ortho)
Verloskundige
Eerstelijns
zorg
1e lijns
psycholoog
Apotheker
Diëtist
Logopedist
Indeling zorg Nederland
Eerstelijns zorg uitgelicht
Huisarts
Paramedici
(o.a. fysio,
ergo)
Mondzorg
(o.a. tandarts,
ortho)
Verloskundige
Eerstelijns
zorg
1e lijns
psycholoog
Apotheker
Diëtist
Logopedist
Medisch
specialist
Indeling zorg Nederland
Eerstelijns zorg uitgelicht
Huisarts
Paramedici
(o.a. fysio,
ergo)
Mondzorg
(o.a. tandarts,
ortho)
Verloskundige
Eerstelijns
zorg
1e lijns
psycholoog
Apotheker
Diëtist
Logopedist
Medisch
specialist
Agenda vanavond
1
Voorstellen & verwachtingen
2
Indeling zorg Nederland
✓ 3
Ontwikkelingen eerstelijns zorg
4
Pauze
5
Verzekerde zorg
6
De eerstelijns zorgmarkt
7
Slotvragen
Plaats hier een afbeelding die
het beste de kern van je
presentatie weergeeft
Ontwikkelingen eerstelijns zorg
Landelijk beleid
Ontwikkelingen eerstelijns zorg
Spanningsveld vraag en aanbod
Vergrijzing & comorbiditeit leiden
tot toename zorgvraag 1e lijn
Spanningsveld
toegankelijkheid en
groeiende zorgvraag
Toename vrouwelijke huisartsen/
tandartsen & parttimers
Efficiëntere organisatie 1e lijn nodig
•
•
Schaalvergroting
Taakdelegatie
o Praktijkassistente
o POH
o Physician assistant
o Nurse practitioner
Ontwikkelingen eerstelijns zorg
Keten DBC’s en zorggroepen
 Programmatische, ziektegerichte benadering van
chronische ziekten
o Multidisciplinaire benadering  Stimulans kwaliteit
o Collectieve bekostiging
o Reeds ingevoerd voor: diabetes, CVR, COPD
 Keten DBC’s stimuleren nieuwe organisatievormen
o Zorggroepen ↑
o Groepspraktijken ↑ (nu >50% van huisartsen)
o Samenwerking 1e lijn onderling
o Samenwerking met 2e lijn (1½ lijn)
 Rol huisarts verandert:
o Van behandelaar naar manager praktijk
o Van poortwachter naar aansturing zorgproces
Ontwikkelingen eerstelijns zorg
Veronderstelde effecten op kosten
+
Schaalvergroting
Overheadkosten
+
Efficiency
Vergrijzing
+
+
Inschrijf- en
consulttarieven
+
-
Kosten eerstelijns
zorg
+
+
Meer chronisch zieken
Medische technologie
Praktijkondersteuners
+
+
Ketenzorg
Specialisatie huisartsen
+
+
Preventie
Substitutie tweede lijn
-
Kosten totale
zorgsector
Ontwikkelingen eerstelijns zorg
Bezuinigingen
Algemene trend in beleid gezondheidszorg: meer met minder
Bezuinigingen 2012: consequenties zorgaanbieders
 Op het budget huisartsen: Jaarlijks €98 miljoen
 2Op het budget logopedie: €5 miljoen
 Op het budget verloskunde: €2 miljoen
Beheersingsmaatregelen
 Stimuleren praktijken tot taakdelegatie
 Stimuleren bevolking tot zelfmanagement
 Preventieve maatregelen (lange termijn)
Ontwikkelingen eerstelijns zorg
Bekostiging huisartsenzorg
Herzien bekostigingsstructuur?
• Te hoog consulttarief is prikkel
om (te) veel consulten te doen
• Te hoog inschrijftarief nodigt uit
tot passiviteit
Nu:
• Inschrijftarief per patiënt
• Consulttarief per consult
• Modules:
• Vergoeding POH
• Populatie gebonden vergoeding
• Modernisering & Innovatie (M&I)
• Integrale bekostiging diabetes, COPD en CVR.
Ontwikkelingen:
• Verdere doorvoering integrale bekostiging
• Mogelijke wijziging inschrijf- en consulttarieven
in resultaat gebonden vergoeding
• Gedeeltelijke verdwijning module M&I vanwege
overlap met integrale bekostiging.
•
Sturen op kwaliteit in plaats van
volume
Ontwikkelingen eerstelijns zorg
Bekostiging mondzorg
Per 1 januari 2012 invoering van vrije prijzen in de mondzorg
• Verdere doorvoering van marktwerking in de sector
• Zorgaanbieders stellen zelf hun prijs vast aan de hand van prestatielijst
• Eisen vanuit VWS omtrent registratie, declaratie en transparantie
o Publicatie prijzen
o Publicatie kwaliteitsinfo
Kansen en uitdagingen eerste lijn
Jullie visie
Als je kijkt naar de ontwikkelingen die zijn geschetst:
• Waar liggen voor (ondernemende) eerstelijns
zorgaanbieders de kansen voor de komende jaren?
• Waar liggen voor eerstelijns zorgaanbieders de
uitdagingen voor de komende jaren?
‘Zorg die werkt’
De 9 aandachtsgebieden
Uitdagingen eerste lijn
De huidige vraag vanuit de markt
Kostenbeheersing
o Vaststellen tarieven
o Praktijk draaiende houden bij
afnemende baten per verrichting
Management groepspraktijken
o Structureel probleem in 1½ lijn
o Weinig bekend over optimale vorm
samenwerking
Kwaliteitseisen
o Toenemend toezicht IGZ
o Media-aandacht bij blunders
Relatiemanagement
o Toenemende rol zorgverzekeraars
Uitdagingen eerste lijn
De huidige vraag vanuit de markt
“Het grootste deel van de huisartsen zegt: ‘Ik wordt gewoon manager. Ik moet mijn
praktijkondersteuner, mijn nurse practitioner en mijn assistent gaan managen en ik ben
helemaal niet meer bezig met de zorg.’ Dat is hun frustratie.”
(Ministerie van VWS)
Agenda vanavond
1
Voorstellen & verwachtingen
2
Indeling zorg Nederland
3
Ontwikkelingen eerstelijns zorg
✓ 4
Pauze
5
Verzekerde zorg
6
De eerstelijns zorgmarkt
7
Slotvragen
Plaats hier een afbeelding die
het beste de kern van je
presentatie weergeeft
Agenda vanavond
1
Voorstellen & verwachtingen
2
Indeling zorg Nederland
3
Ontwikkelingen eerstelijns zorg
4
Pauze
✓ 5
Verzekerde zorg
6
De eerstelijns zorgmarkt
7
Slotvragen
Plaats hier een afbeelding die
het beste de kern van je
presentatie weergeeft
Verzekerde zorg
Een vanzelfsprekendheid?
Verzekerde zorg
Eerstelijns zorg verzekerd?
• Huisarts
• Verloskundige zorg/
kraamzorg
• Gratis
bevolkingsonderzoek
• Griepprik risicogroepen
Wettelijke verplicht:
Basisverzekering
Verplicht eigen risico
€220
Optioneel:
Aanvullende
verzekering
Onder andere:
• Geneeskundige zorg door
medisch specialisten
• Verblijf ziekenhuis
• Geneeskundige GGZ
• Ziekenvervoer
• Fysiotherapie, logopedie,
etc.
• Mondzorg tot 18 jaar
Bijvoorbeeld:
• Tandheelkundige zorg
• Fysiotherapie
Verzekerde zorg
Landelijke veranderingen basispakket 2012
1
Volwassenen betalen eerste 20 fysiotherapiebehandelingen zelf.
Langdurige fysiotherapie wordt bij enkele aandoeningen niet meer vergoed.
2
Vergoeding aantal consulten bij eerstelijns psycholoog wordt teruggebracht van 8 naar 5.
3
Behandeling van aanpassingsstoornissen (psychische stress bij belangrijke gebeurtenissen)
wordt niet meer vergoed.
4
Dieetadvies wordt niet meer vergoed (behalve als onderdeel van ketenzorg).
5
Kosten voor ondersteunende middelen om te stoppen met roken worden niet meer vergoed.
6
Maagzuurremmers worden niet meer vergoed (behalve in injectievorm of bij chronisch gebruik).
7
Eigen bijdrage voor volwassenen voor tweedelijns GGZ ingevoerd.
Agenda vanavond
1
Voorstellen & verwachtingen
2
Indeling zorg Nederland
3
Ontwikkelingen eerstelijns zorg
4
Pauze
5
Verzekerde zorg
✓ 6
7
De eerstelijns zorgmarkt
Slotvragen
Plaats hier een afbeelding die
het beste de kern van je
presentatie weergeeft
De eerstelijns zorgmarkt
De zorgmarkt
De eerstelijns zorgmarkt
Landelijk beleid
De eerstelijns zorgmarkt
Zorgverzekeraars
Zorgaanbieder
Dit speelt bij o.a:
• Fysiotherapie
• Mondzorg
• Ketenzorg
(Géén huisartsenzorg!)
Zorgconsument
Zorgverzekering
Zorgverzekeraar
De eerstelijns zorgmarkt
Belangen van de partijen
Zorgaanbieder
Kwaliteit
Volume
Honorering
Zorgconsument
Kwaliteit
Toegang
Vergoeding
Zorgverzekeraar
Kwaliteit
Klantenbinding
Kostenbeheersing
Optimale informatievoorziening
Motivaction 2010:
 Dekking door verzekering (samen met afstand) belangrijkste reden om voor zorgaanbieder te
kiezen
 Belang zorgverzekering neemt toe t.o.v. belang kwaliteits- en keuzeaspecten
 Contractering zorg door zorgverzekeraar dus van groot belang voor zorgaanbieder!
De eerstelijns zorgmarkt
Effecten zorgpartijen
Drie groepen:
• Zorgaanbieders
• Zorgconsumenten
• Zorgverzekeraars
Opdracht:
1. Bedenk samen welke effecten de veranderingen in
de basisverzekering hebben voor jouw zorgpartij.
2. Wat betekent dit voor de verhoudingen in de
driehoek?
Verzekerde zorg
Veranderingen basispakket 2012
1
Volwassenen betalen eerste 20 fysiotherapiebehandelingen zelf.
Langdurige fysiotherapie wordt bij enkele aandoeningen niet meer vergoed.
2
Vergoeding aantal consulten bij eerstelijns psycholoog wordt teruggebracht van 8 naar 5.
3
Behandeling van aanpassingsstoornissen (psychische stress bij belangrijke gebeurtenissen)
wordt niet meer vergoed.
4
Dieetadvies wordt niet meer vergoed (behalve als onderdeel van ketenzorg).
5
Kosten voor ondersteunende middelen om te stoppen met roken worden niet meer vergoed.
6
Maagzuurremmers worden niet meer vergoed (behalve in injectievorm of bij chronisch gebruik).
7
Eigen bijdrage voor volwassenen voor tweedelijns GGZ ingevoerd.
De eerstelijns zorgmarkt
Dilemma’s
Zorgaanbieders:
• Wat als de verzekeraar je minder wil betalen dan jij ervoor vraagt?
• Wat als je patiënt expliciet aangeeft alleen díe behandeling te willen, terwijl jij een
andere voorschrijft/beter vindt?
Zorgconsumenten:
• Wat als jouw arts hogere prijzen vraagt dan jouw verzekering vergoedt?
• Zou je écht overstappen?
• Weet jij precies wat je polisvoorwaarden zijn?
• Vergelijk je eerstelijns aanbieders echt op prijs en/of kwaliteit?
Zorgverzekeraars:
• Wat als een zorgaanbieder waarmee je een contract sluit kwalitatief discutabele
zorg verleent?
• En wat als dit de enige tandprotheticus in een ruraal gebied is?
• Wat als er geen fysiotherapeut is in een gebied is te vinden die zorg van voldoende
kwaliteit biedt?
De eerstelijns zorgmarkt
Wat kunnen wij hiermee?
Zorgmarkt ≠ ‘eerlijke’ markt
Vraag overstijgt (straks) aanbod
‘Supplier-induced demand’
Kennisachterstand patiënt
Machtige zorgverzekeraars (fusies)
Prijs/kwaliteitsprincipes gaan (nog) niet
altijd op
Grote invloed overheid
Ondersteuning in
relatiemanagement
Bewustwording zorgaanbieder van spel
van marktwerking in zorg
Bewustwording van spelregels
Hierop inspelen bij naar buiten treden:
helder communiceren zorgaanbod
Onderhandelen
Agenda vanavond
1
Voorstellen & verwachtingen
2
Indeling zorg Nederland
3
Ontwikkelingen eerstelijns zorg
4
Pauze
5
Verzekerde zorg
6
De eerstelijns zorgmarkt
✓ 7
Slotvragen
Plaats hier een afbeelding die
het beste de kern van je
presentatie weergeeft
Slotvragen?

Download Report