Bijlage 9 Rapport gebiedsverkenning Oud Strijp

A
gemeente Eindhoven
versie 20140523
Gebiedsverkenning
Maatschappelijk Vastgoed
Oud-Strijp
April 2014
April 2014
Gebiedsverkenning
Oud-Strijp -
Colofon
Uitgave
Gemeente Eindhoven
Datum
april 2014
gemeente Eindhoven
A
gemeente Eindhoven
Inhoudsopgave
Colofon------------------------------------------------------------------------------------2
Inhoudsopgave -------------------------------------------------------------------------3
1
1.1
1.2
1.3
1.4
Inleiding ----------------------------------------------------------------------------------4
Inleiding gebiedsverkenningen ------------------------------------------------------4
Het gebied van deze verkenning: Oud Strijp --------------------------------------4
Leeswijzer---------------------------------------------------------------------------------4
Verantwoording -------------------------------------------------------------------------5
2
2.1.1
2.1.2
2.1.3
2.2
2.2.1
Gebiedsschets ---------------------------------------------------------------------------5
Strijp binnen de ring --------------------------------------------------------------------6
Strijp Zuid ---------------------------------------------------------------------------------6
Strijp S -------------------------------------------------------------------------------------7
Rol van de gemeente -------------------------------------------------------------------8
Rol van de gemeente in Oud-Strijp --------------------------------------------------9
3
Bouwstenen voor Oud-Strijp --------------------------------------------------------9
4
4.1
4.2
4.2.1
4.2.2
Gebiedsverkenning ------------------------------------------------------------------ 10
Activiteiten en gemeentelijk maatschappelijk vastgoed---------------------- 10
Wat is er in Oud-Strijp ---------------------------------------------------------------- 11
Activiteiten ----------------------------------------------------------------------------- 11
Maatschappelijk vastgoed----------------------------------------------------------- 11
5
Constatering gemeente Eindhoven ---------------------------------------------- 14
6
6.1
6.2
Kansen en bedreigingen ------------------------------------------------------------ 14
Kansen ----------------------------------------------------------------------------------- 15
Bedreigingen --------------------------------------------------------------------------- 15
7
7.1
7.2
Proces: realiseren gebiedsvisie---------------------------------------------------- 16
Co-creatie: wat is dat en met wie doe je dat? ------------------------------------ 16
Co-creëren in Oud-Strijp ------------------------------------------------------------- 16
8
Tot slot ---------------------------------------------------------------------------------- 17
9
Bijlagen --------------------------------------------------------------------------------- 17
April 2014
Gebiedsverkenning
Oud-Strijp -
1
Inleiding
1.1
Inleiding gebiedsverkenningen
De gemeente Eindhoven wil graag haar beleidsdoelstellingen realiseren op het
terrein van onderwijs, jeugd, cultuur, sport en welzijn. En op het gebied van
maatschappelijke activiteiten. De gemeente streeft daarom naar een optimale mix
van voorzieningen op gebiedsniveau door gemeentelijk maatschappelijk vastgoed
gericht in te zetten, in samenhang met het vastgoed van samenwerkingspartners.
Hiervoor is een actueel en volledig beeld nodig van de maatschappelijke activiteiten
die er in een gebied al zijn, de maatschappelijke activiteiten waaraan behoefte is en
de huisvesting van deze activiteiten. Deze gebiedsverkenningen dragen bij aan een
beter inzicht in de financiële als maatschappelijke ontwikkelingen in relatie tot het
(gemeentelijk) maatschappelijk vastgoed.
Alle sectoren die betrokken zijn bij de totstandkoming van deze gebiedsverkenning
hebben minder (financiële) middelen. Daarom wil de gemeente maatschappelijk
vastgoed zo effectief en efficiënt mogelijk inzetten en afstemmen op de behoefte in
een gebied.
1.2
Het gebied van deze verkenning: Oud Strijp
Per wijk brengt de gemeente de maatschappelijke activiteiten (vraag) en het
maatschappelijk vastgoed (aanbod) in kaart. Hierbij worden ook sportactiviteiten
betrokken, omdat de gemeente de sportparticipatie wil verhogen om bij te dragen
aan het gezondheidsniveau. Deze verkenning gaat over de wijk Oud Strijp in het
stadsdeel Strijp. We hebben de bij ons bekende gegevens verzameld en waar
mogelijk met elkaar verbonden. Deze informatie is vervolgens vertaald naar een
gemeentelijk beeld van het gebied en van de rol die de gemeente zou kunnen spelen
in de samenwerking met de externe partijen. Deze verkenning is een eerste aanzet.
1.3
Leeswijzer
In hoofdstuk 2 leest u enkele kerngegevens over Oud Strijp. Ook gaat het hoofdstuk
in op de rol die de gemeente voor zichzelf ziet bij deze wijk. Hoofdstuk 3 gaat over de
bouwstenen in Oud Strijp die kunnen dienen als uitgangspunt voor de co-creatie.
Vervolgens komt in hoofdstuk 4 het proces van de gebiedsverkenning aan de orde:
Welke informatie hebben we verzameld en hoe verhoudt die zich tot het
gemeentelijke beleid? De huidige situatie brengen we volledig in beeld. In hoofdstuk
5 geven we onze constatering over het gebied. Hoofdstuk 6 laat de kansen en
bedreigingen van het gebied zien. In hoofdstuk 7 leest u hoe we komen tot een
gezamenlijke invulling van de gewenste situatie.
4
gemeente Eindhoven
A
1.4
gemeente Eindhoven
Verantwoording
De gemeente nam het initiatief voor deze integrale gebiedsverkenning en
verzamelde eerst alle interne informatie over het gebied. De sectoren Grond en
Vastgoed, Gebiedsontwikkeling, Mens en Maatschappij, Sport en Bewegen en
Economie en Cultuur verzamelden de andere relevante gegevens. Daarna volgde een
toets van de interne gebiedsverkenning, met aanvullingen uit het gebied zelf.
Dit leidde tot een totaalbeeld van wat er is, wat er zou moeten zijn en hoe we met
elkaar kunnen zorgen dat het er komt. Daarbij is de gemeente slechts één van de
stakeholders in de stad naast samenwerkingspartners zoals wijk- en
bewonersorganisaties, besturen van VTA’s (vrijetijdsaccommodaties), SPIL-centra
(een alomvattend concept voor peuterwerk, kinderopvang, basisonderwijs en
jeugdgezondheidszorg), corporatiebesturen, school- en sportverenigingsbesturen en
welzijnspartners.
2
Gebiedsschets
Het gebied Oud-Strijp ligt binnen de Ring ten westen van het centrum. De wijk
bestaat uit 3 gebieden (Strijp binnen de Ring, Strijp Zuid en Strijp S) met in totaal zes
buurten:
Gebied
Strijp binnen de ring
Strijp Zuid
Strijp S
Buurten
Het Schoot
Philipsdorp
Schouwbroek
Eliasterrein/ Vonderkwartier
Engelsbergen
Strijp S
April 2014
Gebiedsverkenning
Oud-Strijp -
Leefstijlen
De afspiegeling van de leefstijlen in Oud-Strijp komt overeen met die van de
gemeente Eindhoven. Alle kleuren zijn min of meer in gelijke mate vertegenwoordigt.
2.1.1
Strijp binnen de ring
Het gebied Strijp binnen de ring, kortweg Strijp Binnen, bestaat uit drie buurten,
Philipsdorp, Schouwbroek en het Schoot. Het gebied wordt begrensd door het
voormalige Philipscomplex Strijp S en het Philipsstadion, de binnenring, de rondweg,
Willemstraat, Strijpsestraat en Hastelweg.
De historische bebouwing langs de oude wegen en aan het St. Trudoplein kenmerken
Strijp Binnen. Het gebied heeft veel particulier woningbezit, winkels en kleine
bedrijvigheid. Grenzend aan deze historische structuur zijn in de loop van de
afgelopen eeuw kleine woonbuurten gebouwd. Dat geeft een gevarieerd beeld van
arbeiderswijken uit de eerste helft van de vorige eeuw, gerenoveerde buurten en een
aantal meer recente woongebiedjes.
Strijp Binnen heeft 5.433 inwoners die 2.744 woningen en wooneenheden bewonen.
De bevolkingssamenstelling wijkt nauwelijks af van het stedelijk gemiddelde.
Vergeleken met de stad heeft Strijp Binnen een klein aandeel eigen woningbezit.
Opvallend is verder dat het gebied veel woningen heeft van vóór 1945 of van ná
1970. De tussen liggend periode is nauwelijks vertegenwoordigd.
Philipsdorp
Philipsdorp is een wijkvernieuwingsgebied. Woonbedrijf gaat gefaseerd 770
woningen renoveren en de gemeente knapt parallel aan de renovaties de openbare
ruimte op. Daarnaast was Philipsdorp tot voor kort ook een zogenaamd actiegebied,
een gebied dat extra aandacht kreeg. Er is geen sprake meer van ernstige integrale
problematiek. Daarom wordt Philipsdorp in 2013 en 2014 afgeschaald naar een
regulier gebied, wel met de opdracht om de fysieke wijkvernieuwing af te maken.
Schouwbroek en het Schoot
De buurten Schouwbroek en het Schoot vormen een geheel dat lastig apart te
beschrijven is, ook omdat er tot op heden weinig analyse van gedaan is.
In het gebied zijn allerlei vrijwilligers actief. Zoals in de grote (buurt)speeltuin en die
geheel op vrijwilligers draait of in De Meerpaal waar activiteiten voor ouderen
worden georganiseerd.
Door de verkoop van woningen door Trudo verandert de sociaal economische situatie
in de buurt.
2.1.2
Strijp Zuid
Strijp Zuid omvat drie woongebieden: Vonderkwartier, Eliasterrein en Engelsbergen.
Het gebied wordt begrensd door de rondweg, Hastelweg, Strijpsestraat, Willemstraat
en Mauritsstraat, Mecklenburgstraat en het Genderpark. Kenmerkende voorzieningen
zijn het woonzorgcentrum Vonderhof, de vestiging van het Summa College aan de
6
gemeente Eindhoven
A
gemeente Eindhoven
Karel Martelweg, het Montessori College aan de Habsburglaan en (grenzend aan het
gebied) het woonzorgcentrum Engelsbergen.
Het totale gebied heeft 3.700 inwoners en bijna 2.000 woningen en/of
wooneenheden. Met betrekking tot de bevolkingssamenstelling valt een kleine
ondervertegenwoordiging van 65-plussers op. Ten aanzien van de woningen is
opvallend dat de wijk relatief veel eigen woningen en meergezinswoningen heeft en
dat vrijwel alle woningen dateren uit de periode van voor 1945 of na 1970.
Eliasterrein / Vonderkwartier
Het Eliasterrein heeft een strook van deels vooroorlogse woningen en bedrijfjes langs
de Strijpsestraat. Op het binnenterrein waar de textielfabriek van Elias heeft gestaan
is na 1970 een wooncomplex gebouwd met voornamelijk huur- en koopwoningen uit
de sociale sector.
Het Vonderkwartier is een wijk met de typische particuliere bouw uit de dertiger jaren
en kent veel eigen woningbezit en particuliere verhuur, onder andere in de vorm van
kamerverhuur.
Engelsbergen
Engelsbergen is op een strook langs de Hastelweg en de rondweg na, een naoorlogs
woongebied. Een groot deel van de woningen bestaat uit moderne eigen woningen
van na 1970. De strook aan de Hastelweg en de rondweg is een meer gemengd
gebied met bedrijven, kantoortjes, scholen en woningen. Hierbinnen liggen o.a. het
binnenwijkse bedrijventerrein van de Scherpakkerweg.
2.1.3
Strijp S
Strijp-S is het gebied dat begrensd wordt door de Beukenlaan, de Kastanjelaan, de
Lindenlaan en de spoorlijn. Het gebied doet mee in de ontwikkeling van een groter
gebied namelijk de Spoorzone en is een herontwikkelingsgebied. Het oude
industriële Philipsterrein wordt een woon-, verblijf- en werkgebied met een
industriële uitstraling. Strijp S wordt ontwikkeld vanuit een veelzijdig aanbod van
kunst en cultuur en creatieve industrie. Het thema is creatief klimaat. Huisvesting van
bedrijven en sport- en cultuuractiviteiten gebeurt vaak gemixt. Met de 500 (kleine)
bedrijven die huren is de (tijdelijke) ruimte bijna vol, vaak startende creatieve
ondernemers. Ook enkele grote bedrijven hebben zich gehuisvest op Strijp-S of gaan
zich daar huisvesten, bijvoorbeeld ING.
Oude fabrieken worden omgevormd tot meerlaagse wooncomplexen, van:
stadwoning, lofts tot sociale huurappartementen en hebben een commerciële plint,
vooral gericht op creatief en design. Sinds één jaar is het gebied bewoond. De
bewoners zijn veelal tweeverdieners. De eerste buurtvereniging ontstaat.
De voorzieningen in de buurt zijn beperkt en vaak van tijdelijke aard of op tijdelijke
locaties en cultureel of horeca. Bewoners gebruiken de voorzieningen in de
omliggende wijken. Er is geen supermarkt. Er zijn plannen voor een foodcourt en een
gezondheidscentrum. Er is volop ruimte voor sociale ontmoeting bij commerciële en
semicommerciële partijen, zoals te nomen het Café Allee met Robin Hood constructie,
het PopEi café en het Natlab met het restaurant en bioscoop Plaza Futura. Er zijn
April 2014
Gebiedsverkenning
Oud-Strijp -
cultuurhallen, waar grote culturele evenementen worden gehouden en de populaire
Feelgoodmarket. De culturele voorzieningen en activiteiten in Strijp-S trekken veel
publiek uit de hele stad en de regio met belangstelling voor cultuur en design.
Het gebied is goed bereikbaar met openbaar vervoer met een busbaan op de
Philitelaan, die het gebied doorkruist en het station de Beukenlaan aan de
Noordoostzijde. Parkeren is betaald mogelijk tegen binnenstadprijzen in de
parkeergarage in het gebied. Er zal nog parkeergelegenheid gecreëerd worden in de
plint van het Veemgebouw. De innovatie op Strijp-S richt zich ook op mobiliteit en er
zijn plannen voor bv. deelfietsen en -auto’s voor bewoners/bezoekers.
Diverse partijen hebben bezit in het Strijp-S gebied, onder andere de gemeente met
het Natlab, Trudo met het Klokgebouw en (sociale huur-) woningen, Volker Wessels
met bedrijfspanden en grond en ook Woonbedrijf heeft woningen in het gebied.
Diverse gebouwen worden nog commercieel aangeboden zoals gebouw SFH en SFJ
(met cleanrooms) en het SX gebouw. Er staan nog 3 nieuwe gebouwen in de planning
naast het spoor gericht op woningbouw met commercie in de plint.
2.2
Rol van de gemeente
De rol van de overheid en dus ook van de gemeente Eindhoven verschuift van een
overheid die alles bepaalt (government) naar beleid dat wordt ontwikkeld in coalities
(governance). In governance staat de gebruiker centraal. In een coalitie kan de
gemeente verschillende rollen aannemen. Binnen coalities in het domein van
maatschappelijke voorzieningen onderscheidt Van Leent (2012) vier rollen voor de
gemeente.
Ze zijn geordend naar twee dimensies, te weten “hardware” (hoe actief stuurt de
gemeente op het vastgoed) en “software” (hoe actief stuurt de gemeente op
programma’s en subsidie).
8
gemeente Eindhoven
A
gemeente Eindhoven
Leidinggevende gemeente: deze vervult een actieve rol. Ze initieert, coördineert en
selecteert partijen waarmee ze samen wil werken. Ze kan de leidende rol zelf
ambiëren of kan deze opgelegd krijgen (burgers en maatschappelijke partners gaan
er vanuit dat gemeente deze rol oppakt) onder het motto “daar hebben we de
overheid toch voor?”.
Voorwaardenscheppende gemeente: staat haaks op de leidinggevende gemeente en
initieert en coördineert juist niet, maar laat ze over aan de bedrijven, instellingen en
particulieren. Ondersteunen kan de gemeente hierin wel. ‘Slapende’ initiatieven en
ambities worden losgemaakt en waar mogelijk met elkaar verbonden.
Accommoderende gemeente: hier ontstaat de overeenkomst met de openbare
ruimte. De gemeente zoekt binnen iedere wijk naar aantrekkelijke plekken waar
burgers, instellingen en bedrijven elkaar kunnen treffen voor uiteenlopende
activiteiten. Ze laat de verantwoordelijkheid voor activiteiten en programma’s bij de
partijen zelf.
Programmerende gemeente: deze staat tegenover de accommoderende gemeente en
concentreert zich op programma’s en activiteiten. Instrument hiervoor is bijvoorbeeld de subsidieverordening, waarmee de gemeente de meest geschikte partij
selecteert en afspraken maakt om haar maatschappelijke doelen te bereiken.
2.2.1
Rol van de gemeente in Oud-Strijp
Voor de gebiedsverkenningen zoekt de gemeente de samenwerking met haar
partners in het gebied. En ziet de gemeente voor zich zelf een voorwaardenscheppende rol weggelegd.
3
Bouwstenen voor Oud-Strijp
De gemeente heeft op verschillende onderwerpen beleid voor de stad. De gemeente
wil dit beleid op een goede wijze vertaald krijgen in de wijk. Hoe zorg je voor een
goede uitvoering van het beleid in de wijk Oud-Strijp? De hiervoor gegeven gebiedsschets dient daarbij als uitgangspunt, samen met een overzicht wat er al in de wijk
aanwezig is en wat er nog ontbreekt (hoofdstuk 4).
-
-
De gemeente wil een netwerk van ontmoetingsplaatsen voor sociaalmaatschappelijke activiteiten over de hele stad. Dit betekent niet dat er
automatisch in elke buurt een ontmoetingsplaats moet zijn.
De gemeente wil de sportparticipatie verhogen en zo ook bijdragen aan het
gezondheidsniveau in de wijk. Onder andere door inzet van Sportformule
Eindhoven. Deze formule wil het bewegingsonderwijs bij het basis- en speciaal
onderwijs verbeteren, de doorontwikkeling van verenigingen aanjagen en het
April 2014
Gebiedsverkenning
Oud-Strijp -
-
-
4
maatschappelijk verantwoord ondernemen door bedrijven ten behoeve van
sport vergroten. Uiteindelijk leidt dat tot een stijgende sportparticipatie,
waardoor er meer maatschappelijk rendement op accommodaties, activiteiten en
sportgebieden wordt gerealiseerd aangevuld met een optimale sociale cohesie
op wijkniveau.
De gemeente nodigt sportverenigingen uit om, in het verlengde van hun
kernactiviteiten, de maatschappelijke focus nog verder te verbreden naar en voor
hun (directe) omgeving. Het komend jaar beginnen we met die
sportverenigingen die zélf aangeven daaraan toe te zijn om het vervolgens op
langere termijn (vraaggericht) uit te breiden naar alle sportverenigingen
De gemeente ziet voor haar partners en voor haar zelf een Oud-Strijp rol
weggelegd.
Gebiedsverkenning
De gemeente heeft veel informatie over gebieden, wijken en buurten, deze gegevens
zijn echter over de hele organisatie verspreid. De eerste stap is dus om beschikbare
informatie uit de organisatie op te halen en deze te bundelen. Vervolgens wordt
beoordeeld of de informatie actueel en compleet is.
4.1
Activiteiten en gemeentelijk maatschappelijk
vastgoed
Per gebied brengen we activiteiten in kaart en welke maatschappelijk vastgoed in het
gebied zitten. De gemeente onderscheidt 5 type activiteiten. Elke activiteit draagt bij
aan een of meerdere gemeentelijke doelstellingen:
1 sociaal-maatschappelijke activiteiten: gericht op meedoen en participeren;
2 sportactiviteiten: bevorderen van sport en bewegen
3 economische activiteiten (niet meegenomen in deze verkenningen, hebben geen
rol in maatschappelijk vastgoed):
4 culturele activiteiten: dragen bij aan culturele participatie en educatie van
bewoners
5 leefbaarheidsactiviteiten: behouden en verbeteren van de leefbaarheid in een
gebied
NB. Ondernemers welke commerciële doelstellingen nastreven en hun activiteiten
hierop afstemmen, ook al zijn deze op sociaal-maatschappelijk gebied (zorg- en
kinderopvang) komen in eerste instantie niet in aanmerking voor huisvesting in
gemeentelijke (maatschappelijke) accommodatie en worden daarom verwezen naar
de vrije markt.
Voordat we tot de inventarisatie overgaan is het goed om ook het begrip
maatschappelijk vastgoed duidelijk te definiëren:
10
gemeente Eindhoven
A
gemeente Eindhoven
Maatschappelijk vastgoed is verwant aan het begrip publiek vastgoed. Deze termen
komen vaak in het spraakgebruik met elkaar overeen, maar hebben nader beschouwd
in de kern een verschillende betekenis.
Van Leent (2012) geeft aan dat onder het begrip publiek vastgoed het vastgoed met
een publieksfunctie moet worden verstaan. De financiering met betrekking tot het
vastgoed speelt hierbij eveneens een belangrijke rol om de scheiding tussen publiek
en maatschappelijk vastgoed te duiden. Publiek vastgoed (zoals een bakkerij) wordt
‘particulier’ gefinancierd, terwijl maatschappelijk vastgoed (zoals scholen) via
collectieve middelen worden gefinancierd.
Uiteindelijk is de definitie die door Van Leent (2012) gegeven kan worden aan het
begrip maatschappelijk vastgoed “het vastgoed dat nodig is om collectief
gedefinieerde doelen te realiseren. Dat vastgoed kan een publieksfunctie hebben,
zoals bij een school, maar kan ook privaat van aard zijn, zoals bij sociale
woningbouw”.
Daarmee is de definitie primair een beleidsmatig en bestuurskundig vraagstuk,
waarbij de verhouding tussen de in te zetten middelen en de te realiseren effecten zo
goed mogelijk afgestemd moet worden.
4.2
Wat is er in Oud-Strijp
4.2.1
Activiteiten
In Oud-Strijp zijn veel uiteenlopende sociaal-maatschappelijke activiteiten
geïnventariseerd. Per activiteit bracht de gemeente in kaart of deze activiteiten
buurt-/wijk-, gebieds-, stedelijk of regionaal/landelijk georiënteerd zijn. Ook is
bepaald of en in welke mate een activiteit bijdraagt aan de gemeentelijk
geformuleerde beleidsdoelstellingen. Het overzicht met gewaardeerde activiteiten
vindt u in bijlage 3.
4.2.2
Maatschappelijk vastgoed
In de wijk heeft de gemeente verschillende ontmoetingsplekken in eigendom. U
vindt deze terug op de ontmoetingskaart Oud-Strijp.
April 2014
Gebiedsverkenning
Oud-Strijp -
Fig. Ontmoetingskaart Oud-Strijp, maatschappelijk vastgoed Gemeente Eindhoven.
Eigendom gemeente
Een deel van de activiteiten vindt plaats/heeft plaatsgevonden in maatschappelijk
vastgoed van de gemeente Eindhoven.
Adres
Frederiklaan 163
Iepenlaan 40
Kastanjelaan 500 (Schootsestraat 5)
Klipperstraat 1
Schouwbroekseweg 7
Accommodatie
Buurthuis met diverse activiteiten
VTA Bellefort
Natlab 2.0
Gymzaal
Salto basisschool "De Bergen"
BVO m2
Ca. 1.761 m2
Ca. 872 m2
Ca. 4.961 m2
Ca. 458 m2
Ca. 1.535 m2
Strijp binnen de ring, Philipsdorp
VTA, Frederiklaan 173 / Lindenlaan 1b
De meeste activiteiten in deze VTA zijn stadsgericht. Er zijn nauwelijks sociaal
maatschappelijke activiteiten op buurt- of wijkniveau. Ook de cultureelmaatschappelijke activiteit (Keramische technieken) is op stedelijkniveau. De vraag is
of dergelijke activiteiten thuis horen in een gebouw dat in de basis bedoeld is voor
sociaal maatschappelijke (ontmoetings-)activiteiten. Hierover dient een besluit te
komen.
VTA Bellefort, Iepenlaan 40
In de VTA Bellefort, gehuurd door Lumens, worden verschillende sociaalmaatschappelijke activiteiten georganiseerd. Een groot deel daarvan is wijk- en buurt
gericht. Daarnaast maken de Apolitische en de Tamilse gemeenschap gebruik van de
VTA voor hun godsdienstactiviteiten. Deze kennen een stedelijke oriëntatie. Er lijkt
qua programmering nog ruimte in de avonden en weekenden.
12
gemeente Eindhoven
A
gemeente Eindhoven
Strijp binnen de ring, Schouwbroek
Speeltuin St Trudo / Wijkgebouw Kraaiennest St. Trudostraat 10b
De speeltuin is het hele jaar open en van het wijkgebouw maken KBO en de
postduivenvereniging gebruik.
Strijp S
NatLab, Kastanjelaan 500
Het voormalige natuurkundig laboratorium van Philips is tegenwoordig een culturele
hotspot van Eindhoven in eigendom van de gemeente. Plaza Futura is hier
gehuisvest, net als Broet en Baltan. Ook is er een restaurant in gevestigd. Toekomstig
neemt St. Lucas een ander deel van het voormalige laboratorium in gebruik.
Maatschappelijk vastgoed derden
De gemeente is niet de enige partij die maatschappelijk vastgoed in de stad bezit.
Voor zover de gemeente de informatie heeft over het maatschappelijk vastgoed van
derden is dit opgenomen in de ontmoetingskaart. In de co-creatie met de partners in
de stad is een van de eerste stappen het overzicht aanvullen en actualiseren.
Strijp binnen de ring, Philipsdorp
De Passaat/Hof van Strijp Strijpsestraat 144-30
De Passaat/Hof van Strijp is een woonzorgcomplex van Archipel. Archipel wil van het
woonzorgcentrum een ankerpunt voor de buurt maken. Zij betrekken buurtbewoners
actief en inventariseren waar de behoeftes van ouderen in de wijk liggen. De
activiteiten in de Passaat/Hof van Strijp zijn wijk- en buurtgericht en dragen bij aan de
doelstellingen van de gemeente.
Strijp binnen de ring, Schouwbroek
De Meerpaal, Schoenerstraat 10A
De Meerpaal is eigendom van woningbouwcorporatie Trudo. In de Meerpaal zijn
activiteiten voor 55+ers uit omliggende appartementen. Het gaat om buurtgerichte
sociaal maatschappelijke activiteiten. Er komen minder deelnemers omdat er steeds
meer jongeren in de appartementen wonen. Lumens beheert het gebouw.
Strijp Zuid, Eliasterrein Vonderkwartier
Vonderhof Bernhardplaats 1
Vonderhof is een woonzorgcomplex voor senioren. Vitalis is de eigenaar. Vitalis werkt
samen met de Vereniging Vonderkwartier en wil graag het ankerpunt in de wijk zijn
voor sociale ontmoetingen en activiteiten. Buurtbewoner nemen maar beperkt deel
aan de activiteiten.
Strijp Zuid, Engelsbergen
Summacollege Willem de Rijkelaan 3 Lokaal +
Lokaal+ is een ontmoetingsruimte voor senioren. Het wordt gerund door studenten
van Summa Zorg en Summa Welzijn, onder begeleiding van docenten. Lokaal + richt
zich op senioren die in de omringende wijken wonen, maar er komen ook deelnemers
van omliggende gemeenten.
April 2014
Gebiedsverkenning
Oud-Strijp -
Senioren kunnen hier terecht voor een kopje koffie, een praatje of activiteiten.
Studenten Zorg en Welzijn bieden in de directe wijken rondom de Willem de
Rijkelaan mantelzorg. Het gaat hierbij om laagdrempelige, niet geïndiceerde hulp in
de huishouding en maatschappelijke ondersteuning. Verder biedt Lokaal+ onderdak
aan het VieDome Experience Centre met technologische inrichting van Mextal.
Senioren kunnen kennismaken met de mogelijkheden die VieDome biedt met behulp
van de inzet van moderne technologie op het gebied van slimmer wonen en
zorg/welzijn op afstand. Zo wordt een living lab gecreëerd binnen en rond de school.
Strijp S
Klokgebouw
Trudo is eigenaar van het Klokgebouw. In dit gebouw hebben verschillende cultureelmaatschappelijke organisaties en initiatieven onderdag gevonden (PopEi). Onderdeel
van het Klokgebouw zijn de Cultuurhallen. Oude fabriekshallen die gebruikt worden
voor grote (culturele) evenementen (DDW, DTW, Feelgoodmarket enz.). Verder is er
een sportschool in het pand gevestigd.
Area51 en BMX-Park, gebouw 51 en 52
Beide locaties zijn van Trudo. Area 51 is een skatehal en BMX-park is voor BMXfietsers. De locaties hebben gemeen dat beide ook gebruikt worden door
muziekbandjes. Daarnaast kunnen in Area51 ook evenementen gehouden worden.
5
Constatering gemeente Eindhoven
Op basis van de kennis over de wijk, de geformuleerde bouwstenen, de inventarisatie
van de activiteiten, het gemeentelijke maatschappelijk vastgoed en de rol die de
gemeente voor zichzelf in het gebied ziet, komt de gemeente tot de volgende
propositie
-
6
Voor Oud-Strijp wil de gemeente 2 goed functionerende
buurtontmoetingslocaties hebben, één in Strijp binnen de ring en één in Strijp
Zuid.
Kansen en bedreigingen
De gemeente ziet kansen, en ook bedreigingen voor het gebied. Met haar partners in
de stad wil zij alle kansen en bedreigingen aanvullend onderzoeken en gezamenlijk
bepalen welke kansen gegrepen dienen te worden en hoe bedreigingen afgewenteld
kunnen worden.
14
gemeente Eindhoven
A
6.1
-
-
-
gemeente Eindhoven
Kansen
Optimalisatie in programmering en efficiënter ruimtegebruik zorgt voor beter te
exploiteren objecten. Op deze manier wordt er ruimte vrijgespeeld, waardoor
objecten vrij van huur en gebruik aangeboden kunnen worden aan de markt
(verkoop, structurele verhuur tegen kostprijsdekkende huur, etc.).
Zowel Archipel als Vitalis geven aan dat zij met hun woonzorgcentrum een
ankerpunt in de buurt willen zijn voor buurtontmoeting (in
Eliasterrein/Vonderkwartier en Philipsdorp).
Er zijn in Strijp Binnen en Strijp Zuid meerdere buurtorganisaties actief op vlak
van leefbaarheid. Elk op hun eigen manier.
Strijp binnen de ring
- De ondernemers van het St. Trudoplein e.o. hebben zich verenigd in een
ondernemersvereniging
- Er zijn veel sociale voorzieningen in het gebied: de Meerpaal, de rolschaatsbaan,
de speeltuin, basisschool, Cruyff Court trapveld, kinderboerderij, buurthuis,
zorgcentrum, gezondheidscentrum en diverse voorzieningen op het gebied van
gezondheidszorg, postkantoor.
- het gebied heeft (daarmee) een bijna dorps karakter in de positieve zin
- Het gebied ligt zeer dicht tegen het centrum aan en is goed bereikbaar met
openbaar vervoer, onder andere door de aanwezigheid van de HOV-lijn
Strijp Zuid:
- In het Vonderkwartier is een bewonersorganisatie actief die constructief met
professionele instellingen samenwerkt aan de leefbaarheid van de wijk;
- de bewonersorganisaties zijn over het algemeen initiatiefrijk en organiseren
regelmatig activiteiten voor de buurt
- Het Genderpark wordt integraal ontwikkeld. De gemeente betrekt bewoners bij
de ontwikkeling en uitwerking van de plannen. En er bestaat in het gebied een
actieve actiegroep “Vrienden van de Gender”die zich inzet voor de kwaliteit van
het Genderpark
6.2
-
Bedreigingen
de ondernemers van het St. Trudoplein e.o. nemen weinig tot geen initiatief op
het gebied van leefbaarheid;
het blijft moeilijk om bewoners te activeren voor doe-activiteiten. Vaak is het een
kleine groep die het werk voor haar rekening neemt.
Zonder duidelijke uitgangspunten krijgen partners verkeerde verwachtingen
over wat er mogelijk is en hun eigen rol. Partners willen duidelijke
uitgangspunten en uitspraken: Wat wil de gemeente doen met het leegstaande
maatschappelijke vastgoed: verkopen, tenzij…! Is dit onduidelijk dan gaat hier
veel verloren energie inzitten.
April 2014
Gebiedsverkenning
Oud-Strijp -
7
Proces: realiseren gebiedsvisie
Niet langer bepaald de overheid het gemeentelijk het maatschappelijk perspectief,
maar de burger met zijn vraag. En voor de gebiedsverkenning is dat de burger met
een behoefte aan sociaal-maatschappelijke, culturele, sportieve en educatieve
activiteiten. Waren sporten, spelen, onderwijs, vrijetijdsbesteding, zorg voor ouderen
en jeugdbegeleiding voorheen gescheiden werelden, nu wordt er ‘gebiedsgericht
geprogrammeerd’. Bij gebiedsgericht programmeren wordt per buurt of wijk
bekeken hoe sport-, beweeg- en Vrijetijdsaccommodaties passen in het totale wijk- of
buurtconcept. Daarbij is de gemeente slechts een van de spelers in het veld. Dat
betekent dat zij niet alleen de visie op de stad en het gebied kan en wil bepalen.
Daarom zoekt zij de samenwerking met de bewoners en de partners in de stad.
7.1
Co-creatie: wat is dat en met wie doe je dat?
Co-creatie is een vorm van samenwerking, waarbij alle deelnemers invloed hebben
op het proces en het resultaat van dit proces, zoals een plan, advies of product.
Kenmerken van co-creatie zijn dialoog, 'common ground', enthousiasme, daadkracht
en focus op resultaat. Voorwaarden voor succesvolle co-creatie zijn gelijkwaardigheid
van de deelnemers, wederkerigheid, openheid en vertrouwen.
Voor de gebiedsverkenningen zoekt de gemeente de samenwerking met haar
partners in het gebied.
7.2
Co-creëren in Oud-Strijp
Doel van de co-creatie is om te komen tot gezamenlijk en gedragen beeld van het
gebied en wat we met elkaar in het gebied willen, hoe we daar invulling aan geven,
wanneer we dat doen en wie dat doet.
Er is een inspanningsverplichting om met elkaar het beste voor de wijk te doen. Dat
betekent dat zowel de partners als gemeente hun verantwoordelijkheid nemen om
hier invulling aan te geven. Niet langer is het de gemeente die alleen bepaald en
doet.
De gemeente heeft daarom voor zichzelf in kaart gebracht hoe zij de wijk ziet, welke
activiteiten er zijn en of deze activiteiten bijdrage aan de beleidsdoelstellingen, wat
het gemeentelijk maatschappelijk vastgoed hier is en met welk maatschappelijk
vastgoed zij kan deelnemen aan de volgende stap, de co-creatie.
De gemeente vraagt haar partners in de eerste co-creatiestap om hetzelfde te doen
voor het vastgoed van haar partners en ook om het overzicht met activiteiten
compleet te maken. Zodat er een totaal overzicht komt van wat er op dit moment in
de wijk aan activiteiten en maatschappelijk vastgoed is.
16
gemeente Eindhoven
A
gemeente Eindhoven
Het beeld van de huidige situatie is de basis het co-creatieproces. Van hieruit werken
we gezamenlijk aan de toekomst voor de wijk. Wat gaat er goed, wat kan beter? Waar
liggen kansen en belemmeringen? Wat kan nu en wat kan later?
8
-
-
-
9
1
2
Tot slot
Deze verkenning is een momentopname. Wil dit instrument haar toegevoegde
waarde voor de stad en de gemeente Eindhoven behouden, dan dient de
gebiedsverkenning een structurele plaats in de beleidsontwikkeling te krijgen;
Verschillende beleidsterreinen zijn op stedelijk niveau ingestoken, waarbij
gekeken wordt naar de inhoud en niet naar gebied of buurt en wijk. Voor een
goede gebiedsgerichte aanpak is een heldere vertaling van stedelijk beleid naar
gebiedsgericht beleid een must.
De verbanden tussen parallel lopende verschillende ontwikkelingen moet
worden georganiseerd en geborgd: Integraal Huisvestingsplan onderwijs (IHP),
drie decentralisaties (jeugdzorg/AWBZ/WMO), bibliotheek, WIJeindoven (scope:
valt buiten de opdracht van de gebiedsverkenningen, maar heeft wel effect op
activiteiten, vastgoed en partners in de stad).
Bijlagen
Buurt in cijfers: Oud-Strijp;
Leefstijlen in Eindhoven.

Download Report