Alkmaarse orgelactie loopt goed - Matthias

kn47
kn
47 + 2
211 no
nove
november
vemb
ve
mber
mb
er 2
201
2014
014
01
4 + p1
p
p16
6
kninspiratie
Alkmaarse orgelactie loopt goed
een pijp’ wil de Laurentiuskerk in Alkmaar de
fondsen verzamelen om
het grote orgel van de
kerk te laten restaureren.
Henk Rijkers
Nederland is rijk aan orgels.
Maar de stad Alkmaar is wel
bijzonder rijk bedeeld, en wereldwijd om zijn historische orgels bekend. Ook orgels moeten echter onderhouden
worden en van tijd tot tijd ‘ge-
restaureerd’, net zoals de monumentale gebouwen waar ze
in staan. De katholieke SintLaurenskerk aan het Verdronkenoord voert sinds september
een grote campagne voor de
restauratie van het Pelsorgel en
de terugplaatsing naar zijn oorspronkelijk plaats in de kerk.
De actie is veelbelovend van
start gegaan. Na twee maanden zijn er al enkele tienduizenden euro’s binnen.
Alkmaarse Bloedwonder
Sinds de jaren zeventig bevindt
het orgel zich in het noordertransept, hoewel het duidelijk
ontworpen is voor het balkon
achterin. Als het daarheen
wordt teruggeplaatst, snijdt het
mes aan twee kanten, vertelt
woordvoerder Kees Groeneland. Niet alleen is dat liturgisch ordentelijk, het orgel zal
in de goede akoestiek beter tot
zijn recht komen en bovendien
worden dan de monumentale
muurschilderingen weer zichtbaar van Alexander Kläsener,
een Alkmaarse kunstenaar van
Duitse komaf. Naar ontwerpen
van Pierre Cuypers, architect
van de kerk, schilderde Kläsener over het Alkmaarse Bloedwonder, dat de reden was van
bedevaarten naar de Grote
Sint-Laurenskerk, totdat het
gebouw door de Reformatie in
beslag werd genomen. De be-
Het Pelsorgel in de Alkmaarse Laurentiuskerk “dat na verplaatsing naar de tribune en technisch herstel
het Pelsorgel een zinvolle aanvulling betekent van het historische orgelbezit van de stad Alkmaar”.
Agenda
Slavisch-Byzantijnse vespers
Hengelo, zo 23 nov
Slavisch-Byzantijnse vespers in de St.Lambertusbasiliek (Enschedesestraat
3) door het Byzantijns mannenkoor H.
Wladimir. Aanvang 16.30 uur.
Info: www.wladimir-hengelo.nl,
www.lambertusbasiliekhengelo.nl
Apologetiek
Nijmegen, do 27 nov
Lezing door prof. dr. Christoph Hübenthal, hoogleraar systematische theo-
logie (Radboud Universiteit). Thema:
‘Apologetiek als verdediging van geloof in de publieke ruimte’. Aanvang
20.00 uur in de kelder van de Maria Geboortekerk (Berg en Dalseweg 40)
Info:
www.katholiekestudentennijmegen.nl
Aanbidding
Ommen, za 29 nov
Elke zaterdag is er om 17.00 uur rozenkransgebed en aanbidding van het Allerheiligste in de St.-Brigittakerk (Nering Bögelstraat 1).
Info: (0529) 45 60 11, rkkerkommen.nl
devaart werd verboden, maar
in de negentiende eeuw werd
de kerk van Cuypers het nieuwe centrum van die devotie.
Symfonieorkest
Het orgel waar het om gaat, is
gebouwd door Pels & Zn. in
1950. Het is nog wel bespeelbaar, maar restauratie is dringend gewenst. Het is ontworpen in een karakteristieke
vorm, aangepast aan het roosvenster aan de westzijde van
de kerk, wat opnieuw een argument is om het terug te
plaatsen. De unieke klank is
het gevolg van 2458 pijpen gemaakt van zink, tin of hout en
zelfs van koper, 37 registers,
drie handklavieren en een
voetklavier. Het orgel werd gebouwd in een periode waarin
men na de romantische orgels
opnieuw een barokke orgelklank wilde. Wel met behoud
van enkele romantisch orgelkenmerken, zoals een zwelkast
en het voix céleste-register. Zoveel mogelijk instrumenten
van een symfonieorkest worden nagebootst, zoals violen,
trompetten, bazuinen, hoorns,
klarinetten en hobo’s. Al deze
kenmerken bezit het Pels-orgel. Daarom is het een goede
vertegenwoordiger van de zogenaamde ‘orgelbeweging’.
‘Zinvolle aanvulling’
Orgelkenner dr. Ton van Eck
geeft hoog op van het instrument: de technische kwaliteiten zijn beter dan gemiddeld
voor die periode en “de klank
is verzorgd en karakteristiek
voor de bouwtijd”. Van Eck
breekt een lans voor orgels uit
de tijd van de wederopbouw.
Juist omdat Alkmaar al een palet aan oude orgels bezit, durft
hij te stellen “dat na verplaatsing naar de tribune en technisch herstel het Pelsorgel een
zinvolle aanvulling betekent
van het historische orgelbezit
van de stad Alkmaar”. Het in-
Terugplaatsing Mariabeeld
Den Bosch, za 29 nov
Het beeld van de Zoete Moeder van
Den Bosch wordt na een restauratie
van de kapel teruggeplaatst. H. Mis om
12.30 uur. Na afloop terugplaatsing. Tevens is er tot 16.00 uur aanbidding.
Info: www.sint-jan.nl
Adrianuslezing
Utrecht, za 29 nov
Adrianuslezing 2014 met als thema:
‘Lijden en geloof’. Sprekers zijn priester Johannes van Voorst en anesthesioloog Paul Lieverse. Locatie: Paushuize
strument leent zich volgens
Van Eck met name voor het uitvoeren van orgelwerken uit de
bouwtijd. “Ik beperk me hier
tot werken van de Nederlandse componist Hendrik Andriessen (vooral diens latere werken), maar met name diens
leerlingen Albert de Klerk, Jan
Mul en Herman Strategier, terwijl ook de Vlaming Flor Peeters hier genoemd mag worden.”
Subsidies
De Rijksdienst voor Cultureel
Erfgoed is het met Van Eck
eens. Het is van plan om het
orgel de status van ‘rijksmonumentaal orgel’ te verlenen.
Voorwaarde is echter dat het
dan teruggeplaatst wordt op
zijn oorspronkelijke plaats. Nederland heeft bijna 62.000 van
dergelijke rijksmonumenten:
onroerend goed dat om zijn
cultuurhistorische waarde door
de rijksoverheid wordt aangewezen om behouden te blijven.
Voor het onderhoud stelt de
rijksoverheid subsidies ter be
beeschikking. Voor de restauratie
tiie
van het Pels-orgel en de terugug
gplaatsing op het koorbalkon iiss
een bedrag van ten minste
stte
130.000 euro begroot. Deze
ze
de
kosten kunnen niet door de
Matthias-Laurentiusparochie
hiie
opgebracht worden. “Alleen
met de hulp van goede gevers,
kunnen we dit instrument voor
de stad en de generaties na ons
behouden”, zegt Kees Groenland. “Mede dankzij enkele
grote sponsors staat de teller
van ingezamelde dan wel toegezegde bedragen nu al op
46.000 euro. En we zijn pas in
september begonnen. Maar we
hebben ook nog een heel stuk
te gaan. We hopen spoedig het
benodigde bedrag bij elkaar te
hebben.” +
Meer informatie over de
actie ‘Adopteer een pijp’:
www.alkmaarsecuyperskerk.nl
(Kromme Nieuwegracht 49). Toegang
15 euro (studenten 7,50 euro).
Info/opgave:
[email protected]
Open Regiodag
Utrecht, za 29 nov
Open regiodag Gemeenschap Emmanuel in de Gerardus Majellaparochie
(Vleutenseweg 517). Met missie: mensen worden uitgenodigd om op Tweede Kerstdag naar de Levende Kerststal
te komen. Aanvang 09.00 uur.
Info/opgave:
[email protected]
Foto: Rick Akkerman
Met de actie ‘Adopteer