Programma Cyclus 2 (februari) 2014

ALGEMENE INFORMATIECYCLUS
PROGRAMMA
CYCLUS 2 (WEEK FEBRUARI 2014)
DEEL I: VOORBEREIDING THUIS
CURSUSSEN ONLINE HTTP://WWW.BTCCTB.ORG/NL/CLAROLINE
DEEL II: RESIDENTIELE VORMING
WEEK 1
VAN MAANDAG 10/02/2014 OM 9u00 TOT DONDERDAG 13/02/2014 OM 17u00
WEEK 2
VAN MAANDAG 17/02/2014 OM 9u00 TOT DONDERDAG 20/02/2014 OM 18u00
PLAATS: JEUGDHERBERG GÉNÉRATION EUROPE
OLIFANTSTRAAT 4, 1080 SINT-JANS-MOLENBEEK
DEEL III : EXAMEN
MONDELING EXAMEN :28/02/2014 (AVOND) OF 01/03/2014 OF 02/03/2014 (OVERDAG) OF
07/03/2014 (AVOND) OF 08/03/2014 OF 09/03/2014 (OVERDAG)
DEEL I : VOORBEREIDING THUIS
Opgelet! De inhoud van de online cursussen worden verondersteld gekend te zijn door alle
deelnemers van deze vorming. Met andere woorden, de sprekers van het programma zullen de
materie, die jullie eerder in de online cursussen konden verwerven, niet herhalen tijdens de
residentiële vorming.
1) Om uw eigen account aan te maken:
Klik op de volgende link: http://intranet.btcctb.org/claroline/claroline/auth/inscription.php
2) Voor toegang tot het platform Claroline:
http://www.btcctb.org/NL/claroline
3) Toegang tot de online cursussen:
ECON – Economy in Developing Countries (Docent: Lodewijk Smets)
IHR – Internationaal Humanitair Recht (Docent: Laura de Greve)
DEEL II : RESIDENTIELE VORMING
Pedagogisch begeleiders : Joris DE BEER en Zoë MAUS
WEEK 1
MAANDAG 10/02/2014
9u00 – 9u30
Onthaal
Eetzaal
De Pedagogische Begeleiders, Joris DE BEER en Zoë MAUS, alsook Nathalie MAELFAIT,
Coördinatrice, en Abdullah MOHAMMAD, Verantwoordelijke Pedagogische Omkadering van de
Algemene Informatiecyclus, staan in voor het onthaal van de deelnemers bij aankomst en zorgen
voor de eerste praktische regelingen.
9u30 – 9u45
Korte voorstelling van de Infocyclus
Nathalie MAELFAIT verzorgt een kort welkomstwoord in het Nederlands.
Zaal Magritte
10u00 –
Huisreglement, kennismakingsspel en
12u15
afspraken
Eetzaal
De pedagogische begeleiders, Joris DE BEER en Zoë MAUS, verzorgen een korte toelichting van de
regels van het huis en enkele praktische afspraken. De deelnemers maken kennis met elkaar en met
het programma via een originele methodiek, in het Nederlands, het Frans of het Engels.
12u30
Maaltijd
14u00 –
De Belgische
Ontwikkelingssamenwerking
17u00
Eetzaal
Zaal Magritte
Peter MOORS, Directeur generaal Ontwikkelingssamenwerking van DGD, schetst tijdens deze
presentatie het algemene kader waarbinnen de Belgische ontwikkelingssamenwerking opereert en
geeft een overzicht van de belangrijkste actoren.
18u00
19u00 –
Maaltijd
Ontstaan, werking en plaats van NGO’s
21u30
Eetzaal
Zaal
Magritte
Luc Van de Poel, stelt in deze sessie de rol en werking van NGO's centraal. Wie zijn ze? Waar
komen ze vandaan en wat is hun toekomst? Wat doen ze en hoe worden ze gefinancierd? Wat is
hun plaats naast de andere actoren van ontwikkelingssamenwerking? Waarom lijkt de NGO-sector zo
complex? Waarop worden ze bevraagd? Hoe kan men zich inzetten voor of in een NGO? We gaan
in op deze vragen op een actieve manier met afwisselend informatie, vragen, discussie en debat.
DINSDAG 11/02/2014
9u00 – 12u00
IMF en WB: Naar een nieuwe financiële
Zaal Magritte
architectuur
Danny CASSIMON, economist en medewerker aan het IOB (Instituut voor Ontwikkelingsbeleid - en
beheer te Antwerpen), geeft in deze uiteenzetting een kritisch inzicht in de evolutie, rol en werking
van de 2 belangrijke mondiale instellingen voor financiering van ontwikkeling: het Internationaal
Monetair Fonds en de Wereldbank. Hij behandelt hierbij ook de bekende instrumenten van
Structurele Aanpassingsprogramma's (SAP's) en de overstap naar Poverty Reduction Strategy
Papers (PRSP's).
12u30
Maaltijd
Eetzaal
14u00 –
Inleiding tot de ontwikkelingseconomie
Zaal Magritte
17u00
Lodewijk SMETS, academische onderzoeker van het Instituut voor Ontwikkelingsbeleid en – beheer
(I.O.B.) te Antwerpen, bouwt in deze sessie voort op de on-line cursus en gaat samen met de
participanten op zoek naar een verklaring voor de grote welvaartsverschillen tussen landen. Hoe komt
het bijvoorbeeld dat de (materiële) welvaart in de Verenigde Staten meer dan 140 keer hoger ligt dan
die van DR Congo? Daarna wordt het economisch groeimirakel China besproken, een land dat zich in
de voorbije dertig jaar heeft omgevormd tot een economische wereldmacht. Tot slot wordt nagegaan
hoe het Westen tracht om – met wisselend succes – ontwikkeling te brengen in het Zuiden.
18u00
Maaltijd
Eetzaal
19u00 – 21u30 Informatieve spelen i.v.m.
Alle
ontwikkelingssamenwerking
zalen
Het Centrum voor Informatieve Spelen (CIS) en Vzw Quinoa bieden 4 verschillende interactieve
spelen aan, waar men tussen kan kiezen:
- Het ‘World Trade Game 1’ (in het Engels, zaal Magritte), staat stil bij de ongelijke
verhoudingen die de wereldhandelssituatie kenmerken. De klemtoon ligt op het productievoordeel dat
landen met een hoog aantal fabrieken ervaren ten opzichte van landen die het met minder of zonder
fabrieken moeten redden. (13 tot 39 spelers)
- Ook het ‘World Trade Game 2’ (in het Engels, zaal Schirrmann), staat stil bij de ongelijke
verhoudingen
die
de
wereldhandelssituatie
kenmerken.
Hier
ligt
de
klemtoon
op
het
productievoordeel dat landen met een hooggeschoolde arbeidscapaciteit ervaren ten opzichte van
landen met een laaggeschoolde arbeidscapaciteit. (12 tot 36 spelers)
- Via het spel ‘Handel in Kwaziland’ (in het Nederlands, Eetzaal) ervaren jullie de economische
situatie van een ontwikkelingsland en de moeilijkheden die intern in het land ervaren worden
(verhoudingen steden/platteland, regionale verantwoordelijken/nationale verantwoordelijken, invloed
internationale markt, enz…) (10 tot 26 spelers)
- ‘Le jeu de la ficelle’ (in het Frans, zaal Foyer 1) toont, door het interactieve gebruik van een
draad, de linken, implicaties en impact aan van onze consumptiekeuzes. Of hoe de inhoud van je
bord direct te maken heeft met diverse problematieken, zoals de klimaatsopwarming of
arbeidsomstandigheden van een boer in Costa Rica. (15 tot 25 spelers)
WOENSDAG 12/02/2014
9u00 – 12u00
HIV/AIDS, reproductieve gezondheid en
Groep Rood
ontwikkelingssamenwerking
Zaal Magritte
Kristien MICHIELSEN, medewerkster van het International Centre for Reproductive Health (ICRH)
verbonden aan de Universiteit Gent, gaat dieper
in
op de impact van HIV/Aids
op
ontwikkelingssamenwerking.
9u00 – 12u00
Microfinanciering en
Groep Groen
ontwikkelingssamenwerking
Foyer 1
Kurt MOORS, programmacoördinator van BRS vzw, neemt de deelnemers mee op reis door het
verscheiden landschap van microfinanciering en laat ze kennis maken met de ontwikkelingsrelevantie
van microfinanciering en coöperaties. Hij toont niet alleen de mooie hoofdwegen maar ook de
mogelijke valkuilen en duistere zijwegen.
12u30
Maaltijd
14u00 – 17u00 HIV/AIDS, reproductieve gezondheid en
Groep Groen
Eetzaal
Zaal Magritte
ontwikkelingssamenwerking
Kristien MICHIELSEN herneemt de ochtendsessie.
14u00 – 17u00
Microfinanciering en
Groep Rood
ontwikkelingssamenwerking
Kurt MOORS herneemt de ochtendsessie.
Foyer 1
19u00 –
Cultuur en ontwikkeling
Zaal Magritte
21u30
Marc COLPAERT, filosoof en mede-oprichter van het Centrum voor Intercultureel Management en
Interculturele Communicatie (CIMIC), bespreekt hoe velen van ons geparalyseerd raken door de
rauwe werkelijkheid die mensen elkaar wereldwijd aandoen. Want dat is het wel in hoofdzaak:
mensen veroorzaken bij mensen catastrofale rampen. In de mate dat een cultuur de ‘grootste
narratieve identiteit’ kan genoemd worden, zouden we er toch beter aan doen elkaars narratief goed
te beluisteren. Maar er is (op veel plaatsen) eerder een geloof in de eigen (al dan niet
hoogtechnologische) snelle vernietigingskracht, dan in het geduld dat nodig is om de energetische
potenties, de ecologische en economische waarden te ontdekken die wellicht ook in de cultuur van de
andere verborgen zitten. Hoe stem je economie op cultuur af, is dus de vraag, en niet omgekeerd.
DONDERDAG 13/02/2014
9u00 – 12u00
Globalizing Social Justice: Why Gender
Groep Rood
Equality Matters for Development
Zaal Magritte
Tijdens deze interactieve sessie over gender en ontwikkeling zal Patricia MUNOZ CABRERA,
internationaal consultente gender en duurzame ontwikkeling, de weerslag van gendergelijkheid op de
globale ontwikkelinsagenda toelichten. Via een gendergerelateerde terminologie en belangrijke
internationale protocollen en frameworks voor vrouwenrechten zullen de deelnemers tools aangereikt
krijgen om een genderresponsieve analyse te ontwikkelen van geplaatste contexten (genderbewuste
ontwikkeling in de praktijk) en om zich bezig te houden met genderresponsieve analyses van
documenten, trends, nieuws en dialogen (politieke analyse).
9u00 – 12u00
Kinderrechten in
Groep Groen
ontwikkelingssamenwerking
Foyer 1
Nele LEFEVERE, Child Rights Officer bij Unicef, zal in deze sessie de theoretische achtergronden en
historiek van de rechten van het kind en het belang van de rechten van het kind voor (de Belgische)
ontwikkelingsamenwerking
toelichten. Op basis van een concrete case en met behulp van de
sleutelprincipes van een 'kinderrechtenbenadering in ontwikkelingssamenwerking', wordt er
gereflecteerd over de wijze waarop kinderrechten als transversaal thema geïntegreerd kunnen
worden in de praktijk van een ontwikkelingsproject.
12u30
Maaltijd
Eetzaal
14u00 – 17u00 Globalizing Social Justice: Why Gender
Groep Groen
Zaal Magritte
Equality Matters for Development
Patricia MUNOZ CABRERA herneemt de ochtendsessie.
14u00 – 17u00 Kinderrechten in
Groep Rood
Foyer 1
ontwikkelingssamenwerking
Atnhony VANOVERSCHELDE, Research en Advocacy Advisor bij Plan België, herneemt de
ochtendsessie.
WEEK 2
MAANDAG 17/02/2014
9u00 – 12u00
De rol van de EU in de internationale
Zaal Magritte
samenwerking: van 'soft power' tot globale
speler?
Alfonso MEDINILLA en Brecht LEIN, Junior Policy Officers bij het European Centre for
Development Policy Management (ECDPM), focussen op de relaties van de EU met de
ontwikkelingslanden met een bijzondere aandacht voor Afrika. Er wordt dieper ingegaan op de
politieke en institutionele hervormingen van de EU in het kader van het Lissabon Verdrag die de EU
in staat zou moeten stellen om een meer prominente rol te spelen op het wereldtoneel. De innovaties
maar ook de incoherenties van het Europese externe en ontwikkelingsbeleid worden onder de loep
genomen met name op het vlak van de bevordering van democratisering, bestuur en handel. Dit
wordt voornamelijk gedaan aan de hand van concrete voorbeelden uit de praktijk van het Cotonou
Akkoord, als grootste Noord-Zuid samenwerkingsverband, en de gezamenlijke Afrika-EU Strategie.
14u00 – 17u00 Migratie en ontwikkeling: een inleiding
Zaal Magritte
Tom DE BRUYN, Senior onderzoeker bij het Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving,
bespreekt de verbanden tussen beide concepten en besteedt specifieke aandacht aan de
geldtransfers van migranten (de zogenaamde remittances), migrantenorganisaties als actoren in
ontwikkelingssamenwerking en het brain drain debat. “Migratie en ontwikkeling” is sinds een tiental
jaar een thema dat aanzienlijke aandacht heeft gekregen in beleids- en academische middens.
19u00 –
Filmvertoning “The Land in between”
Zaal Klimpaal
21u30
The Land Between is an intimate, yet explosive portrait of life in the mountains of Northern Morocco,
where thousands of Sub-Saharan African migrants live and hide, dreaming of a new and better life in
Europe. It also documents the extreme violence and mistreatment of migrants around the border
areas by both the Spanish and Moroccan authorities.
David FEDELE regisseur van de film, zal de film inleiden en een kritische nabespreking houden over
het thema van deze filmavond (in het Engels).
DINSDAG 18/02/2014
9u00 – 12u00
Kennismaking met de Arabische wereld:
Zaal Magritte
verandering in het Midden-Oosten
De Arabische revoluties veranderden het Midden-Oosten voorgoed: dictators Ben Ali, Mubarak en
Kadhafi werden van de macht verdreven, in Syrië ontstond een protestbeweging en in Marokko en
Jordanië werden hervormingen doorgevoerd. De roep om socio-economische rechtvaardigheid en de
drang naar vrijheid waren de voornaamste factor voor de protestbewegingen. Brigitte HERREMANS,
medewerkster
Midden-Oosten
bij
Broederlijk
Delen
en
Pax
Christi,
gaat
in
op
de
ontstaansgeschiedenis van de protesten en enkele uitdagingen: het groeiende sektarisme, de plaats
van de politieke islam en de buitenlandse druk.
14u00 – 17u00 Geopolitiek en ontwikkeling
Zaal Magritte
Marc VANDEPITTE, filosoof en economist, auteur van “De kloof en de uitweg, een dwarse kijk op
ontwikkelingssamenwerking” en “Made in China”, stelt zich in deze module tot doel de belangrijkste
van de krachtsverhoudingen en belangen binnen de ontwikkelingssamenwerking in kaart te brengen,
met name enerzijds idealisme en goede bedoelingen, en anderzijds geopolitieke en economische
belangen. Zo probeert hij een meer realistisch beeld te schetsen van de wereldcontext waarin
ontwikkelingssamenwerking en hulp aan de Derde Wereld kan plaatsvinden. Daarbij wordt stil
gestaan bij een hot issue: de kwestie van de aanwezigheid van China in Afrika en de gevolgen
daarvan voor het continent en onze ontwikkelingssamenwerking daar.
19u00 – 21u30
19u00 – 20u15
Getuigenissen
Alle zalen
Wilfried NOUBISSI, étudiant du Sud, Cameroun
Paul HENDRICKX, ex-ICRC, Afghanistan
Pascale VANDERPUTTEN, ex-Assistant Junior, Senegal
Marina VAN HUFFEL, Finado, Haiti
20u15 – 21u30
Hanne GEUENS, ex-Junior Assistente, Benin
Raffaële Ligna, Iles de Paix, Belgique
Jorgen STASSIJNS, Artsen Zonder Grenzen, diverse landen
Luca MAGRI, Quinoa, Philippines
WOENSDAG 19/02/2014
9u00 – 12u00
Een Inleiding in de Antropologie
Zaal Magritte
Joost DESSEIN, Bio-ingenieur en doctor in de sociale en culturele antropologie, is gespecialiseerd in
rurale ontwikkelingsprocessen, zowel in het Zuiden als in Europa. Hij is verbonden aan het ILVO
(Instituut voor Landbouw- en Visserij Onderzoek) en de UGent. Bouwend op centrale concepten uit
de ontwikkelingsantropologie, illustreert deze sessie hoe ontwikkelingsprocessen verlopen, en hoe de
ontwikkelings-configuratie bestaat uit een complexe set van relaties tussen instituties en actoren voor
wie ‘ontwikkeling’ om uiteenlopende redenen belangrijk is. Ontwikkelingssamenwerking wordt hierin
gezien als een arena waarin diverse actoren volgens specifieke objectieven en strategieën acties
ondernemen. Joost Dessein illustreert zijn verhaal met voorbeelden uit Tanzania, Ethiopië, Mali,
Ghana en Vlaanderen.
12u30
Maaltijd
14u00 –
Inleiding tot de internationale humanitaire
16u00
hulp
Eetzaal
Zaal Magritte
Axel VANDEVEEGAETE, manager internationale stafdiensten bij Rode Kruis Vlaanderen, definieert
tijdens deze sessie het begrip “Noodhulp”, legt een link tussen noodhulp en ontwikkeling en maakt
een aantal kritische noten bij de uitvoering van noodhulp in een gewijzigde wereldcontext. Tijdens de
sessie zal ze het publiek met de antropologie in brede zin laten kennismaken, ze zal deze inleiding
illustreren met eigen onderzoeksresultaten, en tenslotte de toehoorders laten reflecteren over het nut
dat antropologie kan hebben voor internationale samenwerking.
16u30 – 18u30 Inleiding tot het Internationaal Humanitair
Zaal Magritte
Recht
Laura DE GREVE, Stafmedewerker internationaal humanitair recht bij het Rode Kruis Vlaanderen,
geeft hierna een introductie over de basisregels van het Internationaal Humanitair Recht
18u30 – 20u30 Feestmaal
20u30
Eetzaal
Vrije Avond
DONDERDAG 20/02/2014
9u00 – 12u00
Chris
CLAES,
Duurzame landbouw redt de wereld
landbouwkundige
bij
Vredeseilanden
met
Zaal Magritte
een
brede
ervaring
in
de
landbouwontwikkelingssector, geeft tijdens deze module een overzicht van de belangrijkste actoren
actief in duurzame landbouw (boerenorganisaties en overheden, nieuwe spelers zoals de
distributiesector, …) en hun werking, vertrekkende van het wereldvoedselprobleem en de scheefgroei
in de landbouwsector wereldwijd. De conclusie luidt dat duurzame landbouw hét instrument bij uitstek
is voor een effectieve armoedebestrijding.
.
12u30
Maaltijd
13u30 – 16u00 Etnische muziek
Eetzaal
La
chocolaterie
Patrick THIJS, Educatief medewerker van de vzw "Culturen in Beweging" leidt deelnemers in deze
wervelende muzikale sessie met behulp van een wagen vol muziekinstrumenten doorheen
verschillende tijdsperken en continenten waartussen men eveneens ene verhaal over uitwisseling en
samenwerking tussen Noord en Zuid kan ontdekken.
16u15 –
Synthese, evaluatie & toelichting examen
Zaal Magritte
17u30
Nathalie MAELFAIT, Coördinatrice van de Algemene Informatiecyclus, licht alle praktische zaken toe
in verband met het examen. Aansluitend volgt een korte evaluatie over de inhoud en aanpak van de
cyclus als geheel. Deelnemers krijgen de kans om feedback en suggesties te geven en om aldus bij
te dragen tot een verbetering van de infocyclus.
17u30 –
Het afscheid
Eetzaal
18u00
Tijdens de receptie is er tenslotte nog de mogelijkheid om over een laatste pot en pint afscheid te
nemen van elkaar, en de cyclus officieel te beëindigen.
DEEL III : EXAMEN
De informatie omtrent de inhoud van het examen zal u worden meegedeeld op de laatste dag
van de vorming.
Mondeling examen : 28/02/2014 (AVOND) OF 01/03/2014 OF 02/03/2014 (OVERDAG) OF
07/03/2014 (AVOND) OF 08/03/2014 OF 09/03/2014 (OVERDAG) in de burelen van BTC, ingang St.
Ghislainstraat 62 te 1000 Brussel.
De inschrijvingen voor het mondeling examen worden tijdens de vorming geregeld door de
pedagogische begeleiders.
POST SCRIPTUM
Het programma is wegens het internationale karakter van de sprekers soms aan verandering
onderhevig.
Daarom worden voor elke week A3 affiches met het effectieve programma uitgeprint en beneden aan
de receptie opgehangen.
Vertrouw dus telkens op deze versies in plaats van op de versie die u in uw syllabus vindt.