GAS: meer dan alleen maar straf voor een wilde plas

Nr 8 | Lokaal is het maandblad van de lokale besturen en verschijnt 11 x per jaar | VVSG vzw, Paviljoenstraat 9, 1030 Brussel | Afgiftekantoor Gent X | P2A9746
Lokaal
GAS: meer dan
alleen maar straf
voor een wilde plas
Een nieuw OCMW op komst
Verdwijnt het gemeentelijk strafregister?
Vrijetijdsbeleid meer dan management
special GAS
GAS: veel meer dan alleen maar
boetes uitschrijven
De voorbije jaren stonden gemeenten steevast in een slecht daglicht wanneer de gemeentelijke administratieve
sancties ter sprake kwamen. Excessieve gevallen, persiflages en cartoons in de media, bedenkelijke uitspraken
van rechters en vermeende schendingen van de grondrechten: redenen genoeg om het instrument naar de
prullenbak te verwijzen? Ook in het werkveld zelf werd verbaasd gereageerd op sommige gevallen, maar vooral
op het gebrek aan nuance en kennis van de wetgeving bij velen. GAS is veel meer dan alleen maar boetes
uitschrijven.
tekst tom de schepper beeld layla aerts en gf
V
eel mensen zien gemeentelijke
administratieve sancties als een
puur repressief instrument, zonder ruimte voor preventief of bemiddelend optreden. Al meer dan tien jaar
strookt dit beeld niet met de realiteit.
Ook in de wetgeving die tot eind 2013
gold, bestond een bemiddelingsprocedure die zelfs verplicht was voor minderjarigen, aansprakelijkheid voor ouders
en bijzondere rechtsbescherming voor
minderjarige overtreders zoals een lagere boetegrens, beroep bij de jeugdrechter
en gratis rechtspleging of bijstand door
een advocaat. De nieuwe wet die sinds
begin dit jaar van toepassing is, breidt
deze waarborgen sterk uit, in de eerste
plaats voor de minderjarige overtreder,
maar ook voor de meerderjarige overtreder. Alleen genieten de minderjarige
1
overtreders deze bescherming meestal
van rechtswege, terwijl de gemeenteraad
dezelfde bijkomende rechtswaarborgen
voor meerderjarige overtreders uitdrukkelijk in de politieverordening moet opnemen.
Op basis van de specifieke procedure
ouderlijke betrokkenheid kan de sanctionerend ambtenaar eerst een gesprek
hebben met de minderjarige overtreder
Onduidelijke omschrijving openbare overlast?
In de nieuwe rondzendbrief stelt de minister dat open‑
bare overlast betrekking heeft op ‘voornamelijk individu‑
ele, materiële gedragingen die het harmonieuze verloop van de
menselijke activiteiten kunnen verstoren en de levenskwaliteit
van de inwoners van een gemeente, een wijk, een straat, kunnen
beperken op een manier die de normale druk van het sociale leven
overschrijdt’. De rondzendbrief somt zelfs een aantal voorbeelden
op die de voorbije maanden nog ter discussie stonden zoals het
bezit van lachgas, het beschadigen van planten in parken, het la‑
ten baden van huisdieren in parken, het hinderen van het verkeer,
het bedekken van huisnummers en het voeren van wilde dieren.
Critici kunnen hun pijlen dus evengoed op de minister richten als
op een individuele gemeente.
30 september 2014 Lokaal
en zijn ouders om te kijken of een pedagogische maatregel vanwege de ouders
volstaat. Als dat niet het geval is, opent
de ambtenaar de procedure en krijgt de
minderjarige zowel de kans op een mondeling verhoor als het aanbod om deel te
nemen aan een bemiddelingsprocedure
met een onafhankelijke en bijzonder gekwalificeerde bemiddelaar. Het resultaat
van dat bemiddelingsgesprek met het
slachtoffer kan een schadevergoeding of
een tegenprestatie zijn. Als de minderjarige hier niet op ingaat, kan hij nog altijd
een gemeenschapsdienst vervullen. Dat
is de laatste mogelijkheid om een boete te
vermijden en het is eigenlijk ook een zinvoller alternatief. De gemeenschapsdienst
kan bestaan uit een opleiding of een onbetaalde prestatie. Als de jongere die niet
uitvoert, krijgt hij een boete. Toch kan
hij dan nog met een gratis verzoekschrift
beroep aantekenen bij de jeugdrechter,
die deze boete kan vervangen door een
maatregel van bewaring, behoeding of
opvoeding. Als minder- of meerderjarige
overtreder moet je dus al veel kansen aan
je laten voorbijgaan voordat je de boete
krijgt. Bovendien bestaan er voor de start
van de procedure dikwijls nog andere opties: een onderhandelde oplossing voor
overlast in de buurt, een verwittiging van
de politiediensten, en dan hebben we het
nog niet over de sensibiliseringsacties tegen wildplassen of sluikstorten. Dat gemeenten met boetes gooien naar al wie
ook maar minieme openbare overlast veroorzaakt, is dus zwaar overdreven.
Gent heeft een bijzondere omgang met
minderjarige overtreders uitgewerkt.
‘Naast de geldboete heb je met GAS ook
de kans op elk niveau ongepast gedrag te
sanctioneren,’ zegt sanctionerend ambtenaar Carlo Boelaert. ‘We hebben een
bemiddelingsaanbod voor minderjarigen
vanaf zestien jaar die een gewone inbreuk
begaan. Als de bemiddeling faalt, stellen
we gemeenschapsdienst voor. Voor minderjarige overtreders jonger dan zestien
jaar die een gewone inbreuk begaan, hebben we een alternatief: de minderjarige
en de ouders ontvangen een vermanende
brief van de burgemeester. Bij recidive legt
de jeugdinspecteur van politie een huis-
bezoek af. Het parket volgt nog wel de gemengde inbreuken op, ook als ze begaan
worden door minderjarige overtreders.
Maar als een jongere voor de eerste maal
zwaardere inbreuken pleegt zoals winkelen gewone diefstal, slagen en verwondingen en gebruik van blanke wapens, hebben we het project “First Offenders” in
petto. Met deze samenwerking tussen de
jeugdpolitie en het jeugdparket proberen
we recidive te voorkomen en aangepaste
hulp aan te bieden wanneer dit gedrag
van de minderjarige een signaal is van
achterliggende problemen. Gent heeft in
het verleden maximaal ingezet op alternatieve sanctionering en zal ook in de
toekomst de bijkomende alternatieven uit
de nieuwe GAS-wet optimaal benutten.
Zeker wat betreft minderjarige overtreders leert de ervaring dat het geen enkel
nut heeft boetes op te leggen die uiteindelijk toch door de ouders worden betaald.
De overtreder moet leren dat hij verantwoordelijkheid moet opnemen voor zijn
ongepast gedrag. Dit wordt eerder bereikt door een herstelprestatie uit te voeren dan door een geldboete te betalen.’
Dat gemeenten met boetes
gooien naar al wie ook
maar minieme openbare
overlast veroorzaakt,
is zwaar overdreven.
2
Nietigverklaring door Grondwettelijk Hof op komst?
In totaal werden vier verzoekschriften tot nietigverklaring
van de nieuwe wet op de gemeentelijke administratieve
sancties ingediend bij het Grondwettelijk Hof. De verzoekschriften
van de Liga voor de Mensenrechten, van de Kinderrechtencoalitie
Vlaanderen, van een particulier en van de vakverbonden werden on‑
dertussen samengevoegd. Het Hof zal zich vermoedelijk nog dit na‑
jaar uitspreken over de verenigbaarheid van de regeling betreffende
minderjarigen, de verhoging van de boetegrens en de verlaging van
de leeftijdsgrens, de procedure tot plaatsverbod en de omschrijving
van het begrip overlast met de grondrechten uit de Grondwet, het
Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en het Internati‑
onaal Verdrag voor de Rechten van het Kind. De kans bestaat dat
bepaalde onderdelen uit de nieuwe wet vernietigd worden, maar tot
een volledige nietigverklaring zal het wellicht niet komen. Daarvoor
werden immers te veel rechtswaarborgen in de wet ingeschreven,
waarover het Grondwettelijk Hof zich al meermaals positief heeft
uitgesproken. De VVSG heeft in februari 2014 beslist tussenbeide
te komen in de procedure en samen met de federale Ministerraad
de belangen van de gemeenten te vrijwaren. Ze kent de tegenar‑
gumenten. De Raad van State liet zich recent nog positief uit over
de inhoud van gemeentelijke politieverordeningen op de openbare
overlast en stelde dat niet iedere persoon of organisatie over ‘een
voldoende precies belang’ beschikt om de vernietiging van de inhoud
ervan te vragen. Dat staat in twee arresten van 18 maart 2014, be‑
treffende de politieverordening op hinderlijk bedelen van de stad
Gent en de politieverordening op alcoholgebruik in de uitgaansbuurt
van de stad Brugge.
Lokaal september 2014
31
special GAS
GAS, sleutel tot integraal
veiligheidsbeleid
Volgens Tessa Allewaert, die samen met
een collega sanctionerend ambtenaar
is voor de politiezones VLAS en Grensleie (regio Kortrijk), wordt de functie
van GAS binnen een ruimer beleid sterk
onderschat. Volgens haar opent het net
de mogelijkheid een ruimer integraal
veiligheidsbeleid te voeren: ‘We kunnen verbanden leggen tussen informatie die we krijgen door de start van een
GAS-procedure, en informatie die vergaard is in het kader van de bestuurlijke
handhaving. Die verbanden maken de
informatie vollediger en de eindbeslissingen in dossiers draagkrachtiger. Zo’n
verband komt soms aan de oppervlakte
bij de aanvraag van een vergunning voor
de uitbating van een bepaalde handelsactiviteit, zoals een nachtwinkel, belwinkel, theehuis, sjisjabar of massagesalon.
Als regisseur van het lokaal bestuurlijk
handhavingsbeleid kan de burgemeester
geen preventieve rechtsgrond vinden om
de expansie van sommige activiteiten tegen te gaan. Door via de gemeentelijke
politieverordening een uitbatingsver-
3
De overtreder moet leren dat hij verantwoordelijkheid
moet opnemen voor zijn ongepast gedrag. Dit
wordt eerder bereikt door een herstelprestatie uit
te voeren dan door een geldboete te betalen.
gunning in te voeren kan de gemeente
wel een en ander op voorhand controleren, bijvoorbeeld in het kader van stedenbouw, brandveiligheid, financiën en,
last but not least, politionele informatie.’
Dat is dan informatie die verkregen is in
het kader van een controle van de moraliteit van de mogelijke uitbater. Die controle is ruimer dan de inhoud van een
uittreksel uit het strafregister. Als er ernstige aanwijzingen bestaan dat een individu of een rechtspersoon de openbare
orde of openbare veiligheid kan verstoren, kan de aanvraag van de uitbatingsvergunning op basis daarvan worden
afgewezen. Tessa Allewaert vertelt hoe
dit in Kortrijk verloopt: ‘Als er een uitbatingsreglement bestaat en iemand begint plots een handelsactiviteit zonder
Geen cijfers over het GAS-beleid ter beschikking?
Tegenstanders van GAS beweren dat minderjarigen en kansengroepen geviseerd
worden door GAS-boetes of dat gemeenten kwistig boetes uitschrijven zonder re‑
kening te houden met bijzondere omstandigheden of tegenargumenten. Om na te gaan of
dat klopt lanceerde de VVSG afgelopen voorjaar een grootschalig onderzoek naar de invoe‑
ring en uitvoering van de nieuwe wetgeving op de gemeentelijke administratieve sancties
bij Vlaamse gemeenten. Eerst kregen de gemeentesecretarissen een vragenlijst over de in‑
voering van de nieuwe wet en de beslissingen van de gemeenteraad in 2014. In een tweede
enquête, specifiek gericht tot de sanctionerend ambtenaren (die zijn soms ook werkzaam
op intergemeentelijk niveau), peilden we naar de toepassing van de nieuwe wet. We hebben
ook een overzicht samengesteld van de GAS-berichtgeving in de media. Het resultaat van
dit alles wordt in primeur voorgesteld op de VVSG-Trefdag op donderdag 16 oktober in Gent.
32 september 2014 Lokaal
uitbatingsvergunning, dan kan er een
GAS-pv worden opgemaakt door de lokale politie. In Kortrijk sturen wij dan
een afschrift van het proces-verbaal en
een uittreksel van de bepaling uit de politieverordening, waarbij wij de betrokken persoon vragen binnen twee weken
zijn aanvraag bij het ondernemersloket
in te dienen. Pas bij een tweede overtreding en wanneer er geen gevolg werd
gegeven aan de vraag om zich in orde
te stellen, wordt de normale GAS-procedure opgestart.’ Die GAS-procedure
kan leiden tot een geldboete (de meest
bekende vorm), maar evengoed tot een
tijdelijke of definitieve sluiting van een
inrichting of een schorsing of intrekking
van de vergunning.
Dat er bij dit alles een goede wisselwerking moet zijn tussen de bestuurlijke
en de gerechtelijke overheden is volgens
Allewaert de evidentie zelve: ‘Meestal
wordt het parket pas achteraf over een
sluitingsmaatregel geïnformeerd. De
procureur vroeg me eens welke boete
ik een bepaald café wegens nachtlawaai
had opgelegd. Hij had deze informatie
nodig omdat de uitbaters van het café
voor de correctionele rechtbank gedagvaard waren wegens geluidsoverlast.
Omdat ik wist dat de burgemeester dit
café had gesloten, vond ik het mijn plicht
het parket over deze maatregel te informeren. Uiteindelijk werden de uitbaters
van het café veroordeeld. Voor het parket speelden zowel het GAS-dossier als
Zes stappen voordat een minderjarige een boete krijgt
In de meeste gemeenten krijgen minderjarigen en hun ouders zes kansen om een
boete te vermijden. In de oude GAS-wetgeving waren er minder rechtswaarborgen
opgenomen.
1. Na de vaststelling van een inbreuk op de politieverordening door een gekwali‑
ficeerde vaststeller gaat de vaststelling naar de sanctionerend ambtenaar die
aangewezen werd door de gemeente. Die voert al een eerste kwaliteitscontrole
uit en kan zelf geen vaststeller zijn.
2.De sanctionerend ambtenaar kan (1) een procedure van ouderlijke betrokkenheid
ten aanzien van de minderjarige openen.
3.Vervolgens kan de minderjarige (2) een verweerschrift indienen en krijgt hij of zij
(3) lokale bemiddeling aangeboden.
4.Wanneer iemand de lokale bemiddeling weigert of wanneer die faalt, kan (4) een
gemeenschapsdienst aangeboden worden. Dat kan een onbetaalde prestatie of
een opleiding zijn.
5.Wie de gemeenschapsdienst weigert of niet uitvoert, kan wel nog (5) een over‑
lastboete krijgen. Het bedrag ervan ligt in praktijk meestal lager dan 60 euro, maar
kan hoger zijn bij ernstige feiten of bij herhaling.
6.Tegen de opgelegde overlastboete kan met (6) een kosteloos verzoekschrift be‑
roep worden aangetekend bij de jeugdrechtbank.
7.De jeugdrechter kan deze boete vervolgens nog vervangen door (7) een maatregel
van behoeding, bewaring of opvoeding.
Een verplichte lokale bemiddeling kan bepalen of het gedrag van een minderjarige
als normaal te beschouwen valt of uit de hand dreigt te lopen. In het eerste geval
zal er steeds een bemiddelingsgesprek plaatsvinden tussen het slachtoffer en de
minderjarige. Soms maakt dit duidelijk dat doorverwijzing naar gespecialiseerde
instanties nodig is.
de bestuurlijke maatregel mee in de ernst
van de zaak.’
Lokale bestuur niet onderschatten
Opvallend is de toegenomen betutteling
van de minister van Binnenlandse Zaken, het parlement en de parketten op
de toepassing van de gemeentelijke ad-
de rondzendbrief van de minister van
Binnenlandse Zaken benadrukt dat de
medewerking van alle gemeenten nodig
is om de toepassing van de nieuwe wet op
1 januari 2016 een eerste keer algemeen
te evalueren. Nochtans merkten veel parlementsleden in 2013 op dat de federale
overheid niet ‘met een zeker dedain’ naar
Nadat een beperkt aantal confronterende
gevallen de voorbije jaren de pers haalden en het
hele instrument op losse schroeven dreigden te
zetten, hebben gemeenten met een vergrootglas
de eigen politieverordening doorgenomen.
ministratieve sancties. In de rondzendbrief van het College van ProcureursGeneraal vragen de nieuwe procureurs
dat gemeenten hun een afschrift van
hun politieverordening bezorgen. Ook
de gemeenten mag kijken. Nadat een beperkt aantal confronterende gevallen de
voorbije jaren de pers haalden en het hele
instrument op losse schroeven dreigden
te zetten, hebben de gemeenten in kwes-
tie en ook andere gemeenten zich herpakt
en met een vergrootglas de eigen politieverordening doorgenomen. Het voorbije
jaar vonden workshops, debatavonden,
protestmarsen en adviesraden plaats over
de politieverordening. De betrokkenheid
van de burger en het middenveld bij de redactie ervan is versterkt en de klemtoon
op een aantal meer of minder belangrijke bepalingen werd herzien. Gemeenten
mogen toch een beetje vertrouwen in de
dagelijkse werking verwachten, zowel van
de burger als vanuit Brussel. De nieuwe
wet verplicht de gemeenten overigens om
twee jaar na de inwerkingtreding van de
nieuwe wet een kwantitatief rapport te
bezorgen aan de minister van Binnenlandse Zaken, die dat zal voorleggen aan
de parlementsleden, ter evaluatie van de
uitvoering van de nieuwe wet. De VVSG
wil hierbij betrokken worden.
Tom De Schepper is VVSG-stafmedewerker
politie en veiligheid
Lokaal september 2014
33
special GAS
MECHELEN – Met de nieuwe GAS-wet kunnen gemeenten inbreuken op de beperking
van doorgaand verkeer in de autoluwe binnenstad of in voetgangersgebied zelf
bestraffen met een geldboete, ten minste als een automatisch werkend toestel, zeg
maar de ANPR-camera, deze inbreuken registreert.
Autoluwe binnenstad garanderen
M
DANIEL GEERAERTS
echelen voerde in 2011 het
principe van de autoluwe
binnenstad in om te streven naar
een gezonde, leefbare stad voor
inwoners, handelaars en bezoe‑
kers. Ondertussen is ze de eerste
gemeente in Vlaanderen die de
handhaving van deze autoluwe
binnenstad met automatische
nummerplaatcamera’s, samen
met een aantal nieuwe inbreuken
op stilstaan en parkeren, vol‑
ledig autonoom regelt. Door een
wijziging van de politieverorde‑
ning staan er sinds 1 juli 2014 op
inbreuken gemeentelijke adminis‑
tratieve sancties. Volgens sanc‑
tionerend ambtenaar Bart Passemiers geeft
dit het stadsbestuur de historische kans het
handhavingsluik in eigen handen en beheer te
nemen: ‘Dit is een belangrijk sluitstuk van een
effectief en efficiënt parkeer- en mobiliteits‑
beleid dat de doorstroming van het verkeer en
de veiligheid en de leefbaarheid van iedereen
ten goede moet komen. Onmiskenbaar zullen
ook de nieuwe inkomsten rechtstreeks of on‑
rechtstreeks kunnen bijdragen tot structurele
investeringen in mobiliteits-, veiligheids- of
algemeen beleid.’
De voorbereiding gebeurde grondig. ‘Ten be‑
hoeve van de kortere behandelingstermijnen
hebben we het administratieve proces, zoals
het bezorgen en verwerken van processenverbaal, de opmaak van facturen en brieven en
de opvolging van de betaling, zo veel mogelijk
geautomatiseerd. Hiervoor hebben we het
softwarepakket Ariadne van Cipal uitgebreid.
Omdat we pioniers zijn, kwam er een pak
ontwikkelwerk bij kijken. Daarnaast moesten
[email protected]
T 015-29 83 82
34 september 2014 Lokaal
de stad, de politie en het parket afspraken
maken. We hadden ook meer personeel nodig
om de talrijke dossiers af te handelen. We
evalueren dagelijks nauwgezet de nieuwe
werking en sturen ze waar nodig is, om tot een
perfect draaiend proces te komen,’ zegt Bart
Passemiers.
De Wet van 9 maart 2014 bracht een belang‑
rijke wijziging aan artikel 62, zesde lid, van de
verkeerswet mee. Sinds 1 juli 2014 hoeven de
automatisch werkende toestellen die toezicht
houden op de naleving van de verkeerswet,
niet meer goedgekeurd of gehomologeerd
te worden indien ze geen metingen uitvoe‑
ren. Dat betekent dat de registratie van een
voertuig door een ANPR-camera, die enkel
vaststelt of een voertuig wel of niet verzekerd
of gekeurd is, niet aan een zware procedure
tot goedkeuring of homologatie onderworpen
hoeft te worden. Doordat de wetgever nu
duidelijk aangeeft dat de camera onder het
toepassingsgebied van de verkeerswetgeving
valt, staat nu ook vast dat het bewijs dat
verzameld wordt op basis van de vaststellin‑
gen met deze camera voor de vervolging van
bepaalde verkeersinbreuken een waarde krijgt
tot bewijs van het tegendeel. Een bijzonder
pluspunt van de wetswijziging voor de praktijk
blijkt al meteen in het licht van de nieuwe
wetgeving op de gemeentelijke administra‑
tieve sancties. Gemeenten en politiediensten
kunnen sinds 1 juli 2014 met een vaste ANPRcamera vaststellen welke bestuurders zonder
machtiging een voetgangerszone binnen‑
rijden, daarvan een bewijskrachtig procesverbaal opstellen en vervolgens ook zelf tot de
inning van de boete overgaan.
tom de schepper is
vvsg-stafmedewerker politie en veiligheid
special GAS – uitbreiding
Gemeenten kunnen nu ook
zware parkeerinbreuken bestraffen
Wie tot voor kort op de stoep geparkeerd stond of stilstond op een busstrook, had minder kans op een
verkeersboete dan iemand die reglementair geparkeerd stond maar een parkeerticket achter de voorruit vergat te
leggen. Dat leidde tot veel frustratie bij de vaststellers, bij de gemeenten en natuurlijk ook bij de buurtbewoners.
Daarom kunnen gemeenten nu wel een aantal inbreuken op het stilstaan en parkeren bestraffen met een
gemeentelijke administratieve sanctie.
tekst tom de schepper beeld layla aerts
T
ot voor kort bevatte de verkeerswet een procedure van verval van
schuldvordering tegen betaling
van geldboete (VSBG) voor veel voorkomende inbreuken die met vrij lage bedragen bestraft werden. Dat voorkwam
lange en ingewikkelde procedures. Wie
zo’n overtreding beging, kreeg van de
politie een afschrift van het proces-verbaal, samen met een overschrijvingsformulier en een antwoordformulier voor
eventueel verweer. De meeste mensen
betaalden de boete, maar toch dienden
twee op de tien overtreders een verweer
in. Maar ook wie niet betaalde, kreeg
dikwijls geen strafvervolging want het
parket ging bij zulke lage bedragen niet
over tot vervolging. Er was dus dringend
een ander sanctioneringsinstrument nodig. Op vraag van een aantal gemeenten
uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
besliste de minister van Binnenlandse
Zaken in 2012 deze inbreuken uit de
verkeerswet te halen en ze door de gemeenten zelfstandig te laten bestraffen
met een gemeentelijke administratieve
sanctie. De parlementsleden volgden de
minister daarin.
Gemeenteraad beslist
De nieuwe inbreuken blijven in de regel
in de verkeerswetgeving staan, maar de
gemeenteraad kan beslissen ze ook in de
politieverordening over te nemen. Vooraf moet het college van burgemeester en
schepenen met de procureur des Konings
over de vervolging een akkoord bereiken.
Pas daarna kan de sanctionerend ambtenaar zelf tot de sanctionering overgaan.
Daarvoor geldt dan een specifieke procedure met kortere verweer- en beslissingstermijnen. De boetebedragen zijn
overgenomen uit de verkeerswetgeving,
zodat er geen verschil kan bestaan tussen
gemeenten die deze overtredingen zelf
willen bestraffen en gemeenten die de bestraffing net als vandaag overlaten aan de
politierechter. De bedragen staan in een
Koninklijk Besluit dat op 20 juni 2014
in het Belgisch Staatsblad verscheen: 55
euro voor inbreuken van de eerste categorie, zoals parkeren in een voetgangers-
zone of met reclamevoertuigen, 110  euro
voor inbreuken van de tweede categorie,
zoals hinderlijk parkeren op stoepen of
fietspaden, en 330 euro inbreuken van de
derde categorie, zoals stilstaan en parkeren op overwegen. De lijst met inbreuken
van de eerste categorie is het uitgebreidst
en zal in de praktijk dan ook het vaakst
voorkomen. Inbreuken op het rijden in
een voetgangerszone of autoluwe zone,
vastgesteld met een automatisch werkend toestel, kunnen ook strafbaar gesteld worden met een geldboete van 55
euro. Gemeenten die al GAS of een belasting of retributie oplegden voor parkeerinbreuken in de blauwe zone, betalend parkeren of bewonersparkeren,
kunnen daar ook gewoon mee doorgaan.
Ze hoeven er geen protocol met de procureur voor af te sluiten want deze inbreuken waren al gedepenaliseerd. Politiediensten, personeel van autonome
gemeentebedrijven en gemeentelijke
ambtenaren zijn bevoegd om deze inbreuken vast te stellen. Ze moeten daarvoor een opleiding van acht uren volgen
aan een politieschool. De provinciale
politiescholen werken een aanbod uit.
Tom De Schepper is VVSG-stafmedewerker
politie en veiligheid
KB van 9 maart 2014 betreffende de gemeente‑
lijke administratieve sancties voor de overtredin‑
gen betreffende het stilstaan en het parkeren en
voor de overtredingen betreffende de verkeers‑
borden C3 en F 103, vastgesteld met automa‑
tisch werkende toestellen, BS 20 juni 2014, Info‑
rumnummer 284695.
Voor een overzichtelijke weergave van de inhoud
van dit KB en een toelichtende nota over GAS
voor inbreuken op stilstaan en parkeren:
www.vvsg.be/veiligheid, rubriek ‘GAS en hand‑
having’.
Lokaal september 2014
35
special GAS – wettelijke basis
ANPR nu ook bewijswaarde
Politiediensten mogen nu ook vanuit een rijdend politievoertuig het kenteken van een voertuig op de
openbare weg scannen. Dat mocht tot nu toe alleen vanuit een stilstaand politievoertuig of van een
vaste of verplaatsbare installatie.
tekst tom de schepper beeld jimmy ruysseveldt politie amow f
M
et deze wetswijzigingen wilden
enkele parlementsleden in 2013
het gebruik van mobiele ANPRcamera’s door politiediensten verankeren in artikel 7/1 en 7/2 van de camerawet. Volgens het eerste artikel kunnen
gemeenten mobiele bewakingscamera’s
gebruiken bij grote volkstoelopen. Dat
kan voortaan ook voor automatische
nummerplaatherkenning. Het betreft
steeds ‘niet-permanente opdrachten’
die beperkt zijn in uitvoeringstijd. In de
praktijk blijft het dus voor politiediensten moeilijk voortdurend van mobiele
ANPR-camera’s gebruik te maken.
Ook het volgende artikel werd gewijzigd. Wanneer de officier van bestuurlijke politie beslist over te gaan tot het
gebruik van mobiele automatische nummerplaatherkenning, zoals een ANPRcamera op het dak van een interventievoertuig, geeft hij er de Commissie voor
de Bescherming van de Persoonlijke
Levenssfeer kennis van. De termijn van
kennisgeving werd niet bepaald. Maar
de afspraak is dat de officier elk trimester een omstandig verslag naar de Commissie stuurt over het aantal keren dat
de camera’s zijn gebruikt en waar dat
is gebeurd. Daarvoor komt er een standaardformulier.
36 september 2014 Lokaal
Meer bewijskracht
Daarnaast kregen de vaststellingen van
verkeersinbreuken met bepaalde ANPRcamera’s sinds 1 juli 2014 een bijzondere
bewijskracht en is de goedkeuring of homologatie niet meer in alle gevallen verplicht. Daarvoor werd een wijziging aan
artikel 62, zesde lid, van de Verkeerswet
goedgekeurd. Het is niet meer nodig dat
de automatisch werkende toestellen die
toezicht houden op de naleving van de
verkeerswet vooraf goedgekeurd of gehomologeerd worden als ze geen metingen
uitvoeren. Dat betekent dat een ANPRcamera die vaststelt of een voertuig is
opgenomen in een algemene of bijzondere databank (en dus niet-verzekerd of
niet-gekeurd is), niet volgens een zware
procedure moet goedgekeurd of gehomologeerd worden. Maar als dezelfde
camera gebruikt wordt voor trajectcontrole, waarbij de snelheid wordt bepaald
op basis van de tijd die een voertuig over
een welbepaalde afstand doet, dan is die
zware procedure nog wel nodig. Hierdoor wordt een van de laatste belangrijke
struikelblokken voor een volledig wettig
gebruik van de ANPR-camera weggewerkt. Als nu zo’n camera bewijs voorlegt voor de vervolging van bepaalde
verkeersinbreuken, heeft dit een waar-
de tot bewijs van het tegendeel. Omdat
de databanken van niet-verzekerde en
niet-gekeurde voertuigen niet altijd upto-date zijn, is niet iedereen onverdeeld
gelukkig met deze wijziging. De vraag
die nog overblijft, is of de situering van
ANPR-camera’s binnen het kader van de
verkeerswet voortaan gezien moet worden als een uitzondering op de regels uit
de camerawet. In de toelichting bij de
nieuwe regelgeving lezen we dat de parlementsleden de nieuwe regeling wel degelijk als een uitzondering zien op de camerawet, voor zover de beginselen uit de
wet op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer daarbij ook toegepast
worden. Toch pleiten de parlementsleden
ervoor dat er snel een bijzonder uitvoeringsbesluit bij de camerawet komt voor
het gebruik van de ANPR-camera’s.
Praktijkmensen verwachten vandaag
evenwel een fundamenteler ommezwaai
van de regelgever. Er gaan immers steeds
meer stemmen op voor een alomvattend
kader voor het gebruik van camera’s en
technologie bij de politiediensten. Dat
is een belangrijke voorwaarde opdat
de politiediensten in de toekomst meer
van een vaak marktgerichte werkwijze
naar een meer netwerkgerichte werkwijze kunnen evolueren. Daarover kunt
u meer lezen in het recent verschenen
werkdocument Een politie in verbinding.
Een visie voor de politie in 2025 op de
website van de Vaste Commissie voor
de Lokale Politie.
Tom De Schepper is VVSG-stafmedewerker
politie en veiligheid
Wet van 4 april tot wijziging van de wet van
21 maart 2007 tot regeling van de plaatsing en
het gebruik van bewakingscamera’s,
BS 25 april 2014, Inforumnummer 282863.
Wet van 9 maart 2014 tot wijziging van artikel
62 van de wet van 16 maart 1968 betreffende de
politie over het wegverkeer, BS 30 april 2014.
niEuWE EdiTiE
GEMEENTELIJKE
ADMINISTRATIEVE
SANCTIES
DE BESTUURLIJKE
AANPAK VAN OVERLAST
De nieuwe wet op de gemeentelijke administratieve sancties is
Kortom, Gemeentelijke administratieve sancties blijft het
sinds 1 januari 2014 van kracht. Deze wet voorziet in een ruimere
onmisbare naslagwerk voor de toepassing van de (nieuwe)
autonomie voor de lokale besturen, bijvoorbeeld door de moge-
gemeentelijke administratieve sancties in uw gemeente.
lijkheid te bieden om de leeftijdsgrens voor administratieve
sancties te verlagen tot 14 jaar. Anderzijds heeft de wetgever
ook meer waarborgen ingebouwd, door meer betrokkenheid
van de ouders en alternatieve maatregelen voor minderjarigen
te voorzien. In praktijk gebeuren de meeste vaststellingen nog
steeds door de politiediensten, maar de wet voorziet ook andere
Dankzij de losbladige formule is het mogelijk om de actuele
ontwikkelingen op de voet te volgen, zodanig dat wijzigingen
en correcties in de wetgeving u zo snel mogelijk bereiken.
Bovendien gaat het handboek voortaan vergezeld van een
praktische website die, telkens er nieuwe omwentelingen zijn,
categorieën van vaststellers.
meteen wordt geüpdatet. Op deze manier bent u steeds op de
De volledig vernieuwde editie van het handboek Gemeentelijke
van bruikbare documenten aangaande de gemeentelijke admi-
administratieve sancties biedt u een antwoord op tal van
nistratieve sancties.
hoogte van alle nieuwe wet- en regelgeving, modelbrieven en tal
vragen inzake het toepassingsgebied van de wet, de positie
van de ambtenaar, de aansluiting bij het politiebeleid en de
capaciteit van de politiediensten. Aan de hand van tabellen
en stroomschema’s krijgt u snel inzicht in de nieuwe wet.
Bezoek onze website voor meer info:
www.politeia.be
✁
BESTELKAART
Ja, ik bestel
....... ex. van de Gemeentelijke administratieve sancties aan € 79 VVSG-leden,
€ 89* niet-leden (incl. website)
Lid VVSG ❏ Ja ❏ Nee
Naam: ...............................................................................................
uitgeverij Politeia
Ravensteingalerij 28
1000 Brussel
Functie: ............................................................................................
Bestuur/Organisatie: .........................................................................
Tel.: ..................................................................................................
E-mail: ..............................................................................................
Fax: 02 289 26 19
Tel.: 02 289 26 10
Of bestel via
website: www.politeia.be
e-mail: [email protected]
Adres: ...............................................................................................
BTW: .................................................................................................
* Het betreft hier een losbladige publicatie met abonnementsformule. De bijwerkingen worden u
automatisch toegezonden tegen 0,55 euro/blz. en dit tot schriftelijke wederopzegging van het
abonnement. Prijzen btw inclusief en exclusief verzendingskosten. Prijzen geldig tot 31.12.2014. Uw
gegevens worden door ons in een bestand bijgehouden en niet aan derden doorgegeven. Overeenkomstig
de wet op de privacy heeft u inzage- en correctierecht.
Datum en handtekening
beweging van sanctionerend GAS-ambtenaren
Netwerk wordt
hechte vriendengroep
Sinds 2006 dijde het netwerk van de sanctionerend ambtenaren GAS almaar verder uit, terwijl de ervaringsuitwisseling en
belangenbehartiging almaar intenser werd. Omdat de groep de voorbije jaren zo sterk is uitgebreid, met al gauw veertig
aanwezigen uit alle windstreken en uit grote en kleine gemeenten, komt een beperkte groep sinds dit jaar regelmatiger
samen om de agenda voor te bereiden en dringende punten te bespreken. Ondertussen zijn ze vrienden geworden, dat komt
door al wat er de laatste tijd rond GAS is gebeurd.
tekst marlies van bouwel beeld stefan dewickere
60 september 2014 Lokaal
Heleen Diependaele, Gent: ‘Niet alleen
de momenten waarop we samenkomen
zijn interessant, maar we kunnen altijd
terecht bij Tom Deschepper voor een
goed antwoord terwijl de VVSG bij een
wetswijziging onze rechtstreekse spreekbuis met het kabinet van de minister is.
Via de VVSG konden we onze stem laten horen en zeggen wat er zeker in de
nieuwe wet moest staan. Daarnaast is de
ervaringsuitwisseling zeer nuttig, zo weet
je welke contacten anderen hebben gehad
of hoe zij het doen.’
Carlo Boelaert, Gent: ‘Zonder de VVSG
hadden we elkaar niet op deze manier leren kennen. Dit netwerk maakt ons werk
makkelijker, we mailen onderling, wisselen informatie uit, horen hoever ze elders
staan en met welke problemen de anderen
te kampen hebben. Zo bracht een GASartikel over het sneeuwvrij houden van
trottoirs veel discussie in Gent teweeg, ik
heb dan aan de anderen gevraagd welke
regels zij hadden, welke discussiepunten
en welke oplossingen.’
Bart Passemiers, interlokale vereniging
GASAM (Mechelen): ‘De informatieuitwisseling is belangrijk maar toch ook
dat we samenkomen in de schoot van de
VVSG, hier zitten alle politieke beleidsdomeinen. Toen we vragen hadden over
GAS en milieu kon Tom tijdens de volgende vergadering de specialist milieu
uitnodigen. Zo komt alles hier handig
samen.’
Tessa Allewaert, regio Kortrijk: ‘Voor mij
is deze collega-groep ondertussen veel
meer dan een netwerk, het zijn vrienden
van mij. Bart Passemiers was vroeger
mijn stagementor, ik liep bij hem twee
dagen stage toen we in Kortrijk met GAS
begonnen, terwijl Ann en andere collega’s
me enorm hebben gesteund toen ik eerder dit jaar een burn-out had. Dankzij
hen zit ik hier weer.’
Ellen Vanbecelaere, Antwerpen: ‘Ik
werkte al langer bij de stad toen ik vorig
jaar sanctionerend ambtenaar werd. Hier
kan ik gebruik maken van de ervaring die
er sinds het begin verzameld is. Dat perspectief helpt enorm, zo weet je hoe het is
begonnen, hoe het ondertussen is gelopen
en hoe het verder moet. Op onze dienst
zijn we met vier sanctionerend ambtenaren, om beurten mogen we naar het
netwerk komen. Als ik hier ben, wil ik zo
veel mogelijk profiteren van de gedachteuitwisselingen. We geven ook goed feedback op kantoor, zo weten ze dat we hier
niet alleen voor de broodjes komen.’
Ann Heylen, vier politiezones in de Kempen: ‘Ik ben er al van in het begin, van
2006, bij. Maar ik werk helemaal alleen
in veertien gemeenten. Het is telkens een
opkikker naar hier te komen. Het is fijn
om hier collega’s te vinden die je niet enkel belt voor sjablonen en modellen maar
ook voor heel moeilijke, concrete dossiers. Bovendien bezit de groep een fantastische juridische expertise zodat we
hier elk onderdeel van ons werk juridisch
kunnen finetunen.’
Tom De Schepper, VVSG-stafmedewerker: ‘Sanctionerend ambtenaren weten
perfect waarover ze praten en elk dossier, hoe onbenullig het ook mag lijken,
behandelen ze met de nodige zorg. Als
de wetgeving lacunes vertoont of een politierechter een markante uitspraak doet,
trekken ze meteen aan de bel en kunnen
wij vanuit de VVSG meehelpen om juridische oplossingen te vinden of het netwerk in te schakelen. Anderzijds kan ik
hen snel contacteren om te weten waar de
problemen zitten of wanneer ik feedback
nodig heb om een nota voor het kabinet
of het parlement op te stellen. Ik krijg dan
niet alleen snel antwoord maar ook zeer
to-the-point reacties waarmee ik echt
voort kan. Zij vormen een fantastisch
klankbord. Ik sta steeds weer versteld van
hun energie en gezonde en open blik.’
Marlies van Bouwel is hoofdredacteur van Lokaal
v.l.n.r.: Ellen Vanbecelaere (Antwerpen), Marie Engels (Antwerpen), Tessa Allewaert
(regio Kortrijk, PZ VLAS en PZ Grensleie), Tom De Schepper (stafmedewerker VVSG),
Bart Passemiers (regio Mechelen, GASAM), Heleen Diependaele (Gent), Carlo Boelaert
(Gent) en Ann Heylen (regio Geel, PZ Geel/Laakdal/Meerhout, PZ Neteland, PZ
Zuiderkempen en PZ Balen/Dessel/Mol).
Lokaal september 2014
61

Download Report